Projekt powstał w odpowiedzi na problemy związane z wyludnianiem się miejscowości (przenoszenie się ludzi do miast, starzenie się społeczeństwa, problemy narodowościowe), a także trudnościami małych miasteczek wynikającymi z niedostatecznej infrastruktury (brak komunikacji kolejowej i autobusowej).

Pomysł projektu był inicjatywą oddolną. Wymyślił go jeden człowiek i zrealizował w 1988 r. po przejściu na emeryturę.

Twórca „Tonio” zdobył 25 samochodów i zorganizował 25 grup niosących pomoc „w odciętych od świata” miejscowościach.

Na początku jednostki te działały bez żadnych przepisów prawnych. Pierwsze uregulowania znalazły się w ustawie socjalnej z 1993 r., a pełne doprecyzowanie prawne nastąpiło w 2000 r.

Stowarzyszenie prowadzi jednostki na obszarach na których mieszka mniej niż 600 osób. Aktualnie działa 1200 takich jednostek.

Jednostki prowadzone przez Stowarzyszenie „Tonio” finansowane są w 95% przez samorządy, a w 5% przez inne organizacje

Dana miejscowość demokratycznie wybiera osobę godną zaufania publicznego, która zostaje zatrudniona przez lokalny samorząd. Otrzymuje samochód (koszty benzyny finansuje państwo). Zadaniem tej osoby jest pomoc w zaspokajaniu potrzeb życiowych osób starszych (robienie zakupów, przynoszenie obiadów), a także doradztwo w przysługujących prawach i świadczeniach.

Osoba zajmująca się osobami starszymi musi być dyspozycyjna i natychmiast reagować w przypadku pojawiających się problemów, a także pomóc w rozwiązywaniu ich ewentualnych kłopotów związanych z zamieszkiwaniem na terenach słabo zaludnionych.

Osoba pełniąca funkcję „opiekuna” nie musi mieć kierunkowego wykształcenia, musi jednak odbyć szkolenie, a najważniejsze to jej osobowość i indywidualne predyspozycje.

Podstawą działania takiej jednostki jest posiadanie bezpiecznego samochodu, umożliwiającego wykonywanie wszystkich zadań.

Program wyróżniony został nagrodą Węgierskiej Akademii Nauk za jego niepowtarzalność i skuteczność.

usługi gospodarczo porządkowe obok usług opiekuńczych

stażyści po wcześniejszym przeszkoleniu

PODSTAWY PRAWNE• Ustawa z dn. 22 stycznia 2010 o pożytku publicznych

i wolontariacieoraz

• Ustawa o pomocy społecznej (Dz.U.2004.) lub przetragi• Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie

(Dz.U.2005.64.593)• Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku

pracy (Dz.U.2009.6.33)• Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu

alkoholizmowi (Dz. U. 2002 r. Nr 147 poz. 1231)

KLAUZULE SPOŁECZNE

• Zamawiający może sformułować wymogi zamówienia dotyczące „kwestii społecznych i środowiskowych”

• Wymagania mogą dotyczyć kwestii:– zatrudnienia osób (np. bezrobotnych)

Źródło: Zalecenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych, 20.10.2009

TREŚĆ OGŁOSZENIA Ogłoszenie otwartego konkursu ofert powinno zawierać

informacje o:1) rodzaju zadania;2) wysokości środków publicznych przeznaczonych na realizację tego zadania;3) zasadach przyznawania dotacji;4) terminach i warunkach realizacji zadania;5) terminie składania ofert;6) terminie, trybie i kryteriach stosowanych przy dokonywaniu wyboru oferty

SPOSÓB OGŁOSZENIAArt.13.3. Otwarty konkurs ofert ogłasza się:1) w Biuletynie Informacji Publicznej;2) w siedzibie organu administracji publicznej w

miejscu przeznaczonym na zamieszczanie ogłoszeń;3) na stronie internetowej organu administracji

publicznej.”

Termin składania ofert to minimum 21 dni ( Art. 13 ust. 1. UDZPPiW)

Otwarte Konkurs ofert ogłaszane, np. przez Urząd Marszałkowski www.kujawsko-pomorskie.pl

KONKURS NR 8/2010 WPIERANIE AKTYWNOŚCI I INTEGRACJI SPOŁECZNEJ SENIORÓW, nabór ofert do 10.10.2011

Fundusz Inicjatyw Obywatelskich www.pozytek.gov.pl

Ustawowa definicja spółdzielni socjalnej

• “Przedmiotem działalności spółdzielni socjalnej jest prowadzenie wspólnego przedsiębiorstwa w oparciu o osobistą pracę członków”

• Spółdzielnia socjalna działa na rzecz społecznej i zawodowej reintegracji członków.

Ustawa o spółdzielniach socjalnych

z dnia 27 kwietnia 2006

Podstawa prawna

• Ustawa “Prawo spółdzielcze” z dnia 16 września 1982r. z późn. zm.

• Ustawa z dnia 15 grudnia 2000r. o spółdzielniach mieszkaniowych z późn. zm.

• Ustawa z dnia 27 kwietnia 2006r. o spółdzielniach socjalnych oraz nowelizacja tej ustawy z dnia 9 lipca 2009r.

Kto może założyć spółdzielnię socjalną?• osoby bezrobotne, w rozumieniu przepisów o promocji zatrudnienia i instytucji rynku

pracy• niepełnosprawni, w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997r. o rehabilitacji

zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych;• bezdomni realizujący indywidualny program wychodzenia z bezdomności, w

rozumieniu przepisów o pomocy społecznej;• uzależnieni od alkoholu, po zakończeniu programu psychoterapii w zakładzie

lecznictwa odwykowego,• uzależnieni od narkotyków lub innych środków odurzających, po zakończeniu

programu terapeutycznego w zakładzie opieki zdrowotnej; • chorzy psychicznie, w rozumieniu przepisów o ochronie zdrowia psychicznego;• zwolnieni z zakładów karnych, mający trudności w integracji ze środowiskiem,

w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej; • uchodźcy realizujący indywidualny program integracji, w rozumieniu przepisów

o pomocy społecznej.

Członkowie spółdzielni

• Członkami spółdzielni mogą być osoby fizyczne lub prawne;

• Dopuszczalne jest członkostwo osób o ograniczonej zdolności do czynności prawnych (czynne, ale nie bierne prawo wyborcze);

• W spółdzielni socjalnej - co najmniej 5 osób ficzycznych lub co najmniej 2 osoby prawne, np.. 2 samorządy wówczas musza zatrudnić 10 osób

• Spółdzielnia ma możliwość określenia w statucie wymagań, jakie muszą spełnić potencjalni członkowie;

• Osób należących do kategorii określonych w ustawie musi być co najmniej 50% na etapie tworzenia jak i funkcjonowania; łacznie nie mniej niż 5 osób fizycznych

• Społdzielnie Socjalną mogą założyć również co najmniej 2 osoby prawne (organizacje pozarządowe, JST lub kościelne osoby prawne);

• W spóldzielni socjalnej nie może być więcej niż 50 osób. Wyjątek stanowi! Spółdzielnia socjalna powstała w wyniku przekształcenia spółdzielni inwalidów lub spółdzielni niewidomych może liczyć więcej niż 50 członków.

KROK 1 Podjęcie decyzji• Podjęcie decyzji – poprzedzone dokładną analizą mocnych

i słabych stron (jakie mamy szansę na sukces)• zacząć badać rynek (uwzględnienie potrzeb lokalnego rynku) i

możliwości kontrahentów : 2 grupy odbiorców:• - klient instytucjonalny- OPSy, które kontraktują usługi dla swoich

podopiecznych• Klient Indywidualny, zbieranie danych w środowisku lokalnym za

pomocą sołtysa, księdza• zróżnicowanie rodzaju usług: opiekuńcze, pielęgnacyjne,

pielęgniarskie, porządkowe, cateringowe, roznoszenie listów, jeśli spodzielnia byłaby prowadzona przez samorząd

• opracowanie biznes plan, opisanie usługi wraz z jej kosztami i wyceną

• przyjęliśmy strategię działania (możemy przejść do kroku 2).

1. Podjęcie decyzji + pomysł na biznes,

1. Podjęcie decyzji + pomysł na biznes,

SpSocSpSoc

5. Złożenie wniosku do KRS

5. Złożenie wniosku do KRS

8. Wsparcie finansowe i rozpoczęcie działa.

8. Wsparcie finansowe i rozpoczęcie działa. 2. Przygot. dokum.

(statut, uchwały etc.)

2. Przygot. dokum. (statut, uchwały etc.)

3. Zwołanie Walnego Zgromadz.

3. Zwołanie Walnego Zgromadz.

4. Wybór władz spółdz. 4. Wybór władz spółdz. 6. Nabycie osobowości prawnej

6. Nabycie osobowości prawnej

7. ZUS i Urząd Skarbowy7. ZUS i Urząd Skarbowy

Decyzja o podjęciu działalności:

• Podjęcie decyzji – poprzedzone dokładną analizą mocnych i słabych stron. (jakie mamy szansę na sukces),

• znaleźć grupę osób, które podejmą wyzwanie, • zacząć badać rynek (uwzględnienie potrzeb lokalnego rynku),• Co chcemy robić? • Jaką mamy konkurencję na rynku? • Ile musimy zainwestować? • Skąd wziąć środki na rozpoczęcie działalności? • Kto może nam pomóc? • Przygotowanie biznesplanu.

KROK 2 – Statut, uchwały

• Statut jest podstawowym aktem prawnym spółdzielni regulującym całokształt jej struktury organizacyjnej, określającym charakter spółdzielni, prawa i obowiązki członków, nabywanie i utrata członkowstwa, kompetencje organów, tryb podejmowania decyzji, zasady zwoływania walnych zgromadzeń, obradowania na nich i podejmowania uchwał oraz wszystkie kwestie prawidłowego funkcjonowania spółdzielni.

• Podjęcie uchwał o: powołaniu spółdzielni, w statucie musi się znaleźć oznaczenie nazwy spółdzielni

socjalnej z obowiązkowym dodatkiem „spółdzielnia socjalna”. przyjęciu statutu, wyborze zarządu powołaniu Rady Nadzorczej – w przypadku gdy liczba członków spółdzielni jest

mniejsza niż 15 nie powołuje się Rady Nadzorczej, a jej zadania wykonuje walne zebranie – prawo kontroli działalności spółdzielni przysługuje każdemu członkowi.

KROK 3 - Zwołanie Walnego Zgromadzenia

• W zebraniu uczestniczą wszyscy członkowie - założyciele spółdzielni,• Walne Zgromadzenie założycieli uchwala:

1) statut poprzez złożenie pod nim podpisów,2) uchwałę o powołaniu spółdzielni, 3) uchwałę o powołaniu Zarządu.

• Walne Zgromadzenie jest protokołowane, a protokół podpisany przez protokolanta i Przewodniczącego zebrania,

• Należy jeszcze uzupełnić dokumentacje o: złożone przez założycieli zaświadczeń potwierdzających posiadanie uprawnień do bycia członkiem spółdzielni socjalnej, listę obecności wraz z adresami członków - założycieli i ich oryginalnym podpisami.

KROK 4 – Wybór władz spółdzielni• Spółdzielnia, jak każda korporacyjna osoba prawna, działa

przez swoje organy • Walne Zgromadzenie to najważniejszy decyzyjny organ

spółdzielni,

• Zarząd - organ składający się z członków spółdzielni, o charakterze wykonawczym, składa oświadczenia woli za spółdzielnię i reprezentuje ją na zewnątrz. Statut spółdzielni reguluje zasady działania Zarządu,

• Od 15 członków powołujemy Radę Nadzorczą - organ co najmniej trzyosobowy, składający się z członków spółdzielni, o charakterze kontrolnym.

• Kto zostanie Prezesem Spółdzielni?

KROK 5 - Złożenie wniosku do KRS

• KRS - W5 wniosek o rejestrację podmiotu w rejestrze przedsiębiorców

• KRS – WK - organy podmiotu/wspólnicy uprawnieni do reprezentowania spółki

• KRS – WM - przedmiot działania • KRS-WH – Sposób powstania podmiotu (w przypadku, gdy spółdzielnia

powstaje w wyniku podziału, połączenia lub przekształcenia innych podmiotów np. spółdzielni inwalidów)

Do wniosku należy załączyć:

• protokół założycielskiego Walnego Zgromadzenia (protokół ten podpisują dwie osoby w tym przewodniczący obrad i sekretarz),

• listę obecności wraz z adresami członków - założycieli i oryginalnymi podpisami,

• uchwały Walnego Zgromadzenia o powołaniu spółdzielni socjalnej zawierająca: adres siedziby spółdzielni; o wyborze Zarządu, o przyjęciu statutu spółdzielni wraz z tekstem statutu,

• zaświadczenie powiatowego urzędu pracy potwierdzające posiadanie statusu osoby bezrobotnej,

• zaświadczenie potwierdzające spełnienie przez osoby zamierzające założyć spółdzielnię socjalną warunków, o których mowa w ustawie o zatrudnieniu socjalnym, lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności osoby zamierzającej założyć spółdzielnię socjalną.

KROK 6 – Nabycie osobowości prawnej

• Spółdzielnia nabywa osobowość prawną i rozpoczyna swoją działalność gospodarczą w momencie jej zarejestrowania, a nie powołania.

• Jeżeli spółdzielnia chce zacząć działalność w późniejszym terminie niż moment zarejestrowania, powinno być to zaznaczone w odpowiedniej uchwale.

KROK 7 - ZUS i Urząd Skarbowy

• Zgłoszenie Spółdzielni do kolejnych rejestrów :

• numer REGON we właściwym Urzędzie Statystycznym,

• numer NIP, we właściwym Urzędzie Skarbowym,

• w ciągu 7 dni od zatrudnienia pierwszego pracownika należy zgłosić spółdzielnię w ZUS jako płatnika składek.

Ponadto należy dokonać stosownych zgłoszenie do: a)Państwowej Inspekcji Pracy. b)Inspekcji sanitarnej.

Kolejne etapy uruchomienia spółdzielni socjalnej

• Pozostałe zobowiązania: • Wykonanie pieczęci, • Oznaczenie siedziby podmiotu, • Założenie rachunku bankowego, • Uzyskanie niezbędnych koncesji i pozwoleń. • NALEŻY PAMIĘTAĆ IŻ:- działalność gospodarczą spółdzielnia musi prowadzić w sposób określony w

ustawie Prawo działalności gospodarczej z dnia 19 listopada 1999,- ustawa o rachunkowości z 29 września 1994 r., określa prowadzenie ksiąg

rachunkowych, tzw. "pełna księgowość„,- Do działalności spółdzielni mają zastosowania Prawa Spółdzielczego i Kodeks

Pracy.

KROK 8 - Wsparcie finansowe i rozpoczęcie działalności

• Art. 46 ust. 3 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

- wsparcie do 400% przeciętnego wynagrodzenia dla osoby bezrobotnej na założenie spółdzielni socjalnej, czyli PONAD 12 000,00

- wsparcie do 300% przeciętnego wynagrodzenia dla osoby bezrobotnej na przystąpienie do spółdzielni socjalnej, czyli ponad 9000,00

- Refundacja składek ZUS przez 3 lata (przez pierwsze dwa lata do 100%, w trzecim roku do 50%);

Aby zostać członkiem spółdzielni należy:

• Złożyć pisemną deklarację (imię, nazwisko, miejscezamieszkania, ilość zadeklarowanych udziałów, danedotyczące wkładów, etc.);

• Wszelkie zmiany (np. w zakresie udziałów lub wkładów) deklaruje się również w formie pisemnej;

• W deklaracji może być wskazana osoba, której należy przekazać udziały po śmierci członka;

• Zarząd ma obowiązek prowadzić rejestr członków spółdzielni;

• Przyjęcie członka spółdzielni następuje w drodze uchwały odpowiedniego organu (określonego w statucie);

• Przyjęcie to powinno być stwierdzone na deklaracji podpisem dwóch członków zarządu z podaniem daty uchwały o przyjęciu;

Prawa członka spółdzielni• Uczestniczenia w Walnym Zgromadzeniu lub zebraniu przedstawicieli• Wybierania i bycia wybieranym do organów spółdzielni;• Otrzymania odpisu statutu i regulaminów, zaznajomienia się z uchwałami

organów spółdzielni, protokołami lustracji, rocznymi sprawozdaniami finansowymi, umowami zawieranymi przez spółdzielnię z osobami trzecimi;

• Żądania rozpatrzenia przez właściwe organy wniosków dotyczących jej działalności;

• Do świadczeń spółdzielni w zakresie jej statutowej działalności;• Do udziału w nadwyżce bilansowej;

Członek spółdzielni zobowiązany jest do:

• Wniesienia wpisowego i udziałów zgodnie z postanowieniami statutu;

• Wniesienia wkładów zgodnie z postanowieniami statutu (jeżeli takie przewiduje) – art. 20 par. 2 Prawa Spółdzielczego;

• Uczestniczenia w pokrywaniu strat w spółdzielni do wysokości zadeklarowanych udziałów;

Członek spółdzielni przestaje nim być na podstawie:

• Wystąpienia ze spółdzielni za wypowiedzeniem;• Wykluczenia ze spółdzielni;• Wykreślania z rejestru członków;• Śmierć członka lub ustanie osoby prawnej;• Utrata bytu prawnego spółdzielni z powodu

zakończenia likwidacji;

Działalność dodatkowa

• “Spółdzielnia może prowadzić działalność społeczną i oświatowo-kulturalną na rzecz swoich członków i ich środowiska” (Prawo spółdzielcze);

• Spółdzielnia socjalna może prowadzić działalność społeczną i oświatowo-kulturalną na rzecz swoich członków oraz ich środowiska lokalnego, a także działalność społecznie użyteczną w sferze zadań publicznych określonych w ustawie o działalności pożytku publicznego i wolontariacie (ustawa o spółdzielniach socjalnych)

Likwidacja spółdzielni

• Majątek likwidowanej spółdzielni socjalnej przekazywany jest na Fundusz Pracy (maks. 20 % majątku może być przekazana jej członkom).

• Spółdzielnie socjalne muszą prowadzić księgi rachunkowe na zasadach pełnej księgowości.

• Spółdzielnię socjalną mogą także utworzyć członkowie spółdzielni inwalidów lub spółdzielni niewidomych przez przekształcenie swych spółdzielni w spółdzielnię socjalną.