CommunicatieCommunicatie

Peter W. van Zalm

Numansdorp april 2012

"The single biggest problem in communication is the illusion

that it has taken place”George Bernard Shaw

“Two monologues do not make a dialogue“

Jeff Daly

“The goal of good communication is mutual

understanding”

Boodschap Ontvanger

Referentiefilters Referentiefilters

Zender

Context

codering decodering

Overdracht van Informatie Overdracht van Informatie

Medium

Communicatiekanalen Communicatiekanalen

altijd via de zintuigen;

- Zien

- Horen

-Voelen

- Ruiken

- Proeven

Vormen van Communicatie Vormen van Communicatie

• Verbaal - woordkeus

• Paraverbaal - stemgebruik

• Non-verbaal - lichaamstaal

- schrift

- tekeningen

- muziek

Congruente communicatieCongruente communicatie

WoordkeuzeIntonatie

LichaamstaalContext

komen overeen����

congruente boodschap

Paradoxale CommunicatieParadoxale Communicatie

WoordkeuzeIntonatie

LichaamstaalContext

komen niet overeen����

boodschap is verwarrend(paradoxaal)

Wist je dat Wist je dat ……

• Woordkeuze 7%

• Stemgebruik 35%

• Non-verbaal 58%

Bandler & Grinder

Let's not forget that the little emotions are the great captains

of our lives and we obey them without realizing it

Vincent Van Gogh, 1889

Paul Paul WatzlawickWatzlawick

1921 Villach – Oostenrijk

2007 Palo Alto – USA

Psycholoog - Filosoof

Belangrijkste autoriteit op

Communicatiegebied

5 axioma's

Communicatie theorieCommunicatie theorie

`Pragmatics of Human Communication`

(Watzlawick, Beavin & Jackson 1967)

- 5 basale axioma’s -

“The man whose only tool is a hammer

will see every problem as a nail.”

Paul Watzlawick

Basics of CommunicationBasics of Communication

1. One cannot not communicate

2. Communication takes place simultaneously at multiple levels

3. Broadcasted message is not necessarily the message received

4. Human communication involves both digital and analog modalities

5. Inter-human communication procedures are either symmetric or complementary

1.

Je kunt nietniet

communiceren

Je kunt niet Je kunt niet

nietniet communicerencommuniceren

Non-gedrag bestaat niet

Iedere vorm van gedrag is een vorm van communicatie

2.

Communicatie

verloopt

gelijktijdig

op meerdere niveaus

• Woordkeus

• Stemgebruik

• Non-verbale informatie

• Context

Freidemann, Schulz, von Thun

Vier niveaus van CommunicatieVier niveaus van Communicatie

Communicatie op Communicatie op

meerdere niveausmeerdere niveaus

Inhoud (Boodschap)

Emotioneel niveau (Uiting)

Relationeel niveau

Bedoeling

(Meta niveau)

Inhoudsniveau Inhoudsniveau

Zender; Informatie,

Helder en Duidelijk

Ontvanger; Wel of Niet Duidelijk

Wel of Niet Waar

Relevant/Irrelevant

Emotioneel niveauEmotioneel niveau

Zender; ���� Bewuste en bedoelde

zelfexpressie

���� Onbedoelde informatie

Ontvanger; welke heimelijke

informatie over de zender

zit verborgen in de boodschap

Relationeel niveauRelationeel niveau

Zender; brengt zijn relatie met de ontvanger tot uitdrukking

Ontvanger; ontvangt informatie over hoe de zender hun relatie ziet

Relationeel Niveau Relationeel Niveau

Zender let op;

Bedoeling

• Relatie

• Expressie

Relationeel Niveau Relationeel Niveau

Ontvanger let op;

Hoe wordt de boodschap gebracht?

• Stemgebruik

• Non-verbale communicatie

• Context

BedoelingBedoeling

Zender; probeert ontvanger te bewegen iets te doen

(advies of manipulatie)

Ontvanger; wat wil je van me?

Meta niveauMeta niveau

Communicatie

over de manier

waarop wordt

gecommuniceerd

3.

Verzonden boodschap is niet

vanzelfsprekend ook de

ontvangen boodschap

Boodschap Ontvanger

feedbackinteractie

Referentiefilters Referentiefilters

Zender

context

codering decodering

decodering codering

Communicatie modelCommunicatie model

ContextContext

– Wederzijdse relatie

– Gekozen communicatiemethode

–Wat is wél en wat is níetacceptabel

Codering Codering & & DecoderingDecodering

Codering:

van Bedoeling naar Symbool (Zender)

Decodering:

van Symbool naar Bedoeling (Ontvanger)

Referentie FiltersReferentie Filters

Interpretatie van de Boodschap:

• Altijd Persoonlijk

• Ervaringen & Inzichten

• Normen & Waarden

• Cultuur

4.

Menselijkecommunicatie

heeft zowel digitale als analoge

aspecten in zich

Digitale taalDigitale taal

• Algemeen geaccepteerd

• Ontwikkeld in de tijd

• Betreft de inhoud van de Boodschap

Analoge taalAnaloge taal

• Niet breed geaccepteerd

• Subculturen

• Lokaal

• Beperkte houdbaarheid

• Betekenis verschilt per groep

• Betreft relatie zender/ontvanger

5.

Menselijkecommunicatie

isóf symmetrisch

óf complementair

Symmetrische Symmetrische

communicatiecommunicatie

Zoekt naar overeenkomsten

om elkaar te versterken

Complementaire Complementaire

communicatiecommunicatie

Zoekt naar verschillen

om elkaar aan te vullen

Boodschap Ontvanger

feedback/

interactie

Referentie filter Referentie filter

Zender

context

encoding decoding

decodering codering

Ruis

RuisRuis

Externe ruisExterne ruis

Taal barrière

Omgevingslawaai

Onleesbaar handschrift

Krakende telefoonlijn

Fysieke beperking;

Doofheid - Gilles de la Tourette

Interne ruisInterne ruis

door Ontvanger;

- te veel emotie

- te weinig kennis

- gevangen in eigen gedachten

door Zender:

paradoxale communicatie

Communicatie als medicijnCommunicatie als medicijn

• the art of medicine

• the science of medicine

Run your fingers through my soul. For once, just once, feel exactly

what I feel, believe what I believe, perceive as I perceive.

Look, experience, examine and for once,

just once,

understand.

Alfred Alfred KorzybskiKorzybski

• 1879 – 1950

• General Semantics

• Four levels of the World

• The map is not the territory

Four Levels of the WorldFour Levels of the World

1. the World as it is

2. the biochemical effects in our body

3. Sense impressions, organized by our nervous

system

4. the world model (the map), which is individually unique

Milton H. EricksonMilton H. Erickson

• 1901 – 1980

• Psychiatrist

• Modern Hypnotherapy

• Milton Model

Innerlijke communicatie Innerlijke communicatie

• Bewustzijn en Onderbewustzijn

• Als Bewustzijn en Onderbewustzijn

niet met elkaar overeenstemmen

���� Trauma

• Onderbewustzijn is een rijke bron van Wijsheid

• Hypnose, Sprookje & Metafoor om

Onderbewustzijn te bereiken

Mind cannot operate

comfortably in uncertainty.

Uncertainty and

unpredictability confuses it.

Its actions are always in

reference to some fixed

points.

It tends to stabilize things

through labels, concepts

and ideas.