Princip rada.Ako na ulaz za mikrofon dovedemo npr. neki izmjenicni, odnosno

sinusni signal kondenzator C2 ce sprecavati smetnje visih frekvencija sulaza. Kondenzator C1 sluzi da istosmjerni napon s ulaza ne utjece narad pretpojacala, te odreduje i frekvencijski opseg pretpojacala.Istosmjerni napon od 12V doveden je na otpornike R4 i R5 koji sluze kaodjelilo napona. Potrebni su zbog toga sto operaciono pojacalo nemasimetricno napajanje, pa se zato trebaju dovesti ulazi pojacala (2 i 3) napolovicu napona napajanja operacionog pojacala.R2 i R3 su ovdje da biu ulaze pojacala tekla sto manja istosmjerna struja. Kondenzator C3sluzi za izmjenicni signal; tj. signal s ulaza mikrofona. On kratko spaja namasu djelilo napona R4 i R5 tako da oni ne utjecu na ulazni signal. Sadse taj ulazni signal namodulira na istosmjerni napon i pojacava se uintegriranom krugu. Ulazni napon s mikrofona iznosi otprilike O.003V tese on u pretpojacalu pojacava na oko O.5-1V. To je napon koji poslijeomogucuje normalan rad glavnog pojacala

Koliko ce tocno iznositi izlazni napon, odnosno koliko ce ga pretpojacalopojacati ovisi 0 otporniku R1 i trimeru Rv1.Pojacanje racunamo po formuli (Av1=Uiz:Uul).Trimerom Rv1 reguliramo pojacanje pretpojacala. Ako na ulazdovedemo umjesto mikrofonskog signala linijski signal, koji iznosi okoO.05V, tada se tim trimerom smanjuje pojacanja pretpojacala da ne bidoslo do mikrofonije tj. preopterecenja pojacala.

Pojacani signal sada prolazi kroz kondenzator C4 a kasnije i kroz C5koji sluze za odvajanje pretpojacala i pojacala za istosmjernukomponentu. Kondenzator C6 sluzi za otklanjanje smetnji visihfrekvencija na ulazu u pojacalo. Potenciometar Rv3 sluzi za regulacijuglasnoce, on se uvijek postavlja izmedu pretpojacala i pojacala snage.Koristi se logaritamski potenciometar zbog toga sto covjekov slusniritam razlikuje glasnocu po logaritamskoj razdiobi. Trimer Rv2 i otpornikR7 odreduju pojacanje pojacala snage. Postavljanjem otpornika R8 ikondenzatora C10 sprecavaju se oscilacije pojacala na visimfrekvencijama. Kondenzator C11 se stavlja zato sto sad a na izlazuimamo pojacani izmjenicni signal "korisni signal" : istosmjernukomponentu (+6V). Ona je sada smetnja te se ponistava prolaskom kroztaj kondenzator. Otpornik R10 je tu u slucaju da pojacalo nije spojeno nazvucnik. Kondenzator C7 onemogucuje istosmjernoj komponenti dolazakna ulaz 2 pojacala. Kondenzator C9 je takozvani "bootstrap".Kondenzator C8 sprecava brum kod pojacala. Kondenzatori C13 i C14otklanjaju smetnje u napajanju, C14 je direktno spojen na IC2, a C12filtrira napon napajanja pojacala. Tako se sad a pojacani signal s IC2dovodi na zvucnik. Najprikladniji bi bio zvucnik od oko 6W/4D..Frekvencijski opseg pojacala je od Fdonje::::40Hz do Fgornje:::::25kHz.Fgornju i Fdonju vidimo na osciloskopu, kada amplituda padne za korijeniz 2.

U cijelom sklopu pojacala iskoristena su dva operaciona pojacala.Oni se najcesce koriste jer je njihovo naponsko pojacanje vrlo veliko.Jakom povratnom vezom mogu se svojstva pojacala vrlo tocno odrediti imogu se odrzavati konstantnima, pa ih je moguce upotrijebiti za razneoperacije.Postoje invertirajuca i neinvertirajuca pojacala. U mom su slucaju obapojacala invertirajuca .Osjetljivost operacionih pojacala je vrlo velika i do10 na minus petnaestu A, zato je njihova primjena velika.

RV11M

10+12VZv

40hm1nF5W

s:I

()

Ic

en~ II :r:I

I

I mI RV3I 47K r-1 8 s:I R5 logI +12V

I »I C3 100KII

IO.1uF I

I ""CII

I 0II

I c..II

~12 »I

0<II

»II

r-I

»II

C12 1 • +12V+ 4Q I

C14I"VDC 31C13

: 0.1uF I 0.1uFI 220uF 1

RB180V/1500mA

+C15!2200 ~FI63V

_I C16T 0.1uF

---~,--

-- ~4 +

1R18U 1.5K

'S!z LEDI CRV.

- ~ 3

en:I:ms:»-en""0

;;C»<r-c...»('"')<»

IZGLED PLOCICE POJACALA ODOZGO

POLOZAJ RUPA NA PLOCICI

•-. ...... ..: .•- ••••: ••'1:. .- .•• • ••••. - • .I.-••-.' ... .•...• ••- ..'...... .

• •• ••••••• •., ..'. •••••• .••• •,• e

IZGLED PLOCICE POJACALA ODOZDO

IZGLED PLOCICE ISPRAVLJACA-ODOZGO

+o • 24=·

cc:::J1====

POPIS ELEMENAT A

BROJ OZNAKA VRIJEDNOST KOM.OTPORNICI

001 R1,R10 1K / 0.25W 002002 R2,R3 47K / 0.25W 002003 R4,R5 100K / 0.25W 002005 R7 2700/0.25\iJ 001006 R8 3.30/0.25W 001

TRIMERI007 RV1 1M 001008 RV2 10K 001009 RV3 47K1loa. 001

KONDENZATORI010 C3,C4,C5,C10,

C13,C14,C16 0.1~F 007011 C2,C6 1nF 002012 C7 2.2~F 001013 C8 22~F /40V 001014 C1,C9 10~F /40V 001015 C11 t 470~F /40V 001016 C12 220~F /40V 001017 C15 2200uF / 63V 001

INTEGRIRANI KRUGOVI021 IC1 LF 356 001022 IC2 TDA 1910 001020 IC3 78S12 001

OSTALI ELEMENTI021 SW1 001022 TR1 220/12V 001023 F1 1AF 001024 RB1 80V/1500mA 001

Tihomir Jelkovic: "Tranzistorska audio pojacala" CUO R. Boskovic 1985.

Aleksandar Szabo: "Industrijska elektronika" CUO R.Boskovic 1986.

"Linear Databook" - National semiconductor Corporation, June 1982.

Internet - SGS- Thompson - Microelectronics - http://www.st.com