republika e kosovës republika kosova republic of kosovo ... · bashkëpunim me kosova, irw , si...
TRANSCRIPT
Republika e Kosovës Republika Kosova – Republic of Kosovo
Komuna e Mitrovicës
DREJTORIA PËR BUJQËSI DHE ZHVILLIM RURAL
DATË/A: 17.12.2018
REFERENC-Ë:
PËR/ZA/TO: z.Agim Bahtiri - Kryetar i Komunës
NGA/OD/FROM:
Ekrem Sadiku, Drejtor për Bujqësi dhe Zhvillim Rural -----------------
TEMA/SUBJEKAT/SUBJECT: Raport gjashtëmujor i DBZHR-së
Të nderuar,
Ky raport përmban analizen e gjendjes së sektorit të bujqësisë dhe zhvillimin rural, rezultateve,
aktiviteteve dhe projekteve të Drejtorisë së Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural lidhur me realizimin e
projekteve në sektorin e bujqësisë dhe zhvillimit rural nga DBZHR në bashkëpunim me
MBPZHR, organizatat vendore dhe ndërkombëtare në sektorin e bujqësisë dhe zhvillimit rural në
Komunën e Mitrovicës. Drejtoria e Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural duke u bazuar në planifikimin
e buxhetit për vitin 2018, në Planin e punës për vitin 2018, në kërkesat e qytetarëve, në
bashkëpunim të ngushtë me organizatat përkatëse vendore dhe ndërkombëtare, në bashkëpunim
me MBPZHR në këtë periudhë ka realizuar një numër të madh aktiviteteve dhe projekteve ku
nëpërmjet subvencioneve, granteve dhe shërbimeve këshillimore janë ndihmuar fermerët dhe
ekonomit bujqësore në rritjen e produktivitetit për sektorët prioritarë, veçmas të blegtorisë,
pemëve dhe perimeve.
Drejtoria e Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural si drejtori e përbër nga një staf profesional
angazhohet për të kontribuar në zhvillimin e kapaciteteve prodhuese bujësore të fermerëve,
ngritjen e fuqisë së tyre konkuruese në treg, të shpërndajë njohuri për praktikat më të mira të
prodhimit bujqësorë duke zbatuar dhe lobuar politika dhe projekte që i kontribuojnë zhvillimit
rural në komunën tonë sipas standardeve të Bashkimit Evropian.
AKTIVITETET E REALIZUAR NGA SEKTORI I BUJQËSISË
Sektori I bujqësisë duke u bazuar në buxhetin dhe në Planin e punës për vitin 2018, dhe në
kërkesat e fermerëve, në bashkëpunim të ngushtë me organizatat përkatëse vendore dhe
ndërkombëtare, në këtë periudhë ka realizuar një numër të madh aktiviteteve dhe
projekteve ku janë ndihmuar fermerët dhe ekonomit bujqësore në rritjen e produktivitetit
për sektorët prioritarë. Mund të thuhet se një pjesë e madhe e territorit të Komunës është e
mbuluar me tokë pjellore dhe ka klimë të përshtatshme që garanton prodhimtari
ekonomike dhe profitabilitet të drithërave, pemëve, perimeve dhe blegtorisë.
Tabela me të dhëna të planifikuara dhe të realizuara me mbjellje të kulturave vjeshtore për vitin 2017/2018:
Nr. KULTURAT Sipërfaqja e planifikuar/ha Sipërfaqja e realizuar/ha
1. Grur 1190 1100
Të dhënat për ecurinë e fushatës së korrje-shirjeve
Komuna
Mitrovicë
Data e fillimit te korrje-shirjeve
05.07.2018
Numri i autokombajnave
13
Rendimenti mesatar i grurit (kg/ha)
3800
Rendimenti mesatar i elbit (kg/ha)
2200
Data e përfundimit të korrje-shirjeve
27.07.2018
Vështersit gjatë korrje shirjeve
Kushtet atmosferike, parcelat e fragmentarizuara, parcella te shperndara.
Projektet që janë realizuar nga DBZHR në bashkëfinancim me donator në
gjashtëmujorinin e dytë për vitit 2018
Nr. Emri i projektit Faza e
realizimit
Komuna Fermeri Donatorët Shuma
gjithësej
Përfitues
1. Kredi për fermer I reailizuar 30.000 178.000 20
2. Subvencionimi i
fermereve me
Makina mjelese,
Bidon dhe Laktofriz
I reailizuar 13.740.8 3.435.2 17.176 41
3. Subvencionimi i
fermereve me fare
gruri dhe pleh
artificial
I realizuar 8.232 2.058 10.290 99
4. Subvencionimi i
fermereve me fidane
të arrës
I realizuar 6.720 1.680 8.400 21
5. Projektet e
realizuara në
bashkëpunim me
IADK-
në(BMA,impute
percjellese,fidane
dhe far ate perimeve
,tharrëse,mekanizim
bujqësorë,sperkates
e,mulli bluares me
perzierse,paisje per
bletari)
Të realizuara
6.354.8
42.445.2
48.800
13
Subvencionet në sektoret e bujqësisë të financuar nga MBPZHR gjatë vitit 2018
të realizuara në bashkëpunim me DBZHR :
Përkrahje e sektorit të Lavërtarisë - Subvencione për mbjellje të grurit. Projekt i
financuar nga MBPZHR. Të drejt aplikimi kanë pasur fermerët që kanë mbjellur 2 e më
shumë hektarë me grurë. Projekti realizohet përmes aplikimit. Aplikimi dhe digjitalizimi me
eLPIS i parcelave është realizuar në DBRZH. . Përveç fermerëve të komunës së Mitrovicës
në DBZHR kanë aplikuar edhe fermerët e komunave tjera si Zveqanit, Leposaviqit, Zubin
Potokut.
Përkrahje e sektorit të Lavërtarisë -Subvencione për mbjellje të misrit.
Projekt i financuar nga MBPZHR. Të drejt aplikimi kanë pasur fermerët që kanë mbjellur 1 e
më shumë hektarë me misër. Projekti realizohet përmes aplikimit. Aplikimi dhe digjitalizimi
me eLPIS i parcelave është realizuar në DBZHR. Përveç fermerëve të komunës së
Mitrovicës në DBZHR kanë aplikuar edhe fermerët e komunave tjera si Zveqanit,
Leposaviqit, Zubin Potokut.
Deri me tani janë subvencionuar 207 fermer ne sektorin e lavërtarisë dhe pemëtarisë
nga MBPZHR.
Përkrahje e sektorit të blegtorisë - Subvencione për lopë qumështore. Projekt i
financuar nga MBPZHR. Si kriter ka qenë numri i krerëve (minimumi 5 lopë qumështore).
Projekti realizohet përmes aplikimit. Aplikimi dhe regjistrimi fermerit ne EFR është duke u
realizuar në DBZHR nga komuna e Subvencionimi për krerë është 70 euro. Përveç
fermerëve të komunës së Mitrovicës në DBZHR kanë aplikuar edhe fermerët e komunave
tjera si Zveqanit, Leposaviqit, Zubin Potokut.
Përkrahje e sektorit të blegtorisë - Subvencione për kafshë të imëta (dele dhe dhi).
Projekt i financuar nga MBPZHR. Si kriter ka qenë numri i krerëve (për dele 30, për dhi 20).
Projekti realizohet përmes aplikimit. Aplikimi dhe regjistrimi fermerit ne EFR ështëduke u
realizuar në DBZHR. nga komuna e Subvencionimi për krerë është 15 euro. Përveç
fermerëve të komunës së Mitrovicës në DBZHR kanë aplikuar edhe fermerët e komunave
tjera si Zveqanit, Leposaviqit, Zubin Potokut.
Përkrahje e sektorit të bletarisë - Subvencione për shoqëri të bletëve . Projekt i
financuar nga MBPZHR. Si kriter ka qenë numri i shoqërive të bletëve (mbi 30 shoqëri
bletësh). Projekti realizohet përmes aplikimit. Aplikimi dhe regjistrimi fermerit ne EFR
është duke u realizuar në DBZHR. Subvencionimi për shoqëri blete është 15 euro. Përveç
fermerëve të komunës së Mitrovicës në DBZHR kanë aplikuar edhe fermerët e komunave
tjera si Zveqanit, Leposaviqit, Zubin Potokut.
Ne sektorin e blegtorisë dhe bletarisë janë subvencionuar 347 fermer nga MBPZHR
Përkrahje e sektorit të Pemtarisë –Subvencionimi i fermerëve për njësi të sipërfaqes
(hektar) së mbjellë me pemë në fushë të hapur. Niveli i mbështetjes do të jetë 400 euro për
ha . Projekt i financuar nga MBPZHR. Të drejt aplikimi kanë pasur fermerët që kanë
mbjellur 0.5 e më shumë hektarë me pemë. Projekti realizohet përmes aplikimit. Aplikimi
dhe digjitalizimi me eLPIS i parcelave është realizuar në DBRZH. Përveç fermerëve të
komunës së Mitrovicës në DBZHR kanë aplikuar edhe fermerët e komunave tjera si Zveçanit,
Leposaviqit, Zubin Potokut.
Përkrahje e sektorit të Perimtarisë–Subvencionimi i fermerëve për njësi të sipërfaqes
(hektar) së mbjellë me perime në fushë të hapur. Niveli i mbështetjes do të jetë 300 euro për
ha . Projekt i financuar nga MBPZHR. Të drejt aplikimi kanë pasur fermerët që kanë
mbjellur 0.5 e më shumë hektarë me perime. Projekti realizohet përmes aplikimit. Aplikimi
dhe digjitalizimi me eLPIS i parcelave është realizuar në DBRZH.
Fusha e bashkëpunimit Drejtoria e Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural është duke bashkëpunuar mirë me MBPZHR,
drejtorit komunale, organiztat vendore dhe ndëkombëtare rreth realizimit dhe
implementimit te projkteve në sektorin e bujqësisë .
Bashkëpunim i mirë ekziston edhe me OJQ-në vendore, IADK, Tika, Qatar Charity, Help
Kosova, IRW , si dhe Caritas Kosova , ku pritet të realizohen një sërë projektesh të
përbashkta në sektorin e bujqësisë.
Drejtoria e Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural do të vazhdojë të bashkëpunojë ngushtë me të
gjitha institucionet relevante, asociacione dhe organizata të ndryshme qeveritare dhe
joqeveritare për të qenë vazhdimisht në rrjedha dhe në shërbim të qytetarëve
Gjatë këtij 3 mujori në kuader të bashkpunimit të mire me MBPZHR, Qendra Informative
Komunale – Drejtoria e Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural ka organizuar trajnime për fermer.
Trajnimet janë implementuar nga ESG-Prishtinë, temat e trajnimit janë këto: 1. Kultivimi i jonxhës, rëndësia ekonomike;
2. Sëmundjet e aparatit tretës te kafshët shtëpiake;
3. Mbarështimi i dhive, rëndësia e shfrytzimit të kullosave në prodhimin e qumështit;
4. Konservimi i pemëve dhe perimeve si dhe pregaditja e reqelit, mermeladës etj;
5. Punët e rrezikshme në Bujqësi për fëmijët nën moshen 18 vjeqare;
6. Pregaditja e tokës, Varietetet dhe masat tjera agroteknike për mbjelljën e Arrave;
7. Rëndësia e marrjes së mostrave ,këshilla dhe rekomandime.
AKTIVITETET E REALIZUAR NGA SEKTORI PËR ZHVILLIM RURAL
Sektori për Zhvillim Rural duke u bazuar në buxhetin për vitin 2018, në Planin e punës për
vitin 2018, në kërkesat e fermerëve, në bashkëpunim të ngushtë me organizatat përkatëse
vendore dhe ndërkombëtare, në këtë periudhë ka realizuar një numër të madh aktiviteteve
dhe projekteve ku janë ndihmuar fermerët dhe ekonomit bujqësore në rritjen e
produktivitetit për sektorët prioritarë, në zonat rural.
Sektori për Zhvillim Rural në bashkëpunim me Drejtoritë përkatëse Komunale dhe në
bashkëpunim me MBPZHR, organizatat në këtë periudhë tre mujore ka kryer aktivitetet
kryesore si ne vijim:
1. Regjistrimi Elektronik i Fermerëve (EFR)
Regjistrimi i fermerëve në Regjistrin Elektronik të Fermerëve (EFR) përfshihen të dhënat
për fermerin, tokën në shfrytëzim, të dhënat për kafshë, mekanizmi bujqësor si dhe
nënshkrimi i fermerit, Regjistrimi i fermerëve bëhet në zyrët komunale në Drejtorin e
Bujqësisë. Janë regjistruar 70 fermerë në EFR.
2 .Dhënia e këshillave për fermerë të profileve të ndryshme nga ana e stafit të DBZHR
Edukimi dhe trajnimi i fermerve i fermeve në zonat rurale. Në kuader të aktiviteve të
drejtorisë sektori për zhvillim rural ka ofruar këshilla praktike dhe teorike për fermerë
duke ju ofruar zgjidhje në zgjedhjen e problemeve sidomos në mbrojtjen e bimëve nga ADB.
3. Vlërësimi dhe pranimi teknik i projektit të serrave i financuar nga DBZHR
Komisioni Komunal i emëruar nga Drejtoria e Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural për
mbikëqyrjen e realizimit të projektit: “Subvencionimi i fermerëve me serra të tipit “Tunel”
me sipërfaqe 50 m2 dhe 200 m2” duke u bazuar në kriteret e përcaktuar nga Drejtoria për
Bujqësi dhe Zhvillim Rural ka mbikëqyrë realizimin e projektit në fjalë nga operatori
ekonomik NSH” KASTRIOTI-FERIZAJ sipas kontratës Nr. 005/2018 të lidhur në mes
Komunës së Mitrovicës dhe NSH” KASTRIOTI-FERIZAJ. Komisioni Komunal vazhdimisht ka
monitoruar dhe vlerësuar realizimin e projektit në fjalë nga operatori sipas kontratës Nr.
005/2018 të lidhur në mes Komunës së Mitrovicës dhe NSH” KASTRIOTI-FERIZAJ.
4. Vlërësimi dhe pranimi teknik i projekti të serrave të financuara nga organizata
Chatar Charity.
Sektori për zhvillim Rural në bashkëpunim me organizaten Chatar Charity ka bërë
monitorimin dhe mbikëqyrjen e realizimit të projektit: “Subvencionimi i fermerëve
me serra familjare dhe komerciale të tipit “Tunel” duke u bazuar në kriteret e
përcaktuar nga organizata dhe komuna, komisoni vazhdimisht ka monitoruar dhe
vlerësuar realizimin e projektit në fjalë nga operatori sipas kontratës marveshjes të
lidhur në mes Komunës së Mitrovicës dhe organizates.Gjatë kësaj përiudhe janë
ndërtuar 10 serra familjare dhe komerciale , ndërsa janë pranuar disa të tjera të cilat
janë ndërtuar më heret.
5 Vlërësimi dhe pranimi teknik i projekti të serrave të financuar nga organizata Chatar
Charity.
Sektori për zhvillim Rural në bashkëpunim me oreganizaten Chatar Charity ka bërë
monitorimin dhe mbikëqyrjen e realizimit të projektit: “Subvencionimi i fermerëve me
serra familjare dhe komerciale të tipit “Tunel” duke u bazuar në kriteret e përcaktuar nga
organizata dhe komuna, komisoni vazhdimisht ka monitoruar dhe vlerësuar realizimin e
projektit në fjalë nga operatori sipas kontratës marveshjes të lidhur në mes Komunës së
Mitrovicës dhe organizates.Gjatë kësaj përjudhe janë ndërtuar 10 serra familjare dhe
komerciale , ndërsa janë pranuar disa të tjera të cilat janë ndërtuar më heret.
6. Realizimi me përfaqesusit e IADK-së me qëllim të bashkëpunimit në realizimin e
projekteve të cilat do të realizohen në bashkëfinancim në mes Komunës dhe IADK-së
dhe BE-ja.
Sektori për zhvillim Rural në bashkëpunim me oreganizaten IADK-së ka bërë monitorimin
dhe mbikëqyrjen e realizimit të projektit: “Ngritja e pemishteve intensive me arrë” dhe
duke u bazuar në kriteret e përcaktuar nga organizata dhe komuna, komisoni vazhdimisht ka
monitoruar dhe vlerësuar realizimin e projektit në fjalë nga operatori sipas kontratës
marveshjes të lidhur në mes Komunës së Mitrovicës dhe organizates. Gjatë kësaj përjudhe
janë ngritur 3 pemishte intensive me arrë .
7. Vlërësimi dhe monitorimi i projektit subvencionimi i bizneseve të financuar nga
organizata Chatar Charity.
Sektori për zhvillim Rural në bashkëpunim me oreganizaten Chatar Charity ka bërë
monitorimin dhe mbikëqyrjen e realizimit të projektit: “Subvencionimi i bizneseve” duke u
bazuar në kriteret e përcaktuar nga organizata dhe komuna, komisoni vazhdimisht ka
monitoruar dhe vlerësuar realizimin e projektit në fjalë nga operatori sipas kontratës
marveshjes të lidhur në mes Komunës së Mitrovicës dhe organizates. Gjatë kësaj periudhe
janë ndihmuar 3 biznese me shumë nga 3,000.00 euro.
8. Vlërësimi dhe monitorimi i projekti ”Subvencionimi i blegtorëve me makina mjelëse
lakotofriza dhe bidona”, projekt i financuar nga DBZHR.
Sektori për zhvillim Rural bërë vlerësimin e aplikacioneve dhe pëzgjedhjen e fermerëve
përfitues të projektit ”Subvencionimi i blegtorëve me makina mjelëse lakotofriza dhe bidona”,
projekt i financuar nga DBZHR komisioni komunal bazuar në kriteret e përcaktuar nga
Drejtoria për Bujqësi dhe Zhvillim Rural ka bërë përzgjedhjen e fermerëve në bazë të kritereve
të përcaktuara nga DBZHR . Komisionit ka vlerësuar se nga numri i përgjithshëm i fermerëve
të cilët kanë aplikuar për projektin në fjalë, në bazë të vlerësimit të komisionit janë përzgjedhur
41 fermerë përfituesë, të gjithë fermerët të cilët janë përzgjedhur përfitues të projektit i kanë
plotësuar kriteret e përcaktuar nga Drejtoria e Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural. Përmes këtij
projekti kanë përfituar 7 fermerë nga një laktofrizë 200 lit. nga inoxi, 28 fermerë nga një
makinë mjelse për lopë dhe dele qumështore, 6 fermerë nga dy bidona për qumësht.
9. Vlërësimi dhe pranimi teknik i projekti të bletëve të financuar nga organizata Chatar
Charity.
Sektori për zhvillim Rural në bashkëpunim me oreganizaten Chatar Charity ka bërë
monitorimin dhe mbikëqyrjen e realizimit të projektit: “Subvencionimi i fermerëve me
koshere të bletëve duke u bazuar në kriteret e përcaktuar nga organizata dhe komuna, komisoni
vazhdimisht ka monitoruar dhe vlerësuar realizimin e projektit në fjalë nga operatori sipas
kontratës marveshjes të lidhur në mes Komunës së Mitrovicës dhe organizates.Gjatë kësaj
përjudhe janë ndihmuar 3 familje me nga 10 shoqëri bletesh dhe paisje për bletari, ndërsa janë
pranuar disa të tjera të cilat janë shpërndarë më heret.
10. Vlërësimi dhe monitorimi i projekti ”Subvencionimi i fermerëve me fidane të arrës dhe
lajthisë ”, projekt i financuar nga DBZHR.
Sektori për zhvillim Rural bërë vlerësimin e aplikacioneve dhe pëzgjedhjen e fermerëve
përfitues të projektit ” Subvencionimi i fermerëve me fidane të arrës dhe lajthisë”, projekt i
financuar nga DBZHR komisioni komunal bazuar në kriteret e përcaktuar nga Drejtoria për
Bujqësi dhe Zhvillim Rural ka bërë përzgjedhjen e fermerëve në bazë të kritereve të
përcaktuara nga DBZHR . Komisionit ka vlerësuar se nga numri i përgjithshëm i fermerëve të
cilët kanë aplikuar për projektin në fjalë, në bazë të vlerësimit të komisionit janë përzgjedhur
21 fermerë përfituesë, të gjithë fermerët të cilët janë përzgjedhur përfitues të projektit i kanë
plotësuar kriteret e përcaktuar nga Drejtoria e Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural. Përmes këtij
projekti janë ngritur 21 pemishte me arrë me sipërfaqe 0.5 ha.
11. Vizita fermerëve me përfaqësusit e organizates Chatar Charity, IADK-së dhe Organizata
tjera në fshatrat e Komunës me qëllim të realizimit të projekteve të ndryshme në sektorin e
zhvillimit rural.
12. Hartimi i propozim-projekteve për donatorë në sektorin e zhvillimit rural.
13. Hartimi i raporteve për donator në lidhje me realizimin e projketeve.
14. Hartimi i rekomandimeve për kompenzimin e fermerëve të cilët kanë pësuar dëme etj
VIZIONI I DBZHR:
Mitrovica qendër e prodhimit dhe përpunimit të produkteve bujqësore cilësore për
Kosovën dhe rajonin.
MISIONI: Zhvillimi i ekonomik i harmonizuar sipas standarteve dhe praktikave të BE-së
duke respektuar Politikat e Zhvillimit Rural (MBPZHR) të BE-së, normat ekologjike
dhe konkurruese me vendet e rajonit dhe i mbështetur nga fondet zhvillimore
qeveritare, lokale dhe ndërkombëtare.
OBJEKTIVAT GJENERALE:
Objekativat gjeneralë të zhvillimit rural së komunës së Mitrovicës janë në harmoni
me objektivat dhe strategjinë zhvillimore 2014 – 2020 të Republikës së Kosovës
dhe në koherencë me prioritetet e zhvillimit rural të rajonit dhe të BE-së:
Edukimi i vazhdueshëm i fermerëve /Përcjellja e inovacioneve në sektorin e
bujqësisë dhe zhvillimit rural;
Forcimi i zingjirit ushqimor, mbrojtja e prodhimeve bujqësore dhe menaxhimi i
rrezikut në bujqësi;
Përfshirja sociale, zvoglimi i varfërisë dhe zhvillimi ekonomik në viset rurale;
Mbështetja institucionale në riaktivizimin e fermave, plantacioneve
bujqësore dhe kapaciteteve pëpunuese ushqimore në komunën e Mitrovicës;
Mbështetja e zhvillimit ekonomik të komunës përmes nxitjes së investimeve në
fushat: pemëtari, perimtari, lavërtari, blegtori, bletari, dhe produktet e veqanta
(kërpudha, bimë) .
Me respekt!