predictors of depressive symptoms in individual with first ... · episodes schizophrenia (p <...

14
J Nurs Sci Vol 30 No 4 October - December 2012 Journal of Nursing Science 0 Predictors of Depressive Symptoms in Individual with First–episode Schizophrenia * Supawadee Ketchai, MNS, RN 1 , Yajai Sitthimongkol, PhD, RN 1 , Nopporn Vongsirimas, PhD, RN 1 , Supapak Petrasuwan, PhD, RN 1 Abstract Purpose: To examine the predictive power of predictor variables: Cognitive Insight, Medication Adherences, and Social Support on depressive symptoms in individual with first-episode schizophrenia. Design: Descriptive correlational study. Methods: The sample consisted of 77 patients with first-episode schizophrenia who had a duration of illness of no more than five years since first diagnosis. The sample was selected by convenience sampling according to inclusion and exclusion criteria. The instruments included 1) The Beck Cognitive Insight Scale 2) The Medication Adherence Report Scale, 3) The Medical outcomes Study Social Support Survey, and 4) The Thai version of Calgary Depression Scale for Schizophrenia were analyzed using descriptive statistics and Multiple Linear Regression. Main findings: The findings revealed that 75.32 % of the sample had depressive symptoms. Cognitive insight was found to be positively related to depressive symptoms to a high degree (r = .710, p < 0.01) and social support from families was negatively related to depressive symptoms (r = - .445, p < 0.01), while medication compliance was not related to depressive symptoms (r = 0.93, p > 0.05). These three factors altogether could 58.4 % of the variance in depressive symptoms in patient with first- episodes schizophrenia (p < .001). Conclusion and recommendations: The finding supported that, psychiatric nurses should promote the patients gained more cognitive insight, simultaneously, enhance the support of family members to prevent and reduce depressive symptoms in the patients with first-episode schizophrenia. Keywords: cognitive insight, depressive symptoms, family support, medication adherence, schizophrenia Corresponding Author: Associate Professor Yajai Sitthimongkol, Faculty of Nursing Mahidol University, Bangkok 10700, Thailand; e-mail: [email protected] * This study is partially supported by the Scholarship in Celebration of 84 th Birthday Anniversary of His Majesty King Bhumibol Adulyadej, Faculty of Nursing, Mahidol University, in the academic year of 2012; and disseminated as poster presentation at MU Grad Research @ Queen Sri Savarindira and Prince Mahidol Adulayadej Commemoration Conference 31 st October – 1 st November 2012, Mahidol University, Thailand 1 Faculty of Nursing, Mahidol University, Bangkok, Thailand J Nurs Sci. 2012;30(4):90-101

Upload: others

Post on 22-May-2020

5 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

J Nurs Sci Vol30No4October-December2012

JournalofNursingScience�0

Predictors of Depressive Symptoms in Individual with First–episode Schizophrenia *

Supawadee Ketchai, MNS, RN1, Yajai Sitthimongkol, PhD, RN1, Nopporn Vongsirimas, PhD, RN1, Supapak Petrasuwan, PhD, RN1

Abstract Purpose: Toexaminethepredictivepowerofpredictorvariables:CognitiveInsight,MedicationAdherences,andSocialSupportondepressivesymptomsinindividualwithfirst-episodeschizophrenia. Design: Descriptivecorrelationalstudy. Methods:Thesampleconsistedof77patientswithfirst-episodeschizophreniawhohadadurationof illnessofnomore than fiveyears since firstdiagnosis.The samplewas selectedbyconveniencesamplingaccordingtoinclusionandexclusioncriteria.Theinstrumentsincluded1)TheBeckCognitiveInsight Scale 2) The Medication Adherence Report Scale, 3) The Medical outcomes Study SocialSupportSurvey,and4)TheThaiversionofCalgaryDepressionScaleforSchizophreniawereanalyzedusingdescriptivestatisticsandMultipleLinearRegression. Main findings: The findings revealed that 75.32 % of the sample had depressive symptoms.Cognitiveinsightwasfoundtobepositivelyrelatedtodepressivesymptomstoahighdegree(r=.710,p<0.01)andsocialsupportfromfamilieswasnegativelyrelatedtodepressivesymptoms(r=-.445,p<0.01),whilemedicationcompliancewasnotrelatedtodepressivesymptoms(r=0.93,p>0.05).Thesethree factorsaltogethercould58.4%of thevariance indepressive symptoms inpatientwith first-episodesschizophrenia(p<.001). Conclusion and recommendations: The finding supported that, psychiatric nurses shouldpromote thepatientsgainedmorecognitive insight, simultaneously, enhance the supportof familymemberstopreventandreducedepressivesymptomsinthepatientswithfirst-episodeschizophrenia.Keywords: cognitive insight, depressive symptoms, family support, medication adherence,schizophrenia

Corresponding Author: Associate Professor Yajai Sitthimongkol, Faculty of Nursing Mahidol University, Bangkok 10700, Thailand; e-mail: [email protected] * This study is partially supported by the Scholarship in Celebration of 84th Birthday Anniversary of His Majesty King Bhumibol Adulyadej, Faculty of Nursing, Mahidol University, in the academic year of 2012; and disseminated as poster presentation at MU Grad Research @ Queen Sri Savarindira and Prince Mahidol Adulayadej Commemoration Conference 31st October – 1st November 2012, Mahidol University, Thailand 1 Faculty of Nursing, Mahidol University, Bangkok, Thailand

J Nurs Sci. 2012;30(4):90-101

J Nurs Sci Vol30No4October-December2012

JournalofNursingScience �1

ปจจยทำนายอาการซมเศราในผปวยโรคจตเภททมอาการทางจต ครงแรก *

สภาวด เกษไชย, พย.ม.1 ยาใจ สทธมงคล, PhD1 นพพร วองสรมาศ, ปร.ด.1 สภาภค เภตราสวรรณ, PhD1

บทคดยอ วตถประสงค: งานวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาอำนาจการทำนายของความเขาใจการเจบปวยทางจต การใหความรวมมอในการรกษาดวยยา และการสนบสนนจากครอบครวตออาการซมเศราในผปวยจตเภททมอาการทางจตครงแรก รปแบบการวจย: การวจยเชงพรรณนาวเคราะหความสมพนธ วธดำเนนการวจย: กลมตวอยางเปนผปวยโรคจตเภทโดยมชวงระยะเวลาการเจบปวยไมเกน 5 ป นบตงแตวนทไดรบการวนจฉยจากจตแพทยจำนวน 77 ราย เลอกกลมตวอยางแบบสะดวกตามเกณฑการคดเขาและคดออก เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลประกอบดวย 1) แบบประเมนความเขาใจการเจบปวยทางจต 2) แบบประเมนการใหความรวมมอในการรกษาดวยยา 3) แบบประเมนเกยวกบแหลงสนบสนนทางสงคม และ 4) แบบประเมนอาการซมเศราในผปวยจตเภท วเคราะหขอมลโดยใชสถตบรรยาย และสถตถดถอยพหคณ ผลการวจย: ผลการวจยพบวา กลมตวอยางมอาการซมเศรารอยละ 75.32 ความเขาใจการเจบปวยทางจตมความสมพนธทางบวกกบอาการซมเศราอยางมนยสำคญทางสถต (r = .710, p < 0.01) และการไดรบการสนบสนนจากครอบครวมความสมพนธทางลบกบอาการซมเศรา อยางมนยสำคญทางสถต (r = - .445, p < 0.01) สวนการใหความรวมมอในการรกษาดวยยาพบวา มความสมพนธกบอาการซมเศราอยางไมมนยสำคญทางสถต (r = .093, p > 0.05) และพบวา ทงสามตวแปรสามารถรวมกนอธบายความแปรปรวนของอาการซมเศราในผปวยจตเภททมอาการทางจตครงแรกไดรอยละ 58.4 (p < .001) สรปและขอเสนอแนะ: ขอเสนอแนะจากผลการวจยคอ พยาบาลจตเวชควรสงเสรมใหผปวยมความเขาใจการเจบปวยทางจตใหถกตอง ในขณะเดยวกนควรสงเสรมใหผปวยไดรบการสนบสนนทางสงคมจากครอบครว เพอปองกนและลดการเกดอาการซมเศราในผปวยโรคจตเภททมอาการทางจตครงแรก คำสำคญ: ความเขาใจการเจบปวยทางจต อาการซมเศรา การสนบสนนจากครอบครว การใหความรวมมอในการรกษา ดวยยา โรคจตเภท

Corresponding Author: รองศาสตราจารยยาใจ สทธมงคล, คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล บางกอกนอย กรงเทพฯ 10700, e-mail: [email protected] * ไดรบทนสนบสนนบางสวนจาก “ทนเฉลมพระเกยรตพระชนมาย 84 พรรษามหาราชา คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลย มหดล ปการศกษา 2554” และไดนำเสนอโปสเตอรในการเสนอผลงานวจยของนกศกษาระดบบณฑตศกษา มหาวทยาลย มหดล ในการประชมวชาการเฉลมพระเกยรตสมเดจพระศรสวรนทราบรมราชเทว พระพนวสสาอยยกาเจา และสมเดจ พระมหตลาธเบศร อดลยเดชวกรม พระบรมราชชนก วนท 31 ตลาคม - 1 พฤศจกายน พ.ศ. 2555 มหาวทยาลยมหดล ศาลายา นครปฐม 1 คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล

J Nurs Sci. 2012;30(4):90-101

J Nurs Sci Vol30No4October-December2012

JournalofNursingScience��

ความสำคญของปญหา อาการซมเศรา เปนปญหาสขภาพจตและจตเวชทสำคญของทกประเทศทวโลก รวมทงประเทศไทย โดยพบถงรอยละ 21 ของประชากรโลก และเปนสาเหตหลกนำไปสพฤตกรรมการฆาตวตายทสงขนอยางรวดเรวและตอเนอง1 ในป ค.ศ. 2020 องคการอนามยโลกทำนายวาอาการ ซมเศราจะเปนปญหาสาธารณสขทสงเปนอนดบ 2 ของโลก รองจากโรคหวใจและหลอดเลอด2 สำหรบในประเทศไทย พบวา อตราการเกดอาการซมเศรามมากขนในทกกลมอายและทกเพศ ซงเปนผลสบเนองมาจากการเปลยนแปลงของสภาพสงคม เศรษฐกจ การเจบปวย การเกดภยพบต และสถานการณความไมปลอดภย เปนตน ขอมลจากรายงานสรปแบบเฝาระวงอาการซมเศราและการทำรายตนเอง: กรมสขภาพจต รง 506 D.S พบวาในป พ.ศ. 2550 พบผมอาการซมเศราสงถง 9,776 ราย และในป พ.ศ. 2551 จำนวนผมอาการซมเศราเพมขนเปน 11,008 ราย ซงจำนวนผทมอาการซมเศราเหลานนำไปสการทำรายตนเอง ทงททำใหเสยชวตและเกดการทำรายตนเองซำ กลาวคอในป พ.ศ. 2550-2551 มจำนวนของผททำรายตนเองรวม 11,909 ราย และนอกจากนอาการซมเศราไมไดเกดกบคนปกตหรอ ผทมปญหาโรคทางกายเทานน แตในผทมความเจบปวยทางจตกมโอกาสเกดอาการซมเศราไดเชนกน ในชวง 10 ปทผานมา เรมมความสนใจและศกษาการเกดอาการซมเศราในผปวยจตเภททมอาการทางจตครงแรกมากขน ซงในแตละงานวจยไดใหความหมายและคำนยามทอธบายถงผปวยจตเภททมอาการทางจตครงแรกไวแตกตางกนเชน หมายถง 1) ผปวยทไดรบการรกษาอาการทางจตครงแรก3 2) ชวงระยะเวลาเฉลยของการไดรบยารกษาอาการทางจตไมเกน 3-5 ป4 และ 3) ระยะเวลาเฉลยของการมอาการทางจตครงแรกของผปวยจตเภทอยในชวง 2-5 ป5 แตอยางไรกตามการใหความหมาย หรอคำนยามเพออธบายถงผปวยจตเภททมอาการทางจตครงแรก ยงไมมการใหความหมายหรอคำจำกดความทแนนอน ในการศกษาครงนผวจยจงไดกำหนดความหมายของผปวยจตเภททมอาการทางจตครงแรก ตามชวงระยะเวลาเฉลยของการมอาการทางจตครงแรกของผปวยจตเภท เรมตงแตการทผปวยได รบการวนจฉยวาปวยเปนโรคจตเภทจนถง 2 ป แตไมเกน 5 ป5-6

จากการศกษาอตราการเกดอาการซมเศราในผปวย

จตเภท ทมอาการทางจตครงแรกพบวาสงมากเมอเทยบกบ ผปวยจตเภทเรอรง ดงการศกษาของ Hafner และคณะ6

ททำการศกษาถงความชกของการเกดอาการซมเศราใน ผปวยจตเภททมอาการทางจตครงแรก (first psychotic episodes) อยระหวางรอยละ 65-80 Baynes และคณะ7 ศกษาถงความชกของการเกดอาการซมเศรา ในผปวยจตเภทเรอรงพบวา มเพยงรอยละ 4-20 สวนในประเทศไทยมการศกษาถงความชกของการเกดอาการซมเศราในผปวยจตเภทเรอรงอยระหวางรอยละ 26-368

ผลกระทบทเกดจากอาการซมเศราตอผปวยทสำคญคอ การกลบเปนซำและการตองกลบเขารบการรกษาใน โรงพยาบาลบอยขน9 การไมใหความรวมมอในการรกษา10

สมพนธภาพระหวางผปวยกบสมาชกในครอบครวและสงคมลดนอยลง11 แรงจงใจในการเขารบการรกษาอยในระดบตำ ความพงพอใจในชวตของผปวยลดลง12 สขภาพทางกายและทางจตแยลง13 กอใหเกดปญหาการทำรายตนเองและผอน9-10 Mullholland และ Cooper14 รายงานวา รอยละ 10 ของ ผปวยจตเภททเสยชวตจากการฆาตวตายมสาเหตมาจากอาการซมเศรา นอกจากนปญหาทเกดขนจากอาการซมเศราของ ผปวยจตเภททมอาการทางจตครงแรก ยงสงผลกระทบตอครอบครวของผปวยดวย Frederick, Caldwell, & McGartland15 รายงานวา ครอบครวของผปวยทมอาการ ซมเศรา จะมความรสกผด รสกเปนตราบาป และหลายครอบครวเหนวาอาการซมเศราเปนการเพมภาระใหกบสมาชกในครอบครวในการดแลผปวย และการกลบเปนซำของผปวยจนตองเขารบการรกษาในโรงพยาบาล ยงนำไปสปญหาเรองภาระคาใชจายทตองเสยไปในการรกษาพยาบาลทงของผปวย ครอบครว และระดบประเทศ โดยคาใชจายทเกดขนในผปวยจตเภททมการกลบเปนซำในชวง 3 ปแรก จะเพมขนเปนสองเทาของคาใชจายของการเขารบการรกษาพยาบาลในครงแรก16

ในระยะเวลาทผานมา ไดมผพยายามศกษาถงปจจยทเกยวของกบการเกดอาการซมเศราในผปวยจตเภททมอาการทางจตครงแรก ดงนคอ ความเขาใจการเจบปวยทางจต (insight) การสนบสนนทางสงคม อาการทางจต ความรสกหมดหวง ความรสกเปนตราบาป คณภาพชวต ความรสกมคณคาในตนเอง สถานการณความเครยดในชวต (stressful life events) การใหความรวมมอในการรกษาดวยยา17-18

J Nurs Sci Vol30No4October-December2012

JournalofNursingScience ��

ดงการศกษาของ Crumlish และคณะ19 พบวา อาการ ซมเศรามความสมพนธทางบวกกบระดบความเขาใจการเจบปวยทางจต ซงสอดคลองกบการศกษาของ Staring และคณะ6 ทพบวา อาการซมเศรามความสมพนธกบความเขาใจการเจบปวยทางจต โดยพบวา กลมผปวยทมความเขาใจการเจบปวยทางจตในระดบด จะมอาการซมเศราและมความรสกตอตนเองดานลบสงกวากลมผปวยทมความเขาใจการเจบปวยทางจตในระดบตำอยางมนยสำคญทางสถต (p < .001; p < .01 ตามลำดบ) นอกจากนจากการศกษาของ Majadas และคณะ20 พบวา เมอเปรยบเทยบระหวางกลม ผปวยจตเภททมอาการซมเศรา กบกลมผปวยจตเภททไมมอาการซมเศราจะเหนไดวา กลมผปวยจตเภททมอาการซมเศรามคะแนนของอาการทางจตในสวนของอาการทางจตดานลบ (PANSS-N) สงกวากลมผปวยทไมมอาการซมเศรา และจากการศกษาของ Kaiser และคณะ21 ททำการศกษาถงความสมพนธระหวาง ความเขาใจการเจบปวยทางจต การสนบสนนทางสงคม และอาการซมเศราในผปวยทมอาการทางจต พบวา อาการซมเศรามความสมพนธทางบวกกบความเขาใจการเจบปวยทางจตอยางไมมนยสำคญทางสถต (r = .021, p = .455) ในขณะทอาการซมเศรามความสมพนธทางลบกบการสนบสนนทางสงคมอยางมนยสำคญทางสถต (r = - .372, p = .001) จากผลการวจยทผานมาจะเหนวา เมอผปวยมความเขาใจการเจบปวยทางจตดขนจะมอาการซมเศรามากขนดวย ซงเปนผลเนองมาจากผปวยรบรการเจบปวยของตนเอง และประเมนวาการเจบปวยของตนเองเปนสาเหตททำใหตวผปวยตองสญเสยบทบาทและสถานภาพทางสงคม รสกเปนตราบาป เปนทนารงเกยจ เปนภาระของครอบครว และไมเปนทตองการของสงคม ซงความคดดานลบตางๆ ทเกดขนเปนผลทำใหเกดอาการ ซมเศราในผปวยจตเภททมอาการทางจตครงแรก ความเขาใจการเจบปวยทางจตของผปวยจตเภททมอาการทางจตครงแรก จะดขนหรอเลวลงนน ขนอยกบปจจยอนๆ ไดแก การรกษา และการใหความรวมมอในการรกษา ซงการรกษาทผปวยไดรบจะมผลทำใหอาการดานบวกและดานลบของผปวยดขน และเมออาการทางจตของผปวยดขนจะสงผลตอความเขาใจการเจบปวยทางจตของผปวยดขนดวย ดงผลการวจยของ Kao และ Liu22 ทพบวา ความรวมมอในการรกษามความสมพนธทางบวกกบความเขาใจการเจบปวยทางจต และมความสมพนธทางลบกบอาการ

ซมเศรา และความรสกสนหวง อยางมนยสำคญทางสถต (r = .214, p < 0.001; r = - .209, p < .05; r = - .204; p < .05 ตามลำดบ) และจากการศกษาของ Lepage และคณะ21 ททำการศกษาถงการใหความรวมมอในการรกษาดวยยา กบการเปลยนแปลงของระดบความเขาใจการเจบปวยทางจตของผปวยจตเภททมอาการทางจตครงแรก ผลการศกษาพบวา ทระยะ 6 เดอนผปวยกลมทไมใหความรวมมอในการรกษา (poor-adherence group) จะมระดบความเขาใจการเจบปวยทางจตตำกวากลมผปวยทใหความรวมมอในการรกษา (full-adherence group) อยางม นยสำคญทางสถต (p < .001) สวนความรนแรงของอาการทางจต (positive symptom severity) ในกลมผปวยทใหความรวมมอในการรกษาตำกวากลมผปวยทไมใหความรวมมอในการรกษาอยางมนยสำคญทางสถต (p < .05) ซงสอดคลองกบการศกษาของ ศรจต สทธจตต และสดรก พละกนทา24 ทศกษาถงความสมพนธของอาการซมเศราและการสนบสนนทางสงคม กบการไมใหความรวมมอในการรกษาดวยยาของผปวยโรคจตเภทในประเทศไทย ผลการศกษาพบวา การไมใหความรวมมอในการรกษาดวยยามความสมพนธกบอาการซมเศราในผปวยจตเภทในระดบสง (OR 9.5, CI 2.3-38.9) จะเหนวางานวจยทผานมาตางใหขอสรปตรงกนวา การใหความรวมมอในการรกษาของผปวยมความสมพนธกบอาการทางจตระดบความเขาใจการเจบปวยทางจต และยงพบวาความรวมมอในการรกษาดวยยายงมความสมพนธกบอาการซมเศราในผปวยจตเภทอกดวย อยางไรกตามปจจยดานการสนบสนนทางสงคมถอเปนประเดนทสำคญทไดรบความสนใจจากผวจยจำนวนมาก โดยทผานมาการศกษาถงการสนบสนนทางสงคมทผปวยไดรบ เปนการศกษาถงการไดรบการสนบสนนทางสงคมในภาพรวมทผปวยไดรบจากครอบครว เพอนบาน ผรวมงาน บคลากรทางดานสขภาพ ซงพบวาการสนบสนนทางสงคมจากแหลงตางๆ ทกลาวมา ลวนแลวแตมความสมพนธกบการเกดอาการซมเศราในผปวยจตเภททงสน แตอยางไรกตามการศกษาดงกลาวเปนการศกษาในกลมผปวยจตเภทเรอรง ซงไมสามารถนำมาอธบายปรากฏการณของผปวย จตเภททมอาการทางจตครงแรกได ในการเจบปวยระยะแรกนครอบครวถอเปนแหลงสนบสนนทางสงคมทสำคญทสด โดยเฉพาะอยางยงในสงคมไทยครอบครวถอเปนผทมบทบาทสำคญในการดแลผปวย ทงเรองของการทจะทำให

J Nurs Sci Vol30No4October-December2012

JournalofNursingScience��

ผปวยใหความรวมมอในการรกษาอยางตอเนอง และชวยใหผปวยสามารถปรบตวกบการดำรงชวตไดตามปกต ชวยลดความรสกเปนตราบาป มองตนเองวาไรคา และยงชวยลดอาการซมเศราทอาจเกดขนในผปวยจตเภทได จากการศกษาผปวยจตเภททมอาการทางจตครงแรกในตางประเทศของ Kaiser และคณะ21 ไดศกษาถงความสมพนธระหวางความเขาใจการเจบปวยทางจต การสนบสนนทางสงคม และอาการซมเศราในผปวยจตเภททมอาการทางจตครงแรกจำนวน 40 ราย อายระหวาง 18-65 ปพบวา การสนบสนนทางสงคมมความสมพนธทางลบกบอาการซมเศราอยางมนยสำคญทางสถต (r = - .372, p = .001) ผลการศกษาของ วรพงษ กำไร8 ทศกษาถงอาการซมเศราในผปวยจตเภทเรอรง แผนกผปวยนอก โรงพยาบาลเลยราชนครนทรจำนวน 100 ราย อาย 18-60 ปพบวา การสนบสนนทางสงคมมความสมพนธทางลบกบอาการซมเศราอยางม นยสำคญทางสถต (r = - .214, p < .01) จากงานวจยทผานมาตางใหขอสรปตรงกนวา การใหความรวมมอในการรกษาดวยยาของผปวยจะทำใหอาการทางจตและระดบความเขาใจการเจบปวยทางจตดขน และยงรวมถงอาการซมเศราดวย สวนการสนบสนนทางสงคมโดยเฉพาะการสนบสนนทางสงคมจากครอบครว จากการทบทวนงานวจยทผ านมาตางใหขอสรปตรงกนวา การสนบสนนจากครอบครวมความสมพนธทางลบกบอาการซมเศราในผปวยจตเภท และมความสมพนธกบการใหความรวมมอในการรกษาดวยยาของผปวยอกดวย และเนองจากอาการตางๆ ของอาการซมเศรา และอาการทางจตดานลบของผปวยจตเภทครงแรกเปนอาการทมความคลายคลงกน Addington และคณะ25 ไดทำการศกษาถงอาการซมเศราในผปวยจตเภท และใหความเหนวา ในการศกษาถงอาการ ซมเศราในผปวยจตเภททผานมายงมความสบสนระหวางอาการซมเศราและอาการทางจตดานลบของผปวยจตเภท ทำใหการประเมนอาการซมเศราในผปวยจตเภทเปนไปไดยาก สงผลใหการปองกนและการลดการเกดอาการซมเศราลาชา เปนผลใหเกดอนตรายกบผปวยได Addington และคณะใหความเหนวา ผปวยจตเภททมอาการซมเศราจะมอาการซมเศราอยนานมากกวา 2 สปดาห โดยผปวยจะมอารมณเศราและ/หรอการไมมความสข มการเปลยนแปลงความอยากอาหาร ระดบพลงงาน และรปแบบการนอน ความรสกผด ความรสกไรคา และความรสกสนหวง

ซงความรสกหรออาการตางๆ ทเกดขนเปนสาเหตทสำคญทนำไปสการพยายามฆาตวตาย และเปนการฆาตวตายทประสบความสำเรจในผปวยโรคจตเภท ในขณะทอาการทางจตดานลบเปนอาการทลดความสามารถในการทจะวางแผน การพดคย ลดความสนใจในสงทตนเองชอบ อาการซมเศราถอเปนอาการสำคญและเปนปจจยทนำไปสผลกระทบตางๆ ตามทกลาวมาขางตน อยางไรกตามจากการศกษาทผานมา ยงไมมงานวจยใดททำการศกษาถงปจจยทำนายอาการซมเศราในผปวยจตเภททมอาการทางจตครงแรก ดงนนในการศกษาครงนผวจยจงสนใจทศกษาถงปจจยทำนายอาการซมเศราในผปวยจตเภททมอาการทางจตครงแรก เพอชวยขยายองคความรในการปฏบตการพยาบาลขนสงในการดแลผปวยจตเภทมากขน วตถประสงคของการวจย เพอศกษาอำนาจการทำนายของความเขาใจการเจบปวยทางจต การใหความรวมมอในการรกษาดวยยา การสนบสนนทางสงคม กบอาการซมเศราในผปวยจตเภททมอาการทางจตครงแรก วธดำเนนงานวจย การศกษาครงนเปนการวจยเชงบรรยาย ประชากรและกลมตวอยาง ประชากร คอ ผปวยโรคจตเภททมอาการทางจตครงแรกทมารบบรการทแผนกผปวยนอก โรงพยาบาลศรธญญา สถาบนจตเวชศาสตรสมเดจเจาพระยา สถาบนกลยาณราชนครนทร กลมตวอยาง คอ ผปวยโรคจตเภททมอาการทางจตครงแรกทอายตงแต 18 ปขนไป ไดรบการวนจฉยจากจตแพทยวาปวยเปนโรคจตเภทครงแรก ทมชวงระยะเวลาการเจบปวยไมเกน 5 ป ตามเกณฑการวนจฉย ICD-10 หรอ DSM-IV-TR โดยเกบขอมลระหวางเดอนเมษายน – มถนายน พ.ศ. 2555 จำนวนกลมตวอยางคำนวณดวยวธ power analysis26 โดยกำหนดใหมคาอทธพลขนาดกลาง (r = .13) อำนาจการทดสอบ = 0.8 ไดกลมตวอยางจำนวน 77 คน เครองมอทใชในการวจย ประกอบดวย 1) แบบสมภาษณขอมลสวนบคคลมจำนวน 13 ขอ ประกอบดวย เพศ อาย ศาสนา สถานภาพสมรส ระดบ การศกษา อาชพ รายไดจากการทำงาน ประวตการฆา

J Nurs Sci Vol30No4October-December2012

JournalofNursingScience ��

ตวตายของผปวย ระยะเวลาการเจบปวย ยาทผปวยไดรบ อาการขางเคยงของยารกษาอาการทางจตทผปวยไดรบ ฐานะเศรษฐกจของครอบครว ประวตโรคซมเศราในครอบครว 2) แบบประเมนความเขาใจการเจบปวยทางจต (The Beck Cognitive Insight Scale) สรางและพฒนาโดย Beck27 เพอใชประเมนความเขาใจการเจบปวยทางจตของ ผปวยแบบสอบถามประกอบดวยขอคำถามทงหมด 15 ขอ แบบประเมนแบงออกเปนสองดานคอ ดานความเชอมนในตนเอง (self-certainty) 6 ขอ และการสะทอนดตนเอง (self-reflectiveness) 9 ขอ การใหคะแนนเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (rating scale) 4 ระดบ (เรมจาก 0 = “ไมเหนดวยทงหมด” ถง 3 = “เหนดวยทงหมด”) ผปวยทมคะแนนดานความเชอมนในตนเองในระดบสง แสดงวาผปวยมระดบความเขาใจการเจบปวยทางจตอยในระดบตำ สวนผปวยทมคะแนนดานการสะทอนดตนเอง (self-reflectiveness) อยในระดบสง แสดงวาผปวยมระดบความเขาใจการเจบปวยทางจตอยในระดบด 3) แบบประเมนการใหความรวมมอในการรกษาดวยยา (The Medication Adherences Report Scale) สรางและพฒนาโดย Horne ในป 1996 เพอใชประเมนพฤตกรรมการใหความรวมมอในการรกษาดวยยาแปลเปนภาษาไทยโดย มาลาตร รงเรองศรพนธ28 ประกอบดวยขอคำถาม 5 ขอเปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ (1 = ตลอดเวลา/เปนประจำ, 2 = บอยครง, 3 = บางครง, 4 = นานๆ ครง, 5 = ไมเคยเลย) โดยมชวงคะแนนอยระหวาง 5-25 คะแนน ถาไดคะแนนรวมมาก ถอวาผปวยมพฤตกรรมการใหความรวมมอในการรกษาดวยยาในระดบสง 4) แบบประเมนเกยวกบแหลงสนบสนนทางสงคม (The Medical outcomes Study Social Support Survey) สรางและพฒนาโดย Sherbourne และ Stewart ในป 1991 ไดรบการแปลเปนภาษาไทยดวยวธ back translation โดย มาลาต รงเรองศรพนธ และคณะ28 ประกอบดวยขอคำถาม 15 ขอ ม 4 องคประกอบคอ 1) tangible support 2) affectionate support 3) positive social interaction support และ 4) motional หรอ informational support เปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ (1 = ไมเคยเลยสกครง, 2 = ไมกครง, 3 = บางครง, 4 = สวนใหญ, 5 = ตลอดเวลา) ถาไดคะแนน

รวมมาก ถอวาผปวยไดรบการสนบสนนทางสงคมสง 5) แบบประเมนอาการซมเศราในผปวยจตเภท (The Thai version of Calgary Depression Scale for Schizophrenia) สรางขนโดย Addington และคณะ29 แปลเปนภาษาไทยโดย ศรจต สทธจตต24 เปนแบบประเมนทสรางขนเพอใชประเมนอาการซมเศราในผปวยโรคจตเภทโดยเฉพาะ โดยสามารถแยกอาการซมเศราจากอาการทางจตดานลบ หรออาการขางเคยงทเกดขนจากยาตานอาการทางจตดวย ประกอบดวยขอคำถามทงหมด 9 ขอ โดยมชวงคะแนนอยระหวาง 0-27 คะแนน ถาไดคะแนนรวมมากกวาหรอเทากบ 5 คะแนน ถอวาผปวยมอาการซมเศรา การพทกษสทธกลมตวอยาง การวจยน ไดรบอนมตการทำวจยจากคณะกรรมการจรยธรรมการวจยในคน มหาวทยาลยมหดลคณะพยาบาลศาสตร (COA No. IRB-NS2012/116.2703) และคณะกรรมการจรยธรรมการวจยในคนของโรงพยาบาลศรธญญา สถาบนจตเวชศาสตรสมเดจเจาพระยา สถาบนกลยาณ ราชนครนทร วธการเกบรวบรวมขอมล ผวจยดำเนนการเกบรวบรวมขอมลดวยตนเองทงหมด โดยตรวจสอบคณสมบตของผปวยโรคจตเภททมอาการทางจตครงแรก แลวนำเขากลมตวอยาง พรอมทงชแจงวตถประสงคของการศกษา และการพทกษสทธของกลมตวอยาง เมอกลมตวอยางยนยอมเขารวมวจยจะตองลงนามในใบลงนามยนยอมเขารวมการวจย การวจยครงนทำการวจยโดยถกตองตามหลกจรยธรรมการวจยในคน ใชเวลาในการตอบแบบประเมน ประมาณ 30-45 นาท การวเคราะหขอมล วเคราะหขอมลขอมลปจจยลกษณะสวนบคคล ความเขาใจการเจบปวยทางจต การใหความรวมมอในการรกษาดวยยา การไดรบการสนบสนนจากครอบครว และอาการซมเศรา โดยใชสถตพรรณนา และศกษาความสมพนธและอำนาจการทำนายความเขาใจการเจบปวยทางจต การใหความรวมมอในการรกษาดวยยา การไดรบการสนบสนนทางสงคมจากครอบครว ตออาการซมเศราในผปวยโรคจตเภททมอาการทางจตครงแรก ดวยการคำนวณคาสมประสทธ สหสมพนธของเพยรสน (Pearson’s product moment correlation coefficient) และการวเคราะหถดถอยพหคณ (multiple regression analysis) ตามลำดบ

J Nurs Sci Vol30No4October-December2012

JournalofNursingScience�6

ผลการวจย 1. ขอมลสวนบคคลของกลมตวอยาง จากผลการศกษาพบวา กลมตวอยางททำการศกษาในครงนมจำนวนทงสน 77 คนเปน เพศชาย และเพศหญงพอๆ กน (รอยละ 50.6, และ รอยละ 49.4 ตามลำดบ) มอาย 18-55 ป อายเฉลย 28.82 ป (SD = 8.43) กลมตวอยางสวนใหญมอายอยในชวงวยผใหญตอนตน (รอยละ 75.32) ประมาณ 2 ใน 3 ของกลมตวอยางมสถานภาพโสด (รอยละ 63.6) เกอบ 1 ใน 3 ของกลมตวอยางมการศกษาในระดบปรญญาตร (รอยละ 31.2) 2 ใน 3 ของกลมตวอยางไมไดประกอบอาชพ (รอยละ 68.8) ประมาณ 1 ใน 3 ของกลมตวอยางมฐานะทางเศรษฐกจของครอบครวยากจน (รอยละ 35.1) และเกอบครงหนงของกลมตวอยางมระยะเวลาการเจบปวยทางจตนอยกวา 1 ป (รอยละ 48.05) กลมตวอยางสวนใหญไมมประวตการทำรายตนเอง (รอยละ 98.7) และทงหมดไมมประวตโรคซมเศราในครอบครว (รอยละ 100) 2. ขอมลตวแปรอสระทศกษา ความเขาใจการเจบปวยทางจตพบวา กลมตวอยางสวนใหญมความเขาใจการเจบปวยทางจตอยในระดบด จำนวน 58 คน (รอยละ 75.32) การใหความรวมมอในการรกษาดวยยาพบวา กลมตวอยางมคาเฉลยของความรวมมอในการรกษาดวยยาอยในเกณฑคอนขางสง โดยมคาเทากบ 21.64 (X = 21.64, SD = 3.137) การไดรบการสนบสนนทางสงคมจากครอบครว โดยภาพรวมของการไดรบการสนบสนนทางสงคมจากครอบครว

ของกลมตวอยางอยในเกณฑปานกลางคอนไปทางตำ (X = 41.73, SD = 6.98803) อาการซมเศราในผปวยจตเภททมอาการทางจตครงแรกพบวา กลมตวอยางมอาการซมเศรา (คะแนน CDSS ≥ 5) จำนวน 58 คน (รอยละ 75.32) 3. ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางตวแปร พบวา ความเขาใจการเจบปวยทางจตมความสมพนธทางบวกในระดบสงกบอาการซมเศราอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 (r = .710, p < .01) การไดรบการสนบสนนทางสงคมจากครอบครว มความสมพนธทางลบในระดบ ปานกลางกบอาการซมเศราอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 (r = - .445, p < .01) สวนการใหความรวมมอใน การรกษาดวยยาพบวา มความสมพนธกบอาการซมเศราอยางไมมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 (r = .093, p > .05) 4. ผลการวเคราะหอำนาจการทำนาย พบวา ความเขาใจการเจบปวยทางจต การไดรบการสนบสนนทางสงคมจากครอบครว และการใหความรวมมอในการรกษาดวยยา สามารถรวมกนอธบายความแปรปรวนของอาการซมเศราในผปวยจตเภททมอาการทางจตครงแรกไดรอยละ 58.4 อยางมนยสำคญทางสถต (F = 34.13, p < .001) แตปจจยทสามารถทำนายอาการซมเศราในกลมตวอยางไดอยางมนยสำคญทางสถต คอ ความเขาใจการเจบปวยทางจต (β = .658, p < .001) การไดรบการสนบสนนทางสงคมจากครอบครว (β = - .275, p < .001) โดยความเขาใจ การเจบปวยทางจตและการไดรบการสนบสนนทางสงคมจากครอบครวเปนตวปจจยททำนายอาการซมเศราใน กลมตวอยางไดดทสด ดงแสดงในตารางท 1

ตารางท 1 ผลการวเคราะหถดถอยพหคณระหวางปจจยทำนายกบอาการซมเศรา

ปจจยการทำนาย - คาคงท - ความเขาใจการเจบปวยทางจต - การไดรบการสนบสนนทางสงคมจากครอบครว - การใหความรวมมอในการรกษาดวยยา R = .674 ; R2 = .5 84 ; F = 34.129; Sig. of F = .000 p < .05*, p < .01**, p < .001***

B 10.619 .401 - .122 - .061

SE 2.057 .050 .035 .079

β -

.658 - .275 - .062

t 5.162

8.026*** -3.464*** - .776

J Nurs Sci Vol30No4October-December2012

JournalofNursingScience ��

การอภปรายผล กลมตวอยางททำการศกษาในครงนมจำนวนทงสน

77 คนเปนเพศชายและเพศหญงพอๆ กน (รอยละ 50.6,

และ รอยละ 49.4 ตามลำดบ) มอาย 18-55 ป อายเฉลย

28.82 ป (SD = 8.43) กลมตวอยางสวนใหญมอายอยใน

ชวงวยผใหญตอนตน (รอยละ 75.32) ประมาณ 2 ใน 3

ของกลมตวอยางมสถานภาพโสด (รอยละ 63.6) เกอบ 1

ใน 3 ของกลมตวอยางมการศกษาในระดบปรญญาตร

(รอยละ 31.2) 2 ใน 3 ของกลมตวอยางไมไดประกอบ

อาชพ (รอยละ 68.8) ประมาณ 1 ใน 3 ของกลมตวอยางม

ฐานะทางเศรษฐกจของครอบครวยากจน (รอยละ 35.1)

และเกอบครงหนงของกลมตวอยางมระยะเวลาการเจบปวย

ทางจตนอยกวา 1 ป (รอยละ 48.05) กลมตวอยางสวนใหญ

ไมมประวตการทำรายตนเอง (รอยละ 98.7) และทงหมด

ไมมประวตโรคซมเศราในครอบครว (รอยละ 100) ซง

ผลการศกษาครงนมความสอดคลองกบการรายงานของ

American Psychiatric Association30 และ Sadock และ

Sadock31 ทกลาววา อาการทางจตครงแรกมกจะเกดขนใน

ชวงวยรนตอนปลายหรอวยผใหญตอนตน แตอยางไรกตาม

ในผปวยบางรายอาจเกดขนในชวงวยผใหญตอนปลายได

เชนกน

ผลการศกษาพบวา ความเขาใจการเจบปวยทางจต

การไดรบการสนบสนนทางสงคมจากครอบครว และการให

ความรวมมอในการรกษาดวยยา สามารถรวมกนอธบาย

ความแปรปรวนของอาการซมเศราในผปวยจตเภททม

อาการทางจตครงแรกไดรอยละ 58.4 อยางมนยสำคญทาง

สถตทระดบตำกวา .001 (F = 34.13, p < .001) แตปจจยท

สามารถทำนายอาการซมเศราในกลมตวอยางอยางมนย

สำคญทางสถตคอ ความเขาใจการเจบปวยทางจต (β = .658, p < .001) การไดรบการสนบสนนทางสงคมจาก

ครอบครว (β = - .275, p < .001) โดยความเขาใจการเจบปวยทางจตและการไดรบการสนบสนนทางสงคมจาก

ครอบครวเปนตวปจจยททำนายอาการซมเศราในกลม

ตวอยางไดดทสด

ผลการวจยครงนสามารถยนยนความเชอของ Beck

ทอธบายวา อาการซมเศรามความเกยวของกบองคประกอบ

ทางดานความคด 3 อยาง คอ 1) ความคดอตโนมตดานลบ

2) โครงสรางความคด และ 3) ลกษณะความคดทบดเบอน

กลาวคอ เมอผปวยไดรบการวนจฉยวาตนเองเปนโรคจตเภท

จะสงผลใหผปวยเกดความคดดานลบตอตนเอง มองวา

ตนเองบกพรอง ไมมคณคา รสกอบอาย เปนตราบาป เกด

ความคดดานลบตอเหตการณหรอสถานการณทตนเองเผชญ

ผปวยแปลความหมายของการมปฏสมพนธกบสงแวดลอม

ของตนเองในทางสญเสย มองวาตนเองไมเปนทตองการ

เปนทรงเกยจของสงคม และเกดความคดทางลบตออนาคต

ของตนเอง ผปวยมองวาการเจบปวยทางจตของตนจะ

ดำเนนไปไมมวนสนสด ขณะทมองไปขางหนามแตความคบ

ของใจและสญเสย ซงความคดดานลบตางๆ จะสงผลตอ

โครงสรางความคดของผปวย โดยผปวยจะเรยนรวาตนเอง

ขาดความสามารถในการเปลยนแปลงหรอแก ไขปญหาการ

เจบปวยของตนเอง การเชอมโยงขององคประกอบทางดาน

ความคดดงกลาวเปนปจจยทสำคญททำใหผปวยจตเภททม

อาการทางจตครงแรกเกดอาการซมเศรา

การทความเขาใจการเจบปวยทางจตเปนตวแปรทม

อทธพลตออาการซมเศรามากทสด และมความสมพนธกน

คอนขางสง อธบายไดดวยเหตผลทวา การทผปวยมความ

เขาใจการเจบปวยทางจตในระดบด ผปวยจะเชอและรบฟง

ความคดเหนของบคคลอนทมตออาการทางจตของตนเองท

เกยวกบอาการหลงผด และอาการประสาทหลอนของตนเอง

วา เปนอาการทผดปกตมากขน ซงจากเดมทผปวยรสก

สบสน ไมแนใจเกยวกบการเจบปวยของตนวาเปนความผด

ปกตหรอไม ดงนนความคดเหนของบคคลอนไมวาจะเปน

แพทยหรอบคคลใกลชดทมตออาการทางจตของผปวยจะ

เปนตวตอกยำ และสนบสนนความคดของผปวยวา ตนเองม

ความผดปกตทางจตเกดขนจรง เปนผลใหผปวยเกดความคด

อตโนมตดานลบ ทงตอตนเอง สงแวดลอม และอนาคต

สงผลใหผปวยทอถอย ขาดแรงจงใจในการดำเนนชวต มแต

ความทกข และเกดความคบของใจในการดำเนนชวต และ

สงผลใหผปวยเกดอาการซมเศราตามมา ดงนน พยาบาล

และบคลากรทางการแพทยตองตระหนกวา เมอใหการรกษา

ทมงทำใหผปวยมความเขาใจทางจตของตนเองดขนแลว

ยงตองใหความสำคญกบการปองกนอาการซมเศราทอาจเกด

J Nurs Sci Vol30No4October-December2012

JournalofNursingScience��

ขนตามมาหลงจากทผปวยมความเขาใจการเจบปวยทางจต

ทดขนดวย

การไดรบการสนบสนนทางสงคมจากครอบครว

เปนปจจยสำคญทมการศกษาพบวา สามารถชวยลดระดบ

ของความรนแรง และชวยปองกนการเกดอาการซมเศราได

เนองจากการไดรบการสนบสนนทางสงคมจากครอบครวท

เหมาะสม จะทำใหบคคลรสกมคณคาในตนเองเพมขน จงม

สวนสำคญในการชวยปองกนและลดอาการซมเศราได

ซงในการศกษาครงนพบวา การไดรบการสนบสนนทาง

สงคมจากครอบครวมความสมพนธทางลบกบอาการซมเศรา

อยางมนยสำคญทางสถต (r = - .445, p < .01) และเปน

ปจจยทสามารถทำนายอาการซมเศราในกลมตวอยางได

อยางมนยสำคญทางสถต (β = - .275, p < .001) ชให เหนถงความสำคญของการไดรบการสนบสนนทางสงคม

ทมตออาการซมเศราในผปวยโรคจตเภททมอาการทางจต

ครงแรก ดงนน เมอผปวยไดรบการสนบสนนทางสงคมจาก

ครอบครวจงสามารถชวยลดระดบความรนแรงของภาวะ

เครยดหรอความทกขทเกดขนได โดยการไดรบการสนบสนน

ทางสงคมจากครอบครวจะชวยใหผปวยควบคม และเขาใจ

ปฏกรยาทางอารมณของตน สามารถเผชญกบความเครยด

อาการซมเศรา และแกปญหาไดอยางมประสทธภาพ ซงผล

การศกษาครงนชใหเหนวา เมอผปวยไดรบการสนบสนน

ทางสงคมในระดบตำ สงผลใหผปวยไมสามารถทจะแก

ปญหา หรอความทกขทเกดขนได จงทำใหผปวยเกดอาการ

ซมเศราตามมาได

ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะดานการปฏบตการพยาบาล

จากผลการวจยทพบวา ความเขาใจการเจบปวยทาง

จต การไดรบการสนบสนนทางสงคมจากครอบครว สามารถ

ทำนายอาการซมเศราในผปวยโรคจตเภททมอาการทางจต

ครงแรกได จากการศกษาครงนพบวา กลมตวอยางมากกวา

2 ใน 3 มความเขาใจการเจบปวยทางจตในระดบด และ

ผปวยมากวารอยละ 75 มอาการซมเศราเกดขน ซงความ

เขาใจการเจบปวยทางจตของผปวยในระดบด ถอเปน

ผลลพธอยางหนงของการรกษาททมสขภาพตองการ

แตความเขาใจการเจบปวยทางจตในระดบดของผปวยจะ

เปนตวแปรทสำคญททำใหผปวยเกดอาการซมเศราขนได

ดงนนในขณะทพยาบาลและทมสขภาพใหการดแลรกษา

ควรมการใหการดแลผปวยโดยมการเฝาระวงและปองกน

การเกดอาการซมเศราในผปวยโรคจตเภท ควบคไปกบการ

สงเสรมและการรกษาใหผปวยมความเขาใจการเจบปวยทาง

จตดขนดวย สวนการไดรบการสนบสนนทางสงคมจาก

ครอบครวทกลมตวอยางไดรบอยในเกณฑปานกลางคอนไป

ทางตำ ดงนนพยาบาลและทมสขภาพตองตระหนกและให

ความสำคญในการสงเสรมใหครอบครวของผปวยใหเหน

ความสำคญของการใหการสนบสนนทางสงคมตอผปวยวา

จะชวยปองกนการเกดอาการซมเศราทอาจเกดขนในผปวย

ได โดยอาจมการใหความรเกยวกบเรองดงกลาวผานการจด

ทำกลมครอบครว มการลงไปเยยมบานผปวยเพอด

สงแวดลอมทผปวยตองอยกบครอบครววา มความเปนอย

และลกษณะครอบครวเปนอยางไร เพอนำมาวางแผนใน

การชวยเหลอเรองของการสงเสรมครอบครวใหมสวนรวมใน

การดแลไดอยางเหมาะสมกบผปวยแตละรายไป

ขอเสนอแนะในการศกษาครงตอไป

1. เนองจากกลมตวอยางในการศกษาครงนเปน

การศกษาในโรงพยาบาลตตยภม ทง 3 แหง คอ

โรงพยาบาลศรธญญา สถาบนจตเวชศาสตรสมเดจเจาพระยา

สถาบนกลยาณราชนครนทร ซงเปนโรงพยาบาลทอยในเขต

กรงเทพ และปรมณฑล ซงในความเปนจรงนนผปวยทม

การเจบปวยทางจตครงแรกอกจำนวนมากทเขารบบรการท

โรงพยาบาลชมชน ดงนนในการศกษาครงตอไปจงควรมการ

ศกษาเกยวกบปจจยทำนายอาการซมเศราในผปวย

โรคจตเภททมอาการทางจตครงแรกทมารบการรกษาใน

โรงพยาบาลชมชนดวย เพอดวาปจจยในเรองของความ

เขาใจการเจบปวยทางจต และการสนบสนนทางสงคมจาก

ครอบครวของผปวยสามารถทำอาการซมเศราในผปวยกลม

นมมากนอยเพยงไร และศกษาเปรยบเทยบกบกลมตวอยาง

ในการศกษาครงนวามความเหมอนหรอแตกตางกนอยางไร

2. ควรมการศกษาเชงทดลองโดยการสรางโปรแกรมท

มวตถประสงคในการลดการเกดอาการซมเศรา ควบคไปกบ

การสงเสรมความเขาใจการเจบปวยทางจต และสงเสรม

J Nurs Sci Vol30No4October-December2012

JournalofNursingScience ��

การไดรบการสนบสนนทางสงคมจากครอบครวในผปวย

โรคจตเภททมอาการทางจตครงแรก เพอชวยลดการเกด

อาการซมเศราและชวยใหผปวยสามารถดำเนนชวตในขณะ

ทมการเจบปวยไดดยงขน

เอกสารอางอง (References) 1. Schechter LE, Ring RH, Beyer CE, Hughes

ZA, Khawaja X, Malberg JE, & Lipson SR.

Innovative approaches for the development

of antidepressant drugs: Current and future

strategies. NeuroRx. 2005;2(4):590-611.

2. World Health Organization [Internet]. Geneva:

WHO Headquarters; [cited 2008 Aug 5].

Depression. Available from:

http://www.who.int/mental_health/

management/depression/en/

3. Schechter LE, Ring RH, Beyer CE, Hughes

ZA, Khawaja X, Malberg JE, & Lipson SR.

Innovative approaches for the development

of antidepressant drugs: Current and future

strategies. NeuroRx. 2005;2(4):590-611.

4. Cleghorn JM, Garnett ES, Nahmias C,

Szechtman H, & Szechtman B. Increased

frontal and reduced parietal glucose

metabolism in acute untreated schizophrenia.

Psychiatry Res. 1989;28(2):119-33.

5. Pearlson GD, Kreger L, Rabins PV,

Chase GA, Cohen B, Wirth JB, Schlaepfer TB,

& Tune LE. A chart review study of late-

onset and early-onset schizophrenia.

Am J Psychiatry. 1989;146(12):1568-74.

6. Staring ABP, Gaag MV, Berge MV,

Duivenvoorden HJ, & Mulder CL. Stigma

moderates the associations of insight with

depressed mood, low self-esteem, and low

quality of life in patients with schizophrenia

spectrum disorders. Schizophr Res.

2009;115(2-3):363-9.

7. Hafner H, Maurer K, Trelndler G, Heiden W,

& Schmidt M. The early course of

schizophrenia and depression. Eur Arch

Psychiatry Clin Neurosci. 2005;255(3):167-73.

8. Warapon Kamrai. A study of depression in

schizophrenic patients in the outpatient

department of Loei Rajanagarindra:

Psychiatric hospital in Lue [Master’s thesis].

Bangkok: Mahidol University. 2009. 89 p.

(in Thai).

9. Baynes D, Mulholland C, Cooper SJ,

Montgomery RC, MacFlynn G, Lynch G,

Kelly C, & King DJ. Depressive symptoms in

stable chronic schizophrenia: prevalence and

relationship to psychopathology and

treatment. Schizophr Res. 2000;45(1-2):47-56.

10. Conley RR, Ascher-Svanum H, Faries DE,

Kinon BJ. The burden of depressive

symptoms in the long-term treatment of

patients with schizophrenia. Schizophr Res.

2007;90(1-3):186-97.

11. Norholm V, & Bech P. Quality of life in

schizophrenic patients: association with

depressive symptoms. Nord J Psychiatry.

2006;60(1):32-7.

12. Huppert JD, Weiss KA, Lim R, Pratt S,

& Smith TE. Quality of life in schizophrenia:

contributions of anxiety and depression.

Schizophr Res. 2001;51(2-3):171-80.

13. Kelly DL, Shim JC, Feldman SM, Yu Y,

Conley RR. Lifetime psychiatric symptoms in

persons with schizophrenia who died by

suicide compared to other means of death.

J Psychiatr Res. 2004;38(5):531-36.

J Nurs Sci Vol30No4October-December2012

JournalofNursingScience100

14. Mulholland C, & Cooper S. The symptom

of depression in schizophrenia and its

management. Advances in Psychiatric

Treatment. 2000;6:169-77.

15. Frederick S, Caldwell K, & Rubio DM.

Home-based treatment, rates of ambulatory

follow-up, and psychiatric rehospitalization

in a medicaid managed care population.

J Behav Health Serv Res. 2002;29(4):466-75.

16. Hong J, Windmeijer F, Novick D, Haro JM,

& Brown J. The cost of relapse in patients

with schizophrenia in the European SOHO

(Schizophrenia Outpatient Health Outcomes)

study. Prog Neuropsychopharmacol Biol

Psychiatry. 2009;33(5):835-41.

17. Ugurlu GK, Okan E, Albayrak Y, Arslan M,

Caykoylu A. The relationship between

cognitive insight, clinical insight, and

depression in patients with schizophrenia.

Compr Psychiatry. 2012;53(2)195-200.

18. Suttajit S, & Pilakanta S. Impact of

depression and social support on

nonadherence to antipsychotic drugs in

persons with schizophrenia in Thailand.

Patient Prefer Adherence. 2010;4:363-8.

19. Crumlish N, Whitty P, Kamali M, Clarke M,

Browne S, McTigue O, Lane AA, & Larkin C.

Early insight predicts depression and

attempted suicide after 4 years in first-

episode schizophrenia and schizophreniform

disorder. Acta Psychiatr Scand. 2005;112(6):

449-55.

20. Majadasa S, Olivaresb J, Galanc J,

& Diezd T. Prevalence of depression and its

relationship with other clinical

characteristics in a sample of patients

with stable schizophrenia comprehensive

psychiatry. Compr Psychiatry.

2012;53(2)145-51.

21. Kaiser SL, Snyder JA, Corcoran R,

Drake RJ. The relationships among insight,

social support, and depression in psychosis.

J Nerv Ment Dis. 2006;194(12):905-8.

22. Kao YC, & Liu YP. Compliance and

schizophrenia: the predictive potential of

insight into illness, symptoms, and side

effects. Compr Psychiatry. 2010;51(6):557-65.

23. Lepage M, Bodnar M, Buchy L, Joober R,

& Malla AK. Early medication adherence and

insight change in first-episode psychosis.

Clin Schizophr Relat Psychoses. 2010;3(4):

201-8.

24. Suttajit S, Pilakanta S. Comparison of

methods used in measuring nonadherence

and the barriers against to antipsychotic

drugs in outpatients with schizophrenia.

Chiang Mai Medical Journal. 2010;49(3):

81-121.

25. Addington D, Addington J, & Schissel B.

A depression rating scale for schizophrenics.

Schizophr Res. 1990;3(4):247-51.

26. Polit DF, & Beck CT. Nursing Research:

Principles and Methods. 7th ed. Philadelphia:

Lippincott Willaims & Wilkins; 2004.

J Nurs Sci Vol30No4October-December2012

JournalofNursingScience101

27. Beck AT, Baruch E, Balter JM, Steer RA,

& Warman DM. A new instrument for

measuring insight: the Beck Cognitive Insight

Scale. Schizophr Res. 2004;68(2-3):319-29.

28. Rungruangsiripan M, Sitthimongkol Y,

Maneesriwongul W, Talley S, &

Vorapongsathorn T. Mediating role of illness

representation among social support,

therapeutic alliance, experience of

medication side effects, and medication

adherence in persons with schizophrenia.

Arch Psychiatr Nurs. 2011;25(4):269-83.

29. Addington D, Addington J, & Atkinson M.

A psychometric comparison of the Calgary

Depression Scale for Schizophrenia and the

Hamilton Depression Rating Scale.

Schizophr Res. 1996;19(2-3):205-12.

30. American Psychiatric Association. Diagnostic

and statistical manual of mental disorders

fourth edition text Revision DSM-IV-TR TM.

Text revision ed. Washington, DC: American

Psychiatric Association; 2000.

31. Sadock BJ, & Sadock VA. Synopsis of

psychiatry: Behavioral sciences/ clinical

psychiatry. 10th ed. Philadelphia: Lippincott

Williams & Wilkins; 2007.

J Nurs Sci Vol30No4October-December2012

JournalofNursingScience1��

ชอผกา สทธพงส, ศรอร สนธ. “ปจจยทำนายภาวะซมเศราใน

ผสงอายภายหลงเปนโรคหลอดเลอดสมองในเขตชมชนเมอง”

วารสารพยาบาลศาสตร 2555 ; ม.ค.-ม.ค. ; 30(1):28-39.

นนทนา ธนาโนวรรณ และคนอนๆ. “ผลของตวแปรสงผานจาก

ความรนแรงทเกดจากคสมรส และปจจยทางจตสงคมตอ

ภาวะซมเศรากอนคลอดและหลงคลอดในสตรไทย”

วารสารพยาบาลศาสตร 2555 ; ต.ค.-ธ.ค. ; 30(4):28-36.

ปภสสรา มกดาประวต และคนอนๆ. “ความสมพนธระหวาง

ประเภทของเนองอกสมอง ความรนแรงของความพรองทาง

ระบบประสาทภาวะโภชนาการและภาวะการทำหนาทดาน

รางกายของผปวยโรคเนองอกสมองทเขารบการรกษาใน

โรงพยาบาล” วารสารพยาบาลศาสตร 2555 ; ก.ค.-ก.ย. ;

30(3):46-54.

ปรางคทพย อจะรตน และคนอนๆ. “ประสทธผลของโปรแกรม

การจดการเรยนการสอนภาคปฏบต โดยใชแฟมสะสม

ผลงานและตลาดนดความรตอลกษณะการเรยนรแบบนำ

ตนเองของนกศกษา หลกสตรการพยาบาลเฉพาะทางสาขา

การจดการการพยาบาล คณะพยาบาลศาสตร

มหาวทยาลยมหดล” วารสารพยาบาลศาสตร 2555 ;

ต.ค.-ธ.ค. ; 30(4):18-27.

ปารชาต ดำรงครกษ และคนอนๆ. “ผลของการดแลโดยให

ครอบครวเปนศนยกลางตอการรบรสมรรถนะในการมสวน

รวมดแลบตรและความพงพอใจตอบรการพยาบาลของ

มารดาในหออภบาลทารกแรกเกด”

วารสารพยาบาลศาสตร 2555 ; เม.ย.-ม.ย. ; 30(2):70-79.

พรจตต อไรรตน และคนอนๆ. “ปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรม

ปองกนการกำเรบของโรคในผปวยไตอกเสบลปส”

วารสารพยาบาลศาสตร 2555 ; ก.ค.-ก.ย. ; 30(3):55-63.

พจตรา เลกดำรงกล และคนอนๆ. “ความสมพนธระหวางความ

ตองการขอมล ขอมลทไดรบพฤตกรรมการดแลตนเอง และ

คณภาพชวตในผปวยมะเรงทางโลหตวทยาทไดรบยาเคมบำบด”

วารสารพยาบาลศาสตร 2555 ; ก.ค.-ก.ย. ; 30(3):64-73.

พมพชนก บญเฉลม และคนอนๆ. “ผลของโปรแกรมการเตรยม

ความพรอมมารดาและทารกเกดกอนกำหนดตอการรบร

สมรรถนะของตนเองในการเลยงลกดวยนมแม และ

ประสทธภาพการดดนม”

วารสารพยาบาลศาสตร 2555 ; ต.ค.-ธ.ค. ; 30(4):61-71.

ภทรนช ภมพาน และคนอนๆ. “ปจจยทมอทธพลตอความรสก

ไมแนนอนของบดามารดาเดกปวยเรอรงทไดรบการใสทอ

ชวยหายใจในระยะวกฤต”

วารสารพยาบาลศาสตร 2555 ; ก.ค.-ก.ย. ; 30(3):15-24.

มรกต สทธขนแกว และคนอนๆ. “ความสมพนธระหวางการรบร

สงกอความเครยดและอาการซมเศราในวยรนโรคธาลสซเมย”

วารสารพยาบาลศาสตร 2555 ; ก.ค.-ก.ย. ; 30(3):25-35.

มลฤด ยนยาว และ วลยา ธรรมพนชวฒน. “ปจจยทำนายความ

ตอเนองสมำเสมอในการรบประทานยาตานไวรสในเดกทตด

เชอเอชไอว” วารสารพยาบาลศาสตร 2555 ; ต.ค.-ธ.ค. ;

30(4):80-89.

ยพา จวพฒนกล. “การเสรมสรางสมรรถนะแหงตนในการ

ออกกำลงกายของผสงอายโรคความดนโลหตสง : บทบาท

สมาชกในครอบครว” วารสารพยาบาลศาสตร 2555 ;

ม.ค.-ม.ค. ; 30(1):81-90.

ยพา จวพฒนกล และ อบลวรรณา เรอนทองด. “ผลของ

โปรแกรมการออกกำลงกายโดยการแกวงแขนรวมกบ

ครอบครวตอพฤตกรรมการออกกำลงกายของผสงอายโรค

ความดนโลหตสงชนดไมทราบสาเหต”

วารสารพยาบาลศาสตร 2555 ; เม.ย.-ม.ย. ; 30(2):46-57.

รวมพร คงกำเนด และ ศรอร สนธ. “การรบรความรนแรงและ

การรบโอกาสเสยงตอการตดเชอทางเพศสมพนธในวยรน

ผหญงไทย” วารสารพยาบาลศาสตร 2555 ; ม.ค.-ม.ค. ;

30(1):61-69.

รชน ศจจนทรรตน และคนอนๆ “ปจจยทำนายความตองการ

ออกจากงานของอาจารยพยาบาล”

วารสารพยาบาลศาสตร 2555 ; เม.ย.-ม.ย. ; 30(2):22-34.

J Nurs Sci Vol30No4October-December2012

JournalofNursingScience1��

รตนาภรณ คงคา และคนอนๆ. “ปจจยทมอทธพลตอการสอบ

ผานความรของผขอขนทะเบยนและรบใบอนญาตเปน

ผประกอบวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภชนหนง

บณฑตคณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยมหดล”

วารสารพยาบาลศาสตร 2555 ; ก.ค.-ก.ย. ; 30(3): 82-91.

ลาวณย ตนทอง และคนอนๆ. “ปจจยทำนายความกดดนทาง

จตใจในผปวยโรคปอดอดกนเรอรง”

วารสารพยาบาลศาสตร 2555 ; ม.ค.-ม.ค. ; 30(1):40-48.

ลวรรณ อนนาภรกษ และคนอนๆ. “ประสทธผลของโปรแกรม

สงเสรมสขภาพตอคณภาพชวตผสงอายในชมรมผสงอาย”

วารสารพยาบาลศาสตร 2555 ; เม.ย.-ม.ย. ; 30(2):35-45.

สมสร รงอมรรตน และ วรานช กาญจนเวนช. “การมสวนรวม

ของมารดาในการดแลทารกเกดกอนกำหนดและตองไดรบ

เครองชวยหายใจ” วารสารพยาบาลศาสตร 2555 ;

ต.ค.-ธ.ค. ; 30(4):49-60.

สาวกา อรามเมอง และคนอนๆ. “ปจจยทำนายพฤตกรรมการ

จำกดนำในผปวยโรคไตเรอรงทไดรบการรกษาดวย

การฟอกเลอดดวยเครองไตเทยม”

วารสารพยาบาลศาสตร 2555 ; ก.ค.-ก.ย. ; 30(3):74-81.

สนพร ยนยง และ กนกพร หมพยคฆ. “การศกษาเปรยบเทยบ

ปจจยทเกยวของกบภาวะโภชนาการในเดกกอนวยเรยนใน

เขตอำเภอเมอง จงหวดสพรรณบร”

วารสารพยาบาลศาสตร 2555 ; เม.ย.-ม.ย. ; 30(2):90-100.

สชาดา สนทรศรทรพย, วนดา เสนะสทธพนธ. “ผลของ

การเบยงเบนความสนใจโดยใชเกมดจตอล ตอความปวดของ

ผปวยเดกหลงผาตดไสตง 24 ชวโมง”

วารสารพยาบาลศาสตร 2555 ; ต.ค.-ธ.ค. ; 30(4):72-79.

สทธลกษณ นอยพวง และ ทศน ประสบกตตคณ. “ผลของ

โปรแกรมการสรางพลงใจตอการรบรสมรรถนะในการดแล

บตรและความพงพอใจตอบรการพยาบาลในมารดาทบตรได

รบการรกษาทางศลยกรรมกระดก”

วารสารพยาบาลศาสตร 2555 ; ก.ค.-ก.ย. ; 30(3):36-45.

สนดา ชยตกล และคนอน “ผลของวธการเบงคลอดแบบ

ธรรมชาตรวมกบทานงยอง ๆ บนนวตกรรมเบาะนง

รองคลอดตอระยะเวลาท 2 ของการคลอดในผคลอดครรภแรก”

วารสารพยาบาลศาสตร 2555 ; ก.ค.-ก.ย. ; 30(3):7-14.

สพตรา บวท และ จระภา ศรวฒนเมธานนท. “พฤตกรรม

การปองกนโรคหวใจและหลอดเลอดของสตรวยกลางคนท

อาศยอยทบานลาดสระบว อำเภอยางตลาด

จงหวดกาฬสนธ” วารสารพยาบาลศาสตร 2555 ;

เม.ย.-ม.ย. ; 30(2):58-69.

สภาวด เกษไชย และคนอนๆ. “ปจจยทำนายอาการซมเศราใน

ผปวยโรคจตเภททมอาการทางจตครงแรก”

วารสารพยาบาลศาสตร 2555 ; ต.ค.-ธ.ค. ; 30(4):90-101.

อรณรตน คนธา และคนอนๆ. “ปจจยทำนายความตองการอย

ในงานของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลมหาวทยาลยแหงหนง”

วารสารพยาบาลศาสตร 2555 ; ต.ค.-ธ.ค. ; 30(4):7-17.

อรณรศม บนนาค และคนอนๆ. “ผลของการปรบเปลยน

พฤตกรรมการบรโภคอาหารและการออกกำลงกายในเดก

วยรนทมภาวะนำหนกเกน” วารสารพยาบาลศาสตร 2555 ;

ต.ค.-ธ.ค. ; 30(4):37-48.

อลงกรณ อกษรศร และคนอนๆ. “ผลของการใหขอมลแบบ

รปธรรม-ปรนยตอความวตกกงวลและการมสวนรวมของ

บดามารดาในการดแลบตรทไดรบการรกษาในหอผปวยเดก

วกฤต” วารสารพยาบาลศาสตร 2555 ; เม.ย.-ม.ย. ;

30(2):80-89.

อจฉราพร สหรญวงศ และคนอนๆ. “ประสบการณของพยาบาล

ในการใหบรการสขภาพจตแกผประสบภยสนาม พ.ศ. 2547

หลงภยพบต 6 เดอนแรก” วารสารพยาบาลศาสตร 2555 ;

ม.ค.-ม.ค. ; 30(1):16-27.

อาภาวรรณ หนคง และคนอนๆ. “การจดการของผดแลในการ

ดแลเดกโรคหด” วารสารพยาบาลศาสตร 2555 ; ม.ค.-ม.ค. ;

30(1):49-60.