program zajęć rewalidacji przez literaturę
TRANSCRIPT
WIERSZYKARNIA
Zabawy literacko – plastyczneinspirowane wierszami
Małgorzaty Strzałkowskiej, Jana Brzechwy, Ludwika Jerzego Kerna, Zofii Beszczyńskiej
Program zajęćrewalidacji przez literaturę
Autor – Sabina KaczorowskaSłowo wstępne o programie
Poniższy program został opracowany dla umożliwienia podjęcia usystematyzowanej i regularnej pracy z uczniami niepełnosprawnymi umysłowo, mającej na celu przede wszystkim rozbudzanie i wzmacnianie pozytywnego odbioru literatury. Bowiem dopiero taka postawa umożliwi pełną realizację ogólnych celów programu. Teksty literackie wykorzystane w programie dobrano kierując się trzema wyznacznikami –formą tekstu (wiersze), poziomem językowym i literackim odpowiednim dla zaplanowanego odbiorcy oraz atrakcyjną treścią, będącą podstawą do podejmowanych podczas zajęć kreatywnych działań literacko – plastycznych o charakterze dydaktycznym, wychowawczym a, w niektórych przypadkach, terapeutycznym.
Program ma więc za zadanie przedstawienie w atrakcyjnej formie tekstów poezji dla dzieci, a przez to rozwijanie zainteresowań czytelniczych i kompetencji językowych uczestników.
Miejscem przewidzianym do realizacji zajęć jest biblioteka szkolna. Jednakże zajęcia te można równie dobrze realizować w klasie na np. zajęciach dodatkowych z j. polskiego (w całości lub wybiórczo).
Kolejność realizacji spotkań nie jest obligatoryjna. Każda jednostka jest autonomiczna. Ćwiczenia przedstawione w programie można modyfikować, aby jak najlepiej służyły potrzebom uczniów. Ponieważ dzieci i młodzież upośledzona umysłowo bywa, zarówno intelektualnie jak i emocjonalnie, różnie rozwinięta, decyzja, które ćwiczenia będą dla konkretnej grupy odpowiednie, zawsze będzie należała do prowadzącego zajęcia.
Założenia programu
1. Program przeznaczony jest dla niepełnosprawnych umysłowo uczniów starszych klas szkoły podstawowej oraz uczniów zespołów edukacyjno – terapeutycznych gimnazjum i szkoły przysposabiającej do pracy.
2. Obejmuje cykl 13 scenariuszy realizowanych podczas 45 minutowych zajęć każdy.3. Ma charakter programu otwartego – może być realizowany w całości lub dowolnej części.4. Kładzie główny nacisk na tworzenie sytuacji, w których uczniowie będą mogli podejmować,
atrakcyjne dla nich, działania inspirowane tekstem literackim.
Cele programu
Celem oddziaływań dydaktycznych, wychowawczych i terapeutycznych w ramach rewalidacji przez literaturę przy wykorzystaniu programu jest:
1. Rozwijanie kompetencji językowych, zwiększenie zasobu słownictwa.2. Rozwijanie aktywności twórczej.3. Wzmacnianie poczucia własnej wartości.4. Rozwijanie zdolności poznawczych, dokonywania oceny, wyciągania wniosków.5. Rozwijanie umiejętności pracy w grupie.
Treści programu
Treści zostały ujęte w cykl 13 zajęć, które mają jednolity charakter. W pierwszej części zajęć następuje prezentacja wiersza i omówienie jego treści. Część druga obejmuje działania literackie lub plastyczne inspirowane treścią wiersza. Wiersze wykorzystane na zajęciach:
1. Piłka. Ludwik Jerzy Kern2. Wierszyk. Małgorzata Strzałkowska3. Sroka. Jan Brzechwa4. Żyrafa u fotografa. Ludwik Jerzy Kern5. Abecadło. Małgorzata Strzałkowska6. Dziwne zwierzę. Zofia Beszczyńska7. Wielki Smok i biurowy spinacz. Małgorzata Strzałkowska8. Dama z ramy. Małgorzata Strzałkowska9. Dziwna zwrotka. Ludwik Jerzy Kern10. Idzie Dziki. Małgorzata Strzałkowska11. Wyścig. Ludwik Jerzy Kern12. Potwór. Małgorzata Strzałkowska13. Sójka Jan Brzechwa
Procedury osiągania celów
1. Bezpośredni kontakt z poezją dla dzieci.2. Podejmowanie działań twórczych o zróżnicowanym charakterze, inspirowanych dziełem literackim.3. Prowadzenie rozmów inspirowanych dziełem literackim.4. Naśladownictwo pozytywnych postaw i zachowań.5. Realizacja ćwiczeń doskonalących percepcję wzrokową, słuchową, umiejętność czytania i pisania.6. Publiczna prezentacja prac powstałych podczas zajęć.
Metody i formy osiągania celów
1. Prezentacje tekstów literackich2. Prezentacje materiału ilustracyjnego3. Prowadzenie rozmów pozwalających na wyciąganie oczekiwanych wniosków4. Ćwiczenia plastyczne odwzorowujące i twórcze5. Twórcze przekształcanie tekstu6. Tworzenie własnego tekstu
Proponowane metody przekazywania treści są realizowane w formach pracy: indywidualnej – ma na celu pogłębianie samodzielności, pomysłowości ucznia zarówno w zakresie
wypowiedzi, refleksji na temat dzieła literackiego jak i ekspresji plastycznej grupowej – ma na celu zintegrowanie uczniów wokół powstającej pracy; na pierwszy plan wysuwają
się tu cele wychowawcze związane z umiejętnością współdziałania, planowania i dochodzenia do kompromisu.
zbiorowej – ma na celu integrację zespołu klasowego; uzupełnia, wzbogaca uczniów o doświadczenia twórcze, odkrycia i wypowiedzi innych przedstawicieli klasy.
Ewaluacja
Ewaluacja przeprowadzana jest bezpośrednio po zakończeniu każdych zajęć metodą wizualną (tarcza strzelnicza). Informacji zwrotnych, dotyczących oceny realizacji programu dostarczy także obserwacja i ocena aktywności i zaangażowania uczniów na zajęciach.
Poszczególne teksty literackie oraz karty pracy umieszczone zostały przy scenariuszu zajęć, do których mają zostać wykorzystane.
Scenariusz zajęć
PIŁKA
Cele zajęć: zapoznanie z tekstem literackim rozwijanie świadomości własnych emocji, uświadomienie wpływu emocji na zachowanie, rozwijanie kompetencji językowych, bogacenie słownictwa, rozwijanie umiejętności obserwacji, rozwijanie kreatywnego myślenia
Metody: praca z tekstem, rozmowa kierowana, techniki twórcze – przekształcanie tekstu
Formy: praca zbiorowa, praca indywidualna
Środki dydaktyczne:Tekst wiersza „Piłka” L. J. Kern, karta pracy, Tarcza strzelnicza do oceny zajęć
Przebieg zajęć:I. Zapoznanie z tekstem literackim
1. Prowadzący odczytuje tekst wiersza.2. Przeprowadza krótką rozmowę dotyczącą przeczytanego tekstu – jakie budzi uczucia, czy się spodobał.
II. Działania związane z tekstem1. Uzupełnienie karty pracy.
Prowadzący rozdaje karty pracy i objaśnia w jaki sposób uczestnicy będą na nich pracować: wpisują swoje imię w pierwsze wykropkowane miejsce, zastanawiają się, co robią, kiedy są w dobrym humorze, wpisują to, co wymyślili w kolejne wykropkowane miejsca, po zakończeniu pracy odczytują głośno powstały tekst.
2. Ocena zajęćUmieszczamy tarczę strzelniczą w widocznym miejscu, na drzwiach lub na ścianie sali, gdzie odbywały się zajęcia. Każdy z uczniów, opuszczając salę, zaznacza swoje „strzały".
PIŁKA
Kiedy piłka jest w dobrym humorze,To skaczeI skacze,I skacze,I skacze,I skacze,I skacze,I skacze,I skacze,
I skacze,I skacze,I skacze,I skacze,I skacze,
I przestać nie może.
Karta pracy
Kiedy ……………………………………………...jest w dobrym humorze,to …………………………………………………..i …………………………………………………….i …………………………………………………….i …………………………………………………….i …………………………………………………….i …………………………………………………….i …………………………………………………….i …………………………………………………….i …………………………………………………….i …………………………………………………….i …………………………………………………….i przestać nie może.
Scenariusz zajęć
WIERSZYK
Cele zajęć: zapoznanie z tekstem literackim zapoznanie z wybranymi, najsłynniejszymi dziełami malarskimi rozwijanie kompetencji językowych, bogacenie słownictwa, rozwijanie umiejętności obserwacji, rozwijanie kreatywnego myślenia
Metody: praca z tekstem, rozmowa kierowana, techniki twórcze – przekształcanie obrazu
Formy: praca zbiorowa, praca indywidualna
Środki dydaktyczne:Tekst wiersza „Wierszyk” M. Strzałkowska,reprodukcje popularnych dzieł malarskich (koniecznie „Dama z łasiczką”)Tarcza strzelnicza do oceny zajęć
Przebieg zajęć:I. Zapoznanie z tekstem literackim
1. Prowadzący odczytuje tekst wiersza.2. Przeprowadza rozmowę dotyczącą przeczytanego tekstu – jakie budzi uczucia, czy się spodobał,
wyjaśnia niezrozumiałe wyrazy.II. Działania związane z tekstem
1. Prezentacja reprodukcji dzieł malarskich.Prowadzący demonstruje najpopularniejsze dzieła malarskie.
2. Przekształcenie obrazuProwadzący instruuje uczestników, iż tak jak Artysta z wiersza, mają oni za zadanie namalować jeden z prezentowanych obrazów na odwrót. To znaczy – obraz nosi tytuł „Dama z łasiczką” i przedstawia kobietę trzymającą zwierzę; uczestnicy malują obraz pod tytułem „Łasiczka z damą”, przedstawiający zwierzę trzymające kobietę.
3. Po zakończeniu pracy uczestnicy prezentują swoje dzieła.4. Ocena zajęć
Każdy z uczniów, opuszczając salę, zaznacza swoje „strzały" na tarczy strzelniczej.
WIERSZYK
Poeta Czesław Niebylejaki Gdy je Poeta ujrzał o brzasku,wierszyk dla dzieci napisał taki: zemdlał z wrażenia, bo na obrazku…,,Stoją na głowie krowy przy rowie, stoją na głowie lisy przy rowie,siedzą na cisach lisy w pelisach” siedzą na cisach krowy w pelisach!!!
Znany Artysta, Hieronim Głazek, Kiedy Artysta błąd swój zobaczył,miał do wierszyka zrobić obrazek. skrył się przed ludźmi z wielkiej rozpaczyStarał się, męczył, zachodził głowę, i nie wychodził tydzień z kredensu.aż wreszcie dzieło było gotowe A wierszyk? Wierszyk wciąż był bez sensu.
Scenariusz zajęć
SROKA
Cele zajęć: zapoznanie z tekstem literackim rozwijanie kompetencji językowych, bogacenie słownictwa, rozwijanie umiejętności obserwacji, postrzegania rozwijanie kreatywnego myślenia
Metody: praca z tekstem, rozmowa kierowana, techniki twórcze – przekształcanie tekstu
Formy: praca zbiorowa, praca indywidualna
Środki dydaktyczne:Tekst wiersza „Sroka” J. Brzechwa, karta pracyTarcza strzelnicza do oceny zajęć
Przebieg zajęć:I. Zapoznanie z tekstem literackim
1. Prowadzący odczytuje tekst wiersza.2. Przeprowadza rozmowę dotyczącą przeczytanego tekstu – jakie budzi uczucia, czy się spodobał,
wyjaśnia niezrozumiałe wyrazy.II. Działania związane z tekstem
1. Uzupełnienie karty pracy.Prowadzący rozdaje karty pracy i objaśnia w jaki sposób uczestnicy będą na nich pracować:
czytają jeden wers wiersza i określają, który wyraz sprawia, iż powstaje nieprawdziwe twierdzenie, np. „że cukier jest słony” – wyraz „słony”
skreślają niepoprawny wyraz, w miejscu kropek wpisują wyraz poprawny, po zakończeniu pracy odczytują głośno powstały tekst.
2. Ocena zajęćKażdy z uczniów, opuszczając salę, zaznacza swoje „strzały" na tarczy strzelniczej.
SROKA
Siedzi sroka na żerdzi i twierdzi,Że cukier jest słony, ………………………………………..Że mrówka jest większa od wrony, ………………………………………..Że woda w morzu jest sucha, ………………………………………..Że wół jest lżejszy niż mucha, ………………………………………..Że mleko jest czerwone, ………………………………………..Że żmija gryzie ogonem, ………………………………………..
Że raki rosną na dębie, ………………………………………..Że kowal ogień ma w gębie, ………………………………………..Że najlepiej fruwają krowy, ………………………………………..Że najładniej śpiewają sowy, ………………………………………..Że bocian ma dziób zamiast głowy, ………………………………………..Że lód jest gorący, ………………………………………..Że ryby się pasą na łące, ………………………………………..Że trawa jest blaszana, ………………………………………..Że noc zaczyna się z rana, ………………………………………..Ale nikt tego wszystkiego nie słucha,Bo wiadomo, że sroka jest kłamczucha.
Scenariusz zajęć
ŻYRAFA U FOTOGRAFA
Cele zajęć: zapoznanie z tekstem literackim rozwijanie kompetencji językowych, bogacenie słownictwa, rozwijanie umiejętności obserwacji, postrzegania, rozwijanie kreatywnego myślenia
Metody: praca z tekstem, rozmowa kierowana, techniki twórcze – tworzenie obrazu
Formy: praca zbiorowa, praca grupowa
Środki dydaktyczne:Tekst wiersza „Żyrafa u fotografa” L. J. Kern, dwie duże kartki papieru, kredki, bardzo duże zdjęcie pocięte w kawałki do ułożenia (np. z kalendarza)Tarcza strzelnicza do oceny zajęć
Przebieg zajęć:I. Zapoznanie z tekstem literackim
1. Prowadzący odczytuje tekst wiersza.2. Przeprowadza rozmowę dotyczącą przeczytanego tekstu – jakie budzi uczucia, czy się spodobał,
wyjaśnia niezrozumiałe wyrazy.II. Działania związane z tekstem
1. Tworzenie obrazu do wiersza.Prowadzący dzieli uczestników na dwie grupy. Każda grupa dostaje kartkę papieru i kredki i ma za zadanie narysować połowę żyrafy. Jedna grupa głowę z szyją, druga – tułów z nogami.Gotowe prace sklejamy i eksponujemy w sali.
2. Układanie obrazu z części.Uczestnicy wspólnie układają obraz z pociętych części.
3. Ocena zajęćKażdy z uczniów, opuszczając salę, zaznacza swoje „strzały" na tarczy strzelniczej.
ŻYRAFA U FOTOGRAFA
Przyszła pewna żyrafa - A na jednym zdjęciu się nie da?W niedzielę do fotografa. - Wykluczone.- Czy to pan robi zdjęcia? - To trudno, niech pan robi.- Ja. Pstryk!- A ładne są te zdjęcia? Pstryk!- Ba! - Zrobione.- I tak sam pan je robi? - A teraz?- Sam. - Teraz zlepię te zdjęcia najlepiej jak potrafię- A ma pan aby kliszę? i wręczę pani za chwilę wspaniałą fotografię.
- Mam.- A nie pęknie ta klisza?- Nie ma mowy.- A objął mnie pan całą?- Nie, do połowy.- A co będzie z drugą połową?- Zdejmę osobno.- Czy za tę samą cenę?- Nie, za dopłatą drobną.Scenariusz zajęć
ABECADŁO
Cele zajęć: zapoznanie z tekstem literackim, rozwijanie kompetencji językowych, bogacenie słownictwa, rozwijanie umiejętności posługiwania się abecadłem, rozwijanie kreatywnego myślenia
Metody: praca z tekstem, rozmowa kierowana, techniki twórcze – przekształcanie tekstu
Formy: praca zbiorowa
Środki dydaktyczne:Tekst wiersza „Abecadło” M. Strzałkowska, karta pracy,Albumy przyrodnicze, dostęp do InternetuTarcza strzelnicza do oceny zajęć
Przebieg zajęć:I. Zapoznanie z tekstem literackim
1. Prowadzący odczytuje tekst wiersza.2. Przeprowadza rozmowę dotyczącą przeczytanego tekstu – jakie budzi uczucia, czy się spodobał, co
można zauważyć w ostatniej zwrotce wiersza (wyrazy w kolejności alfabetycznej)3. Z pomocą dostępnych albumów i książek oraz Internetu wyjaśnia niezrozumiałe wyrazy z ostatniej
zwrotki wiersza.II. Działania związane z tekstem
1. Uzupełnienie karty pracy.Prowadzący prosi chętnego ucznia o przypomnienie abecadła (bez zaglądania do wiersza).Następnie rozdaje karty pracy i objaśnia w jaki sposób uczestnicy będą na nich pracować:
w miejsce kropek wpisują dwa łączące się logicznie wyrazy, zaczynające się na tę samą literę np. „antyczny atlas”,
wyrazy wymyślają wspólnie,2. Ocena zajęć
Każdy z uczniów, opuszczając salę, zaznacza swoje „strzały" na tarczy strzelniczej.
ABECADŁO
Moi drodzy! Abecadło Każda z liter jest potrzebna,to jest liter zgodne sadło - bo słów przecież jest bez liku –wszystkie stoją grzecznie w rządku, zaraz to możecie sprawdzić,w zgrabnym szyku i porządku. choćby tylko w tym wierszyku:
A, choć zawsze jest na czele, ara budzi cara, durne emu fika,to się tym nie chwali wcale, gna hiena i jenot krokiem lunatyka,
Ż, choć tkwi na samym końcu, łypie mors na osę, pstry rak sadzi tuje,wciąż się czuje doskonale. upiór woła yeti zaś źrebak żongluje!
A B CD E F G H I J K L Ł M N O P R S T U V W X Y Z Ź Ża…………………………… a…………………………………b…………………………… b…………………………………c…………………………… c…………………………………d…………………………… d…………………………………e…………………………… e…………………………………f…………………………… f…………………………………g…………………………… g…………………………………h…………………………… h…………………………………i…………………………… i………………………………….j…………………………… j………………………………….k…………………………… k…………………………………l…………………………… l………………………………….ł…………………………… ł………………………………….m………………………….. m………………………………...n…………………………… n…………………………………o…………………………… o…………………………………p…………………………… p…………………………………r…………………………… r…………………………………s…………………………… s…………………………………t…………………………… t………………………………….u…………………………… u…………………………………w…………………………… w…………………………………
z…………………………… z…………………………………ź…………………………… ź…………………………………ż…………………………… ż…………………………………
Scenariusz zajęć
DZIWNE ZWIERZĘ
Cele zajęć: zapoznanie z tekstem literackim rozwijanie kompetencji językowych, bogacenie słownictwa, rozwijanie umiejętności obserwacji, postrzegania, rozwijanie wyobraźni, rozwijanie kreatywnego myślenia
Metody: praca z tekstem, rozmowa kierowana, techniki twórcze – tworzenie obrazu
Formy: praca zbiorowa, praca indywidualna
Środki dydaktyczne:Tekst wiersza „Dziwne zwierzę” Z. Beszczyńska, duże kartki papieru, kredkiTarcza strzelnicza do oceny zajęć
Przebieg zajęć:I. Zapoznanie z tekstem literackim
1. Prowadzący odczytuje tekst wiersza.2. Przeprowadza rozmowę dotyczącą przeczytanego tekstu – jakie budzi uczucia, czy się spodobał,
wyjaśnia niezrozumiałe wyrazy.II. Działania związane z tekstem
1. Tworzenie obrazu do wiersza.Każdy z uczestników ma za zadanie narysować jak najdziwniejsze zwierzę. (wg. własnej inwencji twórczej lub posiłkując się opisem z wiersza).Gotowe prace eksponujemy w sali.
2. Ocena zajęćKażdy z uczniów, opuszczając salę, zaznacza swoje „strzały" na tarczy strzelniczej.
DZIWNE ZWIERZĘ
Jakieś bardzo dziwne zwierzę nie na nibywyrosło mi na papierze nie prawdziweczary – mary i nie bardzorabarbary urodziwe!okulary co dzień jeździ na rowerzenie do pary! przywozi mi bułki świeżemorda od ucha do ucha choć ma okobroda do samego brzucha na Marokohokus – pokus a nos ma jakrum – marokus wielka trąbaa na nosie dla mnie bomba!żółty krokus!
uszy wielkie jak pociskioczy małe jak ogryzkiabrakadabrakabradrakabrażeby mi tylkonikt go nie zabrał!oddałam mu pół pokojuzostawiłam je w pokojuScenariusz zajęć
WIELKI SMOK I BIUROWY SPINACZ
Cele zajęć: zapoznanie z tekstem literackim, rozwijanie kompetencji językowych, bogacenie słownictwa, poznanie znaczenia związków frazeologicznych użytych w tekście, usprawnianie motoryki małej, rozwijanie kreatywnego myślenia
Metody: praca z tekstem, rozmowa kierowana, techniki twórcze – przekształcanie tekstu
Formy: praca zbiorowa, praca indywidualna
Środki dydaktyczne:Tekst wiersza „Wielki smok i biurowy spinacz” M. Strzałkowska, karta pracy,klej, nożyczkiAlbumy przyrodnicze, dostęp do InternetuTarcza strzelnicza do oceny zajęć
Przebieg zajęć:I. Zapoznanie z tekstem literackim
1. Prowadzący odczytuje tekst wiersza.2. Przeprowadza rozmowę dotyczącą przeczytanego tekstu – jakie budzi uczucia, czy się spodobał,
wyjaśnia niezrozumiałe wyrazy.II. Działania związane z tekstem
1. Uzupełnienie karty pracy.Prowadzący rozdaje karty pracy i objaśnia w jaki sposób uczestnicy będą na nich pracować:
wyszukują w tekście wiersza wyrażenia i zwroty zawierające nazwy zwierząt wpisują je w miejsce kropek, wycinają kartki z podanym znaczeniem wyszukanych zwrotów, wklejają kartki w odpowiednie miejsce. ulubionym kolorem zaznaczają wyrażenia, które do nich pasują
2. Po zakończeniu pracy jeden z uczestników odczytuje tekst, pozostali sprawdzają swoje prace.3. Ocena zajęć
Każdy z uczniów, opuszczając salę, zaznacza swoje „strzały" na tarczy strzelniczej.
WIELKI SMOK I BIUROWY SPINACZBył sobie smok, szczwany jak lis,jak wielbłąd wytrzymały,miał kaczy chód, słowiczy głos,a słuch jak kot wspaniały.
Pewnego dnia, gdy rył jak kret,siareczką ziejąc z pyska,zapatrzył się jak sroka w gnat –
a cóż tam w dole błyska?I w czeluść wbił sokoli wzrok,i nadął się jak żaba.- O kurczę! – ryknął niczym lew. – Natychmiast rzecz tę zbadam!
Jak pszczółka pracowity był,z uporem oślim kopał,harował ciężko, niczym wół,
aż wreszcie coś wykopał.Spojrzał i ryknął: - Czy to żart?A niechże to gęś kopnie!Ni pies, ni wydra! Cóż to jest?!Nabrałem się okropnie!
Z wściekłością chwycił w garść to coś,
leciutkie jak motylek,i zły jak pies, głodny jak wilk,popędził w dal. I tyle.Nie wiedział bowiem biedny smok,do czego to coś służy – bo choć ogromny był jak słoń,to miał rozumek kurzy.
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
sprytny bardzo lekkie ciężko pracować piękny bardzo głodny
kopać w ziemi bardzo uparty doskonały oburzenie bardzo duży
bardzo pracowity
zdolny do dużego wysiłku
intensywnie się czemuś
przyglądać
kołyszący się krok
coś nieokreślonego
czuły słuch bardzo zły głośno być zarozumiałym bardzo mały
Scenariusz zajęć
DAMA Z RAMY
Cele zajęć: zapoznanie z tekstem literackim rozwijanie kompetencji językowych, bogacenie słownictwa, rozwijanie umiejętności obserwacji, postrzegania, rozwijanie wyobraźni, rozwijanie kreatywnego myślenia
Metody: praca z tekstem, rozmowa kierowana, techniki twórcze – tworzenie obrazu
Formy: praca zbiorowa, praca indywidualna
Środki dydaktyczne:Tekst wiersza „Dama z ramy” M. Strzałkowska, kartka z ramą, plastelina, szablon postaci kobiecej/rycerza,Tarcza strzelnicza do oceny zajęć
Przebieg zajęć:I. Zapoznanie z tekstem literackim
1. Prowadzący odczytuje tekst wiersza.2. Przeprowadza rozmowę dotyczącą przeczytanego tekstu – jakie budzi uczucia, czy się spodobał,
wyjaśnia niezrozumiałe wyrazy.II. Działania związane z tekstem
1. Tworzenie obrazu do wiersza.Każdy z uczestników ma za zadanie stworzyć w ramie portret damy lub rycerza metodą nakładania i rozcierania plasteliny. (wg. własnej inwencji twórczej lub posiłkując się gotowym szablonem).Gotowe prace eksponujemy w sali.
2. Ocena zajęćKażdy z uczniów, opuszczając salę, zaznacza swoje „strzały" na tarczy strzelniczej.
DAMA Z RAMYW saloniku mojej mamywisiał w ramie portret damy,aż tu dziś z samego ranarzecz się stała niesłychana!
Rycerz w zbroi stanął w ramie,z wdziękiem podał damie ramięi na oczach mojej mamyuprowadził damę z ramy!
Zniknął rycerz, znikła dama,pozostała sama rama…Mojej mamie głos się łamie:Ślicznie było damie w ramie…
Chociaż muszę przyznać szczerze – pewnie lepiej jej z rycerzem…
Scenariusz zajęć
DZIWNA ZWROTKA
Cele zajęć: zapoznanie z tekstem literackim, rozwijanie kompetencji językowych, bogacenie słownictwa, rozwijanie umiejętności obserwacji, postrzegania, rozwijanie kreatywnego myślenia
Metody: praca z tekstem, rozmowa kierowana, techniki twórcze – przekształcanie tekstu
Formy: praca zbiorowa, praca indywidualna
Środki dydaktyczne:Tekst wiersza „Dziwna zwrotka” L. J. Kern, karta pracy,Tarcza strzelnicza do oceny zajęć
Przebieg zajęć:I. Zapoznanie z tekstem literackim
1. Prowadzący odczytuje tekst wiersza.2. Przeprowadza rozmowę dotyczącą przeczytanego tekstu – jakie budzi uczucia, czy się spodobał,
wyjaśnia niezrozumiałe wyrazy.II. Działania związane z tekstem
1. Uzupełnienie karty pracy.Prowadzący rozdaje karty pracy i objaśnia w jaki sposób uczestnicy będą na nich pracować:
w każdym zdaniu odszukują nazwy zwierząt i podkreślają je wg. wzoru zdania, w których ukryte są zwierzęta występujące w tekście wiersza zaznaczają z przodu
kolorową kropką,2. Po zakończeniu pracy jeden z uczestników odczytuje znalezione nazwy zwierząt, pozostali sprawdzają
swoje prace.3. Ocena zajęć
Każdy z uczniów, opuszczając salę, zaznacza swoje „strzały" na tarczy strzelniczej.
DZIWNA ZWROTKA
Była raz taka zwrotka, Z kolei wpadły do zwrotkico nie miała środka. Dwa szarobure kotkiZ tego Z tego Ni- Ni-Boku Boku By ByCoś Coś To ToMiała Miała Nic NicA w środku dziura została. Do środka – hyc, hyc, hyc!
Zając, wracając z kapusty, Za kotkami dwa Brysie.Zobaczył – środek pusty. „Może zmieścimy i my się?„Ach, Ach, Tak TakJak Jak Zimno ZimnoTu Tu Nam, Nam,Miło Miło Ach AchTo mi się poszczęściło!” Tak zimno nam, że aż strach!”
Ale zaraz za tym zającem W końcu nadeszła ciotka.Wszedł kret, co dłubał w łące. A cóż to za dziwna zwrotka?„Czy Czy Tak, MniePan Pan Tak, Tyl-Tu Tu Tak, KoSam? Sam? Tak, TamWe dwójkę będzie raźniej nam” Tak, Brak!”
I wlazła do środkaPotem przyszedł jeż jeszcze.„Ja chyba także się zmieszczę.Jak tu Jak tuWy- Wy-God- God-Nie! Nie!Posiedzę ze dwa tygodnie!”
Karta pracy
Odszukaj ukryte nazwy zwierząt i podkreśl je według wzoru. Zwierzęta z wiersza zaznacz kolorową kropką (przed zdaniem).
a) Wreszcie skończyłem odrabianie lekcji.
b) Spieszę się do szkoły.
c) W zimie noszę śniegowce.
d) Słychać warkot traktora.
e) Pościelę ci łóżko.
f) O tej porze Łukasz kładzie się spać.
g) Kubuś z tatą na rowerach przemierzają całą Polskę.
h) Mariusz pakował plecak na wakacje.
i) Szłam koło sadu.
j) Zuziu, mokre te gumowce!
k) Szybko zapomnieliśmy o tej przygodzie.
l) Zabierzemy ze sobą Krzysia.
m)Zważ kapustę przy kasie.
n) Brat Marka wyjeżdża do Australii.
o) Kto złamał parasol Magdy?
Scenariusz zajęć
IDZIE DZIKI
Cele zajęć: zapoznanie z tekstem literackim rozwijanie kompetencji językowych, bogacenie słownictwa, rozwijanie umiejętności obserwacji, postrzegania, rozwijanie wyobraźni, rozwijanie kreatywnego myślenia, usprawnianie motoryki małej
Metody: praca z tekstem, rozmowa kierowana, techniki twórcze – tworzenie obrazu
Formy: praca zbiorowa
Środki dydaktyczne:Tekst wiersza „Idzie Dziki” M. Strzałkowska,duża kartka papieru, wycinki z gazet – zdjęcia/rysunki zwierząt i rzeczy pojawiających się w wierszu, wycinanki, bibuła, klej,Tarcza strzelnicza do oceny zajęć
Przebieg zajęć:I. Zapoznanie z tekstem literackim
1. Prowadzący odczytuje tekst wiersza.2. Przeprowadza rozmowę dotyczącą przeczytanego tekstu – jakie budzi uczucia, czy się spodobał,
wyjaśnia niezrozumiałe wyrazy.II. Działania związane z tekstem
1. Wspólne tworzenie obrazu do wiersza.Uczestnicy przeglądają przygotowane wycinki z gazet i wyszukują zdjęcia rzeczy i zwierząt pojawiających się w tekście wiersza.Postać Dzikiego wykonują z wycinanek i naklejają na duża kartkę. Wokół Dzikiego rozmieszczają zdjęcia, które wybrali, tworząc kompozycję metodą kolażu. Niektóre rzeczy można wykonać z wycinanek lub bibuły (np. liany, liść paproci).Gotową pracę eksponujemy w sali.
2. Ocena zajęćKażdy z uczniów, opuszczając salę, zaznacza swoje „strzały" na tarczy strzelniczej.
IDZIE DZIKIIdzie Dziki przez tropiki, Idzie Dziki do Afryki,a dokoła węże boa, a motyle lecą w tyle,jakaś paszcza ryczy w chaszczach iguana żre bananai tukany ciągną liany i spogląda anakonda.
Idzie Dziki w takt muzyki, Idzie Dziki przez tropiki,prztyka w długi dziób papugi, rycząc czasem strasznym basem:tańczy tango, jedząc mango -Nie za dużo tu się dzieje?i paprocie nurza w błocie. Ja za chwilę oszaleję!!!
Idzie Dziki, rwie storczyki,czesze włosie na kokosie,
rzuca czasem ananasemi lemurem ciska w górę.
Scenariusz zajęć
WYŚCIG
Cele zajęć: zapoznanie z tekstem literackim, rozwijanie kompetencji językowych, bogacenie słownictwa, rozwijanie umiejętności obserwacji, postrzegania, rozwijanie umiejętności zapamiętywania i kojarzenia elementów, rozwijanie kreatywnego myślenia
Metody: praca z tekstem, rozmowa kierowana, techniki twórcze – przekształcanie tekstu, techniki plastyczne – tworzenie ilustracji
Formy: praca zbiorowa, praca indywidualna
Środki dydaktyczne:Tekst wiersza „Wyścig” L. J. Kern, firmowe katalogi samochodowe lub inne wydawnictwa motoryzacyjne,kredkiTarcza strzelnicza do oceny zajęć
Przebieg zajęć:I. Zapoznanie z tekstem literackim
1. Prowadzący odczytuje tekst wiersza.2. Przeprowadza rozmowę dotyczącą przeczytanego tekstu – jakiego rodzaju to tekst – do czego zaprasza
autor?II. Działania związane z tekstem
1. Uzupełnienie tekstu wiersza.Uczestnicy kolejno wymieniają marki samochodów i zapisują je w wykropkowanych miejscach na kartkach z wierszem. Przy wymyślaniu nazw posiłkują się (gdy już nie potrafią podać samodzielnie marki) katalogami samochodowymi
2. Po zakończeniu pracy głośno odczytujemy powstały tekst.3. Rysują znaczek samochodu, który najbardziej im się, podoba4. Ocena zajęć
Każdy z uczniów, opuszczając salę, zaznacza swoje „strzały" na tarczy strzelniczej.
WYŚCIGKto umie wyliczaćMarki samochodów,Niech natychmiast ze mnąStaje do zawodów.Patrzy na nasCały świat,Ja zaczynam pierwszy,Mówię: Fiat.……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………..Kto najwięcej marek dołoży do Fiata, ten zostanie rekordzistą Polski oraz świata!Scenariusz zajęć
POTWÓR
Cele zajęć: zapoznanie z tekstem literackim rozwijanie kompetencji językowych, bogacenie słownictwa, rozwijanie wyobraźni, rozwijanie kreatywnego myślenia, usprawnianie motoryki małej
Metody: praca z tekstem, rozmowa kierowana, techniki twórcze – tworzenie obrazu
Formy: praca zbiorowa
Środki dydaktyczne:Tekst wiersza „Potwór” M. Strzałkowska,kolorowe papiery samoprzylepne, stare płyty analogowe lub balony, nożyczkiTarcza strzelnicza do oceny zajęć
Przebieg zajęć:I. Zapoznanie z tekstem literackim
1. Prowadzący odczytuje tekst wiersza.2. Przeprowadza rozmowę dotyczącą przeczytanego tekstu – jakie budzi uczucia, czy się spodobał,
wyjaśnia niezrozumiałe wyrazy.II. Działania związane z tekstem
1. Tworzenie potwora.Uczestnicy wybierają płytę analogową lub balon (nadmuchany), po czym, przy pomocy elementów wyciętych z kolorowego papieru samoprzylepnego tworzą potwora. W zależności od chęci potwornego lub śmiesznego.Gotowe prace eksponujemy w sali.
2. Ocena zajęćKażdy z uczniów, opuszczając salę, zaznacza swoje „strzały" na tarczy strzelniczej.
POTWÓRZa piątym lasem, za siódmą górąŻył sobie potwór z długą fryzurąMiał żółtą brodę, różowe baczkiA na łbie rude, sterczące kłaczki
Choć to był potwór słusznej posturyMiał długi ogon, ostre pazuryI niebywale długie zębiskaStrasznie pociesznie wyglądał z bliska
Z tego powodu ludzi unikałDo swej pieczary przed nimi zmykałI w samotności płakał obficieNad zmarnowanym potworzym życiem.
Aż nagle w pewien czwartek grudniowyPoszedł po rozum do własnej głowy.Walnął się w piersi z ogromną siłąPo czym zaryczał, aż zadudniło:
„Czas wreszcie skończyć z dziwnym przesądem,Że potwór musi straszyć wyglądem!Ten przesąd ludziom w głowach pomieszał!Ja, zamiast straszyć, będę rozśmieszał!”
Odtąd wśród ptaków, gadów i ludziPotwór wesołość ogólną budził,A że miał ręce pełne robotyWreszcie do życia nabrał ochoty!
Scenariusz zajęć
SÓJKA
Cele zajęć: zapoznanie z tekstem literackim, rozwijanie kompetencji językowych, bogacenie słownictwa, rozwijanie umiejętności obserwacji, postrzegania, rozwijanie umiejętności korzystania z mapy, rozwijanie kreatywnego myślenia
Metody: praca z tekstem, rozmowa kierowana, techniki twórcze – tworzenie ilustracji
Formy: praca zbiorowa, praca indywidualna
Środki dydaktyczne:Tekst wiersza „Sójka” J. Brzechwa, duży kontur mapy Polski, atlas geograficzny lub mapa fizyczna PolskikredkiTarcza strzelnicza do oceny zajęć
Przebieg zajęć:I. Zapoznanie z tekstem literackim
1. Prowadzący odczytuje tekst wiersza.2. Przeprowadza rozmowę dotyczącą przeczytanego tekstu – jakiego rodzaju to tekst – do czego zaprasza
autor?II. Działania związane z tekstem
1. Tworzenie trasy lotu sójki. uczestnicy wyszukują w wierszu nazwy miast, które odwiedziła sójka i podkreślają je, z pomocą prowadzącego odnajdują je na mapie fizycznej Polski, zaznaczają położenie miast na mapie konturowej, odczytując jeszcze raz wiersz, rysują trasę lotu sójki ozdabiają mapę dodatkowymi elementami graficznymi (mogą to być np. rośliny, zwierzęta,
przedmioty charakterystyczne dla danego regionu Polski)2. Gotową pracę eksponujemy w sali.3. Ocena zajęć
Każdy z uczniów, opuszczając salę, zaznacza swoje „strzały" na tarczy strzelniczej.
SÓJKA
Wybiera się sójka za morze,Ale wybrać się nie może.
"Trudno jest się rozstać z krajem,A ja właśnie się rozstaję."
Poleciała więc na kresyPozałatwiać interesy.Odwiedziła najpierw Szczecin,
Bo tam miała dwoje dzieci,W Kielcach była dwa tygodnie,Żeby wyspać się wygodnie,
Jedną noc spędziła w GdyniU znajomej gospodyni,Wpadła także do Pułtuska,Żeby w Narwi się popluskać,A z Pułtuska do Torunia,Gdzie mieszkała jej ciotunia.
Po ciotuni jeszcze sójkaOdwiedziła w Gnieźnie wujka,Potem matkę, ojca, synaI kuzyna z Krotoszyna.Pożegnała się z rodziną,A tymczasem rok upłynął.
Znów wybiera się za morze,Ale wybrać się nie może.
Myśli sobie: "Nie zaszkodziPo zakupy wpaść do Łodzi."Kupowała w Łodzi jaja,Targowała się do maja,Poleciała do Pabianic,Dała dziesięć groszy za nic,A że już nie miała więcej,Więc siedziała pięć miesięcy.
"Teraz - rzekła - czas za morze!"Ale wybrać się nie może.
Posiedziała w Częstochowie,W Jędrzejowie i w Miechowie,Odwiedziła Katowice,Cieszyn, Trzyniec, Wadowice,Potem jeszcze z lotu ptaka
Obejrzała miasto Kraka:Wawel, Kopiec, Sukiennice,Piękne place i ulice."Jeszcze wpadnę do Rogowa,Wtedy będę już gotowa."Przesiedziała tam do września,Bo ją prosił o to chrześniak.Odwiedziła w Gdańsku stryja,A tu trzeci rok już mija.
Znów wybiera się za morze,Ale wybrać się nie może.
"Trzeba lecieć do Warszawy,Pozałatwiać wszystkie sprawy,Paszport, wizy i dewizy,Kupić kufry i walizy."Poleciała, lecz pod GrójcemZnów się żal zrobiło sójce."Nic nie stracę, gdy w WarszawieDłużej dzień czy dwa zabawię."Zabawiła tydzień cały,Miesiąc, kwartał, trzy kwartały,Gdy już rok przebyła w mieście,Pomyślała sobie wreszcie:"Kto chce zwiedzać obce kraje,Niechaj zwiedza. Ja - zostaję."
„