quechua conchucos- north bible - new testament

587
SEÑOR JESUCRISTOPA ALLI WILLACUYNIN El Nuevo Testamento de nuestro Señor Jesucristo en el quechua del Norte de Conchucos

Upload: holybibles

Post on 11-Jul-2015

98 views

Category:

Documents


3 download

TRANSCRIPT

  • SEOR JESUCRISTOPA ALLI WILLACUYNIN

    El Nuevo Testamentode nuestro Seor Jesucristo

    en el quechua del Norte de Conchucos

  • El Nuevo Testamentode nuestro Seor Jesucristo

    en el quechua del Norte de Conchucos

    Primera edicin, 2002Segunda edicin, 2008

    Publicado por La Liga Bblica 2008

    Usted es libre de copiar, distribuir y comunicarpblicamente la obra bajo las condiciones siguientes:

    Reconocimiento. Debe reconocer los crditos dela Liga Bblica (pero no de una manera quesugiera que tiene su apoyo o apoyan el uso quehace de su obra).

    No comercial. No puede utilizar esta obra paranes comerciales.

    Sin obras derivadas. No se puede alterar,transformar o generar una obra derivada apartir de esta obra.

  • SEOR JESUCRISTOPA ALLI WILLACUYNINNuevo Testamento

    San Mateo 5San Marcos 74San Lucas 117San Juan 187Hechos 240Romanos 3081 Corintios 3422 Corintios 374Glatas 398Efesios 411Filipenses 423Colosenses 4311 Tesalonicenses 4392 Tesalonicenses 4471 Timoteo 4522 Timoteo 461Tito 468Filemon 472Hebreos 474Santiago 5001 Pedro 5092 Pedro 5191 Juan 5252 Juan 5343 Juan 536Juds 538Apocalipsis 541Seor Jesucristopa Alli Willacuynin, 577

  • 5Seor Jesucristopa awiluncuna(Lucas 3.23-38)

    1 1Tayta Abrahamwan rey DavidmiSeor Jesucristopa unaycagawiluncuna cayargan. Tsaymi llapanunay awiluncunaga cayn cayargan:

    2 Abrahampa tsurinmi Isaac.

    Isaacpa tsurinmi Jacob.Jacobpa tsurinmi Judwaugencunawan.

    3 Judpa warmin Tamarchmitsurincuna Fareswan Zara cayargan.

    Farespa tsurinmi Esrom. Esrompatsurinmi Aram.

    4 Arampa tsurinmi Aminadab.

    SAN MATEOSan Mateo Alli Willacuyta Gellgangan

    Cay librutaga San Mateom gellgargan. Mateopam juccag shutin cargan Lev.Payga Israel runa caycarpis, Roma naciunpag impuestu cobracugmi cargan.Tsaypitanam Mateotaga Seor Jesucristo apostolnin cananpag acrargan. SeorJesucristowan purirmi, rurangancunata ricargannin willacungancunatapiswiyargan. Tsaymi cay libruta Mateo gellgargan Dios Yaya cachamungan salvacugcanganta musyanantsicpag. Mateopag masta musyanayquipag liyinquiSan Mateo 9.9-13, San Marcos 2.13-17 y San Lucas 5.27-32.Cay libruchmi San Mateo musyatsimantsic Seor Jesucristo pipa ayllunpita

    yuringanta (1.1-17) Tsaynllam musyatsimantsic Seor Jesucristo yuringanmangoyllorcunata estudiay yachagcuna shamunganta y Egiptoman Joswan Maraapayangantapis (1.18-2.23). Tsaynmi musyantsic Seor Jesucristo Galileachyachatsicur gallangantapis (captulo 3 y 4).Tsaynmi Mateo musyatsimantsic Seor Jesucristo runacunata juc jircach

    yachatsingancunata (captulo 5-7). Seor Jesucristoga imaycatapis Dios Yayamunangannllam runacunata yachatsirgan, geshyagyashacunata cutictsir, supaycunatarunacunapita gargornin tucuylya milagrucunatam rurargan (captulo 8-18).San Mateom musyatsimantsic Seor Jesucristoga Jerusalnman aywangan

    nnicunach runacunata yachatsicunganta aunqui Israel autoridcunawautsiynanpag canganta musyaycarpis (captulo 19-23). Tsaymi SeorJesucristoga Jerusalnchpis willacurgan cielupita manarag cutimuptin llapanimayca psananpag canaganta (captulo 24 y 25).Tsaynllam Mateo musyatsimantsic Seor Jesucristo waunganpita cawamushga

    cangantapis (captulo 26-28).

  • 6Mt 1.23 Is 7.14.

    Aminadabpa tsurinmi Nahason.Nahasonpa tsurinmi Salmon.

    5 Salmonpa warmin Rahabchmitsurin Booz.

    Boozpawarmin Rutchmi tsurin Obed.Obedpa tsurinmi Isa.

    6 Isapa tsurinmi rey David.Rey Davidpa tsurinmi Salomn.Salomnpa mamanmi Uriaspaviudan cargan.

    7 Salomnpa tsurinmi Roboam.Roboampa tsurinmi Abias.Abiaspa tsurinmi Asa.

    8 Asapa tsurinmi Josafat.Paypa tsurinmi Joram.Jorampa tsurinmi Uzias.

    9 Uziaspa tsurinmi Jotam.Jotampa tsurinmi Acaz.Acazpa tsurinmi Ezequias.

    10 Ezequiaspa tsurinmi Manass.Manasspa tsurinmi Amon.Amonpa tsurinmi Josias.

    11 Josiaspa tsurincunam Jeconaswaugencunawan cayargan.

    Jeconas caycangan watachmi,waugencunatawan Israelrunacunatapis Babiloniarunacuna prsurninmarcancunaman apayargan.

    12Prsurnin apasquiyaptinmi tsayBabilonia marcach Jeconaspa tsurinSalatiel yurirgan.

    Tsaypitanam Salatielpa tsurinZorobabel cargan.

    13 Zorobabelpa tsurinmi Abiud.Abiudpa tsurinmi Eliaquim.Eliaquimpa tsurinmi Azor.

    14 Azorpa tsurinmi Sadoc.Sadocpa tsurinmi Aquim. Aquimpatsurinmi Eliud. 15Eliudpatsurinmi Eleazar.

    Eleazarpa tsurinmi Matan.Matanpa tsurinmi Jacob.

    16 Jacobpa tsurinmi Jos.Josmi Marapa gojan cargan.Marapa wawannam Dios Yayacachamungan Seor Jesucristo.

    17Tayta Abrahampita gallaycur, astarey Davidyag chunca chuscum unayawiluncuna cayargan. Tsaynllam taytaDavidpita asta Babiloniamanisraelcunata apayanganyag chuncachuscu unay awiluncuna cayargan.Babiloniaman israelcunata prsuapayanganpita Seor Jesucristoyuringanyagmi chunca chuscu unayawiluncuna cayargan.

    Seor Jesucristo yuringan(Lucas 2.1-7)

    18Seor Jesucristo yuringan caynmicargan: Jesspa maman Maram,Joswan casaraynanpagparlashgallarag caycar, Joswanmanarag tcurnin Espritu Santopapoderninwan Maraga geshyagnacaycargan. 19Josga alli runa carmi,Marata mana pengacatsinanraycuwillacuyta mana munarnin pacayllaparaquicayta yarpargan. 20Tsaynyarpachacurnin Jospuuycanganmanmi, Diospa angelninyuripusquir nirgan: Davidpa ayllunJos, ama mantsacurnin pengacuytsuMarawan casarayta. Espritu Santopapoderninwanmi payga geshyag caycan.21Ollgo wamran yurisquiptinmi, shutinchuranqui Jessta. Jutsancunapitarunacunata salvananpag captinmi,tsayn shutin canga. 22Dios Yayapatsurin tsayn yurinanpagmi, unayproftanwan willacatsir nirgan:

    23 Juc jipashmi virgen caycar,juc ollgo wamrata geshyacunga.Tsaymi shutinpis churayangaEmanuel.

    kk1

  • 7Mt 2.6 Miq 5.2.

    (Emanuelga Nogantsicwan Dioscaycan ninanmi.)

    24Puuycanganpita Josriccharcamurmi, angel ningantacsurnin Marawan casarananpagwajinpa apargan. 25Manarag wamranyuriptinga, Marawan Jos manaragmipagta puuyarganragtsu. Wamrayurisquiptinmi, shutin churayarganJess.

    Goyllorta estudiagcuna Jessta ricag shaymun

    2 1Herodes rey caycaptinmi, Judeaprovincia Belen marcach Jessyurirgan. Rupay yargamunan ldumarcancunapitam goyllorcuna estudiayyachag runacuna, juc jatun goyllortaricasquir allpa caruta Jerusalnmanshaymurgan. 2Jerusalnmanchaycurnam, rey Herodesta tapuyargan:Maychtan judiucunapa reynincananpag wamra yurishga? Reyyurinanpag goyllor yurimugtamricyashc. Tsaymi adoragnin carupitashaymur. 3Tsayta wiyaycurmi, reyHerodesga allpa mantsacargan.Tsaynllam Jerusalnch tcugcunapismantsacyargan. 4Mayorcagsacerdticunatawan leyyachatsicugcunata gayascatsirmi, reyHerodes tapurgan: Maych Cristoyurinanpagtan unay proftacunawillacuyargan? 5Tsayn tapuptinminiyargan: Judea provincia Belenmarcachmi. Tsaypagmi Dios Yayapaunay proftan gellgargan:

    6 Belen marcaga allpa ichicllamJudeach jatusag marcacunapitaga.Tsaychmi juc rey yuringa,imayca shata mitsicugcuidangann

    Israel runacunapa reynin cananpag.

    7Tsayta wiyaycurmi, rey Herodesgoyllor estudiagcunata pacayllapagayatsirgan. Chaycuyaptinnamtapurgan: Imaypitanatan tsaygoyllorta ricyashcanqui? 8Goyllorricyanganta willaycuyaptinam, Belenmarcaman cachargan: Aywayayshumag tsay wamrata ashiymunqui.Tarisquirga cutiymunquiwillaymnayquipag, nogapis adoragninaywanpag. 9Tsayn Herodes niptinmi,goyllor estudiagcuna aywayargan.Nnita aywaycyaptinmipuntallancunata tsay ricyangan jatungoyllor aywargan. Tsay goyllorgawamra caycangan jananman chaycurmi,ichisquirgan. 10Tsayta ricarcurmi,goyllor estudiagcuna allpacushicuyargan! 11Waji rurinmanyaycusquirnam maman Marawanwamra caycagta tariyargan. Puntanmanchaycurnam gongorpacuycur adorarnin,gorita, incienciuta, allpa chaniyogmirra apaymunganta garayargan.12Sueuynincunachmi Dios Yayaalvertirnincuna revelarganHerodescagpa manana cutiynanpag.Tsaymi jucl nnillapanamarcancunamanpis cuticuyargan.

    Joswan Mara Jessta geshpitsirnin Egiptoman apayangan

    13Goyllor estudiagcunacutisquiyaptinmi, Dios Yayapa angelninJosta sueuyninch yuripusquirnirgan: Jina ra sharcur, Egiptomarcaman aywacuy wamratamamantawan pusharcur! Tsayllachtcunqui yapay noga willangagyag. ReyHerodesmi nio Jessta ashingawautsinanpag. 14Tsaymi Josga jinara shricusquir, nio Jesstamamantawan pusharcur Egiptoman

    kk12

  • 8Mt 2.15 Os 11.1. Mt 2.18 Jer 31.15. Mt 3.3 Is 40.3.

    pagaspa geshpirnin aywacurgan.15Josmi tsaych tcurgan Herodeswaunganyag. Tsaynmi Dios Yayaunay proftancunawan willacatsingancumplirgan: Egipto marcapitam Tsurtagayamushc ningan.

    Rey Herodes wamracunata wautsiynanpag mandacungan

    16Goyllorta estudiagcuna juclpa cutirengaayanganta Herodes musyasquirmi,allpa rabiargan. Goyllor estudiagcunatsay goyllorta ishcay wata maspuntatam ricashga cayargan. Tsaytiempupita quillata gatisquirmi, llapanollgo wamracunata Belenchwanestanciacunachpis wautsiynanpagmandargan. Tsaymi llullupita gallaycur,asta ishcay watayogcunayag jancatwautsiyargan. 17Tsayn rurayaptinmi,unay Dios Yayapa proftan Jeremiasningan cumplirgan:

    18 Ram marcachmi gayaraycacharwagagta wiyayargan.

    Wamrancunata wauscatsiyaptinmi,allpa llaquicuywan Raguel wagargan.Waquincagcuna shugayaptinpis,llaquicuynintaga manam gongaytamunargantsu,

    Waushganam nir.19Tsaypita Herodes wausquiptinnam,

    Egiptoch Jos caycanganman.Sueuyninch Dios Yayapa angelninyurisquir nirgan: 20Jos, cananga Israelmarcayquiman cuticuy, wamrantawanmamanta pusharcur. Wamracunatawautsiyta munag runacunapiswauyashganam.

    21Tsaymi Jos jina ra Israelmanmamantawan wamrata pusharcurcuticurgan. 22Judeach Herodespa tsurinArquelaomi, rey Herodespa rantin cargan.Tsayta musyasquirmi, Jos mantsacurnin

    Judeaman chayta munargantsu. TsaymiGalilea provinciapa aywananpagsueuyninch Dios Yaya alvertir willargan.23Tsaypa aywarmi Nasaret marcachtcurgan. Tsay marcach caycaptinmi,unay Dios Yayapa proftancuna willacurniyangan cumplirgan: Jessga Nazaretruna niyanganmi canga.

    Juan Bautista tsunyacunach willacun

    (Marcos 1.1-8; Lucas 3.1-9,15-17;Juan 1.19-28)

    3 1Tsaywatacunachmi Juan Bautistatsunyacunapa aywar, Judeaprovinciachwillacuyta gallarirgan. 2DiosYayapaMandacuy Reynon tiempuchaycmunnam. Jutsayquicunata djasquir,Dios Yayamunangann cawayay.

    3Tsayn Juan Bautistawillacunanpagmi, unay Dios Yayapaproftan Isaas gellgarnin nirgan:

    Tsunyacunachmi juc runawillacurnin ninga:

    Juc autorid marcayquimanshamunanpag,

    nnicunata allitsayangayquinllaSeornintsic shamunanpag alistacuyay.Mana alli rurayangayquicunatadjasquir,

    allicunallatana rurayay.4Juanpa llatapanga camllopa

    millwanpita awashga y wachucunmigaranpita rurashga cargan. Micuyninamchucloscunawan tsunyacunachtaringan orongoypa mishquincunallacargan. 5Juan Bautista caycanganmanmiatscag runacuna Jerusalnpitawanllapan Judeapita y Jordan mayucuchuncunapitapis shayamurgan.6Runacuna jutsancunata willayaptinmi,Juan Bautista Jordan mayuchbautizargan.

    kk23

  • 9Mt 4.4 Dt 8.3.

    7Atscag fariseocunawan saduceocunabautizacug shaymugta ricarmi, JuanBautista nirgan: Gamcunaga venensavborapa castanmi cayanqui! Pitanwillayshushcanqui Dios Yayapacastgunpita geshpiynayquipag?8Rasumpa jutsa rurayniquicunatadjashga carga, allicunallata rurayayDios Yayaman cutiyangayquitamusyaynanpag. 9Ama albacuyaytsuunay Abrahampa ayllun carmi, Allirurag cantsic nirga. Tsaymi niyag: DiosYaya munarga cay rumicunatapisAbrahampa ayllunman ticratsinmanmi.10Jchagam listuna caycan gerucunatachapapita wallunanpag. Mana alliwayugcag jachataga wallusquirmi,ninaman jitaringa. Tsaynmi mana alliruragcag runacunataga Dios Yayainernuman garpunga.

    11Jutsayquicunata llaquicurdjasquir, Dios Yaya munanganncawayaptiquiga, yacuwanmi nogabautizayshayqui. Pero nogapa geptashamugga ninawann, Espritu Santotagarayshurniquim bautizayshunqui.Payga allpa poderyogmi. Nogagamanam servtsu llangentaapanllapagpis. 12Jorqutata aptarcurmi,trguta shogmanga. Wayrasquirnam,limpiucagta gorisquir gollgamanchuranga. Pjantanam jitarir, waycangamana imaypis waug ninach. Tsaycuentanmi allicagcunapita manaallicag runacunata raquisquirinernuman garpunga.

    Juan Bautista SeorJesucristota bautizan

    (Marcos 1.9-11; Lucas 3.21-22)13Juan Bautista Jordan mayuch

    runacunata bautizaycanganmanmi,Galileapita Seor Jesucristo Juan

    bautizananpag shamurgan. 14Juangamanam munargantsu bautizayta:Imantagshi nogaga gamtabautizagman? Nogata ashwanbautizamanquiman. Tsayn caycaptingaimanirtan nogaman shamunqui?

    15Tsayn niptinnam, Seor Jesucristonirgan: Iman carpis, cananmibautizamnayqui. Tsayn rurarmi, DiosYaya munanganta cumplishun. Tsaynniptinmi, Seor Jesucristota Juanbautizargan.

    16Tsayn bautizasquiptin SeorJesucristo yacupita yargaycmuptinmi,cielu quichacasquiptin imayca jucpaloman Espritu Santo urmurpayman rataycagta ricasquirgan.17Cielupitanam Dios Yaya nimurgan.Caymi cuyay Tsur. Paytam quiquacrashc cushitsimnanpag.

    Seor Jesucristota Satanastentayta munangan

    (Marcos 1.12-13; Lucas 4.1-13)

    4 1Tsaypitam Espritu Santo tsunyamanSeor Jesucristota pushargan. Tsaytsunyachmi Satanas llutanta ruratsirengaaytamunargan. 2Tsaychmi chuscuchunca junag y chuscu chunca pagasmanani imatamicurnin, Seor Jesucristomallagargan. 3Tsaymi Satanas nirgan:Rasumpa Diospa Tsurin carga, m cayrumicunamanday tantaman ticraynanpag.4Seor Jesucristonam nirgan: DiospaPalabran gellgashgachmi nin:

    Runaga manam tantata micurllatsucawanga,

    singa Dios Yayapa Palabranmandacunganta

    rasumpa csurmi mas allishcawacunga nir.

    5Tsaypitam Seor Jesucristota SatanasJerusalnch juc jatun iglesia niyangan

    kk34

  • 10

    Mt 4.6 Sal 91.11-12. Mt 4.7 Dt 6.16. Mt 4.10 Dt 6.3. Mt 4.16 Is 9.1-2.

    templuman pushargan. Tsay templupajanan mas altucag puntanmanltarcatsirmi, 6nirgan: Rasumpa DiospaTsurin carga, m caypita jegarpuy.Diospa Palabran gellgashgachminirgan:

    Gammanmi Dios angelnincunatacachamunga,

    alcbu cuidar maquincunawanachcuyshuptiqui,

    mana rumicunawan chaquiquitapistacacunayquipag.

    7Tsayn niptinam, Seor Jesucristonirgan: Diospa Palabrangellgashgachmi nirgan: Diosniquitagaama ni ima pruebamanpischuranquitsu.

    8Tsaypitanam jirca puntanman SeorJesucristota Satanas pushaycur, entrumunduch llapan jatusag shumagmarcacunatawan imaycariqusancunata rictsir, 9nirgan:Gongorpacuycur adoramaptiquiga, cayllapan imayca ricaycangayquitamgaraycugman. 10Seor Jesucristonamnirgan: Caypita witiy Satanas. DiospaPalabran gellgashgachmi nin:

    Juc japallan Diosllayquitamadorarnin servinayqui.

    11Seor Jesucristo tsayn niptinSatanas aywacusquiptinmi, angelcunashamur Seor Jesucristota serviyargan.

    Seor Jesucristo Galileach yachatsicuyta gallarin

    (Marcos 1.14-15; Lucas 4.14-15)12Juan Bautista carcelch

    gaycuraycanganta musyasquirmi, SeorJesucristo Galilea marcaman aywargan.13Nasaretpita aywacurmi, Capernmmarcach tcurgan. Tsayga Galileagocha cuchunch, Zabuln, Neftalirunacunapa marcancunachmi cargan.

    14Tsaynmi Dios Yayapa unay proftanIsaas gellgangan cumplirgan:

    15 Wiyayay Zabulon y Neftalimarcacuna

    lamar cuchunpita Jordan mayu wactsimpanyag.

    Wiyaymay Galilea marcacunachtcug runacuna. 16Tutapaychcawagcunam allpa atsicyaytaricyargan.

    Waushgan tutapaychcawagcunapagmi

    imayca rupay yargamugnrag actsiyurirgan.

    17Tsaypitanam Seor Jesucristowillacurnin yachatsicur gallaycurgan:Jutsa rurayniquicunata djasquir, DiosYaya munangann shumag cawacuyay.Dios Yayapa Mandacuy Reynon tiempuchaycmunnam.

    Seor Jesucristo chuscugta gayan discpuluncuna caynanpag(Marcos 1.16-20; Lucas 5.1-11)

    18Tsaypita Galilea gocha cuchunpaSeor Jesucristo aywaycarmi, ishcagwaugentin runacunata ataryancunatayacuman jitaycyagta tarirgan. Paycunamcayargan pescdo achcug Simn Pedrowanwaugen Andrs. 19Tsaymi Seor Jesucristonirgan: Nogata gatiymay. Pescdoachcuyta yachatsiyshungayquin, nogayachatsiyshayqui runacunata gorisquiryachatsiynayquipag, paycunapisgatirymagn caynanpag. 20Tsaynniptinnam, jina ra ataryancunatapisdjasquir Seor Jesucristota gatircuraywacuyargan.

    21Tsaypita psasquirnam, SeorJesucristo Zebedeopa tsurincunaSantiagotawan waugen Juanta tarirgan.Bquich ataryancunata taytanZebedeowan allitsaycyagta ricar,

    kk4

  • 11

    tsaymi ishcanta Seor Jesucristogayargan. 22Jina ram bquichtaytancunata djasquir, SeorJesucristota gatircur aywacuyargan.

    Seor Jesucristo yachatsicurnin geshyagyashacunata cutictsin

    (Lucas 6.17-19)23Tsaypitanam Seor Jesucristo

    maytsaypa purirnin Galileamarcacunapawan judiucuna goricynanwajicunach yachatsicurgan. Dios YayapaMandacuy Reynonpa Alli Willacuynintawillacurmi, tucuylyawangeshyagyashacunatapis cutictsirgan.24Maytsay Siria marcacunachmi SeorJesucristo llapan geshyagyashacunatacutictsinganta parlayargan. Paymanmisupayyogcunatawan cuerpuncuna manacuyuptin geshyagyashacunata y carcariarwaunagcunatapis apaymurgan.Tsaynmi tsay llapan geshyagyasharunacunatapis cutictsirgan. 25Atscagrunacunam Seor Jesucristota gatiyarganmaytsay marcacunapita Galilea, Decapolis,Jerusaln, Judea, Jordan mayu wactsimpancunapitapis.

    Seor Jesucristo juc jircach yachatsicungan

    5 1Seor Jesucristom atscag runacunataricaycur, juc jircaman witsargan. Tsayjircach jamaycuptinmi, discpuluncunapuntanman witiycur jamaycuyaptin,2yachatsirnincuna nirgan:

    Seor Jesucristo yachatsicun runacuna imata wanayanganta

    (Lucas 6.20-23)3 Cushicuyay wactsa umilde gollmi

    shongoyogcuna,gamcunatam Dios Yaya MandacuyReynonta garayshunqui.

    4 Cushicuyay cay patsachllaquicurnin wagagcuna.

    Tsayn cayangayquipitamDiosnintsic shugayshunqui.

    5 Cushicuyay umilde gollmishongoyogcuna,

    gamcunatam Dios Yaya llapan caypatsach imayca camangantagarayshunqui.

    6 Cushicuyay mallagarninyacunagn Diosnintsicta ashir,

    pay munangann cawagcuna.Tsayn ashigcagtam Dios Yaya llapanashinganta tarinanpag yanapanga.

    7 Cushicuyay runamajiquicunatallaquipag runacuna,

    gamcunatam Dios Yaya imaypisllaquipyshunqui

    y cay patsa ushacangan junagchpis.8 Cushicuyay umilde limpiu

    shongoyogcuna,gamcunagam Dios Yayata janagpatsachpis ricyanqui.

    9 Cushicuyay runamajiquicunawan allipsacuych cawayta ashigcuna,

    gamcunatam Dios Yaya Wamrmicanqui niyshunqui.

    10 Cushicuyay Dios Yaya munangantarurayangayquipitachiquiyshuptiqui,

    gamcunatam Dios Yaya MandacuyReynonta garayshunqui.

    11Cushicuyay nogaraycu asharningaticachyshuptiqui, chiquiyshuptiquiy manacagch tumpayshuptiquipis.12Tsayn rurayshungayquipita allpacushicuyanqui. Tsaynmi Diosnintsicpaunay proftancunatapis rurayargan.Tsaypitam cieluch allpa cushicuy masalli premiuta chasquiyanqui.

    Seor Jesucristo actsiwan y cachiwan iwalatsicuypa

    yachatsicungan(Marcos 9.50; Lucas 14.34-35)

    13Gamcunaga cay patsachcachinmi cayanqui. Si tsay cachi

    kk45

  • 12

    Mt 5.21 Ex 20.14 Dt 5.18.

    micuyta mana mishquiytsirga, manamni imapagpis vlentsu. Tsaymi tsaymana puchgog cachita nnimanjitasquiyaptin, runacuna psarninjarutcuyan. (Tsaynllam rasumpamana criyicuynintsic captinga,runamajintsictapis yanapaytapuedintsictsu.)

    14Cay patsach actsinmi cayanqui.Jircach marca carga, mas alayrimricacan. 15Linternata prendircurga,manam canastapa gopinmantsupacantsic. Singa altumanmi churantsicllapanman atsicymunanpag.16Gamcunaga actsin cayay,allicunallata rurayangayquita ricarnin,cieluch caycag Dios Yayatapisalabaynanpag.

    Seor Jesucristo leycunata cumplingan

    17Ama nogapag yarpyaytsu PaygaMoiss gellgangan leyta illactsinanpagmishamushga. Dios Yayapa proftancunawillacuyangantapis illactsinanpagminirga. Manam tsaypagtsu nogagashamushc, singa leycuna ningantacumplinpagmi. 18Cananmi niyag:Cieluwan patsapis manarag ushacaptinga,manam puntuwan ni juc letrallatapis tsaygellgashgacunapita illactsiyangatsu, astatsay llapan gellgashgacuna cumplinganyag.19Pero pipis tsay ley mandacunganta manajucllayllatapis cumplirga, Dios YayapaMandacuy Reynonchpis Mana imapagvlegmi canga. Tsaynllam pipis Leyllapan mandacunganta amacumplishuntsu nigcagga, Mana ni imapagvlegmi canga. Ley mandacungancunatacumpligcagga, Dios Yayapa MandacuyReynonchpis mas alli runam cangan.Tsaynllam Llapanta cumplishun nirnin,yachatsicugcunapis cayanga.

    20Rasuncagtam niyag: Si gamcuna leyyachatsicugcunapitawan fariseocunapitallapan shongoyquicunawan masallicunallata rurarnin mana cuyanacurga,Dios Yayapa Mandacuy Reynonmanpismanam yaycuyanquitsu.

    Seor Jesucristo yachatsicun mana rabiapnacunapag

    (Lucas 12.57-59)21Gamcunaga wiyayashcanquim,

    unaycag runacunata Dios Yayaninganta: Ama wautsicuytsu.Wautsicugcagga condndum canga.22Pero nogam niyag: Pipis runamajintarabiapagcagpis, condenashgam canga.Runamajinta ashagcagtaga puedigautoridcunam castigayanga.Tsaynllam runamajinta allparabiapar, Mana ima musyag upa manavlegmi canqui nigcagga, lunyaycaginernuman aywanga.

    23Tsaymi Dios Yayata adoragaywaycangayquich, runamajiquipiatsishungayquipita piashgacaycanganta yarparga, 24puntatacutiycur, runamajiquitarag perdontamaanqui paywan allicawacunayquipag. Tsaypitanam DiosYayata adorag aywanqui.

    25Demandashurniqui juezmanapatsishuptiquiga, manarag charninnnillach contrayquiwan amistanqui.Pero mana tsayn amistaptiquiga,juezmanmi entregashunqui. Tsaymijuezga wardiacunaman apatsishunqui,carcelch gaycartsishunayquipag.26Rasuntam niyag: Manarag llapanjagayquita pgacurga, manam tsaycarcelpita yargamunquitsu. Tsaynllamana alli jutsata rurashga carpis, tsayralla Dioswan amistayta ashiyanquimanarag castigashungayquiyag.

    kk5

  • 13

    Mt 5.31 Dt 24.1. Mt 5.33 Lv 19.12 Nm 30.2. Mt 5.38 Ex 21.24 Lv 24.20 Dt 19.21.

    Seor Jesucristo yachatsicun casarasquirga manana jucwan

    tcuynanpag27Wiyayashcanquim: Casarashga

    caycarga, amana jucwanga tcunquinatsunigta. 28Pero nogam niyag: Pipis Tagaywarmiwan tcman nir yarparnin ricaparga,tsay warmiwan tcugnnammana allijutsata ruraycan, mana allita yarpanganpita.

    29Tsaymi niyag: Derchucag awiquijutsata ruratsishuptiquiga, jorgosquirjitasquiy. Mas allim canga juccag awiquitaograngayqui, entru cuerpuyquitainernuman garpungayquipitaga.30Derchucagmaquiqui jutsataruratsishuptiquiga, rogosquir jitasquiy. Masallim canman juccagmaquiquitaograngayqui, entru cuerpuyquitainernuman garpungayquipitaga.

    Seor Jesucristo yachatsicun casarasquir raquicay mana

    alli canganta(Mateo 19.19; Marcos 10.11-12;

    Lucas 16.18)31Gamcunaga wiyayashcanquim unay

    Moiss willacunganta: Runa warminpitaraquicayta munarga, warminta papelninruraputsun raquicangantamusyaynanpag. 32Pero nogam niyag:Maygan runapis warmin jucwan manatcuycaptin raquicarga, tsay warminjucwan tcunanpagpis quiquinmiculpayog. Tsaynllam pipis raquicashgawarmiwan tcurga, jutsata ruraycan.

    Seor Jesucristo mana juraynanpag yachatsicun

    33Tsaynllam wiyayashcanqui Israelrunacunata unay Moiss willacur ninganta:Dios Yayata jurarnin llapan ningayquitarasumpa cumplinqui. 34Pero nogam niyag:

    Ama nunca juranquitsu. Ama juraytsu nicielupagpis. Cieluga Dios Yayapajamacunan trnom. 35Tsaynlla amajuraytsu ni cay patsapagpis. Cay patsagaDios Yayapa chaquin jrucunanmi. Paymicay patsach caycar, wiyaycshunqui.Ama juraytsu ni Jerusalnpagpis.Jerusalnchga Dios Yayapita Shamushgamas mandacuyyog reymi tcun. 36Amajuraytsu ni umayquipagpis. Manam ni jucagtsayquillatapis yuragman ni yanamanticratsiyta puedinquitsu. 37Si aumi nirga,Aumi ninqui. Manam nirga, Manamninqui. Imatapis masta jurarga, Supaypamana alli munaynintam ruraycanqui.

    Magashugniquita ama cutitsiytsu(Lucas 6.29-30)

    38Wiyayashcanquim unay Moissleycunapag willacunganta: Si pipisjucpa awinta jorgoptinga, quiquinpaawintapis jorgoyay. Tsaynlla pipisjucpa quirunta jorgoptinga, quiquinpaquiruntapis jorgoy. 39Pero nogam niyag:Mana allicunata rurashuptiquiga, amamana alliwanga cutitsiytsu.Gagllayquich lagyashuptiquipis,juccagl gagllayquita camapuycuy.40Demandashurniqui camisayquitagechuyshuptiquiga, punchuyquitapisllushtipuycuyanqui. 41Gepinta pullanlguayag apanayquipagrugashuptiquiga, juc lgua masyagapaycapunqui. 42Garaycamay nir,rugashuptiquipis garaycunqui. Imataprestacushuptiquipis ama nganquitsu.

    Chiquishugniquicunata cuyayay(Lucas 6.27-28,32-36)

    43Wiyayashcanquim unay Moissleycunapag willacunganta:Cuyashugniqui amgoyquicunatacuyarnin, chiquiyshugniquicunata

    kk5

  • 14

    Mt 5.43 Lv 19.18.

    chiquiyanqui nir. 44Pero nogam niyag:Chiquiyshugniquicunata cuyarnin, DiosYayaman maacuyay gaticacharninmagayshugniquicunata yanapananpag.45Tsaycunata rurarmi, cieluch DiosYayapa wamrancuna cayanqui. DiosYayam rupayta yargatsimun llapanrunacunapag alli, mana allirunacunapagpis. Tsaynllamtamyatsimunpis llapan alliruragcunapawan mana alli ruragcunapachacranman.46Cuyayshugniquicunallata cuyarga,manam ni ima allitatsu ruraycyanqui.Tsayn cangayquipitaga, imapremiutarag Dios Yayapita chasquinqui?Tsaynmi impuestu cobracugcunawanjutsasapacunapis cuyagnincunallatacuyarnin mana allita rurayargan. 47Sicriyicug waugeyquicunallata saludarllaquiparnin,yanapayshugniquicunallata yanaparga,manam ni ima allitatsu ruraycyanqui.Jutsasapacunapis regeshgancunallatagarimaycuyanmi. 48Tsaypa rantinga manajuc jutsannag cieluchTaytaquicunanlla cawacuyay.

    Seor Jesucristo yachatsicunalli ruraycunapag

    6 1Ama runacunaricyshunayquillapagga imatapisallicunata rurayaytsu. Tsayn runacunaricynallanpag rurayaptiquiga,cieluch caycag Dios Yayaga manamallicag premiutaga entregayshunquitsu.2Wactsacunata yanapar garaycurga,ama pitapis willanquitsu.Fariseocunawan mandacugrunacunagam janan shongollawactsacunata imatapis garaycur,goricynan wajicunachwancllicunachpis, tromptacunawanrag

    willacuyan runacuna albaynallanpag.Tsay runacunaga tsayn rurayanganpitarunacuna albar, Payga allpa allimniyangan premiullatam chasquiyashga.Pero nogam rasumpa niyag: Si tsaynrurarga Dios Yayapita manam niimatapis chasquiyanquitsu.3Wactsacunata garaycurga ama pitapiswillanquitsu ni cuyay amgoyquillatapismusyatsinquitsu. 4Ama garacungayquitani pipis musyangatsu. Tsayn manapitapis musyatsir garangayquitam, DiosYayalla ricarnin gamtapis mas allicagtagarashunqui.

    Seor Jesucristo yachatsicun Dios Yayaman maacunapag

    (Lucas 11.2-4)5Dios Yayata maacurga, ama

    allitucurnin janan shongolla imatapismaacunquitsu. Fariseocunawanmandacug runacunagam maacuyan,goricynan wajicunachwancllicunach y esqunacunachpisichiycur ichiycur, llapan runacunaricarnin albaynallanpag. Rasuntamniyag: Tsaynta ricarnin runacunaalbayangan premiullatam paycunagachasquiyashga. Si tsayn jananshongolla maacurga, Dios Yayapitamanam ni ima maacuyangayquitapischasquiyanquitsu. 6Dios Yayallamanmaacuyta munarga wajiquimanyaycusquir, puncuyquitawichgasquirnin quiquillayquimaacunqui. Tsayn pacayllapamaacungayquita wiyarmi, manaricangayqui Dios Yaya alli premiutagarashunqui.

    7Dios Yayata maacurga ama manacriyicugcunanga yapaycur yapaycur,juc parlangayquillataga parlayanquitsu.Tsayn parlagcunaga yarpyan: Atsca

    kk56

  • 15

    cuti resacuptin Dios Yaywiyangantam. 8Ama tsay runacunangacayaytsu. Dios Yayaga manaragmaacuptiquim, ima wanangayquitapismusyaycanna. 9Dios Yayaman maacurniyanqui:

    Cieluch caycag, Dios Yayallcuna,Respetashga shutiqui cuyay catsun.

    10 Mandacuy Reynoyqui nogacunamanshamutsun.

    Munangayqui ruractsun caypatsach janag patsachn.

    11 Micuyllcuna llapan junagpaggaraycaymay.

    12 Jutsallcunata gongaycuy,nogacunapis runamajcunapajutsanta gongayangn.

    13 Tentacioncunaman manaishquiycuynpagtsapaycymay.

    Llapan imayca mana allicunapitapisgeshpiycatsiymay.

    Tsayn catsun.14Si pipis mana allicunata

    rurashuptiqui perdonaptiquiga, cieluchcaycag Tayta Diospis perdonashunquim.15Pero si gam mana perdonaptiquiga,Tayta Diospis manamperdonashunquitsu.

    Seor Jesucristo yachatsicun ayunarnin mallaglla canapag

    16Mallaglla ayunarga ama allitaruragtucugcunanga cayanquitsu.Paycunaga llaquishgan ayunayanrunacuna ricynanllapagmi. Rasuntamniyag: Tsaynta ricarnin runacunaalbayangan premiullatam paycunagachasquiyashga. Pero Dios Yayapitagamanam ni ima premiutapischasquiyangatsu. 17Tsayncayangayquipa rantinga shumagumayquicunatawan gagllayquicunatamayllacusquir mallaglla ayunayanqui.18Tsayn ruraptiquiga runacuna manam

    musyayangatsu ayunar caycangayquita.Pero mana ricangayqui Dios Yayallamtsayn pacayllapa ayunangayquitamusyanga. Tsaymi Dios Yayaga allicagpremiuta garashunqui, Allitamrurashcanqui.

    Cieluch imaycantsic(Lucas 12.33-34)

    19Ama cay patsallachga imatapisgorinquitsu, rcu canayquipag. Caypatsach goringayquitaga puyumushanga, ismunga, mupallinga ysuwacunam apayanga. 20Tsayparantinga cay patsach allita ruraycieluch imaycayquipis cananpag.Manam tsaychga ismuntsu,mupallintsu, puyuntsu ni suwapisapangatsu. 21Maych imayquicapushungayquimanmi, shongoyquipistsayman yarparaycanga.

    awintsic imayca actsin cangan(Lucas 11.34-36)

    22awiquicunagacuerpuyquicunatam linternan actsipan.Tsayn awiquicuna alli captinga,actsiyogmi llapan cuerpuyquicunapiscanga. Tsaynlla gamcunapis allicunatayarparnin alli shongoyog cayanqui.23Pero mana alli awiqui captinga,llapan cuerpuyquipis tutapaychmicanga. Gamch caycag actsi waushgacaptinga, allau allpa mantsacuypagtutapaychmi cawanqui! Tsayn manaallicunata yarpar mana alli shongoyogcarmi, jutsata rurarninrunamajiquicunata chiquiyanqui.

    Diostacu o gellaytacumas cuyashun?

    (Lucas 16.13)24Pipis manam ishcay patronta

    servinmantsu. Juccagta chiquirmi,juccagta mas cuyanga. Juccagta

    kk6

  • 16

    csurmi, juccagtaga csungatsu.Tsaynllam gellayta allpa cuyarga,Dios Yayatapis servirnin csungatsu.

    Dios Yayam wamracunata cuidan(Lucas 12.22-31)

    25Tsaypitanam Seor Jesucristodiscpuluncunata nirgan: Amayarpachacuyaytsu. Imanragcawashag? Imatarag micushag?Imatarag upyashag? Imataragshucucushag? nirga. Tsay micuypitagacaway vdayquicunam mas vlen yllatapayquicunapitapis gamcunam masvleyanqui. 26Masqui tantiyacuyaymana imannag pishgocuna ni imapagyarpachacur cawacuyanganta.Paycunaga manam murucuyantsu nicosechayantsu ni micuynincunapisgoriyantsu churacuynanpag. Cieluchcaycag Dios Yayam paycunataga maspacha junta garan. Acsu gamcunagamanacu tsay pishgocunapitapis masvleyanqui? 27Mayjina yarpachacurpis,maygayquitan tsayyarpachacuycunawan juc ra masllapiscawayanqui? 28Tsayn caycaptinga,imanirtan llatapayquicunallapag allpayarpachacuyanqui? Masquijircacunach waytacuna wiagtaricyay. Paycunaga manam arucuyantsuni putscacuyantsu. 29Tsaymi niyag:Waytacuna cuyacuypag cangannga,manam unay rcu rey Salomnpachipacyag llatapanllapis waytacunaallpa cuyacuypag canganwangaiwalargantsu. 30Tsaynmi cananshumag jircacunach gewacunawiayan. Pero warayga ninawanruparmi jancat ushacasquiyanga. DiosYayaga tsayn ichishag goracunatallatapatsinganpitapis, mas shumagmigamcunataga llatapatsiyshunqui,Diosman mana criyig runacuna!31Tsaymi ama yarpachacuyaytsu:

    Imatarag micushun? Imataragupyashun? o Imawantanshucucushun? nirga. 32Tsaynyarpachacurmi Dios Yayaman manacriyicugcunaga cawayan. Perogamcunataga cieluch caycagTaytayquicunam imayquicunafaltangantapis musyarninyanapayshunqui. 33Tsaymi gamcunagaDios Yayapa Mandacuy Reynontaashiyay, Pay munanganllata rurarnin.Tsayn cawayaptiquim, Dios Yayagarayshunqui llapanwanayangayquicunatapis. 34Amayarpachacuyaytsu: Imanrag waraycashag? Waray junagpagyarpachacuynayquipagga, cadajunagmi siempri ima pruebacunallapiscanga.

    Ama runamajiquicunata juzgayaytsu

    (Lucas 6.37-38,41-42)

    7 1Dios Yaya manajuzgayshunayquipag, amarunamajiquicunata juzgayanquitsu.2Runamajiquicunata juzgarninculpatsayangayquinllam Dios Yayapisjuzgarnin culpatsayshunqui.Quiquiquicuna atscata o wallcallatapisgaracuyangayquinllam quiquin DiosYayapitapis chasquiyanqui.3Runamajiquipa awinch ichic shumpacaycagn jutsanta ricnayquipagga,quiquiquipa awiquich jatun gerunjutsayquitarag musyanquiman. 4Siquiquiquipa jutsayqui awiquich jatungerun caycaptinga imanirtanrunamajiquipa awinpita shumpatajipiscamushag ninqui? 5, allitucugjanan shongo! Quiquiquirag puntataawiquich caycag gerutajorgonquiman. Tsaymi sga mas shumagricanquiman jucpa awinpita shumpatajipinayquipagpis.

    kk67

  • 17

    6Dios Yayapagcagtaga ama allgotagarayanquitsu ni vleg perlascunatapiscuchicunaman jitariyanquitsu. Si tsaynrurayaptiquiga quiquiquicunapacontrayquicuna shrirtag, jarutacurninjancat ututsir ushasquiyshunquiman.

    Maacurnin ashiyaypuncuta tacacur

    (Lucas 6.31; 11.9-13)7Maacuy! Dios Yayaga

    maacungayquita garashunquim.Ashiy! Ashingayquitapistaritsishunquim. Tacacuy! Dios Yayagapuncutapis quichapushunquim. 8Tsaymimaacugcagga chasquinga. Ashigcaggataringa. Puncuta tacacugtagaquichapungam.

    9Acsu wamrayquicuna Tantatagaramay niyshuptiqui, rumitatagcuaptarcatsiyanqui? 10Tsaynllam Taytay,pescdota garamay niyshuptiquipisAcsu culebratatagcu aptarcatsiyanqui?11Tsayn mana alli rurag caycarpis,wamrayquicunataga allicunatamgarayanqui. Gamcunapita mas allicayninwanmi, cieluch caycag TaytaDiosga llapan maacugcunatapis masallicagcunata garanga!

    12Gamwan allita ruranantamunangayquinlla, gampisrunamajiquiwan imatapis allillataruranqui. Caypagmi Moisswan unayproftacunapis willacuyargan, DiospaPalabran llapan yachatsicuyanganch.

    Runacunapagga ishcay nnim can(Lucas 13.24)

    13Quichqui puncupa yaycuy. Jatunpuncupa fcil yaycugcunaga jatunnnipam mana allicunatarurayanganpita inernumanaywayanga. Tsaypa aywagcunagaatscagmi cayan. 14Pero quichquimpuncupis llanum nnipis gloriach alli

    cawayman aywanapagga. Wallcagllamtsay puncuta gloriaman aywaynanpagtariyanga, allpa aja captin.

    Plantataga wayuyninpitam regentsic

    (Lucas 6.43-44)15Cuidacuyay llullacur, Dios Yayapa

    willacugninmi c nir, mana alliyachatsicugcunapita. Paycunaga imaycamanshu shanmi yachatsicuyanmantsaypag puman caycar.16Cawaynincuna iman cangantaricarmi, mana alli willacug cayangantamusyayanqui. Wayuyninpitam imanfrta canganta regentsic. Manam cashamontipitatsu gosta pallantsic.17Tsaynllam allicag frtaga allitawayun. Pero mana allicag frtaga manaallitam wayunpis. 18Alli plantagamanam wayunmantsu mana allifrtataga. Mana alli plantaga manamwayunmantsu alli frtataga. 19Tsaymana alli wayug plantatagawallusquirmi, ninach cayantsic.20Tsaymi juc jachatapis wayuyninpitaregentsic. Tsayn ruranganta ricarmi,llullacunganta o mana llullacungantapismusyayanqui.

    Manam llapantsu Dios Yayapa Mandacuy Reynonman yaycuyanga

    (Lucas 13.25-27)21Manam llapan Seor, Seor

    nimagcunatsu, Dios Yayapa MandacuyReynonman yaycuyanga, singacieluch caycag Dios Yaya munanganncawagcunallam Mandacuy Reynonmanyaycuyanga. 22Cay patsa ushacanganjunag juiciu nalchmi, atscagrunacuna niymanga: Seor, Seornogacunam shutiquich yachatsicur,runacunapita supaycunatapis gargornin,atsca milagrucunatapis rurayashc.23Tsayn niymaptinmi nishag:

    kk7

  • 18

    Nogapita nogapita witiyay, manamgamcunata regeyagtsu!

    Yachayyog runa y mana musyag upa runa wajita rurayangan(Marcos 1.22; Lucas 6.47-49)

    24Yachatsicungta csucurnincumpligcunaga, alli yachayyog runa gagajananch rumiwan cimientuta rurasquirwajita shritsignmi cayan. 25Wajita rurarushasquiptin allpa tamyawanmayujegaptinpis manam ushmurnin ni wayrapcaptinpis, tsay wajiga shicwangatsu rumijananch rurashga car. 26Peroyachatsicungta wiyaycar, manacsucugcunagamanamusyag upa runaagoshga jananchwajita shratsignmicayan. 27Tsay runawajinta rurarninushasquiptin, allpamangda tamyawanmayucunapis jegargan. Tsaymi allpawayrapcamuptin, tsay waji mantsacaypagjuchurnin jancat ushacasquirgan.

    28Seor Jesucristo parlarninushasquiptinmi, runacuna allpamantsacashga cayargan. 29Paygamanam ley yachatsicugnincunantsuyachatsicurgan, singa allpayachayyog poderninwanmi.

    Seor Jesucristo wicuwan geshyagyashata cutictsin

    (Marcos 1.40-45; Lucas 5.12-16)

    8 1Jircapita Seor Jesucristourmuptinmi, atscag runacunagatiyargan. 2Tsaymi wicuwan melanaypaggeshyagyasha runa Seor Jesucristopapuntanman gongorpacuycur nirgan:Taytay, voluntniqui captingacuticaycatsillmay, melanaypag manacanpag nir. 3Tsaynam Seor Jesucristomaquinwan yataycur runata nirgan:Munmi cuticashgana limpiucanayquita! Tsayn niycuptillanmi,geshyagyasha canganpita jina racuticasquirgan. 4Snutana ricaycurmi

    Seor Jesucristo nirgan: Ama ni pitapiscutictsingagta willanquitsu. Singa cananayway sacerdti ricshunayquipag.Tsaych Dios Yayapag unay Moissmandacungann ofrendata garanqui.Tsayn ruraptiquim, runacunamusyayanga wicu geshyaypita cuticasquirmanana melanaypag cangayquita.

    Seor Jesucristo cutictsin romno capitanpa wtayninta

    (Lucas 7.1-10; Juan 4.43-54)5Seor Jesucristom Capernaum

    marcaman yaycurgan. Tsaymanmi romnocapitan chaycur, Seor Jesucristotarugarnin 6nirgan: Taytay, wajchmi jucwtayn allpa antsa geshyaycan,chaquintawan maquintapis manacuyutsiyta puedir. 7Tsaynam SeorJesucristo nirgan: Aywashagcutictsinpag. 8Tsaymi romno capitannirgan: Taytay, nogaga manam ni imapiscalltsu wajman yaycunayquipagga.Cayllpita poderniquiwan mandaycuywtayn cuticasquinanpag. 9Nogapismandagnpa manddunchmi c. Nogapamanddchmi soldducunapis cayan.Soldduta Ayway niptga aywanmi.Jucninta Shamuy niptpis shamunmi.Wtaynta cayta ruray niptpis ruranmi.10Tsayta wiyaycurnam Seor Jesucristomantsacagnrag allpa cushicurdiscpuluncunaman tumaycur nirgan:Niyagmi, cay runa criyicungantanga,manam ni imaypis Israel naciunchtarishgatsu c. 11Tsaymi niyag: Maytsaynaciuncunapita shamurmi, atscagrunacuna Dios Yayapa MandacuyReynonman yaycuyanga. Tsaychmiisraelcunapa taytancuna Abraham, Isaac,Jacob, goricar pagta jamaycur micuyanga.12Tsay Mandacuy Reynonmanyaycugpagcagcunam wagta tutapaymangargoshga cayanga. Tsaymi allpawagarnin, quiruncunatapis regochytsirrag

    kk78

  • 19

    Mt 8.17 Is 53.4.

    sufriyanga. 13Tsaymi capitanta SeorJesucristo nirgan: Wajiquiman cuticuy.Criyicamungayquinmi canga. Tsaymijina ralla capitanpa wtaynincuticasquirgan.

    Pedropa suegrantaSeor Jesucristo cutictsin

    (Marcos 1.29-31; Lucas 4.38-39)14Tsaypitanam Seor Jesucristo

    Pedropa wajinman aywargan. Wajimanyaycusquirnam, Pedropa suegranebrewan geshyar cmach ujuraycagtatarirgan. 15Tsaymi Seor Jesucristowarmipa maquinta aptarcuptin,achachaynin prasquirgan. Achachayninprasquiptinmi Pedropa suegran jinara sharcamur Seor Jesucristotamicuynin servirgan.

    Seor Jesucristo atscag geshyagyashacunata cutictsin(Marcos 1.32-34; Lucas 4.40-41)

    16Patsa tsacaycaptinam, SeorJesucristoman astcag supayyogrunacunata chtsiymurgan. TsaymiSeor Jesucristo Yargoyay nir,supaycunata runacunapita gargorgan.Tsaynmi llapan geshyagyashacunatapiscutictsirgan. 17Seor Jesucristo tsaynruraptinmi cumplirgan, unay DiosYayapa proftan Isaas gellgarninningan: Paymi allpa llaquishga llapansufrimientuntsiccunatawan imaycananay geshyaynintsiccunatapisapargan.

    Seor Jesucristotagatirayta munagcuna

    (Lucas 9.57-62)18Tsayman atscag runacuna

    juntapuyaptinmi, discpuluncunataSeor Jesucristo nirgan: Gocha wac

    tsimpanman psashun. 19SeorJesucristo bquiman yaycunanpagcaycaptinnam, juc ley yachatsicugwitiycur nirgan: Maestru, maypaaywaptiquipis gatishayquim. 20TsaymiSeor Jesucristo nirgan: Atogcunapapismachaynincuna canmi; pishgocunapapisgeshuncuna canmi. Pero Dios YayapitaShamushga Runapaga, manam imancantsu ni maych jamaycurshtaycunllapagpis.

    21Tsaypitam juccag gatiragnin SeorJesucristota nirgan: Taytay, gamtagatirnagpag tayttarag puntatapampascamushag. 22Pero SeorJesucristonam nirgan: Gamga nogatagatimay. Waushgatanaga manarasumpa rmi criyicur imaycawaushgan caycagcunapampacuytsun.

    Seor Jesucristo wayrawan lamar lagchicagta pratsin

    (Marcos 4.35-41; Lucas 8.22-25)23Tsay bquimanmi, Seor

    Jesucristowan discpuluncunayaycuyargan. 24Lamar pullantaaywaycyaptinmi, illagpita allpawayrar gallaycamurgan lamar yacutalagchictsirrag bquitapis tsapaypa.Tsay raga Seor Jesucristopuucashgam caycargan. 25Tsaymidiscpuluncuna riccharcatsir niyargan:Seor, Seor, salvaycayllmay!Yacuman tallpucaycantsicnam!26Seor Jesucristo riccharcurmi nirgan:Imanirtan mantsacyanqui? DiosYayaman mana rmi criyicugcuna!Tsayn nir ichircurmi, wayratawanyacuta manana lagchicnanpag piaparmandargan. Tsaymi jina ra wayrarninyacu lagchicaycarpis patsallanchjancat prasquirgan. 27Tsayn

    kk8

  • 20

    mandanganta ricaycurmi,discpuluncuna allpa mantsacarninninacuyargan: Cayga iman runatanwayrawan lamar lagchicaycarpismandanganta csunanpagga!

    Gadara marcach ishcay runata supay lcuytsingan

    (Marcos 5.1-20; Lucas 8.26-39)28Tsay wac tsimpa Gadara niyangan

    marcaman Seor Jesucristo chaycuptinmi,panteonpita ishcag supayyog runacunashaymurgan. Tsay runacuna mantsaypaglcuyashga magacur cayaptinmi, allpamantsarnin tsaycunapaga ni pipispsargantsu. 29Tsay supayyog runacunamgayaraypa niyargan: Diospa TsurinJess, imatatan nogacunawan munanqui?Caymancu shamushcanqui manaragcastgu ra chmuptincastigaymnayquipag? 30Paycunapitamas washalchmi atsca cuchicunatamitsiycyargan. 31Tsaymi SeorJesucristota supaycuna niyargan: Cayrunacunapita gargaymarga, tagaycuchicunaman yaycucuycuynpagcachaycayllmay. 32Tsayn niyaptinnamSeor Jesucristo nirgan: Aywayay.Tsaymi tsay ishcan runacunapitayargosquir, supaycuna cuchicunamanyaycuyargan. Tsayn yaycusquiyaptinnam,llapan cuchicuna lcuyar jircapitagochaman jegar ushacyargan. Tsayyacuchmi shingarnin wauyargan.

    33Cuchi mitsicugcunapis allpamantsacarmi, marcancunapa crrillacuticuyargan. Marcancunamanchaycurnam, Seor Jesucristo lcucunapitasupaycunata gargongantawan llapanpsangancunata willacuyargan. 34Tsaymitsay marcapita llapan runacuna SeorJesucristo caycanganman shaymurgan.Seor Jesucristota ricaycurnam,marcancunapita aywacunanpag allparugayargan.

    Seor Jesucristo cuerpun mana cuyuypa geshyagyashata cutictsin

    (Marcos 2.1-12; Lucas 5.17-26)

    9 1Seor Jesucristo bquimanltarcurmi wac tsimpapa psarnin,Capernaum marcanman chargan. 2TsaymiSeor Jesucristoman cuerpun usuncaywanmana cuyucuypa geshyagyasha runatatsacrancawan apaymurgan. SeorJesucristo rasumpa rmi criyicuyangantamusyarmi nirgan: Cushicuy ju! Canangallapan jutsayquipitam perdonashganacanqui. 3Tsayn niptinmi, waquincag leyyachatsicugcuna pacayllapa ninacuyargan:Cay runaga Diostucurmi Perdonagminirnin Diospa contran parlaycan. 4Tsaynpacayllapa parlarnin yarpyangantamusyarmi, Seor Jesucristo nirgan:Imanirtan shongollayquicunach manaallicunata yarpyanqui? 5Imatan masfcil ninan Jutsayquipitam perdonashganacanqui o Sharcur puriy! ningcu? AcsuPerdonashganam canqui ninanga masajatagcu? 6Pero cananmimusyatsiyshayqui cay patsachrunacunapa jutsancunata perdonanpagpoderyog cangtawan, DiospitaShamushga Runa cangta. Tsaytamusyaynayquipagmi canan ricyanqui.Tsaypitanam geshyagyasha runata nirgan:Ichiy! Cananga tsacrancayquitaapacurcur wajiquiman cuticuy! 7Tsaynniptinnam, jina ra sharcurnin cuticasquirwajinpa aywacurgan. 8Tsayta ricaycurmirunacuna allpa mantsacashga Dios Yayataalabayargan, tsayn runacunatacutictsinanpag podernin garanganpita.

    Seor Jesucristo Mateota discpulun cananpag gayan

    (Marcos 2.13-17; Lucas 5.27-32)9Tsaypita Seor Jesucristo aywarmi,

    impuestucunata cobracuynan wajichMateota jamaycagta ricargan. Tsaymi

    kk89

  • 21

    Mt 9.13 Os 6.6. Mt 9.17 Seor Jesucristo tsay tiempuch parlargan, runacuna iman vnotasuelapita rurashga bolsacunaman wiyanganta.

    nirgan: Shamuy nogata gatirmay!Tsayn niptinmi, Mateo sharcur SeorJesucristowan aywargan.

    10Tsaymi Mateopa wajinmanaywayargan. Tsaymanmi atscag impuestucobragcunawan waquincag mana alliruragcunapis shaymurgan, SeorJesucristowan y discpuluncunawanpispagta micuynanpag. 11Tsayta ricaycurmiley yachatsicugcuna Seor Jesucristopadiscpuluncunata niyargan: Imanirtanmaestruyquicunaga impuestucobragcunawan y mana alli ruragjutsasapacunawan pagta micun? 12Tsaytawiyaycurmi Seor Jesucristo nirgan:Geshyagyashacunam mdicotagawanayan, manam snucunatsu. 13PeroAywar yachacuyay! Diospa Palabranchimapag gellgashga canganta? Nogagarunamajiquita cuyarnin llaquipnayquitammun. Manam muntsu Dios Yayapag nir,shacunata wautsirnincushicatsimnayquita. Nogaga manamjutsannagcunata ashigtsu shamushc,singa jutsasapacunata ashirninperdonanpagmi shamushc.

    Seor Jesucristotaaynopag tapuyan

    (Marcos 2.18-22; Lucas 5.33-39)14Juan Bautistapa gatiragnincuna

    shaymurmi, Seor Jesucristota tapurninniyargan: Nogacunawan fariseocunagaimaypis ayunaymi, imanirtandiscpuluyquicunaga ayunayantsu?15Seor Jesucristonam contestargan:Acsu llaquishgacu cayanman juccasamientuman invitashgacuna, noviowanpagta caycarga? Pero juc junagchmungam noviota apaynanpag. Paytaapasquiyaptinmi sga llaquishga car manamicurnin ayunayanga.

    16Manam ni pipis macwa rachishgallatapatamushog remenduwanremendantsu. Si mushog tlawanremendaptinga gentirmimas peorrachiscatsinga. 17Tsaynllam ni tsayragrurashga aswatapis jirpuntsictsumacwatsillishga puyumanga. Tsaymacwa puyumushog aswawan paquisquiptinmi,puuntin aswapis jancat ushacasquiyanga.Tsaymi tsayragmushog rurashga ashwataga,jucmushog puyumanwiantsic ishcanpismana ushacaynanpag.

    Jairopa waushga warmi wamranwan juc

    geshyagyasha warmi(Marcos 5.21-43; Lucas 8.40-56)

    18Tsaych Seor Jesucristoparlaycaptinmi, judiucunapa jucmandagnincuna chaycamur puntanmangongorpacuycur nirgan: Warmiwamrallmi wauycanna, si gamshamurnin maquiquita jananmanchuraycuptiquiga cawangaragmi.

    19Tsaypita sharcurnam Seor Jesucristodiscpuluncunata pusharcur tsay runawanaywayargan. 20Tsaypa aywaycaptinnamchunca ishcay watana yawar apaywangeshyagyasha warmi, Seor Jesucristopagepallanpa witiycur llatapanpa puntantayataycurgan. 21Tsay warmigayarpayllanch nirgan: Llatapanpapuntanta yataycurllam cuticasquishag.22Tsayn yataycuptinmi Seor Jesucristotumaycurnin, warmita ricaycur nirgan:Ama mantsacaytsu, ja. Rasumpa rmicriyicamungayquipitam cuticashcanqui.Tsay warmiga jina ram snuticrasquirgan.

    23Tsaymi mandacug runapa wajinmanSeor Jesucristo chaycurnin, runacunalautata tcarnin vigiliaycyagtawan

    kk9

  • 22

    timpull timpull wagaycyagta tarirgan.24Tsayta ricaycurmi Seor Jesucristonirgan: Caypita witiyay. Wamragapuuycanllam, manam waushgatsu.Tsayn niptinnam asipyargan.25Tsayn runacunata gargosquirmiwamra caycanganman yaycusquir,maquipita achcurcurgan. Tsaymi jinara cawascamur sharcamurgan. 26SeorJesucristo tsayn cawatsimungantam,maytsay estansiacunachpismusyayargan.

    Seor Jesucristo ishcay gapracunata cutictsin

    27Tsaypitam Seor Jesucristoyargosquir aywacuptin, ishcaygapracuna gepanta aywarningayaraypan niyargan: Rey Davidpaayllun Jess, llaquipaycyllmayri!28Juc wajiman yaycusquiptinnam, tsaygapracunapis gepanta yaycuyargan.Tsaymi Seor Jesucristo tapurnincunanirgan: Gamcunaga rasumpacucriyiyanqui cutictsiynagpag poderyogcangta? Tsayn niptinnam Aumi,Taytay criyicuyllmi niyargan.29Tsaymi Seor Jesucristo awincunatayataycur nirgan: Gamcunacriyiyangayquin catsun. 30Maquinwanyataycuptillanmi awincuna snuticrasquiyargan. Tsayn snuticrasquiyaptinmi, Seor Jesucristonirgan: Ama pitapis willacuyanquitsucayn cutictsiyangagtaga. 31Amawillacuyanquitsu nicaptinpis, ishcanaywarmi llapan runacunata marcanmarcan Seor Jesucristo cutictsingantawillacuyargan.

    Seor Jesucristojuc upata cutictsin

    32Gapracuna aywacusquiyaptinmi, SeorJesucristoman runacuna apaymurgansupay yaycusquir upaytsishga runatapis.

    33Tsaymi Seor Jesucristo supaytagargosquiptinrag tsay upa parlarningallaycurgan. Tsaych runacunanammantsacashga ricapnacur ninacuyargan:Cay runa rurangantanga manam niimaypis cay Israel naciunchga ricashgatsucantsic! 34Tsayn niyaptinmi fariseocunaniyargan: Cay runaga supaycunatagargon, mas poderyog Supaypapoderninwanmi.

    Seor Jesucristo runacunata cuyarnin llaquipan

    35Seor Jesucristom marcan marcanpurir, israelcuna goricynan wajicunachyachatsicurgan Mandacuy Reynonpa AlliWillacuyninta. Tsaynllam tucuylyageshyaywan geshyagyashacunatapiscutictsirgan. 36Runacunata ricaycurmiSeor Jesucristo llaquiparnin cuyaparyarpargan: Cay runacunaga allpamaltratashga, mana salvacuyta puedirmi,mantsacar witsicashga mitsigninnagshacunan yarpachacuywan llaquishgacaycyan. 37Tsaymi discpuluncunataSeor Jesucristo nirgan: Rasumpamatscag runacuna imayca atsca coschatangorinapag cayan. Pero cosechagngorigcunanam wallcaglla cayan. 38TsaymiDios Yayata maacuyay arugnincunatacachamunanpag, imayca coschatagorign Mandacuy Reynonman llapanrunacunata goriymunanpag.

    Seor Jesucristo chunca ishcay discpuluncunata gayan

    (Marcos 3.13-19; Lucas 6.12-16)

    10 1Tsaypitam Seor Jesucristochunca ishcay discpuluncunatagayasquir, poderninta gararganrunacunapita supaycunatagargoynanpag, tucuylya geshyaywangeshyagyashacunatapiscutictsiynanpag. 2Cay chunca ishcaydiscpuluncunapam shutincuna cargan:

    kk910

  • 23

    Simn (juccag shutinmi Pedrocargan),

    Simnpa waugen Andrs,Zebedeopa tsurincuna SantiagoJuanwan.

    3 Felipe,Bartolome,Tomas,impuestu cobrag Mateo,Alfeopa tsurincag Santiago,Tadeo,

    4 Celote niyangancag Simny Seor Jesucristota ranticug JudsIscariote niyangan.

    Seor Jesucristo discpuluncuna yachatsicuynanpag mandangan

    (Marcos 6.7-13; Lucas 9.1-6)5Seor Jesucristom chunca ishcay

    discpuluncunata cayn yachatsirnincachargan: Ama jucl runacunapamarcancunaman ni Samariamarcacunapapis aywayanquitsu. 6Masbien Israel runacunallaman aywayanqui,paycunam imayca ogracashga shancaycyan. 7Aywarnin yachatsicurniyanqui: ra chaycmunnam rasumparmi criyicugcunata Dios YayaMandacuy Reynonman gorinanpag.Tsay cielu Reynonchmi imayyagpisgamcuna cawayanqui.8Geshyagyshacunata cutictsirwaushgacunatapis cawatsiyanqui.Garan ismuypa wicuwangeshyagyashacunatapis limpiucaynanpag cutictsiyanqui. Supaycunarunacunaman yaycushgatapisgargoyanqui. Gamcuna Dios Yayapapoderninta denbaldillachasquiyangayquin, tsayn denbaldillayachatsicurnin llapangeshyagyashacunatapis cutictsiyanqui.

    9Ama gellayta, cobrita ni goritapisalporjayquich apayanquitsu. 10Amamillcapatawan mdacuynayquipag

    llatapayquicunata ni cutamatapisapayanquitsu. Shucuryangayquillangeyquicunallawan aywar, ama nitucrutapis apayanquitsu.Arupucugcunataga imaypis patstsirmimicuynincuna garayan.

    11May marcaman charpis, alli ruragrunallata ashiyanqui. Wajinmanposadacurga tsayllach cacuyanquijucl marcaman aywayangayquiyag.12Tsay wajiman charga, Shumag allipsacuych cawacuyay nir, wajiyogtasaludayanqui. 13Tsay wajiyog alli runacaptinga, Dios Yayapa bendiciunninchasquinganmi, wajinchcaycagcunawan qudanga. Pero manaalli runa captinga, tsay bendiciunpispaycunawan mana qudarmigamcunaman cutimunga.14Chyangayqui marcach o wajichyachatsicuynayquipag manachasquiyshuptiquiga, tsay marcapita owajipita chaquiquicunach allpatapistapsicusquir aywacuyanqui. Tsaynchaqucunapita allpata tapsicusquiraywacuyangayquim, imayca Manachasquiymangayquipitam Dios Yayapacastgun gamcunaman chmunga nigncanga. 15Rasuntam niyag: Dios Yayamtsay marcach tcugcunataga cay patsaushacangan junagch allpamantsacaypag castiganga, Sodoma yGomorra marcacunata ninawan rupatsirushactsinganpitapis masrag.

    Runacunam chiquir gaticachyshunqui

    16Gamcunataga cachayag imaycaatogcunapa rurinman shacunatacachaycugnmi. Tsaymi gamcunagaimayca culebra imatapis allpa musyagcangann shumag yarpachacur, imaycapaloman jutsannag cayay. 17Prsurautoridcunaman aparmi, Israelrunacunalla goricynan wajicunach

    kk10

  • 24

    magar astayshunqui. Tsaymi cuidducayay. 18Nogaraycum reycunaman maspuedigcag mandacug runacunamanapayshunqui. Tsay reycunatawanmandacug runacunata y manajudiucagcunatam noga p cangtawillacurnin musyatsicunqui. 19Peroautoridcunaman apayshuptiqui amayarpachacuyanquitsu, Imanishagrag?Imanrag parlashag? nirga.Parlaynayqui ram Dios Yayayachatsiyshunqui imataparlaynayquipagpis. 20Tsaynparlayaptiquim, cieluch TaytayquiDios Yayapa Espritun parlangayarpayniquicuna mana captinpis.

    21Waquincagnam waugencunataranticurnin autoridcunawautsiynanpag apatsiyanga.Taytancunanam wamrancunatawautsiynanpag apatsinga.Waquincagpanam wamrancunallataytancunapawan mamancunapacontran shrirnin, autoridcunamanapatsiyanga. 22Nogatagatirymaptiquim, llapan runacunachiquiyshunqui. Pero mayganpisrasumpa rmi criyicurnin waunganyaggatirmagcagga, salvacashgam canga.23Juc marcach wautsiytamunayshuptiquiga, juclpa geshpiraywacuyanqui. Rasuntam niyag:Gamcuna llapan Israel naciunta marcanmarcan manarag purir ushayaptiquim,Diospita Shamushga Runa cay patsamancutimushag.

    24Maestrunpita masga manamestudiagcunaga mandacuy yachayyoggacayangatsu. Servicug wtayninpismanam mas poderyogtsupatronninpitaga. 25Discpuluncunacushicuyanman maestrunn carga.Wtayninpis cushicungam patronninncarga. Tsay wajiyog patronta Satanasnicarga, Masragchi tsay waquincag

    aylluncunatawan servignincunatagadespreciayanga?

    Pipitatan mantsacunantsic(Lucas 12.2-7)

    26Tsaymi ama runacunapitamantsacyaytsu. Imayca pacaragpisricacangam. Pacayllapa imata rurayanganpismusyacangam. 27Tutapaypa niyangagta,junagpawillacuyay. Yangalla willayangagta,wajiqui jananpita gayaycchaypa llapanwiyaynanpagwillacuyay.28Wautsicugcunapita amamantsacuyaytsu.Wautsishurniquipis, almayquitagamanamwautsingatsu. Tsaypa rantingamantsacuyay Dios Yayapa castgunwanalmay cuerpu inernuman jancat ushacagaywayta. 29Rasumpacu ishcay pishgotaranticuyan juc cobrillawan? Tsayncaycaptinpis Dios Yaya cay patsach tsaycada pishgocunapagmi yarpachacun. Tsaymipaymanamunaptinga ni jucllayllapis caypatsaman shicwamunmantsu. 30DiosYayagam agtsayquicuna ayca cangantapisjuc juc yupashga catsin. 31Ama ni imapitapismantsacuyaytsu. Atsca pishgocunapitapismasmi gamcunaga vleyanqui.

    Seor Jesucristota rasumpa regegcunawan mana regegcagcuna

    (Lucas 12.8-9)32Pipis runacunapa puntanch Nogam

    Seor Jesucristopag c niptinga, nogapiscieluch Dios Yaypa puntanch Payganogapam nishag. 33Peromayganpisrunacunapa puntanch nogapag ManamSeor Jesucristota regtsu niptinga, nogapistsay runapagga Dios Yaypa puntanchManam regtsu nishagmi.

    Seor Jesucristoraycum runacuna raquicyanga

    (Lucas 12.51-53; 14.26-27)34Ama nogapag yarpyanquitsu

    Seor Jesucristo shamur alli psacuy

    kk10

  • 25

    Mt 10.35-36 Miq 7.6.

    cawaytam garamshun nirga. Nogagamanam shamushc alli psacuy cawaytagaraynagpagtsu, singa nogaraycupianacurnin raquicarcaynayquipagmi. 35Tsaymi nogashamungraycu

    taytanwan tsurin,mamanwan warmi wawan,suegranwan llumtsuynin contracayanga.

    36Runacunapa chiquignincunagaquiquincunapa wajincunachaylluncunallam cayanga. 37Mayganrunapis taytantawan mamanta nogapitamas cuyarga, manam nogapa cananpagmercintsu. P runapis wamrancunatanogapita mas cuyarga, manam nogapacananpag mercintsu. 38Pipis imaycacruzta apagn wauyninyag servimarmana gatirmarga, manam nogapatsucanga. 39Pipis quiquinpa vdantasalvayta munarpis, vdanta ograngam.Pero pipis nogaraycu waugcagga,rasumpam cieluch mana ushacagcawayta taringa.

    Dios Yayam rurangayquicunatanlla

    imaycatapis cutitsishunqui(Marcos 9.41)

    40Gamcunata chasquiyshurniquiganogatapis chasquiymanmi. Nogatachasquiymarga, cachamagn DiosYayatapis chasquiyanmi. 41Pipis DiosYayapa willacugnin shamugtachasquirga, tsay willacugnllam DiosYayapita juc premiuta chasquinga.Tsaynllam juc runata alli ruragcanganpita chasquirga, tsay runapisDios Yayapita alli premiuta chasquinga.42Pipis nogapa gatiramagncanganraycu, juc jru chuyayacullatapis wactsa umilde runacunata

    garaycuptinga, rasumpam Dios Yayapisalli premiuta garanga.11 1Seor Jesucristo chunca ishcaydiscpuluncunata yachatsirninushasquirmi, Galilea provinciamarcacunach tcugcunata yachatsirninwillacunanpag aywargan.

    Juan Bautistapa gatiragnincuna Seor Jesucristoman shaymun

    (Lucas 7.18-35)2Tsay witsanmi Juan Bautista

    carcelch gaycuraycargan. Tsaychgaycuraycarmi Seor Jesucristowillacurnin milagrucuna ruraycangantawiyargan. Tsayta wiyasquirmi Juangagatiragnincunata cachargan, 3SeorJesucristota tapuynanpag: Gamcucanqui Dios Yayapita shamugpagcagCristo? o Juctaragcu shuyyshag?4Tsayn tapuyaptinnam nirgan:Juanman cutirnin willayay caychwiyayangayquitawan ricyangayquita.5Cananga gapracunam ricyan, manapurigcunapis puriyanmi. Garan ismuypawicuwan geshyagyashacunamcuticarnin limpium qudayan.Upacunam wiyayan. Waushgacunamcawaymun. Umilde wactsacunatamsalvaciunpag Dios Yayapa AlliWillacuyninta willan. 6Tsayn nogamanimaypis rasumpa rmi criyimugcagga,allpa cushishgam canga.

    7Tsaypita Juan Bautistapagatiragnincuna cutisquiyaptinnam,goricashga runacunata Juan BautistapagSeor Jesucristo parlapar nirgan:Imata ricagtan tsunyach Juancaycanganman aywayargayqui?Wayrawan shogosh cuyugta ricagcu?8Singa Imagtan aywayargayqui?Allish llatapashga runata ricagcu?Allish llatapashga runatagam ricantsic,

    kk1011

  • 26

    Mt 11.10 Mal 3.1 Ex 23.20.

    reypa palacionch caycyagta.9Tsaypunga Imata ricagtanaywayargayqui? Dios Yayapa proftanricagcu aywargayqui? Juan Bautistamnogapa puntta shamurnin willacurgan.Tsaymi payga llapan unayproftacunapitapis mas allicag profta.10Paypagmi Diospa Palabrangellgashgachpis nirgan:

    Gam chnayquipagmi puntayquitajuc willacugnta cachashag,

    imayca nnita allitsagnrunacunata,

    jutsayquicunata djasquir DiosYayaman rmi criyicuyayninanpag.

    Tsaynmi willacatsishag imayca allinnipa aywagn chnayquipag.

    11Rasuntam niyag: Manam ni pipis JuanBautista alli importanti cangannga nipipis cananyag cashgatsu. Pero DiosYayapa Mandacuy Reynonch masumildecagmi, Juan Bautistapitapis masalli importanti runa canga.

    12Juan Bautista shamunganpitacananyagmi Dios Yayapa MandacuyReynon chaycamun llapanpoderninwan. Tsaymi runacunagechunacurrag Dios Yayapa Reynonmanyaycuyta munayan, Alli Willacuynintawiyarnin csucur. 13Llapanproftacunawan Moisspa leyninpis,Dios Yayapa Mandacuy Reynonpagmiwillacuyargan. Caynmi canga nir,asta Juan Bautista shamunganyag. 14Sigamcuna rasumpa chasquiytamunayaptiquiga: Profta shamunanpagcangan Elasmi, Juan Bautistaga.15Wiyagcagga shumag tantiyacuyay.

    16Canan tiempu runacunatagaimawanrag iwalatsman? Imayca plzachpucllarnin jamaraycag wamracunanmi,waquincagta gayaparnin caycyan.

    17 Lautata tcashgapis manamtushuyargayquitsu.

    Llaquinaypagta cantashgapismanam wagayargayquitsu.

    18Tsay Juan Bautistaga ichicllatamicurmi ni vnotapis upyargantsu.Segdum ayunar mallaglla cargan.Tsayn cawaptinmi gamcunaga JuanBautistaman supaymi yaycushganiyargayqui. 19Tsaymi DiospitaShamushga Runa car, micurnin upyarcapt niyman: Tagay runaga allpamicug upyagmi, amgoncunapisimpuestu cobragcunwan mana allitaruracag jutsasapacunam! Pero DiosYayapa yachayninga musyatsicun,llapan imaycatapis allillata rurarcawacuymi!

    Jancatmi shacyanga mana criyicug marcacuna

    (Lucas 10.13-15)20Seor Jesucristom tsay

    marcacunach mas atsca milagrucunatarurarnin piapargan. Tsayn atscamilagrucuna ruranganta ricaycarpis,jutsancunata manam arepenticurdjayargantsu. Tsaymi Seor Jesucristotsay marcacunapa contran nirgan:21Allpa llaquipaypagmi Corazinmarca canqui! LlaquipaypagmiBetsaida marca canqui! Tiromarcachwan Sidon marcachricyangayquitan ricarga, unaynamllapan jutsancunata djayanman cargan.Jutsancunata rasumpa djayangantamusyacnanpagga, unaynam yanallatapata llatapacurcur, gagllancunatauchpawan pintacuyanman cargan.22Gamcunatam niyag: Cay patsaushacangan junagchmi, Dios Yayajuzgayshurniqui castigayshunqui,Tirowan Sidon marca runacunata

    kk11

  • 27

    castiganganpitapis masrag. 23Perogamga Capernaum marcayqui cieluyagapashga canantacu yarpanqui? Tsaynapashga canganpa rantinmi,inernuman jitarpushga canga. Sodomamarcach milagrucunata marcayquichrurangtan rurashga captga,cananyagmi llapan imaycanpiscaycyanman cargan. 24Nogam niyag:Cay patsa ushacangan junagchmi, DiosYaya juzgayshurniquicastigayshunqui, Sodoma marcarunacunata castiganganpitapis masrag.

    Seor Jesucristom Nogaman shaymuy shtatsiynagpag nin.

    (Lucas 10.21-22)25Tsay ram Seor Jesucristo nirgan:

    Tayta Dios, cieluch patsachpisGammi allpa mandacug canqui. Imancangayquitapis pacashcanquimmusyagtucugcunapitawan allpaestudiagcunapitapis. Tsaypa rantinmi,imayca pishi wamran umildecagcunatatantiyatsishcanqui. Tsaypitam allpacushishga alabag. 26Au, Dios Yaya,tsayn munarnin rurangayquim allpacushitsishunqui.

    27Tayta Diosmi llapanimaycacunatapis nogapamandacuynman churashcanqui. TsaymiDios Yaya gamlla p noga cangtapisrasumpa regemanqui, manamwaquincagcunaga regeymantsu.Tsaymi noga Tsurinlla Dios Yayatapisreg. Manam ni pipis Dios Yayatagaregengatsu, mana regetsiptga. NogaTsurin regetsing runacunallam, DiosYayataga rasumpa regeyan.

    28Llapayqui llaquicur sufriywanpishipashgacuna, nogaman shaymuyshtatsiynagpag. 29Yanapayshayquimimayca yguta matancagn, nogapitashumag yachacuynayquipag. Nogagaalli shongoyog umildem c. Tsaymi

    nogach tariyanqui llapan yarpachacurllaquicuyniquicunawan imaycaajayaycunapitapis shtarninjamaycuynayquipag. 30Manam ajatsuimayca yuntashgan nogapa ygapaywan gep aparga.

    Seor Jesucristo yachatsicunjamay junagpag

    (Marcos 2.23-28; Lucas 6.1-5)

    12 1Juc jamay junagchmi SeorJesucristo discpuluncunawantrgucuna rurinpa aywaycyargan.Tsaymi discpulucuna mallagasquir,trguta quiptusquir uchuyargan.2Tsayn rurayanganta ricaycurmi,fariseocuna Seor Jesucristota niyargan:Ricay, canan jamay junagch leynintsicmandacungann proibido caycaptin,discpuluyquicunaga tsaytaruraycyan. 3Tsaymi Seor Jesucristonirgan: Manacu Diospa Palabrangellgashga libruch liyiyashcanqui,unay rey David yanagencunawanmallagasquir ruranganta? 4Rey DavidgaDios Yayata adoraynan wajimanyaycusquirmi, Cay tantaga DiosYayallapagmi niyangan tantatajipiscamur, yanagencunawanmicusquiyargan. Musyayangaquinpisleynintsic mandacunganchga tsaytantaga mandacugsacerdticunallapagmi cargan.Davidpagwan yanagencunapagpis tsaytantata micuynanpagga proibidomcargan. 5Manacu Moiss gellganganleyta liyiyashcanqui? Jamayjunagchpis manam ni ima manaallitatsu rurayan, sacerdticuna DiosYayata adoraynan jatun wajicharurnin mana jamarpis. 6Tsaymi niyag:Nogagam mas mandacuy poderyog c,Dios Yayata adoraynan wajipitawantsay llapan mandacug runacunapitapis.7M yarpachacuy! Imapagtan Dios

    kk1112

  • 28

    Mt 12.7 Os 6.6. Mt 12.18-21 Is 42.1, 3-4.

    Yaya nirgan? Runamajiquitallaquipaptiquim, allpa cushic. PeroDios Yayapag nir, wtacunawansacriciuta rurarnin wautsipacurga,manam cushitsimanquitsu. Tsayllapanta shumag tantiyarga,jutsannagcunata manamniyanquimantsu, Gamga jutsataruragmi canqui nirnin. 8Noga DiospitaShamushga Runa carmi, jamayjunagchpis mandacug poderyog c.

    Tsaquishga maquiyog runa(Marcos 3.1-6; Lucas 6.6-11)

    9Tsaypita Seor Jesucristo aywarmi,Israel runacunalla goricaynan wajimanyaycurgan. 10Tsay wajichmi juc runatsaquishga maquiyog caycargan. Tsaymitsaych waquincagcuna SeorJesucristota acusaynanpag pantatsiytamunayargan. Tsayn pantatsiytayarparmi, Seor Jesucristotatapuyargan: Allicu o manacu jamayjunagch geshyagyashacunatacutictsishwan? Leynintsicmandacunganchga, imayca aruytapisproibinmi. Pero gamga,imaninquitan? 11Seor Jesucristonamnirgan: Manacu maygayquipis jamayjunagch shayquicuna uchcumanjegasquiptin jorgoyanquiman? Acsucananga jamay junagmi jinaWaucutsunpis nircu,djasquiyanquiman? 12Tsay shapitapismasmi juc runaga vlen. Tsaymi llapanleynintsicpis mandacun jamay junagchimatapis allicunallata ruranapag.13Tsaypitam runata Seor Jesucristonirgan: Maquiquita largamuy. Tsaymirunaga maquinta largasquiptin, juccagmaquin cangannlla jancatcuticasquirgan. 14Pero fariseocunanamgoricaynan wajipita piashga

    yargosquir willanacuyargan,Imanllarag cay Jesstawauscatsishwan? nirnin.

    Profta Isaas unaypitana Seor Jesucristopag parlangan

    15Tsayn yachatsinacurwautsiynanpag caycyangantamusyasquirmi, Seor Jesucristoaywacurgan. Tsayn aywacuptin atscagrunacuna gatiyaptinmi, llapangeshyagyashacunata cutictsirninnirgan: 16Ama ni p cangtapiswillacuyanquitsu. 17Tsaynmi Diospaproftan Isaas unay gellgangancumplirgan:

    18 Caychmi acrang servimagncaycan.

    Paytam allpa cuy. Tsaymi allpacushitsiman.

    Paypa jananmanmi Espritu Santotachurashag poderso cananpag.

    Tsaymi payga llapan naciuncunatajuzgarnin willacunga,

    jutsayogcagta castigarjutsannagcagtaga manacastiganpag.

    19 Manam imatapis reclamarningayaycachangatsu.

    Manam vozllantapis cllicunach nimaychpis wiyayangatsu.

    20 Tsillishga shogoshpis manampaquingatsu

    ni waunar goshniycag mchapismanam waungatsu,

    asta llapan alli ruraycunavencenganyag.

    Tsaynllam waunagn llaquishgacaycagcunatapis,

    mushog nimuta garanga.21 Llapan naciun runacunam payta

    cushishga ytsicurconacuyanga.

    kk12

  • 29

    Satanaspa poderninwanmi Jessga supaycunata gargon niyangan

    (Marcos 3.20-30; Lucas 11.14-23; 12.10)22Tsaypitanam Seor Jesucristoman

    juc gapra, mana parlag upapashongonman supay yaycushga runatapushaymurgan. Tsay runata SeorJesucristo cuticascatsiptinmi, awinpisricargan y shiminpis parlargan.23Tsaych goricashga runacunammantsacashga Seor Jesucristopagtapunacur niyargan: Caygamanatsurag Dios Yayapitashamunanpag unay rey Davidpaayllunpita runa? 24Tsayta wiyaycurmifariseocuna niyargan: Cay runatagasupaycunata mandag quiquin Satanasmipodernin entregashga supaycunatagargonanpag. 25Tsaymi SeorJesucristo iman yarpaycyangantamusyarnin nirgan: Juc naciunchquiquincunapura chiquinacurmaganacuyaptinga, tsay naciungajancatmi ushacanga. Tsaynllam jucmarcach tcug runacunawan jucwajich tcugcunapis, quiquincuna purachiquinacurnin raquicar ushacyanga.26Si tsayn quiquin Satanassupaynincunata chiquirnin gargorga,quiquillanmi jancat gargocurninraquicaycan. Tsayn carga imantagshimandacuyninchpis poderyog canman?27Gamcunaga yarpyanqui quiquinSatanaspa poderninwan supaycunatagargongtam. Si tsayn caycaptingapitan gatiragniquicuna supaycunatagargocuynanpag podernincunagarashga? Tsaymi gatiragniquicunallaimata niyangayquitapis contrayquijuzgayshunqui. Tsaynpam rasumpamusy mana tantiyarnin manaallicunallata yarpyangayquita. 28PeroDios Yayapa Espritu Santonpapoderninwan supaycunata gargoptga,

    musyayay Dios Yayapa MandacuyReynon cay patsaman gamcunapagchmushgana canganta.

    29Imantagshi callpayog runapawajinman yaycusquir, imantapisgechuyta puedinquiman manaragwatarga? Tsay callpayog runatawatasquirmi sga, imaycantapissuwarnin gechunquiman.

    30Pipis nogapa favorn mana carga,chiquign contrmi caycan. Tsaynllamimayca cosechagn MandacuyReynman runacunata mana gorsimaryanapamagga, goringantapis jancatwitsisquingalla.

    31Tsaymi rasumpa niyag: Runacunaimayca jutsancunatarurayanganpitawan imayca mana alliparlayanganpitam Dios Yayagaperdonanga. Pero Espritu Santopacontran mana allita parlayanganpitamsga, ni imaypis perdonangatsu.32Diospita Shamushga Runa cangpita,contr mana alli parlag runacunatagaDios Yaya perdonangam. Pero EsprituSantopa contran mana alli parlagrunacunatam sga, cay vdach ni wacvdachpis Dios Yaya perdonangatsu.

    Plantataga wayuyninpitam regentsic

    (Lucas 6.43-45)33Si gam shumag juc plantata

    cuidaptiquiga, tsayn allishllatamwayungapis. Pero si mana allicuidaptiquiga, tsayn mana allillatamwayungapis. Plantatagam wayuyninpitaalli o mana alli cangantapis regentsic.34Culebra castacuna! Gamcunaga manaalli yarpayniquicuna captinmi, allitaga niimaypis parlayanquitsu. Tsaymi runagashongonch yarpangannlla imatapisparlayan. 35Shongoncuna alli captinga,allitam parlayan. Mana alli shongoyogcarga, tsayn mana allillatam parlayanpis.

    kk12

  • 30

    Mt 12.40 Jn 1.17.

    36Pero rasuntam niyag: Cay patsaushacangan junag juiciu nalchmi, DiosYaya runacunata juzganga cadapalabrancunapita imayca mana vlegparlaycunata parlayanganpita. 37Tsaymiquiquiquicunapa palabrayquicunallawanjuzgayshuptiqui, salvacashgapis ocondenarnin catigashgapis canqui.

    Mana alli runacuna Seor Jesucristo milagrutarurananpag maayan

    (Marcos 8.12; Lucas 11.29-32)38Tsaypitanam waquincag

    fariseocunawan ley yachatsicugcuna SeorJesucristota niyargan: Maestru, nogacunarasumpa ricarnin musyaynpag m jucmilagruta ruramuy. 39Tsaymi SeorJesucristo nirgan: Gamcunaga llutanmana alli jutsacunata ruragcayniquicunawanmi milagrutarag ricaytamunayanqui. Pero manam ni imamilagrullapis cangatsu, unay proftaJonswan ruracanganpitaga. 40TsayJonsmi quimsa junag y quimsa pagas,jatun pescdopa pachanch cargan.Tsaynllam quimsa junag y quimsa pagasDiospita Shamushga Runapis pamparanga.41Tsaymi cay patsa ushacangan juiciunalch Jonspa tiempunch cawagrunacuna, mana alli rurag cayangayquipitajuzgarnin shimpiyshurniqui condenargarpuyshunqui. Tsay Ninive marcarunacunam profta Jons willacungantawiyarnin csucur, jutsancunata djasquirDios Yayaman cutirnin rasumpa mas rmicriyicuyargan. Tsaymi canan caychcaycag Diospita Shamushga Runaga, unayprofta Jonspitapis mas poderso.42Tsaynllam cay patsa ushacangan juiciunalch, canan cawaycag runacunata Sabnaciunpita reyna juzgarninshimpiyshurniqui condenayshunqui.

    Tsay reynaga allpa carupitam shamurgan,Dios Yaya musyatsinganta unay reySalomn parlagta wiyananpag. Tsaymicanan caych caycag Diospita ShamushgaRunaga, unay rey Salomnpitapis maspoderso.

    Yargongan runaman supay cutin(Lucas 11.24-26)

    43Runapita supay yargosquirmi, tsunyatsaqui patsacunapa aywarninjamaycunapag sitiuta ashirnin purin.Tsaych sitiuta mana tarirmi yarpan:44Mejorga yargamung wajn runamancuticushag. Tsaymi tsayn cutirningayargamungan runataga tarin, imayca jcugalli pitsapacurnin churapacushga limpiuwajitan. 45Tsayman cutirga, ganchis masquiquinpitapis mas poderyogsupaycunatam pushanga. Tsaymi llapanyaycusquir tsay runallach tcuyaptin,punta canganpitapis mas peor mana alliruna canga. Tsaynllam canan cawaycagrunacunapis mas peor mana alliticraycyan.

    Seor Jesucristopa maman waugencunawan

    (Marcos 3.31-35; Lucas 8.19-21)46Seor Jesucristo tsayn

    yachatsicuycaptinmi, mamanwanwaugencuna paywan parlayta munarninwagtach shuyaraycyargan. Tsaynwagtallach cayaptinmi, 47mayganchiSeor Jesucristota willarnin nirgan:Mamayquiwan waugeyquicunamwagtach gamwan parlayta munarshuyaycyshunqui. 48Tsaynwillagnintanam, Seor Jesucristonirgan: Pitan nogapa mamwanwaugcuna? 49Tsaypitamdiscpuluncunata ddunwan sealarnirgan: Caycunam mamwan

    kk12

  • 31

    Mt 13.15-16 Is 6.9-10.

    waugcunaga cayan. 50Pipis cieluchcaycag Dios Tayt munangann allillatarurar cawagcunam mamwanwaugcuna y pancunapis.

    Seor Jesucristo muruwan iwalatsicuypa yachatsicun(Marcos 4.1-9; Lucas 8.4-8)

    13 1Tsay wajipita yargosquirmi,Seor Jesucristo gochacuchunman chaycur jamargan. 2Tsaymanmaytsicag goricyaptinmi, Seor Jesucristobquiman ltarcur jamargan, atscagrunacuna gocha cuchun plyachichiraycyaptin. 3Tsaymi Seor Jesucristotucuylya iwalatsicuycunawan yachatsicurnirgan: Juc runam murucug aywargan.4Tsay runa muruta magtsiptinmi,waquincagga nniman shicwasquiyaptinpishgocuna shamurnin upshasquiyargan.5Tsaynllam waquincag murupis ranraallpaman shicwasquir, mana atsca allpacaptin saslla jegascaymurgan. 6Tsaymichapanch wallcalla allpa captin, rupayyargamur allpa achachaptintsaquisquiyargan. 7Waquincag murunamcashacuna rurinman shicwasquir,jegarcamugllata cashacuna gopirnin jancatushacascatsiyargan. 8Pero waquincagmurunam alli allpaman shicwayargan.Tsay alli allpaman shicwacag murucunagamas alli jegamur pogormi, cada espgachjuc pachacta, waquinnam sogta chuncata ywaquincagnam quimsa chuncayagwayuyargan. 9Tsayn willacungtashumag wiyacur tantiyacuyay.

    Imanpa Seor Jesucristo imaycawanpis iwalatsicurnin

    yachatsicungan(Marcos 4.10-12; Lucas 8.9-10)

    10Tsaypitanam Seor Jesucristomandiscpuluncuna witiycur tapuyargan:

    Imanirtan imawanpis iwalatsicurrunacunata yachatsicunqui? 11TsaymiSeor Jesucristo nirgan: Gamcunallatamimayca pacaraycagn Dios YayapaMandacuy Reynon iman cangantaentenditsiyshushcanqui. Pero waquincagrunacunataga manam entenditsinragtsu.12Rasumpa rmi criyigcunatam Dios Yayamusyatsinga, alli criyicuyninwan paytamas regeynanpag. Pero mana rasumparmi criyigcunataga ichicllacriyicuyninwan musyangantapis jancatmigongascatsinga. 13Tsaymi imaycawanpisiwalatsicuypa yachatsic. Ricaycarpismana ricagn wiyaycarpis manawiyagnmi cayan. Manam ni juctantiyacuyantsu. 14Tsaymi canancumpliycan Dios Yayapa unay proftanIsaaswan gellgatsir ningan:

    Wiyaycarpis manam ni imayentendir musyayanquitsu.

    Ricaycarpis manam ni imagocuyanquitsu.

    15 Tsaymi cay runacunaga chucrushongoyog caynincunwan,

    Diospa Palabrantaga ni ichicllatapisyarpaynincunaman entendirchasquiyantsu.

    Mana wiyarmi ni juc entendirnintantiyacuyantsu.

    awincunapis imayca gepillashganricyantsu.

    Tsaynllam rinrincunapis manawiyananpag y

    yarpaynincunawan manatantiyaynanpag tsayn cayan.

    Si tsayn mana carga nogamanmicutiymunman cargan.

    Tsaymi nogaman cutiymuptingajutsancunapita perdonar

    cutictsirnin salvman cargan.16Pero cushicuyay ricarnin cuentata

    gocur wiyarpis tantiyacugcuna.

    kk1213

  • 32

    17Tsaymi rasunta niyag: Dios Yayapaunay proftancunawan waquincag alliruragcunam y atscagmi allpa ricaytamunayargan canan ricaycyangayquita.Tsaynllam wiyaycyangayquitapiswiyayta munayargan. Pero allpamunarpis manam ricyargantsu niwiyayargantsu gamcunanga.

    Seor Jesucristo murucugwan iwalatsicur yachatsicun

    (Marcos 4.13-20; Lucas 8.11-15)18Canan wiyarnin musyay

    murucugman iwalatsicuypawillacungta. 19Dios Yayapa MandacuyReynonpa Alli Willacuyninta wiyaycar,mana tantiyagcunaga muru nnimanshicwagnmi cayan. Tsaymishongonch mana criyicunganpitaSupay shamur, Alli Willacuywiyangantapis gongatsinga, imaycapishgocuna muruta upshayangann.20Pero pipis Dios Yayapa AlliWillacuyninta wiyaycur, sasllacushishga criyicurga, imayca ranraallpaman muru shicwagnmi cayan.21Tsaymi chapanch allpa mana captin,achaywan tsaquirnin saslla shicwagn,Dios Yayapa Alli Willacuyninraycurunacuna chiquirnin gaticacharsufritsiyaptin, imayca manaallicunamanpis saslla shicwanga.22Waquinnam imayca casha rurinmanmuru shicwashgan cayan. Dios YayapaAlli Willacuyninta wiyaycarpis,quiquincunapa ruraynincunallapag masyarpachacur, engaacugriqusacunallapag allpa yarparyan.Tsayn imaycacunallapagyarpachacurmi, Dios Yayapa AlliWillacuyninta wiyaycarpis csuyantsu,imayca juc planta mana wayugn.23Pero Dios Yayapa Alli Willacuynintawiyarnin, shumag tantiyagcagga alliallpaman muru shicwagnmi cayan.

    Tsaycag runacunaga imayca jucpachacyag, sogta chuncayag y quimsachuncayag wayugnmi cayan.

    Seor Jesucristo trguch mana alli gora wiamunganwan iwalatsicur

    yachatsicun24Seor Jesucristo yapay

    iwalatsicuypa yachatsicurgan: DiosYayapa Mandacuy Reynonga caynmi:Juc runam chacranman alli trgutamururgan. 25Tsaypitapuucasquinganyagmi chiquignincunaaywaycur, trgu murushgaman manaalli gorata murusquir aywasquiyargan.26Tsaymi trgu espigar gallaycuptin,mana alli gorapis espigar gallaycurgan.27Arugnincunanam yarpachacurninpatronninman aywar tapuyargan:Taytay, gamga alli murutatsagmurutsirgayqui, Maypitatan mana alligoracunaga espgaycmun? 28Tsayntapuyaptinnam Chiquimagnmi tsaytarurashga nirgan. Tsaypitanamtapuyargan: Taytay munanquicu tsaygorata tirarnin jipiynta? nirnin.29Tsayn niyaptinnam nirgan: Ama,tsay gorata tirayaytsu; trguntinmitiracanga. 30Jina trguwan iwalpogocutsun asta sgayag. Sgachnammincaycunata mandashag puntata manaalli goracunata goriynanpag.Tsaytanam wancutsishagwaycatsinpag. Tsaypitam trgutagoriscatsir gollgman churatsishag.

    Seor Jesucristo mostza muruwan iwalatsicur yachatsicun

    (Marcos 4.30-32; Lucas 13.18-19)31Seor Jesucristom shumag

    tantiyacuynanpag ejempluwanwillacur, iman cangantapis nirgan:Dios Yayapa Mandacuy Reynonga jucruna chacranch mostzapa chushumurunta murungannmi. 32Llapan

    kk13

  • 33

    Mt 13.35 Sal 78.2.

    murupitapis mas chushum tsay muruga.Chushu caycarpis, waquincaggorapitaga mas wiarmi imayca jachanjatuncaray. Tsaymi pishgocunapisrmancunach geshuncuna rurayan.

    Seor Jesucristo levadrawan iwalatsicur yachatsicun

    (Lucas 13.20-21)33Seor Jesucristom yapay

    ejemplucunawan willacur nirgan: DiosYayapa Mandacuy Reynonga caynmi:Juc warmi quimsa almun jarinamanlevadrata pogonanpag tallungann.

    Seor Jesucristo yachatsicun Diospa Palabran gellgashgach

    rasumpa cumpliycanganta(Marcos 4.33-34)

    34Cay llapantam Seor Jesucristomaytsicag runacunata imaycawaniwalatsicuypa yachatsicurgan.Imaycawanpis mana iwalatsicuypagamanam yachatsicurgantsu. 35TsaynSeor Jesucristo yachatsicuptinmi, DiosYayapa unay proftan willacur ningancumplirgan:

    Imaycawanpis iwalatsicuypamyachatsicushag.

    Cay patsata Dios Yayacamanganpitam asta cananyagpacarcushga

    manam ni pipis musyashgatsu.Tsaymi cananga tsay llapantawillac.

    Seor Jesucristo mana alli goraman iwalatsicur entenditsingan

    36Tsaych goricashga runacunapitadespedicusquirmi, Seor Jesucristowajiman yaycurgan. Wajimanyaycusquiptinnam discpuluncunawitiycur niyargan: Imaycawan

    iwalatsicur yachatsicungayquitatantiyaycatsiymay mana alli goratachacraman murunganta. 37TsaymiSeor Jesucristo nirgan: Alli murutamurugcagga noga Diospita ShamushgaRunam c. 38Chacraga cay mundum.Alli trgu yurigcagga Dios Yayamanrasumpa rmi criyicugcunam. Mana alligoraga Supaypa servignincunam cayan.39Chacrayogta chiquir mana alli goratamurugcagga Supaymi. Tsaymicoschaga cay patsa ushacangan juiciunal junag canga. Tsay coschagorigcunagam angelcuna cayanga.40Gorata gorisquir ninawanrupatsingantsicnmi, cay patsaushacangan junagch canga. 41DiosYayapa Tsurinmi angelcunatacachamuptin, llutataruratsicugcunatawan mana alliruragcunatapis llapanta goriymunga,Dios Yayapa Mandacuy Reynonpitaraquiynanpag. 42Mana allicagcunatagagorisquirmi inernuman gaycuyanga.Tsaychmi allpa wagar acayanga,quiruncunatapis regochytsirrag.43Tsaymi alli rurag runacunaga imaycarupaynrag atsicyyanga cieluchTaytancuna Dios Yayapa MandacuyReynonchpis. Wiyagcagga shumagentendir tantiyacuyay.

    Seor Jesucristo gori gellay riqusa pamparagwan iwalatsicur

    yachatsicun44Dios Yayapa Mandacuy Reynonga

    imayca chacrach allpa vleg riqusagori gellay pamparagnmi. Juc runamriqusa pamparaycagta tarisquir, yapaypatsallanman pampaycur cushishgaaywan, llapan imaycantapisranticusquir tsay chacrata llapanfortnantawan rantinanpag.

    kk13

  • 34

    Seor Jesucristo allpa chaniyog perlaswan iwalatsicur yachatsicun

    45Dios Yayapa Mandacuy Reynongaallpa chaniyog fno perlascunata jucnegocianti runa ashignmi. 46Tsayrunaga allpa chaniyog perlastatarisquirmi, aywasquirimaycancunatapis ranticun tsay perlastallapan gellayninwan rantinanpag.

    Mllawan pescdota achcuyangan47Dios Yayapa Mandacuy Reynonga

    gochaman mllata jitarpur, tucuylyapescdocunata achcugnmi. 48Pescdotamlla juntata gocha cuchunmanjorgascamurmi, jamaycur allicagtaacrarnin canastaman wiar manaallicagtaga jitarirgan. 49Tsaynllam caypatsa ushacangan junag juiciu nalch,angelcuna shamurnin alli ruragcunataraquiyanga mana alli ruragcunapita.50Mana alli ruragcunatam ninarupaycag inernuman garpuyanga,wagarnin quiruncunapisregochyaptinrag sufrir caynanpag.

    51Tsayn willasquirmi SeorJesucristo tapurgan: Llapanyachatsicungtacu tantiyayashcanqui?Discpuluncunanam Aumi niyargan.52Tsaymi Seor Jesucristo nirgan:

    Moisspa leynin yachatsicug DiosYayapa Mandacuy Reynonpagyachacurga, juc wajiyog runanmicanga. Tsay runaga imayca riqusanchuracungancunatapis regermi,wajinpita allpa chaniyog unaychuraragcagtawan mushogcagmunangancagta jorgamun.

    Nasaret marcach Seor Jesucristo yachatsicun

    (Marcos 6.1-6; Lucas 4.16-30)53Tsayn iwalatsiycuypa

    yachatsicusquirmi, Seor Jesucristo

    tsaypita aywacurgan. 54TsaypitanamNazaret marcanman chaycur, Israelrunacunalla goricynan wajichmarcamajincunata yachatsirgan. Tsaymirunacuna mantsacashga ricarnacurniyargan: Imannarag cay runagacaylya yachaycunata yachacushga?Ima poderninwanrag caymilagrucunatapis ruran? 55Cay runagamanacu carpintero Jospa tsurin?Acsu juctagcu? Mamanpis MaramAu? Manacu waugencunapis Santiago,Jos, Simn, Juds. 56Panincunapismanacu cay marcantsicch llapantcuyan. Maypitanatan caylyayachaytaga tarishga?

    57Tsayn rimarmi Seor Jesucristotarabiaparnin csuyargantsu. TsaymiSeor Jesucristo nirgan: Dios Yayapawillacugnin jucl marcapita captinga,runacunam respetarnin cuyayan. Peromarcamajincunawan wajinchcaycagcunaga mana respetarmi nicsuyanpistsu.

    58Tsayn mana rasumpacriyicuyaptinmi, Seor Jesucristomarcanchga juc ishcaymilagrucunallata rurargan.

    Juan Bautistata rey Herodes wautsingan

    (Marcos 6.14-29; Lucas 9.7-9)

    14 1Tsay tiempuchmi Galileaprovinciapa reynin Herodes,Seor Jesucristo allpa allicunatamruraycan nir, parlayagta wiyargan.2Tsaymi wtaynincunata Herodesnirgan: Tsay runaga Juan Bautistam,waunganpita cawamushga canga.Tsaymi poderyog canga imaycamilagrucunatapis rurananpag.

    3Mas puntatanam rey Herodesga JuanBautistata prsurnin achcuscatsir,cadenawan alli wataycur carcelchgaycartsirgan. Tsaynga gaycatsirgan

    kk1314

  • 35

    rey Herodespa warmin Herodiaspiasquir Tsay runataga gaycatsiy!niptinmi. Tsay warmigam puntatagaFelipepa warmin cargan. Felipenam reyHerodespa waugen cargan. 4JuanBautistam mas puntata rey Herodestanirgan: Leynintsicga proibishunquim,waugeyquipa warminwantcunayquipag. 5Tsayn ninganpitamrey Herodes Juanta wautsiytamunargan. Tsayn wauytsiytamunarpis manam balurargantsu,Atscag runacunam Dios Yayapaproftan canganta criyiyan.Tsaynpam mantsaparnin wautsiytapuedirgantsu. 6Tsaypitanam reyHerodespa santun cargan. TsaymiHerodespa santunch llapangorpancunapa puntanch Herodiaspawarmi wamran tushurgan. Tsay jipashtushunganmi rey Herodesta allpagustargan. 7Tsaymi jipashta nirgan:Imata maamaptiquipismaamangayquitam garashayqui.Tsayta rasumpa cumplinpag juracmi.8Tsaymi tsay jipash mamanyachatsingann Herodesta maarninnirgan: Juan Bautistapa umanta jucpltuch apatsimur entregaycamay.

    9Tsayta wiyaycurmi rey Herodesallpa llaquishga cargan. Gorpancunapapuntanch jurashga carmi, pengacuychmana qudananpag wtaynincunatamandargan jipash maangantaapaymunanpag. 10Tsaypitanam reyHerodes runancunata carcelmancachargan, Juan Bautistapa umantarogosquir apaymunanpag. 11Juanpaumanta pltuch chratsimur jipashtaentregaycuyaptinmi, mamanmanapargan. 12Tsayn rurasquiyaptinmi,Juanpa gatiragnincuna chaycur ayantaaparnin pampacuyargan. Tsaypitaaywarnam Seor Jesucristotawillayargan.

    Seor Jesucristo milagruta ruran pitsga waranga runacuna

    micuynanpag(Marcos 6.30-44; Lucas 9.10-17;

    Juan 6.1-14)13Tsayn Juanta rurayanganta

    wiyasquir, Seor Jesucristo quiquillanaywacurgan gochapa bquiwan manapipis cangan tsunyaman japallancananpag. Pero maypa aywangantapismusyasquirmi, runacuna gatirninaywayargan. Chaquillapa gochacuchunpa marcancunapita runacunaSeor Jesucristo chnanpagcagmanaywayargan. 14Seor Jesucristo chaycur,maytsicag runacuna goricashgataricargan. Paycunata ricarmillaquiparnincuna cutictsirgangeshyaycagnincunatapis. 15Rupayjegaycaptinnam discpuluncuna SeorJesucristota niyargan: Tsunyachmicaycantsic tutapaycannam. Runacunaaywacuytsunna marcancunapa tsaychmicuyta rantiynanllapagpis. 16TsaymiSeor Jesucristo nirgan: Manamconvienintsu aywacuynan, gamcunamicuynincuna garayay. 17Tsaynniptinnam niyargan: Caypaman pitsgatantawan ishcay pescdollam. 18SeorJesucristonam nirgan: Tsaytaapaymuy. 19Tsaypitanam runacunatapampaman Jamacuyay nirgan. Tsaymipitsga tantatawan ishcay pescdotaachcurcur, cieluman ricarcurbendisarnin Dios Yayata maacurgan.Tsayn maacusquirmi tsay tantatapaquin paquin discpuluncunataentregargan jamaycag runacunataaypurnin raquipuynanpag. 20Tsaymillapanpis pachancuna juntanganyagmicuyargan. Micur ushasquiyaptinnamdiscpuluncuna sobragta chunca ishcaycanastacunaparag goriyargan. 21Tsaymicugcunata yupayaptinmi pitsga

    kk14

  • 36

    warangan yashga runacunallacayargan, warmicunatawanwamracunata mana yupaycyaptin.

    Seor Jesucristo yacu jananpa aywangan

    (Marcos 6.45-52; Juan 6.16-21)22Tsaypita Seor Jesucristo

    discpuluncunata bquiman yaycatsirnirgan: Washa tsimpamanpuntaycyay. Tsaypitanam goricashgacaycag runacunata Cuticuyaynanirgan. 23Runacunaaywasquiyaptinnam, Seor Jesucristojuc jircaman aywargan tsaych japallanDios Yayaman maacunanpag. Tsayjircach japallan caycaptinmi patsatutapasquirgan. 24Pero tsay raga bquigocha pullanchna caycargan. Allpawayrawan yacu lagchicar bquitatallpuctsir aywananta munargantsu.Tsaymi allpa sufriyargan bquiwanmana aywayta puedirnin. 25Patsawaraycmuptinnam Seor Jesucristoyacu janallanta discpuluncunacaycyanganman aywargan. 26Tsaynyacu janallanta shamuycagtaricasquirmi, discpuluncuna allpamantsacar gayaycachyargan, Wau,tagayga almatsag! nir,mantsacyargan. 27Pero SeorJesucristonam nirgan: Amamantsacyaytsu; valorta achcuyay.Nogam c. 28Tsaymi Pedro nirgan:Seor, rasumpa gam carga, mandamaynogapis yacu janallanpa shamunpaggamcagyag. 29Tsayn niptinnam SeorJesucristo Shamuy nirgan. Bquipitayargosquir Pedro yacu janallanpa purir,Seor Jesucristoman tincugninaywargan. 30Pero allpawayrmuptinnam, Pedro mantsacaryacuman tallpucar gayarar nirgan:Wau, Seor salvaycallmay! 31Jinara Pedrota maquinpita achcurcur,

    Seor Jesucristo nirgan: Gam manamrasumpa criyishcanquitsu. Imanirtanfaltshunqui rasumpa criyicuyniqui?32Ishcan bquiman yaycusquiyaptinnamwayra prasquir, wayrmurgannatsu.33Bquich caycag discpuluncunanamSeor Jesucristopa puntanmangongorpacuycur niyargan: Rasumpamgamga Dios Yayapa Tsurin canqui! nir,adorayargan.

    Genesaret marcach geshyagyashacunata Seor

    Jesucristo cutictsin(Marcos 6.53-56)

    34Tsaypitanam Seor Jesucristogochapa wac tsimpan Genesaretniyangan marcaman chargan. 35Tsaychtcugcunanam Seor Jesucristo pcangantapis regesquir maytsaypawillacatsiyargan. Tsaymi llapangeshyagyashancunatapis paymanapaymurgan. 36Runacunanam SeorJesucristota rugar niyargan: Taytayllatapayquipa cuchullantapisgeshyagyashcuna yataycuyllnanpagdjaycullay. Tsaymi tsay llapangeshyagyashacunapis yataycurlla jancatcuticasquiyargan.

    Runata imacuna jutsaman apamangantsic(Marcos 7.1-23)

    15 1Fariseocunawan leyyachatsicugcuna Jerusalnpitashaymurnin, Seor Jesucristomanchaycur tapuyargan: 2Unayawiluntsiccunapa costumbrincunagamanarag micur maquintsictamayllacunapagmi yachatsicurgan. Perogampa discpuluyquicunaga Imanirtanawiluntsiccunapa costumbrincunayachatsicuyangann cumpliyantsu?3Tsayn niyaptinnam SeorJesucristopis tapurgan: Tsaypunga

    kk1415

  • 37

    Mt 15.4 Ex 20.12; 21.17 Dt 5.16. Mt 15.8-9 Is 29.13.

    Imanirtan gamcunapis Dios Yayapamandacuyninta cumpliyanquitsu? DiosYaya mandayshungayquitadjasquirmi, quiquiquicunamunayangayqui unaycostumbriquicunallatacumpliycyanqui? 4Tsaymi Dios Yayanirgan: Taytayquitawan mamayquitarespetayanqui. Si pipis taytanwanmamanta mana respetarnin manaallicunata parlagcagga waunanpagcondendum canga. 5Pero gamcunagajuc runa mamantawan taytantaninanpagmi yachatsicuyanqui,Mananam yanapayniquita puedtsullapan capamagntam Dios Yayatagaraycushc. 6Tsaynmi gamcunagataytantawan mamanta mana respetarninyanapaynanta mana munaryachatsiyanqui. Tsaycostumbriquicunallawan yachatsicurmi,Dios Yaya rasumpa mandacungantagaimayca manacagmann churayanqui.7Allitucug runam cayanqui! RasuntamDios Yayapa unay proftan Isaasgamcunapag gellgar nirgan:

    8 Cay runacunagashimincunallanwanmi respetarDios Yaya, Dios Yaya niyman.

    Pero shongoncunachgajuclyacunatam yarpaycyan.

    9 Tsayn alabar serviymanganpismanam ni imapag vlentsu,

    runacuna Caynmi ruranantsicniyangallantayachatsicuyaptinga.

    10Tsaypitanam Seor Jesucristorunacunata Witiymuy nirgan.Witiycuyaptinnam yachatsir nirgan:Wiyacur shumag tantiyacuyay! 11Imatanrunata jutsaman apan, jutsasapa cananpag?Runatagamanammicuymicungantsujutsaman apan. Singa tucuylyamana

    allicunata yarparnin parlarmi, jutsasapacayman ticran. 12Discpuluncunanam SeorJesucristopa puntanmanwitiycur niyargan:Musyanquicu tsayn ningayquita wiyarninpiacur, tsay fariseocunarabiapaycyashungayquita? 13SeorJesucristom nirgan: Cieluch caycag DiosTaytmi, llapan plantacunata chapapita tirarushanga, quiquinmana plantangantaga.14Ama csuyaytsu ley yachatsicugcunata!Paycunaga imayca gapranmi Dios Yayapamandamientuncunata rurayan. Juc gapragamanam juccag gapramajinta pushanmantsu,ishcanmi psuman jegarpuyanman.15Tsaymi Pedro nirgan: Ima ninantan tsayyachatsiymangayquiga?Entendiycatsiymay. 16Seor Jesucristonamnirgan: Gamcunapis manaragcu tantiyarentendiyanqui? 17Manacu entendinqui, imamicuypis pachantsicllaman yaycunganta?Tsaypitanam pachantsicpita psacunlla.18Pero parlangantsiccunam sgashongontsicpita yargamun.Mana allitayarpanganmi runata jutsaman apan. 19Manaallicunata yarparga caycunatam runacunaruracyan: Runamajinta wautsin.Casarashga o quiquillan carpis, jucninjucninwan lluta puricur. Suwacurninllullacur, jucpagpis rimarnincunamanaallicunata parlan. 20Tsayn yarparnincawarmi, runacunaga jutsasapa cayan.Maquintamanamayllacurmicuptinpis,manam jutsasapaytsintsu.

    Jucl marca warmi, Seor Jesucristoman rasumpa

    criyicungan(Marcos 7.24-30)

    21Tsayp