PRAWO BUDOWLANE

- I -

PRZEPISY OGÓLNE

Podstawa prawna:

ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane Dz.U. z 2003 nr 207 poz. 2016, ze zm.

Do przepisów techniczno-budowlanych zalicza się:

• warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane i ich usytuowanie,

• warunki techniczne użytkowania obiektów budowlanych

Art. 7 Prawa budowlanego

Obiekt budowlany wraz ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi należy, biorąc pod uwagę przewidywany okres użytkowania, projektować i budować w sposób określony w przepisach, w tym techniczno-budowlanych, oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej, zapewniając:

• spełnienie wymagań podstawowych dotyczących: – bezpieczeństwa konstrukcji, pożarowego i użytkowania,– odpowiednich warunków higienicznych i zdrowotnych

oraz ochrony środowiska,– ochrony przed hałasem i drganiami,– oszczędności energii i odpowiedniej izolacyjności cieplnej

przegród;.

– warunki użytkowe zgodne z przeznaczeniem obiektu, w szczególności w zakresie:

• zaopatrzenia w wodę i energię elektryczną oraz, odpowiednio do potrzeb, w energię cieplną i paliwa, przy założeniu efektywnego wykorzystania tych czynników,

• usuwania ścieków, wody opadowej i odpadów;

• możliwość utrzymania właściwego stanu technicznego;• niezbędne warunki do korzystania z obiektów

użyteczności publicznej i mieszkaniowego budownictwa wielorodzinnego przez osoby niepełnosprawne, w szczególności poruszające się na wózkach inwalidzkich;

• warunki bezpieczeństwa i higieny pracy;

• ochronę ludności, zgodnie z wymaganiami obrony cywilnej;

• ochronę obiektów wpisanych do rejestru zabytków oraz obiektów objętych ochroną konserwatorską;

• odpowiednie usytuowanie na działce budowlanej;• poszanowanie, występujących w obszarze

oddziaływania obiektu, uzasadnionych interesów osób trzecich, w tym zapewnienie dostępu do drogi publicznej;

• warunki bezpieczeństwa i ochrony zdrowia osób przebywających na terenie budowy.

- II -

ORGANY ADMINISTRACJI

ARCHITEKTONICZNO-BUDOWLANEJ

I NADZORU BUDOWLANEGO

Zadania administracji architektoniczno-budowlanej wykonują następujące organy:

• Starosta

• Wojewoda

• Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego.

Zadania nadzoru budowlanego wykonują:

• powiatowy inspektor nadzoru budowlanego;

• wojewoda przy pomocy wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego jako kierownika wojewódzkiego nadzoru budowlanego, wchodzącego w skład zespolonej administracji wojewódzkiej;

• Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego.

II.1. OBOWIĄZKI ORGANÓW ADMINISTRACJI ARCHITEKTONICZNO-BUDOWLANEJ I NADZORU BUDOWLANEGO

Do podstawowych obowiązków ww. organów należy:• nadzór i kontrola nad przestrzeganiem przepisów

prawa budowlanego, a w szczególności:a) zgodności zagospodarowania terenu z miejscowymi

planami zagospodarowania przestrzennego oraz wymaganiami ochrony środowiska,

b) warunków bezpieczeństwa ludzi i mienia w rozwiązaniach przyjętych w projektach budowlanych, przy wykonywaniu robót budowlanych oraz utrzymywaniu obiektów budowlanych,

c) zgodności rozwiązań architektoniczno-budowlanych z przepisami techniczno-budowlanymi oraz zasadami wiedzy technicznej,

d) właściwego wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie,

e) stosowania wyrobów budowlanych;• wydawanie decyzji administracyjnych w sprawach

określonych ustawą.

Organy administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego kontrolują posiadanie przez osoby wykonujące samodzielne funkcje techniczne w budownictwie uprawnień do pełnienia tych funkcji:

• przy wykonywaniu obowiązków określonych przepisami prawa budowlanego mogą dokonywać czynności kontrolnych

• protokolarne ustalenia dokonane w toku tych czynności stanowią podstawę do wydania decyzji oraz podejmowania innych środków przewidzianych w przepisach prawa budowlanego.

II.2. WŁAŚCIWOŚĆ ORGANÓW ADMINISTRACJI

ARCHITEKTONICZNO-BUDOWLANEJ

Rzeczowa: do właściwości organów administracji architektoniczno-budowlanej należą sprawy określone w ustawie i niezastrzeżone do właściwości innych organów.

Instancyjna: • organem administracji architektoniczno-

budowlanej pierwszej instancji jest starosta• wojewoda jest organem administracji

architektoniczno-budowlanej wyższego stopnia w stosunku do starosty

Starosta nie może powierzyć gminom, w drodze porozumienia, sprawy z zakresu swojej właściwości jako

organu administracji architektoniczno-budowlanej !!!

Kontrolę działalności organów administracji architektoniczno-budowlanej wykonują:

• Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego

• wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego, który wykonuje tę kontrolę w stosunku do starosty.

II.3. WŁAŚCIWOŚĆ ORGANÓW NADZORU

BUDOWLANEGO

Rzeczowa:Do zadań organów nadzoru budowlanego należy:• kontrola przestrzegania i stosowania przepisów

prawa budowlanego;• kontrola działania organów administracji

architektoniczno-budowlanej;• badanie przyczyn powstawania katastrof

budowlanych;• współdziałanie z organami kontroli państwowej.

Instancyjna:

I instancja: • powiatowy inspektor nadzoru budowlanego• wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego w

określonych sprawach

II instancja: • wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego

jako organem wyższego stopnia w stosunku do powiatowego inspektora nadzoru budowlanego

II. 4. GŁÓWNY INSPEKTOR NADZORU BUDOWLANEGO

Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego:

• jest centralnym organem administracji rządowej w sprawach administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego

• jest organem właściwym w sprawach indywidualnych, rozstrzyganych w drodze postępowania administracyjnego, w zakresie wynikającym z przepisów prawa budowlanego.

- III -

SAMODZIELNE

FUNKCJE TECHNICZNE

W BUDOWNICTWIE

III.1.POJĘCIE: • działalność związaną z koniecznością fachowej oceny

zjawisk technicznych lub • samodzielnego rozwiązania zagadnień

architektonicznych i technicznych oraz techniczno-organizacyjnych, a w szczególności działalność obejmującą:– projektowanie, sprawdzanie projektów architektoniczno-

budowlanych i sprawowanie nadzoru autorskiego;– kierowanie budową lub innymi robotami budowlanymi;– kierowanie wytwarzaniem konstrukcyjnych elementów

budowlanych oraz nadzór i kontrolę techniczną wytwarzania tych elementów;

– wykonywanie nadzoru inwestorskiego;– sprawowanie kontroli technicznej utrzymania obiektów

budowlanych;– rzeczoznawstwo budowlane.

Art. 12 Prawa budowlanego

Samodzielne funkcje techniczne w budownictwie (z wyłączeniem rzeczoznawstwa budowlanego) mogą wykonywać wyłącznie osoby:

• posiadające odpowiednie wykształcenie techniczne i praktykę zawodową, dostosowane do rodzaju, stopnia skomplikowania działalności i innych wymagań związanych z wykonywaną funkcją,

• stwierdzone decyzją, zwaną "uprawnieniami budowlanymi", wydaną przez organ samorządu zawodowego.

Warunkiem uzyskania uprawnień budowlanych jest zdanie egzaminu:

• zakres: znajomość procesu budowlanego oraz umiejętności praktycznego zastosowania wiedzy technicznej

• składanego przed komisją egzaminacyjną powoływaną przez organ samorządu zawodowego albo inny upoważniony organ

Koszty postępowania kwalifikacyjnego, obejmujące w szczególności wynagrodzenie

członków komisji egzaminacyjnej, ponosi osoba ubiegająca się o nadanie

uprawnień budowlanych

II.2. PODSTAWA

Podstawę do wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie stanowi:

• wpis, w drodze decyzji, do centralnego rejestru prowadzonego przez GINB

• zgodnie z odrębnymi przepisami - wpis na listę członków właściwej izby samorządu zawodowego, potwierdzony zaświadczeniem wydanym przez tę izbę, z określonym w nim terminem ważności.

Art. 12 ust. 7 Prawa budowlanego

III.3. UPRAWNIENIA

Uprawnienia budowlane mogą być udzielane do:

• projektowania;

• kierowania robotami budowlanymi (stanowią one również podstawę do wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w zakresie kierowania wytwarzaniem konstrukcyjnych elementów budowlanych oraz nadzór i kontrolę techniczną wytwarzania tych elementów oraz wykonywania nadzoru inwestorskiego.

Oba typy uprawnień stanowią podstawę do wykonywania samodzielnych funkcji

technicznych w zakresie sprawowanie kontroli technicznej utrzymania obiektów budowlanych.

Uprawnienia budowlane są udzielane m.in. w specjalnościach:

• instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń cieplnych, wentylacyjnych, gazowych, wodociągowych i kanalizacyjnych;

• instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych

Art.14 ust. 1 pkt 4 i 5 Prawa budowlanego

III.4. WYMAGANIA

• Prawo budowlane (art. 14 ust. 3)

• Rozporządzenie Ministra Transportu i Budownictwa z dnia 28 kwietnia 2006 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie (Dz. U. z dnia 16 maja 2006r. nr 83 poz.578)

III.5. SPECJALIZACJA TECHNICZNO-BUDOWLANA

O nadanie specjalizacji techniczno-budowlanej może ubiegać się wyłącznie osoba posiadająca uprawnienia budowlane bez ograniczeń w specjalności, w której wyodrębniono tę specjalizację, z wyjątkiem specjalności konstrukcyjno-budowlanej w ograniczonym zakresie w odniesieniu do osób legitymujących się wykształceniem uzyskanym na kierunku inżynieria środowiska dla obiektów budowlanych gospodarki wodnej i melioracji wodnych.

§ 25 Rozporządzenia

- IV -

PRAWA I OBOWIĄZKI

UCZESTNIKÓW

PROCESU BUDOWLANEGO

Uczestnikami procesu budowlanego są:

• inwestor

• inspektor nadzoru inwestorskiego

• projektant

• kierownik budowy lub kierownik robót

PLAN BIOZ

Zakres i formę informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz szczegółowy zakres rodzajów robót budowlanych, stwarzających zagrożenia bezpieczeństwa i zdrowia ludzi określa

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003 r. w sprawie informacji dotyczącej

bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia (Dz. U. z dnia

10 lipca 2003 r.)

- V -

PLAN

ZAGOSPODAROWANIA

PRZESTRZENNEGO

V.1. PODSTAWA PRAWNAUstawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z dnia 10 maja 2003 r. nr 80 poz. 717 ze zm.) określa:

• zasady kształtowania polityki przestrzennej przez jednostki samorządu terytorialnego i organy administracji rządowej,

• zakres i sposoby postępowania w sprawach przeznaczania terenów na określone cele oraz ustalania zasad ich zagospodarowania i zabudowy

• przyjmując ład przestrzenny i zrównoważony rozwój za podstawę tych działań.

Pojęcia:

• "działka budowlana" - należy przez to rozumieć nieruchomość gruntową lub działkę gruntu, której wielkość, cechy geometryczne, dostęp do drogi publicznej oraz wyposażenie w urządzenia infrastruktury technicznej spełniają wymogi realizacji obiektów budowlanych wynikające z odrębnych przepisów i aktów prawa miejscowego;

• "uzbrojenie terenu" - należy przez to rozumieć urządzenia, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, tzn. .  budowę drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych.

V.2. KOMPETENCJE W ZAKRESIE KSZTAŁTOWANIA I PROWADZENIA POLITYKI PRZESTRZENNEJ

Na terenie gminy: uchwalanie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych, należy do zadań własnych gminy.

Powiat: prowadzenie, w granicach swojej właściwości rzeczowej, analiz i studiów z zakresu zagospodarowania przestrzennego, odnoszących się do obszaru powiatu i zagadnień jego rozwoju, należy do zadań samorządu powiatu.

W województwie: w tym uchwalanie planu zagospodarowania przestrzennego województwa, należy do zadań samorządu województwa.

Państwa: wyrażonej w koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, należy do zadań Rady Ministrów.

V.3. PLAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENEGO

Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego:• ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie

inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu;

• w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przy czym:

• lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego;

• sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy.

V. 4. ETAPY TWORZENIA PLANU

1. Studium

2. Projekt

3. Plan miejscowy

V.5. ODSZKODOWANIA

Jeżeli, w związku z uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą, korzystanie z nieruchomości lub jej części w dotychczasowy sposób lub zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem stało się niemożliwe bądź istotnie ograniczone, właściciel albo użytkownik wieczysty nieruchomości może żądać od gminy:

• odszkodowania za poniesioną rzeczywistą szkodę

albo• wykupienia nieruchomości lub jej części

Każdy ma prawo wglądu do studium lub

planu miejscowego oraz

otrzymania z nich wypisów i wyrysów !!!

Za wydane wypisy i wyrysy pobiera się opłatę administracyjną, w wysokości odpowiadającej poniesiony m kosztom ich przygotowania, zgodnie z przepisami o podatkach i opłatach lokalnych.

V.8. DECYZJA O WARUNKACH ZABUDOWY

Decyzję o warunkach zabudowy wydaje:

• wójt, burmistrz albo prezydent miasta po uzgodnieniu z organami, o których mowa w art. 53 ust. 4 ustawy i uzyskaniu uzgodnień lub decyzji wymaganych przepisami odrębnymi,

• decyzje o warunkach zabudowy na terenach zamkniętych wydaje wojewoda

• sporządzenie projektu decyzji o ustaleniu warunków zabudowy powierza się osobie wpisanej na listę izby samorządu zawodowego urbanistów albo architektów.

Wydanie decyzji o warunkach zabudowy jest możliwe jedynie w przypadku łącznego spełnienia następujących warunków:

• co najmniej jedna działka sąsiednia, dostępna z tej samej drogi publicznej, jest zabudowana w sposób pozwalający na określenie wymagań dotyczących nowej zabudowy w zakresie kontynuacji funkcji, parametrów, cech i wskaźników kształtowania zabudowy oraz zagospodarowania terenu, w tym gabarytów i formy architektonicznej obiektów budowlanych, linii zabudowy oraz intensywności wykorzystania terenu;

• teren ma dostęp do drogi publicznej;

• istniejące lub projektowane uzbrojenie terenu jest wystarczające dla zamierzenia budowlanego (warunek ten uznaje się za spełniony, jeżeli wykonanie uzbrojenia terenu zostanie zagwarantowane w drodze umowy zawartej między właściwą jednostką organizacyjną a inwestorem);

• teren nie wymaga uzyskania zgody na zmianę przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne albo jest objęty zgodą uzyskaną przy sporządzaniu miejscowych planów, które utraciły moc;

• decyzja jest zgodna z przepisami odrębnymi.

W odniesieniu do tego samego terenu decyzję o warunkach zabudowy

można wydać więcej niż jednemu wnioskodawcy,

doręczając odpis decyzji do wiadomości pozostałym wnioskodawcom

i właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu nieruchomości !!!

Decyzja o warunkach zabudowy nie rodzi praw do terenu

oraz nie narusza prawa własności i uprawnień osób trzecich!!!

(informację tej treści zamieszcza się w decyzji)

Wnioskodawcy, który nie uzyskał prawa do terenu,

nie przysługuje roszczenie o zwrot nakładów poniesionych w związku z otrzymaną

decyzją o warunkach zabudowy

Organy wydające decyzje w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej, które dotyczą zagospodarowania terenu:

• są obowiązane przesyłać ich odpisy do wójta, burmistrza albo prezydenta miasta.

• organy, które w terminie 7 dni od dnia wydania decyzji nie prześlą odpisów tych decyzji, ponoszą na zasadach ogólnych odpowiedzialność za szkodę tym wyrządzoną.

Rejestr:• wójt, burmistrz albo prezydent miasta prowadzi

rejestr wydanych decyzji o ustaleniu warunków zabudowy.

- VI -

POSTĘPOWANIE

POPRZEDZAJĄCE

ROZPOCZĘCIE

ROBÓT BUDOWLANYCH

Stronami w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę są:

• inwestor

• właściciele, użytkownicy wieczyści lub zarządcy nieruchomości znajdujących się w obszarze oddziaływania obiektu

Roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie

ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę!!!Art. 34 Prawa budowlanego

VI. 1. PROJEKT BUDOWLANYOpracowanie projektu budowlanego

należy do podstawowych obowiązków projektanta!!!

Projekt budowlany powinien być sporządzony w sposób zgodny z ustaleniami określonymi:

• w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach wydanych na podstawie ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko

• lub w pozwoleniu, o wydanym na podstawie art. 23 i 23a ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej,

• w ustawie Prawo budowlane, przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej.

Szczegółowy zakres i formę projektu budowlanego, stanowiącego podstawę do wydania decyzji o pozwoleniu na budowę

ustalony został w rozporządzeniu

Ministra Infrastruktury

z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego

(Dz. U. z dnia 10 lipca 2003 r. nr 120 poz.1133)

Projekt budowlany podlega zatwierdzeniu w decyzji o pozwoleniu na budowę.

Art.34 pkt.4 Prawa budowlanego

VI.2. POZWOLENIE NA BUDOWĘ I REMONT

Pojęcie: decyzja administracyjna zezwalająca na rozpoczęcie i prowadzenie budowy lub wykonywanie robót budowlanych innych niż budowa obiektu budowlanego.

Budowa: wykonywanie obiektu budowlanego w określonym

miejscu, a także:• odbudowa• rozbudowa • nadbudowaobiektu budowlanego.

Roboty budowlane: budowa a także prace polegające na:

• przebudowie, tj. wykonywanie robót budowlanych, w wyniku których następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu budowlanego, z wyjątkiem charakterystycznych parametrów, jak: kubatura, powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość bądź liczba kondygnacji; w przypadku dróg są dopuszczalne zmiany charakterystycznych parametrów w zakresie niewymagającym zmiany granic pasa drogowego;

• montażu,

• remoncie

• rozbiórce;

obiektu budowlanego

Remont: wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a nie stanowiących bieżącej konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym.

Opracowania projektu budowlanego

(i stosownie do potrzeb)

innych projektów

należy do

obowiązków inwestora!!!

Art. 18  ust. 1 pkt 1 Prawa budowlanego

Roboty budowlane można rozpocząć

jedynie na podstawie ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę!!!

Stronami w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę są:

• inwestor

• właściciele,

• użytkownicy wieczyści lub zarządcy nieruchomości znajdujących się w obszarze oddziaływania obiektu

W postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę nie stosuje się przepisu art. 31 Kodeksu postępowania administracyjnego

Ww. przepisów nie stosuje się także w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę wymagającym udziału społeczeństwa zgodnie z przepisami ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.

Art. 28 Prawa budowlanego

Pozwolenia na budowę nie wymaga m.in. budowa:• instalacji zbiornikowych na gaz płynny z pojedynczym

zbiornikiem o pojemności do 7 m3, przeznaczonych do zasilania instalacji gazowych w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych (art. 29 ust. 1 pkt 19 Prawa budowlanego)

• przyłączy: elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, gazowych, cieplnych i telekomunikacyjnych (art. 29 ust. 1 pkt 20 Prawa budowlanego)

• oraz wykonywanie robót budowlanych polegających na:• remoncie istniejących obiektów budowlanych i urządzeń

budowlanych, z wyjątkiem obiektów wpisanych do rejestru zabytków (art. 29 § 2 pkt 1 Prawa budowlanego);

• przebudowie sieci elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, gazowych, cieplnych i telekomunikacyjnych (art. 29 ust 2 pkt 11 Prawa budowlanego).

Katalog obiektów,

które nie wymagają pozwolenia na budowę

zawiera art. 29 Prawa budowlanego

VI.3. ZGŁOSZENIE

Jeżeli pozwolenie na budowę nie jest wymagane rozpoczęcie prac budowlanych poprzedzone musi być dokonaniem ZGŁOSZENIA:

• w zgłoszeniu należy określić rodzaj, zakres i sposób wykonywania robót budowlanych oraz termin ich rozpoczęcia,

• należy dołączyć oświadczenie pod rygorem odpowiedzialności karnej, o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane,

• w zależności od potrzeb, odpowiednie szkice lub rysunki, a także pozwolenia, uzgodnienia i opinie wymagane odrębnymi przepisami.

W razie konieczności uzupełnienia zgłoszenia właściwy organ nakłada, w drodze postanowienia, na zgłaszającego obowiązek uzupełnienia, w określonym terminie, brakujących dokumentów, a w przypadku ich nie uzupełnienia - wnosi sprzeciw, w drodze decyzji.

Do zgłoszenia budowy należy ponadto dołączyć projekt zagospodarowania działki lub terenu wraz z opisem technicznym instalacji:

• wykonany przez projektanta posiadającego odpowiednie uprawnienia budowlane,

• w przypadku budowy instalacji gazowej, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 19, powinien być uzgodniony z podmiotem właściwym do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych.

Termin: • zgłoszenia należy dokonać przed terminem

zamierzonego rozpoczęcia robót budowlanych.

Do wykonywania robót budowlanych można przystąpić, jeżeli w terminie 30 dni od dnia doręczenia zgłoszenia właściwy organ nie wniesie, w drodze decyzji, sprzeciwu i nie później niż po upływie 2 lat od określonego w zgłoszeniu terminu ich rozpoczęcia.

Jeżeli zostało wydane, w trybie art. 46b ust. 1a ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska, postanowienie o konieczności uzyskania przez zgłaszającego decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, bieg terminu, o którym mowa wyżej, rozpoczyna się od dnia uzupełnienia sprawy o wydaną decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach.

VI.4. POZWOLENIE NA BUDOWĘ

Może być wydane po uprzednim:

• przeprowadzeniu postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko wymaganego przepisami o ochronie środowiska;

• uzyskaniu przez inwestora, wymaganych przepisami szczególnymi, pozwoleń, uzgodnień lub opinii innych organów.

Może być wydane wyłącznie temu, kto:• złożył wniosek w tej sprawie w okresie ważności decyzji o

warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jeżeli jest ona wymagana zgodnie z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym;

• złożył wniosek w tej sprawie w okresie ważności pozwolenia, o którym mowa w art. 23 i art. 23a ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej, jeżeli jest ono wymagane;

• złożył oświadczenie, pod rygorem odpowiedzialności karnej, o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane.

Art. 32 ust. 4 Prawa budowlanego

Nie wydaje się

pozwolenia na budowę

w przypadku rozpoczęcia

robót budowlanych z naruszeniem przepisu art. 28 ust. 1.,

tj. przed uzyskaniem pozwolenia!!!

WZORY DOKUMENTÓW określa:

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury

z dnia 23 czerwca 2003 r.

w sprawie wzorów:

wniosku o pozwolenie na budowę, oświadczenia o posiadanym prawie do dysponowania

nieruchomością na cele budowlane i decyzji o pozwoleniu na budowę

(Dz. U. z dnia 10 lipca 2003 r. nr 120

poz. 1127 ze zm.)

Pozwolenie na budowę dotyczy całego zamierzenia budowlanego:

• w przypadku zamierzenia budowlanego obejmującego więcej niż jeden obiekt, pozwolenie na budowę może, na wniosek inwestora, dotyczyć wybranych obiektów lub zespołu obiektów, mogących samodzielnie funkcjonować zgodnie z przeznaczeniem

• jeżeli pozwolenie na budowę dotyczy wybranych obiektów lub zespołu obiektów, inwestor jest obowiązany przedstawić projekt zagospodarowania działki lub terenu dla całego zamierzenia budowlanego.

Do wniosku o pozwolenie na budowę należy dołączyć:

• cztery egzemplarze projektu budowlanego wraz z opiniami, uzgodnieniami, pozwoleniami i innymi dokumentami wymaganymi przepisami szczególnymi oraz zaświadczeniem, o którym mowa w art. 12 ust. 7 (wpis do centralnego rejestru dot. posiadanych uprawnień do wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie) aktualnym na dzień opracowania projektu;

• oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane;

• decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jeżeli jest ona wymagana zgodnie z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym;

• inne dokumenty wymienione w art. 33 ust. 2 pkt 3a i 4 Prawa budowlanego.

W razie stwierdzenia naruszeń w zakresie:• zgodności projektu budowlanego z ustaleniami miejscowego planu

zagospodarowania przestrzennego albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu w przypadku braku miejscowego planu, a także wymaganiami ochrony środowiska, w szczególności określonymi w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia, o której mowa w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska;

• zgodności projektu zagospodarowania działki lub terenu z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi;

• kompletności projektu budowlanego i posiadania wymaganych opinii, uzgodnień, pozwoleń i sprawdzeń oraz informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, uwzględnionej w BIOZ, a także zaświadczenia o uprawnieniu do wykonywania samodzielnych funkcji w budownictwie;

• wykonania - w przypadku obowiązku sprawdzenia projektu, a także sprawdzenie projektu - przez osobę posiadającą wymagane uprawnienia budowlane i legitymującą się aktualnym na dzień opracowania projektu - lub jego sprawdzenia - zaświadczeniem, o którym mowa wyżej.

właściwy organ nakłada postanowieniem obowiązek usunięcia wskazanych nieprawidłowości, określając termin ich usunięcia.

Po jego bezskutecznym upływie wydaje decyzję o odmowie zatwierdzenia projektu i udzielenia pozwolenia na budowę.

W razie spełnienia wymagań określonych wyżej oraz w art. 32 ust. 4 właściwy organ nie może odmówić wydania decyzji o pozwoleniu na budowę.

Po jego bezskutecznym upływie wydaje decyzję o odmowie zatwierdzenia projektu i udzielenia pozwolenia na budowę.

W przypadku gdy właściwy organ nie wyda decyzji w sprawie pozwolenia na budowę w terminie 65 dni od dnia złożenia wniosku o wydanie takiej decyzji, organ wyższego stopnia wymierza temu organowi, w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie, karę w wysokości 500 zł za każdy dzień zwłoki:

• wpływy z kar stanowią dochód budżetu państwa• karę uiszcza się w terminie 14 dni od dnia doręczenia

postanowienia, • w przypadku nieuiszczenia kary podlega ona ściągnięciu

w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

• do terminu, o którym mowa wyżej nie wlicza się terminów przewidzianych w przepisach prawa do dokonania określonych czynności, okresów zawieszenia postępowania oraz okresów opóźnień spowodowanych z winy strony, albo z przyczyn niezależnych od organu

VI.5. DECYZJA O POZWOLENIU NA BUDOWĘ

W decyzji o pozwoleniu na budowę właściwy organ, w razie potrzeby:

• określa szczególne warunki zabezpieczenia terenu budowy i prowadzenia robót budowlanych;

• określa czas użytkowania tymczasowych obiektów budowlanych;

• określa terminy rozbiórki:– istniejących obiektów budowlanych nieprzewidzianych do

dalszego użytkowania,– tymczasowych obiektów budowlanych;

• określa szczegółowe wymagania dotyczące nadzoru na budowie;

• zamieszcza informację o obowiązkach i warunkach, wynikających z art. 54 (dot. użytkowania obiektu) lub art. 55 (ostateczna decyzja o pozwoleniu na użytkowanie).

Właściwy organ może w decyzji o pozwoleniu na budowę nałożyć na inwestora obowiązek ustanowienia inspektora nadzoru inwestorskiego, a także obowiązek zapewnienia nadzoru autorskiego, w przypadkach uzasadnionych wysokim stopniem skomplikowania obiektu lub robót budowlanych bądź przewidywanym wpływem na środowisko

Art. 19 ust. 1 Prawa budowlanego

Istotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę jest dopuszczalne jedynie po uzyskaniu decyzji o zmianie pozwolenia na budowę.

Art. 36a Prawa budowlanego

Decyzję o pozwoleniu na budowę właściwy organ przesyła niezwłocznie

wójtowi, – burmistrzowi, – prezydentowi miasta – albo organowi, który wydał decyzję o warunkach

zabudowy i zagospodarowania terenu,

decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach lub pozwolenie, o którym mowa w art. 23 i 23a ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej.

Art. 38 ust.1 Prawa budowlanego

Decyzja o pozwoleniu na budowę wygasa,

jeżeli budowa nie została rozpoczęta przed upływem 3 lat od dnia,

w którym decyzja ta stała się ostateczna lub

budowa została przerwana na czas dłuższy niż 3 lata!!!

Rozpoczęcie albo wznowienie budowy:• w ww. przypadku

• w przypadku nałożenia określając termin wykonania, obowiązku sporządzenia i przedstawienia projektu budowlanego zamiennego w związku z istotnym odstąpieniem od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę,

• w razie stwierdzenia nieważności bądź uchylenia decyzji o pozwoleniu na budowę,

może nastąpić po wydaniu nowej decyzji o pozwoleniu na budowę albo decyzji o pozwoleniu na wznowienie robót budowlanych.

Art. 37 Prawa budowlanego

Na decyzję o pozwoleniu na budowę wstrzymanie wykonania tej decyzji przysługuje skarga do sądu administracyjnego:

• na wniosek skarżącego sąd może uzależnić od złożenia przez skarżącego kaucji na zabezpieczenie roszczeń inwestora z powodu wstrzymania wykonania decyzji,

• w przypadku uznania skargi za słuszną w całości lub w części kaucja podlega zwrotowi,

• w przypadku oddalenia skargi kaucję przeznacza się na zaspokojenie roszczeń inwestora,

• w sprawach kaucji stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania cywilnego o zabezpieczeniu roszczeń.

Art. 35 Prawa budowlanego

VI.6. ZAWIADOMIENIE

Inwestor jest obowiązany zawiadomić o zamierzonym terminie rozpoczęcia robót budowlanych, na które jest wymagane pozwolenie na budowę, właściwy organ oraz projektanta sprawującego nadzór nad zgodnością realizacji budowy z projektem, co najmniej na 7 dni przed ich rozpoczęciem

Do ZAWIADOMIENIA dołącza na piśmie• oświadczenie kierownika budowy (robót), stwierdzające

sporządzenie planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz przyjęcie obowiązku kierowania budową (robotami budowlanymi), a także zaświadczenie dot. uprawnień budowlanych;

• przypadku ustanowienia nadzoru inwestorskiego - oświadczenie inspektora nadzoru inwestorskiego, stwierdzające przyjęcie obowiązku pełnienia nadzoru inwestorskiego nad danymi robotami budowlanymi,

• informację zawierającą dane dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia; nie dotyczy to budowy obiektów służących obronności i bezpieczeństwu państwa oraz obiektów liniowych.

Art. 42 ust. 4 Prawa budowlanego

- VII -

DOKUMENTACJA

BUDOWLANA

VII.1. DZIENNIK BUDOWYProwadzenie dziennika budowy lub rozbiórki jest obowiązkiem kierownika budowy (robót).Jest on odpowiedzialny za jego stan oraz właściwe przechowywanie na terenie budowy

Art.42 ust. 2 Prawa budowlanego

Przed rozpoczęciem robót budowlanych należy dokonać w dzienniku budowy wpisu osób, którym zostało powierzone kierownictwo, nadzór i kontrola techniczna robót budowlanych.

Osoby te są obowiązane potwierdzić podpisem przyjęcie powierzonych im funkcji (dot. to także dzienników: montażu i rozbiórki).

Dziennik budowy:• stanowi urzędowy dokument przebiegu robót

budowlanych oraz zdarzeń i okoliczności zachodzących w toku wykonywania robót i jest wydawany odpłatnie przez właściwy organ

• jest przeznaczony do rejestracji, w formie wpisów, przebiegu robót budowlanych oraz wszystkich zdarzeń i okoliczności zachodzących w toku ich wykonywania i mających znaczenie przy ocenie technicznej prawidłowości wykonywania budowy, rozbiórki lub montażu

• prowadzi się odrębnie dla każdego obiektu budowlanego, wymagającego pozwolenia na budowę

• dla obiektów liniowych lub sieciowych dziennik budowy prowadzi się odrębnie dla każdego wydzielonego odcinka robót.

• przy wykonywaniu obiektu budowlanego metodą montażu dodatkowo prowadzi się dziennik montażu.

VII.2.Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26 czerwca 2002 r. w sprawie dziennika budowy, montażu i rozbiórki, tablicy informacyjnej oraz ogłoszenia zawierającego dane dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia (Dz.U.02.108.953 ze zm.) określa:

• sposób prowadzenia dziennika budowy, montażu i rozbiórki,

• osoby upoważnione do dokonywania w nich wpisów,

• dane, jakie zawiera tablica informacyjna

• ogłoszenie zawierające dane dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia.

Do dokonywania wpisów w dzienniku budowy upoważnieni są:

• inwestor,

• inspektor nadzoru inwestorskiego,

• projektant,

• kierownik budowy w zakresie, o którym mowa w tym przepisie.

• kierownik robót budowlanych

• osoby wykonujące czynności geodezyjne na terenie budowy,

• pracownicy organów nadzoru budowlanego i innych organów uprawnionych do kontroli przestrzegania przepisów na budowie - w ramach dokonywanych czynności kontrolnych

Wpisów w dzienniku budowy dokonuje się:• w sposób trwały i czytelny

• na oryginałach i kopiach stron,

• zamieszczając je w porządku chronologicznym, w sposób uniemożliwiający dokonanie późniejszych uzupełnień

W razie konieczności wprowadzenia poprawek do dokonanych już wpisów, należy niewłaściwy tekst skreślić w sposób umożliwiający jego odczytanie i wprowadzić właściwą treść, z uzasadnieniem wprowadzonej zmiany. Skreślenia i poprawki są dokonywane w formie wpisu do dziennika budowy.

VII.3. PRZECHOWYYWANIE DOKUMENTACJI

Dziennik budowy:• znajduje się na stałe na terenie budowy lub

rozbiórki

• jest dostępny dla osób upoważnionych

• należy przechowywać w sposób zapobiegający uszkodzeniu, kradzieży lub zniszczeniu.

Kierownik budowy (rozbiórki), a jeżeli jego ustanowienie nie jest wymagane - inwestor, jest obowiązany przez okres wykonywania robót budowlanych przechowywać dokumenty stanowiące podstawę ich wykonania, a także oświadczenie dotyczące wyrobów budowlanych jednostkowo zastosowanych w obiekcie budowlanym, o których mowa w art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych, oraz udostępniać te dokumenty przedstawicielom uprawnionych organów.

- VIII -

ZABYTKI

Prowadzenie robót budowlanych przy obiekcie budowlanym wpisanym do rejestru zabytków lub na obszarze wpisanym do rejestru zabytków wymaga, przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę, uzyskania pozwolenia na prowadzenie tych robót, wydanego przez właściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków.

Pozwolenie na rozbiórkę obiektu budowlanego wpisanego do rejestru zabytków może być wydane po uzyskaniu decyzji Generalnego Konserwatora Zabytków działającego w imieniu ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego o skreśleniu tego obiektu z rejestru zabytków.

W stosunku do obiektów budowlanych oraz obszarów nie wpisanych do rejestru zabytków, a objętych ochroną konserwatorską na podstawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego:

• pozwolenie na budowę lub rozbiórkę obiektu budowlanego wydaje właściwy organ w uzgodnieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków;

• wojewódzki konserwator zabytków jest obowiązany zająć stanowisko w sprawie wniosku o pozwolenie na budowę lub rozbiórkę obiektów budowlanych, o których mowa w ust. 3, w terminie 30 dni od dnia jego doręczenia

• niezajęcie stanowiska w tym terminie uznaje się jako brak zastrzeżeń do przedstawionych we wniosku rozwiązań projektowych.

Art. 39 Prawa budowlanego

- IX -

SAMOWOLA

BUDOWLANA

IX.1. POJĘCIE:

Obiekt budowlany lub jego część:

• będący w budowie lub wybudowany

• bez wymaganego pozwolenia na budowę.

IX.2. POSTĘPOWANIE

W razie stwierdzenia samowoli budowlanej właściwy organ nakazuje, w drodze decyzji, rozbiórkę obiektu budowlanego, lub jego części.

Art. 48 ust.1 Prawa budowlanego

Właściwy organ wstrzymuje postanowieniem prowadzenie robót budowlanych, jeżeli budowa, o której mowa wyżej:

• jest zgodna z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, a w szczególności:

• ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo

• ustaleniami ostatecznej, w dniu wszczęcia postępowania, decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w przypadku braku obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego,

• nie narusza przepisów, w tym techniczno-budowlanych, w zakresie uniemożliwiającym doprowadzenie obiektu budowlanego lub jego części do stanu zgodnego z prawem

W postanowieniu ustala się wymagania dotyczące niezbędnych zabezpieczeń budowy oraz nakłada obowiązek przedstawienia, w wyznaczonym terminie:

• zaświadczenia wójta, burmistrza albo prezydenta miasta o zgodności budowy z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo ostatecznej, w dniu wszczęcia postępowania, decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w przypadku braku obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego;

• dokumentów, o których mowa w art. 33 ust. 2 pkt 1, 2 i 4 (tj. m.in. projekt budowlany wraz z opiniami, uzgodnieniami, pozwoleniami i innymi dokumentami wymaganymi przepisami szczególnymi i zaświadczeniem dot. uprawnień oraz oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane).

W przypadku niespełnienia w wyznaczonym terminie ww. obowiązków właściwy organ wydaje decyzję o rozbiórce.

Przedłożenie w wyznaczonym terminie ww. dokumentów traktuje się jak wniosek o zatwierdzenie projektu budowlanego i pozwolenie na wznowienie robót budowlanych, jeżeli budowa nie została zakończona.

IX.3. OPŁATA LEGALIZACYJNA

Właściwy organ w drodze postanowienia, ustala wysokość opłaty legalizacyjnej:

• na postanowienie przysługuje zażalenie

• do opłaty legalizacyjnej stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące kar, o których mowa w art. 59f ust. 1, z tym że stawka opłaty podlega pięćdziesięciokrotnemu podwyższeniu.

Kara stanowi iloczyn • stawki opłaty (s), • współczynnika kategorii obiektu budowlanego

(k) • współczynnika wielkości obiektu budowlanego

(w)

Stawka opłaty (s) wynosi 500 zł.

Kategorie obiektów, współczynnik kategorii obiektu oraz współczynnik wielkości obiektu określa załącznik do ustawy.

IX.4. DECYZJA O ROZBIÓRCEW przypadku w przypadku • nie uiszczenia w terminie opłaty legalizacyjnej • stwierdzenia naruszeń, w zakresie: • zgodności projektu zagospodarowania działki lub terenu z

przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, a w szczególności z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego,

• kompletności projektu budowlanego i posiadanie wymaganych opinii, uzgodnień, pozwoleń i sprawdzeń,

• wykonania projektu budowlanego przez osobę posiadającą wymagane uprawnienia budowlanewłaściwy organ nakłada postanowieniem obowiązek usunięcia wskazanych nieprawidłowości, w określonym terminie, a po jego bezskutecznym upływie wydaje decyzję o rozbiórce.

W razie spełnienia ww. wymagań właściwy organ wydaje decyzję:

• o zatwierdzeniu projektu budowlanego i pozwoleniu na wznowienie robót;

• o zatwierdzeniu projektu budowlanego, jeżeli budowa została zakończona,

• w której nakłada się obowiązek uzyskania decyzji o pozwoleniu na użytkowanie.

Właściwy organ w przypadku wykonywania robót budowlanych - pomimo wstrzymania ich wykonywania postanowieniem:

• którym mowa w art. 48 ust. 2 (budowa bez pozwolenia) oraz w art. 49b ust. 2 (budowa bez zgłoszenia) nakazuje, w drodze decyzji, rozbiórkę obiektu budowlanego lub jego części;

• o którym mowa w art. 50 ust. 1 (inne przypadki) nakazuje, w drodze decyzji, rozbiórkę części obiektu budowlanego wykonanego po doręczeniu postanowienia albo doprowadzenie obiektu budowlanego do stanu poprzedniego.

Art. 50a Prawa budowlanego

- X -

KATASROFA

BUDOWLANA

X.1. POJĘCIE

Katastrofą budowlaną jest niezamierzone, gwałtowne zniszczenie obiektu budowlanego lub jego części, a także konstrukcyjnych elementów rusztowań, elementów urządzeń formujących, ścianek szczelnych i obudowy wykopów.

Art. 73 ust.1 Prawa budowlanego

Nie jest katastrofą budowlaną:

• uszkodzenie elementu wbudowanego w obiekt budowlany, nadającego się do naprawy lub wymiany;

• uszkodzenie lub zniszczenie urządzeń budowlanych związanych z budynkami;

• awaria instalacji.

X.2. POSTĘPOWANIE

Postępowanie wyjaśniające w sprawie przyczyn katastrofy budowlanej prowadzi właściwy organ nadzoru budowlanego:

• w I instancji: powiatowy inspektor nadzoru budowlanego

• w II instancji: wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego

W razie katastrofy budowlanej w budowanym, rozbieranym lub użytkowanym obiekcie budowlanym, kierownik budowy (robót), właściciel, zarządca lub użytkownik jest obowiązany:

• zorganizować doraźną pomoc poszkodowanym i przeciwdziałać rozszerzaniu się skutków katastrofy;

• zabezpieczyć miejsce katastrofy przed zmianami uniemożliwiającymi prowadzenie postępowania (nie stosuje się do czynności mających na celu ratowanie życia lub zabezpieczenie przed rozszerzaniem się skutków katastrofy: w tych przypadkach należy szczegółowo opisać stan po katastrofie oraz zmiany w nim wprowadzone, z oznaczeniem miejsc ich wprowadzenia na szkicach i, w miarę możliwości, na fotografiach.

Ponadto niezwłocznie zawiadamia o katastrofie:

• właściwy organ,• właściwego miejscowo prokuratora i Policję,

• inwestora, inspektora nadzoru inwestorskiego i projektanta obiektu budowlanego, jeżeli katastrofa nastąpiła w trakcie budowy,

• inne organy lub jednostki organizacyjne zainteresowane przyczynami lub skutkami katastrofy z mocy szczególnych przepisów.

Powiatowy inspektor nadzoru budowlanego po otrzymaniu zawiadomienia o katastrofie budowlanej jest obowiązany:

• niezwłocznie powołać komisję w celu ustalenia przyczyn i okoliczności katastrofy oraz zakresu czynności niezbędnych do likwidacji zagrożenia bezpieczeństwa ludzi lub mienia;

• niezwłocznie zawiadomić o katastrofie budowlanej właściwy organ nadzoru budowlanego wyższego stopnia oraz Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego (mogą one przejąć prowadzenie postępowania wyjaśniającego przyczyny i okoliczności powstania katastrofy budowlanej).

Komisja:Skład: • przedstawiciel właściwego organu jako przewodniczący, • przedstawiciele innych zainteresowanych lub właściwych

rzeczowo organów administracji rządowej, • przedstawiciele samorządu terytorialnego, • w miarę potrzeby, rzeczoznawcy lub inne osoby

posiadające wymagane kwalifikacje zawodowe.

Do udziału w czynnościach komisji mogą być wezwani:– inwestor, właściciel lub zarządca oraz użytkownik obiektu

budowlanego;– projektant, przedstawiciel wykonawcy i producenta wyrobów

budowlanych;– osoby odpowiedzialne za nadzór nad wykonywanymi robotami

budowlanymi.– komentarze

Po zakończeniu prac komisji właściwy organ:

• niezwłocznie wydaje decyzję określającą zakres i termin wykonania niezbędnych robót w celu uporządkowania terenu katastrofy i zabezpieczenia obiektu budowlanego do czasu wykonania robót doprowadzających obiekt do stanu właściwego

• może zlecić na koszt inwestora, właściciela lub zarządcy obiektu budowlanego sporządzenie ekspertyzy, jeżeli jest to niezbędne do wydania decyzji lub do ustalenia przyczyn katastrofy.

Inwestor, właściciel lub zarządca obiektu budowlanego po zakończeniu postępowania jest obowiązany podjąć niezwłocznie działania niezbędne do usunięcia skutków katastrofy budowlanej.

- XI -

ODBIORY

Inwestor, w stosunku do którego nałożono obowiązek uzyskania pozwolenia na użytkowanie obiektu budowlanego, jest obowiązany zawiadomić, zgodnie z właściwością wynikającą z przepisów szczególnych, organy:

• Inspekcji Ochrony Środowiska,

• Państwowej Inspekcji Sanitarnej,

• Państwowej Inspekcji Pracy,

• Państwowej Straży Pożarnej

• o zakończeniu budowy obiektu budowlanego i zamiarze przystąpienia do jego użytkowania.

Organy:• zajmują stanowisko w sprawie zgodności

wykonania obiektu budowlanego z projektem budowlanym

nie zajęcie stanowiska w terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia, traktuje się jak nie zgłoszenie sprzeciwu lub uwag.

Art. 56 Prawa budowlanego

XI.1. ZAWIADOMIENIE

Do zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu budowlanego lub wniosku o udzielenie pozwolenia na użytkowanie inwestor jest obowiązany dołączyć:

• oryginał dziennika budowy;• oświadczenie kierownika budowy:

– zgodności wykonania obiektu budowlanego z projektem budowlanym i warunkami pozwolenia na budowę oraz przepisami,

– doprowadzeniu do należytego stanu i porządku terenu budowy, a także - w razie korzystania - drogi, ulicy, sąsiedniej nieruchomości, budynku lub lokalu;

• oświadczenie o właściwym zagospodarowaniu terenów przyległych, jeżeli eksploatacja wybudowanego obiektu jest uzależniona od ich odpowiedniego zagospodarowania;

• protokoły badań i sprawdzeń;• inwentaryzację geodezyjną powykonawczą;• potwierdzenie, zgodnie z odrębnymi przepisami, odbioru

wykonanych przyłączy.

Wniosek o udzielenie

pozwolenia na użytkowanie

stanowi wezwanie właściwego organu

do przeprowadzenia

obowiązkowej kontroli !!!

XI.2. POZWOLENIE

Właściwy organ:

• wydaje decyzję w sprawie pozwolenia na użytkowanie obiektu budowlanego po przeprowadzeniu obowiązkowej kontroli,

• może w pozwoleniu na użytkowanie obiektu budowlanego określić warunki użytkowania tego obiektu albo uzależnić jego użytkowanie od wykonania, w oznaczonym terminie, określonych robót budowlanych

• jeżeli stwierdzi, że obiekt budowlany spełnia warunki, pomimo niewykonania części robót wykończeniowych lub innych robót budowlanych związanych z obiektem, w wydanym pozwoleniu na użytkowanie może określić termin wykonania tych robót (nie stosuje się do instalacji i urządzeń służących ochronie środowiska).

Stroną w postępowaniu w sprawie pozwolenia na użytkowanie

jest wyłącznie inwestor!!!

Inwestor jest obowiązany zawiadomić właściwy organ o zakończeniu robót

budowlanych prowadzonych, po przystąpieniu do użytkowania obiektu

budowlanego, na podstawie pozwolenia na użytkowanie.

Właściwy organ odmawia wydania pozwolenia na użytkowanie obiektu budowlanego w przypadku niespełnienia wymagań określonych w ust. 1 i w art. 57 ust. 1-4.

Przepisy art. 51 stosuje się odpowiednio.

Decyzję o pozwoleniu na użytkowanie obiektu budowlanego właściwy organ przesyła niezwłocznie organowi, który wydał decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu lub pozwolenie, o którym mowa w art. 23 i art. 23a ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej.

XI.3. PRZEKAZANIE OBIEKTU

Inwestor, oddając do użytkowania obiekt budowlany, przekazuje właścicielowi lub zarządcy obiektu dokumentację budowy i dokumentację powykonawczą. Przekazaniu podlegają również inne dokumenty i decyzje dotyczące obiektu, a także, w razie potrzeby, instrukcje obsługi i eksploatacji: obiektu, instalacji i urządzeń związanych z tym obiektem.

- XII -

CERTYFIKACJA

W

BUDOWNICTWIE

XII.1.Wyroby wytworzone w celu zastosowania w obiekcie budowlanym w sposób trwały, o właściwościach użytkowych, umożliwiających prawidłowo zaprojektowanym i wykonanym obiektom budowlanym spełnienie wymagań podstawowych, tj. dotyczących:

• bezpieczeństwa konstrukcji,

• bezpieczeństwa pożarowego,

• bezpieczeństwa użytkowania,

• odpowiednich warunków higienicznych i zdrowotnych oraz ochrony środowiska,

• ochrony przed hałasem i drganiami,

• oszczędności energii i odpowiedniej izolacyjności cieplnej przegród;

• można stosować przy wykonywaniu robót budowlanych wyłącznie, jeżeli wyroby te zostały wprowadzone do obrotu zgodnie z przepisami odrębnymi.

Art. 10 Prawa budowlanego

Przepis karny:

Kto przy wykonywaniu robót budowlanych stosuje wyroby, naruszając przepis art. 10, podlega karze grzywny.

Art. 93 pkt 1a Prawa budowlanego

XII.2. WYROBY BUDOWLANE

Zasady wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych, zasady kontroli wyrobów budowlanych wprowadzonych do obrotu oraz zasady działania organów administracji publicznej w tej dziedzinie reguluje ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. z dnia 30 kwietnia 2004 r. nr 92 poz.881.).

Wyrób budowlany:• rzecz ruchoma, bez względu na stopień jej przetworzenia, • przeznaczona do obrotu, • wytworzona w celu zastosowania w sposób trwały w

obiekcie budowlanym, • wprowadzaną do obrotu jako wyrób pojedynczy lub jako

zestaw wyrobów do stosowania we wzajemnym połączeniu stanowiącym integralną całość użytkową i mającą wpływ na spełnienie wymagań podstawowych.

Wyrób budowlany może być wprowadzony do obrotu:

• jeżeli nadaje się do stosowania przy wykonywaniu robót budowlanych,

• w zakresie odpowiadającym jego właściwościom użytkowym i przeznaczeniu, tzn.: ma właściwości użytkowe umożliwiające prawidłowo zaprojektowanym i wykonanym obiektom budowlanym, w których ma być zastosowany w sposób trwały, spełnienie wymagań podstawowych.

XII.3. KONTROLAOrgany właściwe w zakresie kontroli i postępowania administracyjnego w sprawie wyrobów budowlanych wprowadzonych do obrotu oraz obowiązki tych organów:

• wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego;

• Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego.

Do podstawowych obowiązków właściwych organów należy kontrola wprowadzonych do obrotu wyrobów budowlanych, prowadzenie postępowań administracyjnych w tym zakresie.

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 14 maja 2004 r. w sprawie kontroli wyrobów budowlanych wprowadzonych do obrotu (Dz. U. z dnia 8 czerwca 2004 r. nr 130 poz.1386) określa:

• sposób przygotowywania kontroli wyrobów budowlanych wprowadzonych do obrotu;

• tryb prowadzenia kontroli;

• sposób zabezpieczania dowodów, pomieszczeń i środków przewozowych;

• wzór upoważnienia do przeprowadzania kontroli;

• wzory protokołów kontroli.

XII.4. KRAJOWY WYKAZ ZAKWESTIONOWANYCH WYROBÓW BUDOWLANYCH

Krajowy Wykaz Zakwestionowanych Wyrobów Budowlanych:

• prowadzony przez Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego;

• zawiera dane i informacje dotyczące wyrobów budowlanych podlegających oznakowaniu znakiem budowlanym, niezgodnych z wymaganiami określonymi w niniejszej ustawie, a w szczególności:

• dane umożliwiające identyfikację zakwestionowanego wyrobu budowlanego;

• informacje o:– rodzaju i zakresie niezgodności zakwestionowanego wyrobu

budowlanego,– środkach, jakie zastosowano w odniesieniu do zakwestionowanego

wyrobu budowlanego,– zagrożeniach, jakie może spowodować zakwestionowany wyrób

budowlany, wraz z określeniem tych zagrożeń.

- XIII -

ŚWIADECTWO

CHARAKTERYSTYKI

ENERGETYCZNEJ BUDYNKU

Zmiana przepisów od dnia 01.01.2009 roku!!!

XIII.1. ZASADY OGÓLNE

Dla każdego budynku oddawanego do użytkowania oraz budynku podlegającego zbyciu lub wynajmowi powinna być ustalona, w formie świadectwa charakterystyki energetycznej, jego charakterystyka energetyczna, określająca wielkość energii wyrażoną w kWh/m2/rok niezbędnej do zaspokojenia różnych potrzeb związanych z użytkowaniem budynku:

• w przypadku budynku z lokalami mieszkalnymi lub częściami budynku stanowiącymi samodzielną całość techniczno-użytkową, przed wydaniem lokalu mieszkalnego lub takiej części budynku osobie trzeciej, sporządza się świadectwo charakterystyki energetycznej lokalu mieszkalnego lub części budynku,

• w przypadku budynków ze wspólną instalacją grzewczą świadectwo charakterystyki energetycznej sporządza się wyłącznie dla budynku, a w innych przypadkach także dla lokalu mieszkalnego najbardziej reprezentatywnego dla danego budynku

Świadectwo charakterystyki energetycznej zawierające nieprawdziwe informacje

o wielkości energii

jest wadą fizyczną rzeczy

w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny

(Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.3)

o rękojmi za wady.

Świadectwo nie jest wymagane dla budynków:• podlegających ochronie na podstawie przepisów o

ochronie zabytków i opiece nad zabytkami;

• używanych jako miejsca kultu i do działalności religijnej;• przeznaczonych do użytkowania w czasie nie dłuższym

niż 2 lata;

• niemieszkalnych służących gospodarce rolnej;

• przemysłowych i gospodarczych o zapotrzebowaniu na energię nie większym niż 50 kWh/m2/rok;

• mieszkalnych przeznaczonych do użytkowania nie dłużej niż 4 miesiące w roku;

• wolnostojących o powierzchni użytkowej poniżej 50 m2.Art. 5 ust. 3 - 7 Prawa budowlanego

Świadectwo

charakterystyki energetycznej

budynku

jest ważne 10 lat!!!

XIII.2. Sporządzanie świadectw

Świadectwo charakterystyki energetycznej budynku może sporządzać osoba, która:

• posiada pełną zdolność do czynności prawnych;• ukończyła co najmniej studia magisterskie, w rozumieniu

przepisów o szkolnictwie wyższym;• nie była karana za przestępstwo przeciwko mieniu,

wiarygodności dokumentów, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub za przestępstwo skarbowe;

• posiada uprawnienia budowlane do projektowania w specjalności architektonicznej, konstrukcyjno-budowlanej lub instalacyjnej albo odbyła szkolenie i złożyła z wynikiem pozytywnym egzamin przed ministrem właściwym do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej.

Art. 5 ust. 8 Prawa budowlanego

Minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej określi, w drodze rozporządzenia, sposób przeprowadzania i zakres programowy szkolenia oraz egzaminu, o których mowa w ust. 8 pkt 4, warunki i wysokość odpłatności za szkolenie i postępowanie egzaminacyjne mając na uwadze zapewnienie odpowiedniego poziomu edukacyjnego szkoleń w celu zagwarantowania rzetelnego i sprawnego przygotowania kandydatów do egzaminu.

XIII. 3 Rejestr uprawnionychMinister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej prowadzi rejestr osób, które złożyły z wynikiem pozytywnym egzamin, przed ministrem właściwym do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej po odbyciu szkolenia

W rejestrze wpisuje się następujące dane:1)   numer wpisu;2)   numer uprawnienia;3)   datę wpisu;4)   imię i nazwisko;5)   data i miejsce urodzenia;6)   adres do korespondencji;7)   numer telefonu i faksu.

Art. 5 ust. 14 i 15 Prawa budowlanego

XIII.4. Metodologie obliczania charakterystyki energetycznej budynku

Minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej określi, w drodze rozporządzenia, metodologie obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową oraz sposób sporządzania i wzór świadectw ich charakterystyki energetycznej uwzględniając w szczególności: dane ilościowe i wskaźniki charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego, dane osoby wykonującej świadectwo charakterystyki energetycznej oraz niezbędne dane osobowe właściciela budynku lub lokalu mieszkalnego, mając na uwadze poprawność wykonywania świadectw charakterystyki energetycznej

Art. 55a Prawa budowlanego

• Akty wykonawcze!!!!!!!!

XIII.5.

Kopię świadectwa charakterystyki energetycznej budynku, z zastrzeżeniem inwestor jest obowiązany dołączyć do zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu budowlanego lub wniosku o udzielenie pozwolenia na użytkowanie

Art. 57 ust. 1 pkt 7 Prawa budowlanego

W przypadku opracowania świadectwa charakterystyki energetycznej budynku o powierzchni użytkowej przekraczającej 1.000 m2, który jest zajmowany przez organy administracji publicznej lub w którym świadczone są usługi znacznej liczbie osób, jak dworce, lotniska, muzea, hale wystawiennicze, świadectwo charakterystyki energetycznej powinno być umieszczone w widocznym miejscu w budynku.

Właściciel budynku jest obowiązany zapewnić sporządzenie świadectwa charakterystyki energetycznej budynku, jeżeli:

• upłynął termin ważności świadectwa charakterystyki energetycznego budynku;

• w wyniku przebudowy lub remontu budynku, uległa zmianie jego charakterystyka energetyczna.

Art. 63 ust. 2 i 3 Prawa budowlanego

Nabywcy budynku lub lokalu powinno być udostępnione świadectwo charakterystyki energetycznej budynku lub świadectwo charakterystyki energetycznej lokalu, jeżeli przepisy ustawy wymagają dla tego budynku lub lokalu ustalenia jego charakterystyki energetycznej.

Najemcy budynku lub lokalu powinno być udostępnione świadectwo charakterystyki energetycznej budynku, jeżeli przepisy ustawy wymagają dla tego budynku lub lokalu ustalenia jego charakterystyki energetycznej.

Art. 63a Prawa budowlanego

- XIV -

ODPOWIEDZIALNOŚĆ

ZAWODOWA

W BUDOWNICTWIE

Osoby wykonujące samodzielne funkcje techniczne w budownictwie

są odpowiedzialne za wykonywanie tych funkcji

zgodnie z przepisami i zasadami wiedzy technicznej

oraz za należytą staranność w wykonywaniu pracy,

jej właściwą organizację, bezpieczeństwo i jakość.

Art. 12 ust.6 Prawa budowlanego

Odpowiedzialności zawodowej w budownictwie podlegają osoby wykonujące samodzielne funkcje techniczne w budownictwie, które:

• dopuściły się występków lub wykroczeń, określonych ustawą (art. 90 – 94 Prawa budowlanego);

• zostały ukarane w związku z wykonywaniem samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie;

• wskutek rażących błędów lub zaniedbań, spowodowały zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia lub środowiska albo znaczne szkody materialne;

• nie spełniają lub spełniają niedbale swoje obowiązki;

• uchylają się od podjęcia nadzoru autorskiego;

• wykonują niedbale obowiązki wynikające z pełnienia tego nadzoru.

Rodzaje kar:

• upomnienie;

• upomnienie z jednoczesnym nałożeniem obowiązku złożenia, w wyznaczonym terminie, egzaminu ze znajomości procesu budowlanego oraz umiejętności praktycznego zastosowania wiedzy technicznej, składanego przed komisją egzaminacyjną powoływaną przez organ samorządu zawodowego albo inny upoważniony organ,

• zakaz wykonywania samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie, na okres od roku do 5 lat, połączonym z obowiązkiem złożenia, w wyznaczonym terminie, egzaminu, o którym mowa wyżej.

Wymiar kary:• przy nakładaniu kary należy uwzględnić dotychczasową

karalność z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie,

O zakazie wykonywania samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie orzeka się w przypadku znacznego społecznego niebezpieczeństwa czynu;

Zakaz wykonywania samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie może być orzeczony również w stosunku do osoby, która:– pomimo dwukrotnego upomnienia ponownie dopuściła się czynu,

powodującego odpowiedzialność zawodową;– uchyla się od złożenia nakazanego egzaminu.

Zakaz wykonywania samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie określa się w latach i miesiącach.

Kara biegnie od dnia, w którym decyzja o ukaraniu stała się ostateczna.

Osobie ukaranej z jednoczesnym nałożeniem obowiązku złożenia egzaminu, która w wyznaczonym terminie egzaminu nie zdała, wyznacza się termin dodatkowy, nie krótszy niż 3 miesiące i nie dłuższy niż 6 miesięcy.

W przypadku nieuzyskania oceny pozytywnej w terminie dodatkowym, stwierdza się utratę uprawnień do pełnienia samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie.

Postępowanie w sprawie odpowiedzialności zawodowej w budownictwie:

• wszczyna się na wniosek organu nadzoru budowlanego, właściwego dla miejsca popełnienia czynu lub stwierdzającego popełnienie czynu, złożony po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego

• wniosek, o którym mowa wyżej może złożyć w zakresie swojej właściwości organ samorządu zawodowego.

Wniosek powinien zawierać określenie zarzucanego czynu, uzasadnienie faktyczne i prawne oraz wskazanie dowodów.

Orzekanie:

• w sprawach odpowiedzialności zawodowej w budownictwie orzekają organy samorządu zawodowego

• właściwość organów samorządu zawodowego w sprawach odpowiedzialności zawodowej w budownictwie regulują odrębne przepisy.

Ostateczna decyzja o ukaraniu, w trybie odpowiedzialności zawodowej w budownictwie:

• podlega wpisowi do centralnego rejestru ukaranych

• przesyła się do wiadomości:– jednostce organizacyjnej zatrudniającej osobę

ukaraną;– właściwemu stowarzyszeniu;– organowi, który wydał ukaranemu uprawnienia do

pełnienia samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie;

– Głównemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanego.

Nie można wszcząć postępowania z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie:

• po upływie 6 miesięcy od dnia powzięcia przez organy nadzoru budowlanego wiadomości o popełnieniu czynu, powodującego tę odpowiedzialność

• nie później niż po upływie 3 lat od dnia zakończenia robót budowlanych albo zawiadomienia o zakończeniu budowy lub wydania decyzji o pozwoleniu na użytkowanie obiektu budowlanego.

Organ, który orzekał w I instancji o odpowiedzialności zawodowej w budownictwie, na wniosek ukaranego, orzeka o zatarciu kary, jeżeli ukarany wykonywał samodzielną funkcję techniczną w budownictwie przez okres:

• 2 lat - w przypadku kary określonej w art. 96 ust. 1 pkt 1,

• 3 lat - od złożenia egzaminu - w przypadku kary określonej w art. 96 ust. 1 pkt 2,

• 5 lat - po przywróceniu prawa wykonywania samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie - w przypadku kary określonej w art. 96 ust. 1 pkt 3;

• w okresach, o których mowa w pkt 1, nie był ponownie ukarany jedną z kar określonych w art. 96 ust. 1.

Informację o zatarciu kary organ o którym mowa wyżej przesyła do wiadomości zainteresowanemu oraz jednostkom organizacyjnym, stowarzyszeniom i organom, o których mowa w art. 99 ust. 1 (zawiadomionym o ukaraniu).

Zatarcie kary podlega odnotowaniu w centralnym rejestrze ukaranych.