prognozowanie krótkoterminowe w procesie planowania zasobów · wrzesień-2,93% 5,09% 1,05% 5,85%...

28
StatSoft Polska Sp. z o.o. • ul. Kraszewskiego 36 • 30-110 Kraków • www.StatSoft.pl Analiza danych • Data mining • Sterowanie jakością • Analityka przez Internet Prognozowanie krótkoterminowe w procesie planowania zasobów Prognozowanie krótkoterminowe Prognozowanie krótkoterminowe w procesie planowania zasobów w procesie planowania zasobów Marzena Marzena Imiłkowski Imiłkowski , GE , GE Money Money Bank Bank Andrzej Andrzej Sokołowski Sokołowski , , StatSoft StatSoft Polska Polska Warszawa, 22 marca 2007 Warszawa, 22 marca 2007

Upload: others

Post on 25-Jul-2020

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

StatSoft Polska Sp. z o.o. • ul. Kraszewskiego 36 • 30-110 Kraków • www.StatSoft.pl

Analiza danych • Data mining • Sterowanie jakością • Analityka przez Internet

Prognozowanie krótkoterminowe w procesie planowania zasobów Prognozowanie krótkoterminowe Prognozowanie krótkoterminowe w procesie planowania zasobów w procesie planowania zasobów

Marzena Marzena ImiłkowskiImiłkowski, GE , GE MoneyMoney BankBankAndrzejAndrzej SokołowskiSokołowski,, StatSoftStatSoft PolskaPolska

Warszawa, 22 marca 2007Warszawa, 22 marca 2007

2© Copyright StatSoft Polska, 2007

Plan wystąpieniaPlan wystąpieniaPlanowanie zasobów w banku – Cel i Proces

Prognozy tygodniowe

Determinanty wolumenu

Wyniki prognoz przed konsultacjami

Analiza modeli StatSoft

Wyniki prognoz po konsultacjach

Aktualny sposób prognozowania

Aktualne wyniki prognoz

3© Copyright StatSoft Polska, 2007

Optymalizacja kosztów

Zapewnienie obsady w godzinach pracy banku

Realizacja transakcji w wyznaczonym czasie

Planowanie zasobów w bankuPlanowanie zasobów w bankuCelCel

4© Copyright StatSoft Polska, 2007

Planowanie zasobów w bankuPlanowanie zasobów w bankuProcesProces

wymagane zasoby = liczba transakcji * średni czas transakcji

Prognozy tygodniowe

Etapy prognozPrognozydługoterminowe

Prognozy krótkoterminowe

5© Copyright StatSoft Polska, 2007

Prognozy tygodniowePrognozy tygodniowe

podstawa harmonogramu pracy pracowników

co wtorek do godziny 14:00 prognoza na kolejny tydzień

w układzie dziennym

w rozbiciu na główne typy transakcji

Cel:odchylenie prognoz: max. +/- 5%

6© Copyright StatSoft Polska, 2007

Determinanty wolumenuDeterminanty wolumenuLiczba klientówRodzaje produktówStruktura portfelaAkcje mailingoweAwarie systemów – dublowanie transakcjiReklamacjeDni „odstające”: święta, długie weekendy, itd.Czynniki zewnętrzne (np. XII – I – strajk poczty)Pogoda

7© Copyright StatSoft Polska, 2007

Wyniki prognoz przed konsultacjamiWyniki prognoz przed konsultacjami

27%

58%

15%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

poniże j 5%

od 5% do 10%

pow yżej 10%

-15%

-10%

-5%

0%

5%

10%

15%

20%

2006

-10-

02

2006

-10-

04

2006

-10-

06

2006

-10-

08

2006

-10-

10

2006

-10-

12

2006

-10-

14

2006

-10-

16

2006

-10-

18

2006

-10-

20

2006

-10-

22

2006

-10-

24

2006

-10-

26

2006

-10-

28

2006

-10-

30

`

8© Copyright StatSoft Polska, 2007

Wykres liniowy (Dane dzienne 16v*1428c)

159

117175

233291

349407

465523

581639

697755

813871

929987

10451103

11611219

12771335

1393

Wol

umen

9© Copyright StatSoft Polska, 2007

PytaniaPytania wstępnewstępneWartości odstające ?Czy jest trend ?Czy są wahania sezonowe ?Czy wariancja jest stabilna ?Jak długi powinien być okres uczący ?Które dni są nietypowe ?Jaką wybrać metodę modelowania i prognozowania ?

10© Copyright StatSoft Polska, 2007

Podział na próbę uczącą i testowąPodział na próbę uczącą i testową

próba uczącaprognoza

... Pt Sb Pn Wt Śr C Pt Sb Pn *Wt Śr C Pt Sb Pn Wt Śr C Pt Sb

* - dzień budowy prognozy

11© Copyright StatSoft Polska, 2007

Dane miesięczneDane miesięczneWykres liniow y (monthly 16v*59c)

1 4 7 10 13 16 19 22 25 28 31 34 37 40 43 46 49 52 55

12© Copyright StatSoft Polska, 2007

Dane miesięczne Dane miesięczne –– pierwsze różnicepierwsze różnice

Wykres liniow y (monthly 16v*59c)

1 4 7 10 13 16 19 22 25 28 31 34 37 40 43 46 49 52 55

13© Copyright StatSoft Polska, 2007

ANOVAANOVASkategor. wykres ramka-wąsy

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Miesiąc

Średnia Średnia±Błąd std Średnia±1,96*Błąd std

p=0,7285

14© Copyright StatSoft Polska, 2007

Profil tygodniowyProfil tygodniowySkategor. wykres ramka-wąsy: Wol skoryg

Pon Wto Śro Czw Pią Sob

Wol

umen

15© Copyright StatSoft Polska, 2007

Dni nietypoweDni nietypowe

WigiliaSylwesterWielka sobotaPrzed świętemPo święcie

Wykres średnich i przedz. ufności (95,00%)

zw ykły po św ięcie przed św iętem św ięto

DzienOkSw ieto

War

tośc

i

16© Copyright StatSoft Polska, 2007

Wartości oryginalne czy Wartości oryginalne czy zlogarytmowanezlogarytmowane??

Wartości oryginalne

1 14 27 40 53 66 79 92 105 118 131 144 157 170 183 196 209 222 235 248 261 274 287 300 313

Logarytmy

1 14 27 40 53 66 79 92 105 118 131 144 157 170 183 196 209 222 235 248 261 274 287 300 313

17© Copyright StatSoft Polska, 2007

Regresja wielorakaRegresja wieloraka

18© Copyright StatSoft Polska, 2007

Reszty modelu wstępnegoReszty modelu wstępnego

1 14 27 40 53 66 79 92 105 118 131 144 157 170 183 196 209 222 235 248 261 274 287 300 313

19© Copyright StatSoft Polska, 2007

Funkcja autokorelacji resztFunkcja autokorelacji resztFunkcja autokorelacji

(Błędy standardow e to oceny białego szumu)

-1,0 -0,5 0,0 0,5 1,0

19 +,018 ,0546 18 +,088 ,0547 17 +,010 ,0548 16 +,040 ,0549 15 +,091 ,0550 14 +,103 ,0551 13 +,145 ,0552 12 +,210 ,0553 11 +,202 ,0553 10 +,135 ,0554 9 +,110 ,0555 8 +,160 ,0556 7 +,251 ,0557 6 +,335 ,0558 5 +,311 ,0559 4 +,329 ,0560 3 +,325 ,0561 2 +,384 ,0562 1 +,585 ,0563Opóźn Kor. S.E

0372,6 0,000372,5 0,000369,9 0,000369,8 0,000369,3 0,000366,6 0,000363,1 0,000356,2 0,000341,8 0,000328,5 0,000322,5 0,000318,6 0,000310,3 0,000290,0 0,000254,1 0,000223,1 0,000188,5 0,000154,9 0,000108,1 0,000 Q p

20© Copyright StatSoft Polska, 2007

Modele autokorelacji resztModele autokorelacji reszt

21© Copyright StatSoft Polska, 2007

Model ostatecznyModel ostateczny

MAPE

3,31%

22© Copyright StatSoft Polska, 2007

Autokorelacja reszt modelu ostatecznegoAutokorelacja reszt modelu ostatecznego

-1,0 -0,5 0,0 0,5 1,0

30 -,039 ,0545 29 +,004 ,0546 28 +,005 ,0547 27 -,030 ,0548 26 +,041 ,0549 25 +,045 ,0550 24 +,029 ,0551 23 +,037 ,0552 22 -,008 ,0553 21 -,051 ,0554 20 -,054 ,0555 19 -,054 ,0556 18 -,072 ,0557 17 -,058 ,0558 16 +,003 ,0559 15 +,010 ,0560 14 -,044 ,0561 13 -,067 ,0562 12 -,106 ,0563 11 +,062 ,0564 10 +,084 ,0565 9 +,039 ,0566 8 +,068 ,0567 7 +,129 ,0568 6 +,216 ,0569 5 +,271 ,0570 4 +,291 ,0571 3 +,290 ,0572 2 +,305 ,0573 1 +,544 ,0574

Opóźn Kor. S.E

0231,4 0,000230,9 0,000230,9 0,000230,9 0,000230,6 0,000230,0 0,000229,4 0,000229,1 0,000228,6 0,000228,6 0,000227,8 0,000226,8 0,000225,9 0,000224,2 0,000223,1 0,000223,1 0,000223,1 0,000222,5 0,000221,1 0,000217,5 0,000216,3 0,000214,1 0,000213,6 0,000212,2 0,000207,1 0,000192,6 0,000169,9 0,000144,0 0,000118,3 0,00090,01 0,000 Q p

Model drzewkowyDrzewo 12 dla WolumenLiczba węzłów dzielonych: 9, liczba węzłów końcowych: 10

ID=1 N=608

Śr=___Var= ____

ID=3 N=507

Śr=___Var= ____

ID=10 N=293

Śr=___Var= ____

ID=12 N=83

Śr=___Var= ____

ID=14 N=81

Śr=___Var= ____

ID=13 N=210

Śr=___Var= ____

ID=18 N=207

Śr=___Var= ____

ID=11 N=214

Śr=___Var= ____

ID=32 N=79

Śr=___Var= ____

ID=2 N=101

Śr=___Var= ____

ID=16 N=44

Śr=___Var= ____

ID=17 N=37

Śr=___Var= ____

ID=15 N=2

Śr=___Var= ____

ID=20 N=99

Śr=___Var= ____

ID=21 N=108

Śr=___Var= ____

ID=19 N=3

Śr=___Var= ____

ID=34 N=4

Śr=___Var= ____

ID=35 N=75

Śr=___Var= ____

ID=33 N=135

Śr=___Var= ____

DzienTygodnia

= 7 = I nne

uWolumen -12

<= XXX > XXX

uWolumen -18

<= XXX > XXX

Main -18

<= XXX > XXX

NrTygodnia

<= 137,500000 > 137, 500000

Wolumen -18

<= XXX > XXX

uWolumen -18

<= XXX > XXX

DzienTygodnia

= 2 = I nne

DniOkSwieto

= 1, 2 = I nne

24© Copyright StatSoft Polska, 2007

- Średni błąd daleki od zera

-

Pierwszy test modeliPierwszy test modeliRegresja Drzewo

Średni błąd MAPE Średni błąd MAPE

wrzesień -2,93% 5,09% 1,05% 5,85%

październik -1,09% 4,90% 4,20% 6,33%

∑∑==

−−n

itt

n

itt yyyy

1

2

1

2 )n̂l(ln)ˆ(

- Spóźniona reakcja na zmiany

- Model regresji dla ostatniego miesiąca

Rzeczywiste=f(Prognozowane)+ξ

- Korekta prognozy wstępnej

25© Copyright StatSoft Polska, 2007

Test modelu poprawionegoTest modelu poprawionego

Regresja pierwsza Model poprawiony

Średni błąd MAPE Średni błąd MAPE

listopad -0,66% 6,43% -3,55% 4,32%pierwsza połowa grudnia -3,17% 5,42% -0,90% 4,04%

26© Copyright StatSoft Polska, 2007

Wyniki prognoz po konsultacjachWyniki prognoz po konsultacjach

73%

27%

19%

8%

58%

15%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

CapacityPlanners

modelStatSoft

powyżej 10%od 5% do 10% poniżej 5%

-15%

-10%

-5%

0%

5%

10%

15%

20%

2006

-10-

02

2006

-10-

04

2006

-10-

06

2006

-10-

08

2006

-10-

10

2006

-10-

12

2006

-10-

14

2006

-10-

16

2006

-10-

18

2006

-10-

20

2006

-10-

22

2006

-10-

24

2006

-10-

26

2006

-10-

28

2006

-10-

30

Capacity P lanners Model S tats oft

`

27© Copyright StatSoft Polska, 2007

Proces prognozowania po Proces prognozowania po konsultacjachkonsultacjach

korekta - uwzględnienie informacji dodatkowych – incydentalnego wpływu określonych czynników na wolumen

Model StatSoft

Sieci neuronowe

Wiedza ekspercka

Korekta

Prognoza

Model StatSoft (podejście nr 3)

eksperymentalne wykorzystanie sieci neuronowych

wybór na podstawie wiedzy eksperckiej

29© Copyright StatSoft Polska, 2007

Dziękujemy za uwagę! Dziękujemy za uwagę! Dziękujemy za uwagę!

Marzena Marzena ImiłkowskiImiłkowski, GE , GE MoneyMoney BankBankAndrzejAndrzej SokołowskiSokołowski,, StatSoftStatSoft PolskaPolska

Warszawa, 22 marca 2007Warszawa, 22 marca 2007