profileringsdocument en prestatieafspraken rijksuniversiteit
TRANSCRIPT
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Profileringsdocument en prestatieafsprakenRijksuniversiteit Groningen
2 Profiel 8 Historie 12 Onderwijs 18 Onderzoek 25 Valorisatie 28 Talent en arbeidsmarkt 30 Bedrijfsvoering 31 Draagvlak 32 Ambities 34 Prestatieafspraak 35 Indicatoren 36 Facultaire profilering
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Internationale researchuniversiteitDe RUG is een internationale researchuniversiteit, geworteld in Noord-Nederland.
Het onderzoeksprofiel anno 2012 is het resultaat van eigen beleidskeuzen, gevoed door internationale visitatie- en peer review-oordelen.In het onderzoek zijn fundamenteel onderzoek en toepassingsgericht onderzoek nadrukkelijk verbonden.
Het onderwijsaanbod in de bachelorfase is breed en gedifferentieerd, gericht op de verschillen in talent van studenten. De masters sluiten aan bij zowel het onderzoeks-profiel van de RUG als de behoeften op de arbeidsmarkt.
De RUG verbindt zichzelf regionaal, nationaal en inter-nationaal in duurzame netwerken. De bijdrage die de RUG levert als kennisinstelling wordt door stakeholders op waarde geschat.
De alumni van de RUG zijn blijvend verbonden met de gemeenschap van de universiteit.
Kiezen voor maatschappelijke prioriteiten, voor talent en voor duurzaamheid.De profilering van de RUG richt zich op maatschappelijke thema’s waar de RUG, vanwege haar onderzoeksprofiel, sterkten heeft en belangrijke bijdragen kan leveren. Deze thema’s sluiten zowel nationaal (de Topsectoren) als ookinternationaal (de Grand Challenges van de EU) uitstekend aan. De RUG heeft op alle niveaus talent development hoog in het vaandel.
Zowel in onderwijs, onderzoek, bedrijfsvoering als in governance wil de RUG zich als duurzame instelling verder ontwikkelen.
InterdisciplinairDe variëteit aan disciplines biedt uitstekende mogelijk-heden voor onderzoekers, docenten en studenten om over de grenzen van de eigen vakgebieden innovatief samen te werken. Interdisciplinaire samenwerking is een wezens-kenmerk van de RUG.
RUG 2012: profiel en omgeving
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Passion and performance: de ambitie voor 2015Kwaliteit van onderwijs en onderzoek staat centraal. In 2015 staat de RUG in de belangrijkste internationale rankings stabiel in de top 100 van de wereld.
De RUG behoort in een aantal disciplines, zoals de materiaalkunde, de sterrenkunde en de verouderings-biologie, tot de wereldtop van het onderzoek.
De universiteit heeft een omvang die past bij het samenstel van vakken en disciplines. Zo’n 30.000 studenten wordt passend geacht. De universiteit biedt een internationale studeer- en werkomgeving.
De RUG haalt toptalent, medewerkers en studenten, uit Nederland en de rest van de wereld en stimuleert studenten om internationale ervaring op te doen.
Talent krijgt de ruimte: de RUG hanteert het loopbaan-principe (Tenure Track) en heeft in 2015 25% vrouwelijke hoogleraren in dienst.
Studiesucces staat centraal in de vormgeving van het onderwijs, de rendementen vertonen een sterk stijgende tendens ten opzichte van 2010.
Passend onderwijs en dus differentiatie erkennen de verschillen tussen studenten. Zo’n 7 % van de studenten volgt gedifferentieerde en excellentieprogramma’s.
› Zie: Strategisch Plan RUG 2010–2015
Strategisch plan 2010–2015
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
De RUG in één oogopslag: de samenhang
Stakeholders
Internationaal Samenwerking
Graduate school Talent programme
Excellentieprogramma’s
Prestatie Research driven
Learningcommunities
Inter disciplinair Maatschappelijke thema’s
Funda-mental
research
Valorisatie &omgeving
Talent development
Onderwijs Onderzoek
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Focus op zowel de kwaliteit van opleidingen, bijvoorbeeldde zelfstandige opleidingen in de theologie en wijsbegeertein eigenstandige faculteiten, als op de individueleontwikkeling van talent van studenten.
Aanbod van Engelstalig onderwijs (sinds 2002) in debachelor- en de masterfase om internationalisering(Bologna-verdrag) te faciliteren (resulterend in een erkenning door het ECTS-label en diplomasupplement).
Een prestigieus universiteitsbreed Honours-programmain de bachelorfase en in de masterfase rond het themaLeiderschap.
Intensief onderwijs in alle opleidingen in het eerste jaaren sinds 2010 universiteitsbreed Bindend Studie Advies.
Invoering numerus fixus met o.a. decentrale selectieom redenen van kwaliteitsborging (o.a. medische weten-schappen, tandheelkunde, bedrijfskunde en psychologie).
Alle opleidingen zijn positief geëvalueerd en geaccrediteerd. De opleidingen beoordelen en handhaven de kwaliteitaan de hand van het universitaire kwaliteitshandboek. De kwantitatieve en kwalitatieve informatie over het onderwijs is voor alle betrokkenen beschikbaar.
De internationaliseringsstrategie leidt tot een goede en groeiende instroom (nu circa 15%) van studenten uit met name de EU en Azië. De RUG is een mondiale universiteit. De RUG herbergt staf en studenten uit meer dan120 verschillende landen.
Het Bindend Studie Advies heeft in het eerste jaar vaninvoering (’10/’11) meteen geleid tot een stijging van15%-punt van het aantal studenten dat in het eerstejaar de propedeuse haalde. De begeleidingsstructuur istegelijkertijd geïntensiveerd.
Huidig profiel Rijksuniversiteit Groningen: onderwijs
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Succesvolle keuze voor toponderzoekscholen: ZIAM (Zernike Institute for Advanced Materials) en NOVA/RUG (Netherlands Research School for Astronomy).
Investeringen in nieuwe internationale interdisciplinaire onderzoeksinitiatieven: LifeLines, European Research Institute for the Biology of Ageing, Netherlands Center for Systems Biology of Energy Metabolism and Ageing, Synthetic Biology, Integratie en Sociale Weerbaarheid, Center for Law and Governance, Willem Barentsz Poolinstituut, Globalisation Studies Groningen, Groningen Energy and Sustainability Programme.
Opzet van de Groningen Graduate Schools (o.l.v. de universitaire Dean of Graduate Studies) en de ontwikkeling van een talent development programma (o.l.v. de Dean of Talent Development).
Het aanstellen van internationale toponderzoekers (Endowed Chairs) in alle faculteiten.
Het onderhouden van het Ubbo Emmius beurzenprogramma voor promovendi.
De RUG heeft in 2011 negen ERC starting grants en drie ERC advanced grants verworven, een bewijs van kwaliteit en werfkracht.
Huidig profiel Rijksuniversiteit Groningen: onderzoek
› Zie ook: jaarverslagen RUG
2005 2010
fte oz 1459 1644 totaal
WoSpub’s 2058 3248 aantal
CPP 6,27 7,79 cities/ publicatie
Externe € 76,5 146,4 € totaal
ARWU HEEACT QS (Shanghai) (Taiwan) ranking
2007 118 108 173
2008 109 115 144
2009 112 103 138
2010 109 96 120
2011 103 90 115 Stijging: Stijging: Stijging: 15 15 58
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Het valorisatieprofiel van de RUG kenmerkt zich anno 2012 door een verbinding tussen het fundamentele onderzoek en de toepassing daarvan in maatschappelijke thema’s. De RUG zorgt ervoor dat de combinatie tussen fundamenteel en toepassing op alle niveaus in het onderzoek manifest is.
De omvang van het derde geldstroom onderzoek en van de research funding vanuit de EU -kaderprogramma’s kent een jaarlijkse stijging van zo’n 10% per jaar.
De verbinding in landelijke publiek-private netwerken (b.v. TIFN, CTMM, BMM, CCC, EDGaR) is sterk, terwijl ook regionaal via instrumenten als Technologiecentra enHealthy Ageing Netwerk Noord-Nederland de verbindingmet het MKB van belang is.
Het in 2011 gestarte Centrum voor Valorisatie en Onder-nemerschap (samen met UMCG en Hanzehogeschool) zal een centrale rol vervullen in het vermarkten van kennis-initiatieven en in het opleiden van jonge mensen tot ondernemer.
De RUG heeft voor vrijwel alle topsectoren innovatie-contracten getekend en zal actief inspelen op de Grand Challenges van de EU.
Huidig profiel Rijksuniversiteit Groningen: valorisatie
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
De primaire prestaties van de RUG zijn in de periode 2000–2010 sterk gestegen: de diploma’s met 32% tot 3.058; de promoties met 68% tot 384 en de publicaties met 37% tot 5.983.
In dezelfde periode heeft de nadruk gelegen op een toename van het wp (met 60% tot 3.469). Het aantal ingeschreven studenten is met 48% toegenomen tot 27.506. Het OBP is met 15% toegenomen tot 2.315. Daardoor is de wp/obp verhouding verbeterd en per ingeschreven student is het wp toegenomen. De tweede en derde geldstroominkomsten zijn gestegen van M€ 62,4 tot M€ 146,4 (van 18% naar 25% van de totale inkomsten).
De RUG in één oogopslag: prestaties 2000–2010
180
160
140
120
100
80
60
40
20
0
Prestaties 2000–2010
Doctoraal- enmasterdiploma’s
Promoties Publicaties
2000
2010
fte wp/ingeschreven
studenten
fte wp/fte obp
2e en 3egeldstroom/totale
inkomsten
180
160
140
120
100
80
60
40
20
0
Personeel en middelen 2000–2010
2000
2010
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
S WO T
De RUG in één oogopslag: SWOT
› Interdisciplinair (b.v. ZIAM)› Honours college › Sterke regionale verbinding› Sterke internationale partners› Twee internationale top oz-centra› Maatschappelijke thema’s healthy ageing, energy en sustainable society› Beste werkgever in de sector› Tenure track en Rosalind Franklin Fellowships
› EU- programma’s (Horizon 2020) › Topsectoren› Samenwerking noord-oost› Versterking research driven education› Career services› Aanbod vrouwelijk talent› Maatschappelijke aandacht voor duurzaamheid
› Interne cultuur was niet primair gericht op studiesucces› Geen harde knip ba-ma tot ’11/’12› Geringe internationale bekendheid van het merk “Groningen”› Verbinding naar landelijke structuren
› Beperkte middelen voor alfa- en gamma onderzoek› Afname landelijke middelen voor competitief en ongebonden onderzoek› Instroom masteropleidingen› Krimpende regio› Economische omgeving Noord-NL
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
De RUG in één oogopslag: samenwerking
Vier instellingen HORUG, HG, NHL, HS
› Aansluitingsvragen› HBO-WO› Healthy Ageing› Energy› Promovendi› University Campus Fryslân
Vier universiteiten (U4)Groningen, Uppsala, Göttingen, Gent
Doelstellingen › Intensieve samenwerking O&O› Master- en PhD- programma’s› Onderzoekprojecten› Stafontwikkeling
China Tshinghua en Peking U (Beijing) / Fudan (Shanghai)
Japan Osaka University (Osaka)
Indonesia Gadja Madah (Yokyakarta) / ITB (Bandung) / University of Indonesia (Jakarta)
Saudi Arabia King Faisal University (Ahsaa)
Brasil USP (Sao Paulo)
Mexico UNAM (Mexico City)
Canada UBC (Vancouver)
USA University of Maryland (Washington DC) / Mayo Clinics (Rochester/Minnesota)
Samenwerking metUT, WUR en RUN
Doelstellingen› Kwaliteit, innovatie, duurzaamheid› Versterking door complementariteit.› Gezamenlijke benadering van bedrijven en overheden.
Thema’s› Food and health› Health and technology› Nanoscience and nanotechnology› Biobased economy› Water
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
AlgemeenDe Rijksuniversiteit Groningen werkt nauw samen met de Universiteit Twente, waarmee een strategische verbinding bestaat. De RUG en de UT hebben gezamenlijk een positionpaper opgesteld waarin de samenwerking is beschreven. Dit positionpaper is op de websites van beide instellingen gepubliceerd.
De RUG werkt tevens op een aantal terreinen intensief samen met Wageningen UR. De samenwerking met de Radboud Universiteit Nijmegen geschiedt veelal samen met Twente.
Bestaande samenwerkingsverbanden (b.v. de 3TU federatie voor de UT, de internationale U4 alliantie van de RUG) blijven de vier instellingen voeden en verrijken.
OnderwijsIn het onderwijs houden de vier universiteiten in Noord- en Oost Nederland een volledig aanbod in de bachelorfase in stand: alfa, beta, gamma, medisch, technisch, voeding en leefomgeving.
In de masterfase komt de specialisatie in onderzoek en opleiding voor een maatschappelijk veld sterker tot uitdrukking en wordt het eigen profiel van elke instelling nog herkenbaarder.
OnderzoekTussen Groningen en Twente wordt met name samen-gewerkt op medische technologie, biobased economy en ondernemerschap.Tussen Groningen en Wageningen bestaan belangrijke verbindingen rond de thema’s food & health, biobased, ecologie en water.
De verbindingen tussen de betrokken universiteiten zijn niet symmetrisch en niet gelijk van kracht en dat hoevenze ook niet te zijn. Het gaat om het benutten van de voordelen van elke partner in dit verband, zonder andere partners uit te sluiten. Een goed voorbeeld is WETSUS.
Uiteraard ligt er een sterke complementariteit tussen bijvoorbeeld de Universiteit Twente en de Rijksuniversiteit Groningen.
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Hoofdkeuzen onderwijs 2015
Ambitie 2015
De RUG zet het ingezette beleid voor het vergroten van het studiesucces voort: de RUG verhoogt het niveau van het BSA in 2012 naar 45. In de jaren daarna wordt het niveau op basis van evaluatie mogelijk verder verhoogd naar 50 EC.
In de tweede plaats wordt de leerervaring en de -omgeving aan de RUG gestimuleerd door het instellen van learning communities van docenten en studenten.
Samenvoeging van BA-opleidingen tot brede bachelors vergroot de efficiency in de bachelor-fase en versterkt het academische karakter door verbreding en intensivering.
7% van de studenten neemt deel aan excellentie-onderwijs. Het onderwijs in de propedeuse kent minimaal 12 contacturen per week. De opleidingen zijn gericht zowel op een wetenschappelijke loopbaan, als op een maatschappelijke loopbaan. Daarvoor richt de RUG Career services in naar het model van Oxford University.
In 2013 is de NVAO-instellingstoets afgerond. Internationale accreditaties worden verworven (b.v. AACSB behaald in 2011).
Anno 2012
De RUG heeft de afgelopen twee jaren belangrijke veranderingen in de regelgeving rond het onderwijs ingevoerd:Het Bindend Studie Advies is ingevoerd met als norm het minimaal behalen van 40EC in het eerste jaar. Tevens is de harde knip tussen bachelor- en masterfase ingevoerd.In alle faculteiten wordt versneld de Basis Kwalificatie Onderwijs (BKO) voor docenten ingevoerd. In het eerste jaar van alle opleidingen is een minimum van 12 contacturen per week geprogrammeerd.
De begeleiding van studenten is verder versterkt en kwaliteitszorg is breed gestandaardiseerd.
De bovengenoemde maatregelen hebben geleid tot een significante verbetering van het studiesucces in de propedeuse.
Het Honours College verzorgt excellent onderwijs voor ca 5% van de studenten, 75% van de masterprogramma’s zijn Engelstalig.
De sectorplannen voor Natuur- en Scheikunde en voor Geesteswetenschappen hebben landelijk het onderwijs geprofileerd.
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Studiesucces
Ambitie 2015
Het studiesucces zal de komende jaren significant toenemen. Het finale studiesucces isafhankelijk van het samenstel van toetsing, duidelijk leerlijnen, onderwijsregelingen, kwaliteit van onderwijs en docenten.
De RUG wil de matching tussen studiekiezer en opleiding verbeteren door voorlichting en een reeks instrumenten voor (zelf )selectie, waaronder webklassen. De invoering van een BSA-norm als middel om een beter studiesucces te realiseren leert dateen verdere aanscherping (in 2012 naar 45 EC in het eerste jaar, waarna het niveau op basis van evaluatie mogelijk wordt verhoogd naar 50 EC) de komende jaren tot een verdere verbetering van studiesucces, zal leiden, zonder verlies van niveau. De bedoeling is dat alle studenten die willen en kunnen succesvol studeren.
Het Ba-rendement voor herinschrijvers na vier jaar stijgt van het huidige niveau naar 70%.
De RUG zal nieuwe instrumenten ontwikkelen om de selectie voor en tijdens de studie, o.a. via voortgangstoetsen, te ondersteunen en objectiveren.
Anno 2012
De studiesucces van studenten in de propedeuse- en in de bachelorfase zijn matig, met b.v. 53 % rendement voor herinschrijvers in de bachelor na vier jaar (cohort 2007).
Sinds 2005 heeft de RUG op verschillendevlakken de onderwijsbegeleiding verbeterd en versterkt. Na het uitblijven van een stijging van het studiesucces was de conclusie onontkoombaar dat de genomen maatregelen niet voldoende waren.Voor het cohort 2010/2011 is voor het eerst een BSA-norm van 40 EC in het eerste jaar ingevoerd. Dit heeft reeds tot een aanmerkelijke verbetering in studie-prestaties geleid.
De doorwerking in de prestaties kan nog worden versterkt, met eveneens eenaanmerkelijke verbetering van de bachelor-rendementen voor de herinschrijvers navier jaar.
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Vorm en intensiteit van het onderwijs
Ambitie 2015
Het Groninger onderwijsmodel kenmerkt zich door samenhangende leerlijnen, variëteit en spreiding van toetsing, een strak universitair onderwijsmodel en learning communities.
De RUG werkt in 2015 in het onderwijs in een belangrijk aantal studierichtingen met het concept van de learning communities. In 2013 worden daarvoor pilots gestart.Een learning communities is een groep van studenten en docenten waarin een educatieve en sociale omgeving ontstaat. Learning communities leveren tevens differentiatie in brede bacheloropleidingen op. De learning communities kunnen evolueren in jaarklassen waarin studenten nog nadrukkelijker gezamenlijk studeren.
De onderwijsperioden in het academisch jaar worden vastgesteld op 4 keer 10 weken. In de bachelorfase worden bij voorkeur maximaal twee vakken parallel geprogrammeerd. Een student wordt in de eerste twee bachelorjaren bij voorkeur op maximaal 8 cijfersper jaar beoordeeld. De collegevormen zetten aan tot zelfstudie en studie in practicum- en werkgroepen.
De bachelorscriptie wordt als een vak geprogrammeerd, met vaste onderwijsmomenten en met tussen- en eindprodukten.
Onderwijs en begeleiding in de research masters en in de PhD fase worden op elkaar afgestemd om de start van de wetenschappelijke loopbaan te verbeteren en te versnellen. De ervaring van de RUG met het bursalenstelsel zal daarbij, indien wettelijk mogelijk gemaakt, van groot voordeel zijn.
Anno 2012
De RUG heeft de afgelopen jaren belangrijke stappen gezet om de intensiteit in het onderwijs te verbeteren.
In het eerste jaar is een minimum van 12 contacturen nu realiteit.
› Zie ook: onderwijsagenda RUG, april 2012
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Kwaliteit onderwijs en docenten
Ambitie 2015
Goed onderwijs staat of valt met de docent. Werken aan docentkwaliteit is een continu proces. De kwaliteit van docenten wordt binnen de RUG gemarkeerd door de Basiskwalificatie Onderwijs (BKO). De BKO is een minimumkwalificatie en de eerste stap in de professionalisering van docenten die gevolgd gaat worden door de Seniorkwalificatie Onderwijs (SKO) voor een redelijk deel van docenten en een leergang Onderwijskundig Leiderschap RUG.
In 2015 zal 80% van de docenten (in casu: hoogleraren, UHD’s, UD’s en docenten, met eenaanstelling van groter dan 0,2 fte en met een dienstverband van minimaal 3 jaar) van de RUG over een onderwijskwalificatie beschikken. Engelse taalvaardigheid blijft een belangrijkerandvoorwaarde.
Goed onderwijs moet in de organisatie worden gewaardeerd. Docenten die vooral excelleren in onderwijs zal een duidelijker carrièreperspectief aan de RUG geboden worden, mits deze docenten ook als onderzoeker actief blijven.
De kwaliteitszorg is intern gereed voor de instellingstoets, die in 2013 verworven is.
Voortdurende toetsing en borging van de toetskwaliteit is in 2015 standaard.
Decentrale toelating zal in die studierichtingen waar dat aan de orde is de kwaliteit van de instroom in de opleidingen borgen.
Anno 2012
De opleidingen aan de RUG zijn alle gevisiteerd en geaccrediteerd.
De vorm en uitvoering van de interne kwaliteitszorg zijn vastgelegd in RUG-protocollen op verschillende niveaus en worden onder meer gemonitord door interne audits.Er wordt jaarlijks de docent van het jaar gekozen (facultair en universitair).
Er is een expertisecentrum voor universitair onderwijs.
› Zie ook: handboek kwaliteitszorg RUG
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Excellentie
Ambitie 2015
Het succesvolle Honours College wordt vanaf het tweede semester in het eerste studiejaar aan een geselecteerde groep topstudenten aangeboden en ontwikkelt zich verder door integratievan verdiepende facultaire trajecten.
In faculteiten worden eveneens excellentietrajecten aangeboden, zoals sinds meer dan 10 jaar de Junior Scientific Master Class in de Faculteit Medische Wetenschappen.
Naast het Honours College start de RUG een University College met een eigen geselecteerde instroom. Het University College RUG biedt een interdisciplinaire selectieve topbachelor aanop basis van het principe dat de student in het University College een eigen en vrijer programma volgt. In het University College zullen de drie maatschappelijke thema’s van de RUG een centrale focus vormen, met als gemeenschappelijke noemer: duurzaamheid. Het University College zal na de ontwikkelingsfase worden aangeboden voor beoordeling via de Sirius-procedure.
In 2015 zal de instroom in de gezamenlijke excellentietrajecten 7% van de ingeschreven bachelorstudenten bedienen. Excellente studenten die twee bacheloropleidingen volgenkunnen in het Honours College worden opgenomen op grond van selectie.
Anno 2012
Het RUG Honours College is een succesvolleinvulling van excellentie-onderwijs sinds2009.
Het masterprogramma start per september 2012. Leiderschap is een bindend thema inde masterfase.
De instroom in het Honours College bedraagtnu 5,3% van de bachelorstudenten.
› Zie ook: Siriusaanvragen RUG
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Onderwijsaanbod
Ambitie 2015
De RUG profileert in het bacheloronderwijs door binnen een aantal faculteiten bestaandebacheloropleidingen samen te voegen tot brede opleidingen. Dat betekent een forse reductievan het aantal opleidingen.
Voorbeelden zijn:› Van 6 gespecialiseerde bacheloropleidingen in Taal en Cultuur naar 1 brede bachelor Europese Talen en Culturen; › Van 7 bacheloropleidingen Rechten naar 1 brede Nederlandstalige en een Internationale bachelor Rechtsgeleerdheid; › Van 9 bachelorprogramma’s in de Economie en Bedrijfskunde naar 3 Engelstalige brede bachelorprogramma’s en de Nederlandstalige bachelor Bedrijfskunde.
De RUG voert de Bologna-indeling consequent door met de Harde Knip tussen de bachelor- en de masterfase. Masteropleidingen zijn bij uitstek gespecialiseerd. Masteropleidingen sluiten aan bij het onderzoeksprofiel en bij de maatschappelijke profilering van de RUG.
De Research Master-opleidingen vallen onder de verantwoordelijkheid van de graduate schools.
Masteropleidingen met een beroepsprofiel worden bijvoorbeeld in de Rechtsgeleerdheid, Geneeskunde en Bedrijfskunde aangeboden. Het contact met de beroepsgroep en het afnemende veld staat hierin centraal.
De RUG start afstandsonderwijs en bouwt het aanbod voor levenslang leren uit.
Anno 2012
De RUG biedt een breed palet aan opleidingen aan. Dit palet kan nog beter aansluiten bijontwikkelingen in de belangstelling vanstudenten, bij de efficiency doelstellingen, bij de internationale ambities en bij de maatschappelijke thema’s in het onderzoek.
De masteropleidingen aan de RUG zijn van oudsher vaak zogenaamde doorstroom-masters.
De RUG kent een flink aantal zeer goedbekend staande researchmasters.
Internationaal aanbodDe RUG biedt een aantal van de grote en brede opleidingen in hetEngels aan: Medicine (Global Health), International Law, InternationalRelations and International Organization, International Economics,International Business, Global Health, Psychology Master Energy and Environment. Voorts ontwikkelt de RUG in omvang kleinere en meer
specialistische opleidingen in het Engels, b.v.: Astronomy, Chemistry, Econometrics, Mathematics, Physics, Environmental & Spatial Planning, Regional Studies, Population Studies, North Sea Energy Law (joint degree), Crime and Cybersafety. De Faculteit der Letteren start een instituut voor Oost-Azië studies. De RUG is penvoerder en neemt deel in een groeiend aantal Erasmus Mundus-programma’s.
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Hoofdkeuzen onderzoek 2015
Ambitie 2015
Naast de bestaande exemplary toponderzoekscholen dient de RUG vier aanvragen in voor het Zwaartekrachtprogramma NWO:› European Research Institute for the Biology of Ageing (ERIBA)› Adaptive capacity of life› Synthetic microbiology› Sustainable Cooperation: Puzzles, Logic, Answers (samen met UU)
Drie interdisciplinaire onderzoeksthema’s bundelen het maatschappelijk geprioriteerde onderzoek en creëren een brede laag aan activiteiten met stakeholders in en buiten de regio:1 Healthy Ageing2 Energy3 Sustainable Society
De focus in de facultaire onderzoeksprofilering sluit in belangrijke mate bij deze thema’s aan, maar volgt ook de eigen dynamiek van sterkten in het eigen onderzoek en ontwikkeling in de wetenschap.
Samenwerking is een sleutelwoord. Samen met vele partners, zowel nationaal in topsectoren als internationaal met Horizon 2020 in het vizier, wordt het onderzoek gericht geprogrammeerd in een breder verband.
Anno 2012
De RUG heeft één exemplary toponderzoek-school (Zernike Institute of Advanced Materials) en neemt deel in de andere exemplary toponderzoekschool (NOVA).
De RUG heeft in de afgelopen jaren geïnvesteerd in verschillende grote initiatieven(o.a. ERIBA, life lines, systems biology, sociale weerbaar-heid,...).
De programmering van het facultaire onderzoek is gefocusseerd, o.a. door de landelijke sectorplannen.
Via de graduate school en via het talent development-programma worden promovendi en jonge onderzoekers begeleid en getraind.
Profilering Onderzoek aan de RUG kent drie stadia1 Internationaal toponderzoek;2 Drie maatschappelijke thema’s (Healthy Ageing, Energy, Sustainable Society);3 Facultaire onderzoekprofielen
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Internationaal toponderzoek
Ambitie 2015
De RUG bouwt verder aan internationale speerpunten toponderzoek. In 2012 dient de RUG de volgende thema’s in voor het NWO-programma zwaartekracht, mede op basis van reeds in het recente verleden gedane investeringen.
Centre for Integrative Aging Studies ERIBA is een onderzoeksinstituut waar topwetenschap-pers met hun onderzoeksgroepen fundamenteel onderzoek doen naar het verouderingsproces en ziekten die daarmee gepaard gaan. Het onderzoek wordt uitgevoerd op celniveau en metmodelorganismen. Centraal staat de vraag welke mechanismen ten grondslag liggen aanouderdom gerelateerde ziekten zoals Alzheimer en Parkinson, maar ook wat de basale oorzaken zijn van tumorvorming en diabetes mellitus.
Adaptive capacity of life Hogere diversiteit leidt tot grotere stabiliteit en beter functioneren van complexe systemen: van moleculair tot ecosysteem, van bacterie tot mens, van natuur tot economie. Kleine veranderingen in de omgeving kunnen onomkeerbaregevolgen kan hebben. Het voorspellen van zulke “catastrophic shifts” is de grote uitdaging. Synthetic Microbiology De maatschappelijke en industriële vraag om duurzame bio-gebaseerde processen neemt zeer sterk toe en kan niet zonder onderzoek aan en gebruikmaking van micro-organismen. De uitgebreide fundamentele kennis van de cellulaire organisatie, de subcellulaire structuren en hun functie in complexere processen biedt unieke kansen voor ontwikkeling van innovatieve tools en methodieken.
Sustainable Cooperation: Puzzles, Logic, Answers (samen met UU) Samenlevingen zijngebaseerd op samenwerking. Via interdisciplinaire samenwerking van sociologen, economen, psychologen en historici wordt wisselwerking tussen instituties bestudeerd. Het gaat om 6 thema’s, van de logica van samenwerking tot het debat over het meten van de uitkomsten.
Anno 2012
Zernike Institute for AdvancedMaterials (ZIAM)Multidisciplinair onderzoek aan materialen met functionaliteit op de nanometerschaal.Synthetische en hybride bio/synthetische materialen.
ZIAM neemt een (stijgende) plek in de top 10 in de wereld in en telt 3 onderzoekers uit de mondiale top 50 van Materials Scientists (Bron: THES).
Netherlands Research Schoolfor Astronomy (NOVA)(met UvA, UL, RU en UU)
Nederland heeft een sterke internationalepositie, m.n. op het gebied van de radio-astronomie, het interstellaire medium, destructuur en de dynamica van de Melkwegen andere sterrenstelsels, fysica van sterrenin het algemeen en van de zon in het bijzonder, en plasma-en hoge-energiefysica.
› Zie ook: zwaartekrachtaanvragen RUG
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Onderzoek
Sciences› Functional materials › Life and health› Systems modelling› Quantum universe
UMCG › Healthy Ageing: › Biology of Ageing › Chronic Diseases, Drugs and Ageing › Food and Health › Health and Technology › Movement and Health, including Sport Sciences
Onderzoekprofiel in facultaire thema’s
Theology› Religion and Culture
Philosophy› Analytical Philosophy
Arts › History and Theory of Politics› Transfer of Knowledge and Culture› Language Processing› Cultural Landscapes
Law› Law and Governance
Social Science › Behaviour of Individuals› Dynamics of Groups/Systems› Development & training of individual behaviour
Economics and Business› Marketing, › (International) Economics/ Business Operations,› HRM
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Profilering onderzoek in maatschappelijke thema’s
De kracht van de RUG:› Interdisciplinair› Verbonden met samenleving en bedrijven› Internationaal netwerk› Langetermijn investering
Faculteiten RUG Healthy Energy Sustainable Ageing society
Godgeleerdheid en godsdienstwetenschap
Rechtsgeleerdheid
Wiskunde en natuurwetenschappen
Universitair Medisch Centrum Groningen
Letteren
Economie en bedrijfskunde
Gedrags- en maatschappijwetenschappen
Ruimtelijke wetenschappen
Wijsbegeerte
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Maatschappelijke profilering: healthy ageing
Voorgeschiedenis
Toenemende veroudering van de bevolking stelt onze samenleving
voor uitdagingen aangaande pensioenen, arbeidsmarkt, kosten
en werking van de gezondheidszorg. Healthy Ageing is sinds 2006
centraal thema bij UMCG, sinds 2010 ook bij levens- en alfa-
gamma-wetenschappen. Grootschalige (inter)disciplinaire
initiatieven bij RUG-UMCG zijn:
› Lifelines (96 miljoen); grootschalig populatie onderzoek
in Noord Nederland (165.000 deelnemers, 3 generaties).
› ERIBA, European Research Institute for the Biology of
Ageing (50 miljoen), inclusief Mouse Clinic for Cancer and
Ageing (MCCA, 18,6 miljoen) voor fundamenteel onderzoek
naar verouderingsprocessen en ontstaan van ziekten.
Onderzoek naar cellulaire processen van veroudering-
(UMCG, FWN).
› HAPS, Healthy Ageing: Population and Society (4,2 miljoen),
samenwerking demografie (FRW), epidemiologie (UMCG),
sociologie (GMW); vergrijzing bevolking en veroudering over
levensloop, in sociaalcultureel perspectief.
› NCSB-EMA, Netherlands Center for Systems Biology of Energy
Metabolism and Ageing (4 miljoen); een van de drie door NWO
gefinancierde nationale centra voor systeembiologie.
Anno 2012
Bijna alle faculteiten participeren in Healthy Ageing. Naast
bovengenoemde thema’s en programma’s, o.a. in thema’s als:
› Ageing Brain, cognitie en gedrag. Onderzoek naar behandeling
en beheersing van veroudering gerelateerde hersenziekten,
cognitieve achteruitgang en dementie (FWN, UMCG, Letteren,
GMW)
› Technology and Health; onderzoek naar inovatieve
technologie, informatica, robotica, domotica (e-health) in
de zorg. (FWN, UMCG, FEB, FRW)
› Food and Health. Preventie, functiebehoud en nutraceuticals
(UMCG, FWN)
› Active Ageing and Independent Living (FWN, UMCG,
FRW, GMW)
› Healthy ageing @ work (UMCG, GMW)
› Drug development and personalized medicine for the aged. (FWN, UMCG)
› Participatie in gezondheid: onderzoek naar normatieve basis
Healthy Ageing en kwaliteit van leven; enpowerment; burger-
perspectief in morele, fysieke, sociaal-culturele, historische en
ruimtelijke context; communicatie burger/patient en profes-
sionals; management, innovaties in de zorg (FRW, UMCG, GMW,
FEB, Letteren, Wijsbegeerte, Godsdienstwetenschap)
› Health Literacy (UMCG, FRW, Letteren, FEB)
De thema’s worden vormgegeven in samenwerking met
nationale en internationale onderzoeksinstituten.
Ambities 2015
Verdere ontwikkeling van het Healthy Ageing-programma,
via Topsectoren, EU Grand Challenges, bedrijfsleven,
zorgorganisaties, burgerinitiatieven tot een internationaal
herkenbaar en erkend zwaartepunt, via:
› Versterking bestaande interdisciplinaire onderzoeks-
netwerken, ontwikkeling nieuwe programma’s;
› Uitbouw samenwerking met onderzoeksinstituten in
Nederland (NIDI-KNAW, NCHA), Europa (Kopenhagen,
Newcastle) en de wereld (Mayo Clinic USA, China, India);
› Participatie van burgers expliciet includeren als basis voor
verschillende projecten;
› Ontwikkeling nieuwe relevante thema’s, in samenhang met
bestaand onderzoek, zoals:
› Normatieve basis healthy ageing;
› Filosofische reflectie op Healthy Ageing (FWB, FGG);
› Gezondheidseconomie: Health Management and Economics
(FEB);
› Healthy ageing, ouderen in literatuur en kunst (Letteren)
› Onderwijsinitiatieven voor RUG-UMCG op gebied van
Healthy Ageing.
De Groningen benadering
Het programma heeft de volgende onderscheidende kenmerken: het levensloopperspectiefmet nadruk op preventie van veroudering-gerelateerde ziekten; het centraal stellen van de mens
in haar of zijn morele, fysieke, economische, sociaal/culturele, historische en ruimtelijke context; het expliciet interdisciplinaire perspectief. Het programma is geworteld in de regio,
maar nationaal en internationaal gericht. Valorisatie van academisch onderzoek is van groot
belang, in samenwerking met HANNN, ZIF en (inter)nationale bedrijfsleven. Healthy Ageing wordt ook
zichtbaar gemaakt in onderwijs (bachelor, master, PhD).
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Maatschappelijke profilering: energy
Voorgeschiedenis
Onderzoekers en opleiders van de RUG vanuit verschillende
disciplines hebben een lange traditie in het thema energie. In
de afgelopen decennia is het thema energie steeds meer in het
teken komen te staan van climate change en energieschaarste.
Er is een efficiënte en betaalbare transitie nodig naar een duurzame
energiemix. Deze transitie voltrekt zich momenteel in volle omvang,
en dat zal de komende decennia zo blijven als een samenspel tussen
overheden, bedrijven, kennisinstellingen en het algemene publiek.
In Noord-Nederland is in de jaren 2003 en 2004 Energy Valley
en het Energy Delta Institute gestart De RUG heeft energie
gekozen als een van de hoofdthema’s voor onderzoek en innovatie.
In de jaren 2005–2010 is gewerkt aan het versterken van het
energiethema. De opbrengsten uit die periode zijn nu onder-
gebracht onder het Groningen Energy and Sustainability Programme (GESP). GESP werkt aan de zichtbaarheid en
profilering van het energieonderzoek en onderwijs bij de RUG
(Zie portal www.rug.nl/gesp/). GESP initieert inter-facultaire
samenwerking, ondersteunt het vormen van consortia voor het
verkrijgen van financiering en functioneert als aanspreekpunt
voor maatschappelijke partijen.
Anno 2012
Op het gebied van onderzoek zijn er bij drie faculteiten nieuwe
onderzoekcentra opgericht. Het Energy and SustainabilityResearch Institute Groningen bij de de Faculteit Wiskunde en
Natuurwetenschappen, het Groningen Centre of Energy Law in
de Faculteit Rechtsgeleerdheid en het Energy and Sustainability Centre bij de Faculteit Economie en Bedrijfskunde. Het totaal
aantal onderzoekers werkzaam in deze centra en energiegroepen
in andere Faculteiten (Gedrags- en Maatschappijwetenschappen,
Ruimtelijke Wetenschappen) is inmiddels uitgegroeid tot 300.
De Groningse universiteit coördineert het nationaal onderzoek-
programma Energy Delta Gas Research (EDGaR) en het project
Hansa Energy Corridor (HEC). De RUG heeft een FOM-focus
groep op het terrein van organische zonnecellen en participeert
in vele EU-projecten. Daarnaast is de universiteit betrokken bij
het Europese project InnoEnergy (KIC-consortium) dat door
de TUe en Leuven wordt geleid. Het aantal projecten bij NWO
en KNAW is omvangrijk. Belangrijk en onderscheidend kenmerk
van het RUG-onderzoek is de koppeling van bèta en techniek
aan de gamma- en alfa-invalshoek: psychologie, economie en
bedrijfskunde, juridische aspecten, planologie en internationale
betrekkingen. Via deze projecten heeft de universiteit de samen-
werking met andere kennisinstellingen en bedrijven enorm
uitgebreid.
Op het terrein van onderwijs kent de universiteit een master Energy and Environment, diverse minor-varianten, een post-
initiële master op het gebied van energy en accounting, een
internationale post-initiële master op juridisch gebied, diverse
PhD-zomerscholen en activiteiten, en vele losse cursussen.
Ambities 2015
Slimme concepten voor benutting van duurzame energie-
bronnen, de verschuiving naar decentrale energieproductie,
veranderende marktmodellen, slimme IT-infrastructuur,
nieuwe regulering en maatschappelijke acceptatie etc. vragen
om nieuwe kennis en toegesneden opleidingen.
De in de afgelopen jaren opgebouwde basis is in het jaar 2015
doorgegroeid naar:
› Uitbouw van onderwijs op bachelor-, master- en honours-niveau.
› Internationaal en grensverleggend onderzoek op het
terrein van de energie van overmorgen.
› Uitbouw portfolio van interdisciplinair onderzoek en
onderwijs in de volle breedte van de expertise op de
universiteit op het terrein van energie en duurzaamheid,
mede door verdere benutting van de samenwerking met
het bedrijfsleven.
› Samenwerking tussen experts van de universiteit en het
algemene publiek onder de noemer Energy and Society› Structurele samenwerking met het hoger en middelbaar
beroepsonderwijs op het terrein van opleidingen voor de
energiesector
› Deze activiteiten zullen zijn gepositioneerd onder de
paraplu van de Energy Academy Europe waarvan de
universiteit samen met de Hanzehogeschool Groningen
initiatiefnemer is.
› De Energy Academy Europe is in 2015 gehuisvest in een
gastvrij en een tot samenwerking uitnodigend en energie-
neutraal gebouw op de Zernike Campus.
› De universiteit heeft in 2015 – mede door de Energy
Academy Europe – een internationale aantrekkingskracht op
studenten, onderzoekers en bedrijven en is een hotspot voor
energiekennis.
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Maatschappelijke profilering: sustainable society
Voorgeschiedenis
Interdependentie en complexiteit van moderne samenlevingen
zijn toegenomen door technologische ontwikkelingen, groeiende
internationale competitie, demografische verschuivingen, en druk
op onze ecologische en andere natuurlijke hulpbronnen. De vraag
is in hoeverre de huidige en vaak langdurig bestaande institutionele
maatschappelijke arrangementen nog in staat zijn om de
ontwikkelingen in goede banen te leiden.
Met de oprichting van het Centrum voor Energie en Mileukunde (IVEM) was de RUG een van de eerste universiteiten in Nederland
die investeerden in een onderzoekscentrum gericht op duurzaam-
heid. Illustratief is dat RUG-onderzoekers bijvoorbeeld een
centrale rol spelen bij de Duurzaamheidsmonitor Nederland.
In het interfacultaire Instituut voor Integratie en SocialeWeerbaarheid (ISW) bundelen onderzoekers uit alle 7 alfa-
gammafaculteiten hun expertise.
Het aanscherpen tot een universitaire focus op het gebied van
“Sustainable Society” was een natuurlijke en volgende stap.
Het profilerend onderzoek op het terrein van sustainable society
wordt naast de bovengenoemde instituten gevoed door bewezen
interdisciplinaire samenwerkingsverbanden, zoals bijvoorbeeld
Regional Sciences (FEB, FRW), het Center for Globalization
Studies, het Groningen Center for Social Complexity Studies,
en het Groningen Network of Group Researchers. Ook zijn er
vruchtbare samenwerkingsrelaties met maatschappelijke
partners binnen de regio (Gemeente Groningen), in nationaal
verband (bijv. Vivare, NS, Nederlandse Politie, Ministerie
Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties), Europees en
internationaal verband (EU, OECD).
Anno 2012
Bij het RUG-thema Sustainable Society staat de wisselwerking
tussen maatschappelijke en technologische ontwikkelingen in
hun ecologische context centraal. Er zijn drie voorlopige brede
subthema’s geïdentificeerd die het onderscheidend vermogen
en de expertise van RUG-onderzoekers weergeven:
1 Transitions: The Global ChallengeTransitieproblemen vormen de kern van het duurzaamheids-
debat. Het bestuderen van de sociale voorwaarden voor transities
naar duurzame samenlevingen, de daarmee gepaard gaande
processen, alsmede hun gewenste en ongewenste gevolgen
staan dan ook centraal in dit thema.
2 Governance: The Steering Challenge“Governance” verwijst naar de geplande of ongeplande pogingen
om maatschappelijke processen in gewenste banen te leiden.
De kernvraag bij dit thema is dan ook: wat is de relatie tussen
governance en duurzaamheid? De legitimiteit van nationale en
supranationale politieke instituties en beheerstructuren is hierbij
van cruciaal belang voor sociale duurzaamheid.
3 MediaThe Communication Challenge: In een duurzame samenleving zijn
burgers op elkaar en de maatschappij betrokken door middel van
communicatiemedia die kunnen verschillen tussen maatschappijen
en periodes. Media en massacommunicatie spelen in huidige en
toekomstige samenlevingen een steeds fundamentelere rol.
Ambities 2015
De ambities zijn:
› Contouren van het speerpunt en sub-thema’s zijn
verder uitgewerkt
› De organisatorische basis van het speerpunt is gewaarborgd;
hiervoor is het huidige ISW geherstructureerd en thematisch
verbreed tot een interfacultair onderzoeksinstituut op
het terrein van sustainable society, dat hechte banden
onderhoudt met andere groepen en instituten binnen
de RUG;
› Er is een hecht interdisciplinair netwerk van onderzoekers
opgebouwd;
› Er is een onderwijsprogramma op het terrein sustainable
society
› Verdere ontwikkeling van interdisciplinaire onderzoeks-
projecten
› Versterken nationale en internationale samenwerkings-
verbanden met partners op het terrein
› Successvolle valorisatieactiviteiten via Topsectoren,
EU Grand Challenges, bedrijfsleven en civil society
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
De RUG heeft in het kader van de aanpak Topsectorenvoor alle topsectoren, op één na, innovatiecontractenondertekend en neemt deel aan de roadmaps. De topsectoren sluiten aan op de interne profilering van de RUG, alsmedeop de samenwerking met de instellingen (WO en HBO) in Noord- en Oost-Nederland.
Deze deelname aan de topsectoren zal leiden tot grotere participatie in consortia van publieke en private partners, in netwerken en in de vorm van business development.
De agenda Horizon 2020 van de EU bepaalt mede deagenda van de onderzoeksinspanning van de RUG.
Valorisatie: topsectoren en EU
› Health, demographic change and wellbeing;
› Food security, sustainable agriculture, marine and maritime
research and the bio-economy;
› Secure, clean and efficient energy;
› Smart, green and integrated transport;
› Climate action, resource efficiency and raw materials;
› Inclusive, innovative and secure societies.
High Tech materialen en systemen
Agro-Food
Water
EnergieCreatieve industrie
ChemieTuinbouw enuitgangsmaterialen
Logistiek
Life-sciences
onderwijs enwetenschap
onderwijs
bedrijven
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Valorisatie: initiatieven en netwerken
Ambities› Het aantal octrooilicenties zal in 2015 minimaal 12 per jaar bedragen. › Het aantal kennisintensieve start-ups zal per jaar van 5 naar 15 stijgen. › Het geïnvesteerd kapitaal per jaar stijgt van 0,3 M€ naar 0,5 M€. › Het aantal LS-MKB arbeidsplaatsen zal stijgen tot 1200 fte.› Supporting partners stijgt van 51 tot 75.
Top sector * Valorisatie RUG Valorisatie initiatief Netwerkpartners Business development
Energie Energy Energy academy Energy Valley Zernike Energy Campus Edgar Hanze Energy Corridor Chemie Biobased Biobrug Road map biobased n nl Samenwerkende bedrijven economy wetsus water allinatie Eemsmond HTSM Sensor INCAS3 Sensor universe Target holding TARGET Philips ecostructuur infoversum
LSH Life sciences ERIBA/Life Lines HANNN TI Pharma Healthy Aging Campus HAPS ZIF CTMM Netherland CMI BMM SPRINT
AGRO & food Food Carbohydrate TIFN Food circle Dairy Campus competence centre INNEXUS Food future Healthy Ageing Campus Netherlands
Human capital Sustainable ISW OECD agenda society
Algemeen Centrum voor Valorisatie Samenwerkingsverband Noord tech venture carduso en Ondernemerschap Noord Nederland Kennis conversie fonds Akkoord van Groningen Healthy ageing fund Proof of concept fund
Valorisatie verloopt via de landelijke, regionale en lokale structuren die ontstaan voor de topsectoren en de maat-schappelijke thema’s.
Vanuit de valorisatie- initiatieven ontstaat business development.
Onder de vele netwerken moet ook het Akkoord van Groningen worden genoemd.
RUG en UMCG investeren gezamenlijk meer dan 2 M€ in een octrooifonds dat patentering van vindingenfaciliteert. De toename van het aantal octrooien is daar een direct resultaat van (2011: 11 octrooien).
De RUG participeert in spin-offs en spin-outs via de RUG Houdster-maatschappij en het UMCG via de Stichting Triade.
* inzet voor topsectorenlogistiek en creatieveindustrie is via ingediendeinnovatiecontracten inontwikkeling.
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Het Centrum voor Valorisatie enOndernemerschap (CVO)De RUG, de Hanzehogeschool Groningen en het Universitair Medisch Centrum Groningen hebben samen het CVO opgericht. Ook nauw betrokken zijn: stad en provincie Groningen, NOM, Rabobank, FrieslandCampina, Triade, Samenwerkende Bedrijven Eemsdelta en meer dan 50 MKB bedrijven.
Het CVO wordt gefinancierd vanuit de Groningse partners en vanuit het valorisatieprogramma van het Ministerie van EL&I. Doel is een sterke impuls te geven aan de regionale economie door gerichte valorisatie en door versterking van het onderwijs, toegespitst op kennisintensief ondernemerschap.
De RUG is in het Centrum voor Valorisatie en Ondernemerschap Groningen actief op drie hoofdlijnen:› Publiek-private samenwerking (samen met het UMCG)› Ondernemerschaponderwijs en -ondersteuning (samen met de Hanzehogeschool)› Screening en scouting van kennis
Speciale aandacht gaat daarbij uit naar de strategische clusters Healthy Ageing en Energie. De bijdrage van het CVO aan de uitbouw van deze clusters van nationaal belang is een belangrijke reden voor stad en provincie Groningen om het initiatief te steunen met een financiële bijdrage van gezamenlijk € 1,4 miljoen.
Transfer en Liaison GroepTLG is het eerste loket voor onderzoekers voor advisering en ondersteuning bij het vinden van onderzoeksfinanciering.
TLG brengt onderzoek en bedrijfsleven bij elkaar waardoor samenwerking leidt tot innovatie, nieuwe onderzoeks-gebieden en valorisatie.
TLG ondersteunt onderzoekers bij› Het opzetten van of aansluiten bij nationale, regionale of internationale onderzoeksprojecten;› Het aanvragen van persoonsgebonden onderzoeks- budgetten;› Het opzetten van strategische onderzoekpartnerships met bedrijven en maatschappelijke organisaties;› Het aangaan van bilaterale samenwerking met bedrijven; het aanvragen van een octrooi.
Valorisatie: organisatie
› Zie ook: projectplan CVO
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Human capital en arbeidsmarkt
Anno 2012
Focus op het aantrekken van (internationaal) weten-schappelijk talent door middel van het universiteitsbrede Tenure Track-model.
De RUG heeft al geruime tijd speciale aandacht voor het aantrekken van vrouwelijk toptalent in het Rosalind Franklin Fellowship-programma.
Ruime aandacht voor de ontwikkeling en ondersteuning van wetenschappelijk talent: dat blijkt o.a. uit de aanstelling van een Dean Talent Development.
Ruime aandacht is er, ook internationaal, voor de professio-nalisering van (Academic) Leadership.
Keuzes resulteren in top 5-placering in mondiale ranking “best places to work in Academia” (in The Scientist) en als beste werkgever in de sector in Intermediair en InCompany.
Ambitie 2015
De ontwikkeling van talent wordt op alle niveaus en inalle werksoorten gezien als de kernactiviteit van dewerkgever.
Het in 2012 ingevoerde systeem van resultaat enontwikkelingsgesprekken, opvolger van het systeem van ontwikkelingsgesprekken en incidentele beoordelingen, heeft geleid tot een versterking van de cultuur van resultaatgerichtheid en elkaar aanspreken.
De universiteit experimenteert met pilots op het terrein van het nieuwe werken, teneinde een betere work-life balance te creëren en de motivatie van medewerkers verder te versterken.
De studenten wordt via het career service centre actief instrumenten aangeboden om de stap naar de arbeids-markt beter te kunnen zetten. Via de careers monitor wordt de loopbaan van studenten gevolgd en wordt er een directe link gelegd naar het alumnibeleid van de instelling.
› Zie ook: sociaal jaarverslag RUG
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
De RUG in één oogopslag: talentontwikkeling als doorgaande lijn
Scholierenacademie
Honours college
Graduateschool
Talentprogramme
Academicleadership
webclassescollegecarrousselproefstuderen
kennismakingoriëntatiezelfselectie
VWOGymnasium
excellentie:honours collegeuniversity college
bindend studie advies‘harde knip’learning communities
bachelormaster
training landelijke competitie
promotie opleidingexcellente masters
researchmasterpromotietraject
selectieERC startingveni /vidi
tenure track systeem
post-doc / U(H)Dadjunct-hoogleraar
ERC advancedbeoordelingvici
leadership training
hoogleraardecaan/directeur
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Hoofdkeuzen efficiency 2015
Strategisch Plan RUG 2010–2015
“De RUG wil zoveel mogelijk geld en formatie besteden aan excellent onderwijs en onderzoek. Doel is: minimaal handhaving van de huidige verhouding WP/OBP. Door vergroting van de efficiëntie in administratie en onder-steuning kunnen nieuwe taken worden opgepakt. Een efficiënte ondersteuningsorganisatie van hoog niveau ten behoeve van onderwijs en organisatie blijft daarmee een belangrijke prioriteit.”
Ambitie 2015
De RUG kiest voor de indicator overheadformatie alspercentage van de totale formatie. Dit sluit goed aanbij het intern gehanteerde kengetal voor de verhouding WP/OBP en deze indicator kan eenvoudig onafhankelijk worden gevalideerd.
De ambitie van de RUG is verbetering van efficiency eneffectiviteit van de generieke overhead op de terreinen: › Ruimtegebruik› Facilitaire diensten› Centrale inkoop› Financiële administratie› Internationalisering
De RUG wil dit bereiken terwijl de generieke overhead als percentage van de totale formatie minimaal gelijk blijft of verbetert.
› Zie ook: jaarverslag 2011 en jaarrekening 2011 RUG
2005 2010 2005–2010
WP 2596 fte 3445 fte toename 32,7%
OPB 2018 fte 2315 fte toename 14,7%
3 invalshoeken Universiteiten RUG 2010 Berenschot 2010
Overhead fte/totaal fte 19,9% 18,4%
Overheadkosten fte/totaal fte € 15.566 € 12.569
Overheadkosten totale omzet 7,8% 6,1%
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Draagvlak en medezeggenschap
College van Decanen
Draagvlakdiscussie profilering en strategie
Invulling facultaire profilering en strategie
Uitvoering afspraken
Universiteitsraad
Instemming Strategieplan 2010–2015
Bespreking keuzes hoofdlijnen profilering
Raad van Toezicht
Afstemming koers RUG
Stakeholders
Discussiebijeenkomst met student-bestuurders
Discussiebijeenkomst met jonge onderzoekers
Discussies met alumni in alumnikringen
Afstemming stakeholders maatschappelijke thema’s
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
RUG: de selectieve ambities op een rij
Talent
De universiteit zal zich verder positioneren als een instelling waar talent en het ontwik-kelen van talent centraal staat, op grond van een continuüm. De RUG wil in deze een internationale benchmark zijn. De ontwik-keling van de verschillende instrumenten krijgt voorrang.
Samenwerking en ondernemerschap
De RUG werkt samen met de Universiteit Twente, met het Noordelijke HBO en met het UMCG op het terrein van ondernemerschap. Het Centrum voor Valorisatie en Onder-nemerschap en de afspraken met de UT zorgen voor een kansrijke omgeving.
Learning communities
De RUG werkt in 2015 in het onderwijs met het concept van de learning communities. Een learning community is een jaargroepin grote studierichtingen van circa 100 studenten met een vaste groep docenten. Men studeert ‘samen op’ en heeft gezamenlijk opdrachten. Er is een sociale en educatieve, stimulerende omgeving voor studenten. In de verbrede bacheloropleidingen is de learning community de cohesie tussen studenten en docenten. Excellentie
Talentontwikkeling begint met het herkennen en stimuleren van excellentie. Naast het reeds bestaande Honours College richt het University College zich op de maat-schappelijke prioriteiten, duurzaamheid is het centrale thema.
Selectie, keuze en voortgang
Bij grote studierichtingen is begeleiding bij de juiste studiekeuze voor en tijdens de studie cruciaal. T.b.v. de decentrale selectie en de voortgang worden instrumenten (b.v. voortgangstoetsen) ontwikkeld die de advisering en de begeleiding ondersteunen en objectiveren.
Distance en life long learning
Gebruik van IT en AV, het inzetten van begeleiding via internet, aangepaste onderwijsvormen en leermiddelen zijn de kern van het nieuwe aanbod dat wordt ontwikkeld.
Research career start
De start van de loopbaan in de wetenschap vraagt om een snelle insteek. Hoe eerder resultaat wordt geboekt hoe beter. Integratie van begeleiding in research masters en PhD trajecten leidt tot een versnelling van de overgang naar de wetenschappelijke loopbaan.
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
De RUG investeert in verbetering van de kwaliteit van het onderwijs, in verbetering van studiesucces, in verbetering van de kwaliteit van docenten. In deze prestatieafspraken schetst de RUG een beeld van verdere intensivering op het terrein van onderwijs en talent. We gaan in het onderwijs aan de slag met learning communities, we bouwen het talent development programma uit, en het university college als excellent onderwijspendant van de maatschappelijke onderzoekthema’s
RUG: de selectieve ambities in geld
Learning communities
› 2013 pilots in twee faculteiten› 2014 uitbreiding naar vier faculteiten› 2015 bestendiging Investeringsfonds voor ontwikkeling structuur, gereedschap en implementatie 2013 en 2014: 1,5 M€ /jaar
Selectie, keuze en voortgang
› 2013 ontwikkeling instrumenten (o.a. voortgangstoetsen) voor selectie en begeleiding› 2014 implementatie› 2015 evaluatie en uitbouw investering graduate school: 1,5 M€
University college
› 2012 stuurgroep university college › 2013 goedkeuring plan university college en voorbereiding implementatie› 2014 implementatie eerste jaar UC› 2015 bestendiging Investeringsfonds voor Dean, ontwikkeling en organisatie: 2 M€ /jaar
Samenwerking en ondernemerschap
Stimuleringsfonds voor ontwikkeling en ontwerp projecten ondernemerschap Healthy Ageing en Energy met UT:0,5 M€ /jaar
wordt geïnitieerd en geïmplementeerd. Voorts wijzen wij op de nadruk op talentontwikkeling, die in Groningen onderdeel is van een continuüm. En de inzet van een university college dat aansluit bij de maatschappelijke profilering en dus ook de ambitie heeft om op de terreinen van healthy ageing, energy en sustainable society het maatschappelijke talent voor de arbeismarkt op te leiden. Voor deze activiteiten is geld nodig. Het geld van het selectieve budget zal hiervoor worden ingezet.
Afstandsonderwijs en levenslang leren
› 2013 opzet aanbod› 2014 pilots› 2015 evaluatie en uitbouw investering onderwijsmodules: 1,0 M€
Talent development
› 2013 volledige implementatie projectplan van de Dean Talent Development› 2014 uitbreiding naar volledig projectplan Academic Leadership› 2015 bestendiging Investeringsfonds voor Dean voor ontwikkeling van en coördinatie: 0,5 M€ /jaar
Integratie research masters en PhD
› 2013 graduate school maakt plan› 2014 implementatie› 2015 evaluatie en uitbouw investering graduate school: 0,5 M€
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
De RUG profileert zich als een internationale researchuniversiteit, geworteld in Noord-Nederland,
waarin onderwijs en onderzoek onlosmakelijk verbonden zijn. De ambitie is een groei van de
internationale instroom. Daarom wordt voor alle student gerelateerde indicatoren het RUG-cohort
gekozen. Het RUG-cohort bestaat uit studenten met een VWO-diploma of buitenlands equivalent
die zich voor het eerst in het hoger onderwijs inschrijven, voor één opleiding en deze inschrijving
voor 1 oktober hebben gerealiseerd.
De keuzen van de ambities t.a.v. de prestatie indicatoren zijn rechtstreeks aan het RUG-onderwijs-
beleid te koppelen.
ExcellentieHet succesvolle Honours College ontwikkelt zich verder door integratie van verdiepende
facultaire trajecten. Daarnaast start de RUG een University College. In het University College zullen de
drie maatschappelijke thema’s van de RUG een centrale focus vormen, met als gemeenschappelijke
noemer: duurzaamheid. Het University College zal na de ontwikkelfase extern worden beoordeeld
waardoor accreditatie als excellente opleiding kan worden verkregen.
StudiesuccesHet belangrijkste doel is het studiesucces sterk te verbeteren door een stijging van het rendement
van 53,3% (huidig niveau) naar 70% (ambitie 2015). Middelen daartoe zijn de verdere verhoging van
het BSA, pilots met learning communities en jaarklassen, brede bachelors op basis van een vernieuwde
curriculum opbouw, innovatie en differentiatie van de toetsing . Daarmee zal in de komende periode een
samenhangend pakket pilots worden gedaan.
Door verhoging van het BSA wordt de selectie in de propedeuse versterkt en de uitval vervroegd.
De hoge uitval die de RUG traditioneel na het eerste jaar had, wordt daardoor deels verplaatst naar
het eerste jaar. De omvang van de instellingsuitval in jaar één zal niettemin beperkt blijven (tot 13%)
door een reeks maatregelen gericht op verbetering van de integrale lijn van kennismaking, oriëntatie,
matching en (zelf )selectie (voorbeelden zijn het gebruik van webklassen, zelfassessment, voortgangs-
toets, intake gesprekken).
De ambities voor instellingsuitval en switch moeten in samenhang worden gezien. De ervaring leert
dat RUG-studenten die van opleiding veranderen, meer dan gemiddeld een andere opleiding bij de
RUG gaan volgen in plaats van een opleiding bij een andere instelling. Dat maakt de ambitie voor
uitval na 1 jaar lager dan het landelijk WO-gemiddelde (13% ipv 17%). Het percentage voor switch
kan desondanks naar een lager niveau doordat bij een viertal faculteiten brede bacheloropleidingen zijn
en worden ingevoerd die tot vermindering van switch zullen leiden.
Kwaliteit docentenGoed onderwijs staat of valt met de docent. Werken aan docentkwaliteit is een continu proces.
De kwaliteit van docenten wordt binnen de RUG gemarkeerd door het BKO als minimale kwalificatie.
In 2015 hebben 80% van de docenten (hoogleraren, UHD’s, UD’s en docenten, met een aanstelling
van meer dan 0,2 fte en een dienstverband van minimaal 3 jaar) een basiskwalificatie onderwijs
(vastgelegd en gevalideerd in de personeelsadministratie).
OnderwijsintensiteitDe RUG wenst in gezamenlijkheid aan kwalitatief hoogstaand onderzoek en onderwijs te werken.
Studenten zijn in dit proces partner, vooral in het onderwijs. Daarom wil de RUG een sterke band
tussen studenten en de universiteit. De verbondenheid tussen student en instelling wordt onder
andere geconcretiseerd voldoende contacturen. In 2015 hebben alle opleidingen minimaal
12 geprogrammeerde contacturen per week.
Indirecte kosten De generieke overhead als percentage van de totale formatie minimaal blijft gelijk of verbetert
(d.w.z. wordt een kleiner deel).
Onderwijskwaliteit In 2013 wordt de instellingstoets met succes doorlopen.
Reductie onderwijsaanbodhet aantal bacheloropleidingen wordt met 17 verlaagd door introductie van brede bachelor-
opleidingen in de faculteiten Economie en Bedrijfskunde, Rechtsgeleerdheid en Letteren.
ValorisatieVanuit het in 2011 gestarte Centrum voor Valorisatie en Ondernemerschap richt de RUG zich
(samen met UMCG en Hanzehogeschool) op drie hoofdlijnen: publiek-private samenwerking;
ondernemerschaponderwijs en -ondersteuning; screening en scouting van kennis. De business
development krijgt gestalte door vanuit de eigen valorisatiethema’s samen met marktpartijen
en netwerkpartners initiatieven te ondersteunen.
RUG: de prestatieafspraak
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Indicatoren RUG
Indicator Huidige waarde Ambitie 2015
Excellentie 1 5,4% 7%
Instellingsuitval jaar 1 2 12,1% 13%
Switch binnen instelling 3 11,9% 10%
Bachelorrendement 4 53,3% 70%
BKO 5 16,4% 80%
Onderwijsintensiteit 6 100% 100%
Overhead 7 18,4% 18,4%
Voor de student gerelateerde indicatoren is het RUG-cohort gekozen.Het RUG-cohort bestaat uit studenten met een VWO-diploma of buitenlands equivalent die zich voor het eerst in het hoger onderwijs inschrijven, voor één opleiding en deze inschrijving voor 1 oktober hebben gerealiseerd. Met de keuze voor deze indicator wordt rekening gehouden met de groeiende groep internationale bachelorstudenten.
1 De instroom van het RUG-cohort in door Sirius/NVAO erkende excellentietrajecten.
2 Het percentage studenten uit het RUG-cohort dat na 1 jaar niet meer aan de instelling staat ingeschreven.
3 Het percentage studenten uit het RUG-cohort dat na 1 jaar niet meer bij dezelfde opleiding staat ingeschreven, maar nog wel aan de RUG.
4 Het aandeel van het aantal herinschrijvers na 1 jaar in de opleiding (RUG-cohort) dat binnen 4 jaar een diploma aan de RUG behaalt.
5 Het aandeel hoogleraren, UHD’s, UD’s en docenten, zowel vast als tijdelijk, met een aanstelling groter dan 0,2 en minimaal 3 jaar in dienst, dat de Basis Kwalificatie Onderwijs heeft.
6 Het aandeel van de opleidingen in de propedeutische fase in de OER-en met minimaal 12 geprogrammeerde contacturen per week, op basis van contacturen per geprogrammeerde onderwijsweek.
7 Overheadformatie als percentage van de totale formatie volgens definitie Berenschot.
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Facultaire profilering: beta en medisch
Faculteit der Wiskunde enNatuurwetenschappen
Onderwijs Organisatie: Al het BSc-onderwijs wordt ondergebracht in een
Undergraduate School, al het MSc- en PhD-onderwijs in een
Graduate School, alle onderwijsondersteuning in Study Support
Center, dit alles met als doel uniformering, hogere rendementen,
efficiency, en effectievere marketing en werving in alle drie fasen.
› Oriëntatie opleidingen: In BSc -fase disciplinaire instroom met
profielkeuzes; in MSc-fase opleidingen die sterk aansluiten bij
onderzoekinstituten. Technische opleidingen naast algemene.
Meer aandacht voor ondernemerschap en loopbaan.
› Internationalisering: Overgang naar Engelstalige BSc-
programma’s, tenminste in sectoren “Natuurwetenschappen
en Technologie” en “Informatica en Cognitie”; start werving
buitenlandse BSc-studenten en intensievere werving buitenlandse
MSc-studenten.
› Excellentietrajecten: Introductie van meer excellentietrajecten,
met name ook disciplinaire.
OnderzoekFocus op 4 interdisciplinaire thema’s: (i) Functional Materials: Begrip en beheersing van functionaliteit op de nanometerschaal,
incl. elektromagnetische functionaliteit, biomoleculaire en
biogeïnspireerde functionaliteit, en (groene) katalyse.(ii) Life and Health: Moleculaire mechanismes van bioprocessen, incl. biobased
economy; systeembiologie en synthetische biologie; gedrag,
ecologie en evolutionaire biologie., (iii) Systems Modeling: Algemeen wiskundig en computationeel begrip van complexe
systemen in hun operationale context, incl. niet-lineaire dynamische
systemen, “machine learning” en patroonherkenning, computa-
tionele geometrie en visualisatie, systeem- en regeltechniek, en
gedistribueerde systemen; (iv) Quantum Universe: Beschrijving
van de fundamentele natuurkrachten, o.a. quantumgravitatie;
begrip van structuurformatie van het heelal en de formatie en
verstevigt zijn positie op het gebied van onderwijs door ambities
van medewerkers op het gebied van onderwijs te stimuleren en te
honoreren. Hiervoor is een expliciet loopbaanperspectief op het
gebied van onderwijs ontwikkeld.
› ‘Learning Communities’: kleine gemeenschappen van studenten
en docenten rond specifieke thema’s komen centraal te staan.
OnderzoekHet onderzoek in de medische/biomedische wetenschappen in
Nederland is internationaal van uiterst hoge kwaliteit. Met een
positie in het midden van het Nederlandse veld is het FMW/UMCG
onderzoek van zeer hoge kwaliteit. Door verdere focussering van het
onderzoek rond het thema ‘healthy ageing’ zal een toppositie op
dit gebied binnen Nederland ingenomen gaan worden en zal de
kwaliteit van het onderzoek verder stijgen.
Speerpunten onderzoek: Het UMCG heeft de primaire focus van het wetenschappelijk
onderzoek op veroudering, cq levensloopgeneeskunde gelegd.
Het longitudinale bevolkingsonderzoek Lifelines (inclusie van
165.000 personen; 30 jaar vervolgonderzoek; investering 90 miljoen
euro) en het European Research Institute on the Biology of Ageing
(ERIBA; investering 49 miljoen euro) zijn voorbeelden van signifi-
cante investeringen op dit gebied. ERIBA en het Nederlands Kanker
Instituut (NKI) hebben vanuit het Nationale Roadmap-programma
2012–2014 18,6 miljoen euro subsidie ontvangen voor de bouw
van een ‘Mouse Clinic for Cancer and Aging research’. Daarnaast
worden publiek-private samenwerkingen op dit gebied gestart, zoals
het Center of Medical Imaging North East Netherlands (CMINEN;
beeldvormingsmethoden en -technieken voor een kwalitatief betere
en betaalbaardere gezondheidzorg) en SPRINT (Smart Prevention,
Rehabilitation & INtervention Technologies; nieuwe medische
apparaten, programmatuur en hulpmiddelen). Er is verder een
vruchtbare samenwerking met de Mayo Clinic (US) en zijn twee
belangrijke persoonsgebonden Advanced Investigator Grants met
een totale waarde van 4 miljoen euro verkregen.
evolutie van sterrenstelses, sterren en planeten. Instrumentatie.
Voor een nadere beschrijving van deze thema’s zij verwezen naar
het Strategiedocument FWN 2012–2016.1
Valorisatie Deze vindt plaats op onder andere (maar niet exclusief) het gebied
van de drie maatschappelijke RUG-thema’s Energy, Sustainable
Society en Healthy Aging. Deze gebieden worden ook gevoed
vanuit de 4 facultaire thema’s en krijgen een centrale coördinatie
binnen FWN.
Universitair Medisch Centrum Groningen
OnderwijsFMW/UMCG is een van de grootste aanbieders van onderwijs in de
medische wetenschappen in Nederland. De kwaliteit is al vele jaren
uitstekend en de ambitie is dit verder uit te bouwen via een drietal
speerpunten. Daarnaast zullen er een nieuwe master Sport Sciences
en een topbachelor ‘Healthy Ageing opgericht worden.
Speerpunten onderwijs: › Internationalisering: 50% van de reguliere studenten zal
ervaring opdoen in het buitenland. Binnenkomende mobiliteit
wordt gestimuleerd door het aanbieden van een Engelstalig cur-
riculum (‘International Bachelor of Medicine Groningen’) met als
thema ‘Global Health’. Daarnaast wordt jaarlijks een zevental
Summer Schools georganiseerd, die (inter)nationale studenten
kennis laten maken met FMW/UMCG-onderzoek en daarna via
de “Groningen Summer Experience’ te interesseren voor een
researchmaster- of promotietraject in Groningen. De European
Medical School Oldenburg-Groningen en de overeenkomst met
de King Faisal Universiteit (KFU) van Al Ahsa in Saudi-Arabië zijn
voorbeelden dat het Groninger onderwijssysteem geëxporteerd
kan worden naar het buitenland.
› Docentprofessionalisering en -loopbaanbeleid: het UMCG
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Facultaire profilering: geesteswetenschappen
Letteren
Vernieuwingen in het onderwijsHet bacheloronderwijs verbreedt zich, bijvoorbeeld door de
introductie van een brede bachelor Europese Talen en Culturen
(met alle moderne vreemde Europese talen erin: Deens, Duits,
Engels, Fins, Frans, Fries, Hongaars, Italiaans, Noors, Russisch,
Spaans, Zweeds; 6 CROHO opleidingen gaan hierin op). Friese
taal en cultuur en Engelse taal en cultuur blijven daarnaast ook
zelfstandig bestaan. Uitbreiding met Portugees wordt overwogen.
De masterprogramma’s worden sterker geprofileerd en het aantal
opleidingen wordt gereduceerd tot 13 (i.p.v. 26) m.i.v. 1 september
2012 in een landelijke operatie. Er komt een nieuw bachelor-
programma Media en journalistiek cultuur (voortbouwend op de
huidige dubbele minor) per 2014 of 2015 en een nieuw selectief
en Engelstalige masteropleiding East-Asian Studies (regiostudie)
i.s.m. rechten en economie. (2014). Landelijk zal worden samen-
gewerkt bij de schooltalenmasters (in het kader van Duurzame
Geesteswetenschappen) i.v.m. bundeling van expertise, met
onderwijs in en over de doeltaal (essentieel ter voorbereiding
van de lerarenopleiding).
OnderzoekConform het Actieplan Duurzame Geesteswetenschappen is het
onderzoek gegroepeerd rond vier thema’s: geschiedenis en theorie
van de politiek (onderzoekinstituut ICOG), productie en overdracht
van kennis in de maatschappij van heden en verleden (onderzoeks-
instituten ICOG en GIA), taalverwerking (onderzoekinstituut
CLCG), culturele lnadschappen (CLCG, GIA en ICOG). Daarnaast
zal de faculteit bijdragen aan de RUG-brede onderzoeksthemá
Sustainable Society en Healthy Ageing en wellicht op bescheiden
schaal aan Energy. De faculteit neemt deel aan creatieve industrie
(media en ICT; cultureel erfgoed).
Godgeleerheid en Godsdienstwetenschap
OnderwijsDe faculteit heeft vier nieuwe thematisch sterk geprofileerde
masterprogramma’s ontwikkeld die m.i.v. 2012-2013 worden
aangeboden. Er is gekozen voor Engelstalige programma’s om
ook internationaal te kunnen werven. Het gaat om sterke research
based programma’s die nauw aansluiting bij het facultaire profiel
Religie en Cultuur en bij de nieuwe facultaire onderzoeksprofielen.
Vanaf 2013 volgt verdere aanpassing van het curriculum van de
bachelor Theologie en Religiewetenschappen:
› Meer thematisch georiënteerd;
› Sterke aansluiting bij het facultaire profiel Religie en Cultuur;
› Een goed verankerde onderzoekslijn in combinatie met een
leerlijn academische vaardigheden, die de verwevenheid van
onderwijs en onderzoek ook in de bachelor expliciet en
transparant maakt;
› Aanbod van Engelstalige trajecten om ook op bachelor-
niveau meer internationale studenten aan te trekken.
OnderzoekHet profiel is: religie en cultuur, met bijzondere aandacht voor:
› De formatieve fasen van de “Abrahamitische religies” (jodendom,
christendom en islam) in hun culturele context;
› Religie in wereldwijd en vergelijkend perspectief;
› Het Westerse discours over religie en het publieke domein.
Wijsbegeerte
OnderwijsDe Ba-opleidingen wijsbegeerte zijn breed, klassiek en onder-
zoeksgeoriënteerd: ze bestrijken het hele spectrum van de
systematische wijsbegeerte en de geschiedenis van de filosofie.
De student verwerft aldus grondige kennis van de verschillende
filosofische onderzoeksmethoden. De Ma-opleidingen sluiten
inhoudelijk en methodologisch sterk aan op de vakwetenschappen.
In de Research Master-opleiding ligt de nadruk op het inter-
nationaal toonaangevende onderzoek van de faculteit. Onderwijs-
vernieuwingen betreffen de voorbereiding van een interfacultaire
Ba-opleiding Philosophy, Politics and Economics en samen met de
London School of Economics een double degree Ma-programma
‘Rationality and Decision’.
OnderzoekHet Groningse wijsgerige onderzoek kenmerkt zich door een
analytische oriëntatie en door aansluiting op de vakweten-
schappen. De onderzoeksprogramma’s op het gebied van de
geschiedenis van de filosofie, de ethiek, en de theoretische
filosofie (kentheorie, logica, en wetenschapsfilosofie) zijn
internationaal toonaangevend en herhaaldelijk als excellent
beoordeeld. De faculteit draagt bij aan de RUG-brede onderzoeks-
thema’s Sustainable Society en Healthy Ageing.
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Facultaire profilering: sociaal en recht
Gedrags- en Maatschappijwetenschappen
OnderwijsDe drie Ba-opleidingen (Psychologie, Pedagogische Wetenschappen
& Onderwijskunde, Sociologie) zijn breed, maar profileren zich door
de expliciete research drivenness: M&T maakt een belangrijk deel
uit van alle curricula. Hands-on ervaring met onderzoek doen hoort
expliciet tot het bachelorprogramma van elke student. Naast de
masteropleidingen in de hoofddisciplines is er een gezamenlijke
Research Master. Binnen de masteropleidingen zijn er (of
ontstonden recentelijk) zeer profilerende routes (zoals: congenital
deaf blindness, klinische neuropsychologie, arbeid, levensloop en
organisaties). Alle opleidingen kennen een sterke research based,
verdiepende niveaudifferentiatie in excellentieprogramma’s. Ook
profileert de faculteit zich in de Academische PaBo (academische
opleiding leraar basisonderwijs), via een double degree-programma
(HBO- en WO-bachelor diploma), i.s.m. de HBO-instellingen in het
Noorden: Stenden, Hanze en NHL.
OnderzoekHet onderzoek binnen GMW betreft onderzoek naar gedrag en
samenleving(en), met als hoofdthema’s: Gedrag van individuen
(vooral Psychologie), dynamiek van groepen/sociale systemen
(vooral Sociologie, specifiek: pro- en anti-sociaalgedrag, sociale
netwerken, en ongelijkheid), en Ontwikkeling en (aan)leren van
gedrag (vooral Pedagogiek en Onderwijskunde). Het gaat zowel
om normaal gedrag als om (interventies bij) problematisch gedrag.
Aan alle drie de maatschappelijke RUG-thema’s draagt GMW
bij via zeer goede tot excellente onderzoeksprogramma’s. Energy:
gedragsbeïnvloeding in de omgang met (innovatieve) energie-
voorzieningen. Healthy Ageing: de preventie en behandeling
m.b.t. mentale gezondheid, de relatie tussen de sociale context
en gezondheid en welzijn, en zinvolle activiteiten voor personen
met (ernstige) beperkingen. Sustainable Society: oplossingen
voor het spanningsveld tussen individueel en maatschappelijk
belang. Binnenkort wordt het onderzoeksinitiatief Sustainable
Cooperation in samenwerking met de UU en de WUR voorgelegd
voor een zeer prestigieuze en omvangrijke Zwaartekrachtsubsidie
van NWO.
Rechtsgeleerdheid
Het profiel van de Groningse juridische faculteit is dat van een
brede, klassieke juridische faculteit met een moderne, inter-
nationale gerichtheid. De faculteit wil vakbekwame, academische
gevormde juristen opleiden voor het gehele veld van juridische
beroepen. Inhoudelijk worden de opleidingen sterk bepaald
door de eisen vanuit het civiel effect.
OnderwijsIn de periode 2012–2015 zal de faculteit het aanbod van zeven
bacheloropleidingen, waaronder één met een English stream,
vereenvoudigen en terugbrengen tot:
› Eén brede Nederlandstalige bachelor rechtsgeleerdheid die
aansluiting biedt op masteropleidingen voor de togaberoepen
(rechter, officier van justitie en advocaat), het notariële recht,
het fiscale recht, het bedrijfsrecht en het openbaar bestuur,
alsmede op de facultaire research master.
› Een Engelstalige opleiding International and European Law
die aansluiting biedt op de specialistische Engelstalige master-
opleidingen van de faculteit.
Daarnaast is de faculteit van plan één nieuwe opleiding starten met
een zwaartepunt op cyber crime en cyber safety.
Onderzoek
In reactie op de aanbevelingen van de externe onderzoekvisitatie is
in 2011 het onderzoekprogramma herzien om het meer focus en
een samenhang te geven. Het onderzoekprogramma voor de periode
2012–2015 kent een profilering in zes programma’s:
1 Effective Criminal Law
2 Energy and Sustainability
3 Protecting the European Citizens and Market Participants
4 Practicable Private Law
5 Public Interests and Private Relationships
6 Public Trust and Public Law.
De programma’s bestuderen het recht vanuit de optiek van law
and governance met als doel te komen tot recht dat bijdraagt
aan een meer duurzaam sociale samenleving. De programma’s
hebben maatschappelijke relevantie, zijn vakgroepoverstijgend,
multidisciplinair van opzet en kennen een nationaal en
internationaal profiel. Ze zijn ondergebracht in één facultair
onderzoekinstituut, het Groningen Centre for Law and
Governance (GCL). Vanuit de zes programma’s wordt
deelgenomen aan het onderzoek op de RUG-thema’s Energy
en/of Sustainable Society.
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Facultaire profilering: economie & bedrijfskundeen ruimtelijke wetenschappen
Economie en Bedrijfskunde
OnderwijsPer 1 september 2012 voert de FEB een geheel nieuw opleidingen-
aanbod in. Bij alle programma’s is de koppeling tussen onderwijs
en onderzoek versterkt. De Research Driven Education-filosofie
die de faculteit heeft ontwikkeld, voorziet in zowel theoretische
verdieping van, als praktische kennismaking met onderzoeks-
methodologie en uitvoering. Daarnaast heeft ‘oriëntatie op
de arbeidsmarkt’ een structurele plaats in alle programma’s.
Reductie bacheloropleidingen: per 1 september 2012 van
negen naar vier brede bacheloropleidingen: Economics &
Business Economics, Bedrijfskunde, International Business en
Econometrics and Operations Research. Bij de ontwikkeling van
de programma’s zijn (inter)nationale standaarden gebruikt.
De vernieuwde masterprogramma’s zijn grotendeels direct
gekoppeld aan de onderzoekprogramma’s van de FEB. In één geval
betreft het een academische beroepsopleiding (Accountancy &
Controlling).
OnderzoekHet onderzoek, georganiseerd in SOM, is recent gereorganiseerd
in zes thema’s. Het onderzoekinstituut en de Graduate School zijn
recent geëvalueerd via een midtermreview, met o.a. zeer positieve
uitkomsten voor kwaliteit en lange termijn levensvatbaarheid.
De volgende thema’s zijn kwalitatief hoogwaardig, maatschappelijk
relevant, hebben externe fondsen verworven en bieden kansen aan
jonge onderzoekers:
International productivity and growth; International business, location and trade; Performance and impact of financialinstitutions; Customer behavior and effects of marketing mixinstruments; Supply Chain Analysis; Organizational behavior.Deze thema’s zijn verbonden met het RUG brede maatschappelijke
thema sustainable society.
Rol van externe stakeholdersMet de Raad van Advies is in het voorjaar van 2011 gesproken over
de onderwijsvernieuwing. De Raad van Advies van SOM is gehoord
bij de ontwikkeling van het onderzoeksprofiel.
Ruimtelijke Wetenschappen
Profilering tWIST, towards Well-being, Innovation and Spatial TransformationProfilering van FRW wordt zichtbaar in de samenwerking tussen
de 4 centrale wetenschappelijke disciplines in de faculteit:
culturele geografie, demografie, economische geografie en
planologie. Deze samenstelling is uniek. Demografie heeft
de enige masteropleiding Population Studies in Nederland;
culturele geografie wordt alleen in Groningen gegeven;
economische geografie is heel sterk in ‘regional sciences’,
samen met FEB; en planologie (met indeling technische
planologie en sociale planologie) profileert zich ook steeds
meer als expertisecentrum in Nederland en de wereld.
De samenwerking tussen de 4 disciplines en dus de gezamenlijke
facultaire profilering wordt zichtbaar in het URSI (Urban and
Regional Studies Institute) onderzoeksprogramma tWIST: towards Well-being, Innovation and Spatial Transformation:
Binnen de RUG-profilering is FRW actief in alle 3 maatschappelijke
thema’s:
› Bijna al het onderzoek kan een bijdrage leveren aan het thema
Sustainable Society
› Ongeveer een derde van het onderzoek levert een bijdrage
aan het thema Healthy Ageing
› Een klein deel van het onderzoek (met name planologie en
vastgoed) levert een bijdrage aan Energie.
Er is een duidelijke link in het onderzoek met de EU Challenges:
Healthy Ageing (demografie, geografie) en Water en Energy
(planologie);
En bij de Topsectoren gaat het m.n. om Life Sciences, Energy;
Water; Creative Industries, met smart cities/regions, social impact;
Agrofood; Logistiek.
tWIST en onderwijstWIST en de samenwerking tussen de 4 onderzoeksclusters is
op dit moment geinternaliseerd bij de onderzoekers. tWIST zal
ook meer in de Graduate School (PhD-onderzoek en ReMa)
worden ingebed; leidraad zijn bij het delen van vakken tussen
de verschillende masteropleidingen, en bij de inhoudelijke
herzieningen in het bacheloronderwijs: met name de samen-
werking tussen geografie, planologie en demografie staat
daarbij centraal, en onderzoeks-gedreven onderwijs.
1
2 3 4
5
6 7
8
9
10 11 12 13
14
15 16 17
18
19
20 21 22
23
24
25 26 27
28 29 30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
StatusDe inhoud van dit document is deverantwoordelijkheid van het College vanBestuur van de Rijksuniversiteit Groningenen is vastgesteld op 1 mei 2012.
College van BestuurRijksuniversiteit GroningenPostbus 729700 AB Groningen
Lijst met afkortingen
ARWU Shanghai Academic Ranking of World Universities
BMM BioMedical Materials Program
CEES Center for Ecological and Evolutionary Studies
CCC Carbohydrate Competence Center
CMI Center of Medical Iamaging North East
Netherlands
CPP Citations Per Paper
CTMM Center for Translational Molecular Medicine
ECTS/EC European Credit Transfer System
EDGaR Energy Delta Gas Research
ERC European Research Council
ERIBA European Research Institute on the
Biology of Ageing
ESRIG Energy and Sustainability Research
Institute Groningen
GCL Groningen Centre for Law and Governance
GESP Groningen Energy and Sustainability
Programme
HANNN Healthy Ageing Noord Nederland
HAPS Healthy Ageing Population and Society
HEC Hanze Energy Corridor
HEEACT Taiwan Higher Education Evaluation Accreditation
Council of Taiwan
IVEM Centrum voor Energie en Milieukunde
ISW Instituut voor Integratie en Sociale
Weerbaarheid
LSH Life Sciences Health
MCCA Mouse Clinic for Cancer and Ageing
NCHA Netherlands Consortium for Healthy Ageing
NCSB-EMA Netherlands Center for Systems Biology of
Energy Metabolism and Ageing
NHL Noordelijke Hogeschool Leeuwarden
NIDI Netherland Interdisciplinary Demographic
Institute
NOM Investering- en ontwikkelingsmaatschappij
voor Noord-Nederland
SOM Research School Systems Organisation and
Management
SPRINT Smart Prevention, Rehabilitation & Intervention
Technologies
TIFN Top Institute Food & Nutrition
THES Times Higher Education
TLG Transfer en Liaison Groep
tWIST towards Well-being, innovation and
Spatial Transformation
UBC University Britsh Columbia
UNAM Universidad Nacional Autonoma de Mexico
URSI Urban and Regional Studies Institute
USP Universidade de Sao Paulo
WoS pub’s Web of Science publications
Wetsus Center of excellence for sustainable water
technology
ZIAM Zernike Institute of Advanced Materials
ZIF Zorg Innovatie Forum