requ clt i cth i t.c. 13 kul tur ve turizm bakanligi le ... · ate~in ilzerinden dualar ve maniler...

2
T.C. 1111111111111111111111111 0128400010 KUL TUR VE TURiZM BAKANLIGI VE EGiTiM GENEL MUDURLUGU SOMUT OLMAY AN KULTUREL MiRAS ULUSAL ENVANTER FiSi Requ CLT I CtH I tTti Le 13 0 MARS 2018] No ....... f(!.({ r. ... .. .. . .. .. .. Unsurun Ad1 Hidirellez Envanter Numaras1 Onay Tarihi Agrice, Alt1 Mayts, Aya Yorgi, Aziz George, Bahar Bayrrum, Ederlez, Egrice, Egrilce, Diger Adlan Hederlez, Htdrellez,Hiderlez, l hzu ile ilyas, iderlez, ilkyaz, Mantifer, Mar Curcos, Ruz-1 01.0012 Htztr (H1z1r Giinii) K.Isa Tamm1 Htdrellez, baharm kutlamak iizere Miladi takvimle 6 Mayts'ta uygulanan mevsimlik bayramlardandtr. Anadolu'da mevsiminden sonra doganm canlanmast ile bolluk ve bereket beklentisini simgeleyen giin 6 Mayts'ttr ve bugiine Htdtrellez denir. Temelinde HIZlr kiiltii bulunur. Aym zamanda Htztr ve ilyas peygamberlerin yeryiiziinde inantlan giindilr. Htdtrellez oncesi evlerde temizlik yapthr, yemekler haztrlantr ve "htdtrhk" denilen bol agayh ve pmart olan mesire alanlarma gidilerek piknik yapthr. Burada oyunlar oynantr, eglenceler dilzenlenir. Kimi yerlerde mesire alanmm ortasmda dev bir yakthr. ilzerinden dualar ve maniler soylenerek en az il'Y kere atlantr. Agaylara bez baglanarak adak adantr. <;omleklerin iyine dilekler yaztlarak gill agacmm dibine konulur. Ertesi giin bir araya olan kadmlar, y6mlegi ortaya koyarak maniler dileklerini yazdtklart kagttlart ytkarmaya Kimi zaman da dileklerin Htztr'a i9in istenilen kilyiik bir kagtda yaztlarak bir akarsuya veya denize atthr. Htdtrellez, Tiirkiye'nin pek yok yerinde doganm birlikte maddi ve manevi olarak kendilerini yeni bir ytla haztrlamak isteyen Milsliiman ve lhristiyan topluluklar tarafmdan aynt gilnde kutlanmaktadtr. 13.03.2013 SOKUM ALANLARI Doga ve Evrenle Ilgili Bilgi ve Uygulamalar; Sozlii Gelenekler ve Anlatlmlar, Perfomans Sanatlart, Toplumsal Uygulamalar, Ritileller ve Festivaller Afyonkarahisar, Arnasya, Bartm, Bilecik, <;anakkale, Edime, Elaztg, Giresun, Hatay, Isparta, istanbul, izrnir, Cografi Dagllrm (Unsur Karabiik, Karaman, Kmkkale, K1rklareli, Kocaeli, Konya, Mardin, Ordu, Sakarya, Samsun, Sinop, Sivas, , Envanter Formu Glinderen iller) Tekirdag, Tokat, Yozgat, Zonguldak ilgili Topluluk, Grup ve Edime FotografSanat1 Demegi, Trakya-Balkan Tiirkleri Kiiltiir ve Demegi, Edime Kiiltiir ve Bireyler (Unsurla ilgili koruma Demegi, Edime Roman Kiiltiiriinii Gelistirme ve Demegi, Yortiirk Vakft, izmir Balkan Go9rnenleri ;.;;.;;.J-...;.. faaliyeti bulunanlar) .Kiiltiir ve Da ·ant •ma Deme .,. • Sornut Olm• l•' n;K.\iltfu" iras Enstitiisii, Aksu Ko il Kadmlart Da am •ma Deme "' i t .

Upload: others

Post on 06-Feb-2020

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Requ CLT I CtH I T.C. 13 KUL TUR VE TURiZM BAKANLIGI Le ... · Ate~in ilzerinden dualar ve maniler soylenerek en az il'Y kere atlantr. Agaylara bez baglanarak adak adantr

T.C. 1111111111111111111111111

0128400010

KUL TUR VE TURiZM BAKANLIGI ARA~TIRMA VE EGiTiM GENEL MUDURLUGU

SOMUT OLMAY AN KULTUREL MiRAS ULUSAL ENVANTER FiSi

Requ CLT I CtH I tTti

Le 13 0 MARS 2018]

No ....... f(!.({ r. ..... ..... .. .. Unsurun Ad1 Hidirellez Envanter Numaras1 Onay Tarihi

Agrice, Alt1 Mayts, Aya Y orgi, Aziz George, Bahar Bayrrum, Ederlez, Egrice, Egrilce, Diger Adlan Hederlez, Htdrellez,Hiderlez, l hzu ile ilyas, iderlez, ilkyaz, Mantifer, Mar Curcos, Ruz-1 01.0012

Htztr (H1z1r Giinii)

K.Isa Tamm1 Htdrellez, baharm geli~ini kutlamak iizere Miladi takvimle 6 Mayts'ta uygulanan mevsimlik bayramlardandtr. Anadolu'da kt~ mevsiminden sonra doganm canlanmast ile bolluk ve bereket beklentisini simgeleyen giin 6 Mayts'ttr ve bugiine Htdtrellez denir. Temelinde HIZlr kiiltii bulunur. Aym zamanda Htztr ve ilyas peygamberlerin yeryiiziinde bulu~tuguna inantlan giindilr. Htdtrellez oncesi evlerde temizlik yapthr, ye~itli yemekler haztrlantr ve "htdtrhk" denilen bol agayh ve pmart olan mesire alanlarma gidilerek piknik yapthr. Burada ye~itli oyunlar oynantr, eglenceler dilzenlenir. Kimi yerlerde mesire alanmm ortasmda dev bir ate~ yakthr. Ate~in ilzerinden dualar ve maniler soylenerek en az il'Y kere atlantr. Agaylara bez baglanarak adak adantr. <;omleklerin iyine dilekler yaztlarak ak~amdan gill agacmm dibine konulur. Ertesi giin bir araya toplanmt~ olan kadmlar, y6mlegi ortaya koyarak maniler e~liginde dileklerini yazdtklart kagttlart ytkarmaya b~larlar. Kimi zaman da dileklerin Htztr'a ul~mast i9in istenilen ~eyler kilyiik bir kagtda yaztlarak bir akarsuya veya denize atthr. Htdtrellez, Tiirkiye'nin pek yok yerinde doganm canlant~tyla birlikte maddi ve manevi olarak kendilerini yeni bir ytla haztrlamak isteyen Milsliiman ve lhristiyan topluluklar tarafmdan aynt gilnde kutlanmaktadtr.

13.03.2013

SOKUM ALANLARI Doga ve Evrenle Ilgili Bilgi ve Uygulamalar; Sozlii Gelenekler ve Anlatlmlar, Perfomans Sanatlart, Toplumsal Uygulamalar, Ritileller ve Festivaller Afyonkarahisar, Arnasya, Bartm, Bilecik, <;anakkale, Edime, Elaztg, Giresun, Giimii~hane, Hatay, Isparta, istanbul, izrnir,

Cografi Dagllrm (Unsur i~in Kahramrutmara~, Karabiik, Karaman, Kmkkale, K1rklareli, Kocaeli, Konya, Mardin, Mu~, Ordu, Sakarya, Samsun, Sinop, Sivas,

, Envanter Formu Glinderen iller) Tekirdag, Tokat, U~ak, Yozgat, Zonguldak

Ba~vurulan ilgili Topluluk, Grup ve Edime FotografSanat1 Demegi, Trakya-Balkan Tiirkleri Kiiltiir ve Dayant~ma Demegi, Edime Kiiltiir Yardtmla~ma ve Dayam~ma Bireyler (Unsurla ilgili koruma Demegi, Edime Roman Kiiltiiriinii Ara~tlrma Gelistirme Yardtml~ma ve Dayant~ma Demegi, Yortiirk Vakft, izmir Balkan Go9rnenleri

;.;;.;;.J-...;.. faaliyeti bulunanlar) .Kiiltiir ve Da ·ant •ma Deme .,. • Sornut Olm• l•'n;K.\iltfu" iras Enstitiisii, Aksu Ko il Kadmlart Da am •ma Deme "' i

t .

Page 2: Requ CLT I CtH I T.C. 13 KUL TUR VE TURiZM BAKANLIGI Le ... · Ate~in ilzerinden dualar ve maniler soylenerek en az il'Y kere atlantr. Agaylara bez baglanarak adak adantr

REPUBLIC OF TURKEY MINISTRY OF CULTURE AND TOURISM

GENERAL DIRECTORATE OF RESEARCH AND TRAINING

THE FORM OF ICH NATIONAL INVENTORY OF TURKEY

Name of the Element Hidtrellez Inventory Number Date of Approval

Agrice, Alt1 Mayts, Aya Yorgi, Aziz George, Bahar Bayram1, Ederlez, Egrice, Egrilce, Other Names of the Element 1 Hederlez, Hidrellez,Hiderlez, Hizir ile ilyas, iderlez, ilkyaz, Mantifer, Mar Curcos, Ruz-1 01.0012 13.03.2013

H1z1r Htztr Gtini.i) Brief Description of the Element H1drellez is a seasonal celebration which is celebrated on May 6th according to the Gregorian Calendar for welcoming the Spring.

6th of May symbolizes expectation for the reborn of the nature, fertility and prosperity after the Winter and recognized ad H1drellez. It

is based on H1z1r cult, it is also believed that Htdtr and ilyas, who are believed to be prophets, are meet each other on this day.

On the eve of Htdrellez, houses are cleaned, various traditional meals prepared and on May 6th people have picnics on green and

watery spaces which are called "Htdtrltk". Various games, competitions and amusements organized and a bonfire is lighted on the

I middle of the picnic area. People jump over three times from the bonfire while praying and singing quadrants called "Mani". Ribbons

are tyed to the trees for wishes and vows are taken in case of wishes come true. On the eve of H1drellez women write their wishes to

the small papers and put into a pot. Pot is left under a rose tree. On the day of Htdrellez, women gather around, put the pot in the

middle of them and take out their wish papers from the pot while singing manis. In some regions wishes are also written on the small

papers and thrown to a river or sea for aiming their wishes would reach HIZlr.

Htdtrellez is celebrated by both Muslim and Christian communities who want to prepare themselves to spiritual revival of nature and

New Year on the same day in different regions of Turkey.

ICH DOMAIN(S)

Geographical Distribution (Cities submitted inventory form for the

element)

Knowledge and Practices Concerning Nature and the Universe; Oral Traditions and Expressions; Performing Arts; Social Practices, Rituals and Festive Events.

Afyonkarahisar, Amasya, Bartm, Bilecik, <;anakkale, Edirne, Elaztg, Giresun, Gi.imi.i~hane, Hatay, Isparta, istanbul, izmir, Kahramanmara~, Karabtik, Karaman, Kmkkale, Ktrklareli, Kocaeli, Konya, Mardin, Mu~, Ordu, Sakarya, Samsun, Sinop, Sivas, Tekirdag, Tokat, U~ak, Yozgat, Zonguldak

Related, communities, groups and Edime Art of Photography Association, Thracian-Balkanic Turks Culture and Solidarity Association, Edirne Culture Aid and individuals consulted (those S I'd . A . . Ed" R C I R h D l A"d d s I'd · A · · F d · rv·· ·· k r· · "d d "d f r d" o 1 anty ssocmt10n, 1rne oma u ture esearc eve opment t an o 1 anty ssocmtlon, oun at1on o ortur , zm1r

prov1 e ev1 ence or sa.eguar mg , the element Balkan Migrants Culture and Solidarity Asso<;.iat1cm ~~ociation ofiCH Institution, Aksu Village Women Cooperation Association

,;~ .. · . • Prepared by t ..... 'I

App.rovep.~. ~ ·~~ . 22.3.2016 ~2LO)(~Ul6.?.\ ~- '; 1 .Ll~ ~~(~:~:.: ,..)' Don~~!J1BA~I ~; .• 't .

~ehribai. OMY~~' Department Manager of National Head of ICH :b~tment Inventories