UNIVERSITETI I GJAKOVËS “FEHMI AGANI”

FAKULTETI I EDUKIMIT

PROGRAMI FILLOR

PUNIM DIPLOME

Tema: KOMUNIKIMI - KONCEPT I DOMOSDOSHËM NË

TREKËNDËSHIN – NXËNËS – MËSUES - PRIND

Mentori: Kandidatja:

Prof. Asoc. Dr. Ilir Kelmendi Mirela Hysenaj

Gjakovë, 2018

2

FALËNDERIM

Çdo sukses i arritur në jetë ka një pikënisje. Familja është ajo nga e cila çdo herë marrim

dashurinë, motivin dhe përkujdesjen gjatë çdo sfide dhe rrugëtimi të jetës. Andaj, falënderimi i

parë shkon për babain tim i cili asnjëherë nuk i ndali përpjekjet për të më ndihmuar dhe

përkrahur.

Së dyti, një falënderim shpirtëror shkon për nënën time e cila ka qenë dhe vazhdon të jetë

mësuesja ime më e mirë në jetë, pastaj për motrën dhe vëllain tim të cilët e mbushin me dashuri

dhe gëzim çdo ditë të jetës sime.

Pjesë e rrugëtimit tim të jetës është edhe Universiteti Gjakovës “Fehmi Agani”,

gjegjësisht Fakulteti i Edukimit, të cilin e falënderoj për çdo eksperiencë dhe çdo njohuri që më

ka dhënë. Falënderoj profesorët, asistentët dhe të gjithë stafin të cilët më mundësuan vazhdimin e

edukimit tim në mënyrë cilësore.

Një mirënjohje të madhe kam për të gjithë shoqërinë, miqtë dhe të tjerët të cilët më

ndihmuan në një formë apo tjetër për të arritur përmbushjen e këtij rrugëtimi.

Ndërsa, falënderimi më i madh shkon për mentorin tim, prof. asc. dr. Ilir Kelmendi, i cili

me përgatitjen e tij akademike dhe profesionale më ka ndihmuar dhe motivuar që të realizoj këtë

punim.

3

PËRMBAJTJA

HYRJE ---------------------------------------------------------------------------------------- 4

Qëllimi i punimit ----------------------------------------------------------------------------- 5

1 NOCIONI I KOMUNIKIMIT ------------------------------------------------------------- 6

1.1 Mënyrat e zhvillimit të komunikimit --------------------------------------------- 7

1.2 Metodologjia e komunikimit në shkollë-------------------------------------------- 9

1.3 Vlerat e të mësuarit dhe të menduarit të komunikimit --------------------------- 10

2 BASHKËPUNIMI NDËRMJET SHTËPISË, SHKOLLËS DHE NXËNËSIT------ 12

2.1 Format e zakonshme të bashkëpunimit dhe komunikimit ----------------------- 13

2.2

2.3

2.3.1

2.3.2

Raporti nxënës-mësues ---------------------------------------------------------------

Raporti mësues-prind ---------------------------------------------------------------

Komunikimi ndërmjet prindërve dhe mësuesve ---------------------------------

Konflikte të mundshmë ndërmjet mësuesit dhe prindit -----------------------

14

16

18

19

2.4 Raporti prind - nxënës/fëmijë ----------------------------------------------------- 20

3 HULUMTIME EMPIRIKE

KOMUNIKIMI NXËNËS-MËSUES DHE PRINDËR NË SHKOLLË---------------

23

3.1 Diskutimi i anketës ------------------------------------------------------------------ 23

3.2 Rekomandime ------------------------------------------------------------------------ 35

PËRFUNDIM --------------------------------------------------------------------------------- 36

LITERATURA ------------------------------------------------------------------------------- 37

4

HYRJE

Për hulumtimin e kësaj teme motivi kryesor ka qenë se në marrëdhëniet midis

nxënësit dhe mësuesit po ashtu dhe në drejtimin e prindit dhe mësuesit nganjëherë

dështojnë dhe nuk janë në nivelin e duhur.

Shkolla është vendi ku duhet të ruajmë marrëdhëniet reciproke. Sot shumica e

teoricienëve të cilët kanë studiuar këtë fushë, kanë deklaruar se komunikimi është

faktori kryesor i suksesit të nxënësve në shkollë, sepse përmes komunikimit të

duhur zhvillohet suksesi dhe rezultatet e dëshiruara.

Teoritë moderne të komunikimit nuk janë duke u referuar vetëm aftësisë së

komunikimit në përdorimin e fjalës, por në aftësinë e paraqitjes dhe argumentimin

e të menduarit të tyre, aftësinë për dialog dhe gatishmërinë për të komunikuar.

Siç është komunikimi kryesisht një zhvillim i vazhdueshëm, përshtatet me

kontekstin dhe subjektin e ndryshimit të vazhdueshëm verbal dhe jo-verbal, ku e

kemi të vështirë që të përcaktojmë dhe të vendosim në kufij të përcaktuar. Prandaj,

është e rëndësishme të theksohen komponentët thelbësor që përbëjnë cilësinë e

komunikimit dhe që ndikojnë në zhvillimin e marrëdhënieve sociale.

Mësimdhënia është një detyrë e vështirë dhe komplekse, e cila kërkon njohuri dhe

aftësi të shumta1. Mësuesi, si kreu i procesit arsimor, duhet të inkurajojë

mirëkuptimin reciprok ndërmjet nxënësve, që të kenë respektin, mirëkuptimin dhe

bashkëpunimin në mënyrë të barabartë.

Kompetencat e komunikatave dhe marrëdhënieve shoqërore në klasë janë një

parakusht për zhvillimin e cilësisë së komunikimit dhe marrëdhënieve shoqërore

në klasë dhe me ketë hulumtim përpiqemi në mënyrë sa më të mirë të prezantojmë

komunikimin mësues, prind dhe nxënës.1

1 Musai, Bardhyl. Metodologji e mësimdhënies, Tiranë, 2003, f. 34

5

Qëllimi i punimit

Përzgjedhja e kësaj teme ka qenë me një qëillim të veçantë, sepse deri tani kemi

pak botime për komunikimin e nxënësve, prindërve dhe mësuesve, të cilët janë

shumë të rëndësishëm për zhvillimin e orëve të mësimit me sukses. Prandaj, mund

të themi se si qëllim i dytë është të japim një kontribut në këtë drejtim, ku do t’u

ndihmojmë gjeneratave të ardhshme me informata të nevojshme, të cilat mund t’u

shërbejnë për realizmin e detyrave të punës me sukses.

6

1. NOCIONI I KOMUNIKIMIT

Ndryshimi i rolit të mësuesit ka ardhur si rezultat i zhvillimit të ritmeve të shpejta

të shoqërisë, tashmë roli i tij në mësimdhënie është të orientojë proceset e të

menduarit të nxënësve drejt niveleve më të larta2. Në fillim të shkollës fëmijët janë

pjesëmarrës në metoda të reja të komunikimit, për të cilat nuk kanë përvojë të

mjaftueshme. Në periudhën parashkollor zakonisht janë të ekspozuar në

komunikim spontan individual32.

Veçantitë e komunikimit spontan të fëmijëve janë4:

Kërkesa e plotësimit të nevojave,

Mungesa e kufizuar në një përmbajtje të njohur,

Menjanimi i keqkuptimeve largohet shpejt,

Mungesa e një prej pjesëmarrësve të komunikimit, shpesh-herë shkakton

ndërprerjen e procesit të komunikimit.

Në periudhën e shkollës nxënësit zakonisht duhet të kyçen në komunikim që

realizohet në bazë të rregullave të veçanta.

Veçoritë e komunikimit të përgjithshëm:

Nuk është i nxitur për plotësimin e nevojave,

Nuk është i kufizuar në përmbajtje të njohur,

Aftësitë e komunikimit të individëve në grup janë të ndryshme,

Keqkuptimi nuk është një fenomen i përgjithshëm dhe për këtë arsye nuk

mund të largohet lehtë,

2 Musai , Bardhyl. (2003), Metodologji e mësimdhënies, Tiranë 3 Boffo, V (2007), Comunicare a scuola, Milano 4 Mandić, P. (1980), Saradnja porodice i škole, Sarajevo

7

Të gjithë pjesëmarrësit e komunikimit nuk i kanë pasojat e njëjta për

keqkuptim.

Fillimi i shkollës zakonisht vështirëson gjendjen psikike të nxënësit për shkak të

përfitimit e përvojës së leximit dhe shkrimit. Përvoja ekzistuese në arritjen e

rezultateve të mira të komunikimit tek fëmijët zgjerojnë ushtrimin e rolit të ri të

lexuesve5. Rolet e reja karakterizojnë jetën e tyre në shkollë për shkak se aftësia

për të përpunuar informacionin e plotë (me tekst) identifikohet me një aftësi për të

mësuar6.

Nga ana tjetër, rolet e të folurit të shkrimtarit dhe lexuesit nuk janë role të

natyrshme, ato nuk mund të plotësojnë nevojat bazë dhe fëmijët nuk i praktikojnë

në jetën e përditshme gjatë komunikimit.

1.1 Mënyrat e zhvillimit të komunikimit

Në jetën shkollore të nxënësve të cilët fillojnë në klasat e ulëta mund të themi se

kemi vështirësi gjatë komunikimit, por kemi dallime në mes të folurit me gojë dhe

me shkrim. Komunikimi me gojë është maksimalisht konciz dhe përgjegjësia për

komunikim është e ndarë në mes të folësit dhe dëgjuesit. Komunikimi me shkrim

është maksimalisht i zgjeruar, realizohet pa zë dhe pa person tjetër, në mendjen e

krijuesit dhe shkrimtarit nuk ka me kë të ndaj përgjegjësinë për komunikim7.

Përpunimi i njoftimit me shkrim është aftësi shumë komplekse, e cila mund të

arrihet me anë të mësimit dhe praktikës. Fëmijët në shkollë duhet të mësojnë se si

të përpunojnë informacionin me shkrim dhe duhet të mundësojmë që të jenë të

vetëdijshëm gjatë proceseve të ndryshme të komunikimit me nxënësit tjerë në

shkolle po ashtu edhe me mësimdhënësit8.3

5 Musai , Bardhyl (2003), Metodologji e mësimdhënies, Tiranë 6 Boffo, V (2007), Comunicare a scuola, Milano 7 Mandić, P. (1980), Saradnja porodice i škole, Sarajevo 8 Boffo, V (2007), Comunicare a scuola, Milano

8

Ndërveprimi i mësimdhënësve në shkollë është shumë i rëndësishëm, ku ata duhet

të përpiqen të komunikojnë me nxënësit dhe t’i këshillojnë se si duhet të zhvillojnë

një bisedë dhe përmes pyetjeve të ndryshme gjatë mësimit të komunikojnë në atë

mënyre që t’i përshtaten nivelit të tyre që të kuptojnë vlerën e komunikimit. Në

shkollë procesin e komunikimit e udhëheq mësimdhënësi me ndihmën e pyetjeve,

por mësimdhënësi duhet të ketë njohuri se çka mund të arrihet me pyetjet e

parashtruara9.

Foto .1. Nxënësit gjatë mësimit në shkollë

9 Boffo, V (2007), Comunicare a scuola, Milano

9

1.2 Metodologjia e komunikimit në shkollë

Me qëllim të përmirësimit të komunikimit mësimor, metoda kërkimore duhet të

orientohet në përmirësimin e aftësive gjuhësore të fëmijëve, veçanërisht në

përpunimin e njoftimit me shkrim.

Çdo mësim duhet të jetë i dizajnuar në mënyrë që fëmijët mund të

kuptojnë104.Ngritja e vetëdijes së nxënësve nga ana e mësimdhënësve gjatë

proceseve të pavetëdijshme të tyre gjatë komunikimit duhet të praktikojnë metodën

e korrigjimit të gabimeve dhe të përmirësojnë komunikimin e tyre. Në vazhdim do

t’i paraqesim teknikat e diskutimit në shkollë përmes të cilave mësuesi mund të

vazhdojë diskutimin dhe të ruajë përqendrimin mbi nxënësit11:

Pushimet;

Pyetjet;

Shenjat;

Heshtja.

Deri tani praktika të pasuksesshme mësimore të komunikimit duhet të orientojmë

me metodën e cila përfshinë njoftimin e nxënësve për gabime dhe të ndihmojnë

nxënësit të bëhen të vetëdijshëm për veprimet e tyre dhe të përmirësojnë

komunikimin gjatë proceseve të mendimit.

10 Musai , Bardhyl (2003), Metodologji e mësimdhënies, Tiranë 11 Musai , Bardhyl (2003), Metodologji e mësimdhënies, Tiranë

10

1.3 Vlerat e të mësuarit dhe të menduarit të komunikimit

Mësimet shkollore (në të gjitha fushat mësimore) janë të bazuara në supozimin se

fëmijët në masën e nevojshme kanë zotëruar gjuhën. Të mësuarit dhe të menduarit

janë të pandashme nga gjuha. Përmbajtjet e mësimeve janë të ndërmjetësuara nga

gjuha, ku perceptimi në moshën e fëmijëve varet nga disa detyra, siç janë125:

analiza,

ndarja,

krahasimi,

dallimi,

tregimi,

shpjegimi,

përshkrimi,

zëvendësimi,

verifikimi,

arsyetimi,

identifikimi etj.

Më sipër kemi prezantuar operacionet mendore të përfshira në procesin e krijimit

të informacioneve komplekse të cilat janë të nevojshme gjatë komunikimit më

fëmijët në orë të mësimit.

Gjuha në moshën e fëmijëve është shumë e komplikuar për shkak të ndryshimeve

ndërmjet mundësive të zhvillimit të fëmijëve, nga njëra anë dhe veçoritë e fjalës së

shkruar nga ana tjetër13.6

12 Brajša, P.(1993), Pedagoška komunikologija: razgovori, problemi i konflikti u školi. Zagreb

13 Musai , Bardhyl (2003), Metodologji e mësimdhënies, Tiranë

11

Zhvillimi intelektual i fëmijëve në moshë më të re shkollore karakterizohet nga të

menduarit konkret. Kjo do të thotë që një fëmijë mund të bëjë konkluzionin e

duhur dhe logjik vetëm në bazë të një numri të operacioneve të veçanta. Në orët e

mësimit përmbajtja mësimore ndërmjetësohet kryesisht nga mësimdhënësi, i cili

koordinon dhe zhvillon që nxënësit të motivohen dhe të jenë sa më aktiv në

komunikim me mësuesin po ashtu dhe nxënësit tjerë14.

Është e nevojshme që mësuesi të marr në konsideratë katër koncepte bazë për të

nxitur diskutimin në grup, lidhur me metodat për grupe të vogla15 :

- Procesi, komunikimi që bëhet brenda grupit;

- Rolet, përgjegjësitë e veçanta të çdo anëtari brenda grupit;

- Udhëheqja, kapaciteti për të udhëzuar e drejtuar të tjerët në grup;

- Kompaktësia, mbështetja e anëtarëve të grupit për njëri-tjetrin.

14 Mandić, P. (1980), Saradnja porodice i škole, Sarajevo 15 Musai , Bardhyl (2003), Metodologji e mësimdhënies, Tiranë

12

2. Bashkëpunimi ndërmjet shtëpisë, shkollës dhe nxënësit

Kur është në pyetje bashkëpunimi mund të themi së është shumë i rëndësishëm,

sepse inkurajojnë kontakte të mira të cilat kanë efekte pozitive. Nxënësit kur

fillojnë klasën e parë ata ndryshojnë ambientin nga ambienti familjar në ambientin

institucional, ku me takimin e shumë personave mund të kenë dhe efekte të

ndryshme të cilat kanë ndikim dhe në zhvillimin e komunikimit të tyre16.

Nëse kemi bashkëpunim atëherë kemi përfitime të mëdha në drejtimin nxënës-

prind dhe shkollë. Faktori i zhvillimit të komunikimeve të mira dhe raporteve të

mira në shkollë është mësuesi, i cili me rolin personal mund të krijon marrëdhënie

të mira, të cilat reflektohen si të nxënësi po ashtu dhe të prindërit.

Komunikimi i fëmijëve dallon nga komunikimi i të rriturve. Bashkëpunimi mes

shkollës dhe prindërve është shumë i varur, sepse përvoja të shumta kanë dëshmuar

se kur kemi bashkëpunim të mirë mund të kemi dhe suksesin në aspektin e

mësimit. Bashkëpunimi nuk mund të ekzistojë, kur njerëzit tërhiqen dhe bëhen

pasivë. Bashkëpunimi ekziston kur kemi respekt, i cili manifestohet me17:

Dëgjim;7

Dëshirë për mirëkuptimin;

Pranimi i ndryshimeve;

Pikëpamje të ndryshme

Aktivitete të reja, etj.

Bashkëpunimi ndërmjet shkollës dhe familjes, mësuesit dhe prindit mund të jetë

tradicionale. Në vendin tonë mund të themi se ende mbizotërojnë format

16 Mandić, P. (1980), Saradnja porodice i škole, Sarajevo 17 Mandić, P. (1980), Saradnja porodice i škole, Sarajevo

13

tradicionale të bashkëpunimit në të cilat përgjegjësia për edukimin e fëmijëve i

është besuar shkollës. Përfshirja e drejtpërdrejtë e prindërve në jetën e shkollës

nuk është në traditën tonë.

Objektivat e punës në orët e mësimit i përcakton shkolla dhe vetëm herë pas herë

njoftohen prindërit. Më fjalë tjera roli i shkollës është dominant. Marrëdhëniet e

partneritetit nga ana tjetër, theksojnë rëndësinë e bashkëpunimit mes mësuesve

dhe prindërve në edukimin dhe socializmin e fëmijëve. Komunikimi në mes të dy

palëve është i zakonshëm, rolet janë të qarta dhe mbështetëse.8

2.1 Format e zakonshme të bashkëpunimit dhe komunikimit

Forma më e zakonshme e bashkëpunimit me prindërit në Kosovë zakonisht

realizohet më takime prind-mësues, ku ata gjatë komunikimit diskutojnë çështje

me interes për fëmijët. Por në botën bashkëkohore kemi organizime të ndryshme të

mësuesve dhe prindërve.

Në botë kemi shembuj të ndryshëm ku komunikimi mes shkollës dhe prindërve

realizohet me mesazhet e shkruara, ku mësuesi njofton prindërit për keqkuptime të

ndryshme për të cilat duhet të kenë njohuri dhe prindërit. Disa nga format e tjera të

bashkëpunimit me prindërit janë të ndjekin ceremonitë e shkollës,ligjërata për

prindërit,leksione etj18.

Një seri e sondazheve të kryera në SHBA në periudhën nga viti 1969 deri në vitin

1984, ku është konfirmuar se përfshirja e prindërve në aktivitetet e shkollës ka një

efekt pozitiv të nxënësit në arritjet e tyre akademike dhe motivuese. Pavarësisht

nga ky fakt, i njëjti hulumtim tregon se 75% e prindërve nuk i përdorin ato

mundësi.

18 Trifunović, V. (2006): Porodica i škola. Jagodina

14

2.2 Raporti nxënës-mësues

Çuditërisht prindi e gjen kohën për ndeshje sportive, telenovela, takime me

shoqërinë, por nuk gjen kohën e mjaftueshme për t’u ulur dhe biseduar me fëmijën

e tij, për problemet e mundshme që mund të ketë fëmija apo dhe për të lexuar një

manual të thjeshtë për ndryshimet psiko-fizike të fëmijës gjatë moshës shkollore,

që t’i shërbejë si ndihmës për dialogimin me fëmijën e vet.

E në këtë mosangazhim të prindit me fëmijën mos vallë mban përgjegjësi

institucioni i shkollës? Në qoftë se fëmija pas shkollës e shpenzon kohën duke u

argëtuar, apo duke u angazhuar pak apo aspak me leximin si kushti i parë dhe

esencial për të mësuar dhe ditur, mos vallë është sërish përgjegjësia e institucionit

të shkollës?

Institucioni i shkollës ka për detyrë të kryejë me përgjegjshmëri të plotë detyrat e

tij, përkundrejt nxënësve, por ky institucion nuk mund t’i ofrojë lidhjen e munguar

emocionale me prindin, pasi kjo e fundit është çështje ekskluzive midis prindit dhe

fëmijës. Institucioni i shkollës nuk mund të shndërrohet në hije për nxënësin, pasi

secili duhet të realizojë përgjegjësitë që i takojnë. Mirëpo prindërit, duke u ndjerë

të pafuqishëm përballë dinamikës së zhvillimeve dhe duke iu konformuar atyre,

mendojnë se institucioni i shkollës nuk bën sa duhet për të vendosur në binarë

fëmijët e tyre.

Përfshirja e prindërve është e domosdoshme në lehtësimin e arritjes së zhvillimit të

fëmijëve dhe në parandalimin apo përmirësimin e problemeve të zhvillimit

edukativ.

Efektet pozitive të përfshirjes së prindërve:

Disa studime tregojnë se prindërit që janë të përfshirë direkt në shkollë kanë

qëndrime pozitive ndaj personelit të përfshirë në shkollë.

Aktivizohen në programe e aktivitete shkollore e jashtëshkollore.

Vizita e prindërve ndaj shkollës apo klasës, takimet e prindërve në trajnime -

konferenca prind - mësues janë efektive në nxitjen e pjesëmarrjes së

prindërve në edukimin e fëmijëve të tyre.

15

Çfarë i pengon prindërit për t'u lidhur me shkollën?

Mosnjohja e rolit të tyre si mësues;

Mungesa e njohurive për të ndihmuar fëmijen në shtëpi;

Mungesa e besimit te vetja për të kryer një rol të tillë;

Mbivlerësimi i rolit të shkollës dhe kalimi i përgjegjësisë kryesisht tek ajo;

Ndjenja e inferioritetit ndaj mësuesve;

Mungesa e aftësive të komunikimit;

Mungesa e kohës dhe mbingarkesa.

Mësimdhënësi dhe prindi duhet të kenë bashkëpunim aktiv si:

Bashkëpunim individual:

kur mësimdhënësi kërkon takim vetëm me një prind;

i bën vizitë familjes;

biseda e rastit;

biseda përmes takimeve zyrtare.

Bashkëpunim në grupe dhe të përbashkët:

kur mësimdhënësi organizon mbledhje me prindër

organizim të festave me prindër;

ftesë për aktivitete të përbashkëta.

Mbledhjet me prindër duhet të jenë në nivel të duhur, të përgaditura mirë përpara.

Këto mbledhje mbahen në fillim të vitit shkollor, në mbarim të gjysmëvjetorit të

parë, në tremujorin e dytë dhe në fund të vitit shkollor.

16

Prindërit fitojnë besimin për bashkëpunim kur:

shohin se fëmija përparon në mësim;

shohin se mësuesi bashkëpunon me mësuesit e tjerë;

nuk qortohet prindi e as nxënësi në praninë e të tjerëve;

respektohet prindi për interesimin që ka;

në mbledhjet e prindërve mësuesi flet në mënyrë të përgjithësuar;

vërejnë se bashkëpunimi është i dobishëm për fëmijët e tyre.

2.3 Raporti mësues - prind

Çuditërisht prindi e gjen kohën për ndeshje sportive, telenovela, takime me

shoqërinë, por nuk gjen kohën e mjaftueshme për t’u ulur dhe biseduar me fëmijën

e tij, për problemet e mundshme që mund të ketë fëmija apo dhe për të lexuar një

manual të thjeshtë për ndryshimet psiko-fizike të fëmijës gjatë moshës shkollore,

që t’i shërbejë si ndihmës për dialogimin me fëmijën e vet.

E në këtë mosangazhim të prindit me fëmijën mos vallë mban përgjegjësi

institucioni i shkollës? Në qoftë se fëmija pas shkollës e shpenzon kohën duke u

argëtuar, apo duke u angazhuar pak apo aspak me leximin si kushti i parë dhe

esencial për të mësuar dhe ditur, mos vallë është sërish përgjegjësia e institucionit

të shkollës?

Institucioni i shkollës ka për detyrë të kryejë me përgjegjshmëri të plotë detyrat e

tij, përkundrejt nxënësve, por ky institucion nuk mund t’i ofrojë lidhjen e munguar

emocionale me prindin, pasi kjo e fundit është çështje ekskluzive midis prindit dhe

fëmijës. Institucioni i shkollës nuk mund të shndërrohet në hije për nxënësin, pasi

secili duhet të realizojë përgjegjësitë që i takojnë. Mirëpo prindërit, duke u ndjerë

të pafuqishëm përballë dinamikës së zhvillimeve dhe duke iu konformuar atyre,

mendojnë se institucioni i shkollës nuk bën sa duhet për të vendosur në binarë

fëmijët e tyre.

17

Përfshirja e prindërve është e domosdoshme në lehtësimin e arritjes së zhvillimit të

fëmijëve dhe në parandalimin apo përmirësimin e problemeve të zhvillimit

edukativ.

Efektet pozitive të përfshirjes së prindërve:

Disa studime tregojnë se prindërit që janë të përfshirë direkt në shkollë kanë

qëndrime pozitive ndaj personelit të përfshirë në shkollë.

aktivizohen në programe e aktivitete shkollore e jashtëshkollore

Vizita e prindërve ndaj shkollës apo klasës, takimet e prindërve në trajnime -

konferenca prind - mësues janë efektive në nxitjen e pjesëmarrjes së

prindërve në edukimin e fëmijëve të tyre.

Çfarë i pengon prindërit për t'u lidhur me shkollën?

Mosnjohja e rolit të tyre si mësues;

Mungesa e njohurive për të ndihmuar fëmijën në shtëpi;

Mungesa e besimit te vetja për të kryer një rol të tillë;

Mbivlerësimi i rolit të shkollës dhe kalimi i përgjegjësisë kryesisht tek ajo;

Ndjenja e inferioritetit ndaj mësuesve;

Mungesa e aftësive të komunikimit;

Mungesa e kohës dhe mbingarkesa.

Mësimdhënësi dhe prindi duhet të kenë bashkëpunim aktiv si:

Bashkëpunim individual:

kur mësimdhënësi kërkon takim vetëm me një prind;

i bën vizitë familjes;

biseda e rastit;

biseda përmes takimeve zyrtare.

Bashkëpunimi në grupe dhe të bashkëpunimi i përbashkët:

kur mësimdhënësi organizon mbledhje me prindër;

organizim të festave me prindër;

ftesë për aktivitete të përbashkëta.

Mbledhjet me prindër duhet të jenë në nivel të duhur, të përgatitura mirë përpara.

Këto mbledhje mbahen në fillim të vitit shkollor, në mbarim të gjysmëvjetorit të

parë, në tremujorin e dytë dhe në fund të vitit shkollor.

18

Prindërit fitojnë besimin për bashkëpunim kur:

Shohin se fëmija përparon në mësim;

shohin se mësuesi bashkëpunon me mësuesit e tjerë;

nuk qortohet prindi e as nxënësi në praninë e të tjerëve;

respektohet prindi për interesimin që ka;

në mbledhjet e prindërve mësuesi flet në mënyrë të përgjithësuar;

vërejnë se bashkëpunimi është i dobishëm për fëmijët e tyre.

2.3.1 Komunikimi ndërmjet prindërve dhe mësuesve

Krijimi i komunikimit duhet të ekzistojë gjatë gjithë vitit shkollor përmes formave

të ndryshme, duke përfshirë dhe kontaktet joformale. Prindërit nuk duhet të

tregojnë vetëm gjëra të këqija në lidhje me fëmijën e tyre, por duhet t’i përmendim

dhe ato pozitive20.

Mësuesi duhet të plotësojnë më mirë nevojën e nxënësit, sepse me bisedën të cilën

mund të zhvillojë më prindin, ai mund të sigurojë informata të rëndësishme, të cilat

kanë të bëjnë karakterin e nxënësit dhe cilën metodë duhet të aplikojë për

realizimin ë komunikimit sa më të mirë.

Një prind, varësisht nga interesi i tij, mund të shoqërojë fëmijën në shkollë me

mësuesin për pjesëmarrjen në ekskursione të ndryshme, aktivitete të tjera të cilët

ofrojnë njohuri për prindërit.

Shumica e prindërve mund të bashkëpunojnë me sukses, por ka prindër që nuk janë

objektiv kur bëhet fjalë për fëmijët e tyre.

Për bashkëpunim duhet të kërkojnë dy anët si prindërit po ashtu dhe mësuesit.

Edhe pse pjesa më e madhe e përgjegjësisë për inicimin e bashkëpunimit në

19

shkollë është nga ana e mësuesit, prindërit duhet të krijojnë me mësimdhënësit

dialog dhe të shkëmbejnë ide të ndryshme. Në situata të rralla mund të ndodhë që

mësuesi është një njeri me të cilin nuk mund të flasim. Në këtë rast, një prind

mund të marrë disa veprime, secila prej të cilave ka pasoja pozitive dhe negative.

2.3.2 Konflikte të mundshme ndërmjet mësuesit dhe prindërve

Kur janë në pyetje konfliktet e mundshme në mes të mësuesit dhe prindërve mund

të marrim si shembull faktin që të dy palët e shohin të njëjtën gjë ndryshe.

Ndërkohë që një palë mund ta shoh fëmijën si energjik, spontan dhe social në anën

tjetër mund të konsiderohet si i egër dhe i padisiplinuar. Dallime të tilla në

perceptim janë të theksuara nga rrethana të ndryshme.

Personaliteti i prindërve është një burim potencial i konfliktit dhe në rastin kur një

prind bëhet xheloz, sepse fëmiu i tij nuk mund të arrij rezultate të mira si nxënësit

tjerë, ose kemi raste kur mësuesi gjatë mbledhjes kritikon fëmijët për veprimet të

tyre të cilat kanë efekt negativ të prindërit. Po ashtu kemi raste ku prindërit janë në

një farë armiqësie ndaj shkollës dhe mësuesit, në raste kur fëmijët e tyre

praktikojnë në promovimin e pikëpamjeve morale ose fetare më të cilat kemi

kundërshtim mes shkollës, mësuesit dhe prindit19.

20

2.4 Raporti prind - nxënës/fëmijë

Komuniteti i prindërve është një prej elementeve mjaft të rëndësishëm dhe me një

rol shumë të madh në procesin e edukimit dhe të arsimimit.

Pa asnjë lloj hamendje, familja jo vetëm që është qeliza bazë e shoqërisë, por

njëkohësisht është edhe vendi ku fëmija, nxënësi dhe studenti i ardhshëm, do të

formësohet përmes modelit që e modelon.

Pjesa më e madhe e kohës së paspërfundimit të procesit mësimor, shpenzohet

jashtë shkollës, pranë familjes, që në rastin më normal është e përbërë nga prindërit

dhe fëmijët, shtojmë këtu edhe në raste të tjera gjyshin, gjyshen apo njërin prej

tyre, ose shoqërinë.

Prindi i secilit nxënës beson se është i interesuar që fëmija i tij, të jetë i angazhuar

gjatë procesit arsimor që sa më shumë të jetë e mundur të përfitojë maksimalisht

nga ky proces. Nuk ka prind që të mos ndjejë dëshirën për arsimim dhe edukim të

fëmijës së tij. Kjo natyrisht që është pozitive, por nuk mjafton vetëm dëshira e

prindit që fëmija të jetë i suksesshëm në procesin e arsimimit dhe edukimit.

Shumë prindër, duke parë orët e gjata të mbylljes në dhomë të fëmijës së tyre për të

studiuar, besojnë se ky është i njëjti angazhim që ka edhe në institucionin e

shkollës pa e pyetur veten nëse ky është një angazhim i plotë.

Vlerësimi i tij për këtë angazhim ngrihet mbi dukshmërinë e këtij procesi,

ndërkohë që i përfshiri në procesin e të mësuarit, nxënësi, mund të fluturojë nëpër

botën e ëndrrave, pa u shqetësuar shumë nga fakti se qëndron para një miku të

heshtur, por miqësor e të ngrohtë, siç është libri.

Prindi e ka të nevojshme që para se të gjykojë mbi rolin e institucionit të shkollës

për arsimimin dhe edukimin e fëmijës së tij, duhet të gjykojë mbi raportet e tij me

fëmijën, pasi siç e theksuam, shumicën e kohës nxënësi e kalon pranë familjes ose

shoqërisë. Prindi duhet të kuptojë që përgjegjësia për ecurinë e nxënësit në shkollë

nuk i takon vetëm shkollës.

Ai duhet të jetë i ndërgjegjshëm për rolin e tij, sidomos për mbështetjen

emocionale dhe materiale të fëmijës së tij. Për sa i takon mbështetjes materiale, ajo

ndryshon nga njëri te tjetri, për arsye të diferencimit social në shoqëri. Prindi duke

21

ëndërruar kohën kur i mungonte shumëçka nga kushtet materiale, mundohet që

fëmija i tij të mos vuajë në të njëjtën mënyrë.

E me gjithë vështirësitë që kanë shumë prindër sakrifikojnë nga mirëqenia e tyre

për arsimimin e fëmijës së tyre. Kjo sakrificë meriton mirënjohje, mirëpo kjo nuk

është gjithçka që i duhet nxënësit. Në këtë pikë shumë prindër shprehen se unë i

kam siguruar gjithë sa kam mundur. Atëherë çfarë e pengon që nuk mëson? Mos

vallë është përgjegjësia e institucionit të shkollës?

Sigurimi i disa kushteve normale materiale është i rëndësishëm për procesin e të

mësuarit, por kjo nuk është gjithçka. Pika më e rëndësishme që duhet të kenë

parasysh prindërit është mbështetja emocionale e fëmijës së tyre. Shumë shpesh,

duke mos njohur dinamikën e zhvillimeve psikofizike të kalimit nga një stad

moshe në një stad tjetër, nuk arrijnë ta trajtojnë fëmijën në përputhje me këto

ndryshime. Kjo mosnjohje i çon drejt trajtimit gati robotik të fëmijës së tyre dhe

fëmija – nxënës, në vend që të ndihet i lirshëm në diskutimet me prindin, ndihet i

trysnuar përballë faktit që duhet vetëm të bindet se “gjithçka” e di më mirë prindi

apo institucioni i shkollës.

Në qoftë se klima e raporteve prind – nxënës nuk është e mirë, është e

padiskutueshme që tensionin e brendshëm nxënësi do ta shkarkojë jashtë familjes,

në shkollë ose në shoqëri. Madje ky tensionim i brendshëm i tij do të reflektohet

edhe në ecurinë e nxënies së dijeve shkollore. Prandaj, sigurimi vetëm i kushteve

materiale nuk është çelësi i suksesit në shkollë. Mbështetja emocionale nga familja

është e nevojshme për nxënësin dhe ecurinë e tij në shkollë. Kjo duhet kuptuar më

së miri nga ana e prindit, i cili nuk duhet t’ia faturojë të gjitha përgjegjësitë

institucionit të shkollës.

Prindi duhet ta kuptojë fort mirë se fëmija është një “tabula rasa”19 dhe ka

përparësi ndaj çdolloj argëtimi të prindërve, të cilët deri diku janë të implikuar me

shpenzimin e kohës para TV apo internetit, duke mënjanuar kësisoj raportet

emocionale me fëmijën e tyre.

Një problem tjetër me të cilin ndeshen prindërit është edhe moskuptimi i faktit që

në këtë botë secila qenie njerëzore është unike, origjinale në vetvete dhe nuk ka

patur dhe as do të ketë të ngjashëm me të.

19 Tabula rasa - i referohet idesë epistemologjike që njerëzit janë të lindur pa përmbajtje të formuar mendore prandaj

gjithë njohuria fitohet nga eksperienca apo përceptimi. (https://en.wikipedia.org/wiki/Tabula_rasa)

22

Kësisoj edhe fëmijët, pavarësisht se rriten nën përkujdesin prindëror nuk do të

thotë që duhet të jenë të ngjashëm domosdoshmërisht me prindërit.

Prindi duhet ta respektojë këtë natyralitet të qenies njerëzore dhe të mos projektojë

te fëmija i tij dështimet apo dhe sukseset e tij në të shkuarën kur ishte nxënës.

Ai duhet të respektojë origjinalitetin e fëmijës së tij dhe të mos e trysnojë për t’i

përngjarë në sukses dhe për të mos i përngjarë në dështimet e tij.

Fëmija duhet ndihmuar për të realizuar vetveten dhe potencialet e tij përmes

modeleve pozitive dhe nuk ka model më pozitiv sesa modeli familjar.

E mirëkuptojmë edhe atë pjesë prindërish të cilët me sakrifica përballojnë jetesën,

por sido që të jetë, mbështetja prindërore, emocionale dhe materiale për fëmijën

nuk duhet të mungojë asnjëherë në qoftë se prindi dëshiron të ketë një fëmijë të

suksesshëm në procesin e arsimimit dhe edukimit.

"Nëse sot investojmë në rini 1 €, nesër (ose pas disa vitesh) do t’i fitojmë 10

€ ".

"Pjesa më e madhe e procesit të edukimit të një fëmije ndodh jashtë mureve

të shkollës" - Alasteir Macbeth

"Kur flisni me një prind, kujtohuni që jeni duke folur me ekspertin e vërtetë

të fëmijës së tij" - Bill Law

23

3. Hulumtime empirike

Komunikimi nxënës – mësues dhe prindër në shkollë

3.1. Diskutimi i anketës

Në shkollat tona mësimdhënësit janë shumë të përkushtuar për rritjen e suksesit të

nxënësve në çdo aspekt. Këtë mund të themi për shkak të anketimit të cilin e kemi

zhvilluar nëpër shkolla fillore në Regjionin e Pejës

Anketimi është kryer me sukses, ku kemi siguruar informacionet të nevojshme të

cilat i kemi përpunuar dhe i kemi prezantuar në diagramet dhe përqindjet e

përfituara.

Anketimi nëpër shkolla është realizuar me prezencën e mësimdhënësit të cilët më

kanë ndihmuar për të siguruar informacionet e duhura.

Realizimi kohor i anketës ka qenë në periudhën prej dhjetë ditësh.

Në vazhdim do t’ju paraqes rezultatet e përpunuara të cilat i kam përfituar nga

anketa.

24

Diagrami .1. Gjinia e të anketuarve

Në anketën e realizuar sipas të dhënave të përpunuara kemi pas më shumë në

gjininë femërore se sa të gjinisë mashkullore. Ku sipas të dhënave 23,55% kanë

qenë meshkuj dhe 76,45% femra.

Femra, 76.45%

Meshkuj, 23.55%

25

1. Raporti juaj mësimdhënës-nxënës është në nivel të lartë, si e

vlerësoni ju këtë ?

a) Shumë i mirë 81,34%

b) Mund të jetë më mirë 17,60%

c) Vështirë 1,06%

Diagrami 2. Raporti midis mësimdhënësit dhe nxënësit në shkollë

Vështirë, 1.06%

Mund të jetë më mirë, 17.60%

Shumë mirë, 81.34%

26

Nëse kemi bashkëpunimin në mes të të gjithë faktorëve të nevojshëm në shkollë

(prindërit, mësuesit dhe nxënësit), atëherë mund të kemi sukses në aspektin e

mësimit. Të anketuarit në këtë pyetje janë përgjigjur me 81. 34 % që bashkëpunimi

i tyre është shumë i mirë ku dhe e kemi përqindje më të madhe, pastaj 17. 60 %

janë deklaruar që mund të jetë më mirë, dhe të tjerë prej 1.06 % janë deklaruar me

përgjigje vështirë.

2. A jeni duke i mbajtur takimet me prindërit ashtu si është

paraparë ?

a) I mbajmë rregullisht 91,45 %

b) Nuk i mbajmë rregullisht 8,34 %

c) Nuk kemi nevojë 0 %

d) Tjetër 0 %

e) Nuk ka nevojë 0 %

Diagrami 3. Mbajtja e takimeve me prindërit

Nuk kan nevojë, 0.00%

Tjetër, 0.00%

Nuk i mbajnë rregullisht,

8.34%

Rregullisht i mbajnë, 91.45%

27

Mbajtja e takimeve është shumë e nevojshme dhe shumë e rëndësishme dhe ato

duhet të mbahen sa më shpesh. Të anketuarit janë deklaruar me 91.4 5% që janë

duke mbajtur rregullisht takimet me prindërit, ku kemi përqindjen më të madhe,

pastaj kemi 8.34 % të cilit janë deklaruar që nuk janë duke mbajtur rregullisht

takime. Takimet janë shumë të nevojshme, ku mund të paraqitet çdo problem që

mund të eliminohet nëse prindi është i informuar.

3. Sipas mendimit tuaj pas takimit me prindër, a keni vërejtur

efekt pozitiv në drejtim të nxënësit ?

a) Po shumë 70. 23 %

b) Nuk keni përmirësim 11. 34 %

c) Shumë pak 18. 34 %

Diagrami 4. Efekti pas takimit prindër-mësimdhënës

Shumë pak, 18.43%

Nuk keni përmirësim,

11.34%

Po shumë, 70.23%

28

Ne mund të themi se pas çdo takimi mund të kemi efekte pozitive, sepse efekti i

takimit është për të sqaruar aty ku kemi nevojë të jemi sa më të mirë dhe për të

arritur qëllimet e përcaktuara. Në këtë pyetje të anketuarit janë deklaruar me 70. 23

% që kanë pas shumë efekt pas takimit, pastaj 18.43 % janë deklaruar që nuk kanë

pas kurrfarë efekti dhe nuk kanë pasur përmirësim.

4. A mendoni se mos suksesi në shkollë është mungesë e këtyre

faktorëve ?

a) Komunikimi i dobët me prindër 61. 34 %

b) Komunikimi i dobët me mësues 35. 13 %

c) Tjetër 3. 53 %

Diagrami 5. Faktori i mos suksesit në shkollë

Komunikimi I dobët me

mësuesit, 35.13%

Tjetër, 3.53%

Komunikimi I dobët me

prindërit, 61.34%

29

Nëse zhvillohet komunikimi i mirë ndërmjet nxënësit, prindit dhe mësuesit, aty

mund të kemi shans për realizimin e qëllimeve të mira. Prandaj, si faktor numër një

është mos komunikimi, i cili është paraparë dhe të cilin e kemi përmendur disa

herë gjatë punimit. Në këtë pyetje të anketuarit janë përgjigjur ku për mos-suksesin

fajësojnë komunikimin e dobët me prindërit, pastaj komunikimin e dobët më

mësuesin dhe më 3,53% tjetër.

5. Bashkëpunimi i shkollës dhe prindit funskionalizohet nga:

a) Suksesi i nxënësit 87. 34 %

b) Dobësimi i nxënësit 0. 0 %

c) Nuk e di 12. 66 %

Diagrami 6. Faktori i bashkëpunimit të shkollës me prindërit

Bashkëpunimi i shkollës me prindërit për suksesin e fëmijëve është faktor i cili

mund të ketë efekte pozitive dhe mund të kontribuon për të mirën e nxënësit. Në

këtë pyetje të anketuarit janë deklaruar se si preventivë mund të jetë për suksesin e

nxënësit ku janë deklaruar 87.34 % , pastaj të tjerë janë deklaruar me përgjigje nuk

e di me 12.66 %

Suksesi i nxënësit, 87.34%

Nuk e di, 12.66%

Dobësimi i nxënësit,

0.00%

30

6. Gjatë orëve të mësimit në ç’shkallë komunikoni me nxënësit

dhe në çfarë mënyre?

a) Në formë pyetjesh 37. 12 %

b) Komunikim verbal 43. 21 %

c) Në formë të shkruar 19. 67 %

Diagrami 7. Mënyra e zhvillimit të komunikimit

Me përdorimin e metodave të ndryshme të cilat janë paraparë sipas programit

shkollor, mësuesit mund të zhvillojnë me sukses orët e mësimit. Në këtë pyetje se

në çfarë mënyre janë duke zhvilluar komunikimin më nxënësit 43.21 % e të

anketuarve janë deklaruar së janë duke zhvilluar me komunikim verbal, pastaj

19.67 % me shkrim dhe të tjerë prej 37.12 % janë deklaruar së janë duke përdorur

metodën e pyetësorit.

Shkrim, 19.67%

Komunikim verbal, 43.21%

Pyetje, 37.12%

31

7. Si e vlerësoni angazhimin e prindërve për fëmijët e tyre në

klasë ?

a) Shumë mirë 71. 38 %

b) Mund të jenë më të kujdesshëm 23.05 %

c) Nuk kanë interesim 5.57 %

Diagrami .8. Angazhimi i prindërve me fëmijët

Pa angazhimin e prindërve nuk mund të kemi efekte pozitive të cilat janë shumë të

nevojshme për edukimin e nxënësve. Në këtë pyetje 71.38 % e të anketuarve janë

deklaruar me përqindje më të madhe se prindërit janë duke angazhuar për fëmijët

të tyre, pastaj 23.05 % janë deklaruar se duhet të jenë më të kujdesshëm dhe të

tjerë 5.57 % janë deklaruar së prindërit nuk kanë shprehur interesim për fëmijët të

tyre.

Nuk kanë interesim, 5.57%

Mund të jenë më të kujdesshëm,

23.05%

Shumë mirë, 71.38%

32

8. Gjatë karrierës suaj a keni pasur konflikte me prindërit e

nxënësve?

a) Po 13. 56 %

b) Jo 76. 12 %

c) Nuk më kujtohet 10.32 %

Diagrami .9. Konfliktet ndërmjet prindërve dhe mësuesit

Kur janë në pyetje konfliktet ndërmjet nxënësve dhe mësuesve, ato nuk mund të

japin efekt pozitiv. Prandaj, në këtë pyetje të anketuarit janë deklaruar me 76. 12 %

së, nuk kanë pasur kurrfarë konfliktesh, pastaj 10. 32 % janë deklaruar se nuk u

kujtohet dhe të tjerë prej 13. 56 % që kanë pasur.

Nuk më kujtohet, 10.32%

Jo, 76.12%

Po, 13.16%

33

9. A luan rol tek ju si mësimdhënës presioni i prindërve për t’u

vendosur nota të larta fëmijeve të tyre ?

a) Po 5 %

b) Jo 93 %

c) Ndonjëherë 2 %

Diagrami .10. Ndikimi i prindit në vlerësimin e mësimdhënësit

Pra, nuk duhet të ndikohemi nga prindërit në vlerësimin e nxënësve, me raste

ngritjet i bëjmë nga dëshira për t’i motivuar. Prandaj në këtë pyetje 93 % janë

përgjigjur që nuk e marrin parasysh presionin nga prindërit, 5 % e marrin parasysh

dhe 2 % janë pergjigjur ndonjëherë.

PO5%

JO93%

NDONJEHERE2%

34

10 . A mendoni se prindi është ekspert i vërtetë i fëmijës së tij?

a) Po

b) Jo

c) Disa prej tyre

Diagrami .11. Prindi ekspert i vërtetë i fëmijës së tij

Askush më shumë dhe më mirë se prindërit nuk mund ti njoh fëmijët e tij.

Në këtë pyetje po janë pergjigjur 87 %, jo 3 % dhe 10 % janë pergjigjur qe

disa prindër janë ekspert të fëmijëve të tyre .

PO87%

JO3% DISA

10%

35

3.2 Rekomandime

Raporti midis prindërve, mësuesve dhe nxënësve është shumë i rëndësishëm nëse

dëshirojmë të kemi sukses në shkollë. Prandaj, në jetën e përditshme kemi situata

të ndryshme në shkollë dhe mund të dëgjojmë kur prindërit ose nxënësit janë duke

vepruar në mënyra të ndryshme dhe kemi efekte pozitive, por dhe ato negative.

Unë do të ofrojë disa rekomandime të nevojshme me të cilat do të kemi sukses në

të ardhmen e shkollës e ato mund të jenë:

Të zhvillohet bashkëpunimi më i madh midis prindërve fëmijëve dhe

mësuesve, ku do të kenë efekt pozitive në aspektin e angazhimit të nxënësve.

Komunikimi verbal paraqet një metodë shumë të rëndësishme, e cila është

treguar më efektive kur është në pyetje motivimi po ashtu dhe zhvillimi i

fëmijëve.

Të mbahen rregullisht mbledhjet e prindërve në shkollë, ku mësuesi mund të

ofrojë informata të rëndësishme, të cilat mund të kenë efekte pozitive të

prindërit.

Të organizohen udhëtime të përbashkëta mes prindërve, nxënësve dhe

mësuesve.

Puna me prindër duhet të jetë një ndër kriteret e vlerësimit të performancës

së mësuesve dhe të drejtuesve të shkollës.

Nevojiten përmirësime ligjore për të siguruar një bashkëpunim më të mirë

me prindërit por në çdo rast ato duhet të mbështeten në programe të

qëndrueshme aftësimi të akterëve kryesore.

Drejtorët e shkollave duhet të investojnë në trajnimin dhe zhvillimin

profesional të mësuesve në lidhje më përfshirjen e prindërve dhe t’u ofrojnë

atyre mbështetje në përpjekjet dhe iniciativat e tyre.

36

PËRFUNDIM

Gjatë hartimit të këtij punimi diplome, kemi kuptuar se bashkëpunimi dhe

komunikimi mes mësuesit, prindit dhe nxënësit është shumë i nevojshëm dhe i

rëndësishëm. Komunikimi paraqet bazën ku mund të zhvillohet personaliteti i

nxënësit, ku ata përmes komunikimit adekuat mund të arrijnë në realizimin e

sukseseve të mëdha.

Rezultatet e studimit tregojnë që pavarësisht se përfshirja e prindërve në përgjithësi

konsiderohet si e rëndësishme, pranohet fakti që shkollat nuk kanë një program

efikas bashkëpunimi/partneriteti që siguron përfshirjen e të gjithë prindërve.

Prindërit janë faktorë shumë të vlefshëm, kur është në pyetje bashkëpunimi me

strukturat e shkollës.

Studime të ndryshme shkencore theksojnë se nuk duhet të pritet që prindërit të

krijojnë vetë njohuritë e duhura për të ndihmuar fëmijët e tyre si nxënës, ose për të

kontaktuar me shkollën/mësuesit, por shkolla duhet të jetë ajo që do t’i informojë

dhe përfshijë prindërit nëpërmjet programeve të partneritetit shkollë-familje.

Forcimi i komunikimit të dyanshëm (shkollë-shtëpi-shkollë) është jetik për

suksesin e përfshirjes së prindërve dhe bashkëpunimit shkollë-familje dhe nxënës.

Mësuesit duhet t’i kontaktojnë prindërit si kur fëmijët e tyre kanë probleme ashtu

edhe kur ata kanë arritje pozitive.

Drejtorët e shkollave dhe mësuesit duhet të mbështesin ngritjen e Këshillit të

Prindërve të shkollës dhe të klasave përmes një procesi demokratik përzgjedhjeje,

që inkurajon pjesëmarrjen e të gjithë prindërve dhe siguron mundësi të barabarta

për të gjithë që të zgjidhen dhe të zgjedhin, pavarësisht nga niveli i arsimimit apo

statusit socio-ekonomik të tyre.

37

Literatura

1. Musai, Bardhyl,(2003), Metodologji e mësimdhënies, Tiranë

2. Mandić, P, (1980), Saradnja porodice i kole. Sarajevo

3. Brajša, P, (1993), Pedagoška komunikologjija: razgovori, problemi i

konflikti u akoli, Zagreb

4. Boffo, V , (2007), Comunicare a scuola. Milano

5. Trifunović , V, (2006): Porodica i škola.Jagodina

6. Šaranović-Boṭanović, N, (1984): Uzroci i modeli prevencije školskog

neuspeha,Beograd

7. Krneta, Lj,(2000), Faktori školskog uspjeha, Banja Luka.

8. Deva, Afërdita dhe bashkautorët (2009), Partneriteti shkollë - familje -

komunitet, Prishtinë.

9. Miller, Bonnie, Si të krijohet kontakti i suksesshëm me nxënësit.