przygotowanie materiałów informacyjnych w programach ... · przygotowanie materiałów...

Przygotowanie materiałów informacyjnych w programach graficznych [email protected]

Przygotowanie materiałów informacyjnych w programach graficznych.

1. Spis treścia. Wstępb. Rodzaje i formaty plików graficznych grafiki cyfrowej oraz ich zastosowaniec. Rysunek, zdjęcie, krzywad. Współpraca między programami graficznymie. Tablica, bannerf. Druki biurowe i wizytówkig. Ulotkah. Naklejka, nadruk, szabloni. Książka znakuj. Wymiana danych

2. WstępWszystkie użyte w tym opracowaniu nazwy Firm i programów zostały użyte tylko informacyjne i należą do swoich Właścicieli. Zakładam, że zdarza Ci się pracować z komputerem, potrafisz tworzyć foldery, znasz podstawy edycji tekstu i grafiki, a od czasu do czasu musisz stworzyć grafikę użytkową typu tabliczka, wizytówka, ulotka. O ile do zrobienia kartki świątecznej wystarczy aparat cyfrowy lub skaner i podstawowy edytor grafiki a zaproszenie możemy zrobić nawet w Wordzie, to do bardziej zaawansowanych prac potrzebujemy wyspecjalizowanych programów, np. Corela. Kanadyjska firma Corel stworzyła pakiet graficzny składający się początkowo tylko z edytorów CorelDRAW i Corel Photo-Paint. Na potrzeby tego kursu CorelDRAW będę nazywał Corelem, inne programy to XnView (darmowa przeglądarka grafik i Inkscape – darmowy edytor grafiki wektorowej). Niewykluczone, że wspomnę o innych programach. W trakcie tego krótkiego kursu przybliżę Ci podstawy grafiki cyfrowej: dwa jej typy, najczęściej stosowane formaty i ich zastosowanie, programy do przeglądania i edycji (bo Corel, zwłaszcza w starszych wersjach ze wszystkim sobie rady nie da) i wskażę możliwości współpracy między kilkoma sympatycznymi programami. Pokażę na przykładach, jak przygotować się do wykonania pracy, zrobić tablicę czy druk i jak dostarczyć pracę bezpiecznie firmie wykonującej nasz projekt.3. Typy grafiki. Grafika cyfrowa występuje w dwóch podstawowych odmianach, jako:

a. Grafika rastrowa (bitmapy, mapy bitowe). Każdy punkt obrazu zapisywany jest osobno; określane jest jego położenie i wartość barwna. Przykładem takiej grafiki są zdjęcia cyfrowe, obrazek wskanowany czy namalowany w edytorze grafiki rastrowej typu Paint.Obrazki rastrowe możesz przeglądać na ekranie monitora, drukować na drukarce czy ploterze drukującym, publikować na stronach internetowych. Są z reguły duże (zajmują dużo miejsca na dysku), ładnie oddają przejścia tonalne no i ze względu na ich powszechność możemy je bez problemu przejrzeć w dowolnej przeglądarce grafik. Problemem jest skalowalność – jeśli chcesz mały obrazek powiększyć, pojawią się klockowate piksele i ząbkowane krawędzieNajstarszym formatem (odmianą, typem) plików graficznych były pliki bmp. Później pojawiły się tif, gif, jpg (jpeg), png i wiele innych.

b. Grafika wektorowa. Obrazek zapisywany jest jako zbiór obiektów opisanych matematycznie jako linie i figury. Pliki mają małe rozmiary, są skalowalne (mały znaczek powiększasz bez końca a ciągle wygląda dobrze). Formaty to np. cdr, svg, eps, ai.

1


4. Rysunek, zdjęcie, krzywa. Niektóre prace lepiej wykonać w edytorze grafiki rastrowej (bitmapowej), np. Photoshopie czy darmowym Gimpie, inne lepiej w wektorowej (CorelDRAW lub InkScape), niektóre powinny łączyć w sobie oba te typy.

a. Rysunek. Z definicji rysunek jest obrazem zbudowanym z linii. Jeśli nie chcemy męczyć się przed monitorem, weźmy najpierw czystą (bez kratek) kartkę i ołówek i narysujmy to, co mamy zrobić. Z takiego szkicu sami lub w grupie wybierzmy najlepsze rozwiązanie i dopiero wtedy siadamy do komputera. Jeżeli nasza praca bazuje na prostych kształtach, możemy całość zmontować w programie. Jeśli pracujemy nad znakiem – lepiej szkic przerysować czarnym pisakiem i przekształcić w formę cyfrową (zdigitalizować go). Obrazek skanujemy lub fotografujemy aparatem cyfrowym i zapisujemy na dysku. Otrzymujemy oczywiście bitmapę. Żeby zamienić ją na krzywe w nowszych wersjach pakietu Corel stosujemy Corel PowerTRACE. Jeśli mamy starszą wersję – polecam współpracę z darmowym programem InkScape.

b. Zdjęcie. Kiedyś tablice wyklejało się z pojedynczych literek a obrazki wycinało z folii. Zastosowanie ploterów drukujących na dużych powierzchniach trwałymi atramentami solwentowymi bardzo uprościło i zmniejszyło pracochłonność procesu tworzenia tablic i naklejek, no i wreszcie można było zastosować zdjęcia.Dobierając zdjęcia starajmy się używać dobrych materiałów. Obowiązuje zasada: śmieć na wejściu – śmieć na wyjściu. Czyli: ze złego nie zrobimy nic dobrego. Dotyczy to zarówno strony technicznej (wielkość i rozdzielczość) jak i merytorycznej. Widać to w materiałach reklamowych różnych lokalnych firm turystycznych, które po sezonie pomyślą o folderze reklamowym czy tablicy wciskając często przypadkowe zdjęcia przemokniętego Motelu pod Słoneczkiem. Zwróćmy uwagę na kilka parametrów obrazu: ilości barw, rozdzielczości (podawanej w ppi lub dpi – punkt/dot per inch; ile punktów mieści się na 1 calu, np. 300dpi) i rozmiaru obrazu w pikselach (px) lub milimetrach. Jeśli nie chcemy wrzucać zdjęcia na ogromny baner oglądany z bliska, to wystarczy nam zdjęcie z przeciętnej cyfrówki. Wystrzegajmy się zdjęć podebranych z Internetu – na potrzeby stron WWW zdjęcia są zmniejszane i zapisywane w niskiej rozdzielczości (np. 96x96ppi). Dochodzi też sprawa praw autorskich.Rzadko trafi nam się zdjęcie, które nie wymaga modyfikacji. Do prostych wystarczy przeglądarka z minimalistycznym edytorem – polecam XnView. Można w niej obraz wykadrować (przyciąć), zmienić kontrasty czy jasność. Bardziej zaawansowana obróbka możliwa jest w typowym edytorze grafiki rastrowej, np. Gimp.

c. Obiekt. W Corelu pracuje się na obiektach. Każdy obiekt w Corelu może być kształtem (prostokąt, okrąg, wielokąt), krzywą, tekstem (2 rodzaje), albo wstawioną bitmapą. Obiekty można przekształcać, przesuwać, nakładać na siebie, doprowadzać do ich interakcji.

d. Krzywa. Obiekt, którego kształt możemy zmieniać poprzez edycję węzłów. W krzywe zamieniamy kształty i teksty. Te pierwsze, żeby je edytować, te drugie, gdy gdzieś wysyłamy projekt i nie chcemy, żeby się fonty posypały.

2


5. Praca z CorelDRAW. Corel dostępny jest w polskiej wersji, jednak najłatwiej dostępne były anglojęzyczne wersje okrojone (essentials) dołączane np. do skanerów firmy Plustek.

a. Układ menu typowy – najważniejsze od lewej do prawej. Przy pierwszym uruchomieniu programu warto dostosować niektóre ustawienia programu, np. jednostki czy standardowy format strony (mm i A4) w Layout - Options.

b. Praca z obiektami. Jak wspomniałem wcześniej, w Corelu pracuje się na obiektach. Obiekty te można swobodnie przemieszczać metodą Przeciągnij i Upuść. Zaznaczony do edycji obiekt ujawnia 8 uchwytów na krawędziach. Narożnikowe pozwalają skalować do proporcjonalnie, środkowe zmieniają proporcje. Podwójne kliknięcie na obiekt zmienia charakter uchwytów: narożnikowe umożliwiają obracanie obiektu wokół przesuwalnego środka, środkowe wymuszają jego przekoszenie.

c. Obiekty możemy rozmieszczać ręcznie, posługując się prowadnicami (kursor na linijkę i ciągniemy prowadnice poziome lub pionowe) Warto przy tym mieć włączone przyciąganie do prowadnic (Snap to Guidelines) albo np. zaznaczając obiekt i naciskając P (wyśrodkowanie).

d. Właściwości obiektów. Podstawowe to wypełnienie barwą i kontur – jego grubość i barwa. Dodatkowe, typu przejrzystość czy cień uzyskamy z bocznego paska narzędziowego.

e. Wypełnienie obiektu barwą – wystarczy zaznaczyć obiekt i kliknąć na wybraną barwę z palety albo wybrać z paska narzędziowego opcję kubełka z farbą.

f. Linia, jej grubość i barwa. Pasek narzędziowy i stalówka.g. Tekst. Pasek narzędziowy i literka A. Jeśli

wybierzemy A i zaczniemy pisać mamy tzw. Tekst artystyczny, dobry do krótkich tekstów, można go przekształcać. Jeśli wybierzemy A i zakreślimy kursorem obszar – mamy Tekst akapitowy, odpowiedni dla długich tekstów.

h. Edycja węzłów. Przydatne przy edycji znaków i symboli. Obiekty typu Krzywe posiadają węzły sygnalizujące zmianę kierunku linii. Łapiąc je kursorem możemy zmieniać kształt.

i. Manager obiektów. Okno łączące przydatne narzędzia. Często ukryte w menu Windows Dockers – warto mieć je pod ręką. Ma wszechstronne zastosowanie i przy odrobinie wprawy bardzo ułatwia pracę. Można w nim na przykład zmieniać położenie warstw, dodawać kontur, przycinać czy łączyć. Łatwo też znaleźć wszystkie teksty, zaznaczyć je i zamienić na krzywe Ctrl Q.

j. Łączenie, wycinanie, upraszczanie obiektów. Jeśli narysujemy dwa prostokąty i będziemy je klikali osobno – możemy je edytować osobno. Jeśli chcemy przekształcić większą ilość obiektów, należy zaznaczyć je łącznie zakreślając za pomocą myszki lub klikać po kolei z wciśniętym Shift. Ctrl A zaznacza wszystkie obiekty. Obiekty czasem można zgrupować – Ctrl G lub połączyć Ctrl K. Jednym obiektem można przyciąć inny lub wyciąć w nim otwór.

3


k. Jak widzimy, Corel obsługuje skróty klawiszowe typu Ctrl C (kopiuj) Ctrl V (wklej), Ctrl D (duplikuj), Ctrl Z (cofnij). Klawisze funkcyjne również się przydają: F2 to powiększenie (gdy zaznaczysz kursorem obszar i naciśniesz F2 – obszar zostanie powiększony), F3 pomniejszenie, F4 pokazuje wszystkie obiekty.

6. Bitmapy. Minimum informacji o różnicach między formatami. a. Tif. Bardzo dobra jakość ale duże rozmiary.b. Jpg. Popularny format autokompresujący – pliki tej samej rozdzielczości

i wymiarów zajmują 10 razy mniej miejsca niż tify. Dobre do zdjęć z płynnymi przejściami, złe dla kresek i ostrych krawędzi.

c. Gif. Autokompresujący, ale zapisuje tylko do 256 barw. Obsługuje przejrzystość. Może być do rysunków kreskowych. Lepiej stosować png.

d. Png. Niedoceniany format łączący zalety jpg i gifa.7. Modyfikacja bitmap. Bitmapy lepiej przygotować w edytorze grafik rastrowych.

W Corelu możemy obrazek przeskalować (ostrożnie), przyciąć za pomocą uchwytów a nawet dodać uchwyt i zmodyfikować kontur bitmapy. Można też zmienić przestrzeń barwną z RGB na CMYK.

8. RGB a CMYK to dwa różne modele (addytywny i subtraktywny) barw. Pierwszy (Red Green Blue) ma zastosowanie w aparatach cyfrowych i monitorach (np. strony WWW) ale nie nadaje się do profesjonalnego wydruku. Do drukarni wysyłamy grafikę w CMYKu (Cyjan, Magenta, Yellow, blacK). Zaznaczamy zdjęcie wstawione do projektu w Corelu, na dolnym pasku wyświetli się jego charakterystyka,

wybieramy z menu Bitmaps (Mapy bitowe) polecenie Convert to Bitmaps... (zamień na bitmapę...) i wybierz format CMYK w odpowiedniej rozdzielczości z zaptaszkowanym profilem ICC Apply ICC Profile (bardzo ważne!).

9. XnView - mały kombajn graficzny. Podstawową funkcją tego darmowego programu

jest przeglądanie zdjęć, ale potrafi znacznie więcej. Najczęściej używane funkcje to miedzy innymi:

a. wsadowa konwersja plików graficznych (wiele plików naraz jest zmienianych na kilka sposobów), np. wielkość, rozdzielczość, format itp. (Ctrl U);

b. poprawa jasności i kontrastu c. zmiana nazw wielu plików (F2);d. zmiana orientacji (obracanie, odbijanie);e. kadrowanie.

(więcej o tym programie w załączniku XnView)

4


10. Inkscape jako program wektoryzujący (zamieniający bitmapy na obiekty wektorowe). Pamiętacie jeszcze ten tekst o rysowaniu? Teraz ciąg dalszy artystycznego szaleństwa. Żeby nasz rysunek dobrze się prezentował i bez problemu skalował, trzeba go zamienić na krzywe. W najnowszych pełnych wersjach Corela funkcjonuje Corel PowerTRACE. Instrukcję do niego w języku polskim znaleźć można na stronie corel.com. Jeśli mamy starsze lub okrojone wersje Corela– polecam program Inkscape. Ten edytor grafik wektorowych jest całkowicie po polsku, za darmo, trudniejsza obsługa i format plików, który na razie nie jest zbyt popularny: svg. Można go pobrać np. z dobreprogramy.pl. (więcej o pracy z Inkscape w Załaczniku C)

11. Książka znaku. Dobry pomysł. Jeśli już zainwestowaliśmy swoje siły w projektowanie znaku instytucji, imprezy cyklicznej, wydarzenia, warto uczynić z niego wzorzec zawierający dozwolone barwy określone w CMYKu, zastosowany krój, wielkość i odmianę pisma, dopuszczalne tło. Książka znaku powinna być też w formie elektronicznej (np. na stronie WWW) z możliwością pobrania znaku w pełnych barwach, odcieniach szarości a nawet w czerni i bieli oraz w popularnych formatach: png, tif, eps czy cdr. Warto też określić zasady, kto i za czyją zgodą może nasz znak wykorzystać.

12. Wymiana danych. Projektując znak, tablicę czy banner warto chwilę się zastanowić, gdzie będzie zastosowany i w jakiej technologii wykonany. O nasz projekt zabiega mnóstwo wykonawców i co jakiś czas należałoby sondować rynek usług pod kątem ich cen, trwałości produktu i technologii. Przed przesłaniem projektu sprawdźmy, jakie są wymagania co do niego. Takie informacje najszybciej znajdziemy na stronie WWW. Firmy często zamieszczają tam gotowe wzorce, do których wystarczy wstawić swoją grafikę i tekst i przesłać na ich serwer ftp. Co do podstaw. Profesjonalne drukarnie do druku offsetowego (wysokonakładowego) wymagają dobrej grafiki o rozdzielczości ok. 300 dpi i w przestrzeni barwnej CMYK. Wszystkie teksty dobrze jest zamienić na krzywe (Ctrl Q). Warto pamiętać, by zachować sobie plik z fontami na wypadek korekty tekstu. Teksty warto umieścić w osobnej warstwie (Manager obiektów – Warstwy) nad grafiką. I jeżeli chcemy być pewni efektu – w przypadku druków poprośmy o cyfrowy wydruk próbny (proof).Nie wszyscy maja Corela. Jeśli chcesz się pochwalić czy skonsultować z komś w sprawie projektu – opublikuj go jako pdf.

5


Załącznik A – zadania.Zadanie 0. Podstawy.

1. Zainstaluj programy: XnView oraz Inkscape.2. Utwórz w wybranej lokalizacji folder przeznaczony na materiały i ćwiczenia w tym

kursie. Nazwij go swoim imieniem z zaznaczeniem okoliczności, np. Dorota kurs.3. Wejdź na stronę www.corelowo.wordpress.com.

Zadanie 1. Wstępna edycja grafik w programie XnView (patrz Załącznik B).1. Wejdź na podstronę Materiały i pobierz do swojego folderu imiennego 3 zdjęcia

z folderu foto,2. Zmień wszystkim nazwy na 20101119kurs###3. Wybierz jedno ze zdjęć, które wymaga kadrowania, zaznacz myszką fragment do

pozostawienia odcinając niepotrzebne niebo, krawędzie czy wodę. Kliknij na przycisk kadrowania i zachowaj nowe zdjęcie jako kadrowane.jpg.

4. Za pomocą narzędzia Dostosuj jasność/kontrast... popraw te dwie wartości w innym zdjęciu. Zapisz zmiany jako kontrasty.jpg

Zadanie 2. Wektoryzacja rysunków w programie Inkscape (patrz Załącznik C).1. Wejdź na podstronę Materiały i pobierz do swojego folderu imiennego 1 rysunek

z folderu rysunki,2. Otwórz program Inkscape. Otwórz w nim pobrany rysunek. Zaznacz go i zwektoryzuj

wybierając Ścieżka – Wektoryzuj bitmapę... Przesuń nowy obiekt, zaznacz bitmapę i ją wykasuj. Obiekt zapisz w swoim folderze jako ścieżka.svg.

Zadanie 3. Corel.1. Otwórz program Corel.2. Otwórz jeden z wybranych plików wzorcowych, np. banner.cdr, i zmodyfikuj go.

W wizytówce możesz wstawić swoje dane, do ulotki zdjęcia, na banner jakieś hasło. W logotypie zmień kolory, obróć go, wyedytuj kształt przesuwając węzły. Możesz spróbować łączyć kształty łącząc je (Weld), czy przycinając jeden drugim (Trim).

3. Rezultaty zapisz pod swoją nową nazwą, np. nowy banner.cdr.

6


Załacznik BPraca z programem XnView.

1. Konwersja plików graficznych w XnView. Program możemy pobrać za darmo z Internetu, np. z www.dobreprogramy.pl. XnView jest rozbudowaną przeglądarką grafik. Ma możliwość wsadowego przetwarzania grafik, czyli jednocześnie możemy zastosować kilka narzędzi do wielu plików. Można konwertować pliki i naraz zmienić wiele nazw. Uwaga! Proces konwersji jest nieodwracalny, dlatego zdjęcia do konwersji warto skopiować do dedykowanego folderu zachowując gdzieś indziej oryginały. Przekształcenia plików graficznych: otwieramy folder z wybranymi zdjęciami (kopiami), zaznaczamy zdjęcia do konwersji (CtrlA), klikamy na nie prawym klawiszem myszy i z menu wybieramy Konwertuj wiele plików (lub naciskamy klawisze Ctrl U). W otwartym oknie (z dwoma zakładkami u góry – Ogólne i Przekształcenia) sprawdzamy, czy istnieje lista plików do zmiany i czy zaznaczone są opcje: Nadpisywanie: zastąp oraz Usuń oryginał.Przechodzimy do drugiej zakładki Przekształcenia. Tu należy z lewego okienka dostępnych opcji wybrać Zmień wielkość obrazu i klikając na Dodaj wrzucić wybraną czynność do okienka po prawej. Pod spodem tego okienka pojawią się parametry, z których wpisujemy jedynie oczekiwaną szerokość obrazu. Teraz w lewym oknie wybieramy Ustaw DPI i też możemy ją zmienić. Jak widzimy, w okienku po lewej stronie jest sporo różnych możliwości przekształceń. Wybrane przenosimy do prawego panelu.Klikamy na Dalej i mamy przekonwertowane pliki graficzne.

2. Zmiana nazw: otwieramy folder z wybranymi zdjęciami, zaznaczamy zdjęcia do zmiany nazwy (CtrlA), klikamy na nie prawym klawiszem myszy i z menu wybieramy Zmień nazwę (lub naciskamy klawisz F2). Aktywujemy Szablon nazw i wpisujemy własną nazwę, przy czym, jeśli chcemy, by program automatycznie numerował nasze pliki, w miejsce cyfr wstawiamy znak #, np. 20101119-Kurs ###. Pliki po zmianie nazw będą miały nazwy: 20101119-Kurs 001, 20101119-Kurs 002 itd. Klikamy na Dalej i pliki otrzymują nowe nazwy.

3. Kadrowanie zdjęcia. Zaznacz myszką na kolejnych zdjęciach fragment do pozostawienia odcinając niepotrzebne niebo, krawędzie czy wodę. Kliknij na przycisk kadrowania. Zapisz zmiany.

4. Zmiana jasności i kontrastu. Kliknij na przycisk Dostosuj jasność/kontrast/... . Przesuń suwaki Jasność i Kontrast poprawiając obrazek. Zmiany zapisz.

7

http://www.dobreprogramy.pl/


Załacznik CPraca z programem InkScape.Otwieramy program, w nim wskanowany rysunek lub zdjęcie z aparatu cyfrowego. Warto je wcześniej poprawić, np. w XnView, kadrując i podkręcając kontrasty. Najłatwiej wektoryzuje się grafikę czarno-białą lub kontrastową w odcieniach szarości. Otwieramy obrazek (czyli bitmapę). Zaznaczmy go klikając w jego obszar.

Z menu Ścieżka wybieramy Wektoryzuj bitmapę... Pamiętaj, żeby obrazek był zaznaczony!

Zaznacz wszystkie kratki jak na obrazku poniżej, ustaw 2 kolory, 2 przebiegi i wybierz OK.

8


Po chwili program zakończy pracę a na obrazku (bitmapie) pojawi się jego kopia jako obiektu typu krzywa lub ścieżka. Na zrzucie poniżej krzywa została przesunięta w lewo – jest zaznaczona a na dolnym pasku widoczny jest jej opis: Ścieżka (429 węzłów...). Obrazek (bitmapę) usuwamy a ścieżkę (krzywą) możemy zapisać jako svg. Najprościej można ją skopiować do Corela przez schowek systemowy (zaznaczyć, Ctrl C, przejść do otwartego dokumentu Corela i wkleić: Ctrl V). W Corelu przesuwając węzły poprawiamy krzywą, kolorujemy ją i mamy skalowalny obrazek wektorowy.

Inkscape ma spore możliwości, ale Corel, mimo, że drogi, jest bardziej popularny i prostszy w obsłudze.

Załącznik D. Zrzuty ekranowe

1. Zrzuty ekranowe.a. Zaznaczanie obiektów

9


PomoceWykaz przydatnych programów:

1. CorelDraw – edytor grafik wektorowych - program komercyjny2. XnView – przeglądarka grfik z możliwością edycji - freeware3. Inkscape – edytor grafik wektorowych - oprogramowanie GNU GLP4. Gimp – edytor grafik rastrowych - wolne oprogramowanie GNU GLP

Przydatne linki:1. www.corel.com – strona po polsku z samouczkami2. www.gimpuj.info - forum użytkowników Gimpa3. tutoriale.com.pl - poradnik użytkowników Gimpa4. dobreprogramy.pl – programy do pobrania i fora5. corelowo.wordpress.com – blog na potrzeby tego kursu.

10

przygotowanie materiałów informacyjnych w programach ... · przygotowanie materiałów...

Documents