principes voor een rijke leeromgeving heleen schoots-wilke
TRANSCRIPT
Principes voor een rijke leeromgeving
Heleen Schoots-Wilke
Heleen Schoots-Wilke
• Ja maar?
• Hoezo 7 ?
• Wat is dan een rijke leeromgeving?
• Wat is hier dan nieuw aan?
Wat zijn onze bronnen?
•De praktijk•(Ortho)didactiek•Leer- en ontwikkelingspsychologie•Motivatieleer•Neurowetenschappen
Vier inzichten
1. Minder verbindingen tussen hersendelen
2. Risicovol gedrag behoefte aan kicks
3. De invloed van de peergroep wordt steeds groter
4. Periode van risico’s en van kansen
Multitasken kan niet
Strategisch Handelingsmodel
De vraag is steeds:
Wat heeft deze leerling nodig?
Rijke leeromgeving 2.
Training en/of
coaching
3.
Compensaties en
dispensaties
enen/of
7 principes voor een rijke leeromgeving
Principe 1PRINCIPE 1
Om te leren moet je in de juiste stemming zijn
•????
•Hè wat?
•Ssst, ik ben bezig
•Yes hebbes
•Monique Boekaerts
•Eric Jensen
•Eveline Crone
Leren is‘state managing’
Mix van drie hormonen
•Dopamine; je krijgt zin om je in te zetten voor iets
•Opioiden; lichaamseigen en zorgt dat je je lichamelijk en mentaal goed voelt
•Oxytocine: knuffelhormoon, je voelt je verbonden met anderen
Het puberbrein in de klas
Wat is er nodig om dit te genereren?
•Sociale acceptatie en persoonlijke waardering•Erkenning waardering en feedback
Hier ligt een grote uitdaging•Cruciaal zijn ouders, docenten en medeleerlingen
Gemotiveerde leerlingen
Principe 2 PRINCIPE 2Ontwikkeling van het brein verschilt sterk per persoon
Brein zoekt naar betekenis
Iedereen leert anders
•Jan Vermunt•David Kolb•Jelle Jolles
De invloed van de omgeving
•Ieder stel hersenen is uniek: zelfs bij identieke tweelingen is bv. een groot deel van het brein verschillend.
•De omgeving is van meer invloed op de structuur van de hersenen dan genetische factoren.
Leerstijlen van Jan Vermunt
• Reproductiegericht• Betekenisgericht• Toepassingsgericht• Ongericht
Vraag:
• Wat had u vroeger voor leerstijl in het voortgezet onderwijs?
• Hoe houdt u met dit principe rekening tijdens uw lessen?
Veranderbaarheid
Vermunt
Wetenschap-pelijk
ILS: inventaris LS test
Kolb
Organisatie-psychologie
LSI: (1975) leerstijl-inventaris
Jung
Mensen hebben een voorkeur om de leercyclus in te gaan
Leerstijl is een in de persoon (nature) verankerde persistente (hardnekkig) neiging
Principe 3
Je onthoudt de stof makkelijker door er met
Je leert het meest als je het uitlegt aan anderen
Leerlingen zijn gevoelig voor de peergroep
Eveline CroneNorm GreenSpencer Kagan
Samenwerkend Leren: vijf sleutelbegrippen
• Positieve wederzijdse afhankelijkheid• Individuele aanspreekbaarheid• Directe interactie• Aandacht voor sociale vaardigheden• Aandacht voor groepsprocessen
Groepen samenstellen
• Genummerde hoofden• Heterogeen, op leer- stijlen• Heterogeen, op typeintelligentie• Vaardigheden• Heterogeen, op cijfers• Op samenwerkings-type• Op.. ..
Maar: doe het altijd zélf!!
Oefening:
• Bedenk iemand waar je bijzonder goed mee kan samenwerken;
• Wat is jouw kracht in die samenwerking? En van de ander?
• Ken je iemand waar je bijzonder slecht mee kunt
samenwerken?• Wat is het verschil tussen jullie?
Principe 4
Het gaat er niet om hoe intelligent je bent, maar hoe je intelligent bent
Horen, zien en doen
•Howard Gardner
Vraag:
• Bedenk iemand in Uw omgeving waarvan U vindt dat hij/zij zeer intelligent is.
• In welk opzicht is die persoon intelligent?
Meervoudige Intelligentie
“ Het gaat er niet om hoe intelligent je bent, maar hoe je intelligent bent”
Howard Gardner
• * 1943 • Neuropsycholoog
• Professor of Cognition and Education in Harvard
• 1983: Frames of mind • 1993: Multiple Intelligences• www.pz.harvard.edu/Pis/HG.htm
Meervoudige Intelligentie
Howard Gardner:
“Leren is het vermogen van de mens om problemen op te lossen ……en ook het vermogen om nieuwe problemen te bedenken”
Meervoudige intelligentie
Taalkundig: spreek-, lees- en schrijf-vaardigheid
Natuurlijk: ontleden/determinatie, gevoel voor planten en dieren, betrokkenheid bij de wereld
Visueel/ruimtelijk: ruimtelijk inzicht, vorm, kleding, kleurgevoelMuzikaal/ritmisch:
muzikaliteit, stemgebruik/ zang, ritmegevoeligheid
Lichamelijk/ motorisch; vrijheid van bewegen, ritmegevoel, leren door doen
Intrapersoonlijk: zelfbeeld, karakter, levensloop, passie, droom, ideaal, leerstijl
Logisch/ mathematisch: analyseren, logisch denken, gevoel voor cijfers
Interpersoonlijksamenwerken, communicatie, relaties
Howard Gardner
Kernpunten in de theorie MI
• Iedereen is in het bezit van alle intelligenties• De meeste mensen ontwikkelen de intelligenties tot
een adequaat niveau• Intelligenties werken samen• Er zijn verschillende manieren om intelligent te zijn
binnen een bepaald gebied
Principe 5
Maak van de losse feiten een samenhangend geheel
MindmapProjectOpbouw boekTransfer
•Tony Buzan•Gerard Westhoff
Principe 6
Herhalen, herhalen, herhalen
En neem letterlijk en figuurlijk ruimte
ReflectieFocusTimemanagementplannen
Stephen Covey
Feiten Hersenen
• Bestaan voor 80% uit water• Gebruiken 20% van onze energie• Hippocampus: opslagplaats feiten en info• Thalamus: filtert de informatie
1. Identificeren van overeenkomsten en verschillen
2. Samenvatten en notities maken
3. Inspanningen bevestigen en erkenning geven
4. Huiswerk en oefening
5. Non-verbale representatie
6. Coöperatief leren
7. Doelen stellen en feedback geven
8. Vragen formuleren en hypothesen testen
9. Voorkennis activeren met vragen aanwijzingen en kapstokken
Op onderzoek gebaseerde strategieëndidactische strategieën die echt goed werken
Mindmappen
• Pak een vel
• Draai het vel in landscape
• Zet in het midden: principe 5
• zet daar omheen 4 takken
• Schrijf op de eerste tak: wat• Schrijf op de tweede tak: Hoe• Schrijf op de derde tak: Waarom• Schrijf op de vierde tak: voorbeelden
• Vul nu de takken aan
• 20 % van wat we horen
• 30 % van wat we zien
• 50 % van wat we zien en horen
• 70 % van waar we over gediscussiëerd hebben met anderen
• 80 % van wat we persoonlijk ervaren hebben
• 95% van wat we uitleggen aan anderen
Wat blijft er hangen van wat we leren?
Principe 7
Uitdaging zonder angst en vrees
Feedbackverwachtingen
VygotskyLuc Stevens
•De boodschap komt pas binnen als die gepaard gaat met emotie
•Dus geen “laissez faire”.
•De docent heeft hierin een belangrijke rol.
Emotie hoort bij feedback