regionale eiwitten
TRANSCRIPT
De afhankelijkheid van eiwit-importen in Europa: Een nieuwe kans?
Ruud TijssensVoorzitter FEFAC
The FEFAC mission
• represent, defend and promote the interests of the European compound feed industry to the European Institutions;
• lobby for a legislative framework and its implementation, without discrimination in EU Member States so as to maximise market opportunities for EU compound feed companies;
• safeguard conditions of free access to raw materials, the proper functioning of their markets and the definition of their quality;
• develop professional rules and good manufacturing practices including the sourcing of feed materials that ensure the quality and the safety of compound feed;
• encourage the sustainable development of livestock production responding to the market requirements, so as to maximise market opportunities for EU compound feed companies;
• encourage the development of precompetitive European feed-related Research & Development projects seeking to enhance the EU feed & livestock sectors competitiveness and capacity to innovate in and/or transfer science and technology based solutions to improve the sustainability of resource efficient livestock production systems.
Enkele observaties
• specificaties van Europese grondstoffen wijken aanzienlijk af van andere continenten:– Feed Safety Normen– GMO-traits – Duurzaamheid
• Relatie met onze toeleveranciers wordt complexer:– Kopen we commodities of specialties?
Enkele observaties
• Geopolitiek– WTO–trade onderhandelingen – verdere
liberalisatie– Markt moet dit soort vraagstukken organiseren– Conflict in zichzelf vanwege de aard van commodity
handel
Enkele observaties
• Geopolitiek– Zeker stellen grondstoffen: China, India– Geen vrije markt economiën
• Beschikbaarheid van grondstoffen en land– Eiwit– Essentiële mineralen (fosfaat)
Dit is een lange termijn bedrieging voor de concurrentiepositie van onzeEuropese veehouderij
• Relatief hoge prijzen grondstoffen• Afwezigheid ‘gelijk speelveld’ vanwege de
asynchrone regelgeving en import obstakels• Europese voedselzekerheid
Aanpak door FEFAC
• Wereldwijde harmonizatie• Acceptatie van GMO in Europe• Beschikbaarheid alternatieve grondstoffen
– Feed / food / fuel debat– “Former foodstuffs”
• Verminderen afhankelijkheid van importen– European protein produktie– Via GLB stimulering stikstof-fixerende gewassen
Alternatieve eiwitproduktie
• Lupine, veldbonen, erwten, soja• Verhogen eiwitgehalte granen• Cruciaal voor succesvolle ontwikkeling:
– Voerindustrie gebruikt neven-product soja– Vergelijkbaarheid:
• Eiwitgehalte • Verteerbaarheid aminozuren (Lysine)• Aminozuur-profiel
Europese soja-produktie
Europese soja-produktie
• Donau Soja
Europese soja-produktie
• Donau Soja• Experimenten in Zuid-Duitsland
Europese soja-produktie
• Donau Soja• Experimenten in Zuid-Duitsland• Brussels Soy Declaration
Europese soja-produktie
• Donau Soja• Experimenten in Zuid-Duitsland• Brussels Soy Declaration• Projecten door ILVO-Gent / INAGRO / KU
Leuven (co-financiers: HBB-Boerenbond, Agrifirm, Alpro, Colruyt, Bemefa, Aveve)
• Veld-experimenten Agrifirm Nederland– 11 boeren / 30 ha � opschaling 200 – 300 ha– Proefvelden WUR
Commercieel levensvatbaar?
• Visie van één van de marktpartijen
Conclusie
• Europese eiwitvoorziening hoog op agenda• Veel ontwikkelingen & experimenten• Niche-markt toepassingen• ‘Vervanging commodity’ zal nog lang duren
Van stal tot akker: link tussen intensieve veehouderij en akkerbouw
29 november 2013
www.wervel.be - Edinburgstraat 26 - 1050 Brussel - 02/893 09 60
Benny Van de Velde
www.wervel.be - Edinburgstraat 26 - 1050 Brussel - 02/893 09 60
Wervel&
Eiwit
Soja:– Brazilië– België
Dossiers over o.a. mestproblematiek en productiebeheersing
Team eiwittransitie:– voor en door boer en consument– samen met stakeholders uit middenveld en bedrijf
Doorprik de greenwash:– zelfvoorziening is een fabel– VLAM krijgt greenwash- award 2012
www.wervel.be - Edinburgstraat 26 - 1050 Brussel - 02/893 09 60
Lokale eiwitproductie voor een duurzamere landbouw➢ Economisch:
● Vlinderbloemigen fixeren stikstof → kostenbesparing op kunstmest
● Minder kwetsbaar voor prijsvolatiliteit van veevoeders, meer autonomie
➢ Agronomisch:
● Ideaal in de vruchtwisseling
● Verbetert de bodemstructuur en vruchtbaarheid
➢ Gaat bodemverzuring tegen, onkruidbeheersing, goed voor bestuivers
➢ Ecologisch:
● Grotere agro-biodiversiteit
● Verminderd gebruik van agro-chemische middelen en kunstmest
➢ Noord-Zuid
www.wervel.be - Edinburgstraat 26 - 1050 Brussel - 02/893 09 60
Alternatieve eiwitbronnen
➢Jarenlange goedkope soja-import → verwaarlozing van Europese eiwitgewassen
→ Grote rol voor onderzoek om veredeling en teelt- en voedertechnische optimalisatie te hernemen
➢ Wervelbrochure “Eiwitteelten van de toekomst” http://www.wervel.be/downloads/eiwittenvandetoekomst.pdf
www.wervel.be - Edinburgstraat 26 - 1050 Brussel - 02/893 09 60
Alternatieve eiwitbronnen
www.wervel.be - Edinburgstraat 26 - 1050 Brussel - 02/893 09 60
Alternatieve eiwitbronnen
➢ In buurlanden (Frankrijk, Duitsland, Nederland) worden vele van deze gewassen en mengteelten intensief onderzocht
➢ Onderzoek naar mogelijkheden sojateelt in Vlaanderen: positief, maar dit mag niet gezien worden als dé mirakeloplossing.
➢ Ook nevenstromen uit de voedingsindustrie verder onderzoeken
www.wervel.be - Edinburgstraat 26 - 1050 Brussel - 02/893 09 60
Kansen➢ Waaier aan potentiële eiwitgewassen met diverse positieve externaliteiten qua duurzaamheid.
➢ (Geïnformeerde) consument vraagt om kwaliteit, authenticiteit, herkomst, productdifferentiatie, verantwoorde producten.
➢ Aanboren van nieuwe niches, schaalverkleining
➢ Kortere ketens
➢ Betere inkomens voor de boer
➢ Vleesmatiging en de enorme know-how in Vlaamse voedingsindustrie aanwenden om eiwitgewassen ook te verwerken in menselijke voeding → zie de Peas Foundation in Nederland
➢ Duurzame samenwerkingsverbanden tussen akkerbouwers en veetelers om regionale kringlopen te sluiten. Ze bestaan reeds (bv. burenregeling) maar zijn niet structureel.
➢ Prijsvolatiliteit van veevoeders op de wereldmarkt
www.wervel.be - Edinburgstraat 26 - 1050 Brussel - 02/893 09 60
Knelpunten
➢ Heersende gedachte dat soja onvervangbaar is in het rantsoen van varkens en pluimvee ➢ Onderzoek naar alternatieven in Vlaanderen is pas begonnen (en dreigt ook te focussen op soja)➢ Weinig ondersteuning en incentives vanuit de overheid voor lokale eiwitteelten
www.wervel.be - Edinburgstraat 26 - 1050 Brussel - 02/893 09 60
Eiwittransitie
➢ De Vlaamse veehouderij mag dan wel zorgen voor een positieve financiële handelsbalans van de landbouw, de sector presteert economisch niet goed
➢ Bovendien creëert het huidige systeem een aantal negatieve ecologische en maatschappelijke externaliteiten die meestal niet in rekening worden gebracht
➢ Wervel pleit voor een veehouderij die tegemoet komt aan toekomstige uitdagingen. Daarvoor zal een eiwittransitie nodig zijn, gebaseerd op
➢ Voedselsoevereiniteit
➢ Grondgebondenheid en gesloten regionale kringlopen
➢ Faire prijzen en kortere ketens
➢ Productie gebaseerd op lokale noden
➢ Agro-biodiversiteit
www.wervel.be - Edinburgstraat 26 - 1050 Brussel - 02/893 09 60
Eiwittransitie
➢Op basis van deze principes genereert de Vlaamse veehouderij: ➢ Minder en beter vlees (zowel op Vlaams als bedrijfsniveau)➢ Betere inkomens en meer werkgelegenheid in de landbouw➢ Positieve externaliteiten voor mens en milieu
➢ Lokale eiwitteelten zijn vanwege hun kwaliteiten een voor de hand liggende, maar cruciale stap in de eiwittransitie
1-12-2013
1
© DLV Plant
Regionale eiwitten
ZW Nederland
DLV Plant
Cor van Oers
Themadag ‘Stal tot akker’
introductie
© DLV Plant
Who is DLV Plant in 2013
- Advies en onderzoeksbureau voor de plantaardige sectoren
- Meer dan 100 jaar geschiedenis en ervaring
- 225 adviseurs en onderzoekers
- > 9.000 klanten
- > € 18 mio omzet
- Internationaal : aan de slag in > 40 landen
- Dochterondernemingen en partnerschappen in het UK, Ethiopia, België, Denemarken, Spanje, Rusland, Ukraïne, Latijns Amerika,
© DLV Plant
Inhoud eiwittransitie
• Historie - EU
• Trends
• Richtingen?
© DLV Plant
Historie - EU
• Anno 2013…..geen EU eiwitbeleid….
• In EU:
• In 1961 � 4,7% van areaal voor eiwit
• In 2013 � 1,5% van areaal voor eiwit
• 2013: Import van 15 miljoen ha plantaardig eiwit.
(soja)
• Conversie van plantaardig eiwit � dierlijk eiwit.
© DLV Plant
Historie, CBS (NL)
1980 2011
Erwten (droog) 4000 0
Bruine boon 3000 1000
Veldbonen 1000 0
Klaver en luzerne 2000 6000
Snijmais 139000 230000
© DLV Plant
Veestapel in Nederland
1-12-2013
2
© DLV Plant
Mest
© DLV Plant
Trends : stijging wereldbevolking (bronVN)
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
1940 1950 1960 1970 1980 1990 2000 2010 2020 2030 2040 2050 2060
Wereldbevolking in miljarden
Tijd
Groei wereldbevolking
© DLV Plant
Trends: stijging welvaart, voedselprijzen
© DLV Plant
Conclusie
• Sterk stijgende vraag naar voedsel.
• Sterk stijgende vraag naar dierlijk eiwit
• Sterk stijgende vraag naar plantaardig eiwit.
© DLV Plant
Wat nu?
• Zelf eiwit telen? (lupine, soja,…)
• Andere eetpatronen stimuleren? (plantaardig
eiwit, kweken, vegetarische slager…..)
• Alternatieve eiwitbronnen? (insecten)
• Reststromen?
• Aquatische bronnen?
© DLV Plant
Initiatieven
• Lokale sojateelt in Zuidoost Brabant.
• Soja proeven in Zuid West Nederland (o.a RH)
• Andere eiwitgewassen: veldboon, droge erwten.
• Stimulering en onderzoek lupine (pH)
• Van biefstuk naar boontje? Bruine boon als
smaakvol alternatief. (ZV)
• Stimulering (plantaardige) eiwitconsumptie?
1-12-2013
3
© DLV Plant
Dilemma’s
• Hoge grond(stof)prijzen in NW Europa m.n.
Nederland.
• Stijgende graanprijzen – concurreert in bouwplan
• Het gaat om het onderste regeltje
• Zijn er andere effecten? Vleesprijs-marktwerking.
© DLV Plant
Regionale eiwitten
ZW Nederland
Ruimte voor dicussie
Cor van Oers
Themadag ‘Stal tot akker’
Dank voor uw aandacht
‘Regionale eiwitten , J. Latré 29/11/2013’
‘Innovatieve eiwitteelten’
Potentieel Vlaanderen
Focus varkens/pluimvee
Latré J., Dewitte K., Haesaert G.
Hogeschool Gent/UGent PROEFHOEVE BOTTELARE
‘Regionale eiwitten , J. Latré 29/11/2013’
Indeling
• Tendensen en feiten
• Meer vlinderbloemigen telen in de landbouw : een duurzame
keuze
• Welke gewassen?
– Lupinen
– Veldbonen en erwten
– Zelf soja telen?
• Besluit
‘Regionale eiwitten , J. Latré 29/11/2013’
Tendensen en feiten (1) –
maatschappelijke contestatie
Alternatieve
eiwtibronne
n
9 oktober
2008
Tendensen en feiten (2)
EU : Sterk eiwitdeficiet
Tendensen en feiten (3) : prijsvolatiliteit
soja/eiwit drukt rendabiliteit veehouderij
‘Regionale eiwitten , J. Latré 29/11/2013’
Tendensen en feiten (4) Meer plantaardige
eiwitten telen in EU ?–hervorming GLB
• Häusling motion (2011) : research breeding and supply of
protein crops in EU
• Nowicki et al. (2010) risk of trade disruptions
• Amendement Europees parlement GLB hervorming (maart
2013) – strategisch plan meer plantaardige eiwitten.
• Lidstaten kunnen Gekoppelde steun eiwitgewassen geven
• Landbouwgrond waarop leguminosen staan, wordt zelfs
voorgesteld als invulling van ecologisch focusgebied
(FEFAC, Oostenrijk , Vlaanderen?…).
• Gekoppelde steun kan verhoogd met 3 % tot 18% als steun
eiwitgewassen (o.a.EIP focus group on protein crops,2013)
‘Regionale eiwitten , J. Latré 29/11/2013’
Tendensen en feiten (5)
Actieplan alternatieve eiwitbronnen
Vlaanderen 2011-2015
• Diervoederstromen : stapsgewijs
Maatschappelijk Verantwoord
• Bestaande eiwitbronnen dierlijke en
plantaardige oorsprong promoten
• Afhankelijkheid soja-import uit Zuid-Amerika
verkleinen
• Actieplan Alternatieve Eiwitbronnen
‘Regionale eiwitten , J. Latré 29/11/2013’
Feiten : soja: waarover praten we ? (6)
(Goormachtigh et al. ,2013)
‘Regionale eiwitten , J. Latré 29/11/2013’
Feiten : Data import soja EU (7)
• 20 Miljoen ton sojameel en 12 Miljoen ton
soja waarvan 10 Miljoen naar sojameel
• 30 Miljoen ton consumptie versus 1Miljoen
ton productie
• EU = 27-30% wereldconsumptie
• = Equivalent van 1.5 miljoen ha
cultuurgrond
• Efficiëntie zeer hoog : Europese havens –
concentratie intensieve veehouderij
(o.a.EIP focus group on protein crops,2013)
‘Regionale eiwitten , J. Latré 29/11/2013’
‘Regionale eiwitten , J. Latré 29/11/2013’
Tendensen (8) Maatschappelijk
verantwoorde soja
• Standaard : RTRS (Round Table for
Responsible Soy) www.responsiblesoy.org
• Nog kritiek : GGO-soja
• Onder impuls AAE (2011-2015) naar
600.000ton in 2015 ? (BEMEFA)
‘Regionale eiwitten , J. Latré 29/11/2013’
• 2012 : België 750.000 ton sojameel (meer
en meer gecrusht versus soja) uit
Argentinië en Brazilië : 1/3de is
gecertificeerd (250.000 ton)
• 2013 : ca. 50% gecertificeerd
‘Regionale eiwitten , J. Latré 29/11/2013’
Vlinderbloemigen telen: een
duurzame keuze (1)
• Stikstoffixatie :
N2 + 8H+ + 8e- + 16 ATP 2NH3 + H2 +
16ADP + 16 Pi
1kg N produceren onder de vorm van ammoniak of
ammoniumnitraat kost 0.6kg aardgas (=0.8kg stookolie)
‘Regionale eiwitten , J. Latré 29/11/2013’
Vlinderbloemigen telen : een
duurzame keuze (2) :
Voordelen van vlinderbloemigen
• Geen N-kunstmest nodig
• Opbrengst van het volggewas is hoger
(bv: graan: +500 kg/ha)
• Grotere vruchtwisseling – lagere ziektedruk
• Betere bodemstructuur
• Energiebalans wordt beter op bedrijfsniveau (minder fossiele energie) en lagere emissie
• Naast eiwitbron vaak ook interessante functionele eigenschappen
• Kansen voor een meer duurzame
productie
ONDERNE- MERSCHAP
ECONOMISCHE ASPECTEN
SOCIALE ASPECTEN
ECOLOGISCHE ASPECTEN
100
80
60
40
20
‘Regionale eiwitten , J. Latré 29/11/2013’
Vlinderbloemigen telen : een duurzame
keuze (3)
Voordelen telen vlinderbloemigen
Effect introductie van 20% vlinderbloemigen in de
vruchtwisseling
(Hauggaard-Nielsen, 2008)
• 13 % minder energieverbruik per ha
• 18 % minder verzuring
• 14 % lagere CO2 -emissie
‘Regionale eiwitten , J. Latré 29/11/2013’
Welke gewassen telen?
Eiwitgewassen 2007- J. Latré, K.
Dewitte
Belang ANF’s niet vergeten
(Balkema-Boomstra,2004)
ANF veldboon lupine,geel lupine,wit erwt
= anti nutritionele factoren
Alkaloïden nee nee/zoete! nee/zoete! nee
Tannine nee/ras nee nee nee
Convicine/vicine (leghennen) nee/ras nee nee nee
Fytaat ja ja ja ja
Proteaseremmers ja nee nee/ras ja
Lectines ja ja ja ja
Glycosiden/oligosacchariden ja ja ja ja
= NSP non starch polysachariden
Saponinen ja nee nee nee
globaal MITS VOORBEH./JUISTE RAS GEEN PROBLEEM
inmenging% (bio) in voeder 30 15 15 30
‘Regionale eiwitten , J. Latré 29/11/2013’
18
1.Lupinen onderzoek Hogent
Nog teveel knelpunten !
Lupinus luteus : gele lupinen
Lupinus angustifolius : smalbladige lupinen
Lupinus albus : breedbladige lupinen
‘Regionale eiwitten , J. Latré 29/11/2013’
Lupinen (PWO-projecten
Proefhoeve Bottelare)
• Knelpunten : opbrengstniveau nog te laag
+ onkruidbestrijding na opkomst
opbrengsten Ruw eiwit Ruw vet
(ton/ha 14% vocht) (% op DS) (% op DS)
L. angustifolius 3.4-3.9 27-37 4-5
L. luteus 2.4-3.3 40-45 5-7
L. albus 3-3.9 35-40 9-12
VEM/kg gDVE/kg gOEB/kg
Lupinen RE<335g/kg 1260 128 143
Lupinen RE >335g/kg 1209 139 192
‘Regionale eiwitten , J. Latré 29/11/2013’
Lupinen: beter op lichte
gronden : 4 ton haalbaar?
0.0
500.0
1000.0
1500.0
2000.0
2500.0
3000.0
3500.0
4000.0
4500.0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22
kg/ha
Rassen
Rendement 2009 op 2 locaties (14 % vocht)
Bottelare
Vladslo
‘Regionale eiwitten , J. Latré 29/11/2013’
Toch een toekomst?
Lupinus mutabilis – nood aan veredeling
‘Regionale eiwitten , J. Latré 29/11/2013’
2.Veldboon en droge erwt
• Aangepast aan ons klimaat :
Veldboon en Erwt hebben potentieel
• Teelttechniek staat op punt
Veldbonen ook als mengteelt met tarwe
Nu ook winterveldboon en wintererwt ? : Onderzoek gestart
2013 – LCG/LCV
Reeds gekend in biolandbouw (PCBT)
Reeds zeer lang gekend : Opbrengsten erwten en veldbonen
in officiële rassenproeven (1986- 2000) : grote variatie
Erwten
•gemiddeld: 5300 kg / ha
•min – max: 2700 – 9051 kg /ha
•RE 23.3% (21.3 – 26.3%)
Veldbonen
•gemiddeld: 4793 kg / ha
•min – max: 3074 – 8489 kg /ha
•RE 28.7% (24.5 – 32.9%)
Opmerking veldbonen :
witte bloemen voor eenmagigen (vleesvarkens en vleeskippen) ,
verder specifieke rassen laag in vicine-covicine voor legkippen
en voor menselijke voeding
(Naar De Vliegher A (ILVO), 2003)
‘Regionale eiwitten , J. Latré 29/11/2013’
Resultaten (Alt-Demo 2005-2006 en Project Prov. O. Vl.)
2013 Bottelare ras opbr. ton/ha
soort (15% vocht)
Erwt Nette 6
Veldboon Nile 4.9
Veldboon Imposa 4.9
Veldboon+tarwe Nile+Tybalt 5.4
Let wel : proefveldopbrengsten
(vollevelds reken -15-20% )
‘Regionale eiwitten , J. Latré 29/11/2013’
‘Regionale eiwitten , J. Latré 29/11/2013’
‘Regionale eiwitten , J. Latré 29/11/2013’
2-12-2013
28
‘Regionale eiwitten , J. Latré 29/11/2013’
Veldbonen/Erwten
• “Velderwt” in EU 520.000ha, veldboon etc.
460.000ha , lupinen 84.000ha (Eurostat,2012)
• Lager in eiwit, methionine en lysine
• Lage competitiviteit in rotaties in EU door lager
saldo dan tarwe/gerst/maïs : rol selectie
• Erwt favoriet nutritionisten
• Noodzaak bio-refinery -industrie : concentratie
eiwit/behandeling ANF (moet op punt gesteld
worden)
• !!Goede genetica erwten voor Vlaanderen
beschikbaar (veredelingswerk J. Dermaut)
‘Regionale eiwitten , J. Latré 29/11/2013’
Nutritioneel varkens/pluimvee: Erwt en Veldboon versus soja
• Op aminozuurniveau : superioriteit soja
CVB (g/kg) RE dvLYS dvMET dvM+C
veldboon (witbloeiend) 275 15.1 1.8 4.2
erwt 211 11.8 1.5 3.4
sojaschroot HP
(RC<45g/kg,RE<480g/kg) 464 25.5 5.8 11.5
sojaschroot RC 50-70g/kg,
RE<450g/kg 430 23.1 5.3 10.4
sojaboon verhit 351 17.6 3.9 7.7
lupinen RE<335g/kg 314 13 1.7 5.6
lupinen RE>335g/kg 372 15.4 2 6.7
‘Regionale eiwitten , J. Latré 29/11/2013’
Knelpunten veldboon/erwt
• Veredeling veldboon en erwt : geen prioriteit grote zaadbedrijven
• Prijsvorming onvoldoende waardoor vaak te laag versus saldo
granen
• Veldbonen : rassen te hoog 1000kgwicht waardoor zaadkost te
hoog , 2013 voorjaarszaai Proefhoeve Bottelare : 371 tot 432
kg/ha of 438 tot 510 euro/ha (! mondeling verkeerd bedrag
vermeld op presentatie )
• Opbrengst minder zeker dan granen
• Landbouwers : te weinig interesse in voordelen meer
vruchtwisseling
• Nutritioneel inferieur versus soja
• Onvoldoende stimuli in huidig beleid
zowel naar landbouwers als zaadsector
‘Regionale eiwitten , J. Latré 29/11/2013’
3.Soja heeft dé hoogste
voedingswaarde
‘Regionale eiwitten , J. Latré 29/11/2013’
Europese sojateelt?
• 400.000 ha (data: Eurostat), mainly in Italy
(33%) (>3ton/ha), Romania (18%), Croatia
(14%), Austria, Hungary and France (all 9%)
• Duitsland, Zwits.,Oostenr. 4-5 ton mogelijk als
water niet limiterend is!
• Soja – verwerkend industrie is aanwezig
(o.a.EIP focus group on protein crops,2013)
‘Regionale eiwitten , J. Latré 29/11/2013’
Soja telen? Eerst onderzoek !
• Nieuwe interesse onderzoek rond soja in
Vlaanderen
• IWT-LA-traject: “Introductie van sojateelt in
Vlaanderen” Sofie Goormachtigh Joke
Pannecoucque Johan Van Waes (2013-2016)
• Screening beschikbaar genetisch materiaal
(ILVO Plant)
‘Regionale eiwitten , J. Latré 29/11/2013’
Enkele cijfers : nog te vroeg voor
praktijk!
• IWT LA (Goormachtigh et al. 2013) : rassen EU
rassenlijst - proefveldopbrengsten onder net
– 2012 : Merelbeke en Geel vochtgehalte 14.3 -
45.7% en opbrengst (kg/ha , 15% vocht ) 1297
kg tot 3794 kg/ha (oogst 20/09 en 10/10)
– 2013 : Merelbeke en Bassevelde vochtgehalte
17.9-44.7% en opbrengst (kg/ha , 15% vocht)
1887 tot 4104 kg/ha (oogst 8/10 en 18/10)
• Hogeschool Gent (Demoproject Prov O.Vl.) :
opbrengst 2 ton/ha onder net – proefveld (zaai
15/05-oogst 10/10) Let wel : proefveldopbrengsten
(vollevelds reken -15-20% )
‘Regionale eiwitten , J. Latré 29/11/2013’
Kritische bedenkingen soja (1)
• Hypothese :
– 700.000 ton sojameel import (BEMEFA) komt overeen met 886079
ton soja (79% sojameel in soja)
– Stel opbrengst van 4 ton/ha (als rendabel niveau geacht) : 221.519 ha
nodig (16% totale areaal cultuurgrond België en 35% totale
cultuurgrond in Vlaanderen) : realistisch ?????
• En wat met ecologische voetafdruk (Feedprint) versus import
– efficiëntieverhaal? ---LIFE CYCLE ANALYSIS
• Op dit moment : afgezien van wildschade
(oppervlaktefenomeen?) fytopathologisch eenvoudig
verhaal….wat bij toenemende oppervlakte?
• Meer eiwitgewassen = minder “energiegewassen”….?import?
‘Regionale eiwitten , J. Latré 29/11/2013’
Kritische bedenkingen soja (2)
• Teelt : samenwerking veehouder/akkerbouwer
• Persoonlijke mening : Eiwitgewassen (soja?)
telen : moet bekeken worden in Europees
perspectief, op Belgisch laat staan Vlaams
niveau weinig realistisch gezien efficiëntie
verhaal huidig gebeuren
• Persoonlijke mening :eiwitgewassen eerder voor
de rundveehouderij (grondgebondenheid meer
een gegeven)
‘Regionale eiwitten , J. Latré 29/11/2013’
Besluiten
• Minder importafhankelijkheid is wenselijk
• Teelt vlinderbloemigen : kan bijdragen tot meer duurzame
landbouw
• Veldbonen en erwten hebben potentieel
• Soja : nog te vroeg voor de praktijk
• Eiwitgewassen : kan slechts indien steun vanuit beleid én
bedrijfsleven
• Maar ! Niet los zien van andere tendensen en LCA-studies
of “feedprint” eens bepalen en evalueren gezien
efficiëntieverhaal !