Page 7 www.article19.org @article19org

ပႏပ ႏင သတငးမဒယာဥပေဒ (ပထမမၾကမး)

(Press Law)

အခနး(၁)

အမည ႏင အဓပၸာယေဖာျပခက

ပဒမ၁။ ။ ဤဥပေဒက ပႏပႏင သတငးမဒယာဥပေဒ (Press Law) ဟေခၚတြငေစရမည။ ပဒမ၂။ ။ ဤဥပေဒပါ စကားရပမားသည ေအာကေဖာျပပါ အတငးအဓပၸါယသကေရာကေစရမည။

(က) သတငးမဒယာဆသညမာသတငးႏင႔စပလဥးေသာအလပမားျဖစသညသတငးရာေဖြျခငး၊ ရယျခငး၊ ပငဆငျခငး၊သေလာငျခငး၊ မတတမးတငျခငး၊သတငးအခကအလကမားကခြျခမး စတျဖာျခငး၊ပႏ႔ေစျခငး အစရသညတ႕က စာ၊ အသ၊ အရပ၊ အရပ/အသ၊ ကနးဂဏနးအခကအလက၊ ရပပဒဇငး စသည အသြငသ႑နမးစ အသးျပကာ၊ ပႏပမဒယာ၊အလကထရြနနစမဒယာႏင အျခားနညးလမးမားျဖင လပကငသည လမႈေရးႏငအမားျပညသဆငရာျပနၾကားေရး၊ဆကသြယေရးလပငနးမားကဆသည။

(ခ) ေကာငစဆသညမာဤဥပေဒႏငအညဖြ႔စညးေသာသတငးမဒယာေကာငစ(press council)

ကဆသည။ (ဂ) သတငးထတလႊငျပသျခငးဆသညမာအသျဖငျဖစေစ၊

ရပပျဖငျဖစေစ၊အမားျပညသအားထတလႊငျပသျခငးကဆသည။ (ဃ) သတငးစာဆသညမာျဖစပကေနေသာ ျပညတြငးျပညပသတငးအခကအလကမားႏင

စပလဥးေသာ အေၾကာငးအရာအားလး ပမနျဖန႔ခေသာထတေဝစာကဆသည။ (င) သတငးေထာကဆသညမာ သတငးလကျခငး၊သတငးေရးသားျခငးနင

သတငးအခကအလကမားကသတငးမဒယာတစခခသ႔ေပးပ႔သကဆသည။ (စ) စာနယဇငးဆသညမာ သတငး၊ဝတ၊ ေဆာငးပါး၊

ကဗာ၊ကာတြနး၊ဓာတပ၊သရပေဖာပစသညတ႔က ပႏပနညးပညာျဖငျဖစေစ၊အလကထေရာနစသ႔မဟတ အျခားေသာ နညးပညာ တစမးမးျဖငျဖစေစ ေဖာျပထားသည သတငးစာ၊ဂာနယ၊မဂ ၢဇငး၊စာအပစာေစာငကဆသည။

(ဆ) ပႏပသဆသညမာစာနယဇငးတစမးမးကတာ၀နခရကႏပသသ႔မဟတအဖြ႔အစညးကဆသည။ (ဇ) ထတေဝသဆသညမာသတငးစာ ၊ သတငးဂာနယ၊မဂၢဇငး၊ ၀တ၊ ရပျပကာတြနး၊

သတစာေပစသညစာေပတစမးမးကတာဝနခထတေ၀သသ႔မဟတ အဖြ႔အစညးကဆသည။ (စ) ျဖန႕ခသဆသညမာပႏပျပး စာအပစာေပ၊

စာနယဇငးမားကနယပယေဒသအသးသးသ႕ျဖန႕ခသည လပငနးလပကငသ

သ႔မဟတအဖြ႕အစညးကဆသည။ (ည)

သတငးေအဂငစဆသညမာျပညတြငးျပညပမသတငးမားကစေဆာငး၍ပႏပမဒယာ၊အလကထေရာနစ မဒယာတစမးမးျဖင ျဖန႔ခသညလပငနးကလပကငသညအဖြ႕အစညးကဆသည။

(ဋ) (ဆငဆာ) ၾကတငစစစျခငး ဆသညမာ စာနယဇငးတစခခတြင ပါ၀ငသညအေၾကာငးမားကအားလးျဖစေစ၊ တစစတတစပငးျဖစေစ

   

Page 8 www.article19.org @article19org

ျဖတေတာကဖယရားျခငး(သ႔မဟတ) ေပးျခငး၊ ျခမးေျခာက ျခငး၊ သတငးထတျပနခြငရရေစရန ခြငျပမန႔ ေတာငးခရျခငးကဆသည။

(ဌ) အစးရအဖြ႕ဆသညမာ ျပညေထာငစသမၼတျမနမာႏငငေတာ အစးရအဖြ႕ကဆသည။ (ဍ) ဝနႀကးဆသညမာ ျပနၾကားေရးဝနႀကးဌာန ျပညေထာငစဝနႀကးကဆသည။

(ဎ) ဝနႀကးဌာနဆသညမာျပနႀကားေရးဝနႀကးဌာနကဆသည။

အခနး(၂)

ဥပေဒ၏ရညရြယခကမား ပဒမ၃။ ။ႏငငေတာဖြ႕စညးပအေျခခဥပေဒပဒမ(၃၅၄)(က)ပါျပဌာနးခကႏငအညႏငငသားတငး

လြတလပစြာ သတငးေရးသားထတေ၀ခြငအရ ပႏပျဖန႔ခေသာ သတငးမဒယာလပငနးမား တး တက ျဖစထြနးေစေရး။

ပဒမ၄။ ။ျပညသမား၏ သတငးကသရခြငနင သတငးအေပၚ ျပနၾကားေျပာဆခြငမားက ကာကြယျမငတင ေပးေရး။

ပဒမ ၅။ ။ႏငငေတာ၏မ႑ငႀကး(၃)ရပကေစာငၾကညတညမတေပးျခငျဖင ျပညသ႕အကးျပ သတငးမဒ ယာလပငနးကစတတမ႑ငအျဖစ ပျပငစြာရပတညေဆာငရြကေရး။

ပဒမ၆။ ။စာနယဇငးႏငသတငးမဒယာသမားမားေစာငထနးလကနာရမည ကငဝတမား၊လပငနးေဆာင ရြကပစညးမဥးမား ေရးဆြျပဌာနးေရး။

ပဒမ၇။။သတငးမဒယာသမားမားႏငစာနယဇငးထတေ၀သမားရခြငရသညသတငးလြတလပခြငႏငအျခားရပငခြငမားက ရရေစေရးနင ထရပငခြငမားက အကာအကြယေပးေရး။

ပဒမ၈။ ။ပႏပထတေဝေရးလပငနးမားသည နငငေတာႏငနငငသားတ႕၏

အကးစးပြားကအေထာကအကျပေရး။ ပဒမ၉။

။စာနယဇငးတြငေရးသားထတျပနခကမား၊သတငးရကကးထတလႊငမႈမားႏငစပလဥး၍အျငငးပြားမႈေပၚေပါကပါက ညႏႈငးေျဖရငးမႈနညးလမးက အေလးထားကငသးေရး။

ပဒမ ၁၀။ ။ဥပေဒ၏ရညရြယခကမားအေကာငအထညေဖာေဆာငရြကရန သတငးမဒယာေကာငစတစရပကနညးဥပေဒျပဌာနးဖြ႕စညးတညေထာငေရး။

အခနး(၃)

ပႏပႏငသတငးမဒယာသမားမား၏ရပငခြငမား ပဒမ၁၁။ ။ႏငငသားတငးသတငးကလြတလပစြာသရခြင၊ သတငးေပးခြငရျခငး။ ပဒမ၁၂။ ။ႏငငသားမားသခြငရေသာသတငးအခကအလကမားက တားျမစျခငး၊ ထနးခပျခငး၊ အကပ

ကငျခငးမားမ ကငးေ၀းေစျပး ကငဝတစညးကမးႏငအညလြတလပစြာစစမးေဖာထတေရးသားခြင၊ထတလႊငခြငရျခငး။

ပဒမ၁၃။ ။ႏငငသားတစဥးအား ဥပေဒတစရပရပျဖငေပးထားေသာအခြငအေရးဆးရႈးမႈမားကသတငး ေဆာငးပါးအျဖစ ေဖာထတေရးသားခြငရျခငး။ ပဒမ၁၄။ ။သတငးေထာကတစဥးသည ရး၊ အလပဌာန၊ အဖြ႕အစညးမားတြင သတမတခကႏင

   

Page 9 www.article19.org @article19org

အညသတငးရယခြင ေနရာထငခငးရခြင၊ ဝငထြကသြားလာခြငရျခငး။ ပဒမ၁၅။ ။သတငးမထတျပနမ၊ ေရးသားပႏပျခငးမျပမ ႀကတင စစစ (ဆငဆာ) တငျခငးမ

ကငးလြတခြငရျခငး။ ပဒမ၁၆။ ။စာနယဇငးသမားတစဥးသည ၀ထ၊

ေဆာငးပါး၊ေဝဖနခက၊သးသပခကတ႔ကမမ၏အာေဘာအျဖစ ေရးသားခြငရျခငး။ ပဒမ၁၇။

။ႏငငေတာ၏လျခေရး၊ႏငငသားတ႕အားအႏရာယျဖစေစႏငသညကစၥမအပအစးရဌာနမားျပညသ႔ဘ႑ာျဖငဖြ႔စညးထားေသာ အဖြ႕အစညးမားရလပငနးစာရငးဇယား၊စမခကမား၊လ႕ဝကကစၥမဟတသည မတတမးမားအား ေတာငးယၾကညရႈခြင ရျခငး။

ပဒမ၁၈။ ။သတငးအရငးအျမစ ထတေဖာေပးရန ေတာငးဆမႈက ျငငးပယခြငရျခငး။ ပဒမ၁၉။ ။(က) စာနယဇငးသမားတစဥး၏ အသဥာဏဆငရာမပငခြငကထားရခြငရျခငး၊ (ခ) စာနယဇငးသမားတစဥး၏ ကယပငအခြငအေရးကမတပတငခြငရျခငး။ ပဒမ၂၀။ ။စစမကေဘးအႏရာယျဖစပြားေနေသာေဒသ၌ -

(က) သတငးေထာကတစဥးသည တတႏငသမ ကာကြယေစာငေရာကမႈရခြငရျခငး၊ (ခ) ဖမးဆးထနးသမးျခငးတ႕မ ကငးလြတခြငရျခငး။

ပဒမ၂၁။ ။သတမတထားေသာစညးကမးခကႏငညညြတပါကပႏပလပငနး၊ သတငးေအဂငစတ႕ ကထေထာငခြငရျခငး။ ပဒမ၂၂။ ။ပဂၢလက သတငး/မဒယာလပငနးကမညသညအေၾကာငးႏငမႏငငပငအျဖစသမးယျခငး

မကငးလြတခြငရျခငး။ ပဒမ၂၃။ ။ အေရးအခငး၊ အဓကရနး၊ ဆႏၵျပေနေသာ ေနရာ၌ သတငးရယေနေသာ သတငးေထာကမားက

ဖမးဆး ထနးသမးျခငး၊ သတငးမတတမး (အသ၊ အရပ၊ ဓါတပ၊ အေထာကအထား၊စာရြကစာတမးမား) တ႕က သမးဆညးျခငး အာဏာပငမားမ မတတမးတငထားျခငးတ႕မ ကငးလြတခြငရျခငး။

အခနး(၄)

စာနယဇငးႏင သတငးမဒယာသမားမားလကနာရမညတာ၀နမားသတမတျခငး ပဒမ၂၄။ ။စာနယဇငးႏငသတငးမဒယာမားသည ေအာကပါတ႔ကလကနာရနတာ၀နရသည -

(က) သတငးတငးအခကအလကတကမနကနရနႏင တတႏငသမျပညစရန စစစရမည။ (ခ) တကမနကနမႈမရေသာသတငးကေဖာျပမ၍ျပငဆငရနလအပပါကသကဆငရာ မဒယာသည အျမနဆးျပနလညျပငဆငေဖာျပေပးရမည။သတငးမနေျဖရငးခကက လညး ၄ငးသတငးထညသြငးသညေနရာႏငအနးစပဆးစာမကႏာတြငထငရားစြာ ေဖာျပေပးရမည။ (ဂ)

သတငးေပးသ(သ႕မဟတ)သတငးရငးျမစ(Source)အမညနာမႏငစပလဥး၍ကာယကရင၏ဆႏၵႏငအညထနးသမးဆငျခငရမည။

   

Page 10 www.article19.org @article19org

ယၾကည၍ထတေဖာအသေပးလကသညအေၾကာငးအရာမားႏငစပလဥး၍လ႕ဝကထနးသမးထားရမည။

(ဃ)

တရားရးတြငစစေဆးဆအမႈမားႏငစပလဥး၍မဒယာတြငေရးသားေဖာျပရာ၌တရားရးေတာကျပစမႈထငရားစရငျခငးမျပေသးသမကာလပတလးတရားစြဆခရသအားအျပစကငးစငသ

တစဥးအျဖစ မတယရမည။ (င) သတငးမားရယေရးသားရာ၌မမကယစားျပသညသတငးမဒယာအမညကထတေဖာ

ေျပာဆ၍သတငးရယရမည။ (စ) သတငး၊ ဓာတပ၊ ေဆာငးပါးစသညတ႕အသြငျဖင ထညသြငးေသာေၾကာျငာမားက ေၾကာျငာ

ျဖစေၾကာငးသသာထငရားေအာင ေဖာျပရမည။ (ဆ) သတငးေရးသားရာတြင ေရးသ၏ အာေဘာလးဝမပါဝငေစရ။ ဘကလကေရးသားျခငး မျပရ။ (ဇ) အမားျပညသအကးစးပြားအတြကေရးသငေရးထကသညမအပလပဂၢလတစဥး(သ႕မဟတ)

အဖြ႕အစညးတစခ၏ဂဏသကၡာကထခကေစေသာအေရးအသား၊ႏငငသားတစဥး၏အခြငအေရးကထပါးေစေသာအေရးအသားမားေရာငၾကဥရမည။

(ဈ)

သတငးေရးသားရာတြငကေလးသငယမား၊အမးသမးမားႏငစပလဥးသညဥပေဒျပ႒ာနးခကမားကလကနာရမည။

(ည) ဇာတ၊ကးကြယရာဘာသာ၊လမးတ႕ကအေၾကာငးျပ၍ခြျခား၊ ေဝဖန၊ လႈေဆာေရးသားျခငး မျပရ။ (ဋ) စာနယဇငးသမားမားအားလးမညကသ႕ေသာအခြငအေရး၊တစးလကေဆာငမမယရ။ (ဌ) စးပြားေရး၊ ႏငငေရးစသည အဖြ႕အစညးတစခခ၏ ၾသဇာေၾကာင မမနမကနေရးသားျခငးမျပရ။ (ဍ)

သတစပါးဖနတးထားေသာသတငး၊ဓာတပ၊ေဆာငးပါးမားကမရငးဖနတးသ၏ခြငျပခကမရဘကးယေဖာျပျခငးမျပရ။ ခြငျပခကရယျပးေဖာျပလငလညးမလရငးျမစကေဖာျပေပးရမည။

(ဎ) အလကထေရာနစနညးပညာျဖငထတလႊငေသာ အငတာနက၊ လမႈကြနယကမား စသည အရငးအျမစမားမတစဆငရေသာသတငးမားသည မနကနေၾကာငး သကေသအခငအမာ မျပႏငပါက ျပနလညကးယျဖန႕ချခငးမျပရ။

ပဒမ၂၅။ ။ႏငငသားတငးအတြက ေဘးအႏရာယျဖစေစမည ေဆးလပ၊ မးယစေဆးဝါး၊ အရကေသစာ၊ေအအငဒအကစနငအျခားေသာကးစကေရာဂါမားဆငရာသတငးမားကေဖာျပရာတြငျပညသလထအကးထခကေစမည ပႏပထတေဝေရးသားျခငးကေရာငၾကဥရမည။

ပဒမ၂၆။ ။လမႈေရးဒကၡခစားရသမား၊ မသနစြမးသမားႏင စပလဥးေသာကစၥရပမားေဖာျပရာတြင သတငးေရးခရသ၏ ဂဏသကၡာ ညးႏြမး ထခကေစမည ေဖာျပခကမားေရာငၾကဥရမည။

ပဒမ၂၇။ ။သတငးမဒယာေကာငစကခမတထားေသာကင၀တ

စညးကမး၊လမးညႊနခက၊ဆးျဖတခကမားက လကနာရမည တာဝနရသည။

အခနး(၅)

သတငးမဒယာေကာငစဖြ႕စညးျခငး

   

Page 11 www.article19.org @article19org

ပဒမ၂၈။ ။ႏငငေတာသမၼတသည -

(က) ဤဥပေဒပါရညရြယခကမားက အေကာငအထညေဖာရာတြငႀကးၾကပေဆာငရြကႏငရန လြတ

လပေသာသတငးမဒယာ ေကာငစတစရပက နညးဥပေဒပါ သတမတခကမားနငအည

ဖြ႕စညးေပးရမည။ (ခ) ေကာငစ၏ လပငနးတာ၀နနင လပပငခြငတ႕က နညးဥပေဒတြင သတမတ ေဖာျပ

ျပ႒ာနးေပးရမည။ (ဂ) ေကာငစ၀ငဥးေရႏငသတငးမဒယာအဖြ႕အစညးမားနငအျခားေသာပညာရငမား ပါ၀ငသည

ကယစားလယ အခးအစားက နညးဥပေဒတြင သတမတေပးရမည။ (ဃ) သတငးမဒယာေကာငစသည ျမနမာနငင၏ တစခတညးေသာ လြတလပသည သတငးမဒယာ

ဆငရာ ေကာငစျဖစသည။ အခနး(၆)

ပႏပႏင သတငးမဒယာလပငနးမားတညေထာငျခငး ပဒမ၂၉။ ။နငငသားတငးသည

တညဆနငငသားရငးႏးျမပႏမႈဥပေဒႏငညညြတပါကပႏပႏငသတငးမဒယာလပငနးမားတညေထာငႏငသည။ နငငျခားပႏပႏင႔သတငးမဒယာ လပငနးမားတညေထာင ခြငႏင ရငးႏးျမပႏခြငတ႔သည တညဆဥပေဒမား၊ နညးဥပေဒမားနင အညျဖစရမည။

ပဒမ ၃၀။။သတငးမဒယာ လပငနးေဆာငရြကခြငရပါက သတမတထားေသာ မတပတငရးတြင မတပတင ရမည။

(က) မတပတငသကတမးက နညးဥပေဒျပဌာနး သတမတရမည။ (ခ) တညဆဥပေဒအရထတေပးထားေသာ မတပတင၏ သကတမးကနဆးပါက သတမတ

ခကနငအည သကတမးတးခြငရသည။ (ဂ) ခြင႔ျပခကရရထားေသာလပငနးသည အေၾကာငးတစခခေၾကာင ရပစခ ရသညျဖစေစ၊ မမဆႏၵ

အေလာက လပငနးရပစသညျဖစေစ၊ မလထတ

ေပးထားေသာလပငနးခြငျပခကႏငမတပတငကဆငရာသ႔ျပနလညေပးအပရမည။ (ဃ) မတပတငရးသည တရားရး၏ ဆးျဖတခကမအပ မညသညနညးႏငမ မတပတငက ပယဖက

ခြင၊ ျငငးပယခြငမရေစရ။

အခနး (၇)

အေထြေထြျပ႒ာနးခက

ပဒမ၃၁။ ။သတငးမဒယာ၌ ေဖာျပထားေသာ ေရးသားထတလႊငခက တစခခေၾကာငနစနာသ

သ႕မဟတ မေကနပသသညျပစမႈဥပေဒ၊ တရားမ ဥပေဒတ႕အရ တရားစြဆျခငးမျပမ နညးဥပေဒ၌ ျပ႒ာနးထားေသာ လပထးလပနညးႏငအည သတငးမဒယာေကာငစသ႕ တငၾကားပါက သတငးမဒယာေကာငစ၏ ညႏႈငးေျဖရငးေပးမႈက ဥးစြာရယရမည။

ပဒမ၃၂။ ။ဤဥပေဒပါ ပႏပႏင သတငးမဒယာ လပငနးသည ပဒမ (၃၃) ပါ ကငးလြတခြငမားမအပ ႏငငအတြငးထတေဝေသာစာနယဇငး၊ ထတေဝစာ၊ သတငးထတလႊငခကမားအားလးႏင သကဆငေစရမည။

   

Page 12 www.article19.org @article19org

ပဒမ၃၃။ ။ ဤဥပေဒျပဌာနးခကမားသည ေအာကပါထတေဝစာမားႏင မသကဆငေစရ။ (က) အာဏာပငအဖြ႔အစညး(၃)ရပကမမလကေအာကခအဖြ႔အစညး၊ ရးဌာနမားသ႔

ေရးသားေပးပ႔သညထတေဝစာ၊ (ခ) ဘာသာေရး၊ လမႈေရးအဖြ႕အစညးအခငးခငးအေၾကာငးၾကားစာ။ (ဂ) စးပြားေရး၊ ေငြေရးေၾကးေရး၊ လပငနးမားအခငးခငးေရးသားထတေဝစာ။ (ဃ) ျပညေထာငစေရြးခယတငေျမာကပြ ဆငရာဥပေဒအရထတျပနေသာကငးလြတခြင

ျပသည ထတေဝစာ။ ပဒမ၃၄။ ။ျပညတြငးသ႕ျပညပမတငတြငးေသာစာနယဇငးမားသညႏငငေတာ၏လျခေရးႏငျပညသမား

၏အကးစးပြားက ထခကႏငျခငးရ/မရ စစစအေရးယရန သကဆငရာ ဝနႀကးဌာနက နညးဥပ ေဒက သးျခားသတမတ ျပဌာနးေပးႏငသည။

ပဒမ၃၅။ ။ႏငငေတာအစးရသည

(က) ႏငငေတာအကးစးပြားက တမငထခကေစႏငေသာ စာနယဇငးမားက ေတြ႕ရက

သမးဆညးျခငး၊ ရာေဖြဖမးဆးျခငးက တညဆဥပေဒသကဆငရာလပထးလပနညးမားႏငအည ေဆာငရြကႏငသည။

(ခ) ႏငငေတာႏင ျပညသမား၏ အသကေဘးအႏရာယႏင လျခေရးကထခကေစႏငေသာ ျပညတြငးျပညပမထတေဝျဖန႔ခေသာ ဗဒယေခြ၊ တပေခြ၊ Internet၊ Website

ထတလပခကမားက ပတသမးျခငး၊ ဖမးဆးျခငးဆငရာလပထးလပနညးမားက တညဆဥပေဒအရ ထတျပနႏငသည။

ပဒမ၃၆။ ။၁၉၆၂ ခႏစ ပႏပသမား မတပတငဥပေဒက ဤဥပေဒျဖင ရပသမးလကသည။

……………………………………။……………………………………………………