polyfest 2014 lomiga faapitoa ~ polyfest 2014 · 2018. 10. 8. · a o faasolo le tauvaga sa maua le...

6
OLA PULETINI A’OGA e fa’asoa fa’amatalaga mo a’oga i le gagana Samoa Polyfest 2014 24 MATI 2014 Vol 4 Issue 7 Toe faaauau le nofoaiga a Avondale Ua toe faaauau le nofoaiga a Avondale i lona toe tulai mai e avea ma siamupini i le tauvaga o lenei tausaga. Pe na o se tasi pe lua ni tausaga na misi ai a o lenei ua toe seei foi. Ua le o toe po se lilo i matati’a ausia a lenei kolisi i lenei lava tausinioga mo le kulupu pito sili le lelei i faafiafiaga faaSamoa. Ua pei ai o se tu masani i tausaga taitasi le faaavanoa o le tulaga muamua mo lenei a’oga ae saili tulaga isi a’oga i le lua e aga’i i lalo. Na fesiligia nisi o tamaiti talavou o lenei a’oga pe ua mafua i se a lea tulaga. O la latou tali, e mafua i le faamaoni ma le toaaga e a’o taga ia maua. O le tasi na tali mai, ‘leaga ua masani i le sili’. Sa fesiligia foi ni faamasino se toalua i o laua taofi. O le tasi e manatu ona pau lea o le aufaafiafia na iloga le atagia ai o foliga poo aga o le siva faaSamoa. E le soona fitiā ae pei ni aga a se tamalii. E le gata i lea a o le lelei pulea o tagata uma o le ausiva. E tele foi isi a’oga sa atagia ai foliga o le siva faaSamoa moni ae peitai e maua mai e E le fa’atauina~Not for Sale FEATANI: E te le iloa le telè o lou fiafia se’i iloga ua e tilotilo lelei i lou ata, e pei ona faaalia foi i (siva ma pese faaleaganuu) AOGA A TEINE Ulufale: 1 Auckland Girl Grammar 2 Kelston Girls & Epsom Girls Grammar 3 McAuley Girls High Ulufafo: 1 Epsom Girls Grammar 2 Auckland Girls Grammar 3 Kelston Girls Grammar Pese o le Aso: 1 Auckland Girls Grammar 2 McAuley Girls High 3 Kelston Girls High Sasa: 1 Epsom Girls & McAuley Girls High 2 Auckland Girls Grammar 3 Kelston Girls High Mauluulu: 1 Auckland Girls Grammar & McAuley Girls 2 Epsom Girls Grammar 3 Kelston Girls High Taualuga: 1 McAuley Girls High 2 Auckland Girls Grammar 3 Kelston Girls Grammar Taupou: 1 McAuley Girls High (Danielle Bureta) 2 Auckland Girls Grammar (Anelisa Lole) 3 Epsom Girls Grammar (Chanenne Barreta) Fuataimi: 1 Epsom Girls High (Na Gyoung Lee) & Auckland Girls (Valasi Faletui) 2 McAuley Girls High (Joyce Tolovae) 3 Kelston Girls High (Wendy Toelupe) Togiga: 1 McAuley Girls High 2 Auckland Girls Grammar 3 Kelston Girls High Faaiuga: Tulaga 1: Auckland Girls Grammar Tulaga 2: McAuley Girls High Tulaga 3: Kelston Girls High foliga o le Kulupu lenei a Manurewa High, na latou maua le Tulaga Lua mo Teine ma Tama. Ata: OLA Imeli feso’ota’i: [email protected]; [email protected] Hei Hei Ho! Lomiga Faapitoa ~ Polyfest 2014 Polyfest 2014 Faaiuga o le Tauvaga Polyfest Aukilani 2014 sina vaega o le ausiva ae le maua e isi. E foliga o loo ta’ina faaiuga a faamasino i aga o fiafia faaSamoa moni ma le naunauga e taofiofi le faatinoga o measina i ona ata ma foliga tuai e pei ona talia ai. Ae mo lē ua manumalo, e le siligia, e iai le itu lelei o le saofai i le tumutumu, auā a umi ona e saofai ai, ona pei lava lea o se mea ua masani ai. Ma o le a faamalosia foi le loto e sailiili auala e saga faamausaliina ai. E foliga ua maua e Avondale le mealilo o loo tau saili e isi e a’ea ai le ‘olo ma taunuu i le falevaai. Ae manatu isi e leai se togafiti faapitoa, a o le toaga e a’o ma saga a’o. Atoa foi ma lenei, tusa pe pa’epa’e pei se sauniga lotu le togiga, ae afai ua ulufia e le agaga o le siva ma le pese faaSamoa moni, e mautinoa e tumau lava le filifiliga a faamasino—mo Avondale.

Upload: others

Post on 01-Oct-2020

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Polyfest 2014 Lomiga Faapitoa ~ Polyfest 2014 · 2018. 10. 8. · A o faasolo le tauvaga sa maua le avanoa e talatalanoa atu ai i se vaega o le fanau a’oga e ala i le fesili ua

OLA

PULETINI A’OGA

e fa’asoa fa’amatalaga mo a’oga i le gagana Samoa

Polyfest 2014

24 MATI 2014 Vol 4 Issue 7

Toe faaauau le nofoaiga a Avondale Ua toe

faaauau le

nofoaiga a

Avondale i

lona toe tulai

mai e avea ma

siamupini i le

tauvaga o lenei

tausaga.

Pe na o se

tasi pe lua ni

tausaga na

misi ai a o

lenei ua toe

seei foi.

Ua le o toe po se lilo i matati’a ausia a lenei

kolisi i lenei lava tausinioga mo le kulupu

pito sili le lelei i faafiafiaga faaSamoa.

Ua pei ai o se tu masani i tausaga taitasi le

faaavanoa o le tulaga muamua mo lenei a’oga

ae saili tulaga isi a’oga i le lua e aga’i i lalo.

Na fesiligia nisi o tamaiti talavou o lenei

a’oga pe ua mafua i se a lea tulaga. O la latou

tali, e mafua i le faamaoni ma le toaaga e a’o

taga ia maua. O le tasi na tali mai, ‘leaga ua

masani i le sili’.

Sa fesiligia foi ni faamasino se toalua i o

laua taofi. O le tasi e manatu ona pau lea o le

aufaafiafia na iloga le atagia ai o foliga poo

aga o le siva faaSamoa. E le soona fitiā ae pei

ni aga a se tamalii. E le gata i lea a o le lelei

pulea o tagata uma o le ausiva.

E tele foi isi a’oga sa atagia ai foliga o le

siva faaSamoa moni ae peitai e maua mai e

E le fa’atauina~Not for Sale

FEATANI: E te le iloa le telè o lou fiafia se’i iloga

ua e tilotilo lelei i lou ata, e pei ona faaalia foi i

(siva ma pese faaleaganuu) AOGA A TEINE

Ulufale:

1 Auckland Girl Grammar

2 Kelston Girls & Epsom Girls Grammar

3 McAuley Girls High

Ulufafo:

1 Epsom Girls Grammar

2 Auckland Girls Grammar

3 Kelston Girls Grammar

Pese o le Aso:

1 Auckland Girls Grammar

2 McAuley Girls High

3 Kelston Girls High

Sasa:

1 Epsom Girls & McAuley Girls High

2 Auckland Girls Grammar

3 Kelston Girls High

Mauluulu:

1 Auckland Girls Grammar & McAuley Girls

2 Epsom Girls Grammar

3 Kelston Girls High

Taualuga:

1 McAuley Girls High

2 Auckland Girls Grammar

3 Kelston Girls Grammar

Taupou:

1 McAuley Girls High (Danielle Bureta)

2 Auckland Girls Grammar (Anelisa Lole)

3 Epsom Girls Grammar (Chanenne Barreta)

Fuataimi:

1 Epsom Girls High (Na Gyoung Lee) &

Auckland Girls (Valasi Faletui)

2 McAuley Girls High (Joyce Tolovae)

3 Kelston Girls High (Wendy Toelupe)

Togiga:

1 McAuley Girls High

2 Auckland Girls Grammar

3 Kelston Girls High

Faaiuga:

Tulaga 1: Auckland Girls Grammar

Tulaga 2: McAuley Girls High

Tulaga 3: Kelston Girls High

foliga o le Kulupu lenei a Manurewa High, na latou

maua le Tulaga Lua mo Teine ma Tama. Ata: OLA

Imeli feso’ota’i: [email protected]; [email protected]

Hei Hei Ho!

Lomiga Faapitoa ~ Polyfest 2014

Polyfest 2014

Faaiuga o le Tauvaga

Polyfest Aukilani 2014

sina vaega o le ausiva ae le maua e isi.

E foliga o loo ta’ina faaiuga a faamasino i

aga o fiafia faaSamoa moni ma le naunauga e

taofiofi le faatinoga o measina i ona ata ma

foliga tuai e pei ona talia ai.

Ae mo lē ua manumalo, e le siligia, e iai le

itu lelei o le saofai i le tumutumu, auā a umi

ona e saofai ai, ona pei lava lea o se mea ua

masani ai. Ma o le a faamalosia foi le loto e

sailiili auala e saga faamausaliina ai.

E foliga ua maua e Avondale le mealilo o loo

tau saili e isi e a’ea ai le ‘olo ma taunuu i le

falevaai. Ae manatu isi e leai se togafiti

faapitoa, a o le toaga e a’o ma saga a’o.

Atoa foi ma lenei, tusa pe pa’epa’e pei se

sauniga lotu le togiga, ae afai ua ulufia e le

agaga o le siva ma le pese faaSamoa moni, e

mautinoa e tumau lava le filifiliga a

faamasino—mo Avondale.

Page 2: Polyfest 2014 Lomiga Faapitoa ~ Polyfest 2014 · 2018. 10. 8. · A o faasolo le tauvaga sa maua le avanoa e talatalanoa atu ai i se vaega o le fanau a’oga e ala i le fesili ua

O le Ripoti

ITULAU 2

MATI 2014 LOMIGA 7

E iai se aogā o le Polyfest i au taumafaiga i le a’oga?

OLA

Saunia e Saili Aukuso

o a’u o le teine Samoa, e iai la’u gagana ma

la’u aganuu. E fiafia o’u matua o loo a’oa’oina

lelei i matou e o matou faia’oga i le gagana.”

A o lona uso laitiiti o Grace Fonoiā na

faapea mai e ‘taua lou malamalama i le mea

na e sau ai’.

“O le Polyfest o se avanoa e mafuta ai

matou le fanau o loo a’oina le gagana ma le

faaSamoa i totonu o a’oga a Niu Sila. Ae e

tele lona aoga mo a’u ma la’u a’oga.”

O Grace o loo i le Tausaga 9 a Manurewa

High ma e sosolo lelei lana tautala i le

gagana Samoa.

E faapena foi le agaga o isi taofi sa faaalia,

latou te faamamafa le taua o le faaolaola ma

taofiofi pea le gagana, tu ma aga mo

tupulaga a Samoa o loo fai mai.

E iai foi ni molimau a ni alo ta’uta’ua a

Samoa sa auai i le Polyfest i tausaga ua alu,

e faafetaia ai lo latou auai o se faamanuiaga,

o le faavae o ni faiga filifiliga lelei e tusa i

avanoa o galuega ma isi itu lelei uma.

“O le Polyfest ua lalata mai ai isi tamaiti

i le siosiomaga o mea faaSamoa,” saunoa le

alii faia’oga o Aumua Tau Samuelu.

Na faataunuuina lava le

faamoemoe o le Komiti

Faafoe o tapenaga a le

Polyfest i le taeao tuupoina

e pei ona fuafuaina.

I le taeao lagilelei o le Aso

Lua na toe faaauauina ai le

tauvaga e aunoa ma le toe

faamata’u a le matagi lea na

taofia lona faamae’aina i le

vaiaso na muamua atu.

Na amata i le lotu sa

taitaia e le susuga a le faifeau,

Rev Talia Tapaleao, sa tautua

mo le Polyfest i lea vaega taua

o le polokalame, ma faasolo loa fuafuaga

o le aso.

Sa iai le manatu e le maua le tumu o se

Aso Toonai talu ai o le aso faigaluega le

Aso Lua, peitai na matua faate’ia le matau

i le laupae a le mamalu o le atunuu, ma e

faapena foi se vaaiga i lotoā a isi nuu o le

fale Polenisia.

A o faasolo le tauvaga sa maua le avanoa

e talatalanoa atu ai i se vaega o le fanau

a’oga e ala i le fesili ua fai ma autu o lenei

lipoti, E iai se aoga o le Polyfest i au

taumafaiga i le a’oga?

E pei la o le alii o

Sone Tuumatavai (ata

taumatau) o loo Tausaga

13 i le kolisi a Sir Edmund

Hillary Collegiate i Otara.

“O la’u aganuu le faavae

o lo’u fiafia, e mafua ai

ona ou toaga i la’u a’oga. E tatau lava ona

tatou taumafai e taofi a tatou tu ma aga

faaSamoa,” o le tala lea a Sone.

E faapena foi le manatu o le tamaitai o

Mile Fonoiā, Tausaga 13 i Manurewa High:

“E tele le mau aoga i lo’u taumafai. E

faamalosia ai a’u i lena agaga mitamita

Ausiva a Teine a McAuley i Aukilani na sili la latou togiga ma e le faigata ona iloa lea i foliga o le ata

Faaiuga o le Tauvaga

Polyfest Aukilani 2014

(siva ma pese faaleaganuu)

AOGA A TAMA

Ulufale:

1 Kelston Boys

2 St Peters

3 De La Salle

Ulufafo:

1 St Peters

2 De La Salle

3 Wesley, Sacred Heart, St Pauls

Pese o le Aso:

1 St Peters

2 St Pauls

3 De La Salle, Kelston Boys High

Sasa:

1 De La Salle

2 St Peters, Kelston Boys

3 St Pauls

Faataupati:

1 Sacred Heart

2 De La Salle

3 St Peters

Taualuga:

1 St Pauls

2 De La Salle

3 Kelston Boys

Manaia:

1 St Pauls Bunty Afoa

2 De La Salle Frank Salu

3 Kelston Boys Christian Nanai

Fuataimi:

1 St Peters Christopher Oleva-

Tanuvasa

2 Kelston Boys Misa Jay Tuivaiti

3 De La Salle Piliki Lalomilo

Togiga:

1 St Pauls

2 St Peters

3 De La Salle

Faaiuga:

Tulaga 1:

St Peters College

Tulaga 2:

De La Salle College

Tulaga 3:

St Pauls College

Mana Manurewa: (Tua): Lusia, Grace, Zebalda, Rickland, Mile, Esther, Ote,

ma John Lafaele (faiaoga o siva)

(Luma): Raisedinland (fuataimi), Viena (taupou)

Page 3: Polyfest 2014 Lomiga Faapitoa ~ Polyfest 2014 · 2018. 10. 8. · A o faasolo le tauvaga sa maua le avanoa e talatalanoa atu ai i se vaega o le fanau a’oga e ala i le fesili ua

E iai le faamasino na

misi i le saofaiga a

faamasino, e le ona ua

musu a ona ua amia e le

Faamasino Sili i le lagi

mo nisi tiute. E le i galo

i le komiti faafoe a Samoa le Afioga ia

Tofaeono, poo Tofae i ana uo, poo

Tanuvasa i le toatele, e ala i le

faalauiloaina o lona tuua o le Tauvaga

mo le taimi muamua. Ua faamanatu

nei lona sao e ala i ni faailoga ua

ofoina atu e ala i tauvaga lauga.

MATI 2014 LOMIGA 7 ITULAU 3 OLA

Laufatu a Samoa Laufatu a Samoa

Measina i ona vao foliga

O se fetufaiga ma le alii faiaoga, le

Tofa Tauanuu Perenise Tapu, ma ia

faaalia ai sona taofi e faatatau i le

fesili.

Faapea mai le taofi o Tauanuu o le

mauluulu o le siva a Samoa. O lana

mau e faapea na faaigoa le siva e

misionare i le touluulu lemu a le timu

maamaa, e faatusa i ai foliga o taga ma

le vavai o tino o teine Samoa ia latou

gaoioiga.

E foliga e lagolagoina e le misionare o

Parate lea mau e pei ona tusi faasino i

ai Sunia i lana tusi, Measina a Samoa.

Afai e moni lea, o lona uiga o se taimi

o le 1860 na faato’ā afuafua ai lona tino

mai ma le mamanuina.

E ono finauina pe se siva na aumai

i Fiti poo se isi nuu, ae iai le taofi na

faavae mai i le sasa ua leva ona iai.

E lagolagoina foi e le toatele le

faamaoni o lea mau, na maua e Toga le

siva mai ia Samoa.

I le taimi nei o loo atagia le mamanu

a Samoa a ua iloga taga faaToga. E

tulaga ese Samoa i le vaevaega–mai le

saofa’i ma faasolo a’e i le tu ma saasaa.

O le mauluulu a Toga e matele i le nofo

i lalo ma saasaa.

Tasi le mea e tutusa ai nuu e lua, o le

o faatasi o le vavai onomea o le tino ma

le laumata ‘ata’ata. Fai mai faia’oga o

ausiva a Malifa i aso la, o le mauluulu

e le siva ai se teine e faa’ū’ū.

Faatalanoaga: Saili Aukuso

Poo le fea nuu Polenisia e ana le mauluulu?

Mai luga i lalo:

1. McAuley Girls High: Tulaga 2 i le aotelega (Teine); Tulaga 3 ulufale; Tulaga 2 pese o le aso; Tulaga 2 Fuataimi; Sili ma Epsom i le Sasa; Sili ma Auckland Girls Grammar i le Mauluulu; Sili i le Taualuga; Sili i le Taupou; Sili i le Togiga.

2. Kolisi a Magele: Tulaga 3 i le aotelega (Tama ma Teine); Tulaga 2 i le ulufale; Tulaga 2 i le Sasa; Sili i le Mauluulu; Tulaga 3 pese o le Aso; Tulaga 3 ma Avondale i le Togiga.

3. Kolisi a Sagato Petelo: Sili i le aotelega (Tama); Tulaga 2 i le ulufale; Sili i le pese o le Aso; Sili i le Fuataimi; Tulaga 2 tutusa ma Kelston Boys i le Sasa; Tulaga 3 i le Faataupati; Sili i le Ulufafo; Tulaga 2 i le Togiga.

4. Manurewa High: Tulaga 2 i le aotelega (Tama ma teine); tulaga 3 tutusa ma Otahuhu i le Ulufale; Sili i le pese o le Aso; Sili i le Fuataimi; Tulaga 3 tutusa ma James Cook ma Tamaki i le Mauluulu; Sili i le ulufafo; Sili i le Togiga

5. Kolisi a Otahuhu: Tulaga 3 i le ulufale; Tulaga 2 i le Ulufafo (tutusa ma Waitakere).

Faamalie atu i a’oga ua le maua ni ata i lenei lomiga, ona pau o ata na maua; ae e avanoa pea e faailoa atu ni a’oga i isi lomiga o i luma pe a faaoo mai le ata ma se faamatalaga i la tatou puletini.

E manatua Tofae

Page 4: Polyfest 2014 Lomiga Faapitoa ~ Polyfest 2014 · 2018. 10. 8. · A o faasolo le tauvaga sa maua le avanoa e talatalanoa atu ai i se vaega o le fanau a’oga e ala i le fesili ua

MATI 2014 LOMIGA 7 ITULAU 4 OLA

Iuga tauvaga lauga

Polyfest 2014

Tausaga 9

Tulaga Aoga Sui Tauva

Sili Papakura High Francis Malakai

Lua Avondale Cynthia Vitaliano

Auckland Girls Lillyan Epati

Tolu Kia Aroha Elaine Semo

Tausaga 10

Sili De La Salle Atiae Eteuati

Lua Sir Edmund Hillary Vainofoa Alefaio

Tolu Mangere College Maria Moeai’a Toleafoa

Tausaga 11

Sili Papakura High Papauta Mailata

Lua Southern Cross Anthony Salesa

Tolu Sir Edmund Hillary Julieanne Pua’i

Aucklang Girls Susana Gaina

Tausaga 12

Sili St Peters Christopher

Oleva-Tanuvasa

Lua Mangere College Pamata Toleafoa

Tolu Papatoetoe High Foga Autagavaia

Tausaga 13

Sili Aorere College Epaferoti Su’esu’e

Lua Tangaroa College Iakopo Vaifale

Tolu De La Salle Stefano Tuuinaifo

Lauga e le i saunia:

Sili James Cook Ailagi Toloa

High O lana autu: Faaali ni

ou manatu i le mataupu

lenei o le faaipoipo o le

tamaitai i le isi tamaitai, poo

alii i le isi alii

Tulua Avondale College Lagi Togia

O lana autu: O a ni auala

e foia ai sauaga i totonu o

aiga?

Tutolu Mangere College Ioana Ropati

O lana autu: Aisea ua

toatele ai tama ma teine e

o ese ma le lotu?

Aoga sili i le Amio Pulea:

Rosehill College

Manaoga Faapitos Te Urunga Award 2014

Mt Albert Grammar

Iuga tauvaga siva Tama & Teine 2014

(siva ma pese faaleaganuu)

Ulufale:

1 Avondale

2 Mangere

3 Otahuhu & Manurewa

Ulufafo:

1 Manurewa High

2 Otahuhu & Waitakere

3 Avondale

Pese o le Aso:

1 Manurewa High

2 Avondale

3 Mangere

Sasa:

1 Avondale

2 Mangere

3 James Cook & Tamaki

Mauluulu:

1 Mangere

2 Avondale & Otahuhu

3 James Cook, Manurewa High, Tamaki

Taualuga:

1 Otahuhu

2 Avondale

3 Waitakere

Taupou:

1 Otahuhu Chyna Paeu

James Cook High Agnes Leiataua Meredith

2 Avondale Evotia Fumaono Alolua

3 Tamaki Laura I’u

Fuataimi:

1 Manurewa High Raisedinland Iose

2 Avondale, Isaako Hanipale

James Cook Dorothy Pesamino

Sir Edmund, Fanuatele Nanai Seturo

3 Mt Roskill Grammar Apelu Lealavaa

Togiga:

1 Manurewa High

2 Tamaki

3 Avondale & Mangere

Faaiuga:

Tulaga 1:

Avondale College

Tulaga 2:

Manurewa High

Tulaga 3:

Mangere College

Page 5: Polyfest 2014 Lomiga Faapitoa ~ Polyfest 2014 · 2018. 10. 8. · A o faasolo le tauvaga sa maua le avanoa e talatalanoa atu ai i se vaega o le fanau a’oga e ala i le fesili ua

“mafaufauga o le vaiaso”

Saili Aukuso

[email protected]

Editors:

Levi Tavita

[email protected]

Muliagatele Vāvāō Fetui

[email protected]

NIUPAC

PUBLICATION

All rights reserved. This bulletin and

its content is protected by copyright

laws of New Zealand and international

conventions. Except for educational

purposes, any other activity pertaining

to its use is prohibited. NIUPAC 2014

Email: [email protected]

Phone: (09) 269-6186

Postal: PO Box 43122

Mangere Town Centre,

AUK 2153

Sponsored by Evaleon Books

SAMOA HISTORY

1995 Polyfest a Tokoroa 2001 Amata i Hamilitone se

tauvaga a kolisi

2001 Fai le SPacifically Pacific

a Kalaiesetete

2002 Fai le Pacifically Wellington

a Ueligitone

2003 Fai le Spacifically Pacific a

Hawkes Bay

2004 Faavae le Pasifika Fusion

i Pamasetone

2009 Amata le Pepe Pasifika

mo A’oga Maulalo (Primary)

i Hamilitone

2014 Aukilani: 64 aoga tauva i le

Polyfest a Aukilani

E le o ta’ua ai isi tauvaga e patino

i le nuu lava ia, poo ituaiga a’oga e

mafua uma mai ona o tala manuia

o le Polyfest a Aukilani.

Tala faasolo: Polyfest ma isi

tauvaga na mafua mai ai

1976 Aukilani: Uluai tauaofiaga, e

fa a’oga na auai: Hillary,

Magele, Aorere ma Western

Springs (Seddon). Talimalo

Hillary. Na o le ‘afa aso na

faatino ai. E tolu kulupu na

tauva: Maori, Samoa ma le

Atu Kuki

1979 Tu Tangata a Ueligitone

1981 Aukilani: 28 kolisi tauva ina

ua toe talimalo Hillary

1991 Aukilani: 38 kolisi tauva ina

ua toe talimalo Hillary mo le

faatolu o taimi

1992 Fai le Polyfest a Tanetini

1994 Aukilani: Sui le nofoaga o le

Polyfest i Manukau i le

Manukau Valedrome

Amata le Pacifica Festival

i Aukilani Sisifo

ITULAU 5 OLA MATI 2014 LOMIGA 7

Sponsors:

New Zealand Lottery

Commission

Evaleon Books & Niupac

Publishing

Wheelers Books (NZ)

Na o se Atua e poto e siva ou te talitonu i ai. Friedrich Nietzsche, filosefa lotu

O le siva o le atalilo aupito alofagia a le lalolagi. Kristy Nilsson, tusitala

LOU TALA

FA’ASOLOPITO

OLA

Mitamita i lou tupuga Polenisia

Taupou a Avondale, o Evotia

Fuimaono Alolua, o loo alo i ona

faiva taupou

Ua na o se miti a ni tama a’oga a ua avea

nei ma se pisinisi a faletupe, kamupani,

ma le Fono a Aukilani—ae le ta’ua ai le

64 kolisi ma le faitau afe fanau a’oga a

Aukilani ua aeae i lea manu na ulu e ala

i le na o se miti a ni tama valevale.

E le ta’ua foi le malosi o sea miti ua

fotu tupu ai isi miti e pei o isi tauvaga e tele ua latou

fa’aaoga le ata na mua’i gafoa i tuapā o Aukilani.

O Boaz Raela (ata) o le tama a’oga Rarotonga i le Kolisi

a Hillary na mana’o e fai se tauvaga siva i le va o lana

a’oga ma na o ana uo i Magele ma isi kolisi lata ane. Na

talanoa atu i ana uo i le vasega ma faamalosia ai le

naunauga e faatino.

Amata mai ai i a’oga e tolu ma faasolo malie mai ai

ina ua fia auai foi isi kolisi. I le taimi nei ua laasia le

60 a’oga ua auai. Ua sili atu i le 10,000 le aofai o fanau

a’oga e tauva ai o ni sui, ae e le itiiti i le 100,000 le

aumaimoa i tausaga taitasi.

I le itu i tapenaga e mautinoa o le tasi lenei tauvaga e

le taugofie lona faatupega—faafetai i pisinisi o loo lago-

lagoina; ae e le na o pisinisi auā e fesoasoani foi matua e

ala i tau o togiga ma isi totoga e manaomia ai le seleni—

e alu foi le penisini e femolitai ai i taimi o a’oga mea. Mo

le tau e totogi e matua, e ono aulia le $800,000, e le ofo

foi pe a laasia le $1miliona i le tausaga.

Ui i lea o se tau ua sauni matua ma faiganuu a le

Pasefika e totogi ona o le talitonuga e aogā mo le fanau,

aemaise o le faamautuina o o latou mamalu tauave

faaleaganuu ma faaletagata. E tele itu lelei i le ausia o

sea tulaga mausali, muamua e fesootai i lo latou ola

tauivi i soo se fitaituga—i a’oga, i taaloga, ma soo se

matati’a e fia tulitulia.

Ae e le ta’ua ai isi itu lelei faalenuu e pei o le avanoa e

mafuta faatasi ai tupuaga o le lanu Polenisia. O lea foi

ua auai mai sui o Melanesia ma Initia, ma e i’u ina le toe

talafeauga le upu Poly—auā o lea ua tele lanu ua aofia.

Ata taumatau: Mai luga i

lalo:

1. Kolisi a Aorere i le faatinoga o la latou mauluulu

2. De La Salle i le Pese o le Aso

3. Kolisi a Tamaki i le faatinoga o la latou maululu

Page 6: Polyfest 2014 Lomiga Faapitoa ~ Polyfest 2014 · 2018. 10. 8. · A o faasolo le tauvaga sa maua le avanoa e talatalanoa atu ai i se vaega o le fanau a’oga e ala i le fesili ua

UILI FAU’UPU 06 1. tala—story; tala—tale; tala—thorn; tala—roll out

2. rear side of a Samoan house—talātua.

3. autala (veape). Ave ese tala o se laupaogo poo laufala e faaaoga ai se tamai naifi/ meafaigaluega; o se vaega o le gaosiga o laufala e lalaga ai fala ma meataulima. A uma ona autala laufala ona ave loa lea e faalalā.

UILI FAU UPU

Saili tali o fesili o lo’o i lalo.

Pule oe pe sipela i luma

(clockwise) po’o tua

(anticlockwise).

E sa le feosoosofa’i.

1. Tusi mai ni uiga se fa

o le upu ausa i le Igilisi:

________________________

________________________

________________________

2. Saili le upu (5mt) e tutusa

uiga ma le spill, run over

i le Igilisi

________________________

3. Su’e le upu suati, ma tusi

sona faamatalaga:

________________________

________________________

________________________

________________________

Fa’atumu le paso i upu Peretania. Fill the crossword

with English words/names—unless stated otherwise.

PASO SAMOA GAGANA E LUA

Fa’alava~Across

1 school with

this badge (8)

6 Saint—abbrev (2)

7 book number—abbrev (4)

8 inside (adv) (4)

9 a very high mountain (3)

10 Interjection expressing

disapproval (2)

13 association of

psychologists (3)

14 school with this

badge (3,6)

15 animal doctor(3)

16 Arabic king (6)

20 Science: iron element (2)

21 aliens from space (2)

22 short form Hendrik (2)

23 school with

this badge (2,4)

24 Science:

antimony element (2)

25 phrase: sit on my ___ (3)

4. Tusi uma upu/ fuiupu

e ta’i 4-7 mata’itusi,

ma o latou soa i le

Igilisi (English).

(E faitaulia ma upu ua

ta’ua i le 1, 2 & 3)

Lelei atoa = 12 upu

Lelei tele = 8 upu

Lelei = 6 upu

___________________________

___________________________

___________________________

___________________________

Fa’atumu

pusa numera

(tama’i

sikuea) i

fuainumera

1 i le 9.

Ia uma ane le

galuega ua

maua atulaina

ta’itasi

(tu, fa’alava)

o iai le 1 i le 9.

E tofu le

atulaina ma

lona

fa’atulagaga

e ese mai le isi.

OLA MATI 2014 LOMIGA 7 ITULAU 6

26 conjunction to link (2)

27 school with this badge

(6)

28 a popular girl’s

name in English (4)

Lalo~Down 1 infestation of body (7)

2 Adjective nature (7)

3 again (2)

4 Author: ____ Smith (6)

5 a small snake (3)

6 break suddenly (4)

11 school with this

badge (9)

12 mental picture

(4)

13 word describing

verbs (6)

17 extreme (4)

18 ornamental band worn

like a crown (5)

19 An Italian baby name (5)

24 a bath containing hot

aerated water (3)

26 a popular preposition (2)

TALI PASO # 06

© P

aso

Sam

oa, 2

014

t

a

s

u

SUDOKU #07 (TAALOGA I NUMERA)

i

TA’U MAI LE IGOA

O LE AFU LENEI

MA LE ATUNUU E

MAUA AI.

FAAMATALA ATILI.

TA’U MAI: E te maua i Rusia le fale lenei ua avea ma se mataaga ae o se malu-malu. Iloa i le igoa o le Malumalu o Sagato Pasili

tala—open, tala—be spread out (of one’s fame), tala—dismantle a house; tauta—a long stick; alatua—from the back, tautala—talk/speak; auta—drum stick; mnf

a

TALI SUDOKU #06

m

© Sudokuessentials.com

POLE ma PAPA Papa, o le a le tala a le filī na fai i lana uo ina ua uma le Polyfest?

A foi na fai i ai, ‘ta te sāvali i le fale pe faatali se pusi?’

Ae sa’o a! E manaia foi pasi a filī e le totogia ni pasese, a ea!

FAIGATA

1 2 3 4 5 6

7

8 9 10 11

12 13

14

15

16 17 18 19 20

21 22

23 24

25 26

27 28

TALI GALUEGA OLA 06

F A T I A L O F A TO A E T U M AN I L A T E U OO O A G M A LT I L A F A I G A AI O A A M A UA F A T I A F A L

E U M E L E AR O M A N O P A L

L L N I O T AS O L E M I O A O