prezentacja programu powerpointpja.mykhi.org/4sem/nai/wyklady/nai_a_1.pps · ppt file · web...
TRANSCRIPT
formalnie:
Narzędzia sztucznej inteligencji (NAI)wprowadzenie w tematykę wykładuDorota Cendrowska
nieformalnie:
???
motto:
„Twoje I can jest znacznie ważniejsze od twego IQ”
Robin S. Sharma
Plan wykładu
Prolog — gdzie jesteśmy? Inteligencja, czyli co? Inteligencja, czy to nie szkodzi? Meandry ludzkiego myślenia o ludzkiej inteligencji Historia — fakty i mity dotyczącej sztucznej inteligencji „Sztuczna inteligencja” i co dalej? Mapa drogowa cyklu wykładów:
terminy zagadnienia cele (?) zasady zaliczenia (E)
Prolog — gdzie jesteśmy?
Człowiek: istota problematyczna (?!) przyczyna-skutek racjonalizacja
http://blogs.sfweekly.com/thesnitch/equation1.jpg
Inteligencja, czyli co?
Inteligencja „zwykła” (łac. intelligentia = pojętność): zdolność rozumienia otaczających sytuacji
i znajdowania na nie właściwych, celowych reakcji;
zdolność rozumienia w ogóle, bystrość, pojętność.[Słownik wyrazów obcych, PWN, Warszawa 1977]
Inteligencja „niezwykle zwykła” (?)
źródła: wrodzona (?) nabyta (?)
metody pomiaru (?) możliwość czy wiara (?) w usprawnianie
inteligencji
Inteligencja na kilogramy
Inteligencja „zwykła” (?) Inteligencja emocjonalna Inteligencja społeczna Inteligencja erotyczna
Inteligencja na kilogramy
Inteligencja „zwykła” (?) Inteligencja emocjonalna Inteligencja społeczna Inteligencja erotyczna Inteligencja ekologiczna (08.2009!)
Inteligencja vs. AI
inteligencjaemocjonalna
inteligencjaspołeczna
inteligencjaerotyczna
inteligencja
sztuczna inteligencja
(AI)
sztucznezęby
sztuczne kwiaty
inteligentne opony
inteligentne domy
inteligentne telefony
inteligentne lodówki
inteligentne zakupy
Niechciany ojciec idei: sztuczna inteligencja
Maszyna Turinga (1936) Test Turinga (1950)
Pomysł na test:
Problem: czy test prawidłowo definiuje inteligencję?
Alan Turing(1912–1954)
Zdolności maszyny do posługiwania się językiem naturalnym, co pośrednio madowodzić opanowania przez nią umiejętności myślenia.
Zabawa polegająca na zgadywaniu płci osoby znajdującej się w innym pokoju przy pomocy serii pytań i odpowiedzi pisanych na kartkach papieru.
Zakłopotana (?) maszyna wobec testu Turinga
Czy jesteś komputerem? Która godzina? Ile jest 2276546 razy 2345?
Zakłopotana (!) maszyna wobec testu Turinga
Czy jesteś komputerem? Która godzina? Ile jest 2276546 razy 2345? Jak sądzisz ile wyniesie WIG w przyszłym
tygodniu? Jakie wrażenia wywiera na Tobie wiersz: ...? Jak się dzisiaj czułeś idąc do szkoły? Z jakimi emocjami kiepsko sobie radzisz i
dlaczego?
Zakłopotana (!) maszyna wobec testu Turinga
Czy jesteś komputerem? Która godzina? Ile jest 2276546 razy 2345? Jak sądzisz ile wyniesie WIG w przyszłym
tygodniu? Jakie wrażenia wywiera na Tobie wiersz: ...? Jak się dzisiaj czułeś idąc do szkoły? Z jakimi emocjami kiepsko sobie radzisz i
dlaczego?inteligencja emocje
wrażeniaprzekonania
przesądyuczucia
przeczuciaintuicja
?
Test Turinga, wiara i czyny...
Test Turinga:Zdolności maszyny do posługiwania sięjęzykiem naturalnym, co pośrednio madowodzić opanowania przez nią umiejętności myślenia.
Test Turinga, wiara i tłumaczenia...
Test Turinga:
Intensywne badania nad maszynowym tłumaczeniem rosyjski/angielski (lata 50 XX wieku) anegdota:
Zdolności maszyny do posługiwania sięjęzykiem naturalnym, co pośrednio madowodzić opanowania przez nią umiejętności myślenia.
Test Turinga, wiara i tłumaczenia...
Test Turinga:
Intensywne badania nad maszynowym tłumaczeniem rosyjski/angielski (lata 50 XX wieku) anegdota:
Zdolności maszyny do posługiwania sięjęzykiem naturalnym, co pośrednio madowodzić opanowania przez nią umiejętności myślenia.
”out of sight, out of mind”
Test Turinga, wiara i tłumaczenia...
Test Turinga:
Intensywne badania nad maszynowym tłumaczeniem rosyjski/angielski (lata 50 XX wieku) anegdota:
Zdolności maszyny do posługiwania sięjęzykiem naturalnym, co pośrednio madowodzić opanowania przez nią umiejętności myślenia.
”out of sight, out of mind”
”invisible idiot”
Test Turinga, wiara i tłumaczenia...
Test Turinga:
Intensywne badania nad maszynowym tłumaczeniem rosyjski/angielski (lata 50 XX wieku) anegdota:
Zdolności maszyny do posługiwania sięjęzykiem naturalnym, co pośrednio madowodzić opanowania przez nią umiejętności myślenia. ?
”out of sight, out of mind”
”invisible idiot”
Test Turinga, wiara i czyny...
Test Turinga:
Mały eksperymencik:
Zdolności maszyny do posługiwania sięjęzykiem naturalnym, co pośrednio madowodzić opanowania przez nią umiejętności myślenia.
?
Myślenie o inteligencji: dziedziny naukowe...
Lingwiści: syntaktyka (składnia) semantyka (znaczenie)
inteligencja: zdolność posługiwania się
językiem
Myślenie o inteligencji: dziedziny naukowe...
Lingwiści: syntaktyka (składnia) semantyka (znaczenie)
Specjaliści od percepcji: opisy przestrzeni
2D, 2.5D, 3D
inteligencja: zdolność posługiwania się
językieminteligencja: zdolność rozpoznawania wzorców
przestrzennych
Myślenie o inteligencji: dziedziny naukowe...
Lingwiści: syntaktyka (składnia) semantyka (znaczenie)
Specjaliści od percepcji: opisy przestrzeni
2D, 2.5D, 3D
Informatycy: systemy reprezentacja wiedzy
inteligencja: zdolność posługiwania się
językieminteligencja: zdolność rozpoznawania wzorców
przestrzennych
inteligencja: wnioskowanie
i logiczne myślenie
Inteligencja i... otoczenie
wyobraźnia
doświadczenie
spostrzegawczość
inteligencja
twórczość
mądrość
?
Historia sztucznej inteligencji
„Era prehistoryczna”: do ok.. 1960 Kiedy pojawiły się powszechnie dostępne komputery.
=
Historia sztucznej inteligencji
„Era prehistoryczna”: do ok. 1960 Kiedy pojawiły się powszechnie dostępne komputery.
„Era romantyczna”: 1960–1965 Przewidywano, że AI osiągnie swoje cele w ciągu 10 lat.
inteligencja inteligentnezachowanie
=
Historia sztucznej inteligencji
„Era prehistoryczna”: do ok. 1960 Kiedy pojawiły się powszechnie dostępne komputery.
„Era romantyczna”: 1960–1965 Przewidywano, że AI osiągnie swoje cele w ciągu 10 lat.
inteligencja inteligentnezachowanie =sztuczna
inteligencjasymulacja
inteligentnego
zachowania
Historia sztucznej inteligencji
„Era prehistoryczna”: do ok. 1960 Kiedy pojawiły się powszechnie dostępne komputery.
„Era romantyczna”: 1960–1965 Przewidywano, że AI osiągnie swoje cele w ciągu 10 lat.
„Okres ciemności”: 1965–1970 Opadł entuzjazm i pojawiły się głosy krytyczne.
Historia sztucznej inteligencji
„Renesans”: 1970–1975 Pierwsze systemy doradcze.
„Okres partnerstwa”: 1975–1980 Absorbcja metod z nauk poznawczych i nauk o mózgu.
Historia sztucznej inteligencji
„Renesans”: 1970–1975 Pierwsze systemy doradcze.
„Okres partnerstwa”: 1975–1980 Absorbcja metod z nauk poznawczych i nauk o mózgu.
John Searle (1980): eksperyment „chiński pokój”
„Komercjalizacja”: od 1980–1990
Zagadnienia „sztucznej inteligencji”
Optymizm Stworzenie maszyn o inteligencji dorównującej
(przewyższającej) ludzką.
Zagadnienia „sztucznej inteligencji”
Optymizm Stworzenie maszyn o inteligencji dorównującej
(przewyższającej) ludzką. Realizm
Stworzenie maszyn (algorytmów) przejawiających tylko wąski aspekt inteligencji (grających w szachy, rozpoznających obrazy, czy tworzących streszczenia tekstu).
Zagadnienia „sztucznej inteligencji”
Optymizm Stworzenie maszyn o inteligencji dorównującej
(przewyższającej) ludzką. Realizm
Stworzenie maszyn (algorytmów) przejawiających tylko wąski aspekt inteligencji (grających w szachy, rozpoznających obrazy, czy tworzących streszczenia tekstu).
„To err is human to screw things up you need a computer.” [ale w wersji optymistycznej!]
Zdolność uczenia się jako przejaw inteligencji
uczenie się: wiersza na pamięć, jako „przyswajanie” wiedzy teoretycznej, jako rozwijanie umiejętności wykorzystywania
wiedzy posiadanej, jako umiejętność korzystania
z doświadczenia (własnego i cudzego), jako umiejętność wnioskowania, jako umiejętność dostrzegania podobieństw, jako umiejętność generalizacji.
Uczenie się a „inteligencja maszynowa”
„Przejawy” inteligencji u maszyn identyfikacja „konkretnych obiektów”
(inteligencja?) np.: rozpoznawanie twarzy, orientacja w przestrzeni.
Uczenie się a „inteligencja maszynowa”
„Przejawy” inteligencji u maszyn: identyfikacja „konkretnych obiektów”
(inteligencja?) rozpoznawanie twarzy, orientacja w przestrzeni;
umiejętność wnioskowania, generalizowania umiejętność dostrzegania podobieństw.
Inteligencja obliczeniowa
Zagadnienia: trudne do modelowania i rozwiązywania
w sposób analityczny, niealgorytmizowalne (problemy klasy NP), obliczalne, ale nieefektywnie.
Mapa drogowa: zagadnienia
Wstępna obróbka danych Sieci neuronowe — różne idee dotyczące:
architektury, uczenia, zastosowania Klasyfikatory Drzewa decyzyjne Systemy rozmyte Algorytmy genetyczne Algorytmy ewolucyjne (?)
Mapa drogowa: terminy [zajecia.htm]
Blok A obróbka wstępna danych sieci neuronowe
coll. A
Blok B nie-sieci neuronowe
coll. B
Egzamin termin „0” termin „1” wrzesień
Mapa drogowa: forma zaliczenia
warunek konieczny: zaliczone ćwiczenia coll. 1 + coll. 2 + „0” lub coll. 1 + coll. 2 + „1” lub coll. 1 + coll. 2 + opowiadanie (do 1.06.09)
inspiracja: Jostein Gaarderopowiadanie „Skaner czasu” z książki: Diagnoza i inne opowiadania
materiał: wykłady lub wykłady dr. Jakuba Wróblewskiego (info do
2.04.09) www.jakubw.pl/zajecia/nai/index.html
Mapa drogowa: szybsza forma zaliczenia
zwolnienie z egzaminu: minimum ocena 4 z ćwiczeń.
zamiana oceny z ćwiczeń na punkty: 20 punktów 5 18 punktów 4+ 16 punktów 4
proponowana ocena ― średnia punktów: coll. 1 + coll. 2 + wymiana oceny z ćwiczeń na
punkty
Mapa drogowa: cele NAI
Formalny: przedstawienie idei i ścieżek po których błąka
się inteligencja maszynowa; zapoznanie z wybranymi zagadnieniami
„inteligencji” maszynowej.
Mapa drogowa: cele NAI
Formalny: przedstawienie idei i ścieżek po których błąka
się inteligencja maszynowa; zapoznanie z wybranymi zagadnieniami
„inteligencji” maszynowej.
Nieformalny: wzrost apetytu na to co wokół,
nawet jeśli nie jest techniczne; „wyrobienie” wrażliwości na fakt,
że każda idea ma wielu „pradziadków”; hołdowanie efektowi wanny: „mam cię!”.
Literatura (rozproszona) [propozycje]
Rutkowski Leszek: Metody i techniki sztucznej inteligencji
Michalewicz Zbigniew:Algorytmy genetyczne + strukturydanych = programy ewolucyjne
J. Żurada, M. Barski, W. Jędruch:Sztuczne sieci neuronowe
P. Cichosz: Systemy uczące się
plus cokolwiek co wpadnie w ręce i jest pomocne!
zamiast zakończenia... [można już iść]
filozoficznie:
fragment okładki i książki pt. „Paddington daje sobie radę”(autor: Michael Bond)
— Wie pani — powiedział do pani Bird, gdy przyszła do jadalni, by sprawdzić, czy już zjadł grzankę z marmoladą — nigdy dotąd nie zrobiłem wszystkiego, bo gdybym zrobił, to nie czekałyby mnie już żadne niespodzianki.