ABCABCABCABCMądregoMądregoMądrego

Rodzica

Poradnik został przygotowany przez Placówkę wsparcia dziennego

w Żmigrodzie działającą przy Urzędzie Miejskim w Żmigrodzie w ramach Programu Osłonowego „Wspieranie Jednostek Samorządu Terytorialnego w Tworzeniu Systemu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie” do�nansowanego ze środków Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.

Zespół autorski:Zo�a Witkowska – specjalista ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinieEwelina Kondracka – specjalista ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinieMarta Możdżeń - Kłos – psycholog

Żmigród 2013

Drogi Rodzicu!

Od kiedy zostałeś rodzicem zapewne starasz się jak najlepiej zajmować swoim dzieckiem. Opiekujesz się nim, wychowujesz je, chronisz przed zagroże-niami, przygotowujesz do radzenia sobie z trudnościami. Zapewne jeszcze zanim Twoje dziecko przyszło na świat wyobrażałeś sobie jakie będzie, ale też myślałeś jakim Ty będziesz rodzicem i jak większość z nas , chciałeś być najlepszy. Teraz już jesteście razem od kilku, może kilkunastu lat, które odmieniły Twoje życie. Widzisz, że rodzicielstwo przyniosło Ci wiele radościi satys-fakcji, ale też wiele trudnych chwil, w których doświadczałeś bezradności, poczucia braku kompetencji bądź nawet negowałeś siebie w roli rodzica. Nie jesteś w tym osamotniony. Większość rodziców, wychowując dzieci, spotyka się z problemami i trudnymi sytuacjami. Czasami wahają się, wątpią w siebie. Czasami wydaje się im, ze nie widzą rozwiązania problemu. Karcą siebie za błędy, ale też wstydzą się, że je popełniają. Boją się jakie skutki przyniosą one dziecku. Takie myśli i wątpliwości to-warzyszą każdemu rodzicowi. Zapewne Ty też się z nimi borykasz, bo ciągle uczysz się być rodzicem, ciągle spotykasz się z nowymi wyzwaniami. Choćbyś bardzo przy-gotowywał się do rodzicielstwa, codziennie możesz być zaskakiwany. To nic dziw-nego, że zdarza się popełniać błędy, gdyż wychowanie dziecka to trudne zadanie, którego nie uczą w żadnej szkole. Dla Twojego dziecka cenne jest to, jak sobie z nim radzisz. Staraj się ich nie powielać, szukaj nowych rozwiązań. Aby Ci w tym pomóc oddajemy do Twoich rąk Poradnik „ABC Mądrego Rodzica”, w którym staraliśmy się poruszyć ważne aspekty rodzicielstwa. Wybór tematów, choć starannie przemyślany, jest selektywny i bardzo ograniczony przez format publikacji. Zapraszamy do lektury.

Zespół autorski

ABCMądrego

RodzicaABC

MądregoABC

MądregoABCRodzica

MądregoRodzica

Mądrego

Jeśli obrzucisz swoje dziecko wyzwiskami, bo powiedziało do Ciebie „jesteś głupia”, z pewnością nie oduczy się używania takich słów.Jeżeli rzucisz w syna klockiem, ponieważ on przed chwilą rzucił nim w Ciebie, w najlepszym razie wpoisz mu zasadę „oko za oko”.Jeśli uderzysz córkę za to, że przed chwilą ona uderzyła swojego brata, to zacznie myśleć, że chodzi tylko o to, aby nie dać się złapać.

Życie dziecka jest jak droga. Jeśli droga jest dobrze oznakowana, to dziecko bezpiecznie osiągnie cel. Nie ma wychowania tam, gdzie nie ma oznakowanych szlaków, po których można się bezpiecznie poruszać.

Słowa zawsze popieraj działaniem! Reaguj natychmiast i bądź słowny – tylko konsekwencja rodzicielka nauczy Twoje dziecko przestrzegania zasad i reguł.

Liczne badania naukowe wskazują, że więź emocjonalna rodzic – dziecko jest najważniejszym czynnikiem chroniącym przed podejmowaniem przez dziecko zachowań ryzykownych tj. agresja, kon�ikty z prawem, zażywanie substancji psychoaktywnych, itp. Warto również zaznaczyć, iż to właśnie rodzic modeluje większość zachowań i to od niego najwięcej uczy się dziecko. Zadbaj by relacja z Twoim dzieckiem opierała się na miłości, akceptacji i szacunku. Jednak nie zapominaj o granicach, normach i wymaganiach! Jako rodzic zapewne doskonale znasz sytuacje, w których musisz zmierzyć się z pragnieniami i kaprysami swojego dziecka. Często łączą się one z nieznośnym zachowaniem. Oto kilka charakterystycznych przykładów:

„Nie będę tego jadł. To jest ohydne.”

„Kup mi lizaka. Aaaaaaaaaaaaa…!!!” (wrzask na cały sklep).

„Zostawiasz mnie w przedszkolu, bo mnie nie kochasz.”

Pamiętaj, to od Twojej reakcji zależy to, czy dziecko utwierdzi się w przekonaniu, że wszystko mu wolno. Jasne zasady i reguły zapewniają poczucie bezpieczeństwa. Dzięki nim wiemy, czego się spodziewać. Dziecko uczy się ustawiania granic, przestrzegania zasad i norm – najpierw od rodziców, potem od innych dorosłych – by móc w odpowiednim momencie swojego życia dokonywać świadomych wyborów w taki sposób, aby nie ranić siebie i innych. Dzieci uczą się przede wszystkim od rodziców. Będą zachowywały się tak, jak rodzice zachowują się wobec nich.

Liczne badania naukowe wskazują, że więź emocjonalna rodzic – dziecko jest

WSKAZÓWKA

WSKAZÓWKA

PAMIĘTAJ PAMIĘTAJ

GRANICE

ZASADY STAWIANIA GRANIC DZIECKU, czyli jak to ładnie ubrać w słowa.

„Rodzice chyba zapomnieli, iż dzieci bardziej niż czegokolwiek innego „Rodzice chyba zapomnieli, iż dzieci bardziej niż czegokolwiek innego „Rodzice chyba zapomnieli, iż dzieci bardziej niż czegokolwiek innego „Rodzice chyba zapomnieli, iż dzieci bardziej niż czegokolwiek innego „Rodzice chyba zapomnieli, iż dzieci bardziej niż czegokolwiek innego „Rodzice chyba zapomnieli, iż dzieci bardziej niż czegokolwiek innego „Rodzice chyba zapomnieli, iż dzieci bardziej niż czegokolwiek innego „Rodzice chyba zapomnieli, iż dzieci bardziej niż czegokolwiek innego „Rodzice chyba zapomnieli, iż dzieci bardziej niż czegokolwiek innego „Rodzice chyba zapomnieli, iż dzieci bardziej niż czegokolwiek innego „Rodzice chyba zapomnieli, iż dzieci bardziej niż czegokolwiek innego „Rodzice chyba zapomnieli, iż dzieci bardziej niż czegokolwiek innego „Rodzice chyba zapomnieli, iż dzieci bardziej niż czegokolwiek innego potrzebują zasad życia, które jasno ustalają, co jest dobre, a co złe.” potrzebują zasad życia, które jasno ustalają, co jest dobre, a co złe.” potrzebują zasad życia, które jasno ustalają, co jest dobre, a co złe.” potrzebują zasad życia, które jasno ustalają, co jest dobre, a co złe.” potrzebują zasad życia, które jasno ustalają, co jest dobre, a co złe.” potrzebują zasad życia, które jasno ustalają, co jest dobre, a co złe.” potrzebują zasad życia, które jasno ustalają, co jest dobre, a co złe.” potrzebują zasad życia, które jasno ustalają, co jest dobre, a co złe.” potrzebują zasad życia, które jasno ustalają, co jest dobre, a co złe.” potrzebują zasad życia, które jasno ustalają, co jest dobre, a co złe.” potrzebują zasad życia, które jasno ustalają, co jest dobre, a co złe.” potrzebują zasad życia, które jasno ustalają, co jest dobre, a co złe.” potrzebują zasad życia, które jasno ustalają, co jest dobre, a co złe.” potrzebują zasad życia, które jasno ustalają, co jest dobre, a co złe.” potrzebują zasad życia, które jasno ustalają, co jest dobre, a co złe.” potrzebują zasad życia, które jasno ustalają, co jest dobre, a co złe.” potrzebują zasad życia, które jasno ustalają, co jest dobre, a co złe.” potrzebują zasad życia, które jasno ustalają, co jest dobre, a co złe.” potrzebują zasad życia, które jasno ustalają, co jest dobre, a co złe.” R. ColesR. ColesR. ColesR. ColesR. ColesR. ColesR. Coles

MÓW O ZACHOWANIU DZIECKA, a nie o uczuciach, postawie,

czy wartościach

UŻYWAJ BEZPOŚREDNICH, JASNYCH I KRÓTKICH

KOMUNIKATÓW, określ dokładnie kiedy ma

wykonać swoje zadanie

OKREŚL KONSEKWENCJE

MÓW

Olu jesteś nieznośna i nieposłuszna!

Tylko spróbuj wrócić późno!

Nie kop piłki na ulicy, bo wpadniesz pod samochód.

Rozmawiam przez telefon. Twoje stukanie mi przeszkadza.

Wróć na kolację o siódmej.

Kop piłkę tylko na boisku. Inaczej schowam ją do garażu.

Stanowczo. Nie krzycz !

WSKAZÓWKA

Najczęstsze błędy popełniane przez rodziców w sytuacji nakłaniania dziecka do posłuszeństwa:

GROŹBA

PRZEKUPSTWO

PORÓWNYWANIE

KRYTYKA, SARKAZM

PONIŻANIE

Codzienne zmaganie się z dziećmi, aby skłonić je do zachowań akceptowanych przez rodziców Codzienne zmaganie się z dziećmi, aby skłonić je do zachowań akceptowanych przez rodziców Codzienne zmaganie się z dziećmi, aby skłonić je do zachowań akceptowanych przez rodziców Codzienne zmaganie się z dziećmi, aby skłonić je do zachowań akceptowanych przez rodziców Codzienne zmaganie się z dziećmi, aby skłonić je do zachowań akceptowanych przez rodziców Codzienne zmaganie się z dziećmi, aby skłonić je do zachowań akceptowanych przez rodziców Codzienne zmaganie się z dziećmi, aby skłonić je do zachowań akceptowanych przez rodziców Codzienne zmaganie się z dziećmi, aby skłonić je do zachowań akceptowanych przez rodziców Codzienne zmaganie się z dziećmi, aby skłonić je do zachowań akceptowanych przez rodziców Codzienne zmaganie się z dziećmi, aby skłonić je do zachowań akceptowanych przez rodziców Codzienne zmaganie się z dziećmi, aby skłonić je do zachowań akceptowanych przez rodziców Codzienne zmaganie się z dziećmi, aby skłonić je do zachowań akceptowanych przez rodziców

i społeczeństwo, powoduje często rodzicielską frustrację. Tak naprawdę część tego problemu leży i społeczeństwo, powoduje często rodzicielską frustrację. Tak naprawdę część tego problemu leży

w niezgodności potrzeb. Dorośli potrzebują zewnętrznej czystości, porządku, uprzejmości w niezgodności potrzeb. Dorośli potrzebują zewnętrznej czystości, porządku, uprzejmości

i ustalonych form. Dzieci nie dbają o to wcale. Większość działań rodzicielskich koncentruje się i ustalonych form. Dzieci nie dbają o to wcale. Większość działań rodzicielskich koncentruje się i ustalonych form. Dzieci nie dbają o to wcale. Większość działań rodzicielskich koncentruje się

na udzielaniu pomocy dzieciom w dopasowaniu się do norm społecznych. Zazwyczaj jednak im

bardziej nalegamy, tym nasze dzieci większy stawiają opór. W porozumiewaniu się z dzieckiem

najważniejszy jest sposób przekazywania mu poleceń, próśb, informacji. Pamiętaj o ważnych zasadach skutecznej komunikacji:

Mów, o uczuciach, jakie wywołują w tobie zachowania drugiej osoby.

Zaczynaj od słów „złoszczę się...”, „denerwuje mnie…”, „cieszę się…”.

Mów o konkretnych zachowaniach drugiej osoby, a nie o tym, jaka ona jest,

np. „Złoszczę się, kiedy nie sprzątasz po sobie zabawek.” zamiast „Jesteś bałaganiarzem.”,

Nie oceniaj i nie dawaj rad,

Unikaj uogólnień tj.: „zawsze”, „każdy”, „wszyscy”,

Mów stanowczo, ale łagodnie, w trybie oznajmującym, a nie rozkazującym,

WSKAZÓWKA

WSKAZÓWKA

WSPÓŁPRACA

UŻYWAJ SŁÓW- KLUCZY! Zależy mi...Potrzebuję...Oczekuję....

opisz, co widzisz, lub przedstaw problem

„Podłoga w Twoim pokoju jest brudna.”udziel jak najkrótszej informacji

„Brud z podłogi przykleja się do kapci i roznosi po całym mieszkaniu.”opisz, co czujesz, ale nie wypowiadaj się na temat charakteru dziecka

„Nie lubię, kiedy brud lepi mi się do kapci.”daj dziecku wybór

„Wolisz wytrzeć podłogę mokrą ścierką czy umyć mopem?” unikaj niejasnego, nieprecyzyjnego formułowania oczekiwań wobec dziecka, np.:

„Szykuj się do spania.”, „Bądź grzeczny.”, „Weź się w garść.”, „Przestań.”, „Uspokój się.”.

Aby zachęcić dziecko do współpracy:

„Jeśli tego nie zrobisz, to…”,

„Jeśli to zrobisz, to…”, (obietnca – oznacza to tyle samo, co – bez obietnicy nie można ufać)

„Jak byłam w Twoim wieku, to…”,

Rodzice uważają, że wpłną na ambicje dziecka

„Jesteś najbardziej niegrzecznym dzieckiem w przedszkolu.”

BICIE

Niektórzy rodzice nie potra�ą sobie wyobrazić wychowania dziecka bez bicia. Wierzą, że istnieją Niektórzy rodzice nie potra�ą sobie wyobrazić wychowania dziecka bez bicia. Wierzą, że istnieją Niektórzy rodzice nie potra�ą sobie wyobrazić wychowania dziecka bez bicia. Wierzą, że istnieją

sytuacje, w których sprawdza się tyko i wyłącznie „lanie”. Często słyszy się z ich ust stwierdzenia:sytuacje, w których sprawdza się tyko i wyłącznie „lanie”. Często słyszy się z ich ust stwierdzenia:sytuacje, w których sprawdza się tyko i wyłącznie „lanie”. Często słyszy się z ich ust stwierdzenia:sytuacje, w których sprawdza się tyko i wyłącznie „lanie”. Często słyszy się z ich ust stwierdzenia:

„Uparte, niegrzeczne, nieposłuszne dzieci muszą dostawać lanie”Gdy dziecko bywa wyjątkowo uparte i nieposłuszne, rodzice mają silną pokusę szybkiego

radzenia sobie z tą trudną sytuacją. Jednak pamiętaj, ostre kary i bicie zawsze pogarszają

zachowanie dzieci, stawiają one jeszcze większy opór, odpyskowują, a czasami nawet same

wymachują rękoma – biorąc przykład z rodzica. Dziecko może również zacząć bać się Ciebie i nie

będzie chciało rozmawiać z Tobą o swoich problemach.

„Lanie działa szybko”Bicie może sprawiać złudne wrażenie, że działa od razu – powstrzymuje niepożądane

zachowanie, dziecko okazuje skruchę i jest posłuszne, podporządkowane rodzicowi. Jednak jego

reakcja wywołana jest silnym strachem, a często nawet niezrozumieniem sytuacji.

„Są sytuacje, gdzie inne metody nie działają”Dla wielu rodziców, w sytuacji zagrożenia, np. gdy dziecko wybiega przed jadący samochód

lub sięga do kuchenki, silny klaps jest jedyną, najbardziej odpowiednią reakcją. Jednak warto

podkreślić, że już samo przytrzymanie i stanowczy ton głosu wystarczająco jasno obrazują

dziecku sytuację. Stosowanie klapsów pokazuje dziecku, że używanie siły jest w porządku, gdy

jestem zły i niezadowolony.

Powszechne są stwierdzenia „Ja też byłem bity i żyję”, „Porządne lanie da mu nauczkę i pokaże

kto tu rządzi”, „Dzięki temu będzie się słuchał rodziców”, „Brak dyscypliny rozpuszcza dzieci”.

Jednak rzetelne badania wskazują, że to właśnie wychowanie bez przemocy, czyli rozmowy

z dziećmi, konsekwentne postępowanie, zauważanie potrzeb dzieci i własny przykład,

dają zdecydowanie lepsze efekty wychowawcze. Dziecko wychowywane w atmosferze

akceptacji, zrozumienia i jasnych reguł, w przyszłości lepiej radzi sobie z trudnościami, nie

ma problemów w nawiązywaniu kontaktów, jest ufne i otwarte. Należy jednak pamiętać,

że nie ma tutaj mowy o tzw. „bezstresowym wychowaniu” – dzieciom potrzebne są jasne i

klarowne zasady oraz konsekwencja rodzicielska.

Dlaczego bicie dzieci nie jest dobrym środkiem wychowawczym?

Musimy pamiętać, że jeśli podejmujemy działanie, które ma położyć kres niewłaściwemu

zachowaniu dziecka, to wyświadczamy mu przysługę, czyli:

To daje dziecku możliwość zastanowienia się nad sobą, daje szansę na zmianę i rozwój.

Gdy czujesz, że masz ochotę uderzyć dziecko:

Wyjdź z pokoju, zaczerpnij świeżego powietrza, krzyknij,

jeśli masz taką potrzebę – lepiej krzyczeć do ściany niż do dziecka,

Zrelaksuj się – policz do 10, oddychaj powoli i głęboko,

Wygadaj się – zadzwoń do bliskiej osoby,

Kontroluj się – powiedz sobie „Nie stracę kontroli, zachowam spokój”.

Gdy się wyciszysz, wróć do rozwiązania problemu z dzieckiem.

Niby dlaczego mam nie bić?

Dziecko będzie czuć się skrzywdzone, poniżone, będzie miało w sobie wiele złości – nawet jeśli tego od razu nie okazuje,

Stosowanie przemocy zniszczy relacje w rodzinie,

Twoje dziecko nauczy się, że jedyną dobrą reakcją na trudne sytuacje jest agresja, mogą to zachowanie powielać i bić lub terroryzować rówieśników i/lub dorosłych,

Dzieci bite stają się nieufne, zamykają się w sobie, albo wręcz przeciwnie – są agresywne i mają trudności w nawiązywaniu relacji z drugim człowiekiem,

Z czasem mały klaps już nie działa i bicie wymyka się spod kontroli. Z czasem rodzice biją coraz mocniej, by osiągnąć jakikolwiek skutek.

Rodzicu, jeśli czujesz, że sytuacja wymyka się spod kontroli, jeśli masz trudności w relacji ze swoim

dzieckiem, poszukaj wsparcia. To naturalne, że każdy rodzic czasami potrzebuje pomocy. Masz

prawo nie wiedzieć jak postąpić. Możesz poprosić o pomoc kogoś z rodziny, przyjaciół lub zgłosić

się do specjalisty tj. psycholog, pedagog.

Gdzie mogę zwrócić się po pomoc?

Placówka wsparcia dziennego w ŻmigrodzieBiuro - ul. Rybacka 17, tel. 71 384 49 76

specjalista ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie, psycholog

Świetlice dla dzieci w wieku 7 – 13 latŻmigród, ul. Wrocławska 12

Borzęcin, świetlica wiejska

Barkowo 75

Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna w Żmigrodzieu. Rybacka 17, tel. 71 385 30 02

psychiatra dziecięcy, psycholog, pedagog, logopeda

Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Żmigrodziepl. Wojska Polskiego 5, tel. 71 385 36 72

Zespół Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania Przemocy w RodziniePrzewodnicząca – tel. 71 384 49 76

Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów AlkoholowychUrząd Miejski w Żmigrodzie, pl. Wojska Polskiego 2-3, pok. 12

czwartek godz. 15:00

ZAMIAST KARY – WŁAŚCIWE DZIAŁANIEZAMIAST KARY – WŁAŚCIWE KONSEKWENCJE

WSKAZÓWKA

To od rodziców zależy

szczęście, zdrowie i

radość dziecka.TO OD RODZICÓW ZALEŻY

SZCZĘŚCIE, ZDROWIE

I RADOŚĆ DZIECKA.