praca socjalna z ofiarami przemocy -...
TRANSCRIPT
L I L I A N A K R Z Y W I C K A
PRZEMOC W BLISKICH ZWIĄZKACH JAKO
KRYZYS
PRZEMOC W RÓŻNYCH PARADYGMATACH
• Przemoc kotwiczy się w naszych umysłach
• Lokuje się w pamięci emocji – poprzez utrwalanie
urazu
• Rozpatrujemy ją w paradygmacie:
• traumy (traumatologia), straty-żałoby
• Kryzysu (kryzys chroniczny, posttraumatyczny)
• Zjawiska w aspekcie indywidualnym, dysfunkcji
systemu rodzinnego i grup społecznych
FORMY POMOCY OSOBOM
UWIKŁANYM W DOŚWIADCZENIE PRZEMOCY DOMOWEJ
• Interwencja – cel: zatrzymanie przemocy, zapewnienie bezpieczeństwa – PRIORYTET BEZPIECZEŃSTWO
• Działania podejmowane w kryzysie – interwencja kryzysowa, terapia kryzysowa – ODZYSKANIE POCZUCIA MOCY i kontroli
• Działania w dalszej perspektywie – pomoc psychologiczna,
terapeutyczna nastawiona na niwelowanie szkód wynikających z doświadczenia przemocy i zmianę wzorców zachowań
W KIERUNKU ZMIANY • Działania prawne (podejmowane przez klienta,
podejmowane przez instytucję)
OBSZARY DZIAŁAŃ
• Multidyscyplinarny charakter przemocy i pomocy
• Wiele kontekstów
• Kontekst ujawnienia przemocy – kryzys ujawnienia
• W jakim obszarze działamy
• Obszar interwencji ---- obszar pomocy
PRZEMOC TO DZIAŁANIE CZŁOWIEKA
• Intencjonalne, świadome, ukierunkowane na
człowieka
• Narusza prawa/dobra człowieka
• Ma miejsce w sytuacji dysproporcji sił/ograniczenia
możliwości samoobrony
• Powoduje szkody: fizyczne, psychiczne, moralne itp
CEL DZIAŁAŃ W RAMACH PROCEDURY
• Interwencja
• Powstrzymanie przemocy (doraźnie)
• Ochrona ODP interwencja wobec OSP (różne instrumenty)
• Zapewnienie bezpieczeństwa
• Pomoc:
• Odziaływania nakierowane na ustabilizowanie
i zwiększenie poczucia bezpieczeństwa.
• Pomoc w zaspakajaniu potrzeb, uruchomienie zasobów, wsparcie w planowaniu i dokonywaniu zmian.
• Skierowanie (dobrowolne) na niwelowanie skutków przemocy , trwałe jej powstrzymanie i uruchomienie zmian w funkcjonowania rodziny . (?)
PRIORYTETY:
• 1. Bezpieczeństwo – ( realne )
• Czy to co robimy zwiększa bezpieczeństwo ofiar?
• 2. Szanowanie, wzmacnianie podmiotowości osoby.
• Koncentracja na potrzebach klienta
OBSZAR INTERWENCJI A OBSZAR POMOCY
• „My idziemy do klienta” – obszar interwencji
Cel – po naszej stronie
• „Klient przychodzi do nas” – obszar pomocy
• Cel – dowiedzieć się po co klient przyszedł?,
czego potrzebuje?
Interwencja : spokojna/przytomna
rzeczowa, konkretna
stanowcza
życzliwa
CELE KLIENTA, OSÓB POMAGAJĄCYCH I INSTYTUCJI – W POMOCY I INTERWENCJI
Cele klienta
Cele instytucji Cele osób pomagających
STRATEGIE POMOCY OSOBOM UWIKŁANYM W PRZEMOC DOMOWĄ
• interwencyjna
• Terapeutyczna
Interwencja kryzysowa
Pomoc psychologiczna
Pomoc terapeutyczna
CZĘSTE PYTANIA: PROCEDURA NIEBIESKIE
KARTY – „JAK DŁUGO JĄ PROWADZIĆ ?„
• Cel:
Przypadek I
ustanie przemocy
zrealizowanie planu pomocy
Przypadek II
Brak zasadności działań (najczęściej w sytuacjach,
które nie potwierdzają przemocy)
ETAPY:
• Diagnoza – sytuacji , potrzeb i zasobów
• Ocena stopnia zagrożenia/czy zaistniało przestępstwo – (bezpieczeństwo)
• Interwencja – kryzysowa
• - instytucjonalna (prawna)
• Plan pomocy – podział zadań wg kompetencji
• Współpraca z instytucjami
• Monitoring
• ewaluacja
ETAPY: DIAGNOZA
• Diagnoza:
Sytuacji – po co?
Potrzeb - po co?
Zasobów - po co? -
czynników wyzwalających (zasobów)
czynników zniewalających (ograniczeń)
OCENA POZIOMU ZAGROŻENIA
• Ocena stopnia zagrożenia / decyduje o szybkości
działania/ elastyczności/ dyrektywności
• Procedura 4 incydentów:
• Pierwszy incydent przemocy,
• ostatni,
• najbardziej wyeskalowany,
• Najbardziej typowy
Co wiemy czego musimy się dowiedzieć?
BEZPIECZEŃSTWO
• Bezpieczeństwo – kategorią fizyczną i psychologiczną
• Instrumenty: Interwencja wobec OSP, ochrona ODP, edukacja, informacja, wsparcie, skuteczne działania prawne
• Plan bezpieczeństwa • Planowanie zachowania w sytuacji zagrożenia przemocą
zakończone sukcesem/ zdolnością do ochrony siebie • Posiada walor terapeutyczny, przyczynia się do uzyskania
poczucia wpływu / sprawczości/ pozycja wygrany
INTERWENCJA
• Interwencja kryzysowa – paradygmat kryzysu/homeostazy/przywrócenie równowagi emocjonalnej, poczucia kontroli, wpływu.
• Uważność na występowanie reakcji/zaburzeń pourazowych
• Interwencja instytucjonalna
• Miejsce oddziaływań terapeutycznych – po ustaniu przemocy
KONTAKT – ROZMOWA - WYWIAD
• Ważne:
• zrozumienie jak klient przeżywa sytuację,
• jaki ma sposób narracji, świadomości praw, sposób
interpretowania, nadawanie znaczeń, gotowości
do zmian itp.
• Pomaganie ma miejsce zawsze w relacji
• Relacja – czynnik dający bezpieczeństwo, leczący,
motywujący
CZYNNIKI WEWNĘTRZNE I ZEWNĘTRZNE
ZNIEWALAJĄCE
ograniczenia
Zewnętrzne np. : brak mieszkania, pracy,
izolacja społeczna, presja rodziny(mity).
Wewnętrzne np. : wstyd, lęk, strach, uwikłanie w mech.psych., przekonanie o braku wpływu, depresja.
WYZWALAJĄCE – WYŁOM
zasoby
Zewnętrzne np. : wsparcie społeczne, dostępność instytucji pomocowych.
Wewnętrzne np. : umiejętność zapewnienia sobie i dzieciom bezpieczeństwa oraz umiejętność sięgania po pomoc, samodzielne działania, podejmowanie świadomych decyzji.
PROCES WIKTYMIZACJI
• Victim – ofiara
3 etapy:
1.Zburzenie utrwalonych przekonań, utrata wizji uporządkowanego świata/ sprzeciw/ złość
2. Wtórne zranienie – reakcje otoczenia, instytucji, osób pomagających- niewiara w to co mówi, sugerowanie winy, przekonania oparte na mitach i stereotypach dot. roli kobiety, mężczyzny.
3. Przyjęcie tożsamości ofiary – nietolerancja własnych błędów, myślenie wszystko albo nic…
ELEMENTY WTÓRNEJ WIKTYMIZACJI
• ocenianie
• Sugerowanie winy/odpowiedzialności,
niedowierzanie
• Krytykowanie
• Interpretowanie/nadinterpretowanie
• narzucanie rozwiązań
KRYZYS UJAWNIENIA
• 15 letnia Kasia zwierza się w sekrecie przyjaciółce
15 letniej Zosi
• i mówi, że była od 11 r.ż. molestowana przez ojca.
• Zosia nie wytrzymuje napięcia i opowiada wszystko
swoim rodzicom.
• Rodzice Zosi postanowili zareagować i zgłosili ……
• Kasia ma oboje rodziców i młodszą o 2 lata siostrę.
• Jakie działania podjąć, kto jest klientem do
zaopiekowania, jakie są potrzeby klientów?