raport kondycja iii sektora 2010 -...

TORO – w poszukiwaniu skutecznych metod wsparcia instytucji ekonomii społecznej.

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

KKoonnddyyccjjaa IIIIII sseekkttoorraa ww WWaarrsszzaawwiiee ww 22001100 rr..

-- rraappoorrtt zz bbaaddaanniiaa nnaa tteemmaatt zzddoollnnoośśccii ppoozzyysskkaanniiaa

pprrzzeezz oorrggaanniizzaaccjjee ppoozzaarrzząąddoowwee śśrrooddkkóóww ffiinnaannssoowwyycchh

nnaa ddzziiaałłaallnnoośśćć wwłłaassnnąą

Opracowanie: Stowarzyszenie Klon/Jawor

(Marta Gumkowska, Jadwiga Przewłocka)

Zawartość WSTĘP ........................................................................................................................................................................................ 1

ŹRÓDŁA DANYCH I METODOLOGIA BADANIA ............................................................................................................................ 3

Część I. PODSTAWOWE DANE O WARSZAWSKICH ORGANIZACJACH....................................................................................... 5

Liczebność sektora warszawskiego................................................................................................................................... 5

Status prawny, struktura organizacyjna ........................................................................................................................... 5

Wiek organizacji................................................................................................................................................................ 7

Teren działań .................................................................................................................................................................... 8

Pola działań....................................................................................................................................................................... 9

Formy działań ................................................................................................................................................................. 12

Odbiorcy działań ............................................................................................................................................................. 13

Część II. ZASOBY STOŁECZNEGO SEKTORA .............................................................................................................................. 15

Lokal................................................................................................................................................................................ 15

Członkowie organizacji ................................................................................................................................................... 16

Społeczna praca członków i władz organizacji ................................................................................................................ 18

Wolontariusze................................................................................................................................................................. 20

Płatni pracownicy ........................................................................................................................................................... 21

Przychody organizacji ..................................................................................................................................................... 24

Źródła przychodów ......................................................................................................................................................... 26

Działalność gospodarcza................................................................................................................................................. 28

Wykorzystanie funduszy europejskich............................................................................................................................ 29

Część III. ZARZĄDZANIE ............................................................................................................................................................ 32

Działania prorozwojowe ................................................................................................................................................. 32

Szkolenia......................................................................................................................................................................... 34

Zarządzanie finansami .................................................................................................................................................... 36

Część IV. PROBLEMY, POTRZEBY, OPINIE ................................................................................................................................. 39

Część V. WSPÓŁPRACA ORGANIZACJI Z INNYMI PODMIOTAMI .............................................................................................. 44

Najważniejsi partnerzy organizacji ................................................................................................................................. 44

Formy współpracy z administracją samorządową .......................................................................................................... 47

Znajomość procedur stosowanych przez Urząd m. st. Warszawy .................................................................................. 48

Wiedza na temat programu współpracy i udział w jego uchwalaniu.............................................................................. 50

Forum Dialogu Społecznego i Komisje Dialogu Społecznego .......................................................................................... 52

Ocena współpracy .......................................................................................................................................................... 54

Część VI. ROLA INTERNETU W DZIAŁANIACH WARSZAWSKICH ORGANIZACJI ....................................................................... 55

Stopień wykorzystania internetu w pracach organizacji................................................................................................. 55

Portal ngo.pl, serwis warszawa.ngo.pl, serwis um.warszawa.pl/ngo – znajomość i korzystanie .................................. 55

Ocena wykorzystywanych stron internetowych dla organizacji pozarządowych ........................................................... 57

1

WSTĘP

Raport „Kondycja warszawskiego sektora pozarządowego 2010” prezentuje informacje

dotyczące funkcjonowania stołecznych stowarzyszeń i fundacji. W celu pogłębienia

wniosków z badania, dane te zaprezentowane zostały na tle informacji na temat całego

polskiego sektora pozarządowego.

W kolejnych rozdziałach prezentujemy dane dotyczące formy działania organizacji, ich

podstawowych obszarów i sposobów działania, zasobów, jakimi dysponują, najważniejszych

potrzeb i problemów, a także relacji z miastem, jego mieszkańcami i lokalnym samorządem.

Zanim przejdziemy do szczegółowych danych, poniżej prezentujemy najważniejsze wnioski

z badania:

• W Warszawie zarejestrowanych jest dużo fundacji – stanowią 38% warszawskich

organizacji, podczas gdy w całej Polsce odsetek ten jest na poziomie 14%;

• Aż 69% organizacji prowadzi działania ogólnopolskie (analogiczny odsetek dla całego

polskiego sektora to 36%), tylko 8% ogranicza obszar swoich działań do terenu osiedla

lub dzielnicy, kolejne 9% działa na skalę nie większą niż gmina lub powiat;

• Najwięcej organizacji jako główne pole działań wskazało: kulturę i sztukę (19%), edukację

i wychowanie (18%) i sport, turystykę, rekreację, hobby (17%);

• 63% organizacji dysponuje lokalem, ale tylko 6% posiada go na własność;

• Co druga organizacja angażuje zewnętrznych wolontariuszy, których przez przeciętną

organizację „przewija się” 10 w ciągu roku;

• Co trzecia (33%) organizacja na stałe współpracuje z płatnymi pracownikami, kolejne 22%

korzysta okazjonalnie z odpłatnej pracy w formie zleceń czy umów o dzieło;

• Połowa organizacji miała w 2009 roku przychody nie większe niż 45.000, jednocześnie

budżety 10% najbogatszych przekraczały 1.300.000 zł;

• 27% organizacji korzystało w 2009 roku ze wsparcia środków m.st. Warszawy, 23%

ze źródeł rządowych, 41% z darowizn od osób fizycznych, a 36% - z darowizn od firm

i instytucji;

• 21% organizacji prowadzi działalność odpłatną lub gospodarczą, spośród nich co piątej

przyniosła ona w ostatnim roku znaczący zysk;

2

• Co piąta organizacja w ciągu ostatnich 2 lat próbowała pozyskać finansowanie

ze środków UE (z tego ¾ więcej niż raz), dla połowy proces aplikacyjny co najmniej raz

zakończył się sukcesem;

• 90% organizacji trzyma środki finansowe na rachunku bieżącym, 6% ma rachunek

oszczędnościowy, 13% zakłada lokaty terminowe, tyle samo (13%) przechowuje

pieniądze w gotówce;

• 91% organizacji prowadzi księgowość, jednak w 18% spośród nich zajmuje się tym osoba

bez formalnych uprawnień;

• 63% organizacji ma kontakt z Urzędem m.st. Warszawy, jednak tylko dla 12% kontakty te

są częste i regularne;

• Współpraca z samorządem najczęściej polega na wzajemnym informowaniu się

o działaniach (taką formę współdziałania deklaruje 31% stołecznych organizacji),

uzgadnianiu lub wspólnym prowadzeniu przedsięwzięć (30%) lub objęciu patronatem

przez samorząd przedsięwzięć organizacji (30%);

• Tylko 47% organizacji zdaje sobie sprawę z istnienia w Urzędzie m.st. Warszawy

programu współpracy z organizacjami pozarządowymi;

• Najważniejsze problemy organizacji to trudności w zdobywaniu funduszy lub sprzętu,

biurokracja administracji publicznej oraz brak osób gotowych bezinteresownie

zaangażować się w działania organizacji;

• 64% organizacji zna portal ngo.pl, a 57% z niego korzysta.

• 50% organizacji zna serwis um.warszawa.pl/ngo, a 44% z niego korzysta.

• 28% odwiedziło serwis warszawa.ngo.pl

3

ŹRÓDŁA DANYCH I METODOLOGIA BADANIA

Wyniki dotyczące stołecznego sektora pozarządowego opierają się na danych zebranych

od 501 organizacji w ramach dedykowanego badania warszawskich organizacji

pozarządowych oraz danych dotyczących 151 warszawskich stowarzyszeń i fundacji, które

wylosowane zostały do badania ogólnopolskiego.

Wyniki dotyczące całego polskiego sektora pozarządowego, prezentowane w raporcie jako

tło dla wyników warszawskich opierają się na danych zebranych od 3766 stowarzyszeń

i fundacji z całej Polski.

Dedykowane badanie warszawskie przeprowadzone zostało na zlecenie Pełnomocnika

Prezydenta m.st. Warszawy ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi we współpracy

ze Stowarzyszeniem Klon/Jawor na losowo-warstwowej próbie 501 stowarzyszeń i fundacji

w dniach od 16 grudnia 2010 r. do 15 lutego 2011 r.

Badanie ogólnopolskie przeprowadzono w ramach wspólnego przedsięwzięcia

Stowarzyszenia Klon/Jawor i Instytutu Spraw Publicznych na losowo-warstwowej próbie

3766 stowarzyszeń i fundacji w dniach od 3 grudnia 2010 do 6 kwietnia 2011.

Badanie zrealizowała agencja badawcza PBS DGA. Dane gromadzone były metodą wywiadów

bezpośrednich (face to face) z osobami pełniącymi kluczowe funkcje w organizacji (m.in.

prezesi, wiceprezesi). Przed spotkaniem z ankieterem pracownicy organizacji otrzymali

niezbędne informacje o celach i przebiegu badania.

Oba badania bazowały na tym samym kwestionariuszu, przy czym w badaniu warszawskim

do ankiety dodano dodatkowe bloki pytań przeznaczonych tylko dla organizacji

warszawskich.

Fundacje i stowarzyszenia wylosowano z rejestru REGON Głównego Urzędu Statystycznego.

Przy doborze 501 warszawskich organizacji pozarządowych zostały zastosowane dwie

warstwy wyodrębnione za względu na formę prawną organizacji – fundacje i stowarzyszenia,

w badaniu ogólnopolskim dodatkowo wyróżniono warstwę organizacji sportowych, a także

4

warstwę 103 dużych, celowo dobranych organizacji. Analizy przeprowadzone zostały

przy wykorzystaniu wag analitycznych korygujących udział w próbie podmiotów o określonej

formie prawnej, a także udział organizacji sportowych oraz największych organizacji.

5

Część I. PODSTAWOWE DANE O WARSZAWSKICH ORGANIZACJACH

Liczebność sektora warszawskiego

Zgodnie z danymi z rejestru REGON na dzień 1 października 2010 r. w Warszawie

zarejestrowanych było 3819 fundacji i 5579 stowarzyszeń. Oznacza to, że warszawskie

organizacje pozarządowe stanowią 11% polskiego III sektora (przy czym należy zaznaczyć,

że na potrzeby raportu przyjmujemy „wąską” definicję sektora, a więc zaliczamy do niego

tylko stowarzyszenia i fundacje).

Jednak informacje dotyczące liczby zarejestrowanych organizacji niewiele mówią o jego

faktycznych rozmiarach, ponieważ spora część organizacji figurujących w oficjalnych

rejestrach w praktyce nie prowadzi działalności. Na szczęście prowadzone w ostatnich latach

badania (m.in. w ramach statystyki publicznej) pozwalają coraz precyzyjniej określić odsetek

tzw. „martwych dusz” (organizacji, które zakończyły lub zawiesiły działalność, ale nie

wyrejestrowały się, ani nie zostały wykreślone z urzędowych wykazów). Bazując na ostatniej

weryfikacji rejestru REGON, przeprowadzonej przez Główny Urząd Statystyczny przy okazji

badań organizacji w 2008 roku, można zakładać, że ich udział w całej populacji organizacji

pozarządowych nie przekracza 25% ogółu zarejestrowanych podmiotów. Przy założeniu,

że w przypadku sektora warszawskiego odsetek ten jest podobny, można szacować, iż

w stolicy działa ok. 7 tys. organizacji.

Status prawny, struktura organizacyjna

Warszawski sektor pozarządowy odróżnia od ogólnopolskiego stosunkowo duży udział

fundacji, które stanową 38% stołecznych organizacji, podczas gdy w całej Polsce jest ich tylko

14% (wykres 1). Za dysproporcje te odpowiada przede wszystkim niewielki odsetek fundacji

w małych miejscowościach i na terenach wiejskich (ok. 7%), jednak także w pozostałych

miastach wojewódzkich jest ich znacząco mniej niż w Warszawie (20%).

6

Wykres 1. Forma prawna organizacji

38%

59%

2%

14%

83%

1%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%

Fundacja

Stowarzyszenie zarejestrowane

Związek Stowarzyszeń

Warszawa / N = 652 Polska / N =3766

Podstawa procentowania: wszystkie badane organizacje

Warszawski sektor pozarządowy charakteryzuje też większy, niż ma to miejsce na terenie

całego kraju, procent organizacji posiadających oddziały lokalne (Warszawa: 9%, cały sektor:

6%). Warszawa wyróżnia się też rozbudowaniem struktur terenowych - 70% stołecznych

organizacji posiadających oddziały ma ich ponad pięć, w całej Polsce jest to 40% (wykres 2).

Fakt ten nie dziwi zważywszy, że stolica jest naturalną siedzibą zarządów głównych

ogólnopolskich organizacji sieciowych.

7

Wykres 2. Liczba oddziałów lokalnych organizacji deklarujących posiadanie struktur w terenie

6%

4%

20%

17%

53%

28%

11%

21%

11%

29%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

1

2

3-5

6-10

ponad 10

Warszawa / N = 75 Polska / N = 285

Podstawa procentowania: wszystkie organizacje posiadające oddziały lokalne

Wiek organizacji

35% warszawskich fundacji i stowarzyszeń działa od ponad 10 lat, jednocześnie 38% ma nie

więcej niż 5 lat. Pełną strukturę wieku stołecznych organizacji prezentuje wykres 3. Widać

na nim największe różnice między sektorem warszawskim i ogólnopolskim – w stolicy jest

więcej organizacji najstarszych, mających ponad 15 lat (różnica 3 punktów procentowych),

mniej zaś (o 4 punkty procentowe) najmłodszych, które powstały nie więcej niż 2 lata temu.

8

Wykres 3. Wiek organizacji

18%

20%

27%

14%

21%

22%

19%

26%

14%

19%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30%

2 lata lub mniej

3-5 lat

6-10 lat

11-15 lat

powyżej 15 lat



Teren działań

Stolica to nie tylko naturalna siedziba zarządów głównych organizacji o rozbudowanych

strukturach terenowych, ale także generalnie podmiotów o zasięgu ogólnopolskim -

w sektorze warszawskim jest niemal dwa razy większy niż w całym kraju odsetek organizacji,

które deklarują, że działają na terenie całego kraju (jest ich 69% w Warszawie i 36% w całej

Polsce). Co ciekawe, taki „przechył” stołecznego sektora w stronę aktywności o skali

ogólnopolskiej nie powoduje mniejszego udziału organizacji działających na najbardziej

lokalnym poziomie – najbliższego sąsiedztwa (osiedla, dzielnicy). W Warszawie 37%

organizacji twierdzi, że jakieś działania na rzecz tak scharakteryzowanego terenu prowadzi

(w całym kraju 31%), a 8% do niego ogranicza swój zasięg (w Polsce 7%). Zdecydowanie

rzadziej deklarują za to organizacje ze stolicy działania w skali gminy, powiatu

lub województwa – różnica ta jest szczególnie widoczna przy porównaniu odsetka

organizacji, które do danego terytorium ograniczają swoje działania: w Warszawie w skali nie

większej niż gmina/powiat działa 9% sektora, a na rzecz obszaru nie większego niż region

13% - w całym kraju jest to odpowiednio 35% i 21% stowarzyszeń i fundacji.

9

Wykres 4. Teren działań organizacji

37%

38%

39%

69%

14%

31%

56%

34%

36%

9%

8%

9%

13%

56%

14%

7%

35%

21%

29%

9%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80%

Najbliższego sąsiedztwa (osiedla, dzielnicy)

Gminy | powiatu

Województwa, regionu

Całego kraju

Innych krajów

Warszawa - teren działań organizacji Polska - teren działań organizacji

Warszawa - najszerszy teren działań organizacji Polska - najszerszy teren działań organizacji

Warszawa: N=652Polska: N=3766


W przypadku „Terenu działania organizacji” respondenci wskazywali wszystkie pasujące odpowiedzi

Pola działań

Sektor warszawski charakteryzuje się zdecydowanie mniejszym niż to ma miejsce ujęciu

ogólnopolskim udziałem organizacji zajmujących się sportem – tylko dla 17% stołecznych

organizacji jest to najważniejsze pole działań (w całej Polsce dla 36%). W konsekwencji

to „kultura i sztuka” jest najczęściej deklarowanym głównym polem działań organizacji

w stolicy (wskazuje je 19%), podczas gdy w całym kraju w rankingu tym zdecydowanie

prowadzi „sport, turystyka, rekreacja i hobby”, które w Warszawie zajmuje dopiero trzecie

miejsce po „edukacji i wychowaniu” (18% stołecznych organizacji twierdzi, że to ich główne

pole działań).

10

Organizacje pozarządowe często prowadzą jednak rozbudowaną działalność i nie ograniczają

się w niej tylko do jednego obszaru. Dlatego warto przyjrzeć się, jak wygląda ranking

najczęściej wskazywanych pól działań w sytuacji, w której organizacje mogą zadeklarować

kilka obszarów. Przy takim ujęciu najwięcej organizacji w Warszawie prowadzi działania

edukacyjno-wychowawcze – 47% (tyle samo w całej Polsce, z tym że w ujęciu ogólnopolskim

nie jest to najczęściej wskazywany obszar działań, więcej organizacji – 56% - deklaruje

działania związane ze „sportem, turystyką, rekreacją i hobby”), 36% stołecznych organizacji

prowadzi miedzy innymi działania dotyczące „kultury i sztuki”, 27% „sportu, turystyki,

rekreacji i hobby”, 21% „ochrony zdrowia”, a 16% „usług socjalnych, pomocy społecznej”.

Również w dolnej części rankingu pól działań występują różnice miedzy całą Polską

a Warszawą. W stolicy większy odsetek stowarzyszeń i fundacji działa w obszarze „prawo

i jego ochrona, prawa człowieka, działalność polityczna” oraz „sprawy zawodowe,

pracownicze, branżowe”, mniej zaś zajmuje się „rozwojem lokalnym w wymiarze społecznym

i ekonomicznym”, „wsparciem dla instytucji, organizacji i inicjatyw obywatelskich” oraz

„ochroną środowiska”. Szczegóły na temat rozkładu pól działań w sektorze warszawskim

i ogólnopolskim prezentuje wykres 5.

11

Wykres 5. Pola działań

36%

47%

27%

21%

17%

16%

8%

9%

12%

11%

8%

7%

7%

8%

3%

31%

47%

53%

19%

11%

17%

4%

6%

6%

16%

11%

10%

9%

6%

3%

19%

18%

17%

11%

9%

6%

4%

4%

3%

3%

2%

2%

1%

1%

1%

14%

15%

36%

7%

5%

7%

2%

2%

1%

5%

2%

1%

1%

0%

0%

0% 20% 40% 60%

Kultura i sztuka

Edukacja i wychowanie

Sport, turystyka, rekreacja, hobby

Ochrona zdrowia

Pozostała działalność

Usługi socjalne, pomoc społeczna

Sprawy zawodowe, pracownicze, branżowe

Prawo i jego ochrona, prawa człowieka, działalność polity.

Badania naukowe

Rozwój lokalny w wymiarze społ. i ekon.

Ochrona środowiska

Wsparcie dla instytucji, NGO i inicjatyw obyw.

Rynek pracy, zatrudnienie, aktywizacja zawodowa

Działalność międzynarodowa

Religia

Warszawa - pole działań organizacji Polska - pole działań organizacji

Warszawa - główne pole działań Polska - głowne pole działań

Warszawa: N=652Polska: N=3766


W przypadku „Pola działań organizacji” respondenci wskazywali wszystkie pasujące odpowiedzi

12

Formy działań

Uzupełnienie informacji o polach działań podejmowanych przez organizacje stanowią dane

na temat formy ich aktywności. Przy analizie danych na ich temat rzuca się w oczy

podstawowa różnica między Warszawą i resztą Polski polegająca na tym, że organizacje

ze stolicy prowadzą działania bardziej różnorodne – połowa z nich deklaruje, że w ciągu

ostatnich 2 lat prowadziła co najmniej trzy różne rodzaje działań (w całej Polsce dwa), co

czwarta organizacja w stolicy podejmowała ich sześć lub więcej (w całym kraju 25% sektora

o najbardziej zróżnicowanych działaniach prowadziło co najmniej pięć zróżnicowanych

typów działań).

Najbardziej rozpowszechniona forma działań polskich (i warszawskich) organizacji

to bezpośrednie świadczenie usług członkom, podopiecznym lub klientom organizacji.

W Warszawie 65%, a w całej Polsce 57% organizacji zadeklarowało, że w ciągu ostatnich

2 lat prowadziło taką aktywność. Poza działaniami bezpośrednio skierowanymi do odbiorców

i podopiecznych organizacje warszawskie starają się nagłaśniać problemy, jakimi się zajmują

– 46% organizowało w ciągu ostatnich 2 lat debaty, seminaria i konferencje na ten temat

(w Polsce 30%), 32% prowadziło portale i serwisy internetowe (w całym sektorze 26%),

a 30% mobilizowało i edukowało opinię publiczną dla poparcia konkretnej sprawy (wśród

wszystkich organizacji zadeklarowało to 21%). Częściej niż w całej Polsce organizacje

warszawskie podejmują też działania polegające na reprezentowaniu i rzecznictwie

interesów członków lub podopiecznych – podjęcie w ciągu ostatnich 2 lat

ww. działań zadeklarowało odpowiednio 37% stołecznych stowarzyszeń i fundacji oraz 26%

organizacji z Polski.

13

Wykres 6. Formy działań organizacji

65%

46%

37%

32%

30%

27%

23%

23%

23%

22%

19%

18%

18%

17%

17%

11%

57%

30%

26%

26%

21%

23%

17%

18%

21%

22%

14%

18%

17%

9%

14%

11%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%

Bezpośrednie świadczenie usług członkom lub podopiecznym

Organizowanie debat, seminariów i konferencji

Reprezentowanie i rzecznictwo interesów członków, …

Prowadzenie portali lub serwisów internetowych

Mobilizowanie i edukowanie opinii publicznej

Animowanie współpracy między organizacjami, instytucjami

Wydawanie czasopism, biuletynów, raportów itp.

Organizowanie wzajemnego wsparcia członków organizacji

Finansowe lub rzeczowe wspieranie osób indywidualnych

Uczestniczenie w debatach z administracją

Rzecznictwo, działania lobbyingowe

Animowanie współpracy międzynarodowej między instytucjami

Wspieranie innych organizacji pozarządowych i inicjatyw

Badania naukowe, analizy, zbieranie i przetwarzanie danych

Organizowanie targów, wydarzeń służących promocji

Finansowe wspieranie innych organizacji lub instytucji



Respondenci wskazywali wszystkie odpowiedzi odpowiadające ich sytuacji

Odbiorcy działań

Działania organizacji warszawskich zdecydowanie częściej skierowane są do osób

indywidualnych (89% tak definiuje swoich beneficjentów), niż do organizacji lub instytucji

(35%). Dodatkowo 7% stowarzyszeń i fundacji twierdzi, że działa na rzecz innego rodzaju

odbiorców (np. zwierząt). Proporcje te bardzo podobnie wyglądają w całej Polsce, różnicę

widać jednak w liczbie odbiorców, jakim organizacje świadczyły usługi w roku 2009. Niemal

połowa organizacji warszawskich działających na rzecz beneficjentów indywidualnych miała

ich ponad 150, podczas gdy w całej Polsce taką liczbę podopiecznych deklarowało 39%

organizacji. Co trzecia organizacja ze stolicy wspierająca instytucje i organizacje obejmowała

swoimi działaniami ponad 10 podmiotów, w całej Polsce taką liczbę odbiorców

instytucjonalnych deklarowało 26% organizacji.

14

Wykres 7. Liczba odbiorców działań organizacji w roku 2009 – osób indywidualnych

5%

10%

10%

49%

26%

6%

18%

18%

39%

20%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

0

do 50

51-150

powyżej 150

Trudno powiedzieć


Podstawa procentowania: wszystkie organizacje działające na rzecz osób indywidualnych

Wykres 8. Liczba odbiorców działań organizacji w 2009 roku – instytucji

8%

29%

11%

33%

19%

12%

33%

11%

26%

18%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40%

0

do 5

6-10

powyżej 10

Trudno powiedzieć


Podstawa procentowania: wszystkie organizacje działające na rzecz organizacji / instytucji

15

Część II.

ZASOBY STOŁECZNEGO SEKTORA

W poprzedniej części opisano obszary aktywności warszawskich organizacji, przedstawiono

podejmowane przez nie strategie i formy działań, podjęto także próbę oszacowania skali ich

oddziaływań. Tłem dla tych analiz były wyniki badania kondycji III sektora w całym kraju.

Szczególnie kwestia skali działań jest bezpośrednio związana z posiadanymi przez organizacje

zasobami, a więc środkami, za pomocą których mogą działać i wpływać na rzeczywistość.

Opisowi tego aspektu kondycji warszawskich organizacji (na tle całego polskiego III sektora)

zostanie poświęcona ta część raportu. Przy czym pod hasłem „zasoby” rozumiemy zarówno

środki finansowe i materialne (w tym nieruchomości – zarówno te, które organizacje

posiadają na własność, jak i te, z których tylko korzystają), jak i zasoby ludzkie – członków,

pracowników, wolontariuszy.

Lokal

Ponad jedna trzecia warszawskich organizacji (37%) ma swoją siedzibę w prywatnym

mieszkaniu, pozostałe dysponują jakimś biurem lub lokalem. Blisko jedna trzecia organizacji

(31%) korzysta z biura użyczonego bezpłatnie lub wynajętego na preferencyjnych zasadach

przez instytucje publiczne: władze samorządowe (11%) lub inne instytucje (20%). Samorząd

częściej udostępnia lokale poprzez ich preferencyjny wynajem (korzysta z niego 8%

organizacji, podczas gdy tylko 3% rezyduje w lokalu użyczonym przez samorząd bezpłatnie),

natomiast inne instytucje publiczne preferują bezpłatne użyczenie (korzysta z niego 15%

organizacji, natomiast z preferencyjnego wynajmu od tych instytucji – 5%). Co szósta

organizacja (17%) wynajmuje lokal na zasadach komercyjnych, natomiast wśród 8%

wskazujących sytuacje „inne” stosunkowo często zdarza się bezpłatne użyczenie biura

przez firmę lub osobę prywatną. Tylko 6% warszawskich organizacji posiada lokal

na własność.

16

Wykres 9. Posiadanie biura lub lokalu.

37%

17%

8%

3%

5%

15%

6%

8%

1%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40%

prywatne mieszkanie

lokal wynajmowany na zasadach komercyjnych

lokal wynajmowany na preferencyjnych zasadach przez władze samorządowe

lokal użyczany bezpłatnie przez władze samorządowe

lokal wynajmowany na preferencyjnych zasadach przez inną instystucje publiczną

lokal użyczany bezpłatnie przez inną instytucję publiczną

lokal posiadany na własność

inna sytuacja

trudno powiedzieć

Podstawa procentowania: wszystkie organizacje z badania warszawskiego, N=501

Jedna dziesiąta organizacji dysponujących lokalem korzysta jeszcze z innego/innych

biura/biur w Warszawie. Niemal tyle samo (9% spośród dysponujących lokalem, czyli 6%

wszystkich organizacji warszawskich) prowadzi na terenie stolicy jedną lub kilka

wyspecjalizowanych placówek, w których świadczone są usługi na rzecz odbiorców działań

organizacji.

Członkowie organizacji

Zagadnienie członkostwa dotyczy tylko stowarzyszeń, które zgodnie z obowiązującymi

przepisami powoływane są przez co najmniej piętnastu członków. Dane od organizacji

warszawskich pokazują, że ok. 3% z nich zrzesza mniej osób – co prawdopodobnie wynika

z wypisania się części założycieli ze stowarzyszenia (w całej Polsce sytuacja taka ma miejsce

17

w ok. 6% badanych stowarzyszeń). Kolejne 36% organizacji zrzesza między 15 a 30 osób,

a 15% ma ponad 250 członków. Warszawskie stowarzyszenia są stosunkowo duże: w całej

Polsce mamy 41% tych skupiających między 15 a 30 osób i tylko 7% mających ponad 250

członków. Przeciętne stowarzyszenie z Warszawy ma członków 50, przeciętne

stowarzyszenie z Polski – 35.

Wykres 10. Liczba członków w organizacji

3%

17%

11%

8%

13%

18%

15%

9%

6%

6%

15%

16%

10%

19%

17%

9%

5%

2%

0% 2% 4% 6% 8% 10% 12% 14% 16% 18% 20%

mniej niż 15

15-19

20-25

26-30

31-50

51-100

101-250

251-1000

ponad 1000

Warszawa / N=390 Polska / N=2949

Podstawa procentowania: organizacje zrzeszające członków

Nie oznacza to jednak, że aż tyle osób faktycznie angażuje się w działania organizacji.

Z deklaracji przedstawicieli warszawskich organizacji wynika, że średnio ponad jedna trzecia

to członkowie „wirtualni”: mimo formalnego członkostwa nie pojawiają się na zebraniach,

nie płacą składek i praktycznie nie utrzymują kontaktów z organizacją. Jest to wynik podobny

jak w badaniu ogólnopolskim, różnice możemy jednak zauważyć w odsetku członków

aktywnie włączających się w życie organizacji: średnio w Warszawie jest on równy 45%,

podczas gdy w całej Polsce jest wyższy i wynosi 50%. Na wykresie poniżej widzimy

stosunkowo wysoką proporcję organizacji warszawskich (36%), w których aktywnych jest

zaledwie jedna czwarta lub mniej wszystkich członków organizacji (w całej Polsce jest to

tylko 27%).

18

Wykres 11. Udział aktywnych członków

36%

30%

13%

11%

10%

27%

33%

15%

16%

9%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40%

jedna czwarta lub mniej

powyżej jednej czwartej, mniej niż połowa

powyżej połowy, mniej niż trzy czwarte

powyżej trzech czwartych, mniej niż 100%

wszyscy członkowie są aktywni


Podstawa procentowania: organizacje posiadające członków, które podały szczegółowe informacje na temat

ich liczby

Jednocześnie notujemy pewne zmiany składu członkowskiego stowarzyszeń: do większości

z nich (57%) w 2010 roku dołączyły nowe osoby i pomimo, że z 38% organizacji również

jakieś osoby się wypisały, to łącznie bilans jest dodatni (podobnie wygląda to w całej Polsce).

Jednocześnie warto zwrócić uwagę na stagnację dużej części warszawskich stowarzyszeń:

do jednej trzeciej z nich nie zapisała się ani jedna osoba, zaś informacja o niewielkiej skali

formalnej rezygnacji z członkostwa nie jest dużym pocieszeniem w kontekście wcześniejszych

danych na temat bierności członków.

Społeczna praca członków i władz organizacji

Choć organizacje warszawskie częściej niż te z mniejszych ośrodków korzystają z pomocy

płatnych pracowników lub wręcz opierają swoje działania na osobach zatrudnionych (o czym

więcej w rozdziale dotyczącym pracowników), to jednak duża część ciężaru pracy na rzecz

stołecznych organizacji spada na barki ich członków i przedstawicieli ich władz.

19

Osoby takie nieodpłatnie pracują w 95% warszawskich organizacji (w całej Polsce analogiczny

odsetek jest nieco wyższy – 97%). W połowie organizacji takich osób jest 5 lub więcej,

a w co dziesiątej – co najmniej 21 osób. Są to wskaźniki nieco niższe niż w całej Polsce, które

wynoszą odpowiednio 7 i 30 osób.

Wykres 12. Liczba członków i członków władz angażujących się społecznie w działania organizacji

5%

14%

31%

21%

20%

9%

3%

8%

28%

22%

28%

11%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35%

nikt

1-2

3-5

6-10

ponad 10

Trudno powiedzieć



Jednak stołeczni działacze organizacji stosunkowo intensywnie angażują się w działania

swoich fundacji i stowarzyszeń: w przeciętnej organizacji łącznie przepracowują 50 godzin

miesięcznie, podczas gdy w całej Polsce wskaźnik ten jest równy 42 godziny.

20

Wolontariusze

Obok członków i władz organizacji, w działania polskich stowarzyszeń i fundacji angażują się

także osoby do nich nienależące, ale decydujące się nieodpłatnie wspierać ich działalność –

wolontariusze zewnętrzni. Zainteresowanie wsparciem takich osób jest wśród stołecznych

organizacji na takim samym poziomie jak wśród wszystkich organizacji działających w Polsce:

z pomocy wolontariuszy korzysta dokładnie połowa z nich. Organizacje warszawskie

nie wyróżniają się też jeśli chodzi o liczbę angażowanych wolontariuszy: przeciętnie w

działania angażuje się 10 wolontariuszy, z tego 5 jest ściślej związanych z organizacją.

Wykres 13. Liczba wolontariuszy pracujących na rzecz organizacji w ciągu roku

50%

16%

12%

8%

12%

2%

50%

17%

11%

8%

11%

4%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

brak wolontariuszy

do 5 wolontariuszy

6-10 wolontariuszy

11-20 wolontariuszy

ponad 20 wolontariuszy

trudno powiedzieć



Dobrą miarą podsumowującą zarówno liczbę wolontariuszy, jak i stopień ich zaangażowania,

jest liczba godzin poświęcana przez nich łącznie na rzecz organizacji. Wprawdzie prawie

jedna trzecia ankietowanych w badaniu ogólnopolskim i prawie jedna czwarta respondentów

z badania warszawskiego nie była w stanie podać takich wyliczeń, jednak można przedstawić

pewne szacunki bazując na deklaracjach pozostałych. Na ich podstawie możemy stwierdzić,

że wolontariusze w organizacjach stołecznych angażują się w większym stopniu niż

przeciętnie wygląda to w reszcie kraju: w przeciętnej organizacji współpracującej

21

z wolontariuszami łącznie poświęcają oni miesięcznie 40 godzin na pracę społeczną, podczas

gdy w całej Polsce wskaźnik ten jest na poziomie 22 godzin.

Płatni pracownicy

Warszawskie organizacje nie opierają się wyłącznie na pracy społecznej – korzystają

z zaangażowania płatnych pracowników w znacznie większym stopniu niż stowarzyszenia

i fundacje z mniejszych ośrodków.

W całej Polsce 56% organizacji opiera się wyłącznie na pracy społecznej, 20% wspiera się

dodatkowo osobami opłacanymi za jednorazowe umowy lub zlecenia, a 24% na stałe

współpracuje z płatnymi pracownikami. Natomiast w Warszawie 22% korzysta z płatnej

pracy na zasadzie jednorazowych zleceń, a aż 33% na stałe zatrudnia pracowników.

Wykres 14. Współpraca z płatnym personelem

33%

24%

22%

20%

45%

56%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Warszawa / N=652

Polska / N=3766

tak, organizacja na stałe współpracuje z płatnymi pracownikami

tak, zdarzało nam się korzystać z płatnej pracy na zasadzie jednorazowych umów lub zleceń

nie, organizacja nie korzysta z płatnej pracy


Stołeczne stowarzyszenia i fundacje nie tylko częściej decydują się na zatrudnienie

pracowników, ale też współpracują z nimi na większą skalę: 59% spośród organizacji

zatrudniających pracowników na stałe (a więc 20% wszystkich warszawskich organizacji)

22

zatrudnia ponad 3 osoby. Dla porównania, w skali ogólnopolskiej takie organizacje stanowią

52% zatrudniających na stałe, czyli tylko 12% wszystkich stowarzyszeń i fundacji.

Wykres 15. Liczba osób regularnie pracujących w organizacji

14%

14%

11%

16%

17%

25%

2%

17%

15%

14%

11%

16%

24%

3%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30%

1 osoba

2 osoby

3 osoby

4-5 osób

6-10 osób

ponad 10 osób

Trudno powiedzieć


Podstawa procentowania: organizacje zatrudniające na stałe pracowników

Mówiąc o pracownikach mamy na myśli osoby, niezależnie od czasowego wymiaru ich pracy;

gdy przeliczymy ją na etaty (praca w wymiarze 40 godzin tygodniowo), okazuje się,

że w połowie warszawskich organizacji współpracujących regularnie z płatnym personelem,

praca ich przekłada się na nie więcej niż 3 „pełne etaty” (dla danych ogólnopolskich: 2),

natomiast w 10% tych organizacji liczba tak obliczonych etatów przekracza 20 (dla danych

ogólnopolskich: 15). Odnosząc te dane do całego polskiego sektora pozarządowego

(przypomnijmy, że większość organizacji nie współpracuje na stałe z żadnymi pracownikami)

widzimy, że w oparciu o ponad 5 pełnych etatów działa 9% organizacji w Warszawie i tylko

6% w Polsce.

Trzeba wyraźnie podkreślić, że pisząc wyżej o „etatach” skupiamy się wyłącznie na wymiarze

czasowym zatrudnionych osób, a nie na formie zatrudnienia. Tymczasem w większości

organizacji przynajmniej część z pracowników związana jest z organizacjami umowami

innego typu. Biorąc pod uwagę nienajlepszą sytuację finansową wielu organizacji

23

(szczegółowo opisujemy ją w dalszej części rozdziału) nietrudno się domyśleć, że preferują

one elastyczne formy zatrudnienia. W co czwartej warszawskiej organizacji (26%)

zatrudniającej płatny personel nikt nie jest „na etacie”, choć jednocześnie w 43% organizacji

etat mają wszyscy pracownicy; przeciętnie osoby będące zatrudnione na umowę o pracę

stanowią 59% stałego personelu.

Sposób działania trzeciego sektora (działania akcyjne lub projektowe), a także niewielkie

zasoby finansowe powodują, że wiele zadań wykonywanych jest na podstawie

jednorazowych umów lub zleceń, nie zaś w formie stałej współpracy z płatnymi

pracownikami. Potwierdzają to wyniki badania: taka formę współpracy (przy jednoczesnym

braku stałych współpracowników) wykorzystuje 22% warszawskich organizacji. Dodatkowo

jednorazowe umowy stosuje też duża część z owych 33% organizacji współpracujących

z płatnym personelem na stałe.

24

Przychody organizacji

Sektor stołeczny wyraźnie wyróżnia się na tle całej Polski pod względem sytuacji finansowej.

Przeciętna warszawska organizacja pozarządowa dysponuje rocznym budżetem1 wysokości

45 tys. zł, podczas gdy przeciętna polska organizacja ma do dyspozycji ponad dwa razy mniej:

20 tys. zł. Roczne przychody przekraczające 100 tys. zł deklaruje 36% organizacji

warszawskich i tylko 21% organizacji z całej Polski.

Wykres 16. Przychody organizacji w 2009 roku

15%

19%

29%

18%

18%

17%

25%

37%

13%

8%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40%

do 1 tys. zł

1 tys. - 10 tys. zł

10 tys. zł - 100 tys. zł

100 tys. - 500 tys. zł

powyżej 500 tys. zł


Podstawa procentowania: wszystkie organizacje powstałe przed 2010 rokiem, które podały swoje roczne

przychody

(pytania dotyczyły budżetu w 2009 roku, tak więc z założenia nie były zadawane organizacjom powstałym po

roku 2009)

Zamożność warszawskiego sektora jest m.in. konsekwencją ulokowania w stolicy dużej liczby

stowarzyszeń i fundacji działających w skali całego kraju. Przypomnijmy, że w Warszawie jest

blisko dwa razy więcej niż w całej Polsce organizacji deklarujących działania na terenie całego

1 Dane finansowe dotyczą przychodów organizacji w 2009 roku.

25

kraju lub w skali ponadnarodowej (odpowiednio 71% i 37%). A tymczasem skala działania

i wielkość rocznego budżetu są ze sobą ściśle powiązane: przeciętna polska organizacja

działająca lokalnie ma roczne przychody rzędu 10 tys. zł, natomiast ogólnopolska – 30 tys. zł.

Jednocześnie warto podkreślić zróżnicowanie warszawskiego sektora związane

m.in. z profilem działania organizacji i jej wiekiem. Ponad jedna czwarta (28%) organizacji

zajmujących się edukacją i wychowaniem dysponuje budżetem przekraczającym pół miliona

złotych rocznie, natomiast spośród organizacji zajmujących się kulturą i sztuką

tak zamożnych jest tylko 8% organizacji. Wyraźnie widać też polepszanie sytuacji finansowej

organizacji wraz z długością jej funkcjonowania (co zapewne częściowo jest konsekwencją

likwidacji organizacji niebędących w stanie się utrzymać). Tylko 6% organizacji powstałych po

2004 i aż 29% tych powstałych przed rokiem 1995 dysponuje rocznie ponad pół milionem

złotych.

Wykres 17. Roczne przychody organizacji w zależności od długości ich funkcjonowania

25%

17%

14%

10%

12%

35%

20%

16%

12%

16%

27%

38%

30%

30%

22%

7%

19%

21%

21%

20%

6%

7%

20%

27%

29%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

2 lata lub mniej / N=86

3-5 lat / N=119

6-10 lat / N=171

11-15 lat / N=95

powyżej 15 lat / N=157

do 1 tys. zł 1 tys. - 10 tys. zł 10 tys. zł - 100 tys. zł 100 tys. - 500 tys. zł powyżej 500 tys. zł

Podstawa procentowania: wszystkie organizacje powstałe przed 2010 rokiem, które podały swoje roczne

przychody

26

Źródła przychodów

Organizacje stołeczne różnią się od tych z mniejszych ośrodków nie tylko wielkością

przychodów, ale i ich źródłami. Przede wszystkim znacznie rzadziej korzystają z dotacji

samorządowych (28%), będących w Polsce drugim co do powszechności źródłem

przychodów, wykorzystywanym przez połowę organizacji (51%). Rzadziej też uzyskują środki

ze składek członkowskich (52% w porównaniu do 61% w całej Polsce – różnica ta wynika po

części z większego odsetka fundacji w stołecznym sektorze pozarządowym), jednak źródło to

jest wskazywane przez działaczy organizacji najczęściej. Jednocześnie stołeczne NGO częściej

niż organizacje w całym sektorze korzystały w 2009 roku z regrantingu: wsparcia od innych

krajowych organizacji pozarządowych (odpowiednio 17% i 10%) oraz wsparcia od organizacji

zagranicznych (odpowiednio 7% i 3%). Częstsze jest też wykorzystywanie darowizn (wsparcie

od osób prywatnych lub firm/instytucji otrzymało w 2009 roku 53% organizacji w Warszawie

i 49% w całej Polsce), a także opłat uzyskiwanych w ramach działalności odpłatnej statutowej

i gospodarczej. Popularność prowadzenia takiej działalności jest tematem następnego

podrozdziału tego opracowania.

Wykres 18. Źródła przychodów organizacji

52%

41%

36%

28%

23%

17%

16%

16%

15%

8%

8%

7%

7%

61%

37%

34%

51%

23%

10%

17%

10%

14%

6%

10%

9%

3%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%

składki członkowskie

darowizny od osób fizycznych (poza wpływami z 1%)

darowizny od instytucji i firm

źródła samorządowe

źródła publiczne – rządowe

wsparcie od innych krajowych organizacji pozarządowych

dochody z przekazania 1% podatku

opłaty (zwroty kosztów) w ramach odpłatnej działalności statutowej organizacji

odsetki bankowe, zyski z kapitału żelaznego, lokaty, udziały i akcje

dochody z działalności gospodarczej

dochody z kampanii, zbiórek publicznych, akcji charytatywnych

źródła publiczne – środki Unii Europejskiej

wsparcie od innych zagranicznych organizacji pozarządowych


Podstawa procentowania: wszystkie organizacje powstałe przed 2010 rokiem, które podały swoje źródła

finansowania


27

Czym innym jest jednak powszechność wykorzystania źródeł, a czym innym znaczenie tych

źródeł dla funkcjonowania organizacji. Gdy podzielimy organizacje ze względu

na najważniejszą pozycję w ich budżecie, widzimy znaczące różnice między specyfiką

stołecznego i ogólnopolskiego sektora pozarządowego. W Polsce najliczniejszy segment,

skupiający ponad dwie piąte wszystkich organizacji stanowią te bazujące przede wszystkim

na środkach publicznych – samorządowych, rządowych lub zagranicznych (nie oznacza to,

że nie mają one innych źródeł dochodu, jednak ze źródeł publicznych uzyskują więcej niż

z jakichkolwiek innych źródeł). W Warszawie natomiast segment ten skupia zaledwie 26%

organizacji, na pierwszym miejscu zaś znalazł się segment organizacji bazujących na środkach

uzyskiwanych od instytucji, firm i osób prywatnych (wpłacanych czy to w formie darowizn,

czy zbiórek publicznych, czy odpisów podatkowych w ramach mechanizmu 1%).

Wykres 19. Segmenty wyróżnione ze względu na najważniejsze źródło finansowania organizacji

9%

26%

28%

20%

11%

5%

2%

11%

42%

17%

17%

7%

3%

2%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45%

bez żadnych środków

bazujące na środkach publicznych

bazujące na datkach, darowiznach, 1%

bazujące na składkach członkowskich

bazujące na wypracowanym zysku / opłatach

bazujące na wsparciu innych organizacji lub oddziałów

o zróźnicowanych źródłach


Podstawa procentowania: wszystkie organizacje powstałe przed 2010 rokiem, które podały udział środków z

poszczególnych źródeł w całości przychodów organizacji

28

Działalność gospodarcza

Organizacje pozarządowe mogą prowadzić działalność ekonomiczną, pod warunkiem,

że zyski z niej będą przeznaczone na działania statutowe. Jest to dobry, choć nie zawsze

łatwy, sposób na uniezależnienie się od sponsorów lub źródeł publicznych. Decydując się

na prowadzenie tego typu działalności, organizacje mogą wybrać między działalnością

gospodarczą a odpłatną nie dla zysku.

Oba te typy działalności są wśród stołecznych organizacji wykorzystywane częściej niż

w innych miejscach Polski: odpłatną działalność nie dla zysku prowadzi 17% stołecznych

organizacji (o pięć punktów procentowych więcej niż w całej Polsce), zaś działalność

gospodarczą – 9% (o cztery punkty więcej).

Wykres 20. Działalność gospodarcza i odpłatna

17%

9%

21%

79%

12%

5%

14%

86%

0% 20% 40% 60% 80% 100%

prowadzi odpłatną działalność nie dla zysku

prowadzi działalność gospodarczą

prowadzi działalność gospodarczą lub odpłatną nie dla zysku

nie prowadzi ani działalności gospodarczej, ani odpłatnej nie dla zysku


Podstawa procentowania: wszystkie organizacje powstałe przed 2010 rokiem

Aktywności podejmowane w ramach tych działań to przede wszystkim działalność

szkoleniowa, wydawnicza, organizacja i obsługa imprez oraz działalność usługowo-handlowa.

Odpowiedzi przedstawicieli organizacji pokazują, że w większości przypadków nie są to

działania istotne z punktu widzenia finansów organizacji: 65% prowadzących działalność

gospodarczą organizacji warszawskich (i 60% organizacji z całego kraju) nie odniosło z tego

29

tytułu ani znaczącego zysku, ani nie poniosło znaczącej straty, a zaledwie 22% (28% w całej

Polsce) odniosło znaczący zysk (przekraczający 10% ogółu przychodów organizacji).

Jednak wyniki te nie zniechęcają organizacji: 57% prowadzących działalność gospodarczą

planuje utrzymać ja na podobnym poziomie, natomiast 37% planuje ją rozwijać; praktycznie

nie ma organizacji, które chcą zmniejszyć jej skalę lub całkowicie zawiesić. Warto jednak

zwrócić uwagę, że na tle Polski widoczny jest mniejszy entuzjazm do rozwijania działalności:

w badaniu ogólnopolskim aż 51% organizacji deklarowało dalszy rozwój, a tylko 40%

planowało utrzymać działalność na podobnym poziomie. Tej specyfiki Warszawy nie widać

jeśli chodzi o plany dotyczące działalności odpłatnej: zarówno w stolicy, jak i w całej Polsce

dwie na pięć organizacji prowadzących tę działalność pragnie ją rozwijać, a około połowa –

utrzymywać na podobnym poziomie.

Z kolei spośród stołecznych organizacji nieprowadzących obecnie działalności gospodarczej

8% planuje jej rozpoczęcie (a 9% rozważa taką opcję), natomiast spośród tych

nieprowadzących działalności odpłatnej 7% planuje jej rozpoczęcie (a 8% rozważa).

Na koniec warto zauważyć, że choć w sumie tylko 21% stołecznych NGO prowadzi działalność

gospodarczą lub odpłatną, jednak nie znaczy to, iż reszta nie prowadzi żadnej formy

działalności ekonomicznej. Organizacje pytane też były o pobieranie jakichkolwiek opłat

(choćby symbolicznych lub mających charakter zwrotu kosztów) za oferowane produkty

lub usługi; w tej sytuacji twierdzącą odpowiedź uzyskano od 35% organizacji warszawskich

i 29% organizacji polskich.

Wykorzystanie funduszy europejskich

W latach 2009-2010 o fundusze europejskie aplikowała co piąta stołeczna organizacja (21%),

z czego połowa (52%) uzyskała finansowanie. Warto zaznaczyć, że poziom zainteresowania

środkami unijnymi był w 2009 roku w Warszawie niższy niż w innych miejscowościach –

dla porównania w pozostałych obecnych lub byłych miastach wojewódzkich odsetek

organizacji starających się o środki europejskie był na poziomie 29%, w mniejszych miastach

– 24%, zaś na terenach wiejskich – aż 32%. Różnice te mogą mieć kilka przyczyn. Po pierwsze,

w obecnym okresie programowania stosunkowo duże środki kierowane są do programów

30

regionalnych (z których korzystają organizacje z mniejszych ośrodków). Po drugie, warto

pamiętać, że w Warszawie zarejestrowanych jest ponad 9 tysięcy organizacji, co stanowi

ponad jedną dziesiątą wszystkich organizacji w Polsce. W tej sytuacji nawet niewielki odsetek

organizacji aplikujących o środki przekłada się na dużą ich bezwzględną liczbę.

Trzeba też podkreślić, że kwoty, o jakie aplikują organizacje warszawskie są relatywnie duże.

Wspólne składanie wniosku z innymi partnerami nie jest częstą praktyką – najczęściej

organizacje składały wnioski indywidualnie (17% organizacji warszawskich i 23% organizacji

ogólnopolskich). Warto też zauważyć, że istnieją pojedyncze organizacje (3% w Warszawie,

4% w całej Polsce), które w ogóle nie słyszały o możliwości dostępu do funduszy.

Wykres 21. Starania o pozyskanie dofinansowania z funduszy strukturalnych lub programów europejskich w ciągu 2 lat poprzedzających badanie

17%

2%

3%

20%

76%

1%

3%

23%

4%

4%

27%

67%

1%

4%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%

tak, jako org. wnioskująca

tak, jako członek partnerstwa z udziałem jednostek administracji samorządowej

tak, jako członek partnerstwa bez udziału jednostek administracji samorządowej

tak, w dowolny sposób[podsumowanie trzech powyższych]

nie

trudno powiedzieć

w ogóle nie słyszeli o możliwości dostępu do funduszy



Respondenci wskazywali wszystkie pasujące odpowiedzi (np. możliwa jest sytuacja, że organizacja

aplikowała zarówno indywidualnie, jak i jako członek partnerstwa)

Największym zainteresowaniem cieszył się Program Operacyjny Kapitał Ludzki (POKL),

do którego aplikowała ponad połowa organizacji (52% w Warszawie, 54% w Polsce)

starających się o fundusze. Również w ramach POKL najwięcej organizacji uzyskało

finansowanie (odpowiednio 41% i 43%).

31

Na koniec warto podkreślić, że tylko 26% stołecznych organizacji uważa, że ich wiedza

na temat możliwości dostępu do funduszy europejskich jest wystarczająca (w całej Polsce

odsetek ten jest wyższy – 34%). 46% organizacji deklaruje, że wie co nieco, ale nie jest to

wiedza wystarczająca, zaś 23% nie wie na ten temat praktycznie nic. Jak już wyżej

wspomniano, zdarzają się też pojedyncze organizacje, które w ogóle na ten temat nic nie

słyszały.

32

Część III. ZARZĄDZANIE

Działania prorozwojowe

Badane organizacje zostały zapytane o to, czy w ciągu ostatniego roku podejmowały

działania służące usprawnieniu efektywności działania lub podniesieniu jakości usług.

Spośród trzynastu różnych działań organizacje stołeczne (a także te działające na terenie

całego kraju) najczęściej deklarowały aktywność w obszarze „promocji i tworzenia

wizerunku” (odpowiednio 56% i 54%), „systematycznych działań związanych

z poszukiwaniem środków” (35% i 37%) oraz „planowania strategicznego” (32% i 30%).

W Warszawie częściej niż w całej Polsce organizacje prowadziły ewaluację działań (26%,

w całym kraju 18%), rzadziej za to uczestniczyły w szkoleniach związanych ze specyficzną

dziedziną, w jakiej działa organizacja (26%, w całym kraju 31%) oraz szkoleniach związanych

z funkcjonowaniem organizacji (18%, w całym kraju 24%), rzadziej też podejmowały działania

na rzecz pozyskania nowych członków (25%, w Polsce 30%).

Wykres 22. Działania prorozwojowe w 2010 roku

56%

35%

32%

26%

26%

25%

18%

17%

10%

9%

8%

8%

6%

54%

37%

30%

18%

31%

30%

24%

16%

7%

7%

14%

5%

5%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

Promowanie działań, tworzenie wizerunku organizacji

Systematyczne działania w celu pozyskania finansowania

Planowanie strategiczne

Ewaluacja programów

Szkolenia związane z dziedziną, w której działa org.

Kampanie zmierzające do pozyskania nowych członków

Szkolenia związane z funkcjonowaniem organizacji

Badanie potrzeb lokalnych, popytu na usługi org.

Działania formalno–prawne

Badanie finansów organizacji – audyt

Poważniejsza modernizacja sprzętu lub oprogramowania

Przyjęcie |wdrożenie systemu standardów usług

Uruchamianie|prowadzenie działalności odpłatnej/gospod.

Warszawa / N = 652 Polska = 3766



33

Dodatkowo organizacje pytane były o to, w jaki sposób prowadziły ww. działania – czy

korzystały przy ich wdrażaniu z pomocy zewnętrznej, czy raczej bazowały na własnych

zasobach i wykonywały je własnymi siłami. Jak widać na wykresie 23., ponad ¾ organizacji

warszawskich prowadziło większość podejmowanych w ostatnim roku działań

prorozwojowych samodzielnie. Tylko w przypadku szkoleń mniej więcej połowa organizacji

korzystała z pomocy zewnętrznej – najczęściej udzielały jej organizacje wyspecjalizowane

we wspieraniu innych organizacji pozarządowych (ich udział jest szczególnie widoczny przy

organizowaniu szkoleń związanych z funkcjonowaniem organizacji), prywatni konsultanci,

inne organizacje działające w podobnym obszarze (ich rola znacząca przede wszystkim przy

szkoleniach związanych ze specyficzną dziedziną, w której działa organizacja). Rzadziej

korzystały organizacje z pomocy administracji publicznej oraz firm komercyjnych.

Mały odsetek organizacji, które posiłkują się zewnętrznym wsparciem przy podejmowaniu

takich działań jak planowanie strategiczne, ewaluacja programów czy badanie potrzeb może

być związane z małą świadomością organizacji, że przy ich prowadzeniu bardzo przydatne

jest spojrzenie i pomoc osób z zewnątrz, ale przede wszystkim jest wynikiem ograniczonej

oferty usług dostosowanych do potrzeb i specyfiki III sektora (zarówno pod względem

merytorycznej zawartości, jak i ceny).

34

Wykres 23. Sposób prowadzenia działań prorozwojowych2

87%

80%

78%

47%

49%

83%

91%

81%

0% 20% 40% 60% 80% 100% 120%

Planowanie strategiczne

Uruchomienie systematycznych działań związanych z poszukiwaniem możliwych źródeł finansowania organizacji

Ewaluacja programów, działań organizacji

Szkolenia związane z funkcjonowaniem organizacji

Szkolenia związane ze specyficzną dziedziną, w której działa organizacja

Promowanie działań organizacji, tworzenie wizerunku organizacji

Kampanie zmierzające do pozyskania nowych członków

Badanie potrzeb lokalnych w dziedzinie, którą organizacja się zajmuje, badanie popytu na działania|usługi organizacji

nie , wykonywaliśmy te działania swoimi siłami

tak, korzystaliśmy z pomocy innych organizacji podobnych do naszej

tak, korzystaliśmy z pomocy organizacji wyspecjalizowanych we wspieraniu innych organizacji pozarządowych

tak, korzystaliśmy z pomocy administracji publicznej, np. samorządu lok.

tak, korzystaliśmy z usług firmy komercyjnej

tak, korzystaliśmy z usług osób prywatnych, konsultantów

tak, inne odp.

trudno powiedzieć

Podstawa procentowania: wszystkie organizacje prowadzące dane działania

Dla każdego prowadzonego działania organizacje wskazywały wszystkie podmioty, od których uzyskały

pomoc

Szkolenia

Niemal co piąta (18%) organizacja warszawska uczestniczyła w ostatnim roku w szkoleniach

związanych z funkcjonowaniem organizacji pozarządowych, co czwarta (26%) edukowała się

w dziedzinie, w której prowadzi działania, zaś w jednym lub drugim typie szkoleń

uczestniczyło w sumie 36% stołecznego sektora. Połowa z nich uczestniczyła w ciągu 12

miesięcy w nie więcej niż trzech szkoleniach, ale niemal co piąta (18%) brała w tym czasie

udział więcej niż pięciu (por. wykres 24.). Największa różnica, jaką można zaobserwować

między Warszawą a całą Polską, związana jest ze znacznie większym udziałem odpowiedzi

„trudno powiedzieć” w odpowiedziach stołecznych fundacji i stowarzyszeń – być może, ale

to hipoteza, częściej wybierały tę opcję organizacje, które w szkoleniach uczestniczyły na tyle

często, że w momencie badania nie były w stanie odtworzyć dokładnej ich liczby – z powodu

rozbudowanej struktury organizacji lub większej dostępności szkoleń w stolicy.

2 Na wykresie nie uwzględniono tych działań prorozwojowych, które podejmowane były przez mniej niż 15%

organizacji warszawskich.

35

Wykres 24. Liczba szkoleń, w których uczestniczył personel organizacji

13%

20%

14%

18%

18%

16%

16%

20%

16%

21%

19%

9%

0% 5% 10% 15% 20% 25%

1

2

3

4-5

powyżej 5

Trudno powiedzieć


Podstawa procentowania: wszystkie organizacje uczestniczące w szkoleniach w ciągu roku poprzedzającego

badanie

Siłą rzeczy w większości organizacji w szkoleniach nie uczestniczył cały zespół organizacji.

W 35% warszawskich organizacji korzystających w ostatnim roku ze szkoleń uczestniczyło

w nich nie więcej niż jedna czwarta osób pracujących na jej rzecz (w całym kraju było

to 47%). Jednocześnie w 28% stołecznych stowarzyszeń i fundacji, które się w 2010 roku

szkoliły, szkolenie przeszła więcej niż połowa zaangażowanego w działania organizacji

zespołu (w całym kraju 25%). Podobnie jak w przypadku informacji o liczbie odbytych

szkoleń, organizacje warszawskie znacząco częściej nie są w stanie podać danych o procencie

osób w nich uczestniczących.

36

Wykres 25. Procent pracowników i wolontariuszy organizacji uczestniczących w szkoleniach

21%

14%

22%

9%

6%

13%

15%

33%

14%

20%

9%

7%

9%

9%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35%

do 10%

11-25%

26-50%

51-75%

76-100%

powyżej 90%

Trudno powiedzieć


Podstawa procentowania: wszystkie organizacje uczestniczące w szkoleniach w ciągu roku poprzedzającego

badanie

Zarządzanie finansami

91% warszawskich organizacji prowadzi księgowość. Odpowiadając na pytanie dlaczego

nie jest to 100% przypomnieć należy dane na temat struktury przychodów stołecznego

sektora – jak pokazano w części II tego opracowania aż 16% stowarzyszeń i fundacji w stolicy

miało w 2009 roku przychody niższe niż 1 tys. zł, co może wyjaśniać brak księgowości. 75%

stołecznych organizacji prowadzących księgowość (o 13 punktów procentowych więcej niż

w całym kraju) ma księgowego dysponującego odpowiednimi uprawnieniami lub zleca

jej prowadzenie firmie zewnętrznej. Niepokoi jednak fakt, że 18% warszawskich

stowarzyszeń i fundacji prowadzących księgowość powierza ją osobie bez formalnych

uprawnień. Jednak i tak w stolicy jest takich podmiotów o 6 punktów procentowych mniej

niż w całym kraju.

37

Wykres 26. Formy prowadzenia księgowości w organizacjach

41%

34%

18%

7%

1%

39%

23%

24%

12%

1%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45%

Mamy księgowego posiadającego formalne uprawnienia do prowadzenia ksiegowości

Zlecamy księgowość na zewnątrz (biuro rachunkowe, firma księgowa)

Księgowość prowadzi u nas osoba bez formalnych uprawnień

Księgowość prowadzi dla nas społecznie księgowy z innej instytucji

Inna odpowiedź


Podstawa procentowania: wszystkie organizacje prowadzące księgowość

Z części raportu dotyczącej kondycji finansowej sektora warszawskiego wiadomo, że jest on

bardzo zróżnicowany pod względem posiadanych zasobów finansowych. Na pytanie

odnoszące się do majątku, jakim organizacja dysponuje, 60% warszawskiego sektora

odpowiada co prawda, że go nie posiada, ale pozostałe stowarzyszenia i fundacje wskazują

na sprzęt i programy komputerowe (22%), kapitał rezerwowy (12%), sprzęt specjalistyczny

(10%), środki transportu (6%) itd. (porównaj wykres 27.).

Jednocześnie tylko 23% organizacji ze stolicy stwierdziło, że posiada rezerwy finansowe,

które starczyłyby im średnio na 10,5 miesiąca. Dane te potwierdzają, że poważnym

problemem organizacji pozarządowych jest brak wolnych środków. Mimo że niemal co piąta

organizacja w Warszawie miała w 2009 roku przychody przekraczające 500 tys. zł,

to zdecydowana większość tych środków jest na bieżąco wydatkowana na działania

w ramach prowadzonych projektów, a organizacje nie budują stabilności finansowej

i instytucjonalnej.

38

Wykres 27. Majątek organizacji

22%

12%

10%

6%

4%

4%

2%

1%

2%

60%

2%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%

Sprzęt i|lub oprogramowanie komputerowe

Kapitał rezerwowy (żelazny), fundusz statutowy

sprzęt specjalistyczny (np. rehabilitacyjny, …

Środki transportu

Posiadane na własność lokale i nieruchomości

Grunty

Prawa majątkowe

Udziały w spółkach i innych przedsięwzięciach …

Posiadamy inny majątek o znacznej wartości

Nie posiadamy żadnego istotnego majątku

Trudno powiedzieć

Podstawa procentowania: organizacje powstałe przed 2010 rokiem, N=629

W kontekście danych o wielkości rezerw finansowych nie dziwi, że zdecydowana większość

organizacji w Warszawie nie inwestuje posiadanych środków. Tylko 13% zadeklarowało

posiadanie lokat terminowych, 1% organizacji stwierdziło, że kupuje akcje lub inne papiery

wartościowe. Dla zdecydowanej większości jedynym sposobem „obracania” posiadanymi

środkami jest posiadanie konta w banku - 90% stołecznego sektora posiada rachunek

bieżący, 6% deklaruje posiadanie rachunku oszczędnościowego.

39

Część IV. PROBLEMY, POTRZEBY, OPINIE

Ranking problemów warszawskiego sektora nie różni się zasadniczo od hierarchii trudności

wyłaniającej się z analizy danych ogólnopolskich. Co ciekawe, pomimo lepszej sytuacji

finansowej, organizacje stołeczne częściej narzekają na trudności w zdobywaniu finansów

i sprzętu (zarówno w stolicy jak i w całej Polsce problem ten jest najbardziej odczuwany

przez organizacje), a jednocześnie warszawskie stowarzyszenia i fundacje zdecydowanie

rzadziej skarżą się na nadmiernie skomplikowane formalności związane z dostępem

do funduszy (różnica 9 punktów procentowych). Szczegóły rankingu najmocniej

odczuwanych problemów obrazuje wykres 28.

Wykres 28. Najsilniej odczuwane problemy organizacji warszawskich

30%

19%

26%

21%

14%

11%

9%

7%

6%

36%

28%

20%

17%

18%

20%

21%

18%

15%

17%

32%

26%

24%

36%

32%

36%

36%

38%

13%

19%

25%

28%

28%

26%

32%

35%

38%

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Trudności w zdobywaniu funduszy lub sprzętu niezbędnego do prowadzenia działań organizacji

Brak osób gotowych bezinteresownie angażować się w działania organizacji

Nadmiernie rozbudowana biurokracja administracji publicznej

Nadmiernie skomplikowane formalności związane z korzystaniem ze środków grantodawców, sponsorów lub …

Niejasne reguły współpracy organizacji z administracją publiczną

Trudności w utrzymaniu dobrego personelu, wolontariuszy

znużenie liderów organizacji, „wypalenie” osób zaangażowanych jej prace

Niedoskonałość lub brak przepisów regulujących działania organizacji

Brak dostępu do wiarygodnych informacji, ważnych dla organizacji.

Zdecydowanie odczuwalne Raczej odczuwalne Raczej nieodczuwalne Zdecydowanie nieodczuwalne Trudno powiedzieć

Podstawa procentowania: wszystkie badane organizacje, N=652

Wśród problemów mniej odczuwanych przez organizacje warszawskie znalazły się

m.in. negatywne konsekwencje niekorzystnego wizerunku organizacji lub braku zaufania

ze strony opinii publicznej lub mediów. Można przypuszczać, że organizacjom ta kwestia nie

40

doskwiera, ponieważ uważają, że ich wizerunek jest dobry. Przekonanie to zaś ma silne

umocowanie w opinii na własny temat, która jest zdecydowanie pozytywna – patrz

wykres 29.

Wykres 29. Jak ocenia Pan/Pani…?

8%

5%

2%

5%

15%

11%

12%

6%

4%

3%

3%

2%

32%

29%

36%

18%

20%

13%

13%

12%

8%

5%

5%

32%

35%

32%

44%

43%

52%

45%

55%

52%

51%

45%

8%

11%

7%

13%

19%

17%

17%

24%

34%

38%

47%

3%

5%

8%

11%

10%

12%

18%

4%

2%

4%

1%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Sytuację finansową Państwa organizacji

Stan i poziom wyposażenia Państwa organizacji

Poziom zarobków w Państwa organizacji

Poziom współpracy pomiędzy Państwa organizacją a instytucjami publicznymi i samorządowymi

Wpływ Państwa organizacji na rozwiązywanie ważnych problemów lokalnych, społeczne znaczenie działań …

Poziom współpracy pomiędzy Państwa organizacją a innymi, podobnymi organizacjami

Zdolność Państwa organizacji do konkurowania z innymi podmiotami

Jakość zarządzana finansami w Państwa organizacji

Wizerunek społeczny/reputację Państwa organizacji

Jakość usług świadczonych przez Państwa organizację

Kompetencje osób pracujących w Państwa organizacji

bardzo źle źle średnio dobrze bardzo dobrze nie dotyczy Trudno powiedzieć

Podstawa procentowania: wszystkie badane organizacje, N=652

Taka optymistyczna ocena własnych dokonań może być niebezpieczna, jeśli w sposób

znaczący rozmija się z prawdą, choć z drugiej strony daje siłę do działania wbrew

trudnościom. Umiarkowanie pozytywne podejście widać też w przewidywaniach organizacji

na temat przyszłości. Generalnie 92% warszawskich stowarzyszeń i fundacji chce dalej

prowadzić swoje działania, przy czym 38% myśli o ich rozwijaniu, a 54% chce je utrzymać

na dotychczasowym poziomie. Warto jednak zaznaczyć, że w całym kraju organizacji

planujących rozwijać swoje działania jest o 8 punktów procentowych więcej niż

w Warszawie. Być może jest to związane z faktem, że w Warszawie jest proporcjonalnie

więcej organizacji dojrzałych, które osiągnęły już optymalny poziom rozwoju. Może to jednak

mieć też związek z bardziej sceptyczną oceną warunków funkcjonowania III sektora, jaką

prezentują organizacje ze stolicy – szczegóły na wykresach 30. i 31.

41

Wykres 30. Ocena warunków funkcjonowania organizacji w ostatnim roku

16%

54%

15%

14%

12%

51%

30%

6%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

Gorsze niż w latach poprzednich

Ani lepsze ani gorsze

Lepsze niż lata poprzednie

Trudno powiedzieć



Wykres 31. Ocena warunków funkcjonowania organizacji w przyszłym roku

9%

45%

29%

17%

10%

34%

48%

8%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

Gorszych niż obecnie

Ani lepszych ani gorszych

Lepszych niż obecnie

Trudno powiedzieć



42

Sporo o potrzebach organizacji można się też dowiedzieć z odpowiedzi na pytanie

o wykorzystanie hipotetycznych „wolnych” środków, które organizacja miałaby

do dyspozycji. Szczegółowy ranking popularności poszczególnych sposobów ich

wykorzystania obrazuje wykres 32., z którego wynika, że organizacje warszawskie

zdecydowanie mniej niż organizacje w całej Polsce potrzebują specjalistycznego sprzętu,

związanego z obszarem działania organizacji (różnica 15 punktów procentowych), mają też

mniejszą potrzebę podniesienia kwalifikacji pracowników i wolontariuszy i przeprowadzenia

remontu lokalu, a częściej byłyby gotowe inwestować w promocję i reklamę działań

organizacji, a także przeznaczyć wolne środki na wkład do projektu lub poszerzenie serwisu

świadczonych usług.

Wykres 32. No co przeznaczyłby Pan/Pani dodatkowe, wolne środki na działania organizacji?

42%

33%

24%

21%

17%

17%

14%

14%

12%

10%

9%

8%

6%

6%

2%

31%

30%

20%

36%

22%

17%

13%

12%

12%

10%

9%

14%

5%

6%

2%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45%

Promocja działań organizacji, reklama

Wkład własny do projektów

Poszerzenie serwisu świadczonych usług

Zakup innego sprzętu związanego z obszarem dział. org.

Podniesienie kwalifikacji pracowników / wolontariuszy

Zakup sprzętu biurowego, komputerów itp.

Pozyskanie nowych członków

Zatrudnienie dodatkowych pracowników

Zatrudnienie lub skorzystanie z usług specjalisty

Wynajem lokalu

Inne

Powiększenie lub remont lokalu

Rozpoczęcie / inwestycja w działalność gospod.

Zakup oprogramowania komputerowego

Inwestycja w lokaty, obligacje lub akcje



Respondenci mogli wskazać maksymalnie 3 odpowiedzi

Mniej różnic świadczących o rozbieżnych zainteresowaniach organizacji z terenu Warszawy

i całego kraju widać w deklarowanych przez nie potrzebach szkoleniowych (por. wykres 33).

Jak stwierdzono w części III raportu, organizacje stołeczne uczestniczą w większej liczbie

szkoleń, stąd być może generalnie mniej rozbudowane potrzeby z nimi związane.

43

Wykres 33. Potrzeby szkoleniowe organizacji

13%

51%

26%

23%

22%

19%

18%

18%

15%

14%

13%

11%

10%

8%

3%

11%

57%

35%

24%

25%

18%

21%

25%

15%

13%

17%

13%

10%

8%

2%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%

W ogóle nie potrzebujemy szkoleń

Pozyskiwanie funduszy

Wiedza związana z dziedziną, w której działa org.

Budowanie wizerunku, promocja, współpraca z mediami

Zagadnienie prawno formalne dot. funkcjonowania org.

Budowanie relacji z biznesem, administracją

Zarządzanie działalnością organizacji (planowanie, ewaluacja itp.)

Finanse organizacji (księgowość, zarządzanie finansami)

Pozyskiwanie i organizowanie pracy wolontariuszy

Umiejętności interpersonalne

Znajomość języków obcych

Zarządzanie ludźmi (budowanie zespołu itd)

Stosowanie nowoczesnych technologii

działalność gospodarcza/odpłatna, sprzedaż, marketing itd.

Inne



Respondenci mogli wskazać wszystkie typy szkoleń, które są potrzebne ich organizacjom

44

Część V. WSPÓŁPRACA ORGANIZACJI Z INNYMI PODMIOTAMI

Najważniejsi partnerzy organizacji

Warszawskie organizacje pozarządowe kontaktują się w ramach swoich działań z wieloma

grupami, instytucjami i podmiotami – zarówno funkcjonującymi w ramach administracji

publicznej, jak i biznesu, trzeciego sektora, Kościoła i innych sfer. Najintensywniejsze relacje

dotyczą sektora pozarządowego oraz administracji publicznej: 83% organizacji kontaktuje się

z innymi organizacjami (przy czym 80% deklaruje kontakty ze stowarzyszeniami i fundacjami

z Warszawy, a 67% z podmiotami z innych części Polski), 72% utrzymuje kontakty

z instytucjami użyteczności publicznej, takimi jak szkoła czy muzeum, po 63% kontaktuje się

z Urzędem Miasta oraz z urzędami dzielnic.

Porównując te wskazania do danych ogólnopolskich widzimy jednak dużą odmienność

warszawskiego sektora pozarządowego. Znacznie rzadsze są kontakty z partnerami

lokalnymi: samorządem gminnym lub powiatowym (69% w Warszawie i 83% w całej Polsce),

mediami (odpowiednio 57% i 75%) oraz lokalną społecznością (63% i 83%). Różnice są jeszcze

większe, gdy uwzględnimy wyłącznie częste, regularne kontakty: 17% organizacji stołecznych

i 35% organizacji w całej Polsce utrzymuje takie kontakty z samorządem lokalnym, dla

mediów lokalnych wskaźniki te wynoszą odpowiednio 8% i 17%, a dla lokalnej społeczności –

19% i 40%.

45

Wykres 34. Partnerzy organizacji, z którymi organizacje utrzymują częste, regularne kontakty

26%

21%

19%

18%

17%

11%

10%

10%

9%

8%

8%

6%

6%

5%

3%

3%

2%

35%

18%

40%

9%

35%

9%

3%

6%

4%

4%

17%

7%

2%

8%

6%

5%

1%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45%

instytucje użyteczności publicznej (szkoła, muzeum itp.)

inne organizacje pozarządowe w Polsce

lokalna społeczność, w której działamy

środowisko akademickie, naukowe, eksperci

samorząd lokalny (gminny lub powiatowy)

środowisko biznesu, firmy prywatne

rząd, instytucje państwowe na szczeblu centralnym

czasopisma specjalistyczne, branżowe

zagraniczne organizacje pozarządowe z krajów UE

media ogólnokrajowe

media lokalne

kościół, związki wyznaniowe

zagraniczne organizacje pozarządowe poza krajami UE

samorząd regionalny (Urząd Marszałkowski)

urząd wojewódzki i jego agendy

instytucje odpowiedzialne za dystrybucję funduszy …

partie i organizacje polityczne



Wyniki te są konsekwencją specyficznego charakteru warszawskich stowarzyszeń i fundacji:

prowadząc działalność na skalę ogólnopolską, a nawet ponadnarodową częściej kontaktują

się z rządem czy organizacjami spoza Polski. Podejmując działania opiniotwórcze

i organizując często debaty, konferencje czy seminaria, nawiązują częściej kontakty

ze środowiskiem akademickim czy czasopismami specjalistycznymi. Zaś mając siedzibę

w stolicy z większą łatwością niż organizacje z innych części Polski uzyskują dostęp

do mediów ogólnopolskich.

Warto przyjrzeć się bliżej związkom organizacji z administracją publiczną. Najbliższe relacje

wiążą je z instytucjami użyteczności publicznej: jakikolwiek kontakt utrzymuje z nimi ponad

dwie trzecie organizacji, a ponad jedna czwarta wskazuje na regularne, częste kontakty.

Nieco niższe wskazania dotyczą Urzędu Miasta i urzędów dzielnic, jednak gdy ujmiemy je

łącznie, wskazania okażą się zbliżone do instytucji użyteczności publicznej. Częste, regularne

kontakty z przynajmniej jednym z tych urzędów utrzymuje łącznie 18% stołecznych

organizacji (12% z Urzędem m.st. Warszawy i 14% z urzędami dzielnic), a tylko 30%

46

nie utrzymuje relacji z żadnym z nich. Rzadkie są natomiast kontakty z administracją na

poziomie wojewódzkim, zarówno samorządową, jak i rządową: zaledwie co trzydziesta

organizacja kontaktuje się często z urzędem marszałkowskim, tyle samo utrzymuje częste

relacje z urzędem wojewódzkim.

Z kolei gdy przedstawicieli organizacji współpracujących z jakimiś urzędami samorządowymi

zapytano o urząd, z którym „współpraca jest dla organizacji najważniejsza, tzn. ma

największe znaczenie dla realizacji misji organizacji lub jest najbardziej znacząca

pod względem finansowym”, aż 78% z nich wskazało Urząd m.st. Warszawy.

Wykres 35. Kontakty organizacji z administracją publiczna różnych szczebli

29%

37%

37%

56%

59%

66%

72%

24%

32%

30%

21%

24%

21%

18%

22%

19%

19%

13%

13%

11%

8%

26%

12%

14%

10%

4%

3%

3%

0% 20% 40% 60% 80% 100%

instytucje użyteczności publicznej (szkoła, muzeum itp.)

Urząd m.st. Warszawy (w tym poszczególne biura urzędu)

urząd|uzędy dzielnic

rząd, instytucje państwowe na szczeblu centralnym

samorząd regionalny (urząd marszałkowski)

urząd wojewódzki i jego agendy

instytucje odpowiedzialne za dystrybucję funduszy europejskich

nie mamy kontaktów sporadyczne, bardzo rzadkie kontakty kontaktujemy się co pewien czas częste, regularne kontakty

Podstawa procentowania: wszystkie badane organizacje z Warszawy, N=652

47

Formy współpracy z administracją samorządową

Podstawowe formy współpracy stołecznych organizacji z administracją samorządową to –

podobnie jak w całej Polsce – wymiana informacji, uzgadnianie i prowadzenie wspólnych

przedsięwzięć oraz patronat udzielany przez administrację działaniom organizacji. Każdą

z tych form wskazało około 30% wszystkich warszawskich organizacji (czyli około 40% tych

kontaktujących się z samorządem). Jest to znacznie mniej niż w całej Polsce, gdzie takie

formy kontaktów z samorządem deklarowało około połowy wszystkich organizacji (a ponad

50% gdy ograniczymy analizę do organizacji kontaktujących się z samorządem).

Wykres 36. Wybrane formy współpracy z samorządem

31%

30%

30%

20%

19%

19%

11%

9%

50%

55%

48%

31%

37%

31%

28%

12%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

Wymienialiśmy się z informacjami na temat działań podejmowanych przez obie strony

Uzgadnialiśmy / prowadziliśmy wzajemne przedsięwzięcia – np. projekty, akcje, imprezy

Administracja samorządowa udzielała patronatu działaniom podejmowanym przez naszą organizację

Występowaliśmy do samorządu z propozycjami uchwał/działań służących poprawie sytuacji w dziedzinie którą się zajmujemy

Administracja samorządowa zlecała naszej organizacji zadania, finansując w całości lub częściowo ich realizację

Formalnie braliśmy udział w pracach komisji / grup roboczych itp. powoływanych przez samorząd

Uczestniczyliśmy w opracowywaniu lub konsultacjach przygotowywanych przez samorząd uchwał i dokumentów (np.

strategii, planów, programów)

Samorząd (lub jego agendy) kontraktował/kupował od nas produkty lub usługi



Respondenci wskazywali wszystkie praktykowane przez nich formy współpracy

Warto zauważyć, że w stolicy nie tylko mniej organizacji kontaktuje się z samorządem

(co opisywaliśmy w poprzednim rozdziale), ale również, iż nawet te organizacje, które

podtrzymują takie kontakty, robią to na mniej sposobów. Warto jednak zwrócić uwagę na te

formy współpracy, dla których różnice wskazań między Warszawą a całą Polską są nieco

mniejsze. Pierwsza to kontraktowanie usług przez administrację publiczną wskazywane przez

48

9% organizacji warszawskich i 12% w całej Polsce. Kolejna, już nieco słabiej widoczna, to

występowanie do samorządu z własnymi propozycjami uchwał i działań (deklarowane przez

20% organizacji warszawskich i 31% tych z całej Polski). Może to wskazywać na bardziej

partnerskie relacje między samorządem terytorialnym a organizacjami w stolicy niż w reszcie

kraju – co może być konsekwencją wielkości, skali działania i zamożności stołecznych

organizacji i wynikającej z tego ich silniejszej pozycji.

Niewielka na tle Polski jest skala konsultacji dokumentów samorządowych. Jednak trzeba

pamiętać, że w Warszawie funkcjonuje ponad jedna dziesiąta wszystkich polskich

stowarzyszeń i fundacji, co oznacza, że faktycznie konsultacje i tak angażują dużą liczbę

organizacji. Najczęściej konsultowanym dokumentem jest program współpracy, czyli

corocznie uchwalany dokument regulujący zasady oraz formy współpracy finansowej

i pozafinansowej miasta z organizacjami pozarządowymi, a także zawierający wykaz zadań

priorytetowych.

Ciekawe wnioski przynoszą też odpowiedzi na pytanie o ocenę wykorzystywanych

przez organizację typów współpracy. Na skali 1-5 na czwórkę z plusem ocenione zostało

udzielanie patronatu przez urzędy oraz zlecanie zadań, na czwórkę z minusem zasłużyło

uzgadnianie wspólnych przedsięwzięć, wymiana informacji i udział w pracach komisji

czy grup roboczych, natomiast zaledwie na trójkę z plusem oceniono kontakty polegające na

występowaniu z propozycjami samych organizacji. Może to oznaczać, że inicjatywa taka nie

jest witana w urzędach z satysfakcjonującym dla organizacji zainteresowaniem.

Znajomość procedur stosowanych przez Urząd m.st. Warszawy

Opisane wyżej formy współpracy dotyczyły wszelkich urzędów samorządu terytorialnego

z jakimi współpracowały organizacje. Kolejne zadawane pytania dotyczyły już specyficznie

Urzędu m.st. Warszawy, co pozwala na nieco bardziej szczegółową ocenę relacji na linii

Ratusz – trzeci sektor.

Dobrym punktem wyjścia do oceny tych relacji są odpowiedzi przedstawicieli organizacji

na pytania dotyczące stosowanych przez Urząd m.st. Warszawy procedur i reguł

49

postępowania dotyczących współpracy z trzecim sektorem. Odpowiedzi te ujawniają –

niestety – brak zorientowania działaczy organizacji w obowiązujących w Urzędzie zasadach.

Pomimo więc, że dane te oceniają nie stan faktyczny, a poziom wiedzy badanych, warto

szczegółowo je przedstawić, bowiem wiedza na temat istnienia procedur czy zasad

współpracy determinuje poziom i jakość współpracy między samorządem a organizacjami –

niezależnie od tego, czy winnych braku poinformowania będziemy szukać po stronie

samorządowej czy pozarządowej.

Pomimo, iż Urząd m.st. Warszawy stosuje praktycznie wszystkie z wymienionych w ankiecie

zasad, duża część organizacji nic na ten temat nie wie. Tylko dwie trzecie zdaje sobie sprawę

z ogłaszanych publicznie otwartych konkursów ofert i przetargów, tylko 59% jest świadoma

publicznego ogłaszania ich wyników. Jeszcze mniej respondentów, bo tylko 50% wie,

że w Urzędzie działa Pełnomocnik Prezydenta m.st. Warszawy ds. współpracy

z organizacjami pozarządowymi. Mniej niż połowa organizacji zdaje sobie sprawę z istnienia

programu współpracy z organizacjami (więcej na ten temat w następnym podrozdziale),

z funkcjonowania w UM wydziału ds. współpracy z organizacjami czy z możliwości

podpisywana umów wieloletnich. Warto podkreślić, że organizacje warszawskie rzadziej

niż stowarzyszenia i fundacje w całej Polsce potwierdzają funkcjonowanie większości

wymienionych form współpracy – i to pomimo, że Warszawa stosuje praktycznie wszystkie

z nich (co w innych polskich gminach nie zawsze jest standardem). Wskazuje to na duży

dystans dzielący organizacje pozarządowe i samorząd gminny, wynikający częściowo

z opisanej już szerokiej skali działania stołecznych inicjatyw oraz innego profilu współpracy

niż w przypadku organizacji z reszty kraju.

50

Wykres 37. Świadomość procedur i zasad przestrzeganych w UM Warszawa

66%

59%

57%

56%

50%

47%

46%

41%

40%

40%

33%

70%

65%

63%

63%

58%

50%

48%

38%

24%

29%

31%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80%

Ogłaszane są publicznie, otwarte konkursy ofert / przetargi na realizację zadań publicznych

Publicznie podawana informacja o tym, które organizacje uzyskały wsparcie, oraz na jaką kwotę

Istnieje ogólnodostępny regulamin / dokumentacja opisująca zasady przeprowadzania konkursów na zadania zlecone …

Istnieją jasno określone i z góry znane terminy składania i rozpatrywania wniosków o dotację

Urząd wyznacza oficjalnie urzędnika odpowiedzialnego za współpracę z organizacjami pozarządowymi

Istnieje tzw. Roczny Program Współpracy z organizacjami pozarządowymi

Istnieje stały zespół roboczy / komórka organizacyjna urzędu ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi

Istnieje prowadzone/wspierane przez urząd centrum wspierania organizacji pozarządowych

Istnieje możliwość podpisywania umów wieloletnich

Istnieje lokalna rada działalności pożytku publicznego / inny organ służący utrzymywaniu stałej współpracy z organizacjami

Istnieje praktyka podpisywania umów partnerskich z organizacjami



Respondenci wskazywali wszystkie zasady i rozwiązania, które ich zdaniem są stosowane przez UM

Warszawa

Warto też zwrócić uwagę na ocenę funkcjonowania współpracy: tylko 43% jest

przekonanych, że decyzje o przyznaniu środków publicznych zapadają w oparciu

o merytoryczne kryteria i nie liczą się układy, znajomości, polityczne rozgrywki, czy związki

radnych z organizacjami. 16% organizacji jest odmiennego zdania, a 42% udzieliło

odpowiedzi „trudno powiedzieć”. Okazuje się, że nawet wśród organizacji deklarujących

częste, regularne kontakty z samorządem gminnym, wciąż tylko 60% jest przekonanych,

że liczą się wyłącznie kryteria merytoryczne. Wydaje się więc, że komunikacja między

Urzędem a organizacjami wymaga jeszcze intensywnej pracy z obu stron.

Wiedza na temat programu współpracy i udział w jego uchwalaniu

Niska wiedza na temat zasad i procedur związanych ze współpracą na linii Urząd m.st.

Warszawy – sektor pozarządowy dotyczy również programu współpracy: zaledwie 47%

51

stołecznych organizacji wie, że w Warszawie taki dokument został uchwalony, 13% twierdzi,

że program ten nie istnieje, a aż 40% wybrało odpowiedź „trudno powiedzieć”. Wśród

organizacji współpracujących z Urzędem często i regularnie odsetek ten wzrasta, ale nadal

35% respondentów nie zdaje sobie sprawy z istnienia takiego dokumentu. Tak wysoki

odsetek odpowiedzi „nie wiem” niewątpliwie wskazuje na konieczność podjęcia działań,

które w jeszcze większym stopniu rozpowszechniłyby zapisy programu. Warto jednak

podkreślić, że dotychczas podejmowane działania (m.in. strona www.um.warszawa.pl/ngo,

o której więcej w ostatnim rozdziale tego opracowania, a także konsultacje społeczne

programu współpracy oraz działalność instytucji dialogu społecznego: Forum Dialogu

Społecznego i komisji dialogu społecznego) przynoszą efekty: dwa lata wcześniej zaledwie

30% organizacji było świadomych istnienia warszawskiego programu współpracy

z organizacjami pozarządowymi.

Powróćmy jednak do wyników ostatniej edycji badania. Większość organizacji

pozarządowych poinformowanych o istnieniu programu współpracy, jest też świadoma

faktu, że w opracowywaniu tego dokumentu uczestniczyło środowisko pozarządowe: 29%

mówi o szerokim zakresie prowadzonych konsultacji, 31% twierdzi, że uczestniczyły w nich

tylko wybrane organizacje. Oznacza to że w całym stołecznym sektorze pozarządowym tylko

14% organizacji świadomych jest faktu prowadzenia szeroko zakrojonych konsultacji, a 12%

samo w takich konsultacjach uczestniczyło. Co ciekawe, ponad jedna trzecia organizacji

uczestniczących w konsultacjach uznała że były one prowadzone jedynie z wybranymi

organizacjami.

52

Wykres 38. Wiedza na temat programu współpracy w UM Warszawa

53%

14%

14%

5%

14%

50%

19%

13%

6%

12%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

nie istnieje / nie wiem czy istnieje

tak, istnieje i był szeroko konsultowany ze środowiskiem pozarządowym

tak, istnieje i był konsultowany z wybranymi organizacjami

tak, istnieje, ale nie był konsultowany

tak, istnieje, ale trudno powiedzieć, czy był konsultowany



Forum Dialogu Społecznego i Komisje Dialogu Społecznego

W Urzędzie m.st. Warszawy funkcjonuje wiele zespołów o charakterze inicjatywnym

i doradczym, w pracach których uczestniczą organizacje pozarządowe. Od 2005 roku istnieje

Forum Dialogu Społecznego, którego głównym zadaniem jest współtworzenie i opiniowanie

kierunków działań władz miasta w zakresie współpracy z organizacjami pozarządowymi.

Prócz tego przy poszczególnych biurach miejskich funkcjonują Komisje Dialogu Społecznego

zajmujące się zagadnieniami z konkretnych dziedzin w ramach zadań publicznych. Także

w dzielnicach Warszawy funkcjonują tego rodzaju ciała – Dzielnicowe Komisje Dialogu

Społecznego.

Przeprowadzone badanie pokazuje, że świadomość istnienia Forum jest powszechniejsza niż

świadomość funkcjonowania Komisji Dialogu: o tym pierwszym słyszało 68% ankietowanych

przedstawicieli organizacji, o tych drugich – o dziesięć punktów procentowych mniej. Wiedza

na temat funkcjonowania tych ciał nie przekłada się jednak na aktywne w nich uczestnictwo:

udział w pracach Forum deklaruje 22% organizacji, zaś udział w pracy KDS-ów – 19%.

53

Wykres 39. Znajomość i uczestnictwo w Forum Dialogu Społecznego i Komisjach Dialogu Społecznego

22%

19%

45%

39%

32%

42%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Forum Dialogu Społecznego

Komisje Dialogu Społecznego i Dzielnicowe Komisje Dialogu Społecznego

słyszeliśmy i uczestniczymy w pracach słyszeliśmy, ale nie uczestniczymy w pracach nie słyszeliśmy

Podstawa procentowania: wszystkie organizacje z badania warszawskiego, N=501

54

Ocena współpracy

Na koniec tego rozdziału warto podsumować opinie i odczucia przedstawicieli organizacji

dotyczące współpracy z Urzędem m.st. Warszawy. Te, które zadeklarowały, że relacje z nim

są dla nich ważniejsze niż kontakty z innymi urzędami samorządowymi pytane były

o zadowolenie z istniejącej współpracy. Na skali 1-10 średnio oceniły ją na 6,3, przy czym im

częstsze kontakty organizacja deklarowała, tym wyższa była ocena tej współpracy.

Przedstawiciele tych organizacji poproszeni o ocenę konkretnych cech i postaw administracji

miejskiej w relacjach z organizacjami ocenili na skali 1-10 jej rzetelność i kompetencje na 5,9,

otwartość na współpracę na 5,6, zaś otwartość na nowe pomysły i inicjatywę na 5,5. Z kolei

spośród negatywnych cech najczęściej wskazywano na zbiurokratyzowanie administracji

(6,6), znacznie rzadziej na podejmowanie decyzji bez konsultacji z organizacjami (5,7), jeszcze

rzadziej na dowolne interpretowanie przepisów regulujących współpracę (5,3).

Wykres 40. Ocena cech i postaw administracji miejskiej w relacjach z organizacjami

6,6

6,2

5,9

5,9

5,7

5,6

5,5

5,5

5,3

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Zbiurokratyzowa

Chętnie pozbywająca się trudnych problemów

Rzetelna

Kompetentna

Podejmująca decyzje bez konsultacji z organizacjami pozarządowymi

Otwarta na współpracę

Wspierająca aktywność obywateli

Otwarta na nowe pomysły i inicjatywy

Dowolnie interpretująca przepisy regulujące współpracę

Podstawa procentowania: wszystkie organizacje, które wskazały Urząd m.st. Warszawy jako

najważniejszego partnera samorządowego, N=378

55

Część VI. ROLA INTERNETU W DZIAŁANIACH WARSZAWSKICH

ORGANIZACJI

Stopień wykorzystania internetu w pracach organizacji

Prawie dwie trzecie (65%) ankietowanych przedstawicieli władz warszawskich stowarzyszeń

i fundacji co najmniej raz dziennie korzysta z internetu w sprawach związanych z organizacją.

Gdy z kolei spojrzymy na perspektywę całych organizacji, nie tylko przedstawicieli ich władz,

widzimy, że internet na stałe zagościł w pracach ponad dwóch trzecich organizacji: 71%

deklaruje, że jest on bardzo istotny i jest wykorzystywany w codziennej pracy

(wśród wszystkich polskich organizacji odsetek ten wynosi 65%). Jedna piata (20%) określa

go jako „średnio istotny, wykorzystywany co jakiś czas”, a 7% – jako mało istotny lub

zupełnie nieistotny dla działania organizacji.

Warto też podkreślić, że 66% warszawskich organizacji ma własną stronę internetową,

a kolejne 6% jest w trakcie jej przygotowywania.

Portal ngo.pl, serwis warszawa.ngo.pl, serwis um.warszawa.pl/ngo

– znajomość i korzystanie

O portalu organizacji pozarządowych ngo.pl słyszało blisko dwie trzecie (64%) ankietowanych

przedstawicieli warszawskich organizacji. Jest to o 9 punktów procentowych więcej niż

przeciętna znajomość portalu w całym kraju. Łącznie można szacować, że ok. 57% organizacji

warszawskich korzysta z portalu przynajmniej od czasu do czasu.

Korzystanie z podserwisu dedykowanemu Warszawie – warszawa.ngo.pl – deklaruje około

połowy organizacji korzystających z portalu (28%). Szczególnie często odwiedzają go osoby

z organizacji najmłodszych (do 5 lat – 36%, podczas gdy wśród najstarszych, mających ponad

15 lat – tylko 21%). Gdy przeanalizujemy wskaźniki dla trzech najczęstszych pól działania

organizacji, okaże się, że stosunkowo często serwis warszawa.ngo.pl wykorzystywany jest

56

przez organizacje zajmujące się kulturą i sztuką (38%), rzadko natomiast przez te skupione

na sporcie, turystyce, rekreacji i hobby (19%). Widoczna jest też zależność od skali działania

organizacji: z serwisu często korzystają te ogólnopolskie lub działające na skalę

ponadnarodową (31%), rzadziej lokalne i regionalne.

Z kolei serwis poświęcony organizacjom pozarządowym prowadzony w ramach serwisu

Urzędu m.st. Warszawy: um.warszawa.pl/ngo jest znany przedstawicielom połowy

organizacji i odwiedzany przez 44% z nich. Podobnie jak w przypadku warszawskiego serwisu

portalu ngo.pl, z serwisu UM częściej korzystają organizacje zajmujące się kulturą i sztuką

(57%) niż te skupione na sporcie, rekreacji i hobby (42%) czy edukacji i wychowaniu (38%),

widać jednak inną prawidłowość jeśli chodzi o skalę działania: serwis stosunkowo często

odwiedzany jest przez organizacje działające na skalę lokalną (54%).

Wykres 41. Znajomości korzystanie z serwisów przeznaczonych dla organizacji pozarządowych

64%

50%

57%

28%

44%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%

portal ngo.pl

serwis warszawa.ngo.pl

serwis um.warszawa.pl/ngo

znajomość korzystanie

Podstawa procentowania: wszystkie badane organizacje z badania warszawskiego, N=501

57

Ocena wykorzystywanych stron internetowych dla organizacji

pozarządowych

Większość użytkowników zarówno portalu ngo.pl, jak i serwisu Urzędu m.st. Warszawy

poświęconego organizacjom ocenia pozytywnie zawartość serwisu. Oceniając poszczególne

jego aspekty na pięciopunktowej skali, większość respondentów wskazywała dwie górne

odpowiedzi. Odpowiedzi badanych ujawniają jednak pewne niedostatki serwisu Urzędu.

Warto jednak zauważyć, że niższe wskaźniki w stosunku do portalu ngo.pl wynikają po części

ze zwiększonego odsetka odpowiedzi „trudno powiedzieć” oraz wskazań środka skali, co

może być związane z rzadszym korzystaniem z serwisu UM niż z portalu ngo.pl.

Wykres 42. Ocena informacji publikowanych w serwisach – odsetek osób wskazujących 2 górne punkty na pięciostopniowej skali

78%

75%

85%

87%

50%

55%

62%

65%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

ciekawe

bardzo wyczerpujące

bardzo przydatne

zrozumiałe / przystępne

portal ngo.plN=390

serwis um.warszawa.pl/ngoN=220

Podstawa procentowania: wszystkie organizacje, korzystające z danego serwisu

Zarówno warszawski serwis portalu ngo.pl, jak i serwis UM poświęcony organizacjom są

przydatne użytkownikom w codziennej pracy: na pytanie o to, czy serwisy te przynoszą

organizacjom jakieś praktyczne korzyści ponad połowa użytkowników odpowiedziała

58

twierdząco, najczęściej wybierając jednak odpowiedź „raczej tak”, nie zaś „zdecydowanie

tak”.

Wykres 43. Czy informacje zamieszczone w serwisie przyniosły Panu(i) jakieś praktyczne korzyści?

14%

17%

55%

50%

19%

16%

3%

9%

9%

9%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

serwis warszawa.ngo.plN=137

serwis um.warszawa.pl/ngoN=209

Zdecydowanie tak Raczej tak Raczej nie Zdecydowanie nie Trudno powiedzieć

Podstawa procentowania: wszystkie organizacje, których ankietowany przedstawiciel korzysta z danego

serwisu

raport kondycja iii sektora 2010 -...

Documents