RAGNARKJorge LUIS BORGESImazhet n ndrra, shkruante Coleridge, figurohen q nga impresionet q in telekti yn do t'i quante shkaqe; ne nuk e ndiejm tmerrin sepse na sht fanitur nj sfinks, ne ndrrojm nj sfinks me qllim q t shpjegojm tmerrin q ne ndiejm. Nse kjo gj sht e vrtet, si mik e thjesht e formave t saj t transmetoj shtangien, triumfin, panikun, tmerrin dhe gzimin q ndrthuren s bashku n ndrrn e nats? Un do t orvatem t plotsoj at kronik, mehta fakti q ndrra prbhet vese nga nj sken e vetme mund t fshij ose zbut vshtirsinVendi ishte Kolegji i Filozofis dhe i Letrave; ora, ndajnat. do gj (si ndodh shpesh n ndrra) ishte paksa e ndryshme; nj zmadhim i leht i shndrronte gjrat. Ne zgjodhm autoritetet; un do t flisja me Pedro Henrquez Urea, i cili n jetn e zgjimit kishte vdekur para shum vitesh. Papritur, ne ishim t shtangur nga nj zhurm e fuqishme e demonstruesve ose e muzikantve t rrugs. Q nga Nnbota ne dgjuam thirrjet e njerzve dhe kafshve. Njithi: Ja ku po vijn! dhe m pas: Zotat! Zotat! Katr a pes persona u shfaqn q prej turms dhe zaptuan podiumin e auditorit. donjri duartrokiste, duke qar; ishin zotat, duke u kthyer pas nj syrgjynosjeje prej shum shekujsh. Duke u prvijuar m t mdhenj sesa jeta ndrsa qndruan mbi podium, kokat e tyre t hedhura nga pas dhe gjokset e shtyra prpara, ata me arroganc e morn homazhin ton. Nj prej tyre mbante nj deg (e cila i prkiste, pa dyshim, botaniks s thjesht t ndrrave); nj tjetr, me nj gjest gjithprfshirs, zgjase cila ishte nj putr kafshe; nj nga fytyrat e Janusit shihte mosbesues nga sqepi i prkulur i Thoth-it. Ndoshta t emocionuar nga duartrokitja jon, nj prej tyre, nuk mund ta kujtoj se cili, shprtheu n nj kakarisje triumfuese, uditrisht t hidht q ishte gjya gagaritje e gjysma frshllim. Nga ajo pik, gjrat ndryshuan. E gjitha filloi me dyshimin (mbase t tepruar) q zotat ishin t paaft pr t folur. Shekujt e nj jete t egr fluturimi e kishin atrofizuar at pjes t tyre q ishte humane; hna e Iamit dhe kryqi i Roms kishin qen t papajtueshm me kta ikanak. Vetullat e nxjerra, dhmbe zverdhur, mjekra e rrall e nj mulati ose e nj kinezi dhe lafsht kafshrore ishin testamentet pr degjenerimin e linjave Olimpiane. Veshjet q ata kishin nuk ishin prej atyre t nj varfrie t hijshme dhe t ndershme, por m s shumti t nj luksi kriminal t njlle kumari t Nnbots dhe t shtpive me reputacion t smur. Nj gjak ngjyr karafili rrodhvrima e nj kopse; nn nj xhaket t shtrnguar dikush mundi t dallonte konturet e nj thikeMenjher, ne e ndjem q ata po luanin trompn e tyre t fundit, q ata ishin dhelparak, injant dhe mizor, si grabitqar t rritur, dhe nse ne do t lejonim veten t dridheshim nga frika ose keqardhja, ata do t mbaronin duke na shkatrruar ne.Ne nxorm revolvert tan t rnd (papritur n ndrr na u shfaqn revolvert)dhe me ngazllim i vram zotat.Prktheu: Neli NAO