redystrybucja wewnatrzpokoleniowa w systemie emerytalnym

Redystrybucja wewnątrzpokoleniowa w systemie emerytalnym

Magda Malec

GRAPE|FAME & Szkoła Główna Handlowa

Konferencja Długoterminowe Oszczędzanie20-21 czerwca 2016

Motywacja

Redystrybucja w ramach systemu emerytalnego

Ekonomia polityczna - redystrybucja dochodu funkcją państwa dobrobytu

Forster (2003), Mulligan (2004), Barr (2006), Fehr (2013):redystrybucyjny charakter systemów emerytalnych

Redystrybucja w ramach kohorty (vs pomiędzy kohortami)

Motywacja

Redystrybucja wewnątrz kohorty: kobiety i mężczyźni

Emerytury wyliczane na podstawie uniwersalnych tablic średniego dalszegotrwania życia (OECD, 2013)

Motywacja

Plan prezentacji

1 Motywacja

2 Opis modelu

3 Wyniki

4 Wnioski

Motywacja

Cel i metoda badania

Podstawowe pytania o skalę

Redystrybucja od (krócej żyjących) mężczyzn do (dłużej żyjących) kobiet

Efekty wydłużania się życia

Narzędzia i metoda

Pięciookresowy model OLGz heterogenicznością: płeć ⇒ różna długość życia kobiet i mężczyzn

pracuje od i = 1 do i = 3, emerytura od i > 4niezerowe prawdopodobieństwo śmierci między i = 4 oraz i = 5

system PAYG DC

Motywacja

Narzędzia i metoda

system PAYG DC

Motywacja

Narzędzia i metoda

system PAYG DC

Motywacja

Narzędzia i metoda

system PAYG DC

Opis modelu

Struktura modelu - firma i system emerytalny

Firmy rozwiązują problem maksymalizacyjny:

max(Yt ,Kt ,Lt )

Yt − wtLt − (rt + δ)Kt (1)

s.t. Yt = Kαt L1−αt

zbilansowany system emerytalny PAYG DC ∀tbudżet rządu zbilansowany ∀t ⇒ nie generuje długu publicznego

Opis modelu

Struktura modelu - dwa typy agentów

Różnica w płacach (ψ): luka płacowa kobiet i mężczyzn

zagregowana podaż pracy w gospodarce:

3∑j=1

(1− 12ψ)N j

to samo prawdopodobieństwo narodzin

stabilna populacja (brak wzrostu populacji), ale różneprawdopodobieństwa przeżycia

Prawdopodobieństwa przeżycia (θt), zmienne w czasie (2005-2095)

Opis modelu

3∑j=1

(1− 12ψ)N j

Opis modelu

3∑j=1

(1− 12ψ)N j

Opis modelu

Struktura modelu - kobiety

Koszt wychowania dzieci (τc), w pierwszym okresie życia (mniejszy udziałw rynku pracy)

rozwiązują problem maksymalizacji użyteczności, którą czerpią zkonsumpcji:

max logc1t + θ2βlogc2t+1 + θ3β

2logc3t+2 + θ4β3logc4t+3 + θ5β

4logc5t+4 (3)

mając zadane ograniczenie budżetowe:

c1t + s1t = ψwt(1− τt)(1− τ tc )c2t+1 + s2t+1 = ψwt+1(1− τt+1) + (1 + rt+1)s

c3t+2 + s3t+2 = ψwt+2(1− τt+2) + (1 + rt+2)s2t+1

c4t+3 + s4t+3 = (1 + rt+3)s3t+3 + bt+3

c5t+4 = (1 + rt+4)s4t+4 + bt+4

Opis modelu

Struktura modelu - kobiety

Koszt wychowania dzieci (τc), w pierwszym okresie życia (mniejszy udziałw rynku pracy)

4logc5t+4 (3)

c1t + s1t = ψwt(1− τt)(1− τ tc )c2t+1 + s2t+1 = ψwt+1(1− τt+1) + (1 + rt+1)s

c3t+2 + s3t+2 = ψwt+2(1− τt+2) + (1 + rt+2)s2t+1

c4t+3 + s4t+3 = (1 + rt+3)s3t+3 + bt+3

c5t+4 = (1 + rt+4)s4t+4 + bt+4

Opis modelu

Struktura modelu - mężczyźni

4logc5t+4 (4)

c1t + s1t = wt(1− τt)c2t+1 + s2t+1 = wt+1(1− τt+1) + (1 + rt+1)s

c3t+2 + s3t+2 = wt+2(1− τt+2) + (1 + rt+2)s2t+1

c4t+3 + s4t+3 = (1 + rt+3)s3t+3 + bt+3

c5t+4 = (1 + rt+4)s4t+4 + bt+4

Opis modelu

Prawdopodobieństwa przeżycia - dla 65latków i 80latków

Opis modelu

Scenariusze symulacji: mężczyźni żyją krócej

Baseline: system używa wspólnych tablic + koszty dzietności obciążają kobiety+ płace kobiet niższe

Warianty symulacji: zawsze PAYG DC

1 tablice trwania życia specyficzne dla płci

2 ⇑ + równe płace i równe koszty dzietności

3 tablice wspólne, ale równe płace i równe koszty dzietności

Opis modelu

Wyniki

Ile “zapłacę”, by nie zmieniać baseline

Porównuję do baseline: wspólne tablice + koszty dzietności obciążają kobiety +płace kobiet niższe

Porównuję w jednostkach konsumpcji w cyklu życia (tzw. ekwiwalentkonsumpcji)

Redystrybucja (od mężczyzn do kobiet): 0.5% and 0.7% ekwiwalentukonsumpcji

Efekt głównie z powodu emerytury:

Baseline Tablice specyficzneKobiety Mężczyźni Kobiety Mężczyźni

Pierwszy stan ustalony 6.82% 8.34% 6.32% 8.90%... wydarza się przejście demograficzne ...

Drugi stan ustalony 5.10% 6.32% 4.60% 6.86%

Nierówne płace są równoważone wyższymi emeryturami

Wyniki

Ile zmienia rynek pracy?

Równe płace i równe koszty dzietności: +18.34% (statycznie)

i +18.86%(dynamicznie)

⇑ + specyficzne tablice: +19.18% (+19.98% dynamicznie)

Wyniki

Równe płace i równe koszty dzietności: +18.34% (statycznie) i +18.86%(dynamicznie)

Wyniki

Równe płace i równe koszty dzietności: +18.34% (statycznie) i +18.86%(dynamicznie)

Wnioski

Jaki z tego morał?

zróżnicowanie wieku emerytalnego między kobietami i mężczyznami wsystemie emerytalnym pogłębia nierówności

sama skala redystrybucji umiarkowana (eliminacja wahań koniunktury ≡1% ekwiwalentu konsumpcji)

Wnioski

Dziękuję za uwagę!

Magda [email protected]

www: grape.org.pl

redystrybucja wewnatrzpokoleniowa w systemie emerytalnym

Economy & Finance