0

MINISTRIA E BRENDSHME

RAPORTI VJETOR 2018

PËR

ARRITJEN E OBJEKTIVAVE NGA POLICIA E SHTETIT

1

Pasqyra e lëndës

PËRMBLEDHJE EKZEKUTIVE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4

I. THELLIMI I LUFTËS KUNDËR KRIMIT TË ORGANIZUAR DHE KORRUPSIONIT

DHE LUFTA KUNDËR TERRORIZMIT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10

1.1 Task Forca Speciale Qendrore. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10

1.2 Lufta kundër krimeve ndaj personit dhe pronës . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12

1.3 Lufta kundër drogës . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14

1.3.1 Kultivimi i narkotikëve: Parandalimi dhe goditja e veprimtarisë

kriminale. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14

1.3.2 Prodhimi, shitja dhe trafikimi i narkotikëve . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16

1.4 Lufta kundër trafiqeve të paligjshme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

1.5 Veprimtaria kundër pastrimit të parave . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

1.6 Lufta kundër korrupsionit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19

1.7 Lufta kundër krimit ekonomik dhe financiar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

1.8 Tregues në fushën e krimeve kompjuterike . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21

1.9 Lufta kundër akteve terroriste . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21

II. PËRFORCIMI I ZBATIMIT TË LIGJIT DHE RRITJA E NIVELIT TË SIGURISË . . . . 22

III. FORCIMI I BASHKËPUNIMIT NDËRINSTITUCIONAL DHE NDËRKOMBËTAR . . 23

IV. MENAXHIMI I INTEGRUAR I KUFIRIT DHE MIGRACIONIT . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

4.1 Trendi migrator në 2018 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

4.2 Menaxhimi dhe trajtimi i të huajve në territorin e Republikës së

Shqipërisë si dhe trajnimi i kërkesave për vizë . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29

V. KONSOLIDIMI I POLICIMIT NË KOMUNITET . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30

5.1 Mbështetje për Policimin në Komunitet në Drejtoritë Vendore të Policisë 31

5.1.1 Mbështetja për rritjen e kapaciteteve të strukturës së Policimit në

Komunitet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

5.1.2 Parandalimi i Radikalizmit dhe Ekstremizmit të Dhunshëm . . . . . . . 32

5.1.3 Mbështetja në infrastrukturë . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

5.1.4 Mbështetja për bashkëpunim në nivel lokal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

5.2 Mbështetje për Menaxhimin Strategjik (MMS) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

5.3 Mbështetje për parandalimin e Dhunës në Familje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34

5.4 Grantet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34

2

VI. PROCESI I RISTRUKTURIMIT DHE RIORGANIZIMIT NË POLICINË E SHTETIT 35

VII. PËRSOSJA E MENAXHIMIT TË BURIMEVE NJERËZORE, FINANCIARE DHE

LOGJISTIKE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37

7.1 Shërbimet mbështetëse për vitin 2018 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38

VIII. TREGUESIT E VEPRIMTARISË SË INSTITUTIT TË POLICISË SHKENCORE . . . . . 40

8.1 Vlerësimi i performancës së strukturave të policisë. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41

8.1.1 Hetimi administrativ i shkeljeve të raportuara ndaj punonjësve të

policisë . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41

IX. PERCEPTIMI I QYTETARËVE MBI SIGURINË DHE POLICINË . . . . . . . . . . . . . . . . 42

X. RAPORTE, QËNDRIME DHE VËZHGIME TË INSTITUCIONEVE TË TJERA PËR

POLICINË E SHTETIT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43

10.1 Avokati i Popullit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43

10.2 Komiteti Shqiptar i Helsinkit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45

10.3 Shërbimi për Çështjet e Brendshme dhe Ankesat (SHÇBA) . . . . . . . . 46

XI. KOMUNIKIMI ME MEDIAT DHE PUBLIKUN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47

11.1 Aplikacioni “Komisariati Dixhital”. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48

11.2 Sallat e Komandimit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50

3

PËRMBLEDHJE EKZEKUTIVE

Në qendër të përpjekjeve të Policisë së Shtetit, gjatë vitit 2018, ka qenë puna për realizimin e

objektivave strategjike të përcaktuara në politikat prioritare të qeverisë në fushën e rendit dhe sigurisë

publike, programin vjetor të Drejtorisë së Përgjithshme të Policisë së Shtetit, në Strategjinë Kombëtare

për Integrim dhe Zhvillim, Planin Kombëtar të Integrimit Evropian 2018-2020 dhe në strategjitë e tjera

sektoriale.

Referuar Strategjisë së Rendit Publik 2015 – 2020 prioritetet kryesore te punës së Policisë së Shtetit

edhe për këtë vit kanë qenë:

- Thellimi i luftës kundër krimit të organizuar dhe korrupsionit, duke synuar goditjen e grupeve e

rrjeteve kriminale dhe të pasurisë së tyre;

- Përforcimi i zbatimit të ligjit për rritjen e nivelit të sigurisë;

- Menaxhimi i integruar i kufirit dhe i migracionit;

- Forcimi i bashkëpunimit ndërinstitucional dhe ndërkombëtar;

- Zhvillimi dhe përafrimi i standardeve të organizatës së policisë me ato të BE-së.

Bazuar në rezultatet e arritura të Policisë së Shtetit, vlerësohet se gjatë vitit 2018 janë përmbushur me

sukses detyrat institucionale për ruajtjen e rendit publik, parandalimin dhe goditjen e veprimtarisë

kriminale, rritjen e parametrave të sigurisë rrugore, rritjen e standardeve të kontrollit dhe mbikëqyrjes së

kufirit dhe parandalimin e goditjen e krimit ndërkufitar. Gjithashtu, për këtë periudhë është përfituar

përvojë edhe në menaxhimin më të mirë të situatave për ruajtjen e rendit e sigurisë publike gjatë

zhvillimit të aktiviteteve të rëndësishme kombëtare dhe ndërkombëtare.

Prioritetet kryesore të punës së Policisë së Shtetit për vitin 2018 kanë qenë: respektimi i lirive e të

drejtave të individit, sigurimi i rendit publik, parandalimi i krimit (sidomos mbrojtja e jetës, shëndetit,

pronës publike dhe asaj private), por edhe goditja e çdo lloj krimi, veçanërisht atij të organizuar.

Ndërkohë, në prioritetet e Policisë së Shtetit ka qenë edhe mbështetja e procesit reformues të saj, si

nëpërmjet hartimit të legjislacionit të ri të nevojshëm, ashtu edhe përmes reformimit strukturor e

funksional, me qëllim rritjen e efektivitetit dhe efiçencës së punës së saj.

4

Gjatë vitit 2018 situata e rendit dhe sigurisë publike në vend ka vijuar të përmirësohet në raport me

periudhat paraardhëse. Si rezultat, kryesisht i punës të Policisë së Shtetit, Shqipëria është sot një vend

më i qetë e më i sigurt për të gjithë njerëzit, për bizneset dhe pronat e tyre, për investitorët e huaj etj.

Kriminaliteti në përgjithësi ruajti të njëjtat nivele si dhe një vit më parë. Kështu, janë evidentuar gjithsej

34, 468 vepra penale dhe zbuluar 29, 849 ( ose 86.6 % ) prej tyre. Në krahasim me vitin 2017, numri i

rasteve të evidentuara është 151 vepra penale më shumë ose + 0. 44 %. Ulje e numrit të veprave penale

vërehet për krimet kundër jetës, përfshirë edhe krimin e “Vrasjes me dashje” (1 më pak) dhe “Vrasjes së

mbetur në tentativë” (15 më pak).

Një nga prioritetet më të rëndësishme gjatë vitit 2018, ka qenë parandalimi i veprimtarisë

kriminale të kultivimit dhe trafikimit të bimëve narkotike në zbatim të “Planit Kombëtar të Veprimit

kundër kultivimit dhe trafikimit të kanabisit, 2018 - 2020”, miratuar me VKM Nr.313, datë 31.05.2018.

Policia e Shtetit mori masa të gjithanshme për sensibilizimin e komunitetit, duke rritur bashkëpunimin

me agjencitë ligjzbatuese, forcuar kontrollin e territorit - përfshirë monitorimin ajror, rritjen e sasisë dhe

cilësisë së informacionit në lidhje me këtë fenomen kriminal, etj.

Si rezultat i këtyre masave të marra, gjatë vitit 2018 vlerësohet se, në krahasim me dy vitet e fundit,

është reduktuar në mënyrë të ndjeshme numri i bimëve narkotike të kultivuara e të asgjësuara, si dhe i

sipërfaqeve të kultivuara me to, duke bërë të mundur që viti 2018 të evidentohet si viti më i suksesshëm

për rezultatet që janë arritur nga Policia e Shtetit në luftën kundër kultivimit të kanabisit. Sasitë e

Marijuanës së sekuestruar në vitin 2018 kanë qenë 3. 8 herë më të ulëta se në vitin 2017. Rënia e sasive

të sekuestruara është e lidhur me masat parandaluese që janë marrë në vitet 2017-2018 në luftën kundër

trafikimit dhe kultivimit të kanabisit.

Për goditjen e aktivitetit të prodhimit, shitjes dhe trafikimit të narkotikëve janë zhvilluar gjithsej

153 operacione policore (prej të cilave 109 në nivel kombëtar dhe 44 në bashkëpunim me partnerët

ndërkombëtar) dhe janë goditur 25 grupe kriminale të prodhimit, shitjes e trafikut të lëndëve narkotike.

Arritje pozitive të Policisë së Shtetit për vitin 2018 janë shënuar edhe në drejtim të parandalimit

dhe goditjes së trafikimeve të paligjshme, për të cilat janë zhvilluar 12 operacione policore dhe janë

goditur 6 grupe kriminale.

5

Për goditjen e aktiviteteve kriminale në fushën ekonomiko-financiare, gjatë vitit 2018 janë zhvilluar

109 operacione policore, janë referuar 574 hetime pro-aktive dhe goditur 38 grupe kriminale. Sa i përket

luftës ndaj korrupsionit, në vitin 2018 janë referuar 979 raste të veprave penale të korrupsionit dhe

krimeve në detyrë, ku 66 % të tyre e zënë veprat penale të kryera nga punonjës në detyrë. Në kuadër të

goditjes së korrupsionit janë proceduar 1, 394 persona të dyshuar, janë referuar 362 hetime pro-aktive

dhe janë realizuar me sukses 48 operacione policore.

Për veprën penale “Pastrimi i produkteve të veprës penale ose veprimtarisë kriminale” janë

sekuestruar në cilësinë e provës materiale asete me vlerë rreth 21,510,885 Euro. Në këtë drejtim

rezulton se nga veprat bazë që kanë gjeneruar pastrimin e parave dominojnë ato në fushën e narkotikëve,

të cilat përbëjnë 42 % të rasteve të referuara për pastrim të parave.

Rritja në nivel të lartë i bashkëpunimit, shkëmbimit të informacionit dhe numrit të operacioneve

të përbashkëta me shërbimet inteligjente dhe ligjzbatuese në vend e rajon për parandalimin e akteve

terroriste ka qenë intensive, si në planin e brendshëm dhe atë të jashtëm. Kjo ka bërë të mundur që të

ruhet niveli “I ulët” i kërcënimit nga aktet terroriste, një objektiv tjetër ky i realizuar nga Policia e Shtetit

për vitin 2018.

Kujdes i veçantë nga ana e Policisë së Shtetit i është kushtuar parandalimit dhe trajtimit të dhunës

në familje nëpërmjet marrjes së masave, nisur nga shtimi sasior i funksioneve e strukturave që merren

me këtë fenomen për të vijuar me përmirësimin e kushteve e standardeve të trajtimit të tyre, forcimit të

bashkëpunimit me institucionet dhe shoqërinë civile, rritjen e aftësisë profesionale të personelit,

ndërgjegjësimin e komunitetit, etj. Në vitin 2018 janë evidentuar 11 vrasje në familje me 20 viktima.

Në fushën e krimeve ndaj pasurisë rezulton një rënie e ndjeshme e vjedhjeve me dhunë dhe vjedhjeve

të automjeteve, por mbetet problematike evidentimi dhe zbulueshmëria e shkatërrimit të pronës me

eksploziv, rritja e numrit të vjedhjeve me armë, e vjedhjeve të banesave e të lokaleve të tregtisë.

6

Suksese të rëndësishme janë shënuar edhe gjatë periudhës 10-mujore të funksionimit të Njësisë

Hetimore Task-Forca Speciale Qendrore, ku janë realizuar dhe finalizuar me sukses 9 operacione

policore, janë në ndjekje 30 procedime penale, janë goditur anëtarë të 10 grupeve kriminale, etj.

Për vitin 2018 puna është përqendruar në përsosjen e komponentëve të Menaxhimit të Integruar të

Kufirit dhe sistemit të sigurisë kufitare, nëpërmjet rritjes së standardeve të kontrollit kufitar,

parandalimin e goditjen e krimit ndërkufitar, menaxhimin e migracionit, rritjen e kapaciteteve dhe

aftësive tekniko-profesionale, si dhe forcimin e bashkëpunimit ndërinstitucional dhe ndërkombëtar sipas

standardeve të BE-së.

Menaxhimi i migracionit, parandalimi dhe menaxhimi i shtetasve të huaj të kapur në territorin e

Republikës së Shqipërisë me dokumente të parregullta, është shprehje e standardeve të kontrollit dhe

shërbimit ndaj të huajve në territor, evidentimit të të huajve të parregullt, si dhe forcimit të partneritetit

mbi migracionin me vendet e rajonit, vendet e BE, si dhe vendet e tjera të origjinës. Kjo ka qenë një

ndër sfidat më të rëndësishme për policinë kufitare dhe të migracionit dhe për Policinë e Shtetit në

përgjithësi. Fenomeni i azilkërkimit të shtetasve shqiptarë në vendet e BE-së ka pësuar një rënie prej -

26. 4 % krahasuar me vitin 2017.1

Një prioritet i vazhdueshëm për PSH ka qenë parandalimi i aksidenteve dhe rritja e sigurisë rrugore,

duke bërë të mundur që në vitin 2018 të ulet në - 260 raste më pak numri i aksidenteve rrugore

krahasuar me vitin 2017.

Në kuadër të konceptit dhe strategjisë së Policimit në Komunitet, në nivel qendror është hartuar dhe

miratuar Dokumenti i Policimit në Komunitet 2018-2020 dhe Plani i Veprimit. Aktualisht po punohet për

detajimin e procedurave monitoruese dhe raportuese, mbështetur në tregues të matshëm. Në kuadër të

mbështetjes dhe zbatimit të kësaj strategjie u është dhënë asistencë e plotë dy Drejtorive Vendore të

Policisë, konkretisht asaj në Kukës dhe Elbasan. Implementimi i konceptit të Policimit në Komunitet ka

rezultuar në rritjen e kapaciteteve profesionale, një infrastrukturë më të shëndoshë policimi dhe

bashkëpunim më të mirë në nivel lokal.

1 https://ec.europa.eu/eurostat, publikuar me datë 18 Prill 2019

7

Bashkëpunimi ndërkombëtar është forcuar më tej nëpërmjet nënshkrimit të marrëveshjeve të reja të

bashkëpunimit dy dhe shumëpalësh. Aktualisht, vendi ynë ka rreth 140 marrëveshje / memorandume të

bashkëpunimit ndërkombëtar të nënshkruara në fushën e sigurisë, ndërkohë që vetëm gjatë vitit 2018

janë nënshkruar 15 marrëveshje / memorandume ndërkombëtare. Në kuadër të bashkëpunimit me vendet

partnere, ka vijuar informimi periodik i institucioneve ndërkombëtare dhe organizatave homologe mbi

rezultatet e Policisë së Shtetit në luftën kundër krimit të organizuar, terrorizmit, krimeve ndërkufitare

dhe për garantimin e sigurisë publike. Në këtë kuadër janë përgatitur dhe botuar buletinet përkatëse dhe

janë organizuar takime të vazhdueshme për prezantimin e tyre.

Gjatë vitit 2018, si rezultat i bashkëpunimit të frytshëm ndërkombëtar, është mundësuar goditja e 25

grupeve kriminale të prodhimit, shitjes e trafikimit të lëndëve narkotike, si dhe janë zhvilluar 44

operacione policore të formave të ndryshme të bashkëpunimit ndërkombëtar policor. Për rezultatet e

arritura në luftën kundër trafikimit të drogës, Qendra për Zbatimin e Ligjit nё Evropën Juglindore

(SELEC) në Rumani ka vlerësuar me çmim të parë për të 3-in vit radhazi Policinë Shqiptare.

Në kuadrin e bashkëpunimit me EUROPOL, Policia e Shtetit është anëtarësuar në 3 projekte analitike

të tij. Aktualisht, Shqipëria bën pjesë në 11 projekte analitike (nga 30 të tilla). Gjatë vitit 2018, nga Zyra

Kombëtare EUROPOL janë zhvilluar apo koordinuar 8 operacione ndërkombëtare, janë zhvilluar 2

takime operacionale dhe janë përcjellë në total 51 ftesa për pjesëmarrje në takime, operacione dhe

konferenca të ndryshme. Në vitin 2018 është nënshkruar dhe ratifikuar Marrëveshja ndërmjet

Republikës së Shqipërisë dhe EUROPOL, e cila do të mundësojë vendosjen e një Oficeri Ndërlidhës

të EUROPOL në ambientet e Policisë së Shtetit në vendin tonë.

Gjatë vitit 2018, është koordinuar me sukses puna ndërmjet strukturave të Drejtorisë së

Përgjithshme të Policisë së Shtetit me strukturave qendrore të administratës publike, për hartimin

dhe ndjekjen e raportimeve në kuadër të përmbushjes së detyrimeve në funksion të procesit

integrues të vendit tonë në BE.

Performanca e Policisë së Shtetit ka ardhur në përmirësim të vazhdueshëm edhe si rezultat i

përmirësimit të kuadrit ligjor në të cilin ajo e kryen veprimtarinë e saj, duke synuar përafrimin e tij

me atë të vendeve të Bashkimit Evropian. Për mbështetjen e Policisë së Shtetit u hartuan 5 ligje, 8

8

projektvendime të Këshillit të Ministrave, 20 akte normative të Ministrit të Brendshëm, 10 marrëveshje

ndërinstitucionale me struktura qendrore të administratës publike, 40 procedura standarde të punës së

shërbimeve policore dhe hartimi i të gjitha përshkrimeve të reja të punës, në përputhje me riorganizimin

strukturor.

Menaxhimi, zhvillimi dhe administrimi i burimeve në dispozicion të Policisë së Shtetit kanë bërë të

mundur sigurimin e mbështetjes së nevojshme me kapacitete njerëzore, materiale, shërbime e investime,

pajisje e sisteme të shkëmbimit të informacionit të strukturave operacionale të policisë. Ndërkohë, është

synuar zhvillimi i politikave të reja për menaxhimin e burimeve njerëzore, zhvillimin e personelit,

ecurinë në karrierë, përmirësimin strukturor, rritjen e nivelit të trajtimit financiar, si dhe rritjen e

kapaciteteve profesionale të personelit nëpërmjet trajnimeve periodike, me qëllim final përmirësimin e

performancës dhe ofrimin e një shërbimi cilësor ndaj komunitetit.

Në Akademinë e Sigurisë për vitin 2018, në Fakultetin e Sigurisë dhe Hetimit kanë ndjekur studimet 367

studentë, të cilët do të plotësojnë nevojat e Policisë së Shtetit për sektorin e hetimit të krimeve në

komisariate dhe nivele të tjera operacionale.

Aktiviteti i Policisë së Shtetit ka qenë objekt i vëzhgimeve e monitorimeve të institucioneve të ndryshme

të pavarura, shoqërisë civile dhe organizmave të tjerë. Në këtë kuadër, Policia e Shtetit ka respektuar

dhe pranuar kërkesat për inspektime dhe monitorime nga Avokati i Popullit, Komiteti Shqiptar i

Helsinkit etj, lidhur me trajtimin dhe respektimin e të drejtave të njeriut – në veçanti për personat e

privuar nga liria në ambientet e policisë. Në zbatim të rekomandimeve të institucionit të Avokatit të

Popullit për përmirësimin dhe krijimin e kushteve të përshtatshme në ambientet e policisë për këtë

kategori personash, janë marrë masa nga Drejtoria e Përgjithshme e Policisë së Shtetit për hartimin e

planeve të nevojshme për zbatimin e tyre.

Komunikimi me Median dhe Publikun i PSH-së gjatë kësaj periudhe ka synuar informimin në kohë të

publikut, reagimin e duhur në rastet kur është cënuar imazhi i Policisë, si dhe pasqyrimin e rezultateve të

arrira nga strukturat e policisë në qendër dhe bazë. Në këtë kuadër, gjatë vitit 2018 janë dhënë rreth 595

njoftime mbi rezultatet e strukturave të policisë, reagime e sqarime për publikun, janë realizuar rreth 44

konferenca për shtyp, 138 prononcime për shtyp, si dhe 64 dalje në emisione televizive nga titullarë të

9

lartë të Policisë së Shtetit e deri në nivel specialistësh. Ky aktivitet mediatik ka kontribuar në

përmirësimin e perceptimit dhe në rritjen e vlerësimit të publikut për policinë e shtetit.

I. THELLIMI I LUFTËS KUNDËR KRIMIT TË ORGANIZUAR DHE KORRUPSIONIT (DUKE SYNUAR GODITJEN E GRUPEVE E RRJETEVE KRIMINALE DHE TË PASURISË SË TYRE) DHE LUFTA KUNDËR TERRORIZMIT

Realizimi i këtij prioriteti strategjik është kryer nëpërmjet rritjes së efektivitetit të luftës kundër krimit të

organizuar, trafiqeve të paligjshme, terrorizmit dhe korrupsionit. Për këtë qëllim është ngritur dhe

funksionon Task-Forca Qendrore operacionale, me përgjegjësinë e zbatimit të planit të veprimit për

luftën kundër krimit të organizuar, Operacioni “Forca e Ligjit”.

Në funksion të vënies në eficencë të strukturave të reja të krijuara, janë përfunduar të gjitha përshkrimet

e reja të punës, procedurat standarde, si dhe objekti i punës për çdo strukturë qendrore apo vendore të

policisë.

I.1. Task Forca Speciale Qendrore

Me qëllim rritjen e efektivitetit në luftën kundër krimit të organizuar, Njësia Hetimore e Task-Forcës

Speciale Qendrore (TFSQ) dhe Njësia Task-Forcë Vendore e Tiranës, gjatë vitit 2018 (Mars–Dhjetor

2018) kanë marrë në ndjekje nga drejtoritë vendore të policisë 23 procedime policore të grupeve të

strukturuara kriminale më të rrezikshme. Për të gjitha këto procedime policore, mbështetur në analizën e

riskut të hartuar nga Drejtoria e Analizës dhe Informacionit Kriminal, janë përfunduar studimet dhe janë

hartuar relacionet, së bashku me planet e masave me detyra dhe afate konkrete.

Veprimtaria e Njësisë Hetimore pranë TFSQ gjatë vitit 2018 është fokusuar si më poshtë:

Janë referuar pranë Prokurorisë Për Krime të Rënda aktivitetet e 18 grupeve të strukturuara

kriminale;

10

Janë ndjekur hetimet për 30 dosje hetimore nga specialistët e hetimit te Task-Forcës Speciale

Qendrore dhe të Task Forcës Speciale të DVP Tiranë;

Janë referuar 5 procedime pranë Prokurorive të Rretheve Gjyqësore Shkodër, Durrës dhe Tiranë,

për veprën penale të “Pastrimit të produkteve të veprës penale ose veprimtarisë kriminale”, kryer

nga anëtarë të këtyre grupeve kriminale;

Janë referuar 5 raste hetimesh pasurore në Prokurorinë për Krimet e Rënda (referuar Ligjit nr.

10192 “Antimafia”).

Janë rifilluar 8 procedime penale të vjetra (lidhur me ngjarje të rënda kriminale të dyshuara të

kryera nga anëtarët e grupeve kriminale aktualisht në ndjekje). Nga këto, 2 procedime janë të

zbuluara ndërsa dokumentimi i procedimeve të tjera është në proces;

Janë ezauruar kërkesat dërguar SHISH, Njësisë për Bashkëpunim Ndërkombëtar, Njësisë / Sektorit

për mbledhjen dhe përpunimin e informacionit për profilet kriminale të anëtareve të grupeve, si dhe

me Njësinë për Analizën Financiare për profilet pasurore të pjesëtarëve të grupeve;

Janë zhvilluar takime të konsiderueshme operacionale me partnerët Gjermanë, Belgë, Holandezë,

Italianë, Spanjollë, si dhe me EUROPOL dhe EuroJust.

Në vijim të këtij raporti theksohet se nga 30 procedime penale, në ndjekje nga specialistët e

njësisë hetimore, ndër rezultatet më të rëndësishme mund të evidentohen:

Kapja dhe sekuestrimi i një sasie të konsiderueshme kokaine (i cili vazhdon të ndiqet në koordinim

me autoritetet Gjermane), ku u bë i mundur arrestimi në Gjermani i drejtuesit të grupit kriminal;

Arrestimi i 39 personave për dhënie ndihme për kalim të paligjshëm kufiri me qëllim emigrimin e

paligjshëm drejt Britanisë së Madhe, Kanadasë dhe SHBA-së.

Arrestimi i 14 anëtarëve të grupit kriminal “Bajri” dhe shpalljen në kërkim ndërkombëtar të 4 prej

tyre, të cilët po hetohen edhe për akuzat e “Pastrimit të produkteve të veprës penale”, ndërsa vijon

hetimi pasuror ndaj tyre. Hetimet e kësaj çështjeje u kryen në bashkëpunim me autoritetet Belge dhe

Holandeze dhe si rezultat u realizua arrestimi jashtë vendit tonë i tre anëtarëve të këtij grupi

kriminal;

Goditja e 1 grupi kriminal, ku përveç hetimeve të autoriteteve malazeze, po hetohet në vendin tonë

për veprën penale të “Pastrimit të produkteve të veprës penale”. Hetimet e kësaj çështjeje penale janë

11

shoqëruar dhe me sekuestro preventive për një kompleks shërbimesh (hotel, bar, restorant, etj.) dhe

15 mijë m2 tokë;

Kapja dhe sekuestrimi i një sasie të konsiderueshme vlere monetare në euro të padeklaruara dhe të

fshehura në disa autovetura të importuara nga vende të BE-së. Çështja vazhdon të ndiqet në

koordinim me autoritetet Belge, Gjermane, Italiane dhe Holandeze, në kuadër të së cilës janë

zhvilluar takime operacionale të përbashkëta në bashkëpunim me EUROPOL dhe EUROJUST.

Gjithashtu, gjatë kësaj periudhe, në kuadër të goditjes së aktivitetit të grupeve të strukturuara kriminale

në ndjekje, janë realizuar edhe 9 operacione policore të finalizuara me sukses, në bashkëpunim të

ngushtë edhe me partnerët ndërkombëtarë, ku më të spikaturit janë operacionet e koduara “Last

Snoë”, “Bizark”, “One if by land”, “272”, “TRICK/MASHTRIMI”, “OAZ”.

Gjatë vitit 2018, nga strukturat për hetimin e korrupsionit në DPPSH janë evidentuar 324 vepra penale

për “Korrupsion”, parashikuar nga Neni 248 i Kodit Penal, për të cilat janë proceduar penalisht 441

autorë të dyshuar, janë arrestuar / ndaluar 107 autorë, janë proceduar në gjendje të lirë 326 autorë dhe

shpallur në kërkim 8 autorë. Po kështu, janë finalizuar 3 operacione policore siç janë “RANISHTJA 1,

2 dhe 3”, ku si rezultat janë ndaluar 34 zyrtarë publikë të cilët kanë abuzuar me detyrën, duke falsifikuar

dhe tjetërsuar sipërfaqe truall / tokë shtetërore dhe troje kryesisht në zonën bregdetare Durrës dhe Lezhë

të cilat përllogariten në total 265,860 m2.

I.2. Lufta kundër krimeve ndaj personit dhe pronës

Objektivat e përcaktuara në Strategjinë e Rendit Publik 2015-2020 dhe në Programin Vjetor të DPPSH

për vitin 2018 ishin: përqendrimi i shërbimeve në luftën kundër krimit nëpërmjet rritjes së forcës

zbuluese dhe zbatimit të masave për parandalimin e ngjarjeve të rënda kriminale, si dhe rritja e forcës

parandaluese dhe ndëshkuese ndaj krimeve në familje.

Në lidhje me veprat penale të rënda ndaj personit u evidentuan 323 vepra të tilla dhe janë zbuluar

rreth 91% e tyre.

12

Në vitin 2018 vrasjet me dashje shënojnë rënie me një vrasje më pak në krahasim me vitin 2017 dhe

njëkohësisht shënojnë numrin më të ulët të vrasjeve të ndodhura në 10 vitet e fundit. Gjithashtu janë

zbuluar e dokumentuar edhe 3 vrasje të vjetra, ndodhur në vitin 2017 në Fier dhe Tiranë. Vlen të

përmendet që objektivi për uljen e numrit të krimit të vrasjes me 12 % deri në vitin 2020, është tejkaluar

në masën 44 %.

Krimet në familje, pavarësisht se janë evidentuar 4 raste më pak se viti 2017, shënojnë numër

krahasimisht të lartë të viktimave, për shkak të ngjarjes së rëndë të ndodhur në fshatin Resulaj, Vlorë, ku

u vranë 8 shtetas, mes të cilëve edhe dy të mitur.

Krimet e rënda ndaj pronës

Në vitin 2018 janë evidentuar 116 vepra penale të rënda ndaj pasurisë dhe janë zbuluar rreth 46 % e

tyre, duke shënuar një rritje me 13 % krahasuar me një vit më parë, por dhe rritje me 5 % të

zbulueshmërisë. Me gjithë rritjen me 5 % të forcës zbuluese, problematikë mbetet niveli i ulët i

zbulimit të veprave penale në këtë fushë.

13

Në fushën e krimeve të rënda ndaj pasurisë, mbetet problematikë zbulimi i veprave penale të

shkatërrimit të pronës me eksploziv, ku konstatohet tendencë në rritje e rasteve, konkretisht me 11 %

më shumë se në vitin 2017. Me gjithë rritjen prej 1. 66 % të zbulueshmërisë në krahasim me vitin 2017,

zbulimi i rasteve të shkatërrimit të pronës me eksploziv mbetet në nivele të ulëta.

Gjatë vitit 2018 rezulton një rritje e numrit të krimeve të rënda duke shënuar 69 % më shumë vjedhje

me armë në krahasim me vitin 2017, 6 % rritje në vjedhjet e banesave dhe 21 % më shumë vjedhje të

lokaleve të tregtisë. Pavarësisht faktit që ka patur rritje të këtyre krimeve, ka patur edhe rritje të

zbulueshmërisë me 17 %.

Nga ana tjetër, evidentohet se për këtë periudhe janë ulur veprat penale të vjedhjeve me dhunë ( me 35

% ) dhe vjedhjeve të automjeteve ( 23 % ).

14

I.3. Lufta kundër drogës

I.3.1. Kultivimi i narkotikëve: Parandalimi dhe goditja e veprimtarisë kriminale

Policia e Shtetit ka vënë në të gjitha masat e planifikuara, në luftën kundër kultivimit të bimëve

narkotike, duke realizuar objektivin e përcaktuar në Programin Vjetor të Punës së DPPSH. Masat e

realizuara në këtë kuadër paraqiten si më poshtë:

Është realizuar me 133 % objektivi i uljes me 20 % të numrit të bimëve të kultivuara dhe asgjësuara

në krahasim me 2017;

Është krijuar harta digjitale e sistemit “Gis-Narkotik” dhe janë trajnuar punonjësit për hedhjen e të

dhënave për kultivimin e narkotikëve;

Janë marrë masa të gjithanshme për ndërgjegjësimin e komunitetit në parandalimin e kultivimit të

bimëve narkotike, nëpërmjet zhvillimit të takimeve me drejtues të organeve të qeverisjes vendore,

grupe të komunitetit, ndërsa, nxënës të shkollave janë ndërgjegjësuar lidhur me përdorimin e

narkotikëve. Janë zhvilluar 12 takime ndërgjegjësuese në nivel rajonal si dhe janë zhvilluar gjithsej

913 takime me pjesëmarrjen e 24,915 personave në nivel vendor;

Është bashkëpunuar me institucionet e tjera ligjzbatuese në drejtim të marrjes, administrimit dhe

trajtimit të informacioneve të ardhura prej tyre. Gjithashtu, është bashkëpunuar me Ministrinë e

Mbrojtjes e partnerët ndërkombëtarë për kontrollin e territorit nëpërmjet monitorimit nga ajri.

Si rezultat i masave të marra për parandalimin dhe goditjen e veprimtarisë kriminale të kultivimit të

narkotikëve, gjatë vitit 2018 në krahasim me dy vitet e fundit konstatohet një reduktim shumë i

ndjeshëm i numrit të bimëve narkotike të kultivuara / asgjësuara dhe reduktim i sipërfaqes së parcelave

të kultivuara me bimë narkotike, duke bërë që viti 2018 të jetë viti më i suksesshëm për rezultatet që

janë arritur në luftën kundër kultivimit të Kanabisit.

15

Në vitin 2018 janë referuar 40 hetime proaktive, ose 16 hetime më shumë ( +66% ) se në vitin

2017. Nga hetimet proaktive të referuara janë realizuar 24 hetime proaktive, kundrejt vetëm 5 në vitin

2017.

Në vitin 2018 numri i parcelave të identifikuara / asgjësuara me bimë kanabis shënoi nivelin më të

ulët, ku u identifikuan 379 parcela të kultivuara me bimë narkotike, rreth 24% më pak se në vitin 2017

dhe 13 herë më pak se në vitin 2016.

I.3.2. Prodhimi, shitja dhe trafikimi i narkotikëve

Krahasuar me vitin 2017, vepra penale e “Prodhimit dhe shitjes së narkotikëve” ka rënë me 4.5 %,

ndërsa vepra penale e “Trafikimit të narkotikëve” ka rënë me 37 %. Rënia e numrit të rasteve të

trafikimit është një tjetër tregues pozitiv i punës së PSH-së i arritur në luftën kundër narkotikëve.

Gjatë vitit 2018 janë referuar 142 hetime me përdorimin e teknikave speciale hetimore. Ky numër

hetimesh ka sjellë realizimin në masën 184% të objektivit të vendosur në Programin Vjetor të

DPPSH për kryerjen e jo më pak se 50 hetimeve me përdorimin e teknikave speciale hetimore.

Gjatë vitit 2018, krahasuar me vitin paraardhës janë rritur sasitë e sekuestruara: të Kokainës me 626 kg

e 860 gram; të Heroinës me + 2 kg e 475.95 gram, të vajit të Hashishit me +44 L 629 ml. Gjithashtu

është sekuestruar 182 kg Opium.

Sasitë e marijuanës së sekuestruar në vitin 2018 kanë qenë 3.8 herë më të ulëta se në vitin 2017.

Rënia e sasive të sekuestruara është e lidhur me masat parandaluese, që janë marrë në vitet 2017 - 2018

në luftën kundër kultivimit të Kanabisit, si rezultat i të cilave kultivimi i Kanabisit dhe prodhimi i

nënprodukteve është ulur ndjeshëm.

16

Gjatë vitit 2018 janë goditur 25 grupe kriminale të prodhimit, shitjes e trafikimit të lëndëve

narkotike.

Për goditjen e aktivitetit të prodhimit, shitjes dhe trafikimit të narkotikëve janë zhvilluar gjithsej 153

operacione policore (71 % e të cilëve në nivel kombëtar, ndërsa 29 % në bashkëpunim me partnerët

ndërkombëtarë).

Në nivel kombëtar janë zhvilluar 109 operacione, ku më të suksesshëm vlerësohen operacionet “Last

Snoë”, “Piramida”, “Xhamlliku”, “Transportuesit”, etj.

Gjatë vitit 2018 janë zhvilluar 44 operacione policore të formave të ndryshme të bashkëpunimit

ndërkombëtar. Kjo periudhë shënon forcim të bashkëpunimit me EUROPOL, INTERPOL, SELEC,

DEA dhe oficerët e kontaktit, nëpërmjet zhvillimit të takimeve të përbashkëta me partnerët

ndërkombëtarë në funksion të procedimeve penale në ndjekje, si dhe zhvillimit të operacioneve dhe

hetimeve paralele, duke finalizuar me sukses një numër të konsiderueshëm operacionesh ndërkombëtare.

Si më të spikaturat, mund të përmenden operacionet: “Over sea”, “Volvo 4”, “Precizioni”, “Brenog

2018” dhe “Ring”.

Objektivi i përcaktuar për zhvillimin e më shumë se 30 operacioneve nëpërmjet formave të

ndryshme të bashkëpunimit ndërkombëtar është realizuar në masën 147 %.

17

SELEC në shenjë mirënjohjeje për rezultatet e shkëlqyera tё arritura, çmimin e parë ia ka dhënë dy

operacioneve policore shqiptare, një prej të cilëve është operacioni “Precizoni”, zhvilluar në fushën e

trafikut ndërkombëtar të narkotikëve.

I.4. Lufta kundër trafiqeve të paligjshme

Gjatë vitit 2018 janë evidentuar 1,465 vepra penale në fushën e trafiqeve të paligjshme, me

zbulueshmëri 96.58 %. Numrin më të madh të veprave penale në këtë fushë e zënë kalimet e paligjshme

të kufirit, me 69 % të totalit të veprave penale të evidentuara. Krahasuar me vitin 2017, numri i veprave

penale në fushën e trafiqeve të paligjshme është rritur me 39.4 %. Rritja e këtyre veprave lidhet

kryesisht me rritjen e flukseve migratore të shtetasve të vendeve të treta, të cilët hyjnë në kufirin e vendit

tonë në mënyrë të paligjshme nga kufiri i gjelbër me Greqinë, duke patur destinacion vendet e BE-së.

Gjatë vitit 2018 nga strukturat kundër trafiqeve te paligjshme në nivel vendor dhe qendror janë zhvilluar

12 operacione policore, si dhe janë goditur 6 grupe kriminale me aktivitet në fushën e trafikimit të

armëve, të veprave të artit, të dhënies së ndihmës për kalime të paligjshme të kufirit dhe shfrytëzimit të

femrave për prostitucion.

I.5. Veprimtaria kundër pastrimit të parave

Në vitin 2018 janë evidentuar 406 raste në fushën e pastrimit të parave me implikimin e 523 personave

të dyshuar për këtë aktivitet. Krahasuar me një vit më parë, këtë vit janë evidentuar 3. 57 % më shumë

vepra penale.

18

Për veprën penale “Pastrimi i produkteve të veprës penale ose veprimtarisë kriminale” janë sekuestruar

në cilësinë e provës materiale rreth 21,510,885 Euro. Në raport me objektivin e përcaktuar në programin

vjetor të DPPSH, janë sekuestruar 16,510,885 euro më shumë.

Për vitin 2018, rezulton se veprat bazë që gjenerojnë pastrimin e parave dominohen nga ato në fushën e

narkotikëve, të cilat përbëjnë 42 % të rasteve të referuara për pastrim të parave. Në këtë periudhë, nga

Njësia për Hetimin e Krimit Ekonomik e Financiar janë goditur 2 grupe kriminale me aktivitet në fushën

e pastrimit të parave.

Në zbatim të Ligjit Nr. 10192 “Për parandalimin dhe goditjen e krimit të organizuar, trafikimit,

korrupsionit dhe krimet e tjera, nëpërmjet masave parandaluese kundër pasurisë” (njohur si Ligji

Antimafia), janë sekuestruar pasuri dhe llogari bankare me vlerë 17,600,000 Euro, ose 52 % më

shumë se në vitin 2017. Me vendim të Gjykatës së Krimeve të Rënda janë konfiskuar pasuri të

luajtshme me vlerë rreth 30,000 Euro.

I.6. Lufta kundër korrupsionit

Në vitin 2018 janë referuar 979 raste të veprave penale të korrupsionit dhe krimeve në detyrë ( 66 %

prej të cilave kryer nga nëpunës publikë). Në krahasim me vitin 2017, janë evidentuar 11 % më pak

raste.

19

Janë proceduar 1,394 persona të dyshuar për vepra penale në fushën e korrupsionit, kryesisht nëpunës

publikë, nga të cilët 206 janë arrestuar dhe ndaluar, 1,164 ndiqen në gjendje të lirë dhe 24 shpallur në

kërkim. Në fushën kundër korrupsionit dhe krimeve në detyrë janë referuar 362 hetimeve proaktive dhe

janë finalizuar me sukses 48 operacione policore. Përsa i pëket objektivtit të përcaktuar në programin

vjetor të DPPSH për rritjen me 2.5 % të operacioneve në këtë fushë, konkretisht nga zhvillimi i 46

operacioneve, është tejkaluar me 4 %.

Ecuri pozitive është konstatuar edhe në goditjen e rasteve të korrupsionit në disa fusha si në: drejtësi,

tatime, shëndetësi, transport rrugor dhe në administratën publike.

Gjatë vitit 2018, strukturat kundër korrupsionit kanë arritur rezultate të vlerësueshme në identifikimin,

hetimin dhe goditjen e grupeve kriminale apo individëve të cilët kanë ushtruar apo ushtrojnë aktivitete

kriminale në këtë fushë. Në këtë periudhë janë goditur 17 grupe kriminale, ku vlerësohet goditja e 3

grupeve që kishin abuzuar me tokat në vijën bregdetare, të cilët nëpërmjet veprimeve korruptive apo

duke shpërdoruar detyrën kanë përfituar pasuri të paligjshme në emër të tyre apo personave të tretë,

duke i shkaktuar një dëm të konsiderueshëm pasurisë shtetërore.

Për vitin 2018, kanë rezultuar 98 raste ( punonjës policie ), të dyshuar për kryerjen veprimeve

korruptive, ku janë rekomanduar këto masa disiplinore:

Përjashtim nga Policia, 38 raste

Ulje me një gradë deri 6 muaj 2 raste

Shtyrje e afatit të gradimit deri në dy vjet 23 raste

Mbajtja e pagës në masën 5 ditë pune 5 raste

Rekomanduar për masë të lehtë 2 raste

Pezulluar disiplinarisht nga detyra 28 raste

I.7. Lufta kundër krimit ekonomik dhe financiar

Në vitin 2018 janë evidentuar 3, 335 vepra penale të tjera në fushën e krimit ekonomik financiar dhe

janë proceduar 3, 708 persona të dyshuar për këtë aktivitet. Përqindjen më të madhe e përbëjnë veprat

penale në fushën e falsifikimit ( 37 % ) e atë të tatim taksave ( 29 % ).

20

Objektivi për rritjen me 2% të referimeve të veprave penale për hetimin e krimit ekonomik

financiar është tejkaluar në masën 5%.

Strukturat kundër krimit ekonomik kanë vijuar çdo muaj operacionin ndërinstitucional kundër

informalitetit, rezultatet e të cilit janë pasqyruar në Operacionin “Kundër evazionit” dhe Operacionin

“Kundër paligjshmërisë të lojërave të fatit”.

Drejtoria e Përgjithshme e Policisë së Shtetit, në vijim të masave të përbashkëta me INTERPOL dhe

EUROPOL, në bashkëpunim me Drejtorinë e Përgjithshme të Doganave dhe Autoritetin Kombëtar të

Ushqimit, në vitin 2018, u zhvillua operacioni ndërkombëtar, Operacioni VII “Për goditjen e aktivitetit

kriminal të prodhimit, trafikimit, importimit / eksportimit të mallrave ushqimore dhe pijeve të

falsifikuara / nën standarde”, ku janë kontrolluar në total rreth 544 subjekte, proceduar penalisht 71

subjekte dhe janë sekuestruar mallra në vlerë rreth 166. 368 USD.

Gjatë vitit 2018, strukturat e Hetimit të Pastrimit të Parave dhe Aseteve në DPPSH kanë organizuar

operacionin policor “ Black Market – 5 ”, për goditjen e veprës penale “Ushtrim pa licencë i veprës

penale”, parashikuar nga neni 170/ç i Kodit Penal. Ky operacion u shtri në 12 DVP, ku u proceduan 67

autorë, u sekuestruan me cilësinë e provës 6, 560, 300 lekë; 5, 805 USD; 275 Paund; 700 Franga

Zvicerane; 7, 000 Kruner Suedez; 1, 700, 000 Bono Privatizimi.

Në përmbushje të rekomandimeve të MONEYVAL, është rritur numri i rasteve të hetimeve proaktive

dhe i përdorimit të metodave speciale të hetimit për parandalimin, dokumentimin dhe goditjen e veprës

penale “Pastrim i produkteve të veprës penale”, parashikuar nga neni 287 i Kodit Penal, është

përmirësuar bashkëpunimi dhe bashkëveprimi me DPPPP, AMF, Hetimin Tatimor, Hetimin Doganor;

është thelluar koordinimi me Task-Forcën Speciale, INTERPOL, EUROPOL, Prokurorinë e Krimeve të

Rënda, Prokuroritë pranë Gjykatave të Shkallës së Parë, SHISH dhe organet e tjera shtetërore në luftën

kundër pastrimit të parave, etj.

I.8. Tregues në fushën e krimeve kompjuterike

21

Në fushën e krimeve kompjuterike, në vitin 2018 janë evidentuar 189 vepra penale, prej të cilave janë

zbuluar 32 %, me 63 autorë të proceduar. Në krahasim me vitin 2017, janë evidentuar 13 % më pak

vepra penale në këtë fushë.

I.9. Lufta kundër akteve terroriste

Objektivi kryesor i Policisë së Shtetit për vitin 2018 ka qenë ruajtja e nivelit të “ULËT” të kërcënimit

nga aktet terroriste, nëpërmjet marrjes së masave të nevojshme për parandalimin e tyre në bashkëpunim

me shërbimet inteligjente dhe ligjzbatuese në vend dhe rajon. Nga studimet dhe vlerësimet e bëra për

kërcënimet terroriste, rezulton se ky objektiv është realizuar.

Përveç masave të tjera, kjo është bërë e mundur nëpërmjet rritjes së nivelit të bashkëpunimit, kryesisht

nëpërmjet shkëmbimit të informacionit dhe zhvillimit të operacioneve të përbashkëta me shërbimet

inteligjente dhe agjencitë ligjzbatuese në vend dhe rajon për parandalimin e akteve terroriste, si në

planin e brendshëm dhe të jashtëm.

Në bashkëpunimin me struktura jashtë vendit evidentojmë aktivitetet me partnerët tanë strategjikë FBI

dhe CIA, INTERPOL, EUROPOL, oficerët e kontaktit të vendeve të BE-së dhe të vendeve të tjera në

vendin tonë, Policinë e Kosovës, Policinë Izraelite, vendet e Beneluxit, etj. Në këtë kuadër veçojmë

bashkëpunimin shumë të mirë për çështjen e MEK me FBI në lidhje me aktet terroriste që mund të

kryheshin ndaj tyre, me vendet e Beneluksit për akte të mundshme kriminale ndaj autoriteteve të larta

shtetërore, si dhe për individë të shpallur në kërkim ndërkombëtar për vepra që lidhen me terrorizmin

apo për individët e dyshuar për pjesëmarrje në konfliktin e armatosur në Siri / Irak.

Për vitin 2018 janë evidentuar nga Policia 15 akte terroriste me 13 autore, ndërsa për vitin 2017 janë 17

me 17 autorë.

II. PËRFORCIMI I ZBATIMIT TË LIGJIT DHE RRITJA E NIVELIT TË SIGURISË

22

Strukturat e Policisë së Shtetit kanë ushtruar kontroll të plotë të territorit në funksion të garantimit të

rendit dhe sigurisë publike dhe parandalimit të veprave penale, duke bërë të mundur garantimin e rendit

publik gjatë zhvillimit të 4, 044 aktiviteteve masive, si dhe garantimin e rendit dhe të sigurisë rrugore

gjatë sezonit turistik. Megjithëse, gjatë këtij viti pati një rritje prej 16 % më shumë të numrit të

pushuesve dhe mjeteve në krahasim me vitin 2017.

Janë ofruar 344, 019 shërbime administrative nga zyrat e shërbimit për qytetarët (mesatarisht 1, 323

shërbime në ditë), janë trajtuar në përputhje me aktet ligjore dhe nënligjore në ambientet e sigurisë së

komisariateve të policisë 6, 422 persona të ndaluar / arrestuar dhe 52, 755 persona të shoqëruar; janë

mbështetur institucionet e tjera shtetërore dhe subjektet juridike e fizike në 100, 646 raste si dhe janë

zhvilluar 141, 596 takime në zonë me drejtues të pushtetit vendor, shkolla, biznese, etj.

Një prioritet i vazhdueshëm ka qenë dhe mbetet parandalimi i aksidenteve dhe rritja e sigurisë

rrugore, duke bërë të mundur që në vitin 2018 të ulet në 260 më pak numri i aksidenteve rrugore,

krahasuar me vitin 2017.

Kryerja e fushatave ndërgjegjësuese dhe planeve operacionale të organizuara kanë ndikuar ndjeshëm në

uljen e numrit të aksidenteve dhe pasojave të tyre.

Gjatë vitit 2018 janë vendosur 32, 022 masa administrative më shumë se e njëjta periudhë një vit më

parë.

III. FORCIMI I BASHKËPUNIMIT NDËRINSTITUCIONAL DHE NDËRKOMBËTAR

Tregues i matshëm i performancës në këtë drejtim është rritja e numrit të informacioneve të shkëmbyera

me partnerët ndërkombëtarë, ku është shkëmbyer 5 % më shumë se në vitin e kaluar. Kështu, gjatë vitit

2018 janë shkëmbyer në total nga INTERPOL dhe EUROPOL 25, 516 informacione me zyrat partnere,

duke shënuar një rritje me 24. 9 % krahasuar me vitin 2017 ( 20, 423 informacione ).

23

Në vitin 2018, Zyra Kombëtare EUROPOL ka koordinuar 8 operacione ndërkombëtare, kundrejt 3 gjatë

vitit 2017. Përmes zbatimit të Projektit Ëinpro III ( IPA 2015 ), është realizuar objektivi për rritjen e

kapaciteteve të Drejtorisë së Mbrojtjes së Dëshmitarëve dhe Bashkëpunëtorëve të Drejtësisë dhe është

realizuar hartimi i procedurave standarde për protokollin që janë në proces miratimi.

Gjatë këtij viti, janë ndjekur dhe koordinuar me sukses disa projekte dhe iniciativa përmes pikave të

kontaktit, konkretisht:

Konventa Policore PCC SEE, ku vendi ynë mori presidencën e kësaj iniciative në gjashtëmujorin e

dytë të vitit 2018, gjatë së cilës u realizuan me sukses 3 aktivitete në Tiranë;

Projekti Rajonal IPA 2017 “Lufta Kundër Krimeve të Rënda dhe Krimit të Organizuar në Ballkanin

Perëndimor”, në kuadër të të cilit janë zhvilluar e mundësuar 9 trajnime brenda dhe jashtë vendit, 3

takime operacionale jashtë vendit në kuadër të hetimeve të TF Speciale; 2 ëorkshope; financim 15,

000 Euro për blerje pajisjesh nga Drejtoria e Posaçme Operacionale; mbështetje për Akademinë e

Sigurisë për zhvillimin e Konferencës së 3-të Shkencore Ndërkombëtare për krimin kompjuterik dhe

sigurinë kombëtare; mundësimi i vizitës së një delegacioni të PSH, kryesuar nga Drejtori i

Përgjithshëm i PSH në kuadër të forcimit të bashkëpunimit me agjencitë ligjzbatuese të Italisë, etj.

Ky projekt do të vazhdojë deri në Dhjetor 2019;

Projekti Rajonal për armët e zjarrit, SEESAC, ku në Policinë e Shtetit është krijuar dhe pika

kombëtare për ndjekjen e projektit në bashkëpunim me Ministrinë e Brendshme;

Gjatë vitit 2018 është mundësuar pjesëmarrja e Drejtorit të Përgjithshëm të Policisë së Shtetit në

Asamblenë e Përgjithshme të Shoqatës së Shefave të Policisë të Europës Juglindore, SEPCA, e cila

u zhvillua në datat 18.04.2018 - 20.4.2018, në qytetin e Ohrit, Maqedoni si dhe në atë të zhvilluar

më 10.12.2018, në qytetin e Shkupit.

Numri i personave të shpallur në kërkim si nga autoritetet shqiptare ashtu dhe nga autoritetet e huaja,

ka pasur tendencë në rritje. Gjatë vitit 2018 janë shpallur në kërkim nga autoritetet shqiptare 367

persona dhe në fund të vitit 2018 gjendja është 1, 698 persona, duke shënuar një rritje me 306 persona

ose + 21.9 % në krahasim me vitin e kaluar.

24

Nga autoritetet e huaja janë shpallur në kërkim 368 persona dhe në fund të vitit 2018 gjendja ishte 1, 023

persona, duke shënuar një rritje me 243 persona ose + 31.1 % më shumë krahasuar me vitin e kaluar.

233 nga personat në kërkim të shpallur nga autoritetet e huaja, janë të ekstradueshëm.

Nga ana e Policisë së Shtetit janë evidentuar dhe dërguar për verifikim Zyrave Qendrore Kombëtare

të INTERPOL-it (ZQKI) të vendeve homologe, informacione për 652 anëtarë të grupeve kriminale,

dhe janë hedhur në sistem të dhënat për automjetet në kërkim (të vjedhura apo të grabitura) për 5 vitet e

fundit. Gjatë vitit 2018, ZQKI Tirana në bashkëpunim me Sekretariatin e Përgjithshëm të INTERPOL

dhe zyrat homologe, kanë zhvilluar dhe koordinuar 10 operacione të përbashkëta ( krahasuar me 4 në

vitin 2017, ose +150 % ).

Marrëveshja për bashkëpunimin strategjik dhe operacional ndërmjet EUROPOL dhe Republikës

së Shqipërisë (ratifikuar në vitin 2014 dhe përditësuar më 2018) lejon shkëmbimin e të dhënave

personale ndërmjet palëve. Shkëmbimi i informacionit bëhet nga Aplikacioni i Rrjetit të Sigurt të

Shkëmbimit të Informacionit – SIENA. Shqipëria tashmë ka Oficer Ndërlidhes në EUROPOL.

Gjatë vitit 2018 është nënshkruar dhe ratifikuar Marrëveshja ndërmjet Republikës së Shqipërisë

dhe EUROPOL, e cila mundësoi vendosjen e një Oficeri Ndërlidhës të EUROPOL në ambientet e

Policisë së Shtetit. Në kuadrin e bashkëpunimit me EUROPOL, gjatë vitit 2018 Policia e Shtetit është

anëtarësuar në 3 Projekte Analitike të EUROPOL. Aktualisht Shqipëria bën pjesë në 11 projekte

analitike (nga 30 të tilla). Gjatë vitit 2018, nga Zyra Kombëtare EUROPOL janë zhvilluar apo

koordinuar 8 operacione ndërkombëtare ( krahasuar me 3 operacione vitin e kaluar ).

Task-Forca “Antiskifter”, në bashkëpunim me Prokurorinë dhe strukturat e Policisë së Shtetit, ka

ndjekur 5 procedime penale si dhe ka zbatuar në një kohë të shpejtë 5 letër-porosi adresuar autoriteteve

shqiptare nga autoritetet kompetente Gjermane (2), Franceze (1), Belge (1), Spanjolle (1). TF ka marrë

pjesë në 8 takime operacionale si dhe ka koordinuar e zhvilluar 3 operacione ndërkombëtare.

Nga Oficerët Ndërlidhës, në total janë shkëmbyer 4, 134 korrespondenca ( krahasuar me 3,269 më

2017 ose +26.4 % ). Janë kryer 13 operacione ndërkombëtare në rajon të koordinuara edhe nga Oficerët

Ndërlidhës tanë në SELEC, Turqi, Itali, Belgjikë etj.

25

Operacionet “ONE IF BY LAND” dhe “PRECIZIONI” u vlerësuan me çmimin e parë nga SELEC si

operacionet më të suksesshme në rajon për 6-mujorin e parë të vitit 2018.

IV. MENAXHIMI I INTEGRUAR I KUFIRIT DHE MIGRACIONIT

Konsolidimi dhe zbatimi i akteve ligjore e nënligjore në fushën e Menaxhimit të Integruar të Kufirit dhe

Migracionit, në zbatimin e standardeve të kontrollit dhe mbikëqyrjes së kufirit për lehtësimin e

procedurave gjatë kalimit të njerëzve dhe mallrave nëpërmjet kufirit, ka përbërë objektivin kryesor të

tyre.

Në kuadër të marrëveshjeve të bashkëpunimit ndërkufitar, drejtuesit kryesorë të Policisë së Shtetit

kanë zhvilluar takime dypalëshe me autoritetet drejtuese të policisë kufitare të vendeve fqinje. Fokusi i

tyre ka qenë forcimi i mbikëqyrjes së kufirit për parandalimin dhe goditjen e krimit ndërkufitar dhe

imigracionit të parregullt nga vendet e treta. Një ndër masat e rëndësishme të planifikuara nga PSH ka

synuar në vijimësi forcimin e kontrollit për shtetasit shqiptarë që udhëtojnë nga vendet fqinje drejt

vendeve të BE-së, me qëllim azilkërkimin abuziv. Në muajin Shkurt të vitit 2018 u zhvillua edhe takimi

i Komitetit të Ripranimeve Mal i Zi – Shqipëri, në të cilin u trajtuan çështjen e ripranimit të shtetasve.

Në vazhdimësi, gjatë vitit 2018 është punuar për vënien në punë me kapacitet të plotë të Qendrës së

Bashkëpunimit Policor trepalësh Shqipëri – Mal i Zi – Kosovë, në Plavë, ndërsa vazhdojnë negociatat

për ngritjen e një qendre të tillë me Greqinë. Në bashkëpunim me autoritetet Malazeze janë negociuar

draftet e marrëveshjeve për hapjen e pikave të kalimit kufitare në Zogaj dhe Pulaj dhe është përgatitur

drafti i marrëveshjes së bashkëpunimit në fushën e sigurisë së kufijve me Kroacinë.

Në kuadër të zbatimit të protokolleve për patrullimin e përbashkët me vendet fqinje për 2018,

Policia e Shtetit ka zhvilluar gjithsej 274 patrullime të përbashkëta me Policinë e Kosovës; 254

patrullime me Policinë e Malit të Zi; 105 patrullime me Policinë e Maqedonisë; 333 patrullime me

Guardia di Finanzia. Janë kryer në bashkëpunim me GdiF 46 operacione të përbashkëta kundër trafiqeve

të paligjshme, gjatë të cilëve janë sekuestruar mjete lundruese gomone, lëndë narkotike kanabis sativa, si

dhe janë arrestuar 38 shtetas.

26

Në bashkëpunim me FRONTEX janë zhvilluar 15 aktivitete ku kanë marrë pjesë 37 përfaqësues nga

Departamenti për Kufirin dhe Migracionin dhe nga Drejtoritë Vendore për Kufirin dhe Migracionin, si

dhe janë zhvilluar 14 operacione të përbashkëta.

Në kuadër të bashkëpunimit me DCAF (Kontrolli Demokratik i Forcave të Armatosura, think-tank

ndërqeveritar me seli në Gjenevë), janë realizuar 2 operacione të përbashkëta të zhvilluara në vendin

tonë në PKK Kakavijë, me vendet fqinje dhe 1 operacion i koordinuar, si dhe në Operacionin TUZI të

zhvilluar në Mal të Zi.

Në zbatim të Urdhrit të Kryeministrit Nr.39, datë 28.02.2018, “Për miratimin e planit të masave

përgatitore për mbarëvajtjen e Sezonit Turistik Veror për vitin 2018 dhe ngritjen e grupit

ndërinstitucional të punës, Task-Forcë për Menaxhimin e Sezonit Turistik Veror”, si dhe Planeve

të masave të DPPSH, nga strukturat e Policisë Kufitare dhe Migracionit janë marrë një seri masash për

të bërë të mundur përballimin e kërkesave dhe nevojave. Referuar realizimit të këtij objektivi për 2018,

nga ana e shërbimeve të Policisë Kufitare dhe Migracionit janë përpunuar në hyrje-dalje në kufirin

shtetëror gjithsej 2, 775, 343 shtetas të huaj që kanë hyrë në vendin tonë për qëllime turistike, ose

24 % më shumë se një vit më parë.

Shërbimet dhe strukturat e varësisë së Departamentit të Policisë Kufitare dhe Migracionit, gjatë vitit

2018 kanë ndaluar 566 persona në kërkim, nga të cilët 467 në kërkim ndërkombëtar, 60 në kërkim

kombëtar dhe 39 në kërkim nga autoritetet kosovare.

Menaxhimi i migracionit, parandalimi dhe menaxhimi i imigracionit të shtetasve të huaj të kapur

në territorin e Shqipërisë me dokumente të parregullta (i cili ka synuar rritjen e standardeve të kontrollit

dhe shërbimit ndaj të huajve në territor, evidentimin dhe parandalimin e të huajve të parregullt, forcimin

e partneritetit mbi migracionin me vendet e rajonit, vendet e BE, si dhe vendet e tjera të origjinës), ka

qenë ndër sfidat kryesore për policinë kufitare dhe migracionit.

IV.1. Trendi migrator në 2018

27

Edhe gjatë vitit 2018, fenomeni i shtetasve shqiptarë që në mënyrë abuzive kanë kërkuar azil të pabazë

në vendet anëtare të BE-së dhe Schengen, ka vijuar të regjistrojë një numër të konsiderueshëm,

megjithëse ka një rënie krahasuar me vitin 2017. Ky fenomen ka diktuar marrjen e një sërë masash për

forcimin e kontrollit kufitar të shtetasve shqiptarë që udhëtonin drejt këtyre vendeve, duke treguar

vëmendje të veçantë ndaj të miturve të pashoqëruar.

Sipas të dhënave zyrtare të publikuar nga EUROSTAT, (organizëm për përpunimin e statistikave i

Komisionit Evropian) të rifreskuara më datë 18.04.2019, gjatë vitit 2018 ( Janar – Dhjetor ) në vendet e

BE-së kanë kërkuar azil 18,825 shtetas shqiptarë. Duke e krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të

kaluar, në të cilin numri i azilkërkuesve shqiptarë ka qenë 25, 585 konstatojmë një ulje prej -26.4 % të

rasteve të azilkërkimit, më pak për 2018-tën.

Strukturat për Kufirin dhe Migracionin kanë forcuar kontrollet kufitare ndaj shtetasve që udhëtojnë drejt

vendeve anëtare të BE-së / Schengen, duke kërkuar plotësimin e të gjitha kushteve të kërkuara. Si

rezultat i marrjes së këtyre masave, për vitin 2018 u është refuzuar dalja nga Republika e Shqipërisë 20,

255 shtetasve, ose 8, 080 shtetas më shumë krahasuar me vitin 2017 (me 12,175 Dalje shtetasish të

refuzuar).

28

Departamenti për Kufirin dhe Migracionin ka krijuar një mekanizëm funksional monitorimi të

situatës të lëvizjes së shtetasve shqiptarë, nëpërmjet trajtimit të rasteve të refuzimit të tyre nga

autoritetet policore të vendeve të zonës Schengen. Në këtë drejtim është intensifikuar puna për

parandalimin e kalimeve të paligjshme të kufirit. Gjatë vitit 2018 janë kapur për kalim të paligjshëm të

kufirit 2, 158 shtetas shqiptarë.

IV.2 Menaxhimi dhe trajtimi i të huajve në territorin e Republikës së Shqipërisë si dhe trajnimi i kërkesave

për vizë

Numri i imigrantëve në Shqipëri ka ardhur në rritje duke bërë që gjatë vitit 2018 në Shqipëri të

gjenden me qëndrim të rregullt 14, 664 të huaj ( kundrejt 12, 906 të huaj në vitin 2017 ), nga të cilët 67

% me banim në Tiranë dhe 70 % për motiv punësimi. Përveç 2, 838 shtetasve Iranianë të grupit

Muxhahedin në Shqipëri, vendin e parë e zënë shtetasit Italianë (1, 582 shtetas), pasuar nga ata Turq (1,

563 shtetas) dhe Kosovarë (1, 435 shtetas).

29

Bazuar në punën e bërë për trajtimin e të huajve me qëndrim të rregullt në territor dhe referuar të

dhënave të Regjistrit Elektronik për të Huajt ( FER ), gjatë vitit 2018 janë përpunuar 10, 514 kërkesa.

Në këtë raport duhet evidentuar fakti se drejt vendeve të Ballkanit Perëndimor ka shumë vite që është

konstatuar si fenomen imigracioni ilegal me prejardhje afrikane dhe aziatike ( nga vendet e Lindjes së

Mesme dhe Afrikës Veriore), që tenton të përdorë vendet e këtij rajoni për të arritur më pas në vendet e

Bashkimit Evropian. Në interes të mbajtjes nën kontroll sa më të plotë të këtij fenomeni, është caktuar

dhe funksionon pika e kontaktit me FRONTEX, duke përdorur për raportim sistemin JORA. Nëpërmjet

këtij sistemi bëhet shkëmbimi i vazhdueshëm i informacionit me FRONTEX-in për situatën e

migracionit në rajonin e Ballkanit.

Monitorimi dhe parandalimi i emigracionit të parregullt

Gjatë vitit 2018 u monitorua regjimi i lëvizjes pa viza, në vendet e BE-së / Schengen, ku rezulton se janë

kthyer 14, 230 shtetas shqiptarë pa shkelur territorin e vendit tjetër ( INAD ). Numri i lartë i shtetasve

shqiptarë të cilëve u është refuzuar hyrja në BE / Schengen është vlerësuar si shqetësim edhe nga

autoritetet e policisë shqiptare, edhe nga homologët e vendeve anëtare të BE-së, dhe në këtë kuadër janë

identifikuar rrugë e mënyra të ndryshme për uljen e këtij numri.

Rënia me 5, 414 e numrit të përgjithshëm të shtetasve të refuzuar në hyrje të zonës Schengen është një

tregues pozitiv dhe reflekton masat e marra nga autoritetet e Policisë Kufitare për të kontrolluar sa më

mirë daljen e shtetasve tanë për në vendet e BE, sipas gjithë rregullave të përcaktuara për të lëvizur në

këtë zonë.

Gjatë vitit 2018 në zbatim të marrëveshjeve të ripranimit janë trajtuar dhe kthyer përgjigje për 651

kërkesa për ripranimin e shtetasve shqiptarë.

V. KONSOLIDIMI I POLICIMIT NË KOMUNITET

Në të gjithë institucionet e arsimit, prania e punonjësve të policisë ka qenë e vazhdueshme. Për herë të

parë në strukturën e policisë, në muajin Maj 2018, u parashikua funksioni i ndihmës specialistëve

të Policimit në Komunitet për edukimin në shkolla.

30

Në këtë kuadër është bashkëpunuar me institucionet arsimore dhe është ndjekur dhe monitoruar projekti

pilot “Për oficerët e sigurisë në shkollat e Tiranës”, 15 oficerë sigurie janë trajnuar si pika kontakti

ndërmjet policisë dhe shkollave dhe puna e tyre pranë shkollave të mesme në Tiranë ka rezultuar e

suksesshme. Këta kanë për detyrë forcimin e bashkëpunimit me oficerët e policimit në komunitet,

përmirësimin e perceptimit të oficerit të sigurisë tek nxënësit, si dhe forcimin e marrëdhënieve ndërmjet

tyre dhe policisë. Mbi bazën e eksperiencës së zbatimit të këtij projekti është miratuar VKM me Nr. 600,

datë 09.10.2018, “Për shërbimin e sigurisë publike në 150 institucione të arsimit parauniversitar dhe

oficerët e sigurisë në shkollat e mesme dhe 9-vjeçare në të gjithë vendin, për shkëmbimin e

informacionit dhe parandalimin e ngjarjeve kriminale brenda dhe pranë territorit të shkollave publike

dhe jopublike”.

Gjithashtu, Programi “Edukimi, ndërgjegjësimi dhe reduktimi i kërkesës për drogë dhe substanca të tjera

të rrezikshme” në shkollat 9-vjeçare, bazuar në Marrëveshjen e Bashkëpunimit ndërmjet Ministrisë së

Arsimit dhe Sportit dhe Ministrisë së Brendshme, është mundësuar në nivel Qendror me bashkëpunimin

e Drejtorisë së Përgjithshme të Policisë Shtetit dhe Drejtorisë së Edukimit Parauniversitar në MAS,

ndërsa në nivel vendor me bashkëpunimin e Drejtorive Vendore të Policisë dhe Drejtorive Arsimore

Rajonale (DAR), si dhe me asistencën e Programit ICITAP dhe të Ambasadës Amerikane në Tiranë.

Gjatë vitit mësimor 2017-2018 janë gjithsej 19, 402 nxënës përfitues të këtij Programi.

V.1. Mbështetje për Policimin në Komunitet në Drejtoritë Vendore të Policisë

Ne vlerësojmë se policimi i orientuar nga komuniteti synon të ndërtojë besimin dhe të rrisë

komunikimin ndërmjet policisë dhe publikut për të punuar sëbashku në zgjidhjen e problemeve të rendit

e të çështjeve të sigurisë, për të përmirësuar në këtë mënyrë cilësinë e jetës së gjithsecilit dhe të

komunitetit në tërësi.

Në kuadër të këtij komponenti nga DPPSH në bashkëpunim me partnerët është ofruar asistencë e plotë

për dy Drejtoritë Vendore të Policisë në Elbasan dhe në Kukës. Fokusi i këtij projekti përfshin një

analizë të mangësive në ofrimin e shërbimit, sigurimit të fondeve për projekte konkrete brenda

Drejtorive Vendore të Policisë që të plotësojnë këto mangësi, mbështetje materiale për përmirësimin e

31

infrastrukturës, përpjekje për të forcuar përgjegjshmërinë e policisë dhe fonde për të aplikuar qasje të

suksesshme në DVP të tjera.

Nga fillimi i vitit 2018 e deri më tani janë zhvilluar aktivitetet e mëposhtme:

V.1.1. Mbështetja për rritjen e kapaciteteve të strukturës së Policimit në Komunitet

Si fillim, në bashkëpunim me DPPSH dhe DVP-të pilot, është bërë një analizë e hollësishme e situatës

në këto dy drejtori. Rezultatet e analizës ndihmuan në projektimin e funksioneve organike, strukturave të

reja dhe përshkrimit të detyrave e përgjegjësive të Oficerit të Policimit në Komunitet (OPK) në DVP-të

pilot të përzgjedhura.

Gjatë kësaj periudhe janë zhvilluar trajnimet e mëposhtme:

"Forcimi i Policimit në Komunitet" ku morën pjesë 25 shefa të seksioneve të Policimit në

Komunitet, PK-së;

Trajnimi për Ndihmës Specialistët e Policimit në Komunitet (NSPK) në DVP Elbasan, Kukës,

Durrës, Lezhë, Shkodër dhe Vlorë ( në total 260 NSPK të trajnuar për 4 ditë, në bashkëpunim me

trajnuesit e Akademisë së Sigurisë );

Trajnimi i 52 NSPK-ve që merren me edukimin e të rinjve në shkolla, me qëllim parandalimin dhe

zhvillimin e fushatave informuese për të rinjtë dhe komunitetin;

Në DVP Elbasan dhe Kukës është bërë edhe trajnimi në vendin e punës për disa NSPK të zonave

urbane dhe rurale.

NSPK-të edukatorë kanë zhvilluar rregullisht takime me nxënësit në shkolla për ndërgjegjësimin kundër

përdorimit të drogës, duhanit e alkoolit, duke vijuar edhe më tej me tema të tjera për të cilat

ndërgjegjësimi është i domosdoshëm, siç janë qarkullimi rrugor, bulizmi, krimi kibernetik etj. Programi

ka dhuruar pajisje të ndryshme si laptop dhe projektorë për Komisariatin e Elbasanit dhe Kukësit, për të

zhvilluar sa më mirë këto orë edukative. Në Elbasan është krijuar faqja në Facebook e Policit Virtual

dhe janë zhvilluar disa fushata informuese për përdoruesit e saj, me qëllim përdorimin sa më të gjerë nga

të rinjtë.

32

V.1.2. Parandalimi i Radikalizmit dhe Ekstremizmit të Dhunshëm

Për të parandaluar dhe minimizuar fenomenin e radikalizmit dhe ekstremizmit të dhunshëm, duke u

nisur nga fakti se strukturat e policimit në komunitet kanë një rol të rëndësishëm në evidentimin dhe

parandalimin e tij, nga ana e Policisë së Shtetit është marrë pjesë në konferencat kombëtare dhe rajonale

të zhvilluara “Për ekstremizmin e dhunshëm”, organizuar edhe nga ekspertë të BE-së, ku është kërkuar

trajnimi i efektivë shqiptarë për këtë qëllim, si dhe janë zhvilluar trajnime profesionale të efektivëve të

policimit në komunitet për çështje të ekstremizmit të dhunshëm.

Nga koordinatorët e projektit CIJA, në bashkëpunim me Qendrën e Koordinimit Kombëtar Kundër

Ekstremizmit të Dhunshëm, në Shqipëri, u zhvillua Konferenca me temë “Kundër ekstremizmit të

dhunshëm në Ballkanin Perëndimor: Krijimi i urave lidhëse me qëllim, ngushtimin e diferencave mes

kërkimeve shkencore dhe politikave ”, ku pjesëmarrësit në këtë takim ishin nga institucione të ndryshme

shtetërore dhe private si dhe nga shtete si: Shqipëria, Kosova, Maqedonia, Serbia, etj, si dhe

koordinatorët e CIJA ( Commission for International Justice and Accountability ).

Nga përfaqësues të Policisë Sllovene u zhvillua seminari “ Projekt First Line ”, ku ishin ftuar

përfaqësues nga strukturat e Policisë së Shtetit, nga institucionet e tjera ligjzbatuese të përfshira në

përpjekjet e tyre kundër fenomenit të ekstremizmit të dhunshëm, OJF, përfaqësues të pushtetit vendor,

etj, me qëllim identifikimin e nevojave të përbashkëta për ngushtimin e diferencave, për rritjen e

bashkëpunimit, si dhe shkëmbimit të praktikave dhe eksperiencave më të mira, kryesisht praktika

Sllovene.

V.1.3. Mbështetja në infrastrukturë

Projekti ka mbështetur rikonstruksionin e Zyrës së Shërbimit të Qytetarëve ( ZSHQ ) në komisariatin e

Hasit dhe është vazhduar me ZSHQ-në e Komisariatit të Librazhdit ( parashikohet të përfundojë në fund

të Majit 2019 ). Në DVP Elbasan është rikonstruktuar Salla e Komandës dhe Kontrollit. Projekti ka

financuar edhe blerjen e rreth 60 biçikletave për rritjen e mobilitetit të NSPK-ve të zonave urbane dhe

për zonat turistike.

33

Në fokus të veçantë ka qenë edhe përmirësimi i shërbimeve që policia ofron për publikun. Kështu, është

krijuar grupi i punës për riorganizimin dhe thjeshtimin e shërbimeve të ofruara për publikun, me synim

ofrimin e tyre sa më afër qytetarëve. Janë hartuar termat e referencës për ndërtimin e një programi të ri

për menaxhimin e kërkesave dhe aplikimeve të publikut dhe pritet të fillojë puna për ndërtimin e tij.

V.1.4. Mbështetja për bashkëpunim në nivel lokal

Drejtoritë Vendore të Policisë kanë pasur një angazhim pozitiv në kuadër të bashkëpunimit në nivel

lokal, sidomos me pjesëmarrjen aktive në Këshillat Vendorë për Sigurinë Publike ( KVSP ) . Gjatë kësaj

periudhe është fuqizuar më tej KVSP-ja e Elbasanit dhe janë ngritur edhe KVSP të tjera në bashkitë e

qarkut të Kukësit dhe Elbasanit, por edhe në Fier, Lushnjë e Kavajë.

V.2. Mbështetje për Menaxhimin Strategjik (MMS)

Mbështetja për Menaxhimin Strategjik fokusohet në rritjen e kapaciteteve drejtuese të strukturave

policore në nivel rajonal dhe vendor, për të mbledhur, analizuar dhe përdorur të dhënat në mënyrë që

vendimet strategjike dhe proceset e menaxhimit, të jenë të informuara, duke identifikuar rezultatet,

nxjerrë mësimet e duhura dhe komunikuar më mirë arritjet e tyre tek institucionet e tjera të qeverisë

shqiptare dhe tek qytetarët.

Gjithashtu, është ofruar mbështetje për hartimin e Strategjisë Vendore për Rendin dhe Sigurinë Publike

për vitin 2019. Në nivel qendror, është hartuar dhe miratuar Dokumenti i Policimit në Komunitet 2018-

2020 dhe Plani i Veprimit për këtë dokument. Aktualisht, po punohet për detajimin e procedurave

monitoruese dhe raportuese, mbështetur në indikatorë të matshëm.

V.3. Mbështetje për parandalimin e Dhunës në Familje

Në kuadër të veprimtarisë për parandalimin e dhunës në familje, gjatë vitit 2018 aktivitetet e PSH-së

janë përqendruar në hartimin e Dokumentit Bazë për Parandalimin e Dhunës në Familje si dhe në

modelin e Vlerësimit dhe Analizimit të Riskut. Ndërkohë, janë krijuar Mekanizmat e Referimit në

bashkitë Gramsh, Kukës dhe Belsh. Programi ka mbështetur edhe fushatën ndërgjegjësuese të zhvilluar

34

në bashkëpunim me shoqërinë civile kundër dhunës në familje, në kuadër të Ditës Ndërkombëtare

kundër dhunës me bazë gjinore.

V.4. Grantet

Për të rritur ndërveprimin e publikut me policinë, ka vazhduar implementimi i skemës së granteve.

Grantet synojnë zhvillimin e projekteve të përbashkëta midis shoqërisë civile dhe policisë, me qëllim

rritjen e bashkëpunimit të ndërsjellë dhe rritjen e sigurisë në komunitet. Në këtë drejtim ka pasur një

interes të veçantë në zonat ku këto grante po zbatohen dhe Policia e Shtetit është angazhuar për të marrë

pjesë në aktivitetet e organizuara nga OJF-të.

Në fushën e Policimit në Komunitet janë zhvilluar trajnimet si më poshtë:

Nga Programi ICITAP, me mbështetjen edhe të Prezencës së OSCE / ODIHR, u zhvillua trajnimi

me temë “Ekstremizmi i dhunshëm dhe policimi në komunitet” me 25 shefa të seksioneve të

policimit në komunitet, në komisariatet vendorë të policisë;

Në kuadër të projektit “Ndërtimi i integritetit për përmirësimin e performancës dhe qëndrueshmëria

e luftës kundër korrupsionit në Policinë e Shtetit në Shqipëri”, u bashkëpunua me Institutin për

Demokraci dhe Ndërmjetësim ( IDM ) dhe Komisariatin e Policisë nr. 1 për hartimin e Planit të

Integritetit për këtë institucion. Ky plan integriteti u hartua në përputhje me metodologjinë e

vlerësimit të riskut të integritetit, në kuadër të Procedurave Standarde të Punës për Seksionet e

Policimit në Komunitet dhe në seksionet e tjera.

Në bashkëpunim me projektin Suedez SCPA, me SPZ-të e DVP-të Shkodër, Lezhë e Vlorë është

kryer trajnimi me temë: “Trajnim për oficerët e policimit në komunitet”.

VI. PROCESI I RISTRUKTURIMIT DHE RIORGANIZIMIT NË POLICINË E SHTETIT

Policia e Shtetit, për të pasqyruar ndryshimet e bëra në ligjin nr. 108/2014, “Për Policinë e Shtetit”, si

dhe për zbatimin korrekt të Ligjit Nr. 95/2017 “Për ratifikimin e marrëveshjes ndërmjet Këshillit të

Ministrave të Republikës së Shqipërisë për Programin ‘Forcimi i policimit në komunitet në Shqipëri

35

2017-2020’”, dhe me qëllim ristrukturimin e policisë vendore, në bashkëpunim me PAMECA-n hartuan

strukturën e re organike për Drejtoritë Vendore të Policisë, Komisariatet e Policisë dhe Stacionet e

Policisë, sipas modelit të policive të shteteve të BE.

Një kontribut të veçantë për riorganizimin strukturor kanë dhënë ekspertët e policisë suedeze dhe

gjermane, të cilët kanë qenë pjesë e Grupit të Punës për kryerjen e studimit “Mbi menaxhimin

strategjik të DVP Elbasan dhe nevojat për përmirësime” (program pilot).

Ristrukturimi i kryer në këto drejtori ka krijuar një strukturë fleksibël të tyre, duke mundësuar

mirëmenaxhimin e burimeve njerëzore dhe duke ndarë në mënyrë më të qartë nivelet dhe detyrat

administrative e menaxheriale me ato të karakterit hetimor dhe operacional. Një ndarje e tillë ka

mundësuar fokusimin e niveleve të larta tek organizimi i punëve, kontrolli, kualifikimi profesional i

punonjësve, si dhe koordinimi ndërmjet strukturave policore.

Në këtë kuadër është kryer edhe përmirësimi i strukturës qendrore të Policisë së Shtetit, duke synuar

lehtësimin e strukturës në nivelet e drejtimit.

Aparati i Drejtorisë së Përgjithshme rezulton me një numër më të reduktuar, duke e kthyer në një

strukturë drejtimi, menaxhimi dhe monitorimi. Nga strukturat e drejtimit dhe menaxhimit në PSH u

shkurtuan 119 funksione organike, të cilat kaluan në pozicione pune për strukturat e hetimit dhe

operacionale. Në këto kushte u krijua dhe Drejtoria Hetimore Qëndrore.

Bazuar në VKM Nr. 637, datë 6.11.2017 “Për miratimin e planit të veprimit kundër krimit të organizuar

Operacioni “Forca e Ligjit”, në urdhrin e Kryeministrit nr. 204, datë 23.11.2017 “Për krijimin e Task

Forcës Qendrore Ndërinstitucionale, të ngarkuar me përgjegjësinë e zbatimit të Planit të Veprimit për

luftën kundër Krimit të Organizuar, Operacioni “Forca e Ligjit” dhe në Urdhrin nr.1395, datë

29.12.2017 të Ministrit të Brendshëm “Për miratimin e organigramës dhe përbërjes së Task Forcës

Speciale në nivel qendror dhe vendor”, në Policinë e Shtetit u organizua Task-Forca Qendrore dhe

Vendore, e dedikuar të hetojë çështjet për grupet e strukturuara dhe të rrezikshme kriminale në vend.

Si rezultat i përmirësimeve organike kanë rezultuar si më poshtë:

36

Në 61 njësi të qeverisjes vendore (Bashki), me strukturën e re aktuale, kryejnë veprimtarinë e tyre 61

“Njësi Policore”, në nivel komisariati policie, stacioni policie apo poste policie, ku struktura dhe

organika e tyre është përcaktuar mbi bazën e studimeve dhe analizës së faktorëve të kriminalitetit,

mjedisit, popullsisë, territorit, zhvillimit ekonomik e shoqëror etj;

Janë ngritur strukturat qendrore të Policisë së Shtetit dhe miratuar me Urdhër nr.177, datë

13.03.2018, të Ministrit të Brendshëm, “Për miratimin e strukturës dhe të organikës së Drejtorisë së

Përgjithshme të Policisë së Shtetit” dhe nr.176, datë 13.03.2018, i Ministrit të Brendshëm, “Për disa

ndryshime në urdhrin nr. 288, datë 19.05.2017, të Ministrit të Brendshëm, “Për miratimin e

strukturës organike të Akademisë së Sigurisë”;

Janë hartuar strukturat e veçanta të Policisë së Shtetit dhe miratuar me Urdhër nr.328 datë

30.03.2018, të Drejtorit të Përgjithshëm të Policisë së Shtetit, “Për miratimin e strukturës dhe të

organikës së Strukturave të Veçanta, në Policinë e Shtetit”;

Janë hartuar strukturat vendore në PSH-në me urdhër të Drejtorit të Përgjithshëm të Policisë së

Shtetit nr.328/1 datë 02.05.2018, “Për miratimin e strukturës dhe të organikës në nivel vendor, në

Policinë e Shtetit”.

VII. PËRSOSJA E MENAXHIMIT TË BURIMEVE NJERËZORE, FINANCIARE DHE LOGJISTIKE

Procesi i emërimeve, lëvizjeve, transferimeve dhe ngritjes në detyrë të personelit policor është bërë mbi

bazën e kritereve ligjore e vlerave profesionale e morale, me kandidaturë alternative, duke parandaluar

rastet e lëvizjeve, transferimeve të pamotivuara dhe të pastudiuara, në përputhje me aktet normative.

Gjatë vitit 2018, Policia e Shtetit ka kryer 1, 929 praktika për transferime të punonjësve, 493 praktika

për lirim nga detyra të personelit të policisë, 47 praktika për emërime në detyrë (nëpunës civil), 80 për

përjashtim nga Policia e Shtetit, 387 për emërim kursantë (oficerë të patrullës së përgjithshme), 33 për

dhënie grade “Nënkomisar”, 3 praktika për ulje në gradë etj.

37

Prioritet për Policinë e Shtetit për vitin 2018 ka qenë zhvillimi i një personeli akademik dhe

mësimdhënës të aftë për të gjeneruar dhe shpërndarë njohuri bashkëkohore në fushën e policimit dhe

sigurisë publike në Akademinë e Sigurisë. Nga personeli akademik mësimdhënës në këtë institucion,

sipas nevojave të identifikuara, janë zhvilluar tema të veçanta si dhe janë organizuar konferenca,

ëorkshope dhe seminare për shkëmbim të përvojës me institucione të tjera të arsimit të lartë.

Arsimimi nëpërmjet kurrikulave e programeve bashkëkohore për fushën që hap rrugën e zhvillimit të një

karriere profesionale të qëndrueshme në përputhje me të gjithë nivelet e menaxhimit dhe larmisë së

fushave të veprimtarisë së sigurisë, ka bërë që përqendrimi i punës së strukturave përkatëse të

Akademisë të fokusohet në bashkëpunimin me strukturat e tjera përfituese të policisë e institucioneve të

tjera ligjzbatuese për të hartuar e përgatitur 17 kurrikula të reja.

Në Akademinë e Sigurisë, në Fakultetin e Sigurisë dhe Hetimit gjatë kësaj periudhe kanë ndjekur

studimet 367 studentë – nga të cilët 98 studentë në vit të parë, 159 studentë në vit të dytë, 110 studentë

në vit të tretë. Në Kolegjin e Policisë, gjatë kësaj periudhe kanë kryer studimet 387 punonjës policie të

rinj dhe 105 punonjës policie në detyrë.

Në interes të rritjes së profesionalizimit, sipas procedurave standarde, është zhvilluar testimi vjetor

profesional e fizik i punonjësve të policisë me gradë “Inspektor”, “Nënkomisar” dhe “Komisar” në të

gjithë strukturat e Policisë së Shtetit. Po kështu, janë zhvilluar 20 kurse trajnimi me 1, 010 pjesëmarrës.

Veprimtaria kërkimore e shkencore e Akademisë së Sigurisë gjatë këtij viti është mbështetur në kryerjen

e dy studimeve të thelluara, në zhvillimin e dy konferencave shkencore, si dhe në botimin e 4 numrave

të revistës “Policimi dhe Siguria”.

Në kuadrin e bashkëpunimit ndërkombëtar me institucionet e tjera arsimore të vendeve të Bashkimit

Europian, partneri kryesor mbetet Kolegji Policor Europian (CEPOL), me qëllim përfitimin maksimal

nga kurrikulat e përbashkëta për të gjitha institucionet e sigurisë publike në vend.

VII.1. Shërbimet mbështetëse për vitin 2018

38

Menaxhimi, zhvillimi e administrimi i burimeve në dispozicion të Policisë së Shtetit, për të garantuar

mbështetjen e nevojshme me kapacitete njerëzore, materiale, shërbime e investime, pajisje e sisteme të

shkëmbimit të informacionit, të strukturave Operacionale, ka qenë objektivi kryesor i këtij viti.

Prioritet i këtyre shërbimeve ka qenë mbështetja e procesit për implementimin e strukturës së re

organike në nivel qendror dhe vendor në Policinë e Shtetit dhe emërimi i punonjësve sipas saj bazuar në

meritën e secilit në nivelin e shkollimit, kualifikimit, aftësive profesionale dhe rezultatet në kryerjen e

detyrave sipas fushave përkatëse.

Kujdes i është kushtuar realizimit të objektivave të planifikuara, me qëllim sigurimin e mallrave,

shërbimeve, infrastrukturës së nevojshme dhe përmirësimin e kushteve të punës për strukturat dhe

punonjësit e policisë, nëpërmjet menaxhimit efektiv dhe efiçent të shërbimeve ekonomike. Për këtë janë

planifikuar fonde për mallra dhe shërbime 2,256,903,700 lekë – nga të cilat janë realizuar 2,234,596,738

lekë ose 99 % të planit vjetor. Peshën kryesore me 32. 2 % të totalit të shpenzimeve e zënë shpenzimet

e transportit për karburant, mirëmbajtjen e mjeteve, siguracione, marrjen me qera operacionale të

mjeteve, etj, për të cilat u shpenzuan 720,441,299 lekë.

Për vitin buxhetor 2018 u planifikuan 2,046,719,192 lekë investime, me të cilat u mundësua zbatimi i

projekteve në fushën ndërtimore, blerje pajisjesh për rritjen e kapaciteteve të strukturave të Policisë

Shkencore, Policisë Kriminale, Policisë së Kufirit dhe Migracionit, si dhe për teknologjinë e

informacionit. Ky plan është realizuar në masën 99.45 %. Janë realizuar investime për blerje Pajisjesh

Speciale në shumën 211,135,802 lekë për policinë kriminale, për policinë shkencore e për forcat

speciale), pajisjesh për Njësinë Anti-Eksploziv; mjetesh lundruese të Policisë Kufitar, armatimesh

(Pistoleta 9x19 mm “Glock”), orendish e pajisjesh për kompletimin e Komisariatit të Policisë nr.6

Tiranë, Repartit Special RENEA dhe plotësim nevojash të strukturave të tjera të policisë; shpenzime për

funksionimin e sistemeve të nevojshme për informatizimin e shërbimit në zyrat e qytetarëve, rritje e

kapaciteteve të Sistemit AFIS (databazë elektronike e gjurmëve të gishtave), pajisje kompjuter mobile e

Sistemit të Gjobave Elektronike.

39

Gjatë vitit 2018, Policia e Shtetit është mbështetur nga donatorë vendas e të huaj nga të cilët janë

përfituar donacione në vlerën 351,629,911 Lekë, ku donatorët kryesorë janë Gjermania ( BKA, Policia

Gjermane, Zyra Federale Gjermane ), SHBA ( ICITAP + EXBS ), Bashkimi Evropian ( IPA FLOODS ),

OSHEE 72,961,920 lekë, Biznesi Vendas e të tjerë.

Ndër investimet e huaja mund të përmendim përfundimin e punimeve për ndërtimin e PKK Hani Hotit

dhe Terminalit të Ri Doganor financuar nga Programi IPA 2012, si dhe përfundimin e punimeve për

ndërtimin e tre objekteve në Repartin Special RENEA, financuar nga Programi IPA 2012. Në kuadër të

projektit Policimi në komunitet, nga Programi SCPA, u realizua rikonstruksioni i ZSHQ dhe dhomave të

shoqërimit në KP Has, si dhe u përgatit projekti për KP Librazhd, i cili do të zbatohet gjatë vitit 2019.

Në bazë të Memorandumit të Mirëkuptimit me PNUD, u realizuan rikonstruksionet për rritjen e sigurisë

në ambientet e magazinës qendrore të armatimit e municionit në Qendrën e Furnizimit Materialo -

Teknik ( QFMT ), si dhe në ambientet e ruajtjes së provave materiale në dy drejtori vendore të policisë,

DVP Tiranë dhe DVP Durrës. Gjithashtu, është realizuar për herë të parë aplikimi në programin Intereg

Greqi-Shqipëri CBC si partner përfitues, ku u sigurua financimi për rikonstruksionin e PKK Qafë Botë

etj.

Gjatë vitit 2018, është punuar për rritjen e kapaciteteve teknologjike, automatizimin e proceseve të

punës së punonjësve të policisë, administrimin dhe planifikimin e nevojave për mirëmbajtjen e

infrastrukturës dhe zhvillimin e risive të reja informatike në shërbim të strukturave të Policisë së Shtetit,

nëpërmjet zbatimit të projekteve: Ndërtimi i Datacenterit, Menaxhimi Policor i Çështjes (ka

përfunduar implementimi dhe trajnimi për aplikacionin e Menaxhimit të Çështjes në 12 DVP-të e

vendit); Projekti i Sistemit të Gjobave Elektronike; Sistemi i Kamerave në Pikat e Kalimit Kufitar;

Task-Forca Speciale; Rinovimi dhe mirëmbajtja e sistemit të komunikimit DATACOM; Rinovimi

i infrastrukturës së sistemit TIMS; Projekti “PISCES” etj.

Buxheti i miratuar për Programin Policia e Shtetit për vitin 2018, nga pikëpamja sasiore, në vlerë

absolute dhe relative, është realizuar në nivelin maksimal të mundshëm. Në tërësi është realizuar në

masën 99.75 %, nga të cilat 99.8 % shpenzime korrente (operative) dhe 99.50 % shpenzimet për

investime.

40

Në këtë vit është evidentuar nivel më i lartë përfaqësimi nga çështjet gjyqësore, ku shënohen 341

çështje gjyqësore të ndjekura dhe 60 % të proceseve dhënë në favor të Drejtorisë së Përgjithshme të

Policisë së Shtetit.

VIII. TREGUESIT E VEPRIMTARISË SË INSTITUTIT TË POLICISË SHKENCORE

Nga analiza e treguesve të të gjithë veprimtarisë së kryer, konstatohet se nga IPSH është përballuar një

punë e vlerësueshme në drejtimet dhe fushat që ka ky shërbim. Këtë vit, sektorët e Ekzaminimit të

dokumenteve, Vlerësimit të gjurmëve dhe Vendit të ngjarjes, Sektori i Biologji ADN-së, si dhe Sektori i

Ekzaminimeve kimike, kanë arritur të menaxhojnë dhe t’i kryejnë aktet brenda afateve procedurale të

parashikuara, pavarësisht ngarkesës së madhe që paraqitet në këtë institucion.

Gjatë këtij viti, të gjithë sektorët janë fokusuar jo vetëm në ekspertimet, por edhe në një program të gjerë

masash për implementimin e Standardit ISO 17025, si dhe në përfshirjen në “Projektin e zhvillimit të

sigurisë” nga Instituti i Kriminalistikës së Pragës, me fokus asistencën në procesin e implementimit të

standardit EN / ISO 17025 dhe akreditimin e IPSH për këtë standard.

VIII.1. VLERËSIMI I PERFORMANCËS SË STRUKTURAVE TË POLICISË

Vlerësimi i performancës së strukturave policore gjatë vitit 2018 ka shërbyer edhe si pikë referimi për

hartimin dhe përmirësimin e procedurave standarde të punës, si dhe për identifikimin e nevojave për

trajnim të punonjësve të policisë.

Gjatë vitit 2018 janë zhvilluar 132 vlerësime performance ( 21 vlerësime të zakonshme dhe 111

vlerësime të jashtëzakonshme e trajtim ankesash ), me përfshirjen e 176 strukturave policore në nivel

drejtorie, komisariati apo stacioni policie. Një vëmendje e veçantë i është kushtuar jo vetëm identifikimit

të problematikës, por edhe identifikimit të akteve normative e administrative që duhet të përmirësohen.

Konkretisht janë identifikuar për t’u ndryshuar 7 akte / procedura standarde pune.

41

Për mangësitë e konstatuara janë bërë rekomandime për fillimin e hetimeve disiplinore për 107

punonjës policie në nivele të ndryshme, si dhe janë bërë 252 rekomandime lidhur me masat që duhet të

merren për përmirësimin e punës, përmirësimin e procedurave standarde dhe hartimin e procedurave

standarde të reja.

VIII.1.1. Hetimi administrativ i shkeljeve të raportuara ndaj punonjësve të policisë

Në këtë kuadër janë hetuar dhe verifikuar 972 punonjës policie, ndaj të cilëve janë dhënë masa të

ndryshme disiplinore. Për shkelje të rëndë disiplinore janë ndëshkuar 505 punonjës – nga të cilët 94

raste përjashtim nga Policia, 3 raste largim nga puna, 4 raste ulje në një gradë deri në 6 muaj, 389 raste

shtyrje e afatit të gradimit deri në dy vjet, si dhe 15 raste mbajtje e pagës në masën 5 ditë pune.

Për 262 raste, pas procesit te hetimit / verifikimit u është rekomanduar D.V.P-ve / DVKM-ve dhënia e

masës disiplinore për shkelje të lehtë disiplinore, sipas parashikimeve të Pikës 2 të Nenit 241 të

Rregullores së Policisë së Shtetit.

Për 83 raste, pas procesit të hetimit/verifikimit dhe në kushtet e rrethanave lehtësuese është rekomanduar

mase parandaluese “Tërheqje vëmendje” ose “Këshillim”, konform parashikimeve të Nenit 237 të

Rregullores së Policisë së Shtetit.

Për 122 raste, në vijim të procesit të hetimit/verifikimit është përfunduar hetimi disiplinor pasi nuk është

provuar / vërtetuar shkelja disiplinore e pretenduar, por në çdo rast duke e argumentuar pa lënë vend për

keqinterpretime apo mosndjekje të materialeve të dërguara nga strukturat e policisë.

Këto masa disiplinore janë dhënë kryesisht për shkelje si: mosushtrim i atributeve / kompetencave të

policisë; moszbatim i urdhrave të ligjshëm që ka sjellë pasoja; sjellje e rëndë diskredituese; përdorim i

detyrës si punonjës policie për interesa private; përdorim i paligjshëm ose i paarsyeshëm i forcës;

shkelje e kërkesave, rregullave dhe normave gjatë kryerjes së veprimeve procedurale penale; mungesë

pa arsye më shumë se 3 ditë pune; përdorim i pijeve alkoolike gjatë punës / shërbimit dhe në rastet kur

është me uniformë; pakujdesi në detyrë; sjellje joetike, etj.

42

IX. PERCEPTIMI I QYTETARËVE MBI SIGURINË DHE POLICINË

Me mbështetjen e programit suedez, SCPA, janë zhvilluar edhe disa anketa për matjen e opinionit të

publikut dhe kënaqësinë me punën e Policisë së Shtetit. Rezultatet janë diskutuar me aktorët e përfshirë,

për t’u analizuar me synim identifikimin e masave që duhen marrë për përmirësimin e proceseve të

punës në të ardhmen. Në këtë anketim, rreth 63 % e të anketuarve është shprehur se Policia e Shtetit ka

bërë një punë “të mirë”, megjithatë ka një rënie prej 10 % në krahasim me vitin 2014.

“Policimi në komunitet” është ende një term i panjohur nga 93% e qytetarëve në vendin tonë, ndërsa

89% e tyre të cilët janë në dijeni të termit, mendojnë se “ bPolicimi në komunitet ” do të ketë ndikim

shumë pozitiv në rritjen e sigurisë së qytetarëve.

Të dhënat e vitit 2018 tregojnë se vetëm 10% e të anketuarve kanë pasur kontakt me policinë në 2 vitet

e fundit dhe pothuajse gjysma e këtyre (47%) janë ‘shumë të kënaqur/të kënaqur’ me mënyrën si i ka

trajtuar policia. Në lidhje me sigurinë në lagje, 75% e anketuarve u përgjigjën se ndihen ‘shumë të

sigurtë/të sigurtë’ kur ecin në lagjen e tyre. Renditja e vendit tonë në krahasim me vendet e rajonit, në

këtë drejtim mbetet pothuajse i njëjtë, por përsëri nën mesataren e vendeve të Bashkimit Evropian.

Anketime ka patur edhe me qëllim matjen e nivelit të sigurisë në komunitet për qarqet Elbasan dhe

Kukës, ku janë testuar aspekte të ndryshme si: prishja e rendit publik në rrugë, niveli i shpërndarjes së

drogës, aktiviteti i bandave të të rinjve, ndotja akustike nga lokalet dhe baret, lëvizja e makinave me

shpejtësi përtej normës së lejuar dhe shkelja e rregullave të qarkullimit. Qarku i Elbasanit rezulton të

ketë regres në problematikat e mësipërme, ndërsa Qarku i Kukësit ka rezultate më të mira për sa i përket

problematikave krahasuar me mesataren kombëtare. Krahasuar me vitin 2015, sa i përket numrit të

viktimave të dhunës fizike raportohet se gjatë vitit 2018 në Qarkun e Elbasanit ka rritje, ndërsa në

qarkun e Kukësit niveli është relativisht i ulët.

Rreth 42 % e të anketuarve mendojnë se policia reagon shpejt ndaj vjedhjeve, grabitjeve, krimeve të

tjera në zonat ku jetojnë. Rreth 64 % e banorëve të qarkut Tiranë ( 16 vjeç e sipër ) mendojnë se puna e

policisë ndikon në parandalimin e shkeljeve të kodit rrugor.

43

X. RAPORTE, QËNDRIME DHE VËZHGIME TË INSTITUCIONEVE TË TJERA PËR POLICINË E SHTETIT

Gjatë vitit 2018, ndaj strukturave vendore të Policisë së Shtetit janë kryer disa inspektime dhe

monitorime nga Avokati i Popullit, Komiteti Shqiptar i Helsinkit dhe SHÇBA, në drejtim të trajtimit dhe

respektimit të të drejtave të njeriut e në veçanti për personat e privuar nga liria në ambientet e policisë.

X.1. Avokati i Popullit

Për vitin 2018, nga Institucioni i Avokatit të Popullit janë paraqitur raporte dhe rekomandime për

inspektimet e kryera në drejtim të trajtimit dhe respektimit të të drejtave të personave të shoqëruar dhe të

arrestuar / ndaluar, në strukturat e D.V.P Dibër, Fier, Korçë, Shkodër, Berat dhe Tiranë (komisariatet e

policisë nr.3, 4 dhe 5).

Përgjithësisht, qëndrimet për masat dhe punën e policisë për trajtimin dhe respektimin e të drejtave të

personave të privuar nga liria kanë qenë pozitive. Qëndrime dhe rekomandime të vazhdueshme ka pasur

në drejtim të përmirësimit dhe krijimit të kushteve të përshtatshme në ambientet për këtë kategori

personash me tematikë të ndryshme si më poshtë:

Realizim i investimeve për ndërtimin dhe krijimin e ambienteve të përshtatshme për të arrestuarit

/ ndaluarit në komisariatet e Policisë Dibër, Mat, Shkodër, Lushnjë, si dhe për mbylljen e

mosfunksionimin e ambienteve të dhomave të sigurisë në Shkodër, Lushnjë, Mat dhe Dibër. Për

këtë qëllim janë mbyllur dhe nuk funksionojnë dhomat e sigurisë në Komisariatin e Policisë

Lushnjë dhe dhomat e shoqërimit në Komisariatin e Policisë Dibër dhe Bulqizë. Vlen te theksohet

se ka filluar investimi për ndërtimin e ambienteve të reja të dhomave të sigurisë dhe të

shoqërimit në Komisariatin e Policisë Shkodër dhe pritet të përfundojnë brenda vitit 2019;

Ndërtim dhe krijim ambientesh me kushte të përshtatshme për personat e shoqëruar në

komisariatet e policisë Dibër, Mat, Bulqizë, Shkodër, Malësi e Madhe, Lushnjë, Mallakastër,

Pogradec, Devoll, Kolonjë, Kuçovë, Berat, Skrapar, komisariatet e policisë nr. 1, 2, 3, 4, 5 dhe 6

në D.V.P Tiranë;

44

Ndërtim i një ambienti/dhome për kryerjen e intervistimeve/ marrjes në pyetje të personave gjatë

ndalimit/arrestimit, e cila të jetë e monitoruar me sisteme të regjistrimit audio dhe video;

Ndërtimi i dhomave të intervistimit/ trajtimit të të miturve në Komisariatin Policor nr.5 dhe nr.6,

në Tiranë, nga fondacioni Ëorld Vizion, sipas standardeve ndërkombëtare.

Këto rekomandime janë marrë në konsideratë nga DPPSH dhe vazhdon puna për realizimin e tyre. Në

përgjithësi, ka vështirësi në realizimin e rekomandimeve që kanë të bëjnë me plotësimin e vendeve

vakante të funksioneve specialist - mjek në D.V.P Shkodër, Korçë dhe Lezhë pasi nuk ka aplikime dhe

interes për t’u ofruar kandidatë në këtë funksion për shkak të pagesës së ulët.

Janë përmbushur rekomandimet që kanë të bëjnë me:

Përmirësimin e punës për hedhjen e dokumentimin e plotë dhe korrekt të të dhënave për personat

e shoqëruar dhe të arrestuar/ndaluar në regjistrat e librat përkatës, si dhe në sistemet elektronike të

Policisë së Shtetit (ADAM) për këtë qëllim;

Ripunimin dhe njohjen e personelit të policisë me aktet ligjore dhe nënligjore që sanksionojnë të

drejtat e personave të shoqëruar dhe të arrestuar / ndaluar (Neni 109 dhe 122 i Ligjit “për Policinë

e Shtetit) dhe procedurën standarde “Rregullat teknike të shoqërimit në polici” ( miratuar me

Urdhrin nr. 308, datë 31.03.2016 të DPPSH-së );

Krijimin e ambienteve të përshtatshme për personat e shoqëruar në Komisariatin e Policisë nr. 6

Tiranë, pasi në muajin Dhjetor 2018 ka përfunduar ndërtimi i ambienteve të reja të këtij

komisariati dhe në Janar 2019 janë vënë në funksionim, ku janë përfshirë dhe ambientet për

personat e shoqëruar;

Mbylljen dhe mosfunksionimin e dhomave të sigurisë në Komisariatin e Policisë Lushnjë, në

D.V.P Fier, që prej muajit maj 2018. Të arrestuarit/ndaluarit e këtij komisariati trajtohen dhe

sigurohen në Komisariatin e Policisë Fier.

Për të gjitha rekomandimet e ardhura, nga ana e DPPSH i është kthyer përgjigje Avokatit të Popullit

brenda afateve ligjore.

X.2. Komiteti Shqiptar i Helsinkit

45

Në zbatim të Marrëveshjes së Bashkëpunimit midis Policisë së Shtetit dhe Komitetit Shqiptar të

Helsinkit me nr. 3321/5, datë 13.06.2017 dhe nr. 285, datë 01.06.2017 “Për përmirësimin e trajtimit të

respektimit të lirive dhe të drejtave të personave të privuar nga liria, në ambientet e policisë”, për vitin

2018 nga ana e kësaj organizate janë zhvilluar inspektime dhe monitorime në disa njësi vendore të

Policisë së Shtetit (strukturat e D.V.P Tiranë, komisariatet e policisë Vorë, Kavajë, Durrës, Krujë, Fier,

Vlorë, Sarandë, Gjirokastër, Tepelenë, Lezhë, Shkodër, Malësi e Madhe, Elbasan, Librazhd, Korçë,

Ersekë, Pogradec, Berat, Dibër dhe Kukës) në drejtim të masave të marra dhe të zbatuara nga policia për

trajtimin dhe respektimin e të drejtave të personave të shoqëruar dhe të arrestuar / ndaluar.

Përveç gjetjeve dhe vlerësimeve pozitive për punën e policisë në këtë drejtim janë bërë dhe

rekomandime për përmirësimin e punës dhe rritjen e standardeve si më poshtë:

Informimi i personave të shoqëruar / ndaluar / arrestuar mbi të drejtat që kanë në këtë fazë;

respektimi i afateve të shoqërimit;

pasqyrimi korrekt i të dhënave për personat e shoqëruar;

ofrimi i shërbimit shëndetësor;

zbatimi i procedurave standarde të punës për shoqërimin e trajtimin e personave të shoqëruar;

nxjerrjen e personave të arrestuar / ndaluar në ajrim deri në dy orë në ditë;

ndryshimi i nivelit të personelit mjekësor nga ai i mesëm ( kryeinfermier ) në atë specialist mjek;

ndarja e funksionit të juristit nga ajo e psikologut në D.V.P, etj.

Për këto rekomandime janë marrë masat dhe vijon procesi i zbatimit të tyre, ku përmendim se me urdhër

të DPPSH është bërë ndryshimi i strukturës për personelin mjekësor nga funksioni “kryeinfermier” në

“specialist - mjek” për disa D.V.P dhe priten aplikimet dhe përzgjedhja e personave sipas procedurave

për punonjësit me statusin e punonjësit civil (DAP).

Po kështu, në strukturën aktuale të Policisë së Shtetit ( miratuar me Urdhrin nr.177, datë 13.03.2018,

“Për miratimin e strukturës dhe të organikës së Drejtorisë së Përgjithshme të Policisë së Shtetit” të

Ministrit të Brendshëm ), për çdo D.V.P janë përcaktuar funksionet si psikolog, jurist, specialist - mjek,

si dhe është ndarë funksioni i juristit nga ai i psikologut, duke emëruar punonjës sipas arsimit dhe

profilit përkatës.

46

X.3. Shërbimi për Çështjet e Brendshme dhe Ankesat (SHÇBA)

Gjatë vitit 2018, nga ana e Shërbimit për Çështjet e Brendshme dhe Ankesat janë kryer inspektime /

kontrolle në të gjitha njësitë vendore të Policisë së Shtetit, për të parë dhe verifikuar në vend kushtet e

ambienteve ku mbahen e trajtohen personat e shoqëruar dhe të arrestuar / ndaluar, masat e marra dhe të

zbatuara nga personeli policor për respektimin dhe garantimin e të drejtave të kësaj kategorie personash.

Në raportin përfundimtar të dërguar në DPPSH, nga ana e SHÇBA jepen vlerësime pozitive për punën e

bërë nga drejtuesit dhe personeli policor i strukturave vendore të policisë për zbatimin dhe respektimin e

të drejtave të këtyre personave, të drejta të cilat janë të sanksionuara në Kushtetutë, Kodin e Procedurës

Penale, Ligjin “Për Policinë e Shtetit” dhe procedurat standarde të punës të miratuara nga DPPSH.

Në këtë drejtim, nga ana e SHÇBA janë bërë disa rekomandime si:

Realizim i investimeve për rikonstruksionin dhe ndërtimin e ambienteve të përshtatshme për të

arrestuarit / ndaluarit dhe shoqëruarit në të gjitha drejtoritë dhe komisariatet vendore të policisë (

me përjashtim të komisariateve të policisë Korçë, Fier, Gjirokastër, Lezhë, Kukës, Durrës dhe

D.V.P Tiranë ). Për këtë rekomandim do të përgatiten dhe bëhen kërkesat në Ministrinë e

Brendshme për planifikimin e fondeve në PBA për kryerjen e studim projektimeve dhe më pas

çeljen e fondeve për realizimin e investimeve;

Hartim i kërkesave për Fonde IPA dhe i projekteve të detajuara për ndërtimin e dhomave të

sigurisë në ato drejtori / komisariate që nuk janë ndërtuar akoma. Nga ana e strukturave të

Departamentit për shërbimet Mbështetëse, do të merren masat përkatëse për hartimin e projekteve

për këtë qëllim;

Zbatim korrekt i kërkesave të parashikuara në procedurën standarde “Rregullat teknike të

shoqërimit në polici”, miratuar me Urdhrin nr.308, datë 31.03.2016 të DPPSH-së;

Gjetje e formave dhe mënyrave për lejimin e pirjes së duhanit nga të arrestuarit / ndaluarit brenda

sistemit të dhomave të sigurisë;

47

Organizim dhe zhvillim i trajnimeve të specializuara për punonjësit që kryejnë detyra për trajtimin

dhe menaxhimin e personave të shoqëruar dhe të arrestuar / ndaluar, me fokus njohjen dhe

respektimin e lirive dhe të drejtave themelore të tyre.

XI. KOMUNIKIMI ME MEDIAT DHE PUBLIKUN

Komunikimi me Median dhe Publikun gjatë kësaj periudhe ka synuar që në përmbushje të prioriteteve

për rritjen e imazhit të Policisë në Komunitet, të reagojë në kohë kur cenohet imazhi i Policisë, si dhe të

pasqyrojë rezultatet e arritura nga strukturat e policisë në qendër dhe bazë. Në këtë kuadër, gjatë vitit

2018 janë dhënë rreth 595 njoftime mbi rezultatet e strukturave, reagime e sqarime për publikun.

Njëkohësisht janë pasqyruar në media dhe rrjetet sociale të gjitha aktivitetet e zhvilluara nga Drejtoria e

Përgjithshme e Policisë së Shtetit, fushata të ndryshme ndërgjegjësuese, si dhe forumet me qytetarët për

sigurinë publike, duke i shoqëruar me video, foto e njoftime përkatëse.

Janë ndjekur dhe pasqyruar në media fushata ndërgjegjësuese për parandalimin e kultivimit të kanabisit,

për parandalimin e dhunës në familje, për parandalimin e drogave, duhanit e alkoolit në shkolla, për

parandalimin e azilkërkimit, për sezonin turistik veror, për policimin në komunitet, për parandalimin e

aksidenteve rrugore dhe, së fundi, për mënyrën e re të kontrollit dhe menaxhim të trafikut rrugor – të

gjitha këto fushata të shoqëruara me video.

Janë realizuar rreth 44 konferenca për shtyp, 138 prononcime për shtyp, si dhe 64 dalje në emisione

televizive nga titullarë të lartë të Policisë së Shtetit e deri në nivel specialistësh.

XI.1 Aplikacioni “Komisariati Dixhital”

Portali “Komisariati Dixhital” ka krijuar një impakt mjaft pozitiv në drejtim të komunikimit publik, pasi

transmeton në kohën më të shpejtë me pamje çdo shqetësim qytetar. Në aplikacionin në fjalë

sinjalizohen problematika për parkime të gabuara, ndërtime pa leje dhe krim mjedisor, korrupsion,

vjedhje, dhunë në familje, etj.

48

Aplikacioni i komisariatit dixhital ka dy opsione: Anonim (ku nuk tregohet vendndodhja e denoncuesit)

dhe Jo anonim. Opsioni për kthim përgjigje qytetarit ekziston vetëm me telefonat Android.

Struktura që merret me trajtimin e problematikës së dërguar përmes komisariatit dixhital ndodhet në

Drejtorinë Vendore të Policisë Tiranë, sapo merr informacionin kjo e fundit e dërgon elektronikisht në

DVP në të cilën ka ndodhur ose supozohet se ka ndodhur ngjarja, duke zbatuar procedurën e

Menaxhimit Policor të Çështjes. Për raportimet mbi shkelje të ndryshme nga punonjës policie, krahas

titullarëve është njoftuar edhe Sektori SHÇBA, ndërsa për raste korruptive me punonjës të administratës

shtetërore raportimi i është kaluar Sektorit për Hetimin e Krimeve.

Të gjitha denoncimet që kanë ardhur nga komuniteti nëpërmjet Komisariatit Dixhital, janë vlerësuar me

seriozitet, u janë kaluar menjëherë për verifikim shërbimeve në terren dhe në rastet kur ka pasur

elemente të veprave penale i është kaluar për ndjekje të mëtejshme strukturave përkatëse. Në varësi të

raportimeve dhe problematikës së ngritur nga komuniteti nga ana e strukturave të Policisë përgjigja

është kthyer në kohë dhe pa vonesa.

Të dhënat për Komisariatin dixhital për vitin 2018 paraqiten si më poshtë:

Nr. Emërtimi 2017 2018 diferenca

1. Ankesa të ndryshme 6,867 7,967 +1,100

2. Parkime te gabuar/aksidente 14,590 16,195 +1,605

3. Ndërtime pa leje 1,928 1,501 -427

4. Korrupsioni 534 511 -23

5. Vjedhje 278 206 -72

6. Armëmbajtje /dhunë 345 318 -27

7. Të pavleshme 9,442 10,597 +1,155

Shuma 33,984 37,295 +3,311

Pasqyra përmbledhëse sipas drejtorive:

Nr. Struktura Të sakta Të pavlefshme Gjithsej

1 DVP Tiranë 15,147 6,686 21,833

2 DVP Durrës 2,886 779 3,665

3 DVP Elbasan 1,997 405 2,402

49

4 DVP Korçë 1,608 375 1,983

5 DVP Vlorë 1,617 865 2,482

6 DVP Shkodër 908 388 1,296

7 DVP Fier 659 215 874

8 DVP Gjirokastër 511 106 617

9 DVP Berat 410 229 639

10 DVP Kukës 532 293 825

11 DVP Dibër 264 124 388

12 DVP Lezhë 183 108 291

Shuma 26,722 10,573 37,295

Duke analizuar numrin e përgjithshëm të njoftimeve në portalin Komisariati Dixhital, rezulton se gjatë

vitit 2018 janë marrë gjithsej 37, 295 njoftime. Krahasuar me të njëjtë periudhë të vitit paraardhës,

evidentohet një rritje me 3, 311 njoftime më shumë ( ose +9 % ).

Rritja e numrit të raportimeve në portalin “Komisariati Dixhital” mendohet të ketë ardhur si rezultat i

rritjes së nivelit të profesionalizmit të personelit të këtij shërbimi në marrjen, trajtimin e informacioneve

dhe raportimeve nga qytetarët, si dhe i rritjes së besimit të qytetarëve tek shërbimi policor.

Një vend të veçantë kanë zënë masat për të dhënë ndihmë komunitetit dhe njerëzve në nevojë.

XI.2 Sallat e Komandimit

Disa nga prioritetet e punës lidhur me funksionimin e sallave të Komandës e Kontrollit për vitin 2018,

kanë qenë:

1. Raportimi në kohën sa më të shkurtër nga strukturat vendore në ato qendrore;

2. Përmirësimi i mëtejshem i etikës së komunikimit me qytetarët, shërbimet e policisë si dhe gjatë

informimit të eprorëve;

3. Përdorimi i pajisjeve teknologjike e programeve kompjuterike për menaxhimin e situatave dhe

shërbimeve në terren.

Gjatë vitit 2018 është përballuar një volum relativisht i lartë të detyrave që lidhen me menaxhimin e

komunikimit nga qendra në bazë e ansjelltas.

50

Duke e kuptuar rëndësinë e madhe që ka përçimi i imazhit real të punës së policisë përvec telefonatave

direktë nga qytetarët drejt Sallës së Komandimit, njëkohësisht ndiqen me vëmendje rastet e pasqyrimit

në media online apo rrjete sociale të njoftimeve të ndryshme të cilat nuk rezultojnë të jenë raportuar nga

sallat e komandës në policinë vendore.

Disa tregues të punës për vitin 2018 mund të përmblidhen si më poshtë;

Të dhëna telefonatat Sipas viteve

Diferenca 2017 2018

Totali telefonata 298,458 306,353 +7,895

Të sakta 276,894 295,825 +18,931

% e telefonatave të sakta 93 % 97 % +4 %

Mesatarja ditore e telefonatave 818 839 +3 %

Njoftime për ndihmë nga publiku; 142,290 120,534 -21,756

Qëllimi i telefonatave të kryera

Njoftime për ndihmë nga publiku; 142,290 120,534 -21,756

Shkelje të rregullave të qarkullimit rrugor 73,614 52,923 +20,691

Për zhurmë në lokalet e natës; 13,776 7,156 -6,620

Për prishje të qetësisë publike; 6,652 10,203 +3,551

Për ngjarje kriminale 4,811 7,520 +2,709

Për dhunë në familje, etj. 2,463 2,607 +144

Të tjera 12,219 83,385 +71,166

Duke analizuar numrin e përgjithshëm të telefonatave të sakta marra rezulton se në vitin 2018,

telefonatat kanë shënuar përgjithësisht rritje që tregon rritjen e besimit të qytetarëve tek shërbimi

policor.

51

Shpërndarja e telefonatave të marra sipas Drejtorive vendore të policisë, në raport me totalin e

telefonatave të evidentuara, në periudhën Janar-Dhjetor 2018 :

Nr . Drejtoria Nr. i telefonatave Rastet e evidentuara (në %)

1 Tiranë 190,927 62 %

2 Durrës 25,380 9 %

3 Vlorë 21,830 8 %

4 Shkodër 21,674 8 %

5 Fier 12,645 4 %

6 Elbasan 10,545 4 %

7 Lezhë 5,560 2 %

8 Korçë 5,144 2 %

9 Berat 4,446 2 %

10 Gjirokastër 3,821 1% (0.5 %)

11 Dibra 2,684 1% (0.3 %)

12 Kukës 1,697 1% (0.2 %)

Totali 283,953 100 %