Republika e KosovesRepublika Kosova-Republic of Kosovo

Qeveria -Vlada -Government

MINISTRIA E SHENDETESISE/MINIST ARSTVO ZDRA VSTV AlMINISTRY OF HEALTH

Udhezim Administrativ (Shendetesi) Nr.03/2008

KUALITETI I KRIPES

Ministria e Shendetesise,

Ne pajtim me Rregulloren e UNMIK 200119 Mbi Komizen Kushtetuese te Kosoves,Rregulloren e UNMIK-ut Nr. 2001119, Mbi Degen e Ekzekutivit te Institucioneve tePerkohshme te Veteqeverisjes ne Kosove, Rregulloren e UNMIK-ut 2005/15 Perndryshimin e Rregullores se UNMIK-ut 2001119Mbi Degen Ekzekutive te Institucionevete Perkohshme te Veteqeverisjes ne Kosove,Bazuar ne Ligjin Per Shendetesi Nr. 2004/4 te shpallur me Rregulloren e UNMIK Nr.2004/31, neni 17, paragrafi 1, nenparagrafi (c),Bazuar ne Ligjin Per Inspektoratin Sanitar te Kosoves Nr.2003/22, Ligjin Mbimbikqyrjen shendetesore te artikujve ushqimor dhe sendeve te perdorimit te pergjithshemNr.47/78, Ligji Nr. 2004/17 Per Mbrojtjen e Konsumatoreve, Direktivat 95/2/EC,Bazuar ne ngritjen e nivelit te kontrollit te sigurise dhe cilesise te te gjitha prodhimeveushqimore dhe kontrollimin e prodhimeve ushqimore te importuara permes te gjithapikave kufitare te Kosoves, nxjerr:

Udhezimin Administrativ -Kualiteti i Kripes

1

Neni 1Qellimi

Ky Udhezim Administrativ percakton standardet, llojin, perberjen dhe kualitetin eperdorimit te kripes qe ka ndikim ne vleren biologjike dhe kushtet qe duhet t'i plotesojkripa e gjelles per shitje.

Neni 2

Sipas ketij Udhezimi Administrativ kripa eshte prodhim qe perdoret si lende shtese neprodhimin e ushqimit, konsum njerezor, dhe aditiv ne substancat nutritive.

Neni 3

3.1 Lenda kryesore per prodhimin e kripes eshte natrium kloridi ne gjendje te kristalt.

3.2 Sipas menyres se perfitimit Natrium kloridi mund te jete:a) kripe e zier, e fituar nga avullimi i kripes se ujit natyror,b) kripe guri, e fituar nga kripa minerale - xeherore,c) kripe deti, e fituar nga avujt e ujit te detit.

Neni 4

4.1 Prodhuesi, importuesi, eksportuesi, ripaketuesi obligohen te sjellin specifikacionin eprodhimit Inspektoratit Sanitar te Kosoves per marrjen e pelqimit sanitar perprodhimin, importimin, eksportimin, ripaketimin dhe qarkullimin e kripes.

4.2 Specifikacioni i prodhimit duhet te posedoj pershkrimin e shkurt te procesitteknologjik te prodhimit dhe raportin e analizave te kryera te kualitetit te kripes,rregullshmerine shendetesore, karakteristikat senzorike, fizike dhe kimike.

4.3 Per specifikacionin e prodhimit te sjellur, prodhuesi mban evidencen i cila permbanshenimet vijuese:a) numri evidentues i specifikacionit,b) data e parashtrimit te specifikacionitprodhues, .

c) emri dhe selia e prodhuesit, importuesi, eksportuesi, ripaketuesi,d) licencen e prodhuesit,e) emrin e prodhimit dhe emri tregtar nese produkti e ka,f) data e fillimit te prodhimit ne baze te specifikacionit prodhues,g) data mbi analizen e kryer per kualitetin e produktit,h) grupin funksional te aditiveve te perdorura dhe emrin e tyre ose shenja numruese

e aditivit si mjetet per arritjen e formes rreshqitese Kalcium Karbonat ose mjeteper parandalimin gurezimit,

i) llojin dhe sasine e perberesve te shtuar me qellim te rritjes se kualitetit biologjikte produktit,

2

j) afati i perdorimit shenja "e perdorur prej-deri",k) kushtet e e magazionimit.

Neni 5

Kripa vihet ne qarkullim vetem ne paketim origjinal nga prodhuesi me ambalazh ngamateriali i eili siguron ruajtjen e kualitetit te produktit deri ne afatin kohor te perdorimit.

Neni 6

Kripa qe perdoret si produkt ne industrine kimike, sikurse edhe kripa me tjeter origjine,perveq kripes se pereaktuar ne nenin 3 paragrafi 2, te ketij udhezimi administrativ s'mundte deklarohet dhe tregtohet si kripe.

Neni 7

7.1 Kripa eshte prodhim ne forme te kristalt e eila duhet ti plotesoj keto kushte:

a) sasia e NaCl te mos jete me pak se 98% ne materien e thate, duke perjashtuaraditivet dhe substancat nutritive,

b) te mos permbaj me shume se 0.5 % lageshti, perveq ne kripen e detit e cila moodte permbaj deri 7% te lageshtise,

e) te kete ngjyre te bardhe, pa ere, dhe te mos permbaj perberes te cilet jane tendaluar,

d) te mos permbaj me teper se 0.05% perberes mineral te patretshem ne acidklorhidrik,

e) duhet te jete e jodizuar me kaliumjodat (KJ03), ashtu qe te permbaj jo me pak se30 mg jod per kg kripe, por edhe jo me shume se 40 mglkg.

Neni 8

8.1 Me shenjen " Kripe e imte" nenkuptojmkripen e imte te kristalizuar qe me se paku80%kripes kalon neper siten e madhesise 1.3mmI .

8.2 Me shenjen"Kripe shumee imet" nenkuptojmkripen e imte te kristalizuar qe me sepaku 80%kripes kalon neper sitene madhesise0.5mm2.

3

Neni 9

Subjekti, origjina dhe procedurat e pergatitjes se kripes, perveq natrium kloridit, mund poashtu te permbaj sasi te ndryshme te perberesve mineral si, Ca, K, Mg, dhe natriumsulfat, karbonate dhe bromide, si dhe Ca, K dhe magnezium klorid.

Neni 10

Kripa mund te perdoret si bartes i aditivevete ndryshem,ne pergatitje te perzierjeveidedikuar per industri ushqimore si kripa e detit dhe gjate pergatitjes te pasurohet mesubstancatjera nutritivesi vitamina,minerale,dhe aditivushqimor.

Neni 11

11.1 Kripa e dedikuar per shitje duhet te paketohet ne material polyester, leter osepaketim tjeter te pershtatshem, qe nuk do te ndikoj ne perberje dhe ne vleratbiologjike te kripes.

11.2 Kripa e tavolines e parapare per shitje me pakice duhet te paketohet ne paketimeorigjinale dhe jo me te medha se 1 kg.

Neni 12

12.I.Kripa ne paketim origjinal duhet te kete deklaracionin qe permban keto informata:

a) emerin e artikullit: "kripe kuzhine", "kripe tavoline", ose "kripe e mire tavoline",

b) ne rast se kripa permban nje ose me teper ferrocyanide te kripes, te shtuara gjateprocesit te pergatitjes kristalizimit, perveq kripes se percaktuar ne nenin 3paragrafi 2, te ketij udhezimi administrativ duhet t'i shtohet emri baze i artikullit,

c) emri i artikullit poashtu duhet te tregoj lidhje me origjinen dhe vendin eprodhimit,

d) ne rastet kur kripa perdoret si bartes i nje ose me teper perbersve, me qellimteknologjik nutritiv apo shendetesor, kripa qe gjendet ne treg ne paketime duhet tecekin indikacionin si ''kripe e fluorizuar", "kripe e jodizuar" "kripe e fortifikuar meFe"" kripe e pasuruar me vitamina".

e) indikacionin e qarte te substances, kripe e jodizuar: sasia, data e jodizimit dhedata e skadences,

4

f) te deklarohen te gjithe aditivet e shtuar ne artikull dhe aditivet duhet te deklarohensipas indikacionit dhe funksionit te grupit te aditiveve e substancat ndihrnese dheemrin specitik te aditiveve dhe numrin e aditivit,

g) ne rast kur kripa permban numer te madh te komponentave nutritive si vitamina,minerale dhe lista e ketyre aditiveve vazhdon me rradhitjen e tyre sipas sasise prejme te madhes kah e vogla,

h) pesha ne gram ose kilogram,

i) emrin dhe adresen e tirmes ose fabrikes, importuesit, distributorit apo paketuesitte produktit,

j) emri i vendit te origjines se artikullit,k) ne rast se kripa per ushqim e destinuar per shilje detinitivisht perpunohet ne nje

shtet tjeter me qellim te rriljes se kualitetit, atehere shteti duhet te tregoj origjinen,

1) instruksionet per menyren dhe kushtet e ruajljes se artikullit,

m) deklaracioni ne paketim te artikullit duhet te jete i qarte, qe nuk fshihet, lehte ilexueshem per konsumatorin ne kushte normale per fumizim dhe perdorim.

Neni13

13.1 Aditivet e lejuar ne kripe per konsum njerezor ne shtojcen 1, jane pjese e ketijudhezimi administrativ.

13.2 Aditivet ne shtojcen 1 mund te perdoren ne proceset teknologjike per prodhimin ekripes.

Neni 14Hyrja ne fuqi

Ky udhezim administrativ hyn ne fuqi ne diten e nenshkrimit nga Ministri i Shendetesise.

Prishtine20 Mars 2008

5

Shtojca 1Aditivet e lejuar ne kripe per konsum njerezor

6

Lloji i aditivit E-numri VIera maksimale neproduktin final

Perberesit 1. Karbonat i Ca ose Na; E 170kunder 2. Trecalcium fosfat E 341gurezimit dhe 3. Magnezium Carbonat; E504ngjitjes: 4. Magnezium Oksid E530

5. Dioksid silici-amorf E 5516. Aluminjum silikat E559 20g/kg individualisht ose i

7. Natri - aluminjum silikat E 554kombinuar

8. Magnezium silik E 5539. Calcium aluminjum silikat; E 556

10. Kalium - alumin -silikat E55511. AI, Ca, Mg, K ose kripe

natriumi nga acidi myristik osestearik.

Modifikuesit 1. Calcium ferocianidkristalor: 2. Kalium ferocianid E 536

3. Natrium ferocianid E535Emulgatoret: 1. Polysorbate 80 E536 10mg/kg

Perberesit 1. Dimethylpolysiloxan E900 10mg/kg (mbetja)ndihmes: