poradnik małego anatoma - ifmsa-poland oddział...

Poradnik Małego Anatoma Kolokwium I

1. Podstawy neuroanatomii – budowa nerwu rdzeniowego;

2. Kończyna górna – ograniczenia, unerwienie i splot

ramienny.

3. Kończyna dolna – ograniczenia, unerwienie i splot

lędźwiowo-krzyżowy.

Copyright by Peer Support Team Gdańsk

Gdańsk 2012

Poradnik Małego Anatoma

2012

2

1.Układ Nerwowy

Dzielimy go na:

- Ośrodkowy ( Mózg i Rdzeń Kręgowy)

- Obwodowy ( Nerwy Czaszkowe i Nerwy Rdzeniowe)

- Autonomiczny ( Współczulny i Przywspółczulny)

Nerwy rdzeniowe – (31 par) to nerwy obwodowe wychodzące z rdzenia kręgowego. Zbudowane są na zasadzie „drzewa”. Mamy

1) Korzenie (przedni = brzuszny i tylny = grzbietowy) 2) Pień 3) Gałęzie( przednie, tylne, łączące, oponowe)

1. Korzenie są „czyste” a więc:

Korzeń przedni jest TYLKO ruchowy. Korzeń tylny TYLKO czuciowy.

2. W pniu nerwu rdzeniowego dochodzi do wymieszania włókien ruchowych z czuciowymi.

3. Gałęzie zawierają włókna wymieszane, a więc zarówno czuciowe, jak i ruchowe.

Nie mylić korzeni przedniego- ruchowego i tylnego-czuciowego

Z gałęziami zarówno przednia = brzuszna jak i tylna tudzież grzbietową.

� Rodzaje gałęzi nerwu rdzeniowego.

1.Przednie.

2.Tylne.

3, Oponowe.

4, Łączące ( biała i szara).

Objaśnienie językiem bardzo potocznym (lepiej tak nie tłumaczyć, ale pozwala zrozumieć parę rzeczy tak na chłopski

rozum.).


2012

3

1. Gałęzie przednie ( najczęściej występujące) - to nic innego jak nerwy, które widzimy na zwłokach np. Medianus, Ulnaris itp.

Unerwiają Ruchowo: Prawie wszystkie mięśnie ciała.

Czuciowo: Skórę kończyn i brzucha

2. Gałęzie tylne ( nie widzimy ich na zwłokach) ale są

Unerwiają Ruchowo: 1 wielki mięsień ERECTOR SPINAE

(a więc wszystkie impulsy ruchowe do niego idą gałęziami tylnymi.)

Czuciowo: Unerwiają skórę szyi pleców oraz górnych i środkowych pośladków.

3. Gałęzie oponowe – wracają powrotem unerwiając opony.

4. Gałęzie łączące Szare ( wszędzie) Białe (C8-L2)

� Związane z układem autonomicznym

Dodatkowo w nerwie rdzeniowym znajdują się włókna autonomiczne.

Włókna współczulne na C8-L2:

Korzeniem przednim dostają się do pnia nerwu rdzeniowego. Stąd gałęzią łączącą BIAŁĄ !! dochodzą do

zwojów pnia współczulnego, tu synapsa.

Następnie włókna wracają gałęzią łączącą SZARĄ z powrotem do pnia nerwu rdzeniowego a następnie do

gałęzi przedniej i tylnej.

A więc gałęzie przednie i tylne poza włóknami ruchowymi, czuciowymi zawierają również włókna autonomiczne

aby unerwić naczynia krwionośne i gruczoły potowe.


2012

4

2. KOŃCZYNA GÓRNA - OGRANICZENIA

I. Otwór czworoboczny – (foramen quadrilaterum)

1. Granice

� bok – k. ramienna.

� przyśrodek – gł. długa m. trójgłowego ramienia.

� góra – obły mniejszy.

� dół – obły większy.

2. Zawartość � n. pachowy.

� t. ż. okalająca ramię tylna,

� nacz. chłonne

II. Otwór trójboczny – (foramen trilaterum)

1. Granice

� bok – gł. długa m. trójgłowego ramienia

� góra – m. obły mniejszy

� dół – obły większy

2. Zawartość

� t. okalająca łopatkę

III. Wcięcie łopatki

Otwór od góry ograniczony więzadłem poprzecznym górnym łopatki.

Nad więzadłem � tętnica nadłopatkowa.

Pod więzadłem � nerw nadłopatkowy.


2012

5

IV. Dół pachowy – (fossa axilaris) – ograniczony skórą

1. Granice

� przód – fałd pachowy przedni – brzeg dolny m. piersiowego większego <TYLKO> !!

� tył – fałd pachowy tylny – brzeg dolny m. najszerszego grzbietu i m. obłego większego

� bok – linia między tymi fałdami na pow. przyśrodkowej ramienia

� przyśrodek – analogiczna linia na pow. bocznej klaty

V. Jama pachowa – (cavum axillare)

1. Ściany

� przód – m. piersiowy większy i MNIEJSZY

� tył – m. najszerszy grzbietu, ogły większy, podłopatkowy

� bok – k. ramienna

� przyśrodek – m. zębaty przedni

2. Zawartość

� Splot ramienny

� t. pachowa i towarzyszące żyły, itp.

VI. Dół łokciowy – (fossa cubiti)

1. Granice

� góra – linia łącząca kłykcie k. ramiennej

� przyśrodek – m. nawrotny obły

� bok – m. ramienno-promieniowy

� dno – m. ramienny

2. Zawartość od przyśrodka: (n. łokciowy OMIJA dół łokciowy)

- n. pośrodkowy,

- n. promieniowy – dzieli się na gałąź powierzchowną i głęboką

- t. ramienna

- ścięgno m. dwugłowego ramienia,


2012

6

VII. Dołek promieniowy – (fovea radialis) tabakierka anatomiczna.

1. Granice

� od strony łokciowej <bardziej na grzbiecie dłoni> - ścięgno m. prostownika długiego kciuka

� od promieniowej – ścięgno m. prostownika krótkiego kciuka <od strony tabakierki>, ściegno m. odwodziciela

długiego kciuka

� górna – troczek prostowników ręki

� dno – k. łódeczkowata, k. czworoboczna większa

2. Zawartość – t. promieniowa

VIII. Kanał nadgarstka – canalis carpi

1. Granica

� bok (strona promieniowa) – wyniosłość promieniowa nadgarstka: k. łódeczkowata i k. czworoboczna większa

� strona łokciowa – wyniosłość łokciowa nadgarstka: k. grochowata i haczyk k. haczykowatej

� przykryty troczkiem zginaczy ręki

2. Zawartość

� 4x ścięgno zginacza powierzchownego palców.

� 4x ścięgno zginacza głębokiego palców.

� ścięgno zginacza długiego kciuka.

� n. pośrodkowy.

Ściegna zginaczy nadgarstka NIE SĄ jego zawartością !!!

IX. Mankiet rotatorów (SITS)

� m. supraspinatus S ( nadgrzebieniowy).

� m. infraspinatus I ( podgrzebieniowy).

� m. teres minor T ( obły mniejszy).

� m. subscapularis S ( podłopatkowy).


2012

7

X. Żyły powierzchowne

Żyła odłokciowa biegnie wzdłuż przyśrodkowego brzegu dołu łokciowego, a na ramieniu przebiega w bruździe

przyśrodkowej mięśnia dwugłowego. W połowie wysokości ramienia uchodzi do jednej z żył ramiennych.

Żyła odpromieniowa biegnie wzdłuż bocznego brzegu dołu łokciowego na ramieniu przebiega w bruździe bocznej

mięśnia dwugłowego, biegnie w bruździe naramienno-piersiowej sulcus deltoideopectoralis (przedłużenie bocznej) a

po wejściu do trójkąta naramienno-piersiowego uchodzi do żyły pachowej.

Żyła pośrodkowa przedramienia łączy się w dole łokciowym z żyłą odłokciową i odpromieniową, a za pośrednictwem

żyły pośrodkowej głębokiej z żyłą ramienną.

Splot Ramienny

1. Splot ramienny tworzą gałęzie przednie nerwów rdzeniowych c5-Th1

2. Unerwia ruchowo, czuciowo i autonomicznie:

mięśnie kończyny górnej(gałęzie długie), mięśnie klatki i grzbietu.(g. krótkie).

3. Gałęzie przednie tworzą pęczki:

- tylny (Posterior) � n .Pachowy i Promieniowy

- boczny (lateralis) � n. mięśniowo skórny.

- przyśrodkowy (medialis ) � n. łokciowy, skórny przyśrodkowy ram i przed.

* n. pośrodkowy odchodzi od pęczka bocznego i przyśrodkowego.

I. Nerw Promieniowy (radialis) - Gałąź przednia nerwu rdzeniowego C5 - Th1 � pęczek tylny. (nerw długi)

- Nerw PROmieniowy unerwia PROstowniki, wszystkie mięśnie na grzbiecie kończyny górnej.

- Przebiega w bruździe nerwu promieniowego na kości ramiennej

- W dole łokciowym dzieli się na 2 gałęzie powierzchowną i głęboką.

Unerwienie ruchowe: Prostowniki ramienia i przedramienia.

( triceps brachii, oraz wszystkie exstensory).

Unerwienie czuciowe: Tylna powierzchnia ramienia, przedramienia,

Grzbiet dłoni, 1 i 2 palec

Objaw porażenia: RĘKA OPADAJĄCA, Niedoczulica tabakierki anatomicznej.


2012

8

2. Nerw pachowy ( axillaris). - Gałąź przednia nerwu rdzeniowego C5-C6 � od pęczka tylnego

- Największy z nerwów krótkich splotu ramiennego.

- Owija się wokół szyjki CHIRURGICZNEJ

Unerwienie ruchowe: miesień naramienny, obły mniejszy.

Unerwienie czuciowe: skóra barku.

Objaw porazenia: trudność w odwiedzeniu ramienia.

3. Nerw łokciowy (n. ulnaris) - Gałąź przednia nerwu rdzeniowego C8-Th1

- Odchodzi od pęczka przyśrodkowego, nerw długi.

- Omija dół pachowy owija się na nadkłykciu przyśrodkowym kości ramiennej.

- Daje gałęzie grzbietowe, dłoniowe, powierzchowne i głębokie.

Unerwienie ruchowe:

- zginacz łokciowy nadgarstka, zginacz palców część od strony łokciowej,

- mięśnie kłębu palca V,

- niektóre kłębu kciuka( przywodziciel, głowa głęboka zginacz krótkiego kciuka).

- m. miedzykostne, III i IV glisdowate.

Unerwienie czuciowe:

- Skóra reki na powierzchni dłoniowej i grzbietowej wzdłuż palca IV i V

Objawy porażenia: Ręka szponiasta

4. Nerw skórny przyśrodkowy ramienia. Nerw skórny przyśrodkowy przedramienia

Unerwiają czuciowo przyśrodkową powierzchnie ramienia i przedramienia.


2012

9

5. Nerw pośrodkowy - gałąź przednia nerwu rdzeniowego C5-Th1

- pochodzi od pęczka bocznego i przyśrodkowego.

- biegnie z tętnicą ramienną krzyżuje ją w dole łokciowym od przodu

- przechodzi przez kanał nadgarstka !

Unerwienie ruchowe: - zginacze grupy przedniej przedramienia, oprócz zginacza łokciowego nadgarstka

- nawrotny i czworoboczny.

- zginacz długi kciuka.

- mięśnie kłębu kciuka: odwodziciel krotki przeciwstawiacz.

* głowa powierzchowna zginacz krótkiego.

Czuciowo:

Część dłoniowa i ręki bez obszaru nerwu łokciowego.

Paliczek palców 2 i 3

Objaw Porażenia: Ręka błogosławiąca, � póżniej Małpia

6. Nerw Skórno-Mięśniowy - gałąź przednia C5-C7, przebija mięsień kruczo ramienny

- odchodzi od pęczka bocznego.

- przechodzi później w nerw skórny boczny przedramienia

Unerwienie ruchowe:

Mięsień dwugłowy ramienia, Kruczo Ramienny, Ramienny � zginacze ramienia. Unerwienie czuciowe: Skóra bocznej czesci przedramienia.

Porażenie: Objawem osłabienie siły ramienia i odwracania przedramienia. Zmniejszony obwód bicepsa !


2012

10

NERWY KRÓTKIE SPLOTU RAMIENNEGO

1. Nerw podłopatkowy � m. podłopatkowy

2. Nerw piersiowo-grzbietowy (thoracodorsalis) � m. najszerszy grzbietu.

- Upośledzone sięganie do tylnej kieszeni spodni.

3. Nerwu piersiowe przednie przyśrodkowy i boczny � m. piersiowy większy i mniejszy

4. Nerw nadłopatkowy: M. Nadgrzebieniowy, Podgrzebieniowy.

5. Nerw piersiowy długi( thoracicus longus) Mięsień zębaty przedni.

- łopatka skrzydlata(scapula alata).

6. Nerw Grzbietowy Łopatki: M Równoległoboczne.

- uniesienie brzegu przysrodkowego łopatki do góry.


2012

11

3. KOŃCZYNA DOLNA

I. Dół podkolanowy – fossa poplitea.

1) Granice

� bok, góra – m. dwugłowy uda. � przyśrodek góra – m. półbłoniasty, półścięgnisty. � bok dół – m. podeszwowy, głowa boczna m. brzuchatego łydki. � przyśrodek dół – głowa przyśrodkowa m. brzuchatego.

2) Zawartość dołu podkolanowego.

od BOKU:

n. strzałkowy wspólny, n. piszczelowy, ż. Podkolanowa, t. Podkolanowa

Każda ze struktur znajduję się coraz głębiej (tętnica najgłębiej).

Skrót: NVA ( NiVeA) , nerv, vena, arteria.

3) Dno

Powierzchnia podkolanowa k. udowej

pow. Tylna torebki

m. podkolanowy

zamknięty z wierzchu podwięzią podkolanową

II. Otwór nadgruszkowy

część otworu kulszowego większego ponad m. gruszkowatym

1) zawartość

� n. pośladkowy górny i naczynia


2012

12

III. Otwór podgruszkowy

część otworu kulszowego większego pod m. gruszkowatym

1) zawartość

� n. pośladkowy dolny + naczynia, / n. kulszowy, / n. sromowy.

t. sromowa wewnętrzna, + naczynia sromowe wewnętrzne.

� n. sromowy wraca do miednicy przez otwór kulszowy mniejszy, do dołu kulszowo-odbytniczego.

IV. Trójkąt udowy – trigonum femorale

1) Granice

� góra – lig. inguinale – jest jednocześnie podstawą. � bok – m. krawiecki. � przyśrodek – m. przywodziciel długi.

2) wierzchołek – ok. 20 cm od podstawy otwór górny kanału przywodzicieli

3) zawartość od PRZYŚRODKA do BOKU.

VAN – v. a. n. femoralis ( udowy)

dno trójkąta – dół biodrowo-łonowy wypełniony m. Biodrowo-lędźwiowym i m. Grzebieniowym

trójkąt mniejszy

góra – lig. inguinale

bok – m .biodrowo-lędźwiowy

przyśrodek – m. grzebieniowy


2012

13

V. Dół biodrowo - łonowy – fossa iliopectinea.

wysłany powięzią biodrowo-łonową

� od przodu blaszka powierzchowna p. szerokiej. � zawiera to, co przechodzi przez rozwór wspólny: �

od przyśrodka do boku.

- nacz. i węzły chłonne,

- ż. t. udowa <z ich głównymi dopływami>,

- gałąź udową n. genitofemoralis (płciowo-udowy) ,

- n. udowy i jego gałęzie.

VI. Rozstęp wspólny – lacuna communis

Przestrzeń między więzadłem pachwinowym, a przednim brzegiem miednicy, podzielona na 2 części przez

łuk biodrowo - łonowy (arcus iliopectineus).

1. Część – od boku – rozstęp mięśni – (lacuna musculorum).

Zawartość:

- m. biodrowo-lędźwiowy.

- n. udowy.

- n. skórny boczny uda.

2. Część – rozstęp naczyń – (lacuna vasorum).

granica boczna – łuk biodrowo - lędźwiowy (arcus ilipectineus).

granica przyśrodkowa - więzadło rozstępowe – ( lig. lacunare).

od boku:

- t. udowa, ż. udowa,

- gałąź biodrowa n. genitofemoralis (leży do przodu od żyły i tętnicy),

- PIERŚCIEŃ udowy zwany głębokim


2012

14

VII. Kanał udowy – canalis femoralis

Od pierścienia udowego głębokiego do rozworu odpiszczelowego.

Przepuklina pachwinowa ( skośna) częściej u mężczyzn !!

VIII. Pierścień udowy głęboki – (annulus femoralis profundus)

1) Granice

� bok – ż. udowa � przyśrodek – więzadło rozstępowe � przód – więzadło. pachwinowe � tył – grzebień k. łonowej

Zamknięty przegrodą udową – (septum femorale) od strony brzusznej

- przechodzą przez niego naczynia i węzły chłonne,

Jest miejscem przepuklin <bo jest wejściem do kanału udowego>

IX. Rozwór odpiszczelowy = (pierścień udowy powierzchowny).

To właśnie tu v. Saphena magna wpada do v. Femoralis, wielkość ok. 3-4cm

Przykryty jest powięzią sitową – (fascia cribrosa),

1) Granice � od boku brzeg sierpowaty powięzi szerokiej – (margo falciformis fasciae latae), z Udowa ?? � od tyłu – blaszka głeboka powięzi szerokiej – powięź biodrowo-łonowa � przód – blaszka powierzchowna – lamina superficialis fasciae latae

miejsce zmniejszonego oporu (locus minoris resistantiae) � miejsce występowania przepuklin.

Przepuklina udowa – (hernia femoralis), częściej u kobiet, tzw przepuklina prosta.


2012

15

X. Kanał przywodzicieli – (canalis adductorius).

Z przestrzeni podpowięziowej trójkąta udowego do dołu podkolanowego, trójkątny przekrój

Ściany

1) Granice

� Przyśrodek – m. przywodziciel wielki. � Bok – głowa przyśrodkowa mięśnia czworogłowego. � Przód – blaszka ścięgnista – (lamina vastoadductoria).

a) otwór górny – wierzchołek trójkąta udowego

do kanału przez otwór górny wchodzą:

- ż. Udowa

- t. Udowa,

- n. udowo-goleniowy,

Tętnica leży przed żyłą, nieco bocznie i do przodu od tętnicy – nerw.

Nerw udowo goleniowy( saphenus) przebija przednią ścianę kanału razem z t. zstępującą kolana

b) otwór dolny – rozwór ścięgnisty przywodzicieli – (hiatus tendineus adductorius)

Znajduje się między kością udową a ścięgnem przywodziciela wielkiego.

XI. Kanał zasłonowy – canalis obturatorius

Granice:

� sklepienie – bruzda zasłonowa k. łonowej � dno – brzeg przedni bł. zasłonowej rozpięty między guzkiem zasłonowym przednim i tylnym. �

Zawartość

n. zasłonowy – nad naczyniami, t. zasłonowa, , naczynia limfatyczne


2012

16

STOPA

1. Kanał kostki przyśrodkowej = kanał stępu

Zawartość (od góry i przodu) TIB / DIG/ HAL

- ścięgno m. piszczelowego tylnego TIB

- ścięgno m. zginacza długiego palców DIG

- ściegno m. zginacza długiego palucha HAL

- tętnica piszczelowa tylna

- n. piszczelowy

2. Kanał kostki bocznej

Zawartość (od góry i przodu)

- ścięgno m. strzałkowego krótkiego

- ścięgno m. strzałkowego długiego

3. Zatoka stępu – sinus tarsi

wytworzona przez bruzdę k. piętowej i bruzdę k. skokowej

zawartość – więzadło skokowo-piętowe międzykostne – lig. talocalcaneum interosseum


2012

17

I. Nerwy Obręczy Miednicznej

1. Nerw pośladkowy dolny

� Unerwia mięsień pośladkowy wielki (m. gluteus maximus). � Jest to najsilniejszy prostownik stawu biodrowego.

Uszkodzenie nerwu � nie postoimy na baczność i nie wejdziemy po schodach.

2. Nerw pośladkowy górny.

� Unerwia m pośladkowy średni (m. gluteus medius). � Jest to najsilniejszy odwodziciel stawu biodrowego oraz � Unerwia również m. pośladkowy najmniejszy.( m. gluteus minimus).

Uszkodzenie � objaw Trendelenburga czyli opadanie miednicy na stronę ZDROWĄ !

Dwa objawy Trendelenburga ( gdy uszkodzone oba nerwy) � chód Kaczkowaty.

3. Nerw Sromowy

� Zaburzenia czucia w okolicy genitalnej, nietrzymanie moczu i kału.

4. Nerw Płciowo - Udowy

� Porażenie tego nerwu zniesie odruch z dźwigacza moszny.


2012

18

II. Nerwy Kończyny Dolnej

UDO

� Splot Lędźwiowy (Th12-L4)

1. N udowy (unerwia prostowniki kolana i zginacze stawu biodrowego).

� Mięsień czworogłowy uda.

� Uszkodzenie nerwu: Siadają nam mięśnie grupy przedniej uda.

- niemożność wyprostowania nogi w stawie kolanowym i zniesienie odruchu rzepki !! - osłabione zginanie w stawie biodrowym, gdyż uszkodzony zostaje najsilniejszy odwodziciel stawu biodrowego m.

biodrowo - lędźwiowy ( iliopsoas).

.Ale jest jeszcze parę innych mięśni wiec luzik :)

Ogólnie chodzenie będzie możliwe ale o sprincie czy biegu na 100 możemy zapomnieć.

2. Nerw Zasłonowy

� Unerwia oba zasłaniacze wewnętrzny i zewnętrzny oraz wszystkie przywodziciele uda � 2 mięśnie są unerwione na spółkę

M. Adductor Magnus ( N. Kulszowy i N. Zasłonowy)

M. Pectineus ( N. Zasłonowy i N. Udowy)

Porażenie nerwu spowoduje niemożność przywiedzenia nogi, gdyż uszkodzone zostały przywodziciele, tudzież

niemożliwe staje się zwarcie ud.


2012

19

� Splot Krzyżowy ( L4-S4)

1. N. Kulszowy – największy nerw w organizmie człowieka.

� Samodzielnie nic nie unerwia, bo unerwiają jego komponenty � N. Piszczelowy i N. Strzałkowy Wspólny.

a) N. piszczelowy � Prawie wszystkie mięśnie grupy tylnej uda.

b) N strzałkowy wspólny � Głową krótką m. dwugłowego uda (tylko 1 mięsień) !

PODUDZIE I STOPA

Ogólnie 3 nerwy do zapamiętania ( wszystkie ze splotu krzyżowego od n. kulszowego) i

4 porażenia dajace objawy kliniczne.

1. Nerw Piszczelowy (Grupa Tylna Podudzia - powierzchowna)

� Zginacze stopy - Pozwalają nam stawać na palcach. � A więc porażenie tego nerwu spowoduję niemożność ustania na palcach będziemy chodzić na piętach a

objaw to tak zwana Stopa hakowata.

� Przy porażeniu tylko grupy głębokiej tylnej, a więc flexorów np. gdy ktoś przejedzie nam nożem przypadkowo po kostce przyśrodkowej występuje objaw zwany

� Stopą Koślawą.

2. Nerw Strzałkowy Powierzchowny.

� Unerwia grupę boczną Peroneus Logus i Brevis. � Porażenie nerwu - Stopa Szpotawa.

3. Nerw Strzałkowy Głęboki.

� Unerwia prostowniki stopy ( pozwalał zginać grzbietowo) mogliśmy więc chodzić na piętach. � Porażenie nerwu � Stopa Końska - chodzimy na palcach, nie staniemy na pietach.


2012

20

4. Nerwu strzałkowy wspólny.

� spowoduje mix czyli Stopę Końsko-Szpotawą, � objawem będzie chód KOGUCI.

Nie mylic chodu Koguciego z Kaczkowatym !!

poradnik małego anatoma - ifmsa-poland oddział...

Documents