przemysł cementowy a gospodarka odpadami

1. Przemys cementowya gospodarka odpadami
Dr hab. in. Janusz Mikua, prof. PK

2. Materiay wykorzystane w prezentacji
W prezentacji wykorzystano referat i prezentacje wygoszon na Konferencji Energia odnawialna termiczne wykorzystanie odpadw w warunkach krajowych. Warszawa 15 czerwca 2009 r.
przez Pani Boen roda
pt. Uwarunkowania wspspalania odpadw w piecach cementowych.
Pani Boena roda reprezentowaa na tej konferencji Stowarzyszenie Producentw Cementu.
Wykorzystano take zdjcia zakadw w Chorzowie i Radomiu, ktre to zakady produkuj paliwa alternatywne z odpadw przemysowych i niebezpiecznych dla cementowni, zdjcia pochodz z materiaw reklamowych SITA Polska Sp. z o.o.

3. Boenia roda; Uwarunkowania wspspalania odpadw w piecach cementowych. Stowarzyszenie Producentw Cementu

4. Komentarz do slajdu 1
Praktycznie wszystkie cementownie zlokalizowane s w Polsce poudniowo wschodniej, tylko cementownia Kujawy znajduje si w centralnej czci kraju.
Wacicielem wikszoci cementowni s koncerny zagraniczne.

Zuycie cementu w Polsce gwatownie wzroso w latach 2006, 2007 i 2008 gwnie ze wzgldu na dobr sytuacj gospodarcz w tych latach i zwizan z tym koniunktur w budownictwie mieszkaniowym oraz dynamiczne rozpoczcie realizacji przedsiwzi finansowanych ze rodkw UE w ramach gwnie Funduszu Spjnoci (tzw. okres programowania 2004 2006 z terminem realizacji przedsiwzi do koca 2010 roku).
Niepokojcy jest jednak fakt wysokiego poziomu eksportu klinkieru (rok 2006) z produkcj klinkieru zwizane s kwestie spalania paliwa, a to z kolei zwizane jest z emisj dwutlenku wgla i zagadnieniami przydziau uprawnie do emisji tego gazu.

Jest niezaprzeczalnym faktem, e przemys cementowy w Polsce (oprcz cementowni w Nowej Hucie) dokona gigantycznych przeobrae tak w zakresie rozwiza technologicznych, ochrony rodowiska jak i organizacyjnych.
Jako pierwszy w Polsce ju pod koniec lat 90 tych rozpocz inwestycje majce na celu dostosowanie instalacji do wymogw najlepszych dostpnych technik.
Dalsze inwestycje w nowe moce produkcyjne w Polsce uzalenione s jednak od sytuacji gospodarczej w kraju i przede wszystkim od moliwoci uzyskania przydziaw uprawnie do emisji dwutlenku wgla dla nowych instalacji w przemyle cementowym.

Energochonno przemysu cementowego w Polsce znacznie spada, miao to miejsce w szczeglnoci w latach 1999 do 2004.
Od 2005 roku obserwowany jest nieznaczny wzrost jednostkowego zuycia ciepa w przemyle cementowym w Polsce.
Polski przemys cementowy charakteryzuje si niskim zuyciem ciepa w porwnaniu z innymi krajami UE. W tym kontekcie ma take jeden z najniszych wskanikw emisji dwutlenku wgla na ton produktu.
W kosztach wytwarzania 1 tony cementu koszt energii cieplnej stanowi ok. 45%. Z tych te powodw pozyskanie taniego paliwa o odpowiednich waciwociach decydowa bdzie w przyszoci o konkurencyjnoci tego przemysu na rynkach UE.

W piecach cementowych panuj doskonae warunki termiczne do prowadzenia procesu spalania paliw z odpadw. Nie mniej jednak wymagane s inwestycje dostosowujce instalacje do wspspalania paliw z odpadw celem dotrzymania standardw rodowiskowych.
Np. wymiana palnika na niskoemisyjny, wielopunktowy system podawania paliwa czy te wymiana elektrofiltru na odpylacz workowy.

Odpady w przemyle cementowym wykorzystuje si zarwno w tzw. zestawie surowcowym jak i w kocowej fazie produkcji cementu poprzez wprowadzanie dodatkw do cementu.
Paliwa alternatywne stosowane s w procesie wypalania klinkieru.

Ze spalania paliw z odpadw nie powstaj ule i popioy gdy s one wbudowywane w klinkier.
Czym wikszy udzia paliwa alternatywnego zastpujcego paliwa kopalne tym wikszy udzia specyficznych pierwiastkw i substancji zawartych w paliwie alternatywnych przenoszony jest do klinkieru, a nastpnie do cementu i dalej do wyrobw cementowych.

W 2008 roku polski przemys cementowy wykorzysta 617 tys. ton odpadw jako paliwa, co stanowio 26% zuytego ciepa w procesie produkcji klinkieru. Przy czym paliwa alternatywnego (19 12 10) zuyto tylko 420 tys. ton.
Gdyby przy tym samym poziomie produkcji przemys ten wykorzystywa 80 % ciepa z paliwa z odpadw to stanowioby to 1 898 tys. ton tego paliwa.
W Polsce zbieramy ok. 10 mln ton odpadw komunalnych rocznie, a wytwarzamy prawdopodobnie ok. 13,5 mln ton.

21. Komentarz do slajdu 9 i 10
Obserwowany jest wzrost udziau paliw alternatywnych (19 12 10) oraz spadek zuycia opon i odpadw gumowych oraz upkw powglowych.
Jest to prawdopodobnie powolna lecz staa tendencja zmian w zuyciu rodzajw odpadw wspspalanych w piecach cementowych w Polsce.

Celemmechaniczno biologicznego przetwarzania odpadw, jako technologii ich przygotowania do termicznej przerbki jest podniesienie kalorycznoci strumienia odpadw oraz obnienie zawartoci wody w odpadach.
Strumie zmieszanych odpadw komunalnych jest rozdrabniany (< 25 cm), usuwane s z niego metale elazne, a nastpnie w przecigu 10 dni odpady s poddawane intensywnemu napowietrzaniu w specjalnie zamykanych tunelach (boksach), tak, aby po procesie zawarto wody wynosia ok. 20%.

27. Komentarz do slajdu 12, 13, 14
Bardzo istotn kwesti dla przemysu cementowego jest jako podawanych do pieca paliw alternatywnych, w szczeglnoci ich kaloryczno, wilgotno oraz zawarto metali cikich.
Tylko odpowiednio przetworzony odpad o okrelonej granulacji i jednorodnoci gwarantuje bezawaryjny proces spalania.
Kluczow kwesti jest stabilno dostaw, std konieczno budowy sieci zakadw produkujcych paliwa alternatywne o odpowiedniej wysokiej jakoci.

28. Przykad produkcji paliw alternatywnych z odpadw przemysowych i niebezpiecznych

Wzrost zuycia paliw alternatywnych w przemyle cementowym to jednoczenie wzrost zawartoci metali cikich w cementach.
Wzrost zawartoci metali cikich w cementach to wzrost wymywalnoci tych metali z betonw produkowanych z wykorzystaniem tych cementw.
Jest to o tyle grone, e betony te mog mie bezporedni kontakt z wod do picia (np. krgi studzienne), s te stosowane w budownictwie mieszkaniowym.

Przy znacznych procentowym udziale zuycia paliw alternatywnych w cementowni jej ukad oczyszczania spalin powoli ewaluowa bdzie w kierunku ukadu oczyszczania spalin w zakadzie termicznego przeksztacania odpadw.
Dopuszczalne emisje do powietrza z cementowni nie bd si rni praktycznie niczym od emisji z zakadu termicznego przeksztacania odpadw.

Aby spala w odpowiednich ilociach paliwa alternatywne w cementowni naley zbudowa identyczny jak w zakadzie termicznego przetwarzania odpadw system monitoringu, dodatkowo uzupeniony o system bada laboratoryjnych potwierdzajcy jako paliw alternatywnych podawanych do pieca.
Naley ponie dodatkowe koszty na system magazynowania i przechowywania paliwa alternatywnego na terenie cementowni oraz systemy podawania paliwa do pieca.
Wysokie koszty systemu logistycznego zwizanego z dostawami paliwa.
Ponoszone bd koszty na chemiczn stabilizacje i zestalenie pyw z filtrw workowych oraz ich skadowanie.

W skali Europy, w przemyle cementowym 18% ciepa wytworzonego z odpadw pozwolio na uniknicie 8 mln ton emisji dwutlenku wgla. Przy cenie ok. 20 euro za ton CO2 daje to kwot ok. 160 mln euro.
Przy produkcji ok. 60% ciepa z odpadw unika si ok. 26,6 mln ton CO2 co przy cenie 20 euro za ton daje to kwot 533 mln euro rocznie, za przy cenie ok. 50 euro za ton CO2 daje kwot ok. 1 330 mln euro rocznie.

Cel dla polskiego przemysu cementowego to 60% ciepa z odpadw.

Frakcja odpadw komunalnych spalanych w Niemczech to 6%.
Frakcja odpadw przemysowych (plastiki, papier, tekstylia) to ok. 55%.
Produkcja paliw alternatywnych w Polsce winna si opiera gwnie o odpady przemysowe jak i niebezpieczne.

52. Kilka pyta zamiast wnioskw
Dlaczego tak agresywnie walczy si w Polsce przeciwko budowie spalarni odpadw komunalnych wskazujc jako alternatyw mechaniczno-biologiczne przetwarzanie odpadw w celu produkcji paliwa alternatywnego skoro wiadomi, e skutki ekologiczne spalania paliw alternatywnych z odpadw komunalnych w cementowniach mog by o wiele szersze i trudniejsze do zidentyfikowania ?
Dlaczego tak agresywnie organizacje ekologiczne walcz z projektami spalarniowymi znajdujcymi si na tzw. licie indykatywnej ?
Dlaczego wskazuje si rozwizania, ktre w efekcie s o wiele drosze dla obywatela (uczestnika systemu gospodarki odpadami komunalnymi) ?

53. Kilka pyta zamiast wnioskw
W czyim interesie stworzono system opaty marszakowskiej w ktrym za deponowanie odpadw o kodzie 20 03 01 niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne pacimy 104,20 z ton, za za odpady o kodzie 19 12 12inne odpady (w tym zmieszane substancje i przedmioty) z mechanicznej obrbki odpadw inne ni wymienione w 12 12 11 64,08 z za ton ?
Dlaczego nie chcemy taniego ciepa ze spalania odpadw komunalnych w naszych systemach ciepowniczych ?
Takich pyta mgbym mnoy dziesitki pozostawiam to jednak Pastwu.

54. Dzikuj za uwag

przemysł cementowy a gospodarka odpadami

Education