Ocieplenie klimatu

Przyczyny ocieplenia

Przeciwdziałanie ociepleniu

Skutki ocieplenia

Co to Efekt cieplarniany??

• Efekt cieplarniany – To nic innego jak ocieplenie klimatu.

• Zjawisko to zachodzące w atmosferze planety powoduje wzrost temperatury planety, w tym i Ziemi

• Odkryty przez Jean Baptiste Joseph Fourier w

1824 i zbadany przez Svante Arrheniusa w

1896 roku. Nazwa pochodzi od zjawiska

zachodzącego w szklarni

• Występuje również na planetach Mars i Wenus,

Zrozumieć efekt cieplarniany można w następujący sposób:

- każdy, kto w pogodny dzień wszedł do szklarni, natychmiast

musiał zauważyć, że w środku jest znacznie cieplej niż na zewnątrz,

pomimo że nie ma tam żadnego dodatkowego ogrzewania.

Widzialne promienie słoneczne, padając na szyby szklarni,

przenikają do środka i nagrzewają ziemię, na której rosną rośliny.

Rozgrzana ziemia zaczyna

wysyłać promieniowanie podczerwone

(o większej długości fali niż padające

na szyby promieniowanie widzialne),

dla którego szkło stanowi barierę nie

do przebycia a zatrzymane przez to

promieniowanie podczerwone podnosi

temperaturę wnętrza szklarni.

• Globalne ocieplenie klimatu - opisuje obserwowane w ostatnich dekadach ocieplenie średniej temperatury ziemskiej atmosfery i oceanów oraz przewidywane ocieplenie w przyszłości. Czwarty Raport Międzyrządowego Zespołu do spraw Zmian Klimatu przewiduje, że globalne ocieplenie wyniesie od 1.1 do 6.4 °C pomiędzy 1990 i 2100

• Jakie czynniki wpływają na ocieplanie się

klimatu?

• Globalne ocieplenie.

• Działalność człowieka.

• Przyczyny naturalne

Przyczyną wzrostu stężenia dwutlenku węgla w atmosferze jest

działalność człowieka. Rozwój przemysłu wymuszany przez

wymagania cywilizacyjne nieuchronnie wiąże się ze spalaniem

ogromnej ilości paliw. Paliwa takie jak węgiel kamienny, ropa

naftowa, gaz ziemny, które są głównymi produktami spalania

wydzielają CO2.

Rabunkowa i nieprzemyślana gospodarka człowieka prowadzi do

systematycznego wylesiania dużych obszarów, a mniejsza

powierzchnia lasów to mniej CO2 pochłoniętego w procesie

fotosyntezy.

Wzrost zanieczyszczeń w ostatnich 15 latach

Jakie gazy są głównie odpowiedzialne

za powstawanie efektu

cieplarnianego???

1. dwutlenek węgla

2. Ozon

3. freony

4. metan

5. podtlenek azotu

6. halony

7. para wodna

Badania wykazały, że w atmosferze ziemskiej pojawiły się gazy, które

jeszcze silniej niż dwutlenek węgla pochłaniają niewidzialne dla oka

promieniowanie podczerwone, odprowadzające w przestrzeń kosmiczną nadmiar

ciepła ziemskiego. Do tych gazów cieplarnianych należą: metan, tlenki azotu, ozon

i freony.

- Metan "zasila" powietrze głównie w wyniku mikrobiologicznego rozkładu

materii organicznej na wysypiskach śmieci, w kolektorach ścieków komunalnych,

na zalanych wodą polach ryżowych, a także powstaje podczas spalania drewna i w

jelitach hodowanego w coraz większych ilościach bydła domowego.

- Tlenki azotu pochodzą głównie ze spalin samochodowych oraz z nawozów

sztucznych. Wzrost zawartości tlenków azotu jest sprzężony ze wzrostem ozonu,

który tworzy się w procesach fotochemicznych katalizowanych przez połączenia

azotu z tlenem.

- Ozon stratosferyczny chroni powierzchnię naszej planety przed zgubnymi

skutkami ultrafioletowego promieniowania słonecznego, jednak ozon

troposferyczny przyczynia się w dużym stopniu do efektu cieplarnianego.

- Freonów dostarcza do atmosfery przemysł chłodziarski i kosmetyczny. Zgodnie z

porozumieniami międzynarodowymi obecne aerozole nie zawierają już freonów.

Pomimo dużej emisji gazów

cieplarnianych ich ilości w powietrzu

mierzone w procentach lub ppm są

śladowe. Jednak gazy te pochłaniają

promieniowanie podczerwone

znacznie silniej niż dwutlenek węgla.

Z tego powodu mimo bardzo małych ilości łączny skutek

gazów cieplarnianych już prawie dorównuje, a niedługo

pewnie przewyższy efekt dwutlenku węgla.

Emisje gazów cieplarnianychMomentem, od którego ilość emitowanych przez człowieka gazów cieplarnianych zaczęła gwałtownie rosnąć

była rewolucja przemysłowa z połowy XVIII wieku, z jej ogromnym zapotrzebowaniem na pochodzącą z paliw

kopalnych energię. Rozpoczęty około roku 1750 wzrost emisji gazów cieplarnianych trwa do dziś dnia: badania

wykazały, że w ciągu ostatnich 25 lat XX wieku stężenie dwutlenku węgla w śniegach Antarktydy wzrosło o

25%.

Wykorzystywanie węgla, ropy i gazu wywołało bezprecedensowy wzrost stężenia dwutlenku węgla w

atmosferze do poziomu, który prawdopodobnie nie został osiągnięty przez ostatnich 20 milionów lat. Obecnie

wykorzystywanie paliw kopalnych ma 80-procentowy udział w spowodowanej działalnością człowieka emisji

dwutlenku węgla.

Gazcieplarniany

symbolWzrost stężenia w atmosferze w

latach 1750-2000Stężenie w atmosferze w

roku 2000

dwutlenek węgla

CO2 31% 370 ppm

metan CH4 151% 1,7 ppm

podtlenek azotu N2O 17% 0,32 ppm

ozon O3 35% brak danych

• Działalność człowieka.

• Bardzo często za przyczynę nagłego ocieplenia klimatu w

ciągu minionych dwóch wieków uważa się m.in.

dynamiczny rozwój przemysłu i transportu w szczególności

w okresie rewolucji przemysłowej.

• Gromadzenie się gazów cieplarnianych w atmosferze

uniemożliwia ucieczkę nadmiaru ciepła z ziemskiej

atmosfery, czynniki te powodują pogłębianie się efektu

cieplarnianego. Poza gazami cieplarnianymi istnieją inne

mechanizmy zmian globalnej temperatury. Np. ocenia się,

że wzrost ilości absorbujących pyłów zawieszonych (sadzy)

w atmosferze, bez żadnej innej zmiany, spowoduje wzrost

temperatury Ziemi.

• Przyczyny naturalne.

• Pojawiają się opinie, iż działalność człowieka niekoniecznie

musi być przyczyną wzrostu globalnej temperatury. W

historii globu ziemskiego były okresy epok ociepleń oraz

epok lodowcowych, można więc spekulować, iż w

bieżących latach trwa właśnie (lub rozpoczyna się) kolejna

epoka globalnego ocieplenia. Jako najbardziej

prawdopodobną przyczynę cyklów ociepleń i ochłodzeń

planety wymienia się słońce i jego aktywność. Obecnie ta

teoria, mimo interesujących wyników, jest odrzucana przez

większą część naukowców.

Jak dochodzi do powstania efektu

cieplarnianego???

• Efekt wywołują gazy atmosferyczne, zwane

gazami cieplarnianymi, ograniczające

promieniowanie cieplne powierzchni i dolnych

warstw atmosfery do przestrzeni kosmicznej

• Czyli ilość promieni UV słońca powinna równać

się ilości odbitych do przestrzeni kosmicznej

Co powodują gazy cieplarniane??

Gazy cieplarnianeto gazowe składniki

atmosfery będące przyczyną efektu

cieplarnianego.

Gazy cieplarniane zapobiegają

wydostawaniu się promieniowania

podczerwonego z Ziemi w wyniku czego

następuje zwiększenie temperatury

powierzchni Ziemi

Główną przyczyną efektu cieplarnianego są gazy cieplarniane

wytwarzane podczas :

• wycinania lasów deszczowych, co powoduje zmniejszenie się ilości pochłanianego dwutlenku węgla, przez co zalega on w atmosferze i powstrzymuje promieniowanie podczerwone przed swobodnym ujściem do przestrzeni kosmicznej.

• spalania paliw kopalnych w elektrociepłowniach, elektrowniach i coraz to nowych fabrykach, zwiększając ilość produkowanego dwutlenku węgla, przez co rośliny nie nadążają z jego pochłanianiem

• transportu towarów i przewozu ludzi oraz zwiększenia się liczby pojazdów -wraz z nimi zwiększa się emisja metanu, dwutlenku węgla i ołowiu

•Nadmiernej eksploatacja pól uprawnych z mokrych upraw ryżu i pastwisk pod

hodowlę uwalniających metan podczas fermentacji.

Główną przyczyną efektu cieplarnianego są gazy cieplarniane

wytwarzane podczas :

• Reakcje fotochemiczne spalin przemysłowych i komunikacyjnych, uwalniające niski ozon z promieniami słońca.

•Rosnące masy odpadów organicznych z wielkich miast składowane na wysypiskach śmieci, które gnijąc emitują metan i dwutlenek węgla.

• Coraz powszechniejsze stosowanie sztucznych nawozów wspomagających procesy nitryfikacji oraz denitryfikacji, uwalniające tlenki azotu.

• Efekty globalnego ocieplenia.

• Ten wzrost temperatury może być związany z

innymi zmianami takimi jak zmiany poziomu

oceanów, zmiany ilości i rozkładu opadów, zmiany

w intensywności ekstremalnych zjawisk

pogodowych takich jak powodzie lub intensywność

huraganów, zmianę w uprawach, zmiany w

pokrywie lodowców i innych zjawisk związanych z

globalną zmianą temperatury.

Prawdopodobnie w ciągu

najbliższych lat nie uda się

powstrzymać wzrostu stężenia

gazów cieplarnianych w

powietrzu.

Produkcja przemysłowa zwiększa

się, ludzie w poszukiwaniu

terenów uprawnych i cennych

gatunków drewna będą nadal

wycinać lasy.

Skutkiem globalnego ocieplenia jest kurczenie się czapy

lodowcowej na biegunach. Topnienie lodowców spowoduje

podniesienie się poziomu mórz i oceanów. Wiele nizin

nadmorskich, nie mówiąc już o przybrzeżnych depresjach,

zostanie zalanych.

• Wzrost średnich temperatur

• Topnienie lodowców

• Podnoszenie się poziomu wód w

morzach i oceanach

• Ekstremalne zjawiska

pogodowe

Efekt cieplarniany ma i będzie miał coraz

większy wpływ na rośliny i zwierzęta. Przede

wszystkim zwiększy się ilość opadów, ponieważ

cieplejsze powietrze oznacza wzmożone parowanie

mórz i oceanów.

Wzrost temperatury i opadów będzie

równoznaczny z przesuwaniem się rejonów wegetacji i

upraw bliżej biegunów. Zbyt szybkie przesuwanie się

zasięgów roślin i zwierząt może zaburzyć równowagę

ekologiczną. Niektóre arktyczne zwierzęta stracą

możliwość migracji ze względu na zanik pokrywy

lodowej między wyspami. Prawdopodobnie zwiększą

się obszary pustyń i stepów.

Skutki:

Efekt cieplarniany to oczywiście podniesienie temperatury na Ziemi, co wywoła trudne do przewidzenia lawinowe reakcje:

Topnienie lodowców i zalewania przez ich wody obszarów nadmorskich, co zaskutkuje utratą miejsc życia i pracy dla ludzi (np. gęsto zaludnione żyzne obszary w ujściach rzek, w tym Wisły) i może spowodować duże konflikty społeczne.

Wzrost temperatur spowoduje najprawdopodobniej przesunięcie stref klimatycznych o 150-500 km ku biegunom do końca XXI wieku. W gorących obszarach plony zmniejszą się, w nowych cieplejszych zwiększą się, ale intensywnej uprawy nie wytrzymają gleby z deficytem wód i nowymi ciepłolubnymi szkodnikami.

Szybkie zmiany klimaty zaburzą równowagę w ekosystemach i ginięcie wielu gatunków o małych zdolnościach adaptacyjnych.

Zmiany klimatyczne zwiększą częstotliwość występowania ekstremalnych zjawisk pogodowych i katastrof klimatycznych jak fale upałów, powodzie, huragany, które w bezpośredni sposób zagrażają zdrowiu i życiu.

Ocieplenie klimatu spowoduje przyspieszenie parowania wody i opadanie jej w nowych rejonach, co spowoduje zmniejszenie zasobów wody pitnej, wody- źródła życia.

Jeśli nie pomożemy naszej Ziemi

to tak może wyglądać obszar Polski za

kilkaset lat!

•

• Nie używaj aerozoli z freonem

• Oszczędzaj energię elektryczną

• Nie spalać plastiku, gumy i innych tworzyw

• Zamiast jechać samochodem- użyj roweru

• Kupując lodówkę zwróć uwagę na to czy nie wykorzystuje freonu jako środka chłodniczego

• Stosować recykling

• Szanować papier

menu

• a) Eliminowanie z użycia freonów.

b) Prace nad poszukiwaniem alternatywnych źródeł energii - energia

wiatrowa , słoneczna, wodór. Energie te powinny zastąpić paliwa

kopalniane.

c) Poszukiwanie bardziej ekologicznych metod utylizacji i

przechowywania odpadów toksycznych.

d) Pomoc biednym krajom, by zapobiegać wycinaniu lasów

tropikalnych.

e) Zalesianie zdewastowanych terenów.

Zdania naukowców na temat skali zagrożeń spowodowanych

ociepleniem klimatu Ziemianie są jednolite. Ale co do jednego

wszyscy są zgodni, a mianowicie, że ocieplenie jest faktem i należy

zrobić wszystko aby ten proces zatrzymać by uniknąć katastrofy.

Czy zmiana klimatu będzie miała wpływ na

mnie osobiście?

• Jeśli mieszkasz w Europie, prawdopodobnie doświadczyłeś fali upałów w 2003 roku w ciągu ostatnich kilku lat widziałeś pożar lasu gdzieś w południowej Europie albo powódź w innym miejscu kontynentu. Chociaż nie można powiedzieć na pewno, że te zdarzenia spowodowane zostały przez zmiany klimatu, są one zgodne z tym, co według naukowców jest wynikiem zmiany klimatu. Istnieje także duże prawdopodobieństwo, że w nadchodzących latach częściej doświadczysz ekstremalnych warunków pogodowych i że wzrosną Twoje składki na ubezpieczenie od szkód majątkowych powstałych w wyniku burz.

Prognozuje się, że w Europie południowej będą występowały coraz rzadsze opady deszczu i coraz wyższe temperatury (np. średnia temperatura w Hiszpanii do 2080 roku ma wzrosnąć o ok. 4,5ºC), natomiast temperatury w krajach Europy północnej mają wzrosnąć nieco mniej (o ok. 1,5 - 2,0ºC do 2080 roku), a opady deszczu będą większe. Jeśli mieszkasz na wybrzeżu, pewnie zauważysz podnoszący się poziom morza.

Działaj już teraz • Już teraz zmiana klimatu daje o

sobie znać na różne sposoby: przez wzrost temperatury, częstsze burze i powodzie oraz podnoszenie się poziomu morza w wyniku topnienia czap lodowych na biegunach. Jeśli nie podejmiemy odpowiednich działań, zmiany klimatu będą powodowały coraz bardziej kosztowne szkody i zaburzały funkcjonowanie naszego środowiska naturalnego. A przecież jest ono dla nas źródłem pożywienia, surowców i innych niezbędnych zasobów. Zmiany klimatu wpłyną negatywnie na gospodarkę i mogą doprowadzić do destabilizacji społeczeństw na całym świecie.

Jak przeciwdziałać efektowi

cieplarnianemu?

• Przeciwdziałanie powstawaniu efektu cieplarnianego polega na kontroli ilości dwutlenku węgla wprowadzanego do atmosfery. Kontrola może polegać jedynie na:

• zmniejszaniu emisji dwutlenku węgla do atmosfery (zmniejszenie ilości spalanych paliw kopalnych),

• sprzyjaniu pochłaniania już wprowadzonego dwutlenku węgla, jedynym skutecznym procesem jest fotosynteza.

Sposobem zatrzymania tego niekorzystnego efektu jest powrót do stanu

sprzed gwałtownego rozwoju przemysłu i czekanie aby przyroda wyrówna szkody

jakie wyrządził człowiek. Jest to jednak niewykonalne. W związku z tym należy zrobić

wszystko, by wyraźnie spowolnić narastanie efektu cieplarnianego.

Podstawowe znaczenie ma zmniejszenie zużycia paliw kopalnych i

wykorzystanie alternatywnych źródeł energii, jak wodór, energia słoneczna lub

wiatrowa. Należałoby natychmiast ograniczyć wycinanie lasów.

Udoskonalenie technologii może spowodować oszczędności energetyczne i

mniejsze spalanie paliw, a zmniejszenie energochłonności procesów przemysłowych

pociągnie za sobą zmniejszenie emisji CO2 .

Oszczędzaj !!!• Podejmując proste kroki możesz wpłynąć na ograniczenie zmian klimatu – i

dodatkowo zaoszczędzić, płacąc mniejsze rachunki za ogrzewanie i elektryczność. Przeczytaj poniższe wskazówki i zobacz jakie to proste.

•Nie pozwól ciepłu uciekać z Twojego domu. Wietrząc mieszkanie lub dom, otwórz okna na kilka minut, zamiast pozwolić, żeby ciepło uciekało przez długi czas. Jeśli przez cały dzień pozostawiasz w domu uchylone okno, wyprodukowanie energii potrzebnej do utrzymania ciepła przez 6 zimnych miesięcy (tzn. gdy na zewnątrz jest 10ºC lub mniej) oznaczać będzie emisję prawie 1 tony CO2.

•„Obniżenie temperatury tylko o 1ºC może zmniejszyć rachunek za energię o 5-10% oraz ograniczyć emisję CO2 o 300 kg rocznie w przeliczeniu na jedno gospodarstwo domowe”.

•Wyposaż dom w dobrą izolację cieplną – to jeden z najskuteczniejszych sposobów ograniczania emisji CO2 oraz oszczędzania energii na dłuższą metę. Energia uciekająca przez ściany, dach i podłogi stanowi zwykle 50% ogólnych strat ciepła. Dokładnie zaizoluj swój zbiornik na ciepłą wodę, rury centralnego ogrzewania i zagłębienia w ścianach oraz wyłóż folią aluminiową ściany za grzejnikami.

•Zmniejsz ogrzewanie. Obniżenie temperatury tylko o 1ºC może zmniejszyć Twój rachunek za energię o 5-10% oraz ograniczyć emisję CO2 o 300 kg rocznie w przeliczeniu na jedno gospodarstwo domowe.

•Zaprogramuj swój termostat tak, aby w nocy lub podczas nieobecności

domowników temperatura była niższa, a podnosiła się rano lub przed ich powrotem

do domu. To zmniejszy Twój rachunek za ogrzewanie o 7-15%.

•Jeśli masz okna z pojedynczymi szybami, pomyśl o ich wymianie na okna z podwójnymi szybami –to wymaga wyłożenia pewnej sumy, ale zmniejszy o połowę ilość energii uciekającej przez okna i na dłuższą metę z pewnością się opłaci. Jeśli wybierzesz najlepszy produkt na rynku (tj. drewniane okna z podwójnymi, przepuszczającymi mało energii szybami, pomiędzy którymi znajduje się argon), możesz zatrzymać ponad 70% traconej energii.

• Jak można przeciw działać ocieplaniu się

klimatu?

Częściowym rozwiązaniem problemu może być zwiększenie

wydajności źródeł energii, ochrona przyrody, odnawialne

źródła energii czy nowa polityka poszczególnych państw.

Technologia, która mogłaby odwrócić skutki globalnego

ocieplenia już istnieje. Należy podjąć natychmiastowe

kroki, aby konstruować mniej zanieczyszczające powietrze

pojazdy, produkować bardziej wydajne urządzenia

elektryczne i oszczędzać energię w skali międzynarodowej.

Każda osoba może mieć wpływ na ograniczenie skutków

ocieplenia emitując mniej gazów cieplarnianych.

• Duże korporacje już szukają sposobów na zmniejszenie emisji gazów i jednoczesne zaoszczędzenie pieniędzy -istnieje jednak spora możliwość co do większej liczby innowacji.

Kluczem do kontroli globalnego ocieplenia może być rozwój nowych technologii związanych z czystą energią -elektrownie wiatrowe i słoneczne, hybrydowe silniki

elektryczne, i inne alternatywne źródła energii.

• Mając świadomość zagrożenia wszystkie kraje powinny podjąć w miarę możliwości działania hamujące ocieplanie klimatu Ziemi. Najważniejszym jest zmniejszenie ilości gazów cieplarnianych w atmosferze. Podejmowane w tym celu działania to m.in.

Lub po prostu zainwestujmy w

ekologiczne auta…