quan hỆ thƯƠng mẠi mỸ- trung · •lấy lại công bằng về thương mại: thao túng...
TRANSCRIPT
QUAN HỆ THƢƠNG MẠI MỸ- TRUNG
TRONG BỐI CẢNH TRƢỚC BẦU CỬ
GIỮA NHỆM KỲ 6/11/2018
PGS.TS. Nguyễn Thƣờng Lạng
Trƣờng Đại học Kinh tế quốc dân
SĐT: 0983478486
Email: [email protected]
Bài trình bày tại buổi tọa đàm khoa học “Căng thẳng thƣơng mại Mỹ - Trung và giải pháp ứng phó của doanh nghiệp” của Chƣơng trình đào tạo Thạc sỹ điều hành cao cấp EMBA do Viện Đào tạo sau đại học- Trƣờng Đaị học Kinh tế quốc dân tổ chức ngày 21/10/2018
KHẨU HIỆU VẬN ĐỘNG TRANH CỬ
Keep Promises!
• Nước Mỹ trước tiên
• Xây tường với Mê-hi-cô
• Lấy lại công bằng về thương mại: thao
túng tiền tệ, vi phạm sở hữu trí tuệ…
• Bảo đảm an toàn hơn: an ninh, việc làm
• Cải thiện năng lực cạnh tranh- Mỹ có
năng lực cạnh tranh số 1 thế giới (2018-
2019)
KEEP PROMISE?
• Nguồn:
https://www.google.com.vn/search?q=Keep+promise+by+Trump&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=
0ahUKEwiDo7vY4pXeAhUW6bwKHdmfBkcQ_AUIDigB#imgrc=mTPYZieGu1_cjM:
VẤN ĐỀ THƢƠNG MẠI
QUAN HỆ HAI NƢỚC
QUAN HỆ MỸ- TRUNG
• Có lịch sử khá lâu dài
• Đi trước các nước thuộc phe xã
hội chủ nghĩa trước đây
MỘT SỐ CHỈ SỐ CƠ BẢN TT Chỉ số Mỹ Trung Quốc
1 Dân số (triệu người) 325,9 1.390,1
2 GDP(PPP) % so với thê giới 15,26 18.23
3 GDP đầu người 59.501,1 8.643.1
4 Tỷ lệ thất nghiệp (%) 4.4 4.7
5 Tăng trưởng GDP bình quân 10 năm 1.4 7.9
6 Tỷ trọng FDI vào so với FDP 1.7 1.2
7 Năng lực cạnh tranh toàn cầu (2018) 1/140 28/140
* Nguồn: WEF (2018)
• “Vành đai, con đường” vs “Khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương”
• “Đa phương” vs “Song phương”
TÍNH KINH TẾ- CHÍNH TRỊ
• Sử dụng thuế quan làm công cụ đạt mục
tiêu chính trị nghĩa là khả năng ảnh
hưởng đến uy tín chính trị, quyết tâm
chính trị và cấu trúc hệ thống chính trị
trong nước và quốc tế (tác động đến
quyền uy)
QUAN HỆ THƢƠNG MẠI MỸ- TRUNG
• Khung phân tích:
• - Tính kinh tế- chính trị của chính
sách thương mại trong đó có thuế
quan (P. Krugman)
• - Thuế quan đối với nước lớn
thương mại: đánh thuế làm ảnh
hưởng giá thế giới
Điều 301 Luật Thƣơng mại 1974
• Section 301 of the Trade Act of 1974 provides the United States with
the authority to enforce trade agreements, resolve trade disputes, and
open foreign markets to U.S. goods and services. It is the principal
statutory authority under which the United States may impose trade
sanctions on foreign countries that either violate trade agreements or
engage in other unfair trade practices. When negotiations to remove the
offending trade practice fail, the United States may take action to raise
import duties on the foreign country's products as a means to rebalance
lost concessions.
• The list of products on which the United States raises import duties is
called a “retaliation list.” Products included on a retaliation list are
carefully selected to minimize the adverse impact on U.S. consumers,
firms, and workers. I&A’s Office of Trade Negotiations and Analysis is
responsible for developing all retaliation lists implemented by the United
States Trade Representative.
KIM NGẠCH XUẤT- NHẬP KHẨU VÀ CÁN CÂN
THƢƠNG MẠI CỦA MỸ VỚI TRUNG QUỐC
* Nguồn: https://www.census.gov/foreign-trade/balance/c5700.html
MỸ THÂM HỤT TRIỀN MIÊN CÁN CÂN
THƢƠNG MẠI VỚI TRUNG QUỐC 1985-2018
(375,6 tỷ USD năm 2017, nhập khẩu 505,5 tỷ USD)
y = -12702x + 75212
R² = 0.9136 -500000
-400000
-300000
-200000
-100000
0
100000
200000
300000
400000
500000
600000
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018 (
8 t
há
ng đ
ầu
năm
)
Xuất khẩu (Triệu đô-la Mỹ)
Nhập khẩu (Triệu đô-la Mỹ)
Cán cân thƣơng mại (Triệu
đô-la Mỹ)
Linear (Cán cân thƣơng mại
(Triệu đô-la Mỹ))
Nguồn: N.T. Lạng sử dụng
số liệu từ www.census.gov
KIM NGẠCH XUẤT- NHẬP KHẨU
VÀ CÁN CÂN THƢƠNG MẠI MỸ-
TRUNG 1985-2018
MỸ THÂM HỤT TRIỀN MIÊN CÁN CÂN
THƢƠNG MẠI VỚI TRUNG QUỐC 1985-2018
(375,6 tỷ USD năm 2017, nhập khẩu 505,5 tỷ USD)
y = -12702x + 75212
R² = 0.9136 -500000
-400000
-300000
-200000
-100000
0
100000
200000
300000
400000
500000
600000
19
85
19
86
19
87
19
88
19
89
19
90
19
91
19
92
19
93
19
94
19
95
19
96
19
97
19
98
19
99
20
00
20
01
2002
20
03
20
04
20
05
20
06
20
07
20
08
20
09
20
10
20
11
20
12
2013
20
14
20
15
20
16
20
17
2018 (
8 t
hán
g đ
ầu
năm
)
Xuất khẩu (Triệu đô-la Mỹ)
Nhập khẩu (Triệu đô-la Mỹ)
Cán cân thƣơng mại (Triệu
đô-la Mỹ)
Linear (Cán cân thƣơng mại
(Triệu đô-la Mỹ))
Nguồn: N.T. Lạng sử dụng
số liệu từ www.census.gov
KIM NGẠCH XUẤT- NHẬP KHẨU
VÀ CÁN CÂN THƢƠNG MẠI MỸ-
TRUNG 1985-2018
TIẾN TRÌNH THU HÚT NỖ LỰC CÁC BÊN GIẢI
QUYẾT VẤN ĐỀ CÔNG BẰNG THƢƠNG MẠI
• Sau khi đạt được thỏa thuận thương mại với các đối tác châu Âu,
Nhật Bản, Hàn Quốc, Bắc Mỹ, Hoa Kỳ hướng đến quan hệ thương
mại Trung- Mỹ. Giải quyết mối quan hệ này trở thành tiêu chỉ cơ bản
đánh giá quyến lực lấn át và năng lực lãnh đạo của Mỹ đối với Trung
Quốc. Lấy phiếu tín nhiệm đối với cử tri Mỹ trong bầu cử giữa nhiệm
kỳ.
• Đàm phán thương mại song phương Mỹ- Trung không đạt được sự
nhất trí (agreement without agreement), thực chất là thất bại
• Cố gắng giải quyết vấn đề mang tính kỹ thuật
• Mỹ đánh thuế nhập khẩu 264 tỷ đô-la hàng nhập khẩu từ Trung Quốc
vào ngày 24/9/2018 (từ 50 tỷ đô la đã đánh thuế trước đó) và Trung
Quốc đánh thuế 60 tỷ đô-la hàng nhập khẩu từ Mỹ
• Hai bên kiện nhau ra Tổ chức Thương mại thế giới (WTO)
• Trung Quốc công bố sách trắng về chính sách thương mại
• Không thao túng tiền tệ tại cuộc họp IMF tại Indonesia (tháng
10/2018)
TIẾN TRÌNH THU HÚT NỖ LỰC CÁC BÊN TRONG
GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ CÔNG BẰNG THƢƠNG MẠI
• Mỹ tuyên bố rút khỏi Liên minh bưu
chính quốc tế để tránh việc Trung
Quốc lợi dụng để đưa hàng hóa vào thị
trường Mỹ
• Mỹ đạt chỉ số cạnh tranh toàn cầu GCI
số 1 thế giới năm 2018 trong 10 quốc
gia xếp hạng
FDI THẾ GIỚI VÀ VIỆT NAM 1988-2018
Thế giới
Việt Nam
TÁC ĐỘNG
• Ngắn hạn: Thể hiện các phản ứng, tuyên bố
trả đũa
• Dài hạn: Đánh thuế làm chuyển hướng thương
mại, điều chỉnh cơ cấu sản xuất, đầu tư, mặt
hàng, tỷ giá, tài chính công, việc làm…
• Mỹ coi trọng kỹ thuật giải quyết thâm hụt
thương mại của nước lớn
VIỆT NAM
• Có kim ngạch xuất khẩu lớn nhất sang Mỹ
• Có kim ngạch nhập khẩu lớn nhất từ Trung
Quốc
• Hàng từ Trung Quốc- sang Việt Nam- sang Mỹ
• Rủi ro cao nếu Mỹ đánh thuế bán phá giá, thuế
chống trọ cấp, thuế chống gian lận xuất xứ
hoặc tránh thuế (lên tới trên 200%)
CƠ CHẾ PHẢN ỨNG
• Phản ứng nhanh, nắm bắt cơ hội
• Bình tĩnh quan sát động thái và chủ động,
tích cực phát triển quan hệ
• Chính sách mang tính mềm dẻo
• Doanh nghiệp liên tục cải thiện nội lực, đa
dạng hóa đối tác, thị trường, kết nối cao…
• “Không trở thành giỏi nhất nhưng mong
muốn làm bạn với những người giỏi nhất“
(TTNXP)
CẢM ƠN SỰ THEO DÕI
CỦA QUÝ VỊ!