resultaten transitieatlas beroepsonderwijs achterhoek · © 2017 | public result | pagina...
TRANSCRIPT
© 2017 | Public Result | Pagina
Transitieatlas beroepsonderwijs AchterhoekResultaten & Reflectie
19 december 2017
© 2017 | Public Result | Pagina
Proces Transitieatlas beroepsonderwijs Achterhoek
• Afstemming onderzoeksopzet met POA Achterhoek, Achterhoek2020
• Uitvoering onderzoek: data-analyse, interviews, bijeenkomsten
• Interactieve bijeenkomsten 12 en 25 oktober
• Rapportage Transitieatlas beroepsonderwijs Achterhoek
• Vervolg
© 2017 | Public Result | Pagina 3
Leerlingendaling
beroeps-
onderwijs
Economische
groei door inzet
op kansrijke
economische
sectoren en
innovatie
Arbeidsmarkt
1. Structuur
Aanbod
en vraag
© 2017 | Public Result | Pagina
Aanbod:
Instroom
Vmbo
Mbo
Hbo
Wo
Vraag:
Uitbreidings-
vraag
Vervangings
-vraag
Mismatch?
Aanpak
© 2017 | Public Result | Pagina
Economische motor
© 2017 | Public Result | Pagina
2. Regionale contextEconomisch profiel
1. WERKEN
2. WONEN
3. BEREIKBAARHEID
Smart werken
• “Smart Industry staat voor het maximaal
gebruik maken van de nieuwste
informatie- en technologische
ontwikkelingen. Hierdoor is het mogelijk
om veel efficiënter, flexibeler, kwalitatief
beter en op maat te produceren en te
werken.”
• “In de Achterhoek is de innovatieve
maakindustrie een krachtige en
onderscheidende economische motor. De
kansen die ‘Smart Werken’ biedt, geven
daarom een zeer positief
toekomstperspectief voor de regio. Niet
alleen voor de maakindustrie; er zijn ook
volop mogelijkheden voor kansrijke
cross-overs met andere sectoren, zoals de
Zorg en Agro-food.”
Ambitie:
• Gelijk of beter dan Nederlandse
trend scoren in economische
ontwikkeling
• Inzet op het behoud en
verbetering van kwaliteit van
leven in de Achterhoek
© 2017 | Public Result | Pagina
2. Regionale contextEconomisch profiel
Bron: Erasmus concurrentie-
en innovatiemonitor 2016
Bron: EIM obv KVK/NL
Octrooicentrum 2010
© 2017 | Public Result | Pagina
Verkenning arbeidsvraag:
economisch profiel
Totaal toegevoegde waarde
2015: ca. € 7,3 miljard
Cluster Achter-
hoek
Agrifood 9,4%
HTSM 11,8%
(Slimme) maakindustrie 11,8%
Bouwnijverheid 7,9%
Transport en logistiek 8,6%
Life sciences & Health 0,7%
Recreatie en toerisme 2,9%
Overig 46,9%
Bruto Regionaal Product Achterhoek 2015
Agrifood HTSM
(slimme) maakindustrie Bouwnijverheid
Transport en logistiek Life sciences & Health
Recreatie en toerisme Overig
© 2017 | Public Result | Pagina
Totaal toegevoegde waarde
2015: ca. € 7,3 miljard
Overig (53,1% BRP) Achter-
hoek
Detailhandel 10,2%
Financiële instellingen 3,5%
Zakelijke dienstverlening 8,6%
Overheid 4,9%
Onderwijs 5,7%
Zorg 10,9%
Overige dienstverlening 3,1%
Samenstelling deel overig
stuwende sectoren
Detailhandel
Financiële instellingen
Zakelijke dienstverlening
Overheid
Onderwijs
Zorg
Overige dienstverlening
Verkenning arbeidsvraag:
economisch profiel
© 2017 | Public Result | Pagina 10
0
20
40
60
80
100
120
140
Arbeidsproductiviteit, relatief: Procentueel verschil van Twente/Achterhoek t.o.v. NL (NL=100%)
Nederland Twente Achterhoek
2. Regionale contextArbeidsproductiviteit
© 2017 | Public Result | Pagina
€ 20.000
€ 25.000
€ 30.000
€ 35.000
€ 40.000
€ 45.000
2010 2011 2012 2013 2014 2015
Astite
l
BRP per hoofd van de bevolking
Achterhoek
Twente
Nederland
2. Regionale contextBRP per hoofd vd bevolking
© 2017 | Public Result | Pagina
Maar het aantal potentiële arbeidskrachten neemt afRegio Arbeidsparti
cipatie
(netto) 2016
(15-75 jaar)
Afname
potentiële
beroepsbe
volking
2010-2030
Achterhoek 66,3% -15%
Twente 64,8% -19%
Hoeksche Waard 68,1% -16%
Alblasserwaard-
Vijfheerenlanden
67,6% -4%
Noordoost
Fryslân
65,0% -18%
Goeree-
Overflakkee
69,0% -9%
Zuid-Limburg 60,6% -20%
Nederland 65,8% -3%
170.000
180.000
190.000
200.000
210.000
220.000
230.000
201
0
201
1
201
2
201
3
201
4
201
5
201
6
201
7
201
8
201
9
202
0
202
1
202
2
202
3
202
4
202
5
202
6
202
7
202
8
202
9
203
0
Potentiële beroepsbevolking Achterhoek 2010-2030
15-67,5 15-75
© 2017 | Public Result | Pagina
En elke dag verlaten per saldo 21.000
mensen de regio voor werk
Bron: CBS
Arnhem en
Nijmegen
Pendel overig
Nederland
Uitgaand: 47.400
Inkomend: 26.500
-20.900
ZutphenTwente
Werkzaam in eigen gemeente:
50.800
Pendel binnen de Achterhoek:
37.200
© 2017 | Public Result | Pagina
Aanbod:
Instroom
Vmbo
Mbo
Hbo
Wo
Vraag:
Uitbreidings-
vraag
Vervangings
-vraag
Mismatch?
© 2017 | Public Result | Pagina 15
Metzo College
Schaersvoorde
Gerrit Komrij College
AOC Oost:
AOC Oost
Staring College:
Assink Lyceum:
Almende College:
Ulenhof College:
Marianum
Ludger College
Rietveld
Lyceum
Schaersvoorde
Schaersvoorde
Almende College:
Marianum
Assink Lyceum:
Staring College:
MaxX praktijkonderwijs
Gerrit Komrij College
Pronova praktijkonderwijs
Ulenhof College
Prakticon praktijkonderwijs
Liemers
College
Symbion
praktijkonderwijs
Aanbod: voortgezet onderwijseen breed en gespreid aanbod
© 2017 | Public Result | Pagina 16
VMBO-BB/BK
MetzoCollege (6/9)
• Bouw, wonen en interieur
• Dienstverlening en producten
• Economie en ondernemen
• Horeca, bakkerij en recreatie
• Produceren, installeren en
energie
• Zorg en welzijn
Gerrit Komrij College (4/9)
• Dienstverlening en producten,
• Horeca, bakkerij en recreatie
• Mobiliteit en transport
• Zorg en welzijn
Almende College (5/9)
• Bouw, wonen en interieur
• Economie en ondernemen
• Horeca, bakkerij en recreatie
• Produceren, installeren en
energie
• Zorg en welzijn
Ulenhof College (1/9)
• Dienstverlening en
producten
Ulenhof College (1/9)
• Dienstverlening en
producten
Schaersvoorde (6/9)
• Bouw, wonen en interieur
• Economie en ondernemen
• Horeca, bakkerij en recreatie
• Produceren, installeren en energie,
• Zorg en welzijn
• Groen
AOC Oost:
Landbouw
AOC Oost: LandbouwStaring College (4/9)
• Economie en ondernemen
• Horeca, bakkerij en recreatie
• Mobiliteit en transport
• Zorg en welzijn
Marianum (4/9)
• Bouw, wonen en interieur
• Economie en ondernemen
• Produceren, installeren en
energie,
• Zorg en welzijn
Assink Lyceum (4/9)
• Bouw, wonen en interieur
• Dienstverlening en producten
• Produceren, installeren en
energie,
• Zorg en welzijn
Aanbod: voortgezet onderwijseen breed en gespreid aanbod
© 2017 | Public Result | Pagina
Opleidingsbedrijven
Entree
Economie en dienstverlening
Zorg, welzijn en sport
Techniek en informatica
Groen
GC: Sport en
bewegen
GC: Sport en
bewegen
GC: 4 locaties
• Defensie en veiligheid (2x)
• uiterlijke verzorging
• horeca, facilitair en bakkerij
• toerisme en recreatie
• Economie en administratie
• Handel en commercie
• Entree
• logistiek
GC: Zorg, welzijn,
dienstverlening en
ondersteuning
GC: Entree en
inburgering
AOC Oost:
Dierverzorging
Veehouderij
Loonwerk
Dierenartsass
Groene ruimte
Bloem&Design
Design&Styling
EntreeGC:
Engineering
en industrie
GC: Mobiliteit en
voertuigen
GC: hoofdlocatie
economie en administratie
defensie en veiligheid
ict en mediavorming
engineering en industrie
gebouwde omgeving
mobiliteit en voertuigen
zorg
welzijn
dienstverlening en
ondersteuning
entree
GC: Entree
Aanbod: middelbaar beroepsonderwijs
Anton Tijdinkschool
OBD Opleidingen
InstallatieWerk
Bouwopleiding
Berkelstreek
Schildersvakopleiding
© 2017 | Public Result | Pagina 18
Uitgaand: 2.176
Inkomend: 1.518
- 658
+317 Doesburg
-623 Zutphen
-378 Lochem
-75 Arnhem
-182 Zevenaar
-36 Haaksbergen
VO regio
VO omgeving
Waarmee leerlingen aan de Achterhoek worden gebonden (VO)
© 2017 | Public Result | Pagina 19
Berkelland
-39%
Aalten
-19%
Bronckhorst
-30%
Doetinchem
-30%
Oost Gelre
-33%
Oude Ijsselstreek
-31%
Winterswijk
-23%-30%
Montferland
-25%
Maar leerlingendaling zet dit aanbod onder druk (VO)
© 2017 | Public Result | Pagina 20
Achterhoek Lingewaard
Overbetuwe
Voorne-
Putten
Alblasserwaard-
Vijfheerenlanden
Kop van
Noord-
Holland
Noordoost
Fryslan
Zuid-
Limburg
Leerlingendaling
2016 - 2025 -30% -13% -10% -9% -25% -14% -14%Aantal
brinnummers 15 4 9 11 8 9 27Aantal
vestigingen 31 9 13 21 14 18 53
Aantal besturen 6 3 4 9 5 9 5Waarvan
éénpitters 0 0 0 2 1 3 0Aantal leerlingen
2016 19.460 5.396 10.077 12.228 9.414 7.110 28.612
Maar leerlingendaling zet dit aanbod onder druk (VO)
© 2017 | Public Result | Pagina
Werkbedrijven
Entree
Economie en dienstverlening
Zorg, welzijn en sport
Techniek en informatica
Groen
GC: Sport en
bewegen
GC: Sport en
bewegen
GC: 4 locaties
• Defensie en veiligheid (2x)
• uiterlijke verzorging
• horeca, facilitair en bakkerij
• toerisme en recreatie
• Economie en administratie
• Handel en commercie
• Entree
• logistiek
GC: Zorg, welzijn,
dienstverlening en
ondersteuning
GC: Entree en
inburgering
AOC Oost:
Dierverzorging
Veehouderij
Loonwerk
Dierenartsass
Groene ruimte
Bloem&Design
Design&Styling
EntreeGC:
Engineering
en industrie
GC: Mobiliteit en
voertuigen
GC: hoofdlocatie
economie en administratie
defensie en veiligheid
ict en mediavorming
engineering en industrie
gebouwde omgeving
mobiliteit en voertuigen
zorg
welzijn
dienstverlening en
ondersteuning
entree
GC: Entree
Anton Tijdinkschool
OBD Opleidingen
InstallatieWerk
Bouwopleiding
Berkelstreek
Schildersvakopleiding
19% daling in BOL-leerlingen
14% daling in BBL-leerlingen
Maar leerlingendaling zet dit aanbod onder druk (MBO)
© 2017 | Public Result | Pagina
Bedrijfsvoering
Bereikbaarheid Kwaliteit
22
AanbodLeerlingendaling: dilemma’s
© 2017 | Public Result | Pagina
Aanbod:
Instroom
Vmbo
Mbo
Hbo
Wo
Vraag:
Uitbreidings-
vraag
Vervangings
-vraag
Mismatch?
Leerlingendaling
beroepsonderwijs:
-7.340
Daling potentiële
beroepsbevolking:
-9.270
2016-2025
Conclusie onderwijs en arbeidsmarkt: alle zeilen bij
© 2017 | Public Result | Pagina
Interactieve
stemronde
24
© 2017 | Public Result | Pagina
2 interactieve sessies51 stem-
mende
deel-
nemers
Uit
onderwijs,
bedrijfs-
leven en
overheid
Werkzaam
in de
Achter-
hoek en
daarbuiten
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
Bedrijfsleven Voortgezet onderwijs MiddelbaarBeroepsonderwijs
Gemeente (bestuurlijk) Gemeente (ambtelijk) UWV Anders
Wie vertegenwoordigt u?
0
5
10
15
20
25
30
Achterhoek Achterhoek en aanliggende regio's Nederland Internationaal
Wat is uw werkgebied?
© 2017 | Public Result | Pagina
Als u 1 euro mag investeren; in welke sector denkt u het hoogste rendement te behalen?
0
5
10
15
20
25
Agrifood HTSM Maakindustrie BouwnijverheidLife sciences &Health
Ik zou € 1 evenredig
verdelen over de vijf sectoren
Ik zou 1 euroevenredig
verdelen overde vijf sectoren
Anders
Anders
UWV
Gemeente(ambtelijk)
Gemeente(bestuurlijk)
MiddelbaarBeroepsonderwijs
Voortgezetonderwijs
Bedrijfsleven
“Een sector als de agrifood
heeft de maakindustrie
hard nodig om te groeien.”
“De Achterhoek moet fors
inzetten op smart industry,
anders missen we de boot
vergeleken met andere
regio’s of landen.”
© 2017 | Public Result | Pagina
In de Achterhoek is het tot en met 2025 mogelijk een economische groei te realiseren die:
0
5
10
15
20
25
2x tot 3x zo groot is alsNederlandsgemiddelde
Gelijk tot 2x zo groot isals Nederlands
gemiddelde
Gelijk is aan hetNederlandsgemiddelde
1/2 tot gelijk is van hetNederlandsgemiddelde
Minder dan 1/2 is vanhet Nederlands
gemiddelde
Anders
UWV
Gemeente (ambtelijk)
Gemeente (bestuurlijk)
MiddelbaarBeroepsonderwijs
Voortgezet onderwijs
Bedrijfsleven
“De regio is goed
voorgesorteerd: goede
infrastructuur, goed
arbeidsethos.”
“Het innovatieve karakter van
de regio wordt nog te weinig
vermarkt. Als we dat wel
doen, is 2x zo hard groeien
als Nederland mogelijk.”
“Het is een risico
voor economische
groei dat veel
jongeren de regio
verlaten.”
© 2017 | Public Result | Pagina
Waar ontstaan de grootste tekorten op de arbeidsmarkt in de Achterhoek in de toekomst?
0
5
10
15
20
25
Personeel opvmbo en mbo
niveau 1
Personeel opmbo niveau 2
Personeel opmbo niveau 3 en
4
Personeel ophbo-niveau
Personeel opwo-niveau
Technischpersoneel opalle niveaus
Anders
Anders
UWV
Gemeente (ambtelijk)
Gemeente (bestuurlijk)
MiddelbaarBeroepsonderwijsVoortgezet onderwijs
Bedrijfsleven
“In de Achterhoek werken 1,5x
zoveel mensen in de techniek als
in Nederland en het is de
grootste sector in de regio.”
“Banen worden technisch
gecompliceerder, en dus zal er
extra behoefte zijn aan mbo 3 en
4.”
© 2017 | Public Result | Pagina
In welke sectoren ontstaan de grootste tekorten op de arbeidsmarkt in de Achterhoek in de toekomst?
0
5
10
15
20
25
Industrie Bouwnijverheid Logistiek encommunicatie
Handel Zorg Anders
Anders
UWV
Gemeente (ambtelijk)
Gemeente (bestuurlijk)
MiddelbaarBeroepsonderwijs
Voortgezet onderwijs
Bedrijfsleven
“Ik verwacht in alle sectoren
tekorten. Robotisering creëert en
bespaart tegelijk banen.”
“In de landbouw zullen door
vergrijzing problemen ontstaan
met de opvolging van het
boerenbedrijf.”
© 2017 | Public Result | Pagina
Om de tekorten op de arbeidsmarkt in de toekomst op te vangen kan het best ingezet worden op:
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
Bedrijfsleven Voortgezet onderwijs Middelbaar BeroepsonderwijsGemeente (bestuurlijk) Gemeente (ambtelijk) UWV
Flexibele
schil van
ZZP’ers
Zij-
instromers
Bijscholing
van lager
geschoold
personeel
De
arbeidspro
ductiviteit
verhogen
De
arbeidsparti
cipatie
verhogen
Wegtrekken
van
werknemers
uit de regio
beperken
Werknemers
van buiten
de regio
aantrekken
Anders
“Werklozen uit bepaalde
sectoren kunnen omgeschoold
worden voor sectoren waar wel
vraag naar is.”
“Waarom kiezen
pendelaars voor een
baan buiten de regio?
Daar wil ik meer inzicht
in.”
“Zoek naar manieren
die het minste kosten
om de tekorten op te
vangen.”
© 2017 | Public Result | Pagina
Wat vindt u het meest belangrijk voor de toekomst van het vmbo en mbo in de regio?
0
5
10
15
20
25
30
35
Ruime keuze inonderwijsniveaus
en profielen
Ruime keuze inonderwijskundige
concepten
Aansluiting op dearbeidsmarkt
Aansluiting opvervolgonderwijs
Gespreid aanbod Anders
Anders
UWV
Gemeente (ambtelijk)
Gemeente (bestuurlijk)
MiddelbaarBeroepsonderwijsVoortgezet onderwijs
Bedrijfsleven
“Voor techniek is de aansluiting
goed, voor andere sectoren nog
niet.”“Werk aan een goed imago voor
sectoren als de bouw.”
© 2017 | Public Result | Pagina
Om de aansluiting tussen het onderwijs en de arbeidsmarkt in de Achterhoek te verbeteren is het nodig dat:
0
5
10
15
20
25
30
35
Meer of andere opleidingenaangeboden worden
Meer trajecten voor om-/bijscholing aangeboden
worden
Bedrijven meer betrokkenworden bij de vormgeving
van deopleidingsrichtingen/vakken
die gegeven worden
Landelijke regelgevingbedrijven meer vrijheid biedt
om de invulling van eenstage te bepalen
Onderwijsinstellingen betersamenwerken
Bedrijfsleven Voortgezet onderwijs Middelbaar Beroepsonderwijs Gemeente (bestuurlijk) Gemeente (ambtelijk) UWV Anders
“Voor techniek is de aansluiting
goed, voor andere sectoren nog
niet.”
“Er moet meer gecommuniceerd
worden tussen onderwijs en
bedrijfsleven.”
© 2017 | Public Result | Pagina
Om jongeren aan de Achterhoek te binden is het nodig om:
0
2
4
6
8
10
12
14
16
Hbo-opleidingskansenbij bedrijven vergroten
Het woningaanbod tevergroten en te
verbeteren
Hetvoorzieningenaanbod
te verbeteren
Met regiomarketing deAchterhoek te
promoten
De werkgelegenheidop hbo-niveau te
vergroten
Anders
UWV
Gemeente (ambtelijk)
Gemeente (bestuurlijk)
MiddelbaarBeroepsonderwijsVoortgezet onderwijs
“Niet alle mbo’ers uit de regio
kunnen aan de vraag in de regio
voldoen.”
© 2017 | Public Result | Pagina
Aanbod:
Instroom
Vmbo
Mbo
Hbo
Wo
Vraag:
Uitbreidings-
vraag
Vervangings
-vraag
Mismatch?
Leerlingendaling
beroepsonderwijs: -7.340
Daling potentiële
beroepsbevolking:
-9.270
2016-2025
© 2017 | Public Result | Pagina
Economische potentie AchterhoekBronnen
Openbare kwantitatieve bronnen:
CBS, Databank Gelderland, Panteia, DUO,S-BB, UWV
Openbare kwalitatieve bronnen:
Studies doelmatigheid MBO (ROA, KBA Nijmegen), trends sectoren
(Rabobank, ING, ABN Amro, benchmarkstudies)
Aangeleverd door de regio kwantitatief:
Prognoses voortgezet onderwijs, mbo (Graafschap College), m2, fte
Aangeleverd door de regio kwalitatief:
Kwaliteitsplannen, beleid, regionaal DNA sectoren
17 interviews bedrijfsleven, onderwijs, overheid
© 2017 | Public Result | Pagina
Groeikansenverkenning
HTSM 2015-2025
Indicator Achterhoek Maximale
potentie
Groei toegevoegde waarde
in 2025
€ 266 mln
(+ 30%)
Groei arbeidsproductiviteit + 25%
Aantal FTE + 460
( 4%)
• Lange traditie in metaalindustrie
• Hoge mate van open innovatie
• Smart bending factory: innovatieve samenwerking
• Duidelijk sprake van cluster: grote spelers weten
elkaar goed te vinden.
• Verbinding met Twente wenselijk
• CIVON: samenwerking onderwijs en bedrijfsleven
• 247TailorSteel
• Kaak Group BV
• Bronkhorst High Tech
Bijvoorbeeld:
• Hosokawa Micron B.V.
• Nedap
“Er wordt veel gedaan
aan open innovatie, een
voorbeeld hiervan is de
aanschaf van een 3D-
metaalprinter.”
© 2017 | Public Result | Pagina
Groeikansenverkenning
HTSM 2015-2025
Indicator Achterhoek Maximale
potentie
Groei toegevoegde waarde
in 2025
€ 266 mln
(+ 30%)
Groei arbeidsproductiviteit + 25%
Aantal FTE + 460
( 4%)
• Lange traditie in metaalindustrie
• Hoge mate van open innovatie
• Smart bending factory: innovatieve samenwerking
• Duidelijk sprake van cluster: grote spelers weten
elkaar goed te vinden.
• Verbinding met Twente wenselijk
• CIVON: samenwerking onderwijs en bedrijfsleven
Bijvoorbeeld:
• Hosokawa Micron B.V.
• Nedap
“Er wordt veel gedaan
aan open innovatie, een
voorbeeld hiervan is de
aanschaf van een 3D-
metaalprinter.”
HTSM
Aantal werknemers 2025 bij
gelijkblijvende arbeidsproductiviteit
16.400
(+3.800)
• 247TailorSteel
• Kaak Group BV
• Bronkhorst High Tech
© 2017 | Public Result | Pagina
Groeikansenverkenning
(Slimme) maakindustrie 2015-2025
Indicator Achterhoek Maximale
potentie
Groei toegevoegde waarde
in 2025
€ 301 mln
(+ 35%)
Groei arbeidsproductiviteit + 30%
Aantal FTE + 390
( 4%)
• Sector is van oudsher sterk, veel familiebedrijven
• Sterke bereidheid tot samenwerking tussen
bedrijven
• Uitvoeringsagenda 2.0 kiest maakindustrie als
startpunt voor profilering regio als ‘smart’ regio
Bijvoorbeeld:
• Kingspan Insulation
• Polyketting
• Svedex B.V.
• Heesen Yacht Interiors
“De maakindustrie is
een belangrijke sector
voor de Achterhoek en
werkt nauw samen met
de metaalsector.”
“Bedrijven zoeken
elkaar op, zoeken de
samenwerking en
ondernemen samen
activiteiten.”
© 2017 | Public Result | Pagina
Groeikansenverkenning
Agrifood 2015-2025
Indicator Achterhoek Maximale
potentie
Groei toegevoegde waarde
in 2025
€ 171 mln
(+ 25%)
Groei arbeidsproductiviteit + 30%
Aantal FTE - 500
(-4%)
• Aantal grote en innovatieve spelers foodsector
• Nog relatief veel ruimte voor verbredingsactiviteiten
agrariërs
• Clustervorming in de kinderschoenen
• Cross-overs mogelijk: smart industry (bv LoRa
sensornetwerk Achterhoek: ‘internet of things’),
maakindustrie/bouw (biobased materials), energie
(hernieuwbare grondstoffen) en handel (Kramp)
Bijvoorbeeld:
• Aviko
• FrieslandCampina
• Biobased Innovation Center Achterhoek
“De voedselsector is veel meer
dan enkel de landbouwsector.
Ook aanleverende
maakindustrie,
verwerkingsbedrijven, horeca en
detailhandel zijn betrokken.”
© 2017 | Public Result | Pagina
Groeikansenverkenning
Bouwnijverheid 2015-2025
Indicator Achterhoek Maximale
potentie
Groei toegevoegde waarde
in 2025
€ 114 mln
(+ 20%)
Groei arbeidsproductiviteit + 10%
Aantal FTE + 770
(+ 9%)
• Ontwikkeling naar modulebouw
• Veel kleinere bedrijven: diversiteit, maar
ook kwetsbaar
• Groei sector afhankelijk van
arbeidsaanbod
• Cross-overs mogelijk met metaalindustrie,
agri (biobased bouwen)
Bijvoorbeeld:
• Klein Poelhuis Winterswijk B.V.
• Dusseldorp infra, sloop en
milieutechniek B.V.
“De groei is afhankelijk
van het aantal handjes.
Er is genoeg vraag,
maar de handjes zijn
bepalend voor het
succes.”
© 2017 | Public Result | Pagina 41
GroeikansenverkenningTransport en logistiek
2015-2025• Logistiek cluster rond de A12
• N18: Twenteroute biedt nieuwe kansen
• Kansen voor groei in Value Added
Logistics (VAL)/ketenoptimalisatie
• E-commerce biedt grote kansen voor
groei
• Cross-overs mogelijk met technische
industrie, voor automatisering, smart
logistics
Indicator Achterhoek Maximale
potentie
Groei toegevoegde waarde
in 2025
€ 113 mln
(+ 18%)
Groei arbeidsproductiviteit + 20 %
Aantal FTE - 150
(- 1,7%)
Bijvoorbeeld:
• HSF Logistics Winterswijk B.V.
• Rabelink Logistics
“De technologische
industrie wordt benut in
de transport en
logistiek.”
© 2017 | Public Result | Pagina
Groeikansenverkenning
Life sciences & Health 2015-2025
Indicator Achterhoek Maximale
potentie
Groei toegevoegde waarde
in 2025
€ 13 mln
(+ 25%)
Groei arbeidsproductiviteit + 20%
Aantal FTE 30
( 4%)
• Onderzoekskant zorg niet zo groot,
maar grote afzetmarkt bij de (relatief
grote) uitvoerende zorg
• Complete zorginfrastructuur in regio
aanwezig, innovatiekant moet vooral in
combi met Twente gezocht worden
• Crossovers mogelijk met HTSM
(prostheses ed), ICT (e-health)
Bijvoorbeeld:
• Fieldlab Achterhoek
• Sensire
• Slingeland Ziekenhuis
“Kennisinstellingen zoeken
instellingen en bedrijven
om innovatieve producten
te testen. Dit kan natuurlijk
in de Achterhoek
gebeuren.”
© 2017 | Public Result | Pagina
Groeikansenverkenning
Recreatie en toerisme 2015-2025
Indicator Achterhoek Maximale
potentie
Groei toegevoegde waarde
in 2025
€ 43 mln
(+20%)
Groei arbeidsproductiviteit +16%
Aantal FTE 180
(+3%)
• Relatief kleine sector, maar bovengemiddelde
groei afgelopen jaar
• Achterhoek in trek bij Nederlandse toeristen
• Opbrengst komt vooral van kampeerders en
vakantieparken
• Combinaties met landbouw en zorg zijn
mogelijk
• Binnenlandse toerist die meer gaat besteden
kan voor groei sector zorgen
Bijvoorbeeld:
• Marveld Recreatie
• Sourcy Center sport en
recreatie
“Toerisme is een
belangrijk onderdeel
van het regionale
profiel.”
• Sportcentrum
Rozengaarde
© 2017 | Public Result | Pagina
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
9000
10000
2015 beleidsneutraal 2025 landelijke trend 2025 maximaal 2025
Agrifood
HTSM
(Slimme) maakindustrie
Bouwnijverheid
Transport en logistiek
life sciences & health
Recreatie en toerisme
Verzorgende sectoren
4. Economische potentie
Groeikansenverkenning
Maximale potentie
+16% tov
2015
+20,5% tov
2015+8% tov
2015
© 2017 | Public Result | Pagina
(in € mln.) Bijdrage BRP 2015
Potentiële groei
arbeids-
productiviteit
Potentie groei
BRPPotentie BRP 2025
Agrifood € 683 30% € 171 € 854
HTSM € 855 25% € 265 € 1.147
(Slimme)
maakindustrie€ 860 30% € 264 € 1.109
Bouwnijverheid € 572 10% € 98 € 591
Logistiek en
transport€ 628 20% € 110 € 722
Life sciences &
Health€ 53 20% € 11 € 55
Recreatie en
toerisme€ 213 16% € 38 € 225
Verzorgende
sectoren€ 3.408 13% € 440 € 3.848
Totaal € 7.294 € 1.460 € 8.764
Maximale inzet op innovatie en economische groei
© 2017 | Public Result | Pagina
Aantal FTE
2015
Arbeidsproductiviteit
per fte 2015
Arbeidsprod.
2025
Opgave FTE
2025
Agrifood 12.888 € 53.000 € 69.000 - 500
HTSM 11.552 € 76.600 € 96.000 460
(Slimme)
maakindustrie 10.075€ 85.400 € 111.000 390
Bouwnijverheid 8.442 € 67.700 € 75.000 770
Vervoer en opslag 8.822 € 71.200 € 85.000 -150
Life sciences &
Health 766€ 69.500 € 83.000 30
Recreatie en
toerisme 5.235€ 40.700 €47.000 180
Verzorgende
sectoren 45.851€ 74.000 € 82.000 800
Totaal
uitbreidingsvraag103.631 € 70.500 € 83.000 1.990
Wat betekent dit voor de vraag naar werknemers?
© 2017 | Public Result | Pagina
Aantal FTE
2015
Arbeidsproductiviteit
per fte 2015
Arbeidsprod.
2025
Opgave FTE
2025
Agrifood 12.888 € 53.000 € 69.000 - 500
HTSM 11.552 € 76.600 € 96.000 460
(Slimme)
maakindustrie 10.075€ 85.400 € 111.000 390
Bouwnijverheid 8.442 € 67.700 € 75.000 770
Vervoer en opslag 8.822 € 71.200 € 85.000 -150
Life sciences &
Health 766€ 69.500 € 83.000 30
Recreatie en
toerisme 5.235€ 40.700 €47.000 180
Verzorgende
sectoren 45.851€ 74.000 € 82.000 800
Totaal
uitbreidingsvraag103.631 € 70.500 € 82.700 2.060
Aantal
FTE 2015
Arbeidsproduct
iviteit per fte
2015
Arbeidsprod.
2025
Opgave FTE 2025
Totaal
uitbreidings-
vraag103.631 € 70.500 € 83.000 1.990 FTE
2.660 banen
Wat betekent dit voor de vraag naar werknemers?
© 2017 | Public Result | Pagina
Opgave banen 2025
Uitbreidingsvraag 2.660
Vervangingsvraag 24.755
Totaal 27.415
Wat betekent dit voor de vraag naar werknemers?
© 2017 | Public Result | Pagina
Opgave banen 2025
Uitbreidingsvraag 2.660
Vervangingsvraag 24.755
Totaal 27.415
Aanbod:
Instroom
Vmbo
Mbo
Hbo
Wo
Vraag:
Uitbreidings-
vraag
Vervangings
-vraag
Mismatch?
?27.415
werknemers
Wat betekent dit voor de vraag naar werknemers?
© 2017 | Public Result | Pagina
Maximale inzet talent
Zij-
instroom
Talent
behouden
Instroom
pendel
Instroom
overig
NL
Instroom
overig EU
Instroom
mondiaalTotaal
Hoog opgeleid 2.474 3.761 460 230 230 230 7.384
Middelbaar
opgeleid2.913 11.372 0 0 0 0 14.285
Laag opgeleid 1.976 3.146 156 312 156 0 5745
Totaal 7.363 18.279 615 541 386 230 27.414
27% 67% 2% 2% 1% 1%
Talent benutten: 96%
© 2017 | Public Result | Pagina
Maximale inzet talent
Zij-
instroom
Talent
behouden
Instroom
pendel
Instroom
overig
NL
Instroom
overig EU
Instroom
mondiaalTotaal
Hoog opgeleid 2.474 3.761 460 230 230 230 7.384
Middelbaar
opgeleid2.913 11.372 0 0 0 0 14.285
Laag opgeleid 1.976 3.146 156 312 156 0 5745
Totaal 7.363 18.279 615 541 386 230 27.414
Instroom
• 75% v.d. MBO-leerlingen (met VO in de regio) uit de regio
• 50% v.d. MBO-leerlingen in de omliggende regio’s (met VO in de regio)
• 25% v.d. MBO-leerlingen in andere regio’s (met VO in de regio) stroomt in
• 25% v.d. HBO/WO-leerlingen (met VO in de regio)
• Netto arbeidsparticipatie: 73%.
• Netto arbeidsparticipatie in 2016 (uitgangssituatie): 66%
27% 67% 2% 2% 1% 1%
Talent benutten: 96%
© 2017 | Public Result | Pagina
Van clusters naar sectoren
Landbouw, bosbouw,
visserij
Industrie
Handel
Bouw
Vervoer en opslag
Horeca
Informatie en
communicatie
Advisering, onderzoek en
specialistische zakelijke
dienstverlening
Gezondheids- en
welzijnszorg
Cultuur, sport en recreatie
Agrifood (primaire landbouw met verwerkende
industrie, handel en dienstverlening)
High Tech Systems & Materials (breed
inzetbare en innovatieve producten en diensten
voor industriële toepassingen)
(Slimme) maakindustrie
Bouwnijverheid
Vervoer en opslag (transport en
logistiek)
Life sciences & Health (technische en
onderzoekskant vd gezondheidszorg)
Recreatie en Toerisme
© 2017 | Public Result | Pagina
Kwalitatieve mismatch
348
4.977
199
2.664
5.783
1.274 1.005754
6.782
3.628
383
1.787
117747
3.236986
613 566
3.984
5.860
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
Mismatch per sector
vraag totaal aanbod totaal
© 2017 | Public Result | Pagina
Kwalitatieve mismatch
Mismatch per
opleidingsniveau
totaal Laag Middelbaar hoog
Landbouw en visserij -30 60 -100 0
Industrie en delfstoffenwinning 3.190 600 1.290 1.300
Nutsbedrijven 80 -10 10 80
Bouwnijverheid 1.920 610 970 340
Handel en reparatie 2.550 990 1.010 550
Vervoer, opslag en communicatie 290 110 140 30
Openbaar bestuur en overheid 390 0 110 280
Onderwijs 190 30 100 60
Gezondheids- en welzijnszorg 2.800 390 750 1.660
Zakelijke, financiële en overige
dienstverlening -2.230 -180 -1.380 -670
Totaal 9.130 2.600 2.910 3.620
© 2017 | Public Result | Pagina
Arbeidsmarkt 2025
Aanbod:
Instroom
Vmbo
Mbo
Hbo
Wo
Vraag:
Uitbreidings-
vraag
Vervangings
-vraag
Mismatch?
18.279
leerlingen
27.415
werknemers
© 2017 | Public Result | Pagina 56
Spreiding en kwaliteit beroepsonderwijs
Metzo College
Schaersvoorde
Gerrit Komrij College
AOC Oost:
AOC Oost
Staring College:
Assink Lyceum:
Almende College:
Ulenhof College:
Marianum
Ludger College
Rietveld
Lyceum
Schaersvoorde
Schaersvoorde
Almende College:
Marianum
Assink Lyceum:
Staring College:
MaxX praktijkonderwijs
Gerrit Komrij College
Pronova praktijkonderwijs
Ulenhof College
Prakticon praktijkonderwijs
Liemers
College
2016
Vmbo-bb/kb: 1907 lln
Mavo:1791 lln
Havo:1692 lln
Vwo: 1332 lln
Praktijkonderwijs: 530 lln
2016
Niveau Locaties Leerlingen Gemiddeld
aantal lln per
locatie
Vmbo-bb/kb 10 3013 301
Mavo 16 2273 142
Havo 7 1993 285
Vwo 7 1573 225
© 2017 | Public Result | Pagina 57
Spreiding en kwaliteit beroepsonderwijs
Metzo College
Schaersvoorde
Gerrit Komrij College
AOC Oost:
AOC Oost
Staring College:
Assink Lyceum:
Almende College:
Ulenhof College:
Marianum
Ludger College
Rietveld
Lyceum
Schaersvoorde
Schaersvoorde
Almende College:
Marianum
Assink Lyceum:
Staring College:
MaxX praktijkonderwijs
Gerrit Komrij College
Pronova praktijkonderwijs
Ulenhof College
Prakticon praktijkonderwijs
Liemers
College
2025
Niveau Locaties Leerlingen
bovenbou
w
Gemiddeld
aantal lln per
locatie
(bovenbouw)
Benchmark
bovenbouw
Aantal
locaties
onder
benchmark
Vmbo-
bb/kb
10 1907 191 160 6
Mavo 16 1791 112 200 16
Havo 7 1692 242 224 3
Vwo 7 1332 190 336 7
Normen gebaseerd op o.a. Masterplan
onderwijs & krimp regio Bergen op
Zoom en beleidsstukken vo-scholen
Zuid-Limburg en getoetst in 4 sessies
met de Transitieatlas
© 2017 | Public Result | Pagina
Opgaven
Opgaven
Kwantitatieve opgave o.a. 7000 zij-instromers, 18.000 leerlingen
behouden
Kwalitatieve opgave Per sector en opleidingsniveau
Spreiding en kwaliteit
beroepsonderwijs
Goede concurrentiepositie behouden onder druk
van leerlingendaling
Samenwerking
onderwijs,
ondernemers en
overheid
• Meer inhoudelijke afstemming tussen
bedrijfsleven en onderwijs
• Meer begeleiding bij studie- en profielkeuze
• De Achterhoek profileren als aantrekkelijke
regio om te wonen én te werken.
• Maximale inzet van zij-instromers: om- en
bijscholing
• Samenwerking in het onderwijs om kwalitatief
goed beroepsonderwijs bereikbaar te houden
© 2017 | Public Result | Pagina
Inspirerend voorbeeld: beroepsonderwijs Zuid-Limburg
Techniekcollege Zuid-Limburg:
• 3 locaties
• Gedeelde praktijklokalen
• Vmbo-mbo
© 2017 | Public Result | Pagina
Inspirerend voorbeeld: Limburg Aanpak
Uitkeringsgerechtigden aan duurzame baan helpen
Ruim 3.000 mensen geplaatst
Elementen voor succes:
Gezamenlijk optreden, persoonlijk commitment van alle stakeholders in aparte
projectorganisatie in alle fases van het wervingsproces
Deelnemende bedrijven hebben als doel iedereen die wil een passende functie aan te
bieden
Publieke partijen zijn flexibel naar bedrijven en organiseren aansluiting met regionale
onderwijs
Uitzendorganisaties en intermediairs zijn verantwoordelijk voor dagelijkse begeleiding
Flexibiliteit en creativiteit: bv voor bereikbaarheid werkplek bus of bromfiets regelen,
voor fysieke fitheid opzetten bewegings- of fitnessprogramma