Prezentacja programu PowerPoint

Przygotowaa: Aleksandra OlszewskaSoce, Ziemia, Ksiyc

Soce centralne ciao niebieskie Ukadu Sonecznego. Soce jest najjaniejszym obiektem widocznym z Ziemi, rdem energii cieplnej i wiata.SoceKula soneczna olepia nas i nie pozwala dostrzec, jak skomplikowane s zjawiska, wystpujce na jej powierzchni i jak gigantyczna atmosfera j otacza. Zamienia, podczas ktrych Ksiyc w caoci przesania Soce, mona obserwowa rzadko, a poza tym trwaj jedynie kilka minut. Poznawanie tej gwiazdy rozpoczo si wraz z rozwojem przyrzdw naukowych w poowie XIX wieku.

Soce jest kul gazow (zoon gwnie z wodoru), do ktrej wntrza nie moemy zajrze. Zachodz tam nieustannie reakcje termojdrowe, ktre w potnym wybuchu rozerwayby Soce, gdyby nie sia cikoci poszczeglnych warstw gazu, lecych ponad jdrem. Soce trwa w takiej rwnowadze, nie eksplodujc i nie zapadajc si, od 5 miliardw lat i pozostanie w niej jeszcze przez drugie tyle, przeksztacajc w cigu sekundy 500 milionw ton wodoru w hel. Reakcja ta wyzwala ogromn ilo energii (w postaci ciepa i wiata), dziki ktrej Soce wieci. Obliczono, e cinienie w jdrze jest 300 miliardw razy wiksze ni ziemskie cinienie atmosferyczne, a temperatura jdra osiga 15 milionw stopni Celsjusza.

Od jdra ku koronie

Z Ziemi widzimy zewntrzn warstw Soca, o gruboci 400 km, zwan fotosfer. Temperatura jej powierzchni wynosi 4200C i jest rdem prawie caego promieniowania, jakie do nas dociera. Przez teleskop sprawia wraenie, jakby bya pokryta ziarnkami ryu, zwanymi granulami. Maj one rednic kilkuset kilometrw, nieustannie zanikaj i formuj si od nowa. To pcherze gazu, przejaw konwekcji, dziki ktrej Soce transportuje swoj energi na zewntrz.

Zamienie SocaJedno z bardziej fascynujcych zjawisk na wiecie to zamienie Soca. Mimo, e rednio wystpuje od 2 do piciu razy w roku, wcale nie jest tak atwo je zaobserwowa. Wynika to z faktu, e trzeba by w odpowiednim miejscu kuli ziemskiej w odpowiednim czasie. Do tego warunki atmosferyczne powinny nam sprzyja. Zamienie Soca nastpuje wwczas, gdy pomidzy Socem i Ziemi znajdzie si Ksiyc zasaniajc wiato soneczne.

Podczas cakowitych zamie Soca mona zaobserwowa, e gwiazd otacza gruba, rowawa warstwa, nazwana chromosfer. Ponad ni znajduje si korona, stanowica pomost midzy Socem a przestrzeni midzygwiezdn. W koronie zachodz zjawiska, ktre rozprzestrzeniaj si na miliony kilometrw.

Powierzchnia fotosfery ulega przemianom, a chromosfera wcale nie jest spokojniejsza. Jej materia jest wyrzucana do gry, a po skanalizowaniu przez pole magnetyczne formuuje jzor, ktry wznosi si na odlego setek tysicy kilometrw, wnikajc gboko w koron. W pewnej chwili taki jzor zawraca i gigantycznym ukiem kieruje si z powrotem ku powierzchni Soca. Zjawiska te nosz nazw protuberancji. Niekiedy s one bardzo gwatowne, a materia jest wyrzucana z prdkoci ponad 1000 km/s.

Aktywno soneczna

ZiemiaZiemia planeta w Ukadzie Sonecznym, trzecia w kolejnoci od Soca, piata wedug wielkoci (510 mln km). Obiega Soce po eliptycznej orbicie o dugoci 940 mln km, w cigu 365 dni 5 godzin i 49 minut (1 rok), z prdkoci 29,3 km/s. Obraca si rwnie wok swojej osi.

Ponad 70% naszej planety pokrywaj zbiorniki wodne. Czy oznacza to, e woda stanowi znaczc cz objtoci naszego globu? To wraenie jest mylne, poniewa gboko oceanw jest znikoma w porwnaniu ze rednic Ziemi. Gdyby planet przyrwna do pomaraczy, gboko oceanw odpowiadaaby zaledwie chropowatociom skrki. Obecno wody odrnia nasz glob od innych cia krcych wok Soca, gdy na Ziemi wystpuj ona w trzech stanach skupienia: gazowym, ciekym i staym.Wilgotnaplaneta

Podobnie jak inne planety ziemskie Ziemia jest zbudowana z nakadajcych si na siebie rnorodnych warstw. Skalista skorupa ma tylko 10-60 km gruboci, pod ni znajduje si lity paszcz, sigajcy 2900 km w gb i okrywajcy pynne jdro zewntrzne o gruboci 2200 km, w ktrego wntrzu zawiera si jdro wewntrzne o promieniu 1200 km. Warstwy te rni si skadem chemicznym. Wiedza o nich pochodzi z bada fal , sejsmicznych rozchodzcych si wewntrz planety podczas trzsie ziemi.

Obierajc Ziemi

Jdro zewntrznePaszczJdro wewntrzneSkorupa

KsiycKsiyc kry w odlegoci zaledwie 380 000 km od Ziemi. Jest jedynym ciaem niebieskim, ktre udao si ludziom odwiedzi. Na Ksiycu nie ma wody, atmosfery i w zwizku z tym zmian pogody. Na jego powierzchni znajduj si gry, kratery, morza zakrzepej lawy i grube warstwy pyw.

Jedyn planet, ktra kry blisko Soca razem z duym Ksiycem, jest Ziemia. Ksiyc jest od Ziemi 81 razy lejszy i prawie 4 razy mniejszy, a utrzymuj razem t par siy grawitacji. Na powierzchni Ksiyca przyciganie grawitacyjne jest a 6 razy mniejsze ni na powierzchni Ziemi, dlatego zarwno atmosfera, jak woda, ktre kiedy tam byy, zdoay ju dawno uciec w przestrze midzyplanetarn. Ksiyc zwraca si ku Ziemi zawsze t sam stron. W ruchu nieco si kolebie, wic z Ziemi mona zobaczy prawie trzy pite jego powierzchni. Nawet w cigu miesica niewielkie kolebania, zwane libracjami, pozwalaj zobaczy troch wicej ni pl ksiycowego globu. Ostatnio stopniowo poznajemy drug stron Ksiyca. Fotografie zrobione przez sondy kosmiczne pokazuj, e niewidoczna z Ziemi strona jest przewanie grzysta.

Ksiyc nie ma atmosfery, dlatego tamtejsze niebo jest zawsze, nawet w dzie, czarne, a nie bkitne. Po prostu nie ma na czym rozprasza si soneczne wiato. Nie ma tym samym orodka przenoszcego fale gosowe - nie rozchodz si one w prni, wic na Ksiycu panuje kompletna cisza. Nie ma wody - krajobraz nie by rzebiony, jak na Ziemi, przez deszcze, rzeki i lody. W cigu ksiycowego dnia, w penym Socu, temperatura na powierzchni znacznie przewysza temperatur wrzenia wody. Noc spada do -150C, Ludzie, ktrzy byli ju na Ksiycu, nosili kombinezony specjalnie przystosowane do tamtejszych warunkw.Powierzchnia

Cay Ksiyc pokryty jest kraterami. Po pierwszych obserwacjach Galileusza Ksiyc jest peen dziur i wzniesie coraz doskonalsze lunety i teleskopy pozwalay odkrywa coraz wicej coraz mniejszych kraterw. Jak powstay? Prze dugi czas panowao przekonanie, e chodzi o wygase wulkany. Pniej jednak porwnanie ich ksztatu do wulkanw ziemskich zrodzio wtpliwoci: mogo te chodzi o blizny po jakim wielkim bombardowaniu meteorytowym. Ostateczne uznanie tej hipotezy przyniosy pocztki podboju kosmosu.

Koniec