PRZEGLĄD KOMUNALNY 2010

SPIS TREŚCI

Nr 1(220)

ŚRODOWISKO 15 Wołanie na puszczy 18 Szkoła przetrwania? 23 O klimacie bez barier 24 Wpływ na Ŝycie i działalność lokalnych społeczności. Cz. II EUROPEJSKA OCHRONA ŚRODOWISKA 26 Norwegio! Ty nad poziomy wylatuj(esz)... PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA 28 Zasada bliskości w przepisach o gospodarowaniu odpadami 30 Pojazdy wycofane z eksploatacji - zmiany 32 Przegląd prawa GOSPODARKA ODPADAMI 47 LCA narzędziem optymalnego wyboru 51 Gospodarka odpadami a ochrona klimatu 52 Granulat z popiołów - właściwości mechaniczne i sorpcyjne 55 Trzeba być konsekwentnym HIGIENA KOMUNALNA 58 Mikroprocesor dla kaŜdego... psa WODA - ŚCIEKI 60 Technologie usuwania odorów z sieci kanalizacyjnej FINANSE - ZARZĄDZANIE 64 W poszukiwaniu złotego środka 66 Współpraca gospodarcza gminy z podmiotami prywatnymi 68 Dotacje unijne na leasing 70 Kiedy moŜna wykorzystywać dane osobowe? 72 Kolejna zmiana 73 Mała nowelizacja FORUM 74 KIGO na POLEKO 75 Stanowisko wspólne 76 Z korzyścią dla środowiska i lokalnej społeczności 77 Opiniowanie projektów 78 W dwa ognie wzięci... 79 Gorzej i droŜej! 80 Mane, Teckal, Fares! ZESZYTY KOMUNALNE 33 Aktualne problemy polskiego prawa ochrony środowiska

STAŁE RUBRYKI 8 Informator - Kraj 10 Kalendarium 12 Punkt widzenia 14 Konkurs 81 Spojrzenie bez obciąŜeń

Nr 2(221) ROZMOWA Z... 16 Trzeba wyjść do ludzi ŚRODOWISKO 18 Komunikacja społeczna na obszarach Natura 2000 20 ZrównowaŜony rozwój - naturalnie! Cz. I PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA 22 Składowanie odpadów w 2010 r. 24 Wymagania i obowiązki 25 Zasada bliskości w gospodarce odpadami Składowanie odpadów - zmiany

ustawowe GOSPODARKA ODPADAMI 28 Metodologia monitoringu jakości punktów selektywnej zbiórki 32 PPP w gospodarce odpadami komunalnymi WODA-ŚCIEKI 48 O rzetelności procedur stanowienia taryf FINANSE-ZARZĄDZANIE 50 Warunki leasingu i przetarg 52 Administrator danych - kto to taki? 54 Prawo antymonopolowe a gospodarcza działalność gminy 56 Rola spółki celowej w partnerstwie publiczno-prywatnym 60 Zamówienia publiczne - „duŜa" nowelizacja. Cz. I 62 Prawidłowo przygotowana dokumentacja przetargowa 64 Pytania do SIWZ mocno ograniczone FORUM 65 Rzecz tylko w egzekwowaniu 66 Odpady po krakowsku 67 Europa dla obywateli 68 Największa inwestycja w historii gminy 70 Rewolucja czy ewolucja? 72 Sprzeczność z ustawą 73 Mam marzenie... ZESZYTY KOMUNALNE 35 Praktyczne aspekty emisji obligacji komunalnych STAŁE RUBRYKI 8 Informator- Kraj 10 Punkt widzenia 12 Kalendarium 14 Konkurs 27 KsiąŜki nadesłane... 74 Gram w zielone

Nr 3(222) ŚRODOWISKO 16 Natura 2000. Ograniczenia i szansę w procesie rozwoju gmin 18 Gala bez „dłuŜyzn" 20 Bez spalarni będzie trudno... 22 Natura 2000 - czy moŜe się komuś przydać...? 24 ZrównowaŜony rozwój - naturalnie! Cz. II PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA 26 Postępowanie z niektórymi rodzajami odpadów 28 Nowelizacja ustawy o odpadach 30 Magazynowanie komunalnych osadów ściekowych 32 W oderwaniu od rzeczywistości 34 Przegląd prawa GOSPODARKA ODPADAMI 36 Wpływ odcieków i odpadów na wierzbę 40 Konieczne kompleksowe rozwiązania 43 Od budowy do eksploatacji 44 Co puszczamy z dymem? 45 Kontrowersje wokół spalarni GOSPODARKA PRZESTRZENNA 46 Dusza miasta zaklęta w detalach 56 Niewykorzystane szansę Leszna ZIELEŃ MIEJSKA 58 Słona zima dla zieleni miejskiej FINANSE - ZARZĄDZANIE 60 Zamówienia publiczne - „duŜa" nowelizacja. Cz. II 62 Jak przygotować dobrą umowę? 64 Zagubieni w labiryncie przepisów? 66 Rejestracja zbiorów danych osobowych 69 PPP - sposób na efektywne inwestycje publiczne 70 Tryb wyłaniania członków zarządu spółki komunalnej HIGIENA KOMUNALNA 85 Biologiczne zwalczanie komarów FORUM 88 Chcemy być odpowiedzialni 89 Izba mi nie słuŜy 90 Gospodarka odpadami w regionie Drammen 92 W jedności siła 94 Władztwo tak - własność nie 95 Współpraca z organizacjami pozarządowymi 96 Lobby partykularne 97 Nie szukajmy trzeciej drogi

ZESZYTY KOMUNALNE 71 Schroniska dla bezdomnych zwierząt STAŁE RUBRYKI 8 Informator - Kraj 10 Kalendarium 12 Punkt widzenia 14 Konkurs 98 Spojrzenie bez obciąŜeń

Nr 4(223) ROZMOWA Z... 16 Bez barbarzyńskich metod ŚRODOWISKO 20 Program Natura 2000 a definicja siedliska 22 Publicznie o zamówieniach 24 ZrównowaŜony rozwój - naturalnie! Cz. III 26 Po Ziemi Świętej w „zielonych okularach" PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA 28 Zmiany w systemie zgód na wytwarzanie odpadów 30 Decyzje w zakresie gospodarki odpadami 32 Nadszedł czas działań? 34 Przegląd prawa GOSPODARKA ODPADAMI 36 Wpływ odcieków i odpadów na hydrofity WODA-ŚCIEKI 40 Suszenie osadów ściekowych w suszarniach słonecznych ENERGIA 43 Miasto energetycznie świadome HIGIENA KOMUNALNA 46 Walka z bezdomnością zwierząt 50 Meszki i ich zwalczanie w Polsce FINANSE-ZARZĄDZANIE 52 Kryteria oceny ofert 53 Nowe rozporządzenia w zakresie zamówień publicznych 54 Ocena skutków regulacji w legislacji samorządowej 56 Prawo do wyczerpujących informacji 58 Partnerstwo coraz bardziej popularne 62 Zarządzanie wiedzą w jednostkach samorządu terytorialnego FORUM 88 Za duŜo polityki w odpadach 90 Niezbędne zmiany w projekcie 91 Razem dla kompleksowego systemu 92 (Na)gminne praktyki 93 Odpady - źródłem energii 94 Sukcesy i wyzwania 96 Czy jesteśmy samotną wyspą? 97 Dlatego nie wierzymy! ZESZYTY KOMUNALNE 67 Wybrane zagadnienia związane z zagospodarowaniem wód opadowych

STAŁE RUBRYKI 8 Informator - Kraj 10 Kalendarium 14 Konkurs 98 KsiąŜki nadesłane...

Nr 5(224) ŚRODOWISKO 16 Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe 18 Bezołowiowe i ołowiowe wywaŜanie kół 22 Odpadowa wiosna 24 ZrównowaŜony rozwój - naturalnie! Cz. IV 28 Strategia - weryfikator dla sprawowanej władzy? 32 Analiza czystości wybranych zlewni cząstkowych PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA 36 Gmina jako właściciel odpadów komunalnych 40 Ewidencja odpadów i zbiorcze zestawienia danych 42 Kiedy Temida ustępuje Apollinowi... 43 Przegląd prawa GOSPODARKA ODPADAMI 44 Analiza stanu punktów i pojemników do selektywnej zbiórki odpadów 48 Porządkowanie Poznania WODA - ŚCIEKI 50 Po polsku o rurach 52 Relikty socjalizmu 54 Sposoby obliczania i oceny straty wody w systemach wodociągowych 60 Przygotowanie przetargu ZIELEŃ MIEJSKA 62 Rekompensata za usuwane drzewa FINANSE - ZARZĄDZANIE 66 Analiza przed prywatyzacją przedsiębiorstwa komunalnego 68 Zapewnienie ochrony danych osobowych 72 Tajemnica przedsiębiorstwa 74 System informatyczny podstawą zarządzania przedsiębiorstwem 76 RPO a gospodarka wodno-ściekowa XXXVI ZJAZD KFDZOM 101 Program Zjazdu 102 Niestabilność prawa wrogiem inwestycji 104 W gościnie u Wallenroda 106 Nobilitacja zobowiązuje FORUM 109 Porozumienie ze Związkiem Powiatów Polskich 110 W poszukiwaniu konsensusu 111 Na wsi jak w mieście 112 Energetyka a miasta 113 Krytyka idei monopolu gminy ZESZYTY KOMUNALNE 81 Zwalczanie uciąŜliwych stawonogów

STAŁE RUBRYKI 8 Informator - Kraj 10 Kalendarium 12 Punkt widzenia 14 Konkurs 80 KsiąŜki nadesłane... 114 Walne Ŝarty

Nr 6(225) ŚRODOWISKO 16 Ziołorośla górskie i nadrzeczne 18 ZrównowaŜony rozwój - naturalnie! Cz. V 20 Nie idźcie tą drogą! 22 Mit czy rzeczywista potrzeba? 28 Utrzymanie statusu uzdrowiska jako warunek zyskownego zarządzania

Rabką PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA 34 Wygaśnięcie pozwoleń na budowę składowisk odpadów 36 Zabezpieczenie roszczeń w przepisach o składowaniu odpadów 42 Nowelizacje ustaw - pozostałe zmiany 44 Zatwierdzenie programu gospodarki odpadami 46 Istotne zmiany prawa 49 Przegląd prawa GOSPODARKA ODPADAMI 50 Prawna stajnia Augiasza 51 Uroczyście mimo deszczu 52 Analiza frakcyjna i morfologiczna odpadów 58 Inwestycja w gospodarce odpadami 62 Ocena realizacji planów 66 Instrument polityki odpadowej gmin WODA - ŚCIEKI 68 Karygodna nieodpowiedzialność? TECHNIKA KOMUNALNA 71 KaŜdemu podług potrzeb • FINANSE - ZARZĄDZANIE 72 Zamówienie z wolnej ręki w orzecznictwie 73 RaŜąco niska cena powodem odrzucenia oferty 74 Kredyt technologiczny 76 Organizacyjno-prawne formy prowadzenia gospodarki komunalnej 78 Kwalifikowanie wydatków 80 RPO a gospodarka odpadami 82 Jakie dane udostępniać? ZIELEŃ MIEJSKA 83 Oazy na betonowych pustyniach. Cz. I GOSPODARKA PRZESTRZENNA 90 Kreowanie bezpieczeństwa w przestrzeni miejskiej FORUM 92 Tajemnice śmieci 93 Czysto gospodarczy interes 94 Tyska oczyszczalnia 95 Granice z konsensusem

96 Jesteśmy po stronie prawdy 97 Argumentują i przekonują... STAŁE RUBRYKI 6 Informator - Kraj 12 Kalendarium 14 Punkt widzenia 98 Gram w zielone

Nr 7(227) ROZMOWA Z... 14 Potrzeba więcej „wołających na puszczy" ŚRODOWISKO 17 Edukacja ekologiczna po mazursku 17 Statuetki za ekoinicjatywy 18 Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe. Cz. I 20 ZrównowaŜony rozwój - naturalnie! Cz. VI PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA 22 Rozprowadzanie odpadów na powierzchni ziemi 23 Nowe zasady gospodarowania azbestem 24 Postępowanie z osadami ściekowymi 25 Przegląd prawa GOSPODARKA ODPADAMI 26 Modyfikacja substratu a produkcja biogazu 30 Forma i organizacja inwestora (beneficjenta) Rozliczenie obowiązku

w zakresie ograniczania składowanych bioodpadów GOSPODARKAPRZESTRZENNA 38 Zdezintegrowane zarządzanie infrastrukturą WODA - ŚCIEKI 40 (D)OSADna krytyka HIGIENA KOMUNALNA 42 Dobre chęci to nie wszystko FINANSE - ZARZĄDZANIE 59 RPO a drogi gminne 62 UniewaŜnienie umowy 64 Jak wnieść odwołanie na nowych zasadach? ZIELEŃ MIEJSKA 66 Bezpieczny plac zabaw 69 Oazy na betonowych pustyniach. Cz. II FORUM 74 Dzikie wysypiska to nie przypadek 76 W liście o projekcie 77 Wzorowy monitoring 78 „Na całość!" albo na powaŜnie 80 Bezpieczeństwo przeciwpowodziowe ZESZYTY KOMUNALNE 43 Powódź - wybrane zagadnienia STAŁE RUBRYKI 8 Informator - Kraj

10 Kalendarium 12 Punkt widzenia 82 Walne Ŝarty

Nr 8(227) ŚRODOWISKO 14 Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe. Cz. II 16 Wartościowanie środowiska przyrodniczego 18 Reforma IOS widziana od wewnątrz 20 Wiedza z certyfikatem 20 Podziemne rozwiązania PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA 22 Przetrzymanie osadów na gruncie 23 Przegląd prawa 24 Projektowane zmiany rozporządzeń wrakowych 25 Zakaźne odpady medyczne i weterynaryjne. Cz. I GOSPODARKA ODPADAMI 26 Biosuszenie odpadów komunalnych w warunkach zimowych 30 Przygotowanie inwestycji - studium wykonalności 34 Nauka poszła w las 38 problemach z problemowymi FINANSE - ZARZĄDZANIE 52 Zamówienia publiczne w czasie i po powodzi 54 Polisa od odpowiedzialności cywilnej 55 Księgi wejść i wyjść 56 RPO a odnawialne źródła energii ZIELEŃ MIEJSKA 58 Oazy na betonowych pustyniach. Cz. III 64 Najczęstsze nieprawidłowości na placach zabaw GOSPODARKA PRZESTRZENNA 67 Aktualne problemy rozwoju polskich miast 72 Piękno musi być widzialne FORUM 76 Wielkie kłopoty w duŜym kanale 77 Unia z Izbą 77 Dekada z Dyrektorami 78 Czas na wspólną debatę 79 Trafne prognozy 80 Liderzy wyłonieni 81 Studium rewolucyjnego projektu ZESZYTY KOMUNALNE 39 Kosztorysowanie prac związanych z zagospodarowaniem utrzymaniem

terenów zieleni STAŁE RUBRYKI 8 Informator - Kraj 12 Kalendarium 75 KsiąŜki nadesłane 82 Gram w zielone

Nr 9(228) ŚRODOWISKO 16 Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny 18 Dyskontowanie przy inwestycjach w ochronie klimatu 20 Strategia rozwoju - „zrób to sam". Cz. I 23 Konkurs REVITARE rozstrzygnięty! PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA 24 Kontrola i nadzór nad przestrzeganiem przepisów o ochronie środowiska 26 Ewidencja odpadów - projektowane zmiany przepisów 27 Przegląd prawa 28 Zakaźne odpady medyczne i weterynaryjne. Cz. II GOSPODARKA ODPADAMI 29 Decydująca rola mieszkańców 30 Symulacja procesu biosuszenia 34 Lokalizacja i koncepcja technologiczna 38 Wyniki kontroli składowisk odpadów komunalnych w Wielkopolsce WODA - ŚCIEKI 42 Podmioty zarządzające 44 Osady ściekowe odpadem (nie)bezpiecznym FINANSE - ZARZĄDZANIE 46 Zamówienia publiczne w liczbach za 2009 r. 48 Czy udostępnić dane informatora? 49 RPO a termomodernizacja 52 Ocena ceny DROGOWNICTWO - KOMUNIKACJA 54 Komunikacyjny paraliŜ ZIELEŃ MIEJSKA 56 Angielskie place zabaw XXXVII ZJAZD KFDZOM 59 Program Zjazdu 60 Rzetelność i solidność 62 Dla wszystkich starczy miejsca 64 Przystosowani do okoliczności 65 Społeczna kontrola czuwa 67 Dyrektorski sparing FORUM 92 Przełom w odpadach? 94 Ślepa uliczka 96 Unijny projekt wyzwaniem dla beneficjenta 98 UŜyteczne narzędzie 100 Wysiłkowe nietrzymanie PR-u

ZESZYTY KOMUNALNE 69 Ochrona konkurencji na rynku lokalnym STAŁE RUBRYKI 8 Informator - Kraj 10 Kalendarium 12 Punkt widzenia 104 Walne Ŝarty

Nr 10(229) ŚRODOWISKO 14 Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne 16 Mówisz środowisko, myślisz skarb 18 Teoria zrównowaŜona praktyką 20 Strategia rozwoju - „zrób to sam". Cz. II PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA 22 Uprawnienia kontrolne organów samorządu terytorialnego 24 Zbiorcze zestawienie danych 26 Ochrona środowiska przed hałasem. Działania prewencyjne 27 Przegląd prawa GOSPODARKA ODPADAMI 28 Sposób na recykling popiołów 32 Program funkcjonalno-uŜytkowy 36 Jakość surowca bardzo waŜna! WODA - ŚCIEKI 38 Aglomeracyjny kontredans 40 Mała retencja wód opadowych na terenach zurbanizowanych ENERGIA 46 Suszenie osadów ściekowych energią słońca FINANSE - ZARZAPZANIE 50 Umowa o roboty budowlane 54 Zasada jawności 55 Konieczne upowaŜnienie 56 RPO a czyste powietrze 62 Zima optymalnie skalkulowana GOSPODARKA PRZESTRZENNA 84 Symbioza światła i architektury ZIELEŃ MIEJSKA 88 Jak kupić bezpieczny plac zabaw? 90 Harmonia - stan poŜądany FORUM 91 Nominacje dla członków KIGO 92 Wykorzystać potencjał 93 Toruński system teleinformatyczny 94 O finansach 95 Rekordowy Zjazd 96 Gminy na rencie (monopolistycznej) ZESZYTY KOMUNALNE 69 Wybrane zagadnienia ochrony i rekultywacji jezior

STAŁE RUBRYKI 8 Informator - Kraj 10 Kalendarium 12 Punkt widzenia 98 Gram w zielone

Nr 11(230) EKOTARGOWANIE 20 Pięciodniowe centrum informacji ŚRODOWISKO 26 Suche wrzosowiska 28 Zwiększyć tempo rewitalizacji 30 Skalpelem po wodzie? 32 Światło bez tajemnic 34 Jak się chronić przed powodzią? 36 Połączeni Wisłoka PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA 37 Monitoring składowisk odpadów 38 Zamykanie składowisk odpadów 40 Kto odpowiada za zniszczony trawnik? 42 Przegląd prawa GOSPODARKA ODPADAMI 44 Czy OZE tylko dla spalarni? 48 Inwestycja w gospodarce odpadami. Realizacja zakładu. Cz. I 52 Kontrole składowisk odpadów komunalnych. Smutna konkluzja 56 Wszyscy równi wobec prawa? 60 Nie marnujmy więcej czasu WODA - ŚCIEKI 66 Zarządzanie amortyzacją 68 PFU w systemach oczyszczania ścieków 72 Jest ciepło, będzie cieplej 74 Dwie kontrole, jedna ocena 76 W trosce o zdrowie publiczne 78 Czysta energia ze ścieków 80 O chemii w Karkonoszach FINANSE - ZARZĄDZANIE 82 Reklamacja prac budowlanych 84 Jak polegać na zasobach innych podmiotów? 88 Dopełnienie obowiązku informacyjnego 90 RPO a rewitalizacja HIGIENA KOMUNALNA 94 Co robić ze śniegiem? 96 Ustawowo słaba, samorządowe trudna FORUM 120 Szwedzki model - polskie moŜliwości 122 Trzecia droga do... 124 Wykorzystać energię, jaką daje wiatr 126 Wzmocnić finanse samorządów 128 Przeciw, a nawet za (referendum)! 130 Chcesz iść do nieba - segreguj odpady...

ZESZYTY KOMUNALNE 99 Edukacja dla zrównowaŜonego rozwoju 133 Rewitalizacja terenów zdegradowanych - niektóre aspekty STAŁE RUBRYKI 8 Informator - Kraj 12 Informator - Świat 14 Kalendarium 17 Punkt widzenia 118 KsiąŜki nadesłane... 132 Walne Ŝarty

Nr 12(231) EKOTARGOWANIE 17 „Nie będziesz niszczył środowiska!" 23 Spisali się na medal ŚRODOWISKO 26 Śródlądowy bór chrobotkowy 28 Problemy ochrony przeciwpowodziowej. Cz. I 31 Obszarami cichymi w hałas 32 Kąpieliska - zadania organizatorów i organów gminnych 36 Przestrzeń w wodnym zwierciadle 36 Doceniona zapobiegliwość 37 WdroŜyli i zwycięŜyli PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA 40 Nowy system zarządzania odpadami komunalnymi? 42 Raport wojewódzki - projektowane zmiany przepisów 44 Nieprawidłowe deponowanie odpadów - podmioty odpowiedzialne 45 Przegląd prawa GOSPODARKA ODPADAMI 46 Inwestycja w gospodarce odpadami. Realizacja zakładu. Cz. II 49 Spalarnie - za co i z kim? WODA - ŚCIEKI 51 Ścieki poza systemem zbiorowym FINANSE - ZARZĄDZANIE 54 Na styku interesów 56 Jeszcze o rękojmi i gwarancji 58 Dokumenty nieuzupełnialne 60 Gapowicz zidentyfikowany 62 RPO a transport miejski FORUM 84 RozwaŜania na temat projektu 86 Trzymamy za słowo! 87 Targi dla samorządowców 88 JuŜ nie „czy", ale „jak"? 89 Propozycje warte zastanowienia ZESZYTY KOMUNALNE 65 Gospodarka osadami ściekowymi w oczyszczalni ścieków komunalnych STAŁE RUBRYKI 6 Informator - Kraj 10 Kalendarium 12 Punkt widzenia 14 Konkurs 38 KsiąŜki nadesłane... 90 Gram w zielone

DODATEK SPECJALNY

Nr 1

Ekologiczna gospodarka odpadami dla Szczecina

4 Ławeczki na jubileusz 5 Przygoda z przyroda 7 Młodzi „naukowcy” pomagają ratować jezioro 8 Szczeciński patronat 10 Gospodarka odpadami dla Szczecina 12 Szczecin w systemie gospodarki odpadami 13 Gospodarowanie niektórymi frakcjami odpadów 14 Lepiej w pojemniku niŜ na śmietniku 16 Szczecińskie spotkania z nauką nad Jeziorem Szmaragdowym 18 Szczecin stolica zielonych podwórek 20 Zielona edukacja Szczecina 22 Fundusz Norweski wspiera edukację ekologiczną w Szczecinie

Nr 2

Projekty instalacji termicznego przekształcania odpadów. Część 2

4 Zaawansowanie polskich projektów budowy spalarni odpadów 8 Termiczne przekształcanie odpadów - od planów do realizacji 10 Spalarnie - ostateczna metoda

Oprac. BPK