respiratie 1

FHV2009 / Cxx54 1+2 / Anatomie & Fysiologie - Respiratie en digestivus 1

Respiratie 1

Functie en bouw van de luchtwegen


Wat is respiratie?• Het proces van gasuitwisseling tussen een

organisme en zijn omgeving.

• Bij eencellige; diffusie van zuurstof naar de cel en diffusie van koolstofdioxide uit de cel.

• Inwendige respiratie of celademhaling is het proces waarbij in een cel door oxidatie, voedingsstoffen worden omgezet in energie onder verbruik van O2 en productie van CO2


Respiratie bij de cel• Uitwisseling cel en interstitium middels

diffusie

• Uitwisseling interstitium en capillair middels diffusie

• Transport via bloed

• Uitwisseling tussen alveolaire lucht en bloed middels diffusie

• Transport van/naar buitenlucht heet ventilatie


Functie ademhaling

• Gasuitwisseling =

–uitwisseling van zuurstof (O2) –en koolstofdioxide (CO2)


Voorwaarden efficiënte aan- en afvoer

1. Groot oppervlak waarbij lucht en bloed zeer nauw contact maken

2. Regelmatige luchtverversing, ventilatie

3. Bloeddoorstroming, perfusie, afhankelijk van de behoefte, opname van O2 en afgifte van CO2

4. Hemoglobine kan snel en veel zuurstof binden


Efficiënte aan- en afvoer

1. Totale oppervlakte (diffusieoppervlakte) waar gasuitwisseling plaatsvindt is ca 100 m2 en de wanddikte (diffusieafstand) zeer dun (1-2 µ)

2. Luchtverversing vindt plaats door de druk in de longen te variëren waardoor luchtstroom naar binnen en buiten plaatsvindt


Efficiënte aan- en afvoer

3. In de longen bevindt zich een zeer groot capillairnet dat meer of minder doorstroomd wordt naargelang de behoefte van het organisme.

4. Hemoglobine in het bloed kan snel en veel zuurstof binden (4 O2 moleculen per hemoglobinemolecuul)


Ademhaling

• Ventilatie• Diffusie• Perfusie

• Communicatie• Reinigen inademingslucht • Opwarmen inademingslucht en warmteafgifte• Bevochtigen inademingslucht• Uitscheiding van water• Ruiken


Cavum nasi - neusholteCavum nasi - neusholte

Cavum oris – mondholteCavum oris – mondholtePharynx – keelholtePharynx – keelholteEpiglottis - strottenklepEpiglottis - strottenklep


De ademhalingsorganen


Luchtwegen1 cavum nasi (neusholte)

2 cavum oris (mondholte)

3 trachea (luchtpijp)

4 pleura parietalis (buitenste longvlies)

5 pleura visceralis (binnenste longvlies)

6 vertakkingen van de bronchus (luchtpijpvertakking)

9 diafragma (scheiding middenrif buikholte)

10 hoofdbronchus

11 pulmo (long)

12 larynx (strottenhoofd)

13 pharynx (keelholte)


Functie luchtwegen / neus• Slijmvorming t.b.v. reiniging,

bevochtiging en verwarming

• De inspiratoire lucht wordt door de neus / luchtwegen:– Gereinigend of gezuiverd– Bevochtigd– Verwarmd

• Beveiliging, keuren van de inspiratoire lucht op kwaliteit. (reuk)


De neusDe neus

• Functies van de neus:– verwarmen– zuiveren– bevochtigen– ruiken

Blauw is reukslijmvlies

Zeefbeen

Nerv.olfactorius


Functie mondholteFunctie mondholte

karaoke

fluiten

presenteren

mondademhaling


Kruising lucht- en voedselwegKruising lucht- en voedselweg


Larynx = strottenhoofdLarynx = strottenhoofd

Onderdelen larynx• strottenklepje

• epiglottis

• tongbeen• os hyoideum

• schildkraakbeen• cartilago thyroidea

• stelkraakbeenderen• ringkraakbeen

• cartilago cricoidea


Stembanden in larynx

http://videotheek.surfnet.nl/play_proxy/mmc/38504/Stembanden.wmv

http://videotheek.surfnet.nl/play_proxy/mmc/38504/Stembanden.wmv


Trachea (doorsnede)

• Hoefijzervormige kraakbeenringen houden de luchtpijp open

• Kan variëren in doorsnede

• Trilhaarepitheel en slijmbekercellen (mucociliar transport)


Trachea (trilharen microscopisch)


Trachea (bronchoscopisch, bifurcatie van de bronchi)


1 epiglottis (strotklepje)2 os hyoideum (tongbeen)3 cartilago thyroidea

(schildkraakbeen)4 cartilago cricoidea

(ringkraakbeen)5 trachea (luchtpijp)6 rechter hoofdbronchus7 carina trachea (kraakbeenkam bij

bifurcatie = splitsing luchtpijp in 2 hoofdbrochi)

8 linker hoofdbronchusHoefijzervormige kraakbeenringen

houden luchtpijp openCorpus aliënum (lichaamvreemd

voorwerp) komt bijna altijd rechter bronchus (hoek!)

Luchtpijp


Trachea vertakkingenTrachea vertakkingen Trachea

Bronchus L / R

Lobaire bronchus

R 3 / L 2

Segmentale bronchus

Ca. 10 per long

Bronchioli

Luchtgeleidend deel

Gasuitw

isselend deel

Alveoli


Trachea vertakkingenTrachea vertakkingen


LongenBestaat uit:• lobi (longkwabben) rechts 3, links 2

(hart)

• lobaire bronchi (1 per longkwab)• bronchioli (kleinste vertakkingen) met

slijmvlies bekleed, elastisch. Bij inademing ontspannen en bij uitademing vernauwing. (inademing is actief, dus kost energie)

• alveoli of longblaasjes omgeven door capillairen


Alveoli

1 capillair2 alveolus3 longarteriool4 geoxigeneerde erytrocyt

5 aveoluswand6 interstitium7 capillairwand


Ademhaling gasuitwisseling


Pleurabladen, longvliezen

Pleura visceralis

Pleura parietalis

Linker pleuraholte

Rechter pleuraholte

Mediastinum

R.long L.long


Bloedvaten van de long

• Art pulmonalis vertakt zich tot een capillairnet rond de alveoli (longblaasjes)

• Art pulmonalis = zuurstofarm longen van zuurstof voorzien vena pulmonalis = zuurstofrijk (gemengd bloed) Li harthelft


Bloedvoorziening van de longenBloedvoorziening van de longen

• Bloedvoorziening van de longweefsel zelf niet door de art pulmonalis, maar door art bronchialis

• Grote circulatie = voedingscirculatie ook voor de longen

–aorta → aa. bronchiales

–vv. bronchiales → vv. pulmonalis


Alveoli1 pleura parietalis

(middenrifs-borstvlies)2 pleura visceralis

(longen-borstvlies)

3 alveolus met capillairnet

4 vertakking art pulmonalis

5 bronchiolus (luchtpijptak)

6 vertakking vena pulmonalis

7 doorsnede alveolus

Let erop: zeer vaatrijk

Pleuraholte tussen de vliezen met vocht gevuld (klaplong)


MediastinumRuimte tussen beidelongen waarin o.a. hethart ligt.

1 clavicula (sleutelbeen)2 bovenste mediastinum3 voorste mediastinum4 middelste mediastinum5 sternum (borstbeen)6 diafragma7 achterste mediastinum8 spina vertebralis

(wervelkolom)


Effectiviteit van de ademhalingEffectiviteit van de ademhaling• ventilatie is de aanvoer van de lucht naar de

longblaasjes• diffusie is de gasuitwisseling, via

drukverschillen, O2 van alveolus => bloed en CO2 van bloed => longblaasje

• perfusie doorstroming arterie (bloed) en het transport van O2 en CO2

• Zowel ventilatie, als diffusie als perfusie zijn nodig voor een goede ademhaling van de longen.


Fysiologie van de tractus Fysiologie van de tractus respiratoriusrespiratorius

Ventilatie

inspiratie en expiratie

aan - en afvoer van O2

en CO2 naar en van de alveolo-capillaire membraan


VentilatieVentilatie • Ventilatie zorgt voor verversing van de

lucht in de longblaasjes• Tijdens de inspiratie neemt de inhoud van

de thorax toe, dus het longvolume• In de thorax ontstaat hierdoor een

negatieve druk ten opzichte van de buitenlucht waardoor lucht wordt aangezogen in de longen die de uitzetting van de thorax moeten volgen

• Bij de expiratie gebeurt het tegenovergestelde


Inspiratie of inademingInspiratie of inademing

• Inademing = vergroting volume borstkas = aanzuiging lucht

• diafragma-ademhaling maar heet in de volksmond buikademhaling, omdat de buikwand beweegt.

• Borstademhaling alleen bij inspanning buitenste tussenribspieren en hals/schouderspieren


Toename inhoud thorax bijinspiratie.= toename diameter

(doorsnede) van de thorax (borstkas)

1 costae (ribben) bewegen mee omhoog

2 draaipunt bij de ruggenwervels

3 o.i.v. musculi intercostalis externa (uitwendige tussenribspieren)

4 o.i.v. musculi scaleni (touwladderspieren)

1

2

3

4

Afplatting= aanspannen diafragma- - - - - = contractie inademing_____ = relaxatie uitademing


Ventilatie, inspiratieVentilatie, inspiratie


Bewegingen tijdens inspiratie (inademing) ofaspiratie (aanzuiging /

inademing).

musculi scaleni (1)(touwladderspieren) trekken1e en 2e rib (2) omhoog.

diafragma wordt (3) platter beweegt naar beneden

sternum (borstbeen) (6) enbuikwand (5) naar voren

4 vertebrae (ruggenwervels)7 pulmo (long)8 pleuraholte


• Uitademing = passief =ontspanning spieren en ruststand diafragma, zwaartekracht en elasticiteit uitgerekt longweefsel

• Geforceerde uitademing: contractie binnenste tussenribspieren en contractie (aanspanning) buikspieren waardoor diafragma terugvering wordt versterkt.

Expiratie of uitademingExpiratie of uitademing


Ventilatie = respiratieVentilatie = respiratie

Inspiratie expiratie

Dyspnoe of kortademigheid

Typische zittende houding

kortademige patiënt


respiratie 1

Documents