[ppt]principles of microeconomics, case/fair/oster,...
TRANSCRIPT
1 of 32
PAR
T I
Intro
duct
ion
to E
cono
mic
s
© 2012 Pearson Education
5EsneklikBÖLÜM İÇERİĞİ
Talebin Fiyat EsnekliğiEğim ve EsneklikEsneklik Türleri
Esneklikleri HesaplamaYüzde Değişiklikleri HesaplamaEsneklik Bir Yüzde OrandırOrta-Nokta Formülü Doğrusal Talep Eğrisi Boyunca Esneklik DeğişimiEsneklik ve Toplam Gelir
Talep Esnekliğinin Belirleyicileriİkame malların VarlığıÖnemsiz Olmanın ÖnemiZaman Boyutu
Diğer Önemli EsnekliklerTalebin Gelir EsnekliğiTalebin Çapraz-Fiyat EsnekliğiArz Esnekliği
Geleceğe Bir BakışEkler: Nokta Esnekliği
2 of 32
PAR
T I
Intro
duct
ion
to E
cono
mic
s
© 2012 Pearson Education
Tek gelire bağımlı kalmayın. Yeni yatırımlarla ikinci bir gelir kaynağı oluşturun.
Warren Buffet
3 of 32
PAR
T I
Intro
duct
ion
to E
cono
mic
s
© 2012 Pearson Education
esneklik Bir değişkendeki değişikliğe karşı bir başka değişkenin duyarlılığını ölçmek için kullanılan genel bir kavram
%'nın 'ye göre esnekliği %AA BB
4 of 32
PAR
T I
Intro
duct
ion
to E
cono
mic
s
© 2012 Pearson Education
Learning Objective 6.1
Esnek ve Esnel olmayan talep egrileri
5 of 32
PAR
T I
Intro
duct
ion
to E
cono
mic
s
© 2012 Pearson Education
Learning Objective 6.1
Ozet
6 of 32
PAR
T I
Intro
duct
ion
to E
cono
mic
s
© 2012 Pearson Education
tam inelastik talep Talep edilen miktarın fiyattaki değişikliğe hiçbir duyarlılık göstermediği talep
Talebin Fiyat Esnekliği
Esneklik Türleri
tam esnek talep Fiyatta küçük bir artma karşısında talep edilen miktarın sıfıra düşmesi.
İki tam esneklik arasaındaki farkı hatırmanın en iyi yolu:
7 of 32
PAR
T I
Intro
duct
ion
to E
cono
mic
s
© 2012 Pearson Education
ŞEKİL 5.2 Tam Esnek ve Tam İnelastik Talep Eğrileri
Şekil 5.2(a) insülin için tam inelastik bir talep eğrisini göstermektedir. Talebin fiyat esnekliği sıfırdır. Talep edilen miktar sabittir; fiyat değişince talep edilen miktar değişmez. Şekil 5.2(b) buğday üreten bir çiftçinin karşı karşıya olduğu tam esnek bir talep eğrisini göstermektedir. Küçücük bir fiyat artışı talep miktarını sıfıra indirmektedir. Temel olarak, tam esnek bir talep, üreticilerin piyasadaki devam eden fiyata istedikleri ürünü satabilecekleri ancak daha yüksek bir fiyat belirleyemeyecekleri anlamına gelmektedir.
Talebin Fiyat Esnekliği
Esneklik Türleri
8 of 32
PAR
T I
Intro
duct
ion
to E
cono
mic
s
© 2012 Pearson Education
fiyatın talep esnekliği talep edilen miktardaki yüzde değişikliğin fiyattaki yüzde değişikliğe oranı; talep edilen miktarın fiyattaki değişikliklere olan duyarlılığını ölçer.
talep edilen miktarda % değişmetalebin fiyat esnekliği fiyatta % değişme
Talebin Fiyat Esnekliği
Eğim ve Esneklik
9 of 32
PAR
T I
Intro
duct
ion
to E
cono
mic
s
© 2012 Pearson Education
Talebin Fiyat Esnekliği formulu
Learning Objective 6.1
Orta Nokta Formulu
Talebin fiyat esnekligi=
10 of 32
PAR
T I
Intro
duct
ion
to E
cono
mic
s
© 2012 Pearson Education
Elastik (Esnek) talep
Talebin fiyat esneklik büyüklüğü 1 den büyükseTalep esnektir.fiyattaki % değişime karşılık, talep miktarındaki % değişim daha azsa
örn, fiyat %5 arttığında talep miktarı %7 azaliyorsa
Talep esnekliği = -7 5 = -1.4
©McGraw-Hill Companies, 2010
11 of 32
PAR
T I
Intro
duct
ion
to E
cono
mic
s
© 2012 Pearson Education
Inelastik (esnek olmayan) talep
Talebin fiyat esneklik büyüklüğü 1 den küçükseTalep esnek değildir, inelastiktir.fiyattaki % değişime karşılık, talep miktarındaki % değişim daha azsa
örn, fiyat %5 arttığında, talep miktarı sadece %3.5 azalıyorsaTalep esnekliği = -3.5 5 = -0.7
©McGraw-Hill Companies, 2010
12 of 32
PAR
T I
Intro
duct
ion
to E
cono
mic
s
© 2012 Pearson Education
Birim esnek talep
Talebin fiyat esneklik büyüklüğü 1 eşitseTalep birim esnektir.fiyattaki % değişim talep miktarındaki % değişime eşitse
örn, fiyat %5 arttığında, talep miktarı da %5 azalıyorsaTalep esnekliği = -5 5 = -1
©McGraw-Hill Companies, 2010
13 of 32
PAR
T I
Intro
duct
ion
to E
cono
mic
s
© 2012 Pearson Education
inelastik talep Fiyattaki değişikliklere büyük miktarda değil ancak biraz duyarlılık gösteren talep. Esnekliksiz talebin rakamsal değeri her zaman sıfır ve -1 arasındadır.
Talebin Fiyat Esnekliği
Esneklik Türleri
birim esneklik Bir ürünün miktarındaki yüzde değişikliğinin mutlak değer olarak fiyattaki yüzde değişikliğiyle aynı olduğu bir talep ilişkisi (–1 değerinde bir talep esnekliği).
esnek talep Talep edilen miktardaki yüzde değişikliğin mutlak değer olarak fiyattaki yüzde değişiklikten büyük olduğu bir talep ilişkisi (mutlak değeri 1’den büyük olan bir talep esnekliği).
14 of 32
PAR
T I
Intro
duct
ion
to E
cono
mic
s
© 2012 Pearson Education
İşaretlere çok dikkat etmelisiniz. Genelde talep esnekliklerinin negatif oldukları sonucuna varıldığından (talep eğrileri negatif eğimli olurlar), coğunlukla bu esneklikler negatif işaret olmadan rapor edilir ve ele alınır.
Talebin Fiyat Esnekliği
Esneklik Türleri
Bir Uyarı:
15 of 32
PAR
T I
Intro
duct
ion
to E
cono
mic
s
© 2012 Pearson Education
Talep edilen miktar ve fiyattaki değişiklikler yuzdelere donuşturuldukten sonra esnekliği hesaplamak basit bolme işleminden ibarettir. Esnekliğin bicimsel tanımını tekrar hatırlayalım:
talep edilen miktarda % değişimtalebin fiyat esnekliği fiyatta % değişim
Esneklikleri Hesaplama
Esneklik Bir Yüzdeler Oranıdır
16 of 32
PAR
T I
Intro
duct
ion
to E
cono
mic
s
© 2012 Pearson Education
orta-nokta formülü Fiyattaki yüzde değişikliğini hesaplamak için taban olarak P1 ve P2 ‘nin tam ortasındaki değeri, talep edilen miktardaki yüzde değişikliğini hesaplamak için taban olarak Q1 ve Q2 ‘nin tam ortasındaki değeri kullanıyoruz.
1 2
talep edilen miktarda değişimtalep edilen miktarda % değişim x %100( ) / 2Q Q
2 1
1 2
- x %100( ) / 2Q Q
Q Q
Esneklikleri Hesaplama
Orta-Nokta Formülü
17 of 32
PAR
T I
Intro
duct
ion
to E
cono
mic
s
© 2012 Pearson Education
Fiyattaki yüzde değişikliğini hesaplamak için P1 ve P2 ‘nin tam ortasındaki değeri taban olarak kullanarak aşağıdakini elde ediyoruz.
1 2
fiyatta değişimfiyatta % değişim x %100( ) / 2P P
2 1
1 2
- x %100( ) / 2P P
P P
Esneklikleri Hesaplama
Orta-Nokta Formülü
18 of 32
PAR
T I
Intro
duct
ion
to E
cono
mic
s
© 2012 Pearson Education
Esneklikleri Hesaplama
Orta-Nokta Formülü
19 of 32
PAR
T I
Intro
duct
ion
to E
cono
mic
s
© 2012 Pearson Education
ŞEKİL 5.2 İşyeri Restoranında Öğle Yemeğine Talep Çizelgesi
Fiyat (öğün
başına)
Talep edilen miktar (bir ayda yenilen öğle
yemeği)$11
109876543210
02468
10121416182022
ŞEKİL 5.3 İşyeri Restoranında Öğle Yemeğine Talep EğrisiA ve B noktaları arasında, talep –6.4 seviyesinde oldukça esnektir C ve D noktaları arasında –.294 seviyesinde oldukça inelastiktir.
Esneklikleri Hesaplama
Doğrusal Bir Talep Eğrisi Üzerinde Esneklik Değişimi
Talep oldukça esnek
Talep pek az esnek
20 of 32
PAR
T I
Intro
duct
ion
to E
cono
mic
s
© 2012 Pearson Education
Talep esnekliğinin Hesaplanması: A ve B noktaları arasında
Talep Fiyat Esnekliği
=
Anlamı: Herbir %1 fiyat değişikliğine karşılık talep edilen miktar 6.4 katı daha fazla değişmektedir. Yani A ve B noktaları arasında talep fiyat değişikliğine karşı duyarlıdır.
Ancak, C ve D noktaları arasında esneklik -0.294, yani talep inelastiktir.NOT: fiyat talep esnekliği mutlak değer olarak yorumlanır.
100*2/)/(()(
100*)2/)/(()(
1212
1212
PPPPQQQQ
4.6
100*)5.9/1(100*)3/2(
100*)2/)910/(()109(100*)2/)42/(()24(
21 of 32
PAR
T I
Intro
duct
ion
to E
cono
mic
s
© 2012 Pearson Education
TR = P x Qtoplam gelir = fiyat x miktar
Herhangi bir pazarda P x Q üreticilerin elde ettiği toplam gelirdir (TR):
Fiyat (P) düştüğünde talep edilen miktar (QD) artar. Bu iki faktör, P ve QD, ters yönde hareket ederler.
Fiyat değişimlerinin talepedilen miktar üzerinde etkisi:
D
D
ve
P Q
P Q
Esneklikleri Hesaplama
Esneklik ve Toplam Gelir
22 of 32
PAR
T I
Intro
duct
ion
to E
cono
mic
s
© 2012 Pearson Education
Toplam gelir P ve Q’nun çarpımı olduğu için, TR’nin fiyat artışı karşısında artması ya da azalması hangisinin büyük olduğuna, yani fiyattaki yüzde artışının mı yoksa talep edilen miktardaki yüzde düşüşün mü daha büyük olduğuna bağlıdır. (Talep esnekliğine bağlıdır)
Bir fiyat artışı sonrasında talep edilen miktardaki yüzde düşüşü fiyattaki yüzde artışından büyükse, toplam gelir düşecektir.
fiyat artışının inelastik talebesahip olan ürün üzerine etkisi: x D TRQP
fiyat artışının esnek talebe sahip ürün üzerine etkisi: x D TRQP
Esneklikleri Hesaplama
Esneklik ve Toplam Gelir
23 of 32
PAR
T I
Intro
duct
ion
to E
cono
mic
s
© 2012 Pearson Education
Fiyat indirimi durumunda tersi de geçerlidir. Talep esnek olduğunda, fiyatta bir indirim geliri artırır:
Talep inelastik olduğunda, fiyatta bir indirim geliri düşürür:
fiyat düşüşünün esnek talebesahip ürün üzerine etkisi: x D TRQP
fiyat düşüşünün esnek olmayan talebe sahip ürün üzerine etkisi : x D TRQP
Esneklikleri Hesaplama
Esneklik ve Toplam Gelir
24 of 32
PAR
T I
Intro
duct
ion
to E
cono
mic
s
© 2012 Pearson Education
Talep Esneklğinin BelirleyicileriBir malın diğerinin yerini tutmasıyla ve tüketicinin bunu ne
kadar kolaylıkla ve kısa sürede yapabildiğine bağlıdır.
Örnek:Tüketiciler Alo deterjanı Omo deterjan yerine rahatlıkla
kullanabilirler. Alo’nun fiyatı artarsa Omo ya hızla geçiş olur, Alo nun talep miktarı çok düşer. Yani Alo ya olan talep esnektir
AMA
Tüm deterjanların fiyatları artarsa, alternatifi bol ve kolay olmadığı için deterjana olan talep esnek değildir diyebiliriz.
©McGraw-Hill Companies, 2010
25 of 32
PAR
T I
Intro
duct
ion
to E
cono
mic
s
© 2012 Pearson Education
Learning Objective 6.2
CEREALTalep esnekliği
Kellog K -2.5
Nestle Coco-pops -1.8
Tüm gevrekler -0.9
Kahvaltilik gevreklere olan talebin esnekligi
Makingthe
Connection
Kellog K nın fiyatı % 10 artarsa talep miktarı %?
Tüm gevreklerin fiyatı %10 artarsa talep miktarı %?
26 of 32
PAR
T I
Intro
duct
ion
to E
cono
mic
s
© 2012 Pearson Education
Eger taxi, otobus, minibus alternatifseSo demand for tube may be elastic (e.g., -1.4)and an increase in fares will reduce the number of journeys demanded and therefore the total spending
Eger yolcularin pek alternatifi yoksademand for tube may be inelastic (e.g. -0.7)so raising fares will have less effect on journeys demandedand revenue will improve
Belediyenin toplam hasilari arttirmasi icin Metro bilet fiyatları ne olmalıdır?
©McGraw-Hill Companies, 2010
27 of 32
PAR
T I
Intro
duct
ion
to E
cono
mic
s
© 2012 Pearson Education
QUIZ I-
Kahveye olan talep esnek degilse, kotu bir hasat sezonu ciftciye daha cok para kazandirabilir.
Kotu sezonun piyasa analizini grafik ustunde yapin. Dene fiyat, miktar ve toplam hasilat ne yonde degisir?
©McGraw-Hill Companies, 2010
28 of 32
PAR
T I
Intro
duct
ion
to E
cono
mic
s
© 2012 Pearson Education
talebin gelir esnekliği talebin gelir değişikliklerine duyarlılığını ölçmek için kullanılan bir ölçüm.
talep edilen miktarda % değişimtalebin gelir esnekliği gelirde % değişim
Diğer Önemli Esneklikler
Talebin Gelir Esnekliği
29 of 32
PAR
T I
Intro
duct
ion
to E
cono
mic
s
© 2012 Pearson Education
Gelir artarsa:
Quantity
Pric
e
D0
NORMAL MAL DUSUK MAL
Quantity
D0Pr
ice
D1
Saga kayar
D1
Sola kayar
©McGraw-Hill Companies, 2010
30 of 32
PAR
T I
Intro
duct
ion
to E
cono
mic
s
© 2012 Pearson Education
Ingiltere de mallara olan talebin gelir esneklikleri
Broad categories Narrower categories
Tobacco 0.5 Coal 2.0 Fuel 0.3 Bread & cereals
0.1 Food 0.5 Margarine -
0.37 Alcohol 1.1 Liquid wholemilk -0.17Clothing 1.2 Vegetables 0.9 Durables 1.5 Leisure goods 2.0 Services 1.8 Wines and spirits 2.6 ©McGraw-Hill Companies, 2010
31 of 32
PAR
T I
Intro
duct
ion
to E
cono
mic
s
© 2012 Pearson Education
talebin çapraz fiyat esnekliği Talep edilen bir ürün miktarının başka bir üründeki fiyat değişikliğine duyarlılığını ölçmek için kullanılan bir ölçüm.
'nin talep edilen miktarında % değişimtalebin çapraz fiyat esnekliği X malının fiyatında % değişim
Y
Talebin Gelir Esnekliği
Talebin Çapraz Fiyat Esnekliği
32 of 32
PAR
T I
Intro
duct
ion
to E
cono
mic
s
© 2012 Pearson Education
Ingiltere de mallara olan talebin kendi ve capraz fiyat esneklikleri
Fiyatta % degisim
Food Clothing Transport
Talep miktarinda % degisim
Food
Clothing and footwear
Travel and communications
0 0.1
0.1
0.3
–0.4–0.5
–0.5–0.1
–0.1
©McGraw-Hill Companies, 2010
33 of 32
PAR
T I
Intro
duct
ion
to E
cono
mic
s
© 2012 Pearson Education
arz esnekliği Arz edilen bir ürünün miktarının o üründeki bir fiyat değişikliğine duyarlılığı için bir ölçüm. Çıktı piyasasında pozitif olması muhtemeldir.
arz edilen miktarda % değişimarz esnekliği fiyatta % değişim
Diğer Önemli Esneklikler
Arz Esnekliği
34 of 32
PAR
T I
Intro
duct
ion
to E
cono
mic
s
© 2012 Pearson Education
Ickilere olan talebin (kendi) fiyatcapraz fiyat vegelir esneklikleriniYORUMLAYINIZ.
Uygulama
Biraya olan talebin fiyat esnekligi -0.23
Bira ve sarap arasinda capraz fiyat esnekligi 0.31
Bira ve diger ickiler arasinda capraz fiyat esnekligi 0.15
Biraya olan talebin gelir esnekligi -0.09
Saraba olan talebin gelir esnekligi 5.03
Ickilere olan talebin gelir esnekligi 1.21
BOLUMU OZETLEYEN BIR ORNEK