prof. nzw. dr hab. anna weissbrot - koziarska · przemoc wobec seniorów zŁoŚĆ –agresja -...
TRANSCRIPT
Prof. nzw. dr hab. Anna Weissbrot - Koziarska
Opole, 23 czerwca 2016r.
Doświadczanie starości.
Starość w doświadczaniu.
Prof. nzw. dr hab. Anna Weissbrot - Koziarska
GŁÓWNE TEZY
• Sytuacja społeczna osób starszych
• Problemy seniorów
• Przemoc wobec osób starszych jako
zjawisko społeczne
• Wnioski z badań
• Asystentura osoby starszej – konieczność!
„Polska na zasiłku”
Kryzys państwa
Kryzys pracy
Kryzys tożsamości
MIEJSCE OSÓB
STARSZYCH?!
Chaos w życiu osób
starszych wynikiem
gwałtownych
przemian społeczno
– gospodarczych.
ZUS, KRUS, NFZ, Kasa
Chorych, Bank…?!
QUO VADIS
„Jak żyć?
Człowieku, jak
żyć?!”
PROBLEMY
SENIORÓW
SYTUACJA ZDROWOTNA
BADANYCH SENIORÓW
Badaniami objęto:
28 kobiet
22 mężczyzn
Wiek badanych – od 55 do 65 lat
Miejsce zamieszkania – 25 osób miasto
i 25 osób wieś
Wykształcenie badanych
18%
10%
32%
38%
2%Podstawowe gimnazjalne zawodowe średnie wyższe
AKTYWNOŚĆ ZAWODOWA
BADANYCH SENIORÓW
Odpowiedzi 55-58 lat 59- -62 lata 63-65 lat Ogółem
L % L % L % L %
Jestem
aktywny
zawodowo
11 22,0 3 6,0 0 0 14 28,0
Nie pracuję
zawodowo
0 0 23 46,0 13 26,0 36 72,0
Razem 11 22,0 26 52,0 13 26,0 50 100
Źródło: Opracowanie własne.
Brak aktywności zawodowej
ze względu na miejsce
zamieszkaniaEmeryt/rencista Bezrobotny Ogółem
L % L % L %
wieś 9 18% 12 24% 21 42%
miasto 10 20% 5 10% 15 30%
Razem 19 38% 17 34% 36 72%
Częstotliwość
korzystania z:
Kilka razy
w miesiącu
Raz
w miesiącu
Kilka razy
w roku
Raz w roku Rzadziej niż
raz w roku
Nigdy
M W M W M W M W M W M W
Usług lekarza pierwszego
kontaktu, lekarza
rodzinnego
1 2 10 3 12 8 1 8 1 - - 4
Usług lekarza specjalisty 1 1 2 - 14 19 8 2 - 2 - 1
Pobytu w szpitalu - - 2 - 4 2 5 3 10 3 4 17
Badań diagnostycznych 1 - 2 - 10 3 4 6 - 2 8 14
Usług rehabilitacyjnych 2 - 2 - 3 1 7 - 11 5 - 19
Usług pielęgniarki
środowiskowej
2 - 2 - 3 1 - 1 3 - 15 23
Usług opiekunki z pomocy
społecznej
1 - 2 - - - 1 - 1 - 20 25
Kilka razy
w miesiącu
Raz
w miesiącu
Kilka razy
w roku
Raz w roku Rzadziej
niż raz do
roku
Nigdy
M W M W M W M W M W M W
Badań kontrolnych 1 - - 3 10 3 2 - 1 - 11 19
Działań prozdrowotnych,
Programów profilaktycznych,
Szkoleń, spotkań z dietetykiem.
1 - 1 - 3 - - - 2 - 18 25
Usług ambulatoryjnych - - - - 1 2 2 - 3 - 19 23
Ratownictwa medycznego - - - - 2 - 2 - 5 1 16 24
teleopieki - - - - - - - - - - 25 25
Przemoc wobec seniorów
ZŁOŚĆ – AGRESJA - PRZEMOC
Skala zjawiska przemocy
wobec osób starszych• badania – rok 2014
• badano 80 osób po 60 r. życia
• 56 kobiet, 24 mężczyzn
• średnia wieku 68 lat
• 17 osób ze wsi
• 63 z miasta
• 46 % w związku małżeńskim
• 23% wdowcy
• 12% rozwodnicy (pozostałe stanu wolnego)
Doświadczanie przemocy
w ciągu ostatniego roku
Dyskryminacja ze względu na
wiek
Sprawcy przemocy wobec
starszych
WNIOSKI• najczęściej stosowana przemoc psychiczna
(groźby, szantaż, wytykanie niepełnosprawności)
• doświadczają głównie przemocy od osób obcych
• 22% czuje się niezbyt bezpiecznie w domu
rodzinnym
• 76% badanych twierdzi, że system prawny nie
zapewnia odpowiedniej ochrony osobom
starszym
• 91% badanych uważa, że instytucje publiczne
powinny bardziej zaangażować się w
przeciwdziałanie przemocy wobec osób starszych
Starość jest częścią życia, jest też
częścią szkoły, musi więc mieć
swoich nauczycieli, swoje przepisy,
cele, studia i karność , aby postępy
w życiu starców były możliwe. To co
jest słabe musi mieć kierownictwo i
podtrzymanie, a skoro starość jest
najsłabszym z okresów życia, nie
powinna być zaniedbywana
i pozbawiona pomocy.
(J.A. Komensky)
ZATEM:
• Konieczność przeprowadzenia rzetelnych
badań diagnostycznych
Opracowanie strategii polityki
senioralnej, w której zadba się
o interesy tej grupy społecznej
WIEDZA Z RÓŻNYCH DZIEDZIN +
WSPÓŁDZIAŁANIE INSTYTUCJI
POMOCOWYCH Z WŁADZAMI
SAMORZĄDOWYMI +
ZATRUDNIENIE
WYSPECJALIZOWANEJ KADRY
DIAGNOZA:kompleksowe spojrzenie na aktualną sytuację seniora,
poznanie historii życia,
określenie jego relacji i związków z poszczególnymi członkami
rodziny, znajomymi, społecznością lokalną,
wypracowanie strategii adaptacyjnych
w określonych warunkach środowiskowych,
uwzględnienie deficytów
utrudniających społeczne
funkcjonowanie,
określenie mocnych stron i zasobów.
Zespoły wielowymiarowej opieki nad osobami
starszymi:
pracownik socjalny;
psycholog;
pielęgniarka;
opiekunka;
lekarz;
rehabilitant;
policjant .
Diagnoza sytuacji seniora
Uczelnie wyższe
Lokalne
instytucje Organizacje pozarządowe
pomocowe
Trzy grupy osób starszych
Seniorzy w rodzinie Samodzielne gospodarstwo W instytucji
DECYZJA
CELE
ZADANIAROLE
FUNKCJE
PROPOZYCJA
• ASYSTENT OSOBY STARSZEJ
• Do pracy z rodziną
• Do pracy z seniorem w jego miejscu
zamieszkania
• Do pracy z seniorem w instytucji
pomocowej
Asystent osoby starszej
samodzielnie gospodarującejPodejmuje konkretne działania uwarunkowane zmianami
występującymi w wyniku procesu starzenia się i ujawniającymi się
stanami chorobowymi, różnicującymi się w zależności od
zmieniających się warunków zewnętrznych; objawami
psychopatologicznymi; słabnącym wraz z wiekiem stanem zdrowia
psychofizycznego; utrudnieniami w procesie porozumiewania
się z otoczeniem.
Asystent osoby starszej działa w triadzie:
senior – środowisko lokalne - specjaliści.
Asystent osoby starszej
w instytucji pomocowej• Wspieranie działań pracownika socjalnego
wraz z organizacją kontaktów osoby starszej
z rodziną i znajomymi.
• Tworzenie sieci komunikatorów
porozumiewania się pomiędzy seniorem a
specjalistami zatrudnionymi w innych
instytucjach.
Asystent osoby starszej działa w triadzie:
senior – rodzina/znajomi - specjaliści
Czcić ludzi starych znaczy
spełniać trojaką powinność
wobec nich: akceptować
ich obecność,
pomagać im i doceniać ich
zalety.
Jan Paweł II
„O prawach człowieka”