Poszukuję informacjiPoszukuję informacji

Kiedy mamy już tematKiedy mamy już temat

Zanim przystąpimy do pisania Zanim przystąpimy do pisania tekstu, musimy zebrać materiałtekstu, musimy zebrać materiał

Potrzebujemy informacji w Potrzebujemy informacji w związku z interesująca nas związku z interesująca nas sprawąsprawą

Czego szukać i gdzie? Jak to Czego szukać i gdzie? Jak to robić? robić?

Zbieranie materiałówZbieranie materiałów – drugi – drugi etap pracy dziennikarzaetap pracy dziennikarza

Rozmowa jako źródło Rozmowa jako źródło informacji dziennikarskiejinformacji dziennikarskiej Wywiad – dowiadywanie się osobiste Wywiad – dowiadywanie się osobiste

lub telefonicznie (inne znaczenie: lub telefonicznie (inne znaczenie: gatunek dziennikarski)gatunek dziennikarski)

Kto może udzielić nam wypowiedzi, Kto może udzielić nam wypowiedzi, czy możemy się z tą osoba czy możemy się z tą osoba skontaktować? Jeśli nie, to kto może skontaktować? Jeśli nie, to kto może mieć do niej kontakt?mieć do niej kontakt?

Notes z kontaktamiNotes z kontaktami – ważne – ważne narzędzie pracynarzędzie pracy

Siatka informatorów – Siatka informatorów – współpracownicy dziennikarza, współpracownicy dziennikarza, dyżurni komentatorzy (eksperci)dyżurni komentatorzy (eksperci)

Jak się kontaktować?Jak się kontaktować?

Kiedy spotykać się osobiście a kiedy Kiedy spotykać się osobiście a kiedy telefonicznie? telefonicznie?

Osobiście – większa ranga problemu, Osobiście – większa ranga problemu, konieczność dopytania o wiele szczegółówkonieczność dopytania o wiele szczegółów

Przez telefon – potrzebujemy krótkiej opinii Przez telefon – potrzebujemy krótkiej opinii dotyczącej danej sprawy, znamy tą osobę dotyczącej danej sprawy, znamy tą osobę

Rozmowy nieformalne (na gruncie Rozmowy nieformalne (na gruncie towarzyskim, większy stopień poufałości, towarzyskim, większy stopień poufałości, szczerość) szczerość)

Rozmowy formalne (z przedstawicielem Rozmowy formalne (z przedstawicielem urzędu, rzecznikiem prasowym, oficjalne urzędu, rzecznikiem prasowym, oficjalne komunikaty)komunikaty)

Jedyne złe pytania zadane przez Jedyne złe pytania zadane przez dziennikarzy to pytania nie zadane. dziennikarzy to pytania nie zadane.

Nie ma złych pytańNie ma złych pytań

Jacek ŁęskiJacek Łęski

Dokumenty jako źródła Dokumenty jako źródła informacji dziennikarskiejinformacji dziennikarskiej Nie tylko rozmowy, ale także źródła pisaneNie tylko rozmowy, ale także źródła pisane Dokumenty prawne – umowy, ustawy, uchwałyDokumenty prawne – umowy, ustawy, uchwały Książki, artykuły na interesujący nas tematKsiążki, artykuły na interesujący nas temat Statystyki, fakty, tabele związane z tematemStatystyki, fakty, tabele związane z tematem Ciekawostki, anegdoty, cytaty, fakty historyczneCiekawostki, anegdoty, cytaty, fakty historyczne Zdjęcia, ulotki, materiały z InternetuZdjęcia, ulotki, materiały z Internetu Zbieractwo dziennikarskie – kolekcjonowanie Zbieractwo dziennikarskie – kolekcjonowanie

informacjiinformacji Teczki na gumkę, segregatory z foliami, notesy z Teczki na gumkę, segregatory z foliami, notesy z

wypowiedziami, płyty CD z notatkami – wypowiedziami, płyty CD z notatkami – dziennikarskie archiwumdziennikarskie archiwum

Co dziennikarz musi umieć?Co dziennikarz musi umieć?

Nie tylko posiąść umiejętność Nie tylko posiąść umiejętność pisania, komunikowania się z pisania, komunikowania się z innymiinnymi

Nie tylko zdolność dostrzegania Nie tylko zdolność dostrzegania tematów i oryginalnego ich tematów i oryginalnego ich ujmowaniaujmowania

Co dziennikarz musi Co dziennikarz musi wiedzieć? wiedzieć? – zasadnicze pytanie– zasadnicze pytanie

Dobry dziennikarz czyta, słucha, ogląda Dobry dziennikarz czyta, słucha, ogląda wszystko, co mu wpadnie w ręce. Niestety, wszystko, co mu wpadnie w ręce. Niestety,

trochę musi wiedzieć o wszystkim. Nigdy nie trochę musi wiedzieć o wszystkim. Nigdy nie wiadomo co mu się przyda w pracywiadomo co mu się przyda w pracy

Grzegorz MiecugowGrzegorz Miecugow

Trzeba dobrze orientować się w historii, dużo wiedzieć Trzeba dobrze orientować się w historii, dużo wiedzieć o religii – bo ta jest i będzie ważną częścią życia, o o religii – bo ta jest i będzie ważną częścią życia, o

głównych ideach, które kręcą tym światem. Trzeba jak głównych ideach, które kręcą tym światem. Trzeba jak najszybciej zdobyć jak najwięcej informacji, ale co najszybciej zdobyć jak najwięcej informacji, ale co najważniejsze, umieć je z sensem spożytkować najważniejsze, umieć je z sensem spożytkować

Adam SzostkiewiczAdam Szostkiewicz

Nie każdy zdaje sobie sprawę, że „dobre” dzieło Nie każdy zdaje sobie sprawę, że „dobre” dzieło dziennikarskie wymaga co najmniej tyle samo dziennikarskie wymaga co najmniej tyle samo

„intelektu” co dzieło uczonego, zwłaszcza, że powstać „intelektu” co dzieło uczonego, zwłaszcza, że powstać ono musi z konieczności, natychmiast, na rozkaz, i ono musi z konieczności, natychmiast, na rozkaz, i

musi natychmiast oddziaływać – na dziennikarzu ciąży musi natychmiast oddziaływać – na dziennikarzu ciąży dużo większa odpowiedzialność niż na uczonym dużo większa odpowiedzialność niż na uczonym

Max Weber, Max Weber, Polityka jako zawód i Polityka jako zawód i powołaniepowołanie

Nie może być pustych miejsc w gazecie. Taki to Nie może być pustych miejsc w gazecie. Taki to zawód. Dlatego też brak czasu na to, aby kwestie zawód. Dlatego też brak czasu na to, aby kwestie

dokładniej zbadać, poszukać w źródłach i książkach, dokładniej zbadać, poszukać w źródłach i książkach, czy chociażby zebrać się na chwilę w sobie i trochę czy chociażby zebrać się na chwilę w sobie i trochę

pomyśleć. Artykuł trzeba skończyćpomyśleć. Artykuł trzeba skończyć

Ferdinand LasalleFerdinand Lasalle

Dużo wiedzy, mało czasuDużo wiedzy, mało czasu

Dziennikarstwo wymaga wiedzy – trzeba być Dziennikarstwo wymaga wiedzy – trzeba być ekspertem w swojej dziedzinieekspertem w swojej dziedzinie

Z drugiej strony to praca pod presją czasuZ drugiej strony to praca pod presją czasu Dodatkowy problem to nadmiar informacji z którym Dodatkowy problem to nadmiar informacji z którym

mamy do czynienia w skali globalnej – za dużo mamy do czynienia w skali globalnej – za dużo wiedzywiedzy

Dziennikarz może mieć więc problem z Dziennikarz może mieć więc problem z selekcją selekcją informacjiinformacji – co wybrać, co jest ważne – co wybrać, co jest ważne

Selekcja jest konieczna już na etapie gromadzenia Selekcja jest konieczna już na etapie gromadzenia materiałów – czy dany materiał ma wartość materiałów – czy dany materiał ma wartość informacyjną? Co wnosi do mojego tematu?informacyjną? Co wnosi do mojego tematu?

Presja czasu, deadline a problemy osobiste Presja czasu, deadline a problemy osobiste dziennikarzadziennikarza

Dziennikarza z oddania Dziennikarza z oddania artykułu na czas zwalnia tylko artykułu na czas zwalnia tylko

jego własna śmierćjego własna śmierć

Jerzy J. KaczmarekJerzy J. Kaczmarek

Specyfika zawodu reporteraSpecyfika zawodu reportera

ReporterReporter – dziennikarz zajmujący się – dziennikarz zajmujący się zbieraniem i opracowywaniem informacji zbieraniem i opracowywaniem informacji (autor reportaży to (autor reportaży to reportażystareportażysta))

Zbieranie informacji przede wszystkim w Zbieranie informacji przede wszystkim w terenie – reporter jedzie na miejsce terenie – reporter jedzie na miejsce wydarzenia, chce zobaczyć na własne wydarzenia, chce zobaczyć na własne oczy, porozmawiać z osobami, które oczy, porozmawiać z osobami, które uczestniczyły w wydarzeniuuczestniczyły w wydarzeniu

Reporter chce być Reporter chce być świadkiem wydarzeńświadkiem wydarzeń – – element misji dziennikarskiejelement misji dziennikarskiej

Reporter dąży do poznania Reporter dąży do poznania prawdy o wydarzeniuprawdy o wydarzeniu Jak było naprawdę – zasada wysłuchania obu stron Jak było naprawdę – zasada wysłuchania obu stron

konfliktu (konfliktu (łac. audiatur altera pars) – łac. audiatur altera pars) – bezstronność, bezstronność, dochodzenie do istoty sporudochodzenie do istoty sporu

Konieczność Konieczność weryfikacjiweryfikacji zdobytych informacji – zdobytych informacji – szukanie w różnych źródłach, potwierdzanie szukanie w różnych źródłach, potwierdzanie usłyszanej wiadomości, dopytywanie, nigdy z usłyszanej wiadomości, dopytywanie, nigdy z pierwszej ręki – pierwszej ręki – rzetelnośćrzetelność

Ochrona informatorów, źródło musi istnieć, Ochrona informatorów, źródło musi istnieć, informacja musi być wiarygodna, ale nie muszę informacja musi być wiarygodna, ale nie muszę ujawniać skąd pochodzi, chyba że przed sądem – ujawniać skąd pochodzi, chyba że przed sądem – tajemnica dziennikarska, tajemnica dziennikarska, poufnośćpoufność

Staranna dokumentacja opisywanej sprawyStaranna dokumentacja opisywanej sprawy

Rzetelność w zawodzie Rzetelność w zawodzie dziennikarzadziennikarza Rzetelność zawodowa dotyczy Rzetelność zawodowa dotyczy

każdej profesji. Element etyki każdej profesji. Element etyki zawodowejzawodowej

Uczciwość względem swojego Uczciwość względem swojego czytelnika, słuchacza. czytelnika, słuchacza. Dziennikarstwo to zawód Dziennikarstwo to zawód zaufania społecznegozaufania społecznego

Przejaw profesjonalizmuPrzejaw profesjonalizmu Umiłowanie prawdyUmiłowanie prawdy

Specyfika dziennikarstwa Specyfika dziennikarstwa śledczegośledczego Charakteryzuje się głębszym poziomem Charakteryzuje się głębszym poziomem

gromadzenia informacjigromadzenia informacji Próba odkrycia wydarzeń znajdujących się poza Próba odkrycia wydarzeń znajdujących się poza

kontrolą mediów, opinii publicznejkontrolą mediów, opinii publicznej Wszechstronne i dogłębne poszukiwania, Wszechstronne i dogłębne poszukiwania,

wyjątkowa rzetelność w weryfikowaniu zebranych wyjątkowa rzetelność w weryfikowaniu zebranych informacjiinformacji

Tematyka – sprawy i instytucje społ. ważne, Tematyka – sprawy i instytucje społ. ważne, kontrowersyjne i niebezpieczne (korupcja, instytucje kontrowersyjne i niebezpieczne (korupcja, instytucje rządowe, fundacje, sprawy z pogranicza świata rządowe, fundacje, sprawy z pogranicza świata polityki i biznesu)polityki i biznesu)

Dziennikarz w funkcji kontrolnej (Dziennikarz w funkcji kontrolnej (ang. watch-dog), ang. watch-dog), dziennikarz – detektyw, demaskator aferdziennikarz – detektyw, demaskator afer

Nie zasłaniaj się wymówkami, Nie zasłaniaj się wymówkami, że czegoś się nie daże czegoś się nie da

Jacek ŁęskiJacek Łęski

Ćwiczenia ze zdobywania Ćwiczenia ze zdobywania informacji dziennikarskiejinformacji dziennikarskiej

Kto wie?Kto wie?

Kto wie?Kto wie?

Praca w grupach 6-osobowychPraca w grupach 6-osobowych Przejrzyjcie uważnie codzienną, bezpłatną Przejrzyjcie uważnie codzienną, bezpłatną

gazetę informacyjnągazetę informacyjną Wybierzcie interesującą was wiadomośćWybierzcie interesującą was wiadomość Zastanówcie się o jakie wypowiedzi, Zastanówcie się o jakie wypowiedzi,

materiały, dane statystyczne, infografiki, materiały, dane statystyczne, infografiki, sondy warto ją poszerzyć sondy warto ją poszerzyć

Do kogo zadzwonić, kogo poprosić o Do kogo zadzwonić, kogo poprosić o wypowiedź, komentarz eksperta?wypowiedź, komentarz eksperta?

Jedna z metod dziennikarskich – Jedna z metod dziennikarskich – poszerzanie zagadnienia, wzbogacanie poszerzanie zagadnienia, wzbogacanie krótkiej wiadomości. Tak rodzą się artykułykrótkiej wiadomości. Tak rodzą się artykuły

Później przedstawimy nasze pomysły na Później przedstawimy nasze pomysły na artykuł na podstawie krótkich informacji artykuł na podstawie krótkich informacji prasowychprasowych

Dziękuję za uwagęDziękuję za uwagę

Do zobaczenia za tydzieńDo zobaczenia za tydzień