revie w medicinal plants in the t reatment of diabetes m ellitus -...

26
Journal of Clinical Excellence Medicinal Plants in the Treatment of Diabetes Mellitus Seyed Ebrahim Hosseini 1* , Farnaz Tavakoli 1 , Mohammad Karami 2 1. Department of Biology, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Fars, Iran 2. Department of Toxicopharmacology, School of Pharmacy, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran *.Corresponding Author: E-mail: [email protected] (Received 21 April 2014; Accepted 13 August 2014) Abstract Diabetes Melitus is a complex disease. For most people, it’s a new way of life, and it affects relationships in all areas as much as it affects eating and physical activity. If blood sugar level remains consistently higher than normal, over time it can make dameges on organs like heart, eyes, kidneys, nerves, and other parts of the body. Sometimes people with diabetes melitus don't realize that they have the disease until they begin to have other health problems. In management of diabetes melitus, the aim is to help people to minimize the risk of developing future complications with control their blood glucose levels. Since ancient times, plants have been an exemplary source of medicine. Researches conducted in last few decades on plants mentioned in ancient literature or used traditionally for diabetes have shown anti- diabetic property of some kinde of plants. The present paper reviews 15 such plants that have shown experimental or clinical anti-diabetic activity. Keywords: Diabetes Melitus, Treatment Methods, Medicinal Plants J Clin Exc 2014; 2(2):64-89 (Persian). Review 64 Downloaded from ce.mazums.ac.ir at 15:40 +0330 on Thursday January 23rd 2020

Upload: others

Post on 30-Dec-2019

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Revie w Medicinal Plants in the T reatment of Diabetes M ellitus - …ce.mazums.ac.ir/article-1-103-fa.pdf · Journal of Clinical Excellence Medicinal Plants in the T reatment of

Journal of Clinical Excellence

Medicinal Plants in the Treatment of Diabetes Mellitus

Seyed Ebrahim Hosseini1*, Farnaz Tavakoli1, Mohammad Karami2

1. Department of Biology, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Fars, Iran2. Department of Toxicopharmacology, School of Pharmacy, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran*.Corresponding Author: E-mail: [email protected]

(Received 21 April 2014; Accepted 13 August 2014)

Abstract

Diabetes Melitus is a complex disease. For most people, it’s a new way of life, and it affects

relationships in all areas as much as it affects eating and physical activity. If blood sugar level remains

consistently higher than normal, over time it can make dameges on organs like heart, eyes, kidneys,

nerves, and other parts of the body. Sometimes people with diabetes melitus don't realize that they have

the disease until they begin to have other health problems. In management of diabetes melitus, the aim is

to help people to minimize the risk of developing future complications with control their blood glucose

levels.

Since ancient times, plants have been an exemplary source of medicine. Researches conducted in last

few decades on plants mentioned in ancient literature or used traditionally for diabetes have shown anti-

diabetic property of some kinde of plants. The present paper reviews 15 such plants that have shown

experimental or clinical anti-diabetic activity.

Keywords: Diabetes Melitus, Treatment Methods, Medicinal Plants

J Clin Exc 2014; 2(2):64-89 (Persian).

Review

64

Dow

nloa

ded

from

ce.

maz

ums.

ac.ir

at 1

5:40

+03

30 o

n T

hurs

day

Janu

ary

23rd

202

0

Page 2: Revie w Medicinal Plants in the T reatment of Diabetes M ellitus - …ce.mazums.ac.ir/article-1-103-fa.pdf · Journal of Clinical Excellence Medicinal Plants in the T reatment of

1393، تابستان 2ره دوم، شماره دومجله تعالی بالینی

یـالینــی بــالــلــه تعــمجپژوهشی-آموزشی

)64-89(2شماره دومدوره

شیرینی در درمان دیابتیگیاهان دارو

2محمد کرمی،1، فرناز توکلی*1سید ابراهیم حسینی

چکیدهدر بیشتر افراد مبتال به این بیماري، دیابت باعث ایجاد یک شیوه جدید . یک بیماري پیچیده استشیرین، دیابت خوردن و رفتارهاي فیزیکی فرد را کند و حتی نحوه غذامیمتأثرها نهزمیدر همهشود و تمامی روابط فرد را زندگی می

ها، اعصاب و ها، کلیهتواند بر قلب، چشممداوم باال باشد، میطوربهمدتطوالنیاگر قند خون در . دهدقرار میتأثیرتحت شود تا همزمان با کنترل میزان قند در درمان دیابت، هدف این است که به افراد کمک . بگذاردتأثیربدن هايقسمتسایر

.خون، خطر ابتال به عوارض جانبی آن در آینده به حداقل برسدهان در چند دهه گذشته، نشان بر روي گیاشدهانجامتحقیقات . اندهاي قدیم، گیاهان یک منبع مهم دارو بودهاز زمان

است داراي خاصیت ضد دیابتی شدهان دیابت استفاده میاست گیاهانی مانند پیاز و شنبلیله که در گذشته براي درمداده.استمان دیابت مورد بررسی قرار گرفتهنوع گیاه بر در15بنابراین در این پژوهش اثر ؛ باشندمی

ییهاي درمان، گیاهان دارو، روششیریندیابت:کلیدييهاواژه

مقدمهدر این . باشدیک اختالل متابولیک میشیریندیابت

رود و یا توانایی تولید انسولین در بدن از بین می،یماريببدن در برابر انسولین مقاوم شده و بنابراین انسولین

نقش . دهدتواند عملکرد طبیعی خود را انجامتولیدي نمیهايیسممکاناصلی انسولین پایین آوردن قند خون توسط

اختالل در عملکرد انسولین باعث ازدیاد . مختلفی استنظمی در متابولیسم مزمن همراه با بیصورتبهقند خون

دنبالبه).1(شودکربوهیدرات، چربی و پروتئین می

هاي بافتی و عروقی منجر به انواع پیشرفت بیماري، آسیب، کلیه، قلب و )2(عوارض جانبی شامل اختالل در بینایی

بنابراین ).3(شودها میانواع زخمایجاد عروق، عصب و طیف وسیعی از موجبان گفت بیماري دیابت تومی

هاي بدون شود؛ بنابراین پیدا کردن روشاختالالت میعوارض جانبی براي درمان این بیماري یکی از اهداف

.باشدمهم پژوهشگران فعال در این زمینه می

ان، فارس، ایرشناسیزیستدانشگاه آزاد اسالمی، واحد علوم و تحقیقات فارس، گروه .1ایرانساري،علوم پزشکی مازندران،دانشگاه،داروسازيدانشکده،شناسیسمگروه فارماکولوژي و .2:E-mailشناسیزیست، دانشگاه آزاد اسالمی واحد علوم و تحقیقات فارس، گروه سد درودزن-جاده مرودشت18کیلومتر : نویسنده مسئول* [email protected]

22/5/93:پذیرشتاریخ 3/5/93: تاریخ ارجاع جهت اصالحات1/2/39:تاریخ دریافت

65

Dow

nloa

ded

from

ce.

maz

ums.

ac.ir

at 1

5:40

+03

30 o

n T

hurs

day

Janu

ary

23rd

202

0

Page 3: Revie w Medicinal Plants in the T reatment of Diabetes M ellitus - …ce.mazums.ac.ir/article-1-103-fa.pdf · Journal of Clinical Excellence Medicinal Plants in the T reatment of

مروريحسینی و همکاران

1393، تابستان 2دوره دوم، شماره مجله تعالی بالینی

شیرینبندي دیابت طبقه؛ بندي کردتوان به چند نوع طبقهرا میشیریندیابت

).4(باشدمی2و 1اما دو نوع اصلی آن شامل دیابت نوعت شود که قدردر بیمارانی ایجاد میمعموال1ًدیابت نوع

بسیار کم است و یا هاآنزاد در ترشح انسولین دروناین افراد براي زنده ماندن به انسولین . وجود ندارداصالً

و 1a، شامل نوع 1دو شکل اصلی دیابت نوع . نیازمندند90تقریباًدهند نشان میهاگزارش. باشدمی1bنوع

این . باشندمی1aاز نوع 1درصد از مبتالیان به دیابت نوعهايسلولتخریب ایمونولوژیکی درنتیجهنوع دیابت

آن نقص در تولید انسولین ایجاد دنبالبهو βپانکراسی ICA)Islet Cellدر این نوع دیابت وجود . شودمی

Antibody( آنتی گلوتامیک اسید دکربوکسیالت ،)anti-GAD (هاي انسولین باديو آنتی)IA-2 (

βهايسلولدایمنی و تخریب فرآیندهاي خودهندهنشان

خود ایمن مانند گریوز هايبیماري). 5(باشدمی)Graves(هاشیموتو ت، بیماري تیروئیدی)Hashimoto (

1در ایجاد دیابت نوع) Addison(و بیماري آدیسون ). 6(نقش دارند

درصد از 10که 1bدر افراد مبتال به دیابت نوع شوند، اختالالت میرا شامل1مبتالیان به دیابت نوع

پژوهشگران معتقدند براي دیابت . خودایمن وجود نداردبیشتر بیماران مبتال . علت مشخصی وجود ندارد1bنوع

.باشندبه این نوع دیابت، مستعد ابتال به کتواسیدوز میاکنین آفریقا و آسیا شایع این نوع دیابت بیشتر در میان س

).7(استبا معموالًع دیابت است و نوترینرایج2دیابت نوع

اختالل در ترشح انسولین و مقاومت به انسولین همراه درصد از افراد ساکن 7دهند ها نشان مییافته). 8(باشدمی

درصد از افراد دنیا به این اختالل 5- 7کشورهاي غربی و تمام مبتالیان به ،یدرستبهالبته این آمار ). 9(مبتال هستند

درصد 50دهد زیرا در حدود نشان نمیاین نوع دیابت را قابل تشخیص غیرصورتبهاین اختالل ،از افراد دنیا

در کل جهان از 2شیوع دیابت نوع ). 10(استماندهباقی

توسعه در حالهاي کشورهاي درصد در جمعیتیک) آریزونا(درصد در ایاالت متحده امریکا50مثل چین تا هاي شهري در جمعیتهمچنین این اختالل. متغیر است

این نوع بیماري در ). 11(تر استی شایعینسبت به روستاعواملی معموالًسال شایع است و 40افراد با سن باالي

عوامل ژنتیک فیزیکی وهايفعالیتمانند چاقی، کاهش اخیر از هايگزارش). 12(دارنددر ایجاد آن نقش

طوربه2دهند دیابت نوع کشورهاي مختلف نشان میفزاینده باعث ایجاد مشکالت متعدد در میان جوانان و

2در بیشتر کشورها، دیابت نوع . شودحتی کودکان میاین اختالل . باشدمی1تر از دیابت نوع در کودکان شایع

قند دهندهکاهشی، ورزش و دیگر عوامل یبا رژیم غذا).13(باشدخون قابل کنترل می

حاملگی شیریندیابت یکی دیگر از انواع دیابت، این نوع دیابت باعث عدم تحمل گلوکز در . باشدمیاین اختالل در . شوددوم و یا سوم حاملگی میماههسه

ها نشان داده. افتدها اتفاق میدرصد از حاملگی4حدود درصد از بیماران مبتال به دیابت 30- 50دهند در می

2ز نوع بخصوص اشیرینحاملگی، خطر ابتال به دیابت پژوهشگران معتقدند عوامل دیگري ). 14(وجود دارد

پانکراس و یا βهايسلولمانند اختالالت ژنتیکی هاي انسولین در درجه اول و اختالل در بلوغ گیرنده

پانکراتیتمانندیزربرونغدد هايبیماريانواع ینچنهم، باعث ایجاد )Cystic fibrosis(سیستیک فیبروزیزو

).15(شوندمیرینشیدیابت

هاي بیمارينشانهباشد و ها شبیه به یکدیگر مینشانه2و1در دیابت نوع

در دیابت . باشدها میدر شدت بروز نشانهعمدتاًتفاوت این . کندبروز میسرعتبههاي بیماري نشانه1نوع ها شامل تکرر و ازدیاد ادرار، عطش، اشتهاي زیاد، نشانه

در بیشتر موارد ).16(باشدمیکاهش وزن و خستگیبروز واسطهبهاتفاقی و یا صورتبهتشخیص بیماري

منجر غالبا2ًنوعشیریندیابت . باشدعوارض جانبی می

66

Dow

nloa

ded

from

ce.

maz

ums.

ac.ir

at 1

5:40

+03

30 o

n T

hurs

day

Janu

ary

23rd

202

0

Page 4: Revie w Medicinal Plants in the T reatment of Diabetes M ellitus - …ce.mazums.ac.ir/article-1-103-fa.pdf · Journal of Clinical Excellence Medicinal Plants in the T reatment of

گیاهان دارویی در درمان دیابت شیرین

1393، تابستان 2ره دوم، شماره دومجله تعالی بالینی

عروقی وابسته به افزایش فشار خون، هايبیماريبه انواع ).17(شودلیپید و چاقی می

پیشگیري.باشدیک بیماري قابل پیشگیري می،2دیابت نوع

دهند در بیماران نشان میدر استرالیا،شدهانجاممطالعات که شیوه زندگی خود را به حالت 2مبتال به دیابت نوع

اند، متابولیسم لیپید و کربوهیدرات بهبود سنتی تغییر دادههمچنین نتایج مطالعات دیگر در چین نشان . استیافته، توأمی و یا یی و ورزش به تنهایدهند، رژیم غذامی

درصد 40سال تا 6روند پیشرفت بیماري را بعد از دهند مطالعات مشابه در سوئد نشان می. دهدکاهش می

مؤثرتغییر شیوه زندگی در مهار بیماري دیابت ).18(است

یدارودرمانهدف از درمان در درجه اول، حفظ زندگی و تقلیل

دومین هدف، جلوگیري از بروز . هاي بیماري استنشانه، از طریق حذف انواع مدتطوالنیرض جانبی در عوا

. باشدخطرآفرین، جهت افزایش طول عمر میعواملبه هدف اول مشکل نیست و در بیشتر بیماران یابیدست

-مسن و یا افرادي که فاقد حرکت هستند، تنها هدف می

در بیماران مبتال به دیابت نوع اول، درمان با ). 19(باشدو این در حالی یوه درمان استترین شانسولین اصلی

ی و تغییر در شیوه زندگی در درمان یاست که رژیم غذاشایان ذکر است که در دیابت .استمؤثر2دیابت نوع

رژیم وسیلهبهسطوح گلوکز خون در مواقعی که2نوع غیرقابل دارودرمانیی، کاهش وزن، ورزش و یغذا

ک شیوه یعنوانبهکنترل است، استفاده از انسولین ). 20(باشدمیمؤثردرمانی

در کنترل دیابت مؤثرغیر داروئیهايمداخله2نوع شیرین

عامل در ترینمهمفعالیت فیزیکی منظم، : ورزش-می2نوع شیرینکنترل و پیشگیري از ابتال به دیابت

کاهش وزن و افزایش مصرف روزانه انرژي . باشد

تحمل موجب کاهش مقاومت انسولین و افزایش ی و ورزش بخش یحقیقت رژیم غذادر. شودگلوکز می

).21(باشدمی2نوع شیرینبسیار مهمی از درمان دیابت دهند، سطوح مطالعات اپیدمیولوژیک نشان می

یا چند 1صورتبهفیزیکی منظم هايفعالیتمختلف باعث کاهش شیوع مدتطوالنیساعت در هفته در

.شودمتفاوت میینسندربیماري در زنان و مردان تأثیرورزش 1، در دیابت نوع 2دیابت نوع برخالف

چندانی در درمان بیماران ندارد و انجام دادن ورزش به شکل منظم در افراد مبتال، منجر به کنترل بهتر قند خون

1ایشان نخواهدشد چراکه در افراد مبتال به دیابت نوع با افزایش در هنگام ورزش، پاسخ به افزایش قند خون،

). 22(باشدفیزیولوژیک همراه نمیطوربهسطوح انسولین بنابراین افزایش قند خون در این افراد بیشتر از افراد غیر

ی و یرژیم غذا. انجامدطول میهشود و بدیابتی نمایان میتغییر در شیوه زندگی دو عامل مهم در درمان دیابت نوع

دارند و وزناضافهماري افراد مبتال به این بی. باشندمی2اغلب به اختالالت متابولیکی مربوط به سندرم مقاومت

ی، یبنابراین هدف اصلی رژیم غذا؛ تندانسولین مبتال هستغییر شیوه زندگی و کاهش وزن، کنترل قند خون و

. باشدعروق کرنر میهايبیماريکاهش خطر ابتال به مت کم هم باعث کاهش مقاونسبتاًحتی کاهش وزن

دنبال آن کاهش تولید گلوکز در کبد و هانسولین و ب).23(شودمیβهايسلولبهبود عملکرد برابر یی دو ، نقش رژیم غذا1نوعشیریندر دیابت

است زیرا هم به کاهش نوسانات میزان گلوکز خون در کند و هم از طریق کنترل میزان کمک میمدتکوتاه

مدتطوالنیقند و لیپید خون باعث کاهش عوارضشایان ذکر . )24(شودناشی از ابتال به این نوع دیابت می

در درمان مؤثری یک شیوه یاست که ورزش به تنها.باشددیابت نمی36- 40ی که چربی یهاي غذادر بیشتر رژیم: چربی

درصد از انرژي کل را 13- 18درصد و اسید چرب اشباع ي چرب کند، محدودیت استفاده از اسیدهافراهم می

67

Dow

nloa

ded

from

ce.

maz

ums.

ac.ir

at 1

5:40

+03

30 o

n T

hurs

day

Janu

ary

23rd

202

0

Page 5: Revie w Medicinal Plants in the T reatment of Diabetes M ellitus - …ce.mazums.ac.ir/article-1-103-fa.pdf · Journal of Clinical Excellence Medicinal Plants in the T reatment of

مروريحسینی و همکاران

1393، تابستان 2دوره دوم، شماره مجله تعالی بالینی

اشباع و ایزومرهاي ترانس اسید چرب غیر اشباع، اغلب چربی یک منبع ). 25(یک قانون فراگیر و جهانی است

سرشار از انرژي است و کاهش مصرف آن باعث بنابراین کاهش ؛ شودکاهش مصرف انرژي کل می

آن انرژي کل، یکی از عواملی دنبالبهمصرف چربی و و در برخی موارد 2نوعابتاست که در افراد مبتال به دی

ی یدرمان با ترکیبات شیمیابه تسریع روند 1دیابت نوعکاهش مصرف اسیدهاي چرب . )26(کندکمک می

-LDL)Lowارتباط مستقیمی با کاهش کلسترول

Density Lipoprotein(شود بنابراین پیشنهاد می؛ داردمصرف اسیدهاي چرب اشباع و اسیدهاي چرب

درصد انرژي کل تقلیل 10ه کمتر از غیراشباع ترانس ب).27(یابد

ي غیر هاکنندهشیرین: هاکنندهشیرینقند و ، آسپارتام )Sakhalin(ی شامل ساخارین یغذا

)Aspartame( سیکالمات ،)Cyclamate ( و آسیسولفام)Acesulfame (براي مصرف افراد دیابتی مفید هستند .

در انرژيید تولکاهش باعث هاکنندهشیرینمصرف این ط معین، مونوساکاریدها و یا یتحت شرا. شودمیبدن

-دي ساکاریدها اختاللی در کنترل قند خون ایجاد نمی

ها، سطوح لیپید کنند و عالوه بر این در حضور این قندازجملهبراین مصرف این نوع قندها بد، بنایاافزایش نمی

. ودشفروکتوز و سوربیتول به افراد دیابتی پیشنهاد میالبته شایان ذکر است که مصرف زیاد فروکتوز موجب

آن اختالالت دستگاه دنبالبهگلیسرید و افزایش تريدهد این قندها مزیتی ها نشان مییافته. گرددگوارش می

هاآننسبت به ساکاروز ندارند و مصرف متوسط با اثرات جانبی، متابولیکی و یا ) گرم در روز50حداکثر (

در بسیاري از کشورها، ). 28(باشدراه نمیگوارشی هم. استفاده از الیگوساکاریدها در حال افزایش است

رصد د10از شود ساکاروز و دیگر قندها بیشمیپیشنهاد ی را فراهم تانرژي کل مورد نیاز در افراد دیاب

).29(ننمایند

دهند، مشاهدات نشان می: هاي رژیمیپروتئینیزان پیشنهاد شده توسط کاهش مصرف پروتئین تا م

) گرم بر کیلوگرم در روز6/0(سازمان بهداشت جهانی تواند موجب کاهش آلبومین در ادرار و بهبود می

1عملکرد همودینامیک کلیه در افراد مبتال به دیابت نوع کاهش منظوربهلذا ). 30(با اختالالت کلیوي شود

از گیاهی هاي حیوانی پروتئین در ادرار، به جاي پروتئین).31(استفاده شود

ی سرشار از یافرادي که از رژیم غذا: فولیک اسیدکنند، از طریق کاهش و فوالت استفاده میB6ویتامین

نر وعروق کرهايبیماريسطوح هموسیستئین، کمتر به اختالل افزایش هموسیستئین در معموالً. شوندمبتال می

ن علت است که افراد مبتال به دیابت رایج است و به همیقلبی عروقی در این افراد باال هايبیماريخطر ابتال به

بنابراین مصرف مناسب فوالت در بیماران مبتال .باشدمی).32(به دیابت بسیار مفید است

یک عقیده شایع در بین افراد مبتال به دیابت : الکلکنند این است که که ترکیبات الکلی مصرف می

اثرات واسطهبهدهاي پائین، مصرف کم الکل، با درصHDL)High-Densityسودمندش بر میزان کلسترول

Lipoprotein(ها، اي شدن پالکت، کاهش خوشهپالسمینوژن بافتی، تقویت کنندهفعالفیبرینوژن،

و همچنین کاهش 1پالسمینوژن نوع کنندهفعالاکسیداسیون لیپیدها، باعث کاهش خطر ابتال به

هاي قدیمی مبنی بر پژوهش. شودی میعروقهايبیماريدرصدهاي پائین الکل در کاهش آن بود که

اما امروزه . استمؤثرنر بسیار وعروق کرهايبیماريخطرات مصرف الکل در افراد دیابتی، ترینمهمیکی از

).33(باشدخطر کاهش قند خون میکشیدن سیگار باعث افزایش خطر ابتال به : سیگار

-نر در افراد مبتال به دیابت میوعروق کرهايبیماري

لذا عدم استفاده از سیگار، از طریق کاهش مقدار . شودکلسترول خون باعث کاهش فشار خون و مقدار گلوکز

).34(شودخون می

68

Dow

nloa

ded

from

ce.

maz

ums.

ac.ir

at 1

5:40

+03

30 o

n T

hurs

day

Janu

ary

23rd

202

0

Page 6: Revie w Medicinal Plants in the T reatment of Diabetes M ellitus - …ce.mazums.ac.ir/article-1-103-fa.pdf · Journal of Clinical Excellence Medicinal Plants in the T reatment of

گیاهان دارویی در درمان دیابت شیرین

1393، تابستان 2ره دوم، شماره دومجله تعالی بالینی

فواید و مضرات استفاده از دارو در درمان شیریندیابت

در افرادي که : 1درمانی در دیابت نوعدارواست، دوز شروعشدهدادهتشخیص تازه1دیابت نوع

واحد 2/0–6/0یا (واحد در روز 10- 15معموالًانسولین اگر .است) کیلوگرم وزن بدن در روزهربه ازاي تی ثبات نداشته کتواسیدوز دیاببیمار به علتوضعیت

درمان با مدتکوتاهیک دوره ممکن است بهباشد،هر ازايواحد به 1- 5/1مقداربهانسولین حداقل

.داشته باشدنیاززن بدنوکیلوگرم

توانایی ترشح کهاین، به علت 2در بیماران دیابتی نوعانسولین وجوددارد، از داروهاي کاهنده قند خون

ولی در بعضی موارد در این بیماران هم . شوداستفاده میبیماري درازجملهخواهندداشتتزریق انسولیننیاز به

و شدهدادهتشخیص دیابت در او یتازگبهکه بیماري که با مصرف هایپرگالیسمی شدید دارد،

دوز داروهاي کاهنده قند خون، نتوانسته قند حداکثربیمار دیابتی که وضعیت خون خود را کنترل کند،

یا یا عفونت یا جراحی دارد،سکته قلبیدیگري همچون وبیماري کلیوي و یا کبديحاملگی،شرایطی همچون

ي کاهنده قند هان آلرژي یا عدم تحمل به داروداشت).35(خون

درمان : 2نوع شیرین درمانی در دیابت دارودرطی ده سال گذشته راه درازي را 2نوعشیریندیابت

داروهاي باوجودمتخصصین معتقدند.پیموده استجدید و وسایل جانبی کیفیت زندگی بیماران متحول

.شده استاي مدیریت دیابت تغییر یافته هدر دهه گذشته روش

وجود داروهاي جدید و وسایل کنترلی بهتر و .استحرکات فیزیکی، ورزش و تغذیه بر تأثیربهتر از درك

. استدادهریت آن را تغییردرمان این بیماري، مدیو تأکیدهمچنین پزشکان درمورد درمان دیابت با

ر تشخیص دیابت زودت،کنندمیسختگیري بیشتري عمل

اولیه انجام و و درمان آن در مراحلگیردمیصورت .نتایج بهتري را به همراه دارد

داروهاي جدیدگذشته چندین گروه دارویی جدید براي دههدر

و انواع داروهاي جدید. درمان این بیماري معرفی شدندترآساندرمان را متحول و جدیدي از انسولین شیوه

:ازاندعبارتد نموده است این داروهاي جدیDPP-4)Dipeptidyl Peptidaseممانعت کننده

، Januviaشامل داروهاي خوراکیاین خانواده:)4Onglyza وTradjentaاین داروها از . باشندمی

-GLP-1)glucagonشکسته شدن یک ماده طبیعی بنام

like peptide-1( کنندمیدر بدن جلوگیري.GLP-1 به.کندمیخون کمک کاهش قند

این :Incretin mimeticsیا GLPهاي آنالوگVictozaو Byettaداروها شامل داروهاي تزریقی

خود بدن براي رسانیپیاماین داروها از سیستم . باشندمیانسولین بعد از صرف غذا استفاده تحریک ترشح

.کنندمی-SGLT2)Sodiumهاي هممانعت کنند

glucose co-transporter 2inhibitors ( یااین :سدیم گلوکز2ترانسپورتر هايمهارکننده

جلوگیري هایهدر کلداروها از جذب مجدد گلوکز سبب افزایش مقدار قند دفع شده در ادرار کنند ومیخون از مقدار قند موجود درترتیباینبه. شوندمیInvokanaحاضر در حال. کاهندمی (canaglifozin)

تنها داروي این گروه است که مصرف آن توسط. استتأییدشده)FDA(سازمان غذا و داروي امریکا

در حالSGLT2مهارکنندهتعداد بیشتري از داروي .باشدتولید می

یک هکSymilinشامل :سایر داروهااین دارو در پایین . قابل تزریق استصناعیهورمون

افراد دیابتی که از آوردن مقدار قند خون بعد از غذا در).36(استمؤثرکنند، انسولین استفاده می

69

Dow

nloa

ded

from

ce.

maz

ums.

ac.ir

at 1

5:40

+03

30 o

n T

hurs

day

Janu

ary

23rd

202

0

Page 7: Revie w Medicinal Plants in the T reatment of Diabetes M ellitus - …ce.mazums.ac.ir/article-1-103-fa.pdf · Journal of Clinical Excellence Medicinal Plants in the T reatment of

مروريحسینی و همکاران

1393، تابستان 2دوره دوم، شماره مجله تعالی بالینی

ترکیب چند دارو با هم سبب :داروهاي ترکیبیدانشمندان چندین . شودمیهاآناثر ایجاد تغییراتی در

. اندکردهبندي هم در یک قرص بستهدارو را در کنارمتفورمین را با یک سولفونیل اوره، یک غالباً

meglitinide مهارکننده، یکDPP4یک وتیازولیدیندیون کنند یا یک بندي میتیازولیدیندیون بسته

. کنندبندي میبا یک سولفونیل اوره بستهرا در ترکیبکه بیمار هاییقرصاز تعدادها قرصگونهینامصرف داروهاي . کاهدکند میروز مصرفطولباید در

Actoplus،MET،Avandamet: ازاندعبارتترکیبی

Duetact ،Glucovance،Metaglip،Kazano Oseni،PrandiMet . قیمت این داروها نسبت به داروهاي

مقدار مورد نیاز آن ژنریک بیشتر است، همچنین تنظیمکه از تر است زیرا هنگامیسختبراي درمان، اندکی

دوز یک دارو تواننمیشود،داروهاي ترکیبی استفاده بنابراین در . درن تنظیم دوز داروي دیگر تنظیم کرا بدو

.یابدتجویز دوز خاصی از دارو دقت کاهش می,Amarylنظیر (متفورمین همراه با سولفونیل اوره

DiaBeta, Diabenese, Glucotrol,GlynaseوMicronase ( یا متفورمین به تنهایی هنوز بیشترین

شود و تجویز میداروهایی هستند که براي افراد دیابتی .در آینده نیز همین روند ادامه خواهدداشت

داروهاي جدید جایگزین داروهاي کهدرحالیهاي دیگري را براي کسانیشوند اما انتخابقدیمی نمی

خونشان با داروهاي استاندارد مقدار قند در کنترلکهاخیر هايسالدر .وجود آورده استهاند، بموفق نبوده

در سال . استشدهمشخصمشکالت داروهاي قدیمی 2010 ،FDA استفاده ازAvandia منع کردشدتبهرا .

داد که مصرف این دارو با بروز خطرات مطالعات نشاندر مورد FDA، 2011در سال. قلبی عروقی مرتبط است

که دارویی از همان خانواده است Actosمصرف داروي کنندگانمصرفمثانه به افزایش خطر سرطانبه دلیل

).37(هشدار داد

گیاهان داروئیترین نحوه درمان دهند قدیمیتحقیقات نشان می

سال 1550در. است، استفاده از گیاهان بودهشیریندیابت ترین ، یکی از قدیمیPapyrus Ebers، قبل از میالد

پزشکان مصري، غذاي پرفیبر، حاوي گندم و گل سرخ . بودا براي درمان دیابت پیشنهاد کردهر

پیشینیان بیشتر با عوارض دیابت و نه با کلیتی با نام از همین رو براي برطرف کردن . دیابت آشنا بودند

بسیاري از عوارض دیابت از گیاهان دارویی گوناگون سینا معتقد بود دیابت از اثر ابنمثالً. کردندده میاستفا

به همین سبب .کندگرماي آتشین است که بروز میتوان با سردي بخشیدن و رطوبت دادن به بدن می

یبخش و سردمزاجهاي سرديو میوهها سبزيوسیلهبهاي که در اینجا باید البته نکته. این بیماري را درمان کرد

ها نباید مد نظر قرار دهیم، این است که این خوراکیسینا، فرد مبتال به این به اعتقاد ابن! باشندآور راراد

هاي سردسیر و مرطوب زندگی بیماري باید در مکاند نبایبیمار دیابتیمهم دیگر این است که مسئله. کند

از همین رو مفهوم دیابت به معناي . دچار یبوست شوداست و هرگز در گذشته و براي متأخراش بسیار امروزي

ترتیباینبه.پیشینیان با این مفهوم مطرح نبوده استپیشینیان از گیاهان گوناگون و با تکیه بر تجربه براي

با این وصف . جستنداز عوارض سود میهرکدامدرمان از ملل یککدامتوان گفت که دقیق نمیطوربههرچند

براي اولین بار از گیاه دارویی براي درمان دیابت استفاده سال پیش 5000ها از کردند، اما معلوم شده است هندي

ها از اثرات درمانی گیاهان در قالب طب آئووردا و چینیها هم ازجمله مللی ایرانی. در درمان دیابت اطالع داشتند

درمان دیابتکه از سالیان دراز از گیاهان در بودند.)38(کردنداستفاده می

- شناختهرسد، بسیاري از گیاهان مینظراساس بهاینبری یسزاهیابت نقش بدر سرتاسر جهان، در درمان دشده

دهند که توجه هاي جدید نشان میپژوهش. داشته باشدطبیعی باعث هايدرمانمجدد به داروهاي قدیمی و

70

Dow

nloa

ded

from

ce.

maz

ums.

ac.ir

at 1

5:40

+03

30 o

n T

hurs

day

Janu

ary

23rd

202

0

Page 8: Revie w Medicinal Plants in the T reatment of Diabetes M ellitus - …ce.mazums.ac.ir/article-1-103-fa.pdf · Journal of Clinical Excellence Medicinal Plants in the T reatment of

گیاهان دارویی در درمان دیابت شیرین

1393، تابستان 2ره دوم، شماره دومجله تعالی بالینی

هاي شیوهینهدرزمتحریک موج جدیدي از تحقیقات همچنین سازمان بهداشت . سنتی درمان دیابت شده است

تأکیدهاي سنتی درمان دیابت جهانی هم بر روي روشتوانند یک منبع مفید گیاهان ضد قند سنتی می.ندکمی

قند خون باشند که دهندهکاهشاز ترکیبات خوراکی ی مورد یهاي غذادارو و یا مکملصورتبهند توانمی

ی مانند یشیمیاهايدرمان). 39(گیرنداستفاده قرارسولفونیل اوره و متفورمین با خصوصیات

مصرف دارو نتیک و عوارض جانبی ناشی از یفارماکوک. محدود شدند

تحریک تأثیرگیاهان مشهور به ضد دیابت مؤثرمواد را انسولین تأثیرترشح انسولین یا اثر تقویتی در میزان

در غیاب انسولین از افزایش قند دارند و خود قادر نیستندهرچند آن دسته هم که اثرات . خون جلوگیري کنند

. ناشناخته مانده استشانمؤثرهشبه انسولینی دارند ماده ترکیباتی که از گیاهان دارویی مشهور به ضد دیابت

ولین شود، بیشتر کارکردي کمکی براي انساستخراج مینیامده است که نقش به دست دارند و هنوز ماده گیاهی

براي دیابت هاآنکامل انسولین را بازي کند و بیشتر اما . ثراندمؤ) دیابت غیر وابسته به انسولین(دونوع

آمدهدستبهکه از گیاه گزنه ايمؤثرهماده (گزلیناز همین رو .شبه انسولینی داردکامالًکارکردي )است

به داشتن رغم مشهور بودن گیاهان زیادي باید گفت علیاثرات ضد دیابتی، هنوز از کارکردهاي اختصاصی مواد

این دسته از گیاهان اطالع چندان زیادي در مؤثرهاز همین رو یکی از . دسترس دانش مدرن پزشکی نیست

است هاي کار حاضر آن است که توانستهجنبهترینمهمنگر مبتنی بوده را که بر پزشکی کلیدانش پیشینیان

). 40(زنددبه دانش مدرن جزءنگر امروزه پیوناست را، هاي علمی و پزشکی در زمینه در این مقاله، پژوهش

هاي گیاهی در درمان بیماري دیابت استفاده از دارو.گیردمورد بررسی قرار میشیرین

:روش کار

بررسی اثر انواع گیاهان منظوربهدر این پژوهش انی از گیاهدیابت سعی بر این شد کهکنندهکنترل

در طب سنتی عمدتاًو ن بوده استفاده شود که بومی ایرابنابراین با استفاده از . باشدقرارگرفتهایران مورد استفاده

گیاه رایج در درمان 15منابع اینترنتی و کتب مختلف شایان ذکر . در ایران انتخاب شدندشیرین سنتی دیابت

مت استفاده است که مالك انتخاب این گیاهان شامل قددر ایران و شیرین در درمان سنتی دیابت هاآناز

همچنین در دسترس بودن منابع مورد نیاز جهت توجیه .فیزیولوژیک این اثرات بود

Allium SativumLسیر با نام علمی : سیر-1

، )Asparagales(سانانگیاهی است از راسته مارچوبهسیر سرشار ). Alliaceae(تیره پیازیانتیره نرگسیان و زیر

، کلسیم، آهن، منیزیم، پتاسیم Cاز فولیک اسید، ویتامین سیر . باشدمیB3و B1،B2و مقدار کمی روي و ویتامین

کند را تحریک میحاوي گوگرد است و سیستم ایمنیی در نابود کردن تومورهاي سرطانی یو پتانسیل باال

).41(داردنشمندان در یک پژوهش دا:اثرات سیر بر دیابت

تا 240مایش با وزن هاي مورد آزهفته به رت5مدتبهدرصد 21ی فروکتوز که حاوي یرژیم غذاگرم،250

49/0درصد کربوهیدرات، 60درصد چربی، 5پروتئین، این رژیم . درصد پتاسیم دادند49/0درصد سدیم و

سپس . موجب افزایش قند خون در حیوانات شدغذایی 2مدتبهگروه کنترل . تقسیم شدندگروه3حیوانات به

2مدتبههفته فقط فروکتوز دریافت کردند، گروه دوم . هفته سیر دریافت کردند3مدتبههفته و گروه سوم

نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد عصاره الکلی سیر -باعث کاهش چشمگیر غلظت سرمی گلوکز، تري

زیم سید اوریک، آنرید، کلسترول، اوره، ایگلیسترانسفرازآمینوو آالنین)AST(ازترانسفرآمینوآسپارتات

)ALT(شدمی)42 .(اثرات سیر در کاهش قند :شیریناثر سیر بر دیابت

وجود ترکیبات آلیسین و سولفور واسطهبهعمدتاًخون،

71

Dow

nloa

ded

from

ce.

maz

ums.

ac.ir

at 1

5:40

+03

30 o

n T

hurs

day

Janu

ary

23rd

202

0

Page 9: Revie w Medicinal Plants in the T reatment of Diabetes M ellitus - …ce.mazums.ac.ir/article-1-103-fa.pdf · Journal of Clinical Excellence Medicinal Plants in the T reatment of

مروريحسینی و همکاران

1393، تابستان 2دوره دوم، شماره مجله تعالی بالینی

di(2-propenyl)ترکیبات سولفوردار شامل . باشدمی

disulphide 2و-propenyl propyl disulphideمی-

. شودمیسیر باعث تحریک ترشح انسولین ). 43(باشندسولفید از طریق مهار ترکیبات دياحتماالًعالوه بر این،

حاوي تیول زاددرونهاي برهمکنش انسولین با مولکولمانند سیستئین، گلوتاتیون و آلبومین سرم و مهار

این . شوندانسولین، باعث حفظ آن میسازيغیرفعالهاي انسولینی و مهار ترمیم پاسخوسیلهبهعمدتاًت اثرا

این اثرات . گردداي گلوکز ایجاد میجذب رودهپانکراس βهايسلولتحریک ترشح انسولین از درنتیجه

).44(باشدمیCinnamomumدارچین با نام علمی: دارچین-2

Verumباشد از راسته لورالساي میدرختچه)Lurales(ها، تیره برگ بو)Lauraceae .( دارچین بومی

پوست درختچه آن . النکا و جنوب هند استیکشور سرمؤثرهاي علمی بررسی. رودکار میهادویه بعنوانبه

بودن دارچین در درمان بیماري نقص ایمنی ) HIV-1)Human immunodeficiency virusاکتسابی

از عصاره شدهاستخراجهمچنین ماده . استکردهتأییدچین در بهبود بیماري آلزایمر در موش نقش دار

).45(دارددر پژوهشی اثر دارچین :شیریناثر دارچین بر دیابت

نفر مرد و زن مبتال به دیابت 60در 2بر درمان دیابت نوع . سی قرار گرفتسال مورد برر48با میانگین سنی 2نوع

6اتفاقی به صورتبهگرفتن جنسیت و افراد بدون در نظر3، 1به ترتیب 3و 2، 1گروه . نفره تقسیم شدند10وه گر6و 5، 4گروه . گرم در روز دارچین دریافت کردند6و دارچین و دارونما . همین مقدار دارونما گرفتندبهاین . طور ناشتا به بیماران داده شدکپسول و بهصورتبه

نتایج حاصل از این تحقیق . روز ادامه داشت60درمان تا ن داد که دارچین موجب کاهش مقدار گلوکز سرم نشا

-این پژوهش یافتهتأییددر ). 46(شوددر حالت ناشتا می

هاي دیگر حاکی از آن است که پوست درختچه ).47(استمؤثر2دارچین در درمان دیابت نوع

در دارچین ترکیبی :مکانیسم اثر دارچین بر دیابتوجود دارد به نام متیل هیدروکسی

:Methylhydroxy Chalcon(نچالکو MHCP( که بهInsulin Potentiating(انسولینکنندهیتتقوآن فاکتور

Factor: IPF(گویندهم می)این ترکیب یک پلی). 48 -

-فنول است که باعث افزایش اکسیداسیون گلوکز می

از طریق فعال کردن فعالیت کینازي و MHCP). 49(شودشود نسولین موجب میمهار عملکرد فسفاتازي گیرنده ا

. دچربی پاسخ بیشتري به انسولین نشان دهنهايسلولکه افزایش گلوکز خون در بیماران دنبالبهن،ایبرعالوه

مبتال به دیابت، دارچین منجر به تحریک فعالیت آنزیم . شودگلیکوژن سنتتاز و افزایش تشکیل گلیکوژن می

ذب گلوکز دهند دارچین در میزان جاین نتایج نشان میرسد نظر میهبنابراین ب. به داخل سلول دخالت دارد

دارچین تنها زمانی بر میزان گلوکز خون مؤثرترکیبات گذارند که غلظت گلوکز از حد معینی باالتر میتأثیر

.)50(رفته باشد و هایپرگلیسمی اتفاق افتاده باشدMespilusازگیل با نام علمی : ازگیل-3

GermanicaLاي است از خانواده گل چهدرختکه ) Mespilus(هایلازگو سرده ) Rosaceae(سرخیان

-هاي اروپاي مرکزي و نواحی معتدل آسیا میدر جنگل

دهند جوشانده برگ ها نشان میپژوهش). 51(رویدازگیل در درمان آبسه دهان و گلو، آنژین، برفک،

ها، تنظیم کار روده و ورم گلو نقش اسهال در بچه).52(دارد

- اثر عصاره آبیپژوهشگران:اثرات ازگیل بر دیابتالکلی برگ ازگیل را بر میزان گلوکز خون مورد بررسی

سر موش صحرائی نر بالغ را 48بدین منظور از . قراردادندآب کنندهدریافتل،کنتری شامل گروهیتا6گروه 8به

ه گرم بر کیلوگرم عصارمیلی4000کنندهدریافتمقطر، گروه کنترل دیابتی که فقط الکلی برگ ازگیل،- بیآ

و 1هاي تجربی و گروهتوزوتوسین دریافت نمودنداسترپ4000و 2000به ترتیب روزانه ن، که عالوه بر دیابتی شد2

الکلی برگ ازگیل را - گرم بر کیلوگرم عصاره آبیمیلی

72

Dow

nloa

ded

from

ce.

maz

ums.

ac.ir

at 1

5:40

+03

30 o

n T

hurs

day

Janu

ary

23rd

202

0

Page 10: Revie w Medicinal Plants in the T reatment of Diabetes M ellitus - …ce.mazums.ac.ir/article-1-103-fa.pdf · Journal of Clinical Excellence Medicinal Plants in the T reatment of

گیاهان دارویی در درمان دیابت شیرین

1393، تابستان 2ره دوم، شماره دومجله تعالی بالینی

نتایج نشان داد میزان . روز دریافت کردند16مدتبهکنندهدریافتهاي دیابتی شده در گروهگلوکز خون

طور معناداري کاهش الکلی برگ ازگیل به- عصاره آبیتوان گفت برگ ازگیل در درمان بنابراین می). 53(یافت

همچنین عصاره برگ ازگیل باعث . دیابت نقش داردکاهش غلظت کلسترول تام، تري گلیسرید و افزایش

).54(شودمیHDLکلسترول برگ ازگیل غنی از :ر ازگیل بر دیابتمکانیسم اث

فنولیکی، فالونوئید و تانن پلیاکسیدانیآنتترکیبات ها داراي اثرات ضد دیابت فنولها و پلیتانن. باشدمی

این ترکیبات از طریق افزایش ترشح انسولین و هستند،القا انتقال گلوکز از طریق مسیرهاي وابسته به انسولین،

عالوه بر این ). 55(شودن میباعث کاهش قند خوفالونوئیدها با جلوگیري از ازجملههااکسیدانآنتی

موجب کاهش هالیپوپروتئینپراکسیداسیون لیپیدها و ). 56(شودمیهاآنغلظت سرمی

Cuminumزیره سبز با نام علمی : زیره سبز-4

Cyminumاز خانواده چتریان)Umbelliferae (باشدمی .زیره سبز . ی شرق مدیترانه تا هند استاین گیاه بوم

میوه این گیاه . خاصیت ضدسرطانی و ضدباکتریائی داردچاشنی غذا در سراسر جهان مورد عنوانبهJeeraبا نام

این میوه غنی از . گیرداستفاده قرار می-میapigeninایزوفالوونوئیدهاي استروژنی، لوتئولین و

).57(باشدمیوه این گیاه حاوي مقادیر :اثر زیره سبز بر دیابت

آسکوربیک اسید، نیاسین، . باشدمیاکسیدانآنتیزیادي ضد مس و منیزیم موجود در دانه زیره سبز داراي اثرات

ره در پژوهشی اثر عصاره اتانولی زی). 58(باشدمییابتیدبدین منظور . گرفترارسبز بر دیابت مورد بررسی ق

250کنندهدریافتل، گروه کنتر4هاي نر بالغ در رتگرم بر کیلوگرم عصاره گیاه بر اساس وزن بدن و میلی

گرم بر میلی250و استرپتوزتوسینگروه دیابتی شده با کیلوگرم عصاره الکلی زیره بر اساس وزن بدن تقسیم

نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که زیره سبز . شدند

هاي باعث کاهش چشمگیر میزان گلوکز خون در رت).59(شوددیابتی شده می

دانه این گیاه از طریق :مکانیسم اثر زیره سبز بر دیابتاثرات پانکراسی و خارج از پانکراس در کاهش قند

فیبرهاي موجود در دانه زیره سبز باعث . خون نقش داردو کاهش روند تأخیرکاهش تخلیه معده و همچنین

).60(شودافزایش خون پس از غذا میهندوانه ابوجهل با نام علمی : دوانه ابوجهلهن-5

Citrullus Colocynthisاز راسته مزهتلخاي میوه) Cucurbitaceae(تیره کدو،)Cucurbitales(هاکدوئی

-این میوه در فارسی با نام. باشدو سرده سیترولوس می

هاي خربزه روباه، کدوي تلخ، سیب تلخ و در عربی با . شودلصحاري و علقم نام برده میهاي حفطل، مراره انام

این میوه ضد بیماري بلغم، مسهل بسیار قوي، قوي، ضد بیوتیکآنتیاختالالت کبد، کنندهدرمان

صداي گوش، بیماري صرع و کنندهدرماننقرس، یک پادزهر قوي عنوانبههمچنین . باشدسکته مغزي می

).61(باشدسم عقرب میی یترکیبات شیمیا: اثر هندوانه ابوجهل بر دیابت

موجود در این میوه شامل یک ماده تلخ به نام این میوه در درمان . باشدکولوسنتین و کولوسنتتین می

تعیین اثر منظوربهپژوهشگران . بیماري قند نقش دارد2بیمار مبتال به دیابت نوع 50هندوانه ابوجهل بر دیابت

- میلی100گروه اول. نفره تقسیم کردند25گروه 2را به

بار در روز 3صورت کپسول و گرم میوه گیاه را به. همین مقدار دارونما گرفتدریافت کرد و گروه دوم به

مقدار باریکاهی ماه ادامه داشت و م2این درمان تا و گلوکز خون ) HbA1c(یله زهموگلوبین گلیکو

پس از دو ماه .شدگیري میبیماران در حالت ناشتا اندازهو HbA1cحاکی از کاهش چشمگیر مقدار نتایج

).62(گلوکز خون ناشتا بود:شیرینمکانیسم اثر هندوانه ابوجهل بر دیابت

ی اصلی موجود در عصاره میوه هندوانه یترکیبات شیمیاها، آلکالوئیدها، گلیکوزیدها و ابوجهل شامل ترپن

73

Dow

nloa

ded

from

ce.

maz

ums.

ac.ir

at 1

5:40

+03

30 o

n T

hurs

day

Janu

ary

23rd

202

0

Page 11: Revie w Medicinal Plants in the T reatment of Diabetes M ellitus - …ce.mazums.ac.ir/article-1-103-fa.pdf · Journal of Clinical Excellence Medicinal Plants in the T reatment of

مروريحسینی و همکاران

1393، تابستان 2دوره دوم، شماره مجله تعالی بالینی

این میوه احتماالًمحققان معتقدند، . باشندها میساپونیندر جزایر βهايسلولطریق افزایش تحریک از

شود و انسولین بیشتر میيآزادسازالنگرهانس، باعث ها، وجود ترکیباتی مثل ساپونینواسطهبهاین اثر،

).63(باشدفالوونوئیدها و گلیکوزیدها در این میوه میTrigonellaشنبلیله با نام علمی : شنبلیله-6

Foenum-Graecum و نام عمومیFenugreek گیاهیاین گیاه بومی ). Laguminosae(است از خانواده نخود

باشد و در اوکراین، هند و چین نواحی مدیترانه میاز دانه گیاه شنبلیله در . شودوسیع کشت میطوربه

همچنین به شکل . شودمیاستفاده درمان کورك و سل و د در درمان جوش، سوختگی، التهابخمیر و پما

).64(شودتفاده میاگزما اسمتعدد نشان هايگزارش:شیریناثر شنبلیله بر دیابت

دهند، دانه شنبلیله باعث کاهش گلوکز و کلسترول میدر یک . شودمی2و 1خون در افراد مبتال به دیابت نوع

25بررسی اثر شنبلیله بر دیابت از منظوربهمطالعه تجربی ن گلوکز ناشتا کمتر از با میزا2بیمار مبتال به دیابت نوع

طور این بیماران به. لیتر استفاده شدگرم بر دسیمیلی200گرم میلی1گروه اول . گروه تقسیم شدند2تصادفی به صورت کپسول در الکلی دانه شنبلیله را به- عصاره آبی

روز دریافت کرد و گروه دوم به همین میزان دارونما که در از آن بودماه نتایج حاکی 2در پایان. گرفتمیزان حساسیت به انسولین افزایش و مقدار 1گروه

). 65(گلوکز خون کم شدترکیبات:شیرینمکانیسم اثر شنبلیله بر دیابت

، volatileموجود در دانه شنبلیله شامل روغن شیمیائی-ها، فالونوئیدها و موسیالژ میآلکالوئیدها، ساپونین

نبلیله بر دیابت، حداقل در اثر درمانی دانه ش). 66(باشدبخشی به علت اثرات تحریکی مستقیم یک اسید آمینه به

بر ترشح انسولین از hydroxysolecuine-4نام افزایش قند خون در جریان ). 67(باشدبتا میهايسلول

دنبالبهآزاد و هايرادیکالدیابت، از طریق آزاد کردن آن تخریب غشا سلولی، باعث کاهش عملکرد

آسیب سلولی، فعالیت دنبالبه. شودمیهااکسیدانآنتی- کاهش میCa ATPaseو Na/K ATPaseهاي پمپ

هايرادیکالمصرف دانه شنبلیله از طریق کاهش . یابد).68(کندآزاد، این اختالالت را برطرف می

Silybumگیاه خار مریم با نام علمی : خار مریم-7

Marianus هاايستارهاز خانواده گل)Asteraceae (هاي دیگر این گیاه خار علیص و عکوب نام. باشدمیاین گیاه به حالت خودرو و در ایران بیشتر ). 69(باشدمی

در دره هراز، دشت مغان، مناطقی از خوزستان و هاي خار مریم در درمان ناخوشی. رویدکالردشت می

کبدي، کیسه صفرا، طحالهايبیماريازجملهگوناگون مؤثرهاي صفراوي و زردي و کولیک ناشی از سنگ

هاي درمانی این گیاه، دانه و برگ آن است بخش. است. باشدآن ترکیبی به نام سیلی مارین میمؤثرهو ماده

هاي این گیاه حاوي ماده تلخ و مقوي است و براي برگ-درمان کاهش اشتها و نارسائی گوارشی مصرف می

).70(شودانه خار مریم عصاره د:شیرینر دیابتاثر خار مریم ب

ی متعدد شامل چندین لیگنان یحاوي ترکیبات شیمیا-به نام سیلی مارین میمجموعاًباشد که فالونوئیدي می

اکسیدانی سیلی مارین داراي قدرت آنتی). 71(گویند، Eویتامین ازجملههااکسیدانآنتی. باشدبسیار قوي می

درمان دیابت نوع دوم نقش و گلوتاتیون در Cویتامین دهند عصاره مطالعات تجربی نشان می). 72(دارندبسزایی

دانه خار مریم در افراد مبتال به دیابت منجر به کاهش مقاومت به انسولین و نیاز به مصرف انسولین خارجی

همچنین سیلی مارین در کاهش کلسترول خون . شودمیفرد 60ران در تائید این مطالب پژوهشگ. سودمند است

گروه 2مبتال به دیابت در حال درمان با انسولین را به گرم خار مریم را در میلی600گروه اول . تقسیم کردند

گروه دوم فقط به . سال دریافت کردیکمدتبههرروزدر پایان میزان گلوکز . گرفتهمین میزان دارونما می

ز و صورت ناشتا، میزان گلوکز خون در میانه روخون بهیج نشان انت. گیري شدلیکوزیله شده اندازههموگلوبین گ

74

Dow

nloa

ded

from

ce.

maz

ums.

ac.ir

at 1

5:40

+03

30 o

n T

hurs

day

Janu

ary

23rd

202

0

Page 12: Revie w Medicinal Plants in the T reatment of Diabetes M ellitus - …ce.mazums.ac.ir/article-1-103-fa.pdf · Journal of Clinical Excellence Medicinal Plants in the T reatment of

گیاهان دارویی در درمان دیابت شیرین

1393، تابستان 2ره دوم، شماره دومجله تعالی بالینی

و همچنین گلوکز در میانه داد میزان گلوکز خون ناشتاماه درمان با 4روز و هموگلوبین گلیکوزیله شده پس از

).73(خار مریم کاهش یافتها حاکی یافته:شیرینمکانیسم اثر خار مریم بر دیابت

، افزایش 2بتال به دیابت نوع از آن است که در بیماران ممقدار گلوکز و اسید چرب آزاد منجر به تولید انواع

این اختالالت . شودپذیر میهاي واکنشاکسیژنمنجر به ایجاد عوارض ناشی از ابتال به تنهانهمتابولیکی شود، بلکه باعث مقاومت انسولینی، اختالل در دیابت می-انسولین میو تخریب ترشح βهايسلولعملکرد

ترکیبات فعال موجود در دانه گیاه خار مریم ). 74(گرددباعث تثبیت غشا هااکسیدانآنتیشامل فالونوئیدها و

ی اکسیدانآنتیگیاه خار مریم با خاصیت . شودسلول میکند و اکسیداتیو مقابله میهايواکنشقوي خود با

. شودباعث بهبود اختالالت متابولیکی ناشی از دیابت میدر تائید این نظریه، مطالعات تجربی و کلینیکی متعدد

اکسیدانآنتیاند ترکیبات داراي خاصیت نشان دادهداراي اثرات مطلوبی بر روي اختالالت متابولیکی ناشی

گیاه خار مریم باعث افزایش . از افزایش قند خون دارندآزاد در کبد هايرادیکالکنندهدفعهايآنزیمعملکرد

که شامل سوپر اکسید دسموتاز، هاآنزیماین . شودیم).75(باشدگلوتاتیون پراکسیداز و کاتاالزها می

ترشح انسولین در پاسخ به این گیاه از طریق مهار-انسولین میبهگلوکز، باعث مهار مقاومتکتحری

یک عنوانبهعالوه بر این گیاه خار مریم ). 76(شوداسیون باعث کاهش مقدار پراکسیدقوي لیپومهارکننده

همچنین این گیاه یک داروي . شودگلوکز خون میباشد و داراي اثرات کبدي میهايفعالیتکنندهتقویت

).77(باشدمثبتی بر متابولیسم گلوکز و لیپید میمرزه خوزستانی با نام علمی : مرزه خوزستانی-8

Satureja Khuzestonica گیاهی است از خانواده نعنا)Lamiaceae (خانواده و زیرNepetoideae . این گیاه

مرزه خوزستانی ). 78(جنوب ایران استنواحیبومی ). 79(باشدمیکنندهیضدعفونداراي اثرات ضد درد و

، ضد )80(اخیر اثرات ضد میکروبهايسالهمچنین در ، ضد )82(، ضد تکثیر)81(اکسیدانآنتیویروس،

) 85(عروقیدکنندگگشاو ) 84(، ضد اسهال)83(التهابترکیب ترینمهم. استشدهگزارشهاي متنوع گیاه گونه

-موجود در روغن گیاه مرزه خوزستانی کارواکرول می

عالوه بر این ترکیباتی مانند فالونوئیدها، تري ). 86(باشدها هم در این گیاه ترپنوئیدها، استروئیدها و تانن

راي اثرات کارواکرول و فالونوئیدها دا). 87(وجوددارد).88(باشندی میاکسیدانآنتی

در یک مطالعه :شیریناثر مرزه خوزستانی بر دیابتاست که عصاره آبی مرزه خوزستانی شدهدادهنشان

باعث کاهش گلوکز و مالون دي آلدئید در سرم افراد سرم و هايچربیهمچنین باعث کاهش . شوددیابتی می

یی دیابتی صحراهايموشآتروژنی در هايشاخصو 1000، 500عالوه بر این پژوهشگران مقدار )89(شودمی

1500ppm درون صفاقی صورتبهاز مرزه خوزستانی رادیابتی شده با ) 15تا 6روز (هاي حاملهبه رت

روز 10این درمان تا . استرپتوزوتوسین تزریق کردندنتایج نشان داد که مرزه خوزستانی موجب . ادامه داشت

هاي گلیسرید در رتدار گلوکز ناشتا و تريکاهش مق).90(شوددیابتی می

آنچه :شیرینمکانیسم اثر مرزه خوزستانی بر دیابتهاآنمهم است توانایی نفوذ هااکسیدانآنتیدر قابلیت

در مهار و هاآندر غشاهاي بیولوژیک و سرعت عمل ترین زمان هاي آزاد در کوتاهخنثی کردن رادیکال

). 91(ها استبعد از تولید این رادیکالممکن بیشترین درصد اسانس جزء وترینمهمکارواکرول

محققین دیگر نشان عالوهبه.مرزه خوزستانی استکنندگیحذفدادند که کارواکرول داراي اثر

هاي پراکسیل است و همچنین داراي اثر رادیکالبا بنابراین).92(استضدالتهابیی خوب و اکسیدانآنتی

اسانس غنی عنوانبهتوجه به اثرات مفید مرزه خوزستانی اکسیدانی خوب، قابل و نقش آنتیهااکسیدانآنتیاز

Eاي مانند ویتامین شدهشناختهي هااکسیدانآنتیقیاس با

75

Dow

nloa

ded

from

ce.

maz

ums.

ac.ir

at 1

5:40

+03

30 o

n T

hurs

day

Janu

ary

23rd

202

0

Page 13: Revie w Medicinal Plants in the T reatment of Diabetes M ellitus - …ce.mazums.ac.ir/article-1-103-fa.pdf · Journal of Clinical Excellence Medicinal Plants in the T reatment of

مروريحسینی و همکاران

1393، تابستان 2دوره دوم، شماره مجله تعالی بالینی

ی خوب مرزه اکسیدانآنتیبا توجه به خواص . استها و خوزستانی و اثرات مفید آن در کاهش چربی

تواند میاحتماالًآتروژنی، مرزه خوزستانی هايشاخص-بیماريخصوصبهیابتاز ددر کاهش مشکالت ناشی

عروقی و مشکالت مرتبط با عوامل اکسیدان هاي قلبی).93(باشدمؤثرمانند نفروپاتی در بیماران دیابتی

Comelliaچاي سبز با نام علمی : چاي سبز-9

Sinensis از خانواده چاي)Theaceae (چاي . باشدیماین گیاه . هاي گوي خر و اوجا معروف استسبز به نام

این گیاه داراي . کنددر آب و هواي گرم رشد می، ضد التهاب، ضد جهش اکسیدانآنتیخصوصیات

-اختالالت قلبی میکنندهدرمانژنتیکی، ضد سرطان و

).94(باشد3ها به در پژوهشی رت:شیریناثر چاي سبز بر دیابت

گروه اول تحت هیچ تیمار داروئی . تقسیم شدندگروهگروه دوم تحت رژیم غنی از فروکتوز . قرار نگرفت

گرم پودر برگ 5/0قرار گرفت و گروه سوم فروکتوز و آب مقطر را لیترمیلی100در شدهحلچاي سبز

هفته طول 12این تیمار تا . دریافت کردتوأمصورتبهن، گلوکز، اسید چرب و در پایان میزان انسولی. کشید

بر اساس نتایج . شدیريگاندازهگلیسیریدتريمیزان انسولین خون افزایش یافت و مقدار آمدهدستبه

طور معناداري کم گلیسرید بهگلوکز اسید چرب و تريبر این اساس پژوهشگران معتقدند چاي سبز در . شد

). 95(داردبسزاییتأثیر2درمان دیابت نوع چاي سبز از :شیرینم اثر چاي سبز بر دیابتمکانیس

هاي گلوکز در رت4طریق افزایش بیان ناقل نوع با فروکتوز، در درمان مقاومت به انسولین شدهیهتغذ

ها، فنولعصاره چاي سبز حاوي پلی). 96(نقش داردمنظوربهبرخی از این ترکیبات، . باشدتینین و کافئین می

، از طریق مهار ناقلین گلوکز اي گلوکزمهار جذب رودهاي جوندگان، اپیتلیال رودههايسلولوابسته به سدیم در

با انسولین را در شدهیکتحرجذب گلوکز پایه و درواقع). 97(دهندچربی افزایش میهايسلول

پژوهشگران معتقدند چاي سبز از طریق کاهش جذب .شوداي باعث کنترل قند خون میگلوکز روده

Vacciniumسیاه گیله با نام علمی : ه گیلهسیا-10

Arctostaphylosاي است از سرده واکسینیومدرختچه .میوه آن خوراکی . رویداین گیاه در شمال ایران می

برخی . باشداست و به رنگ ارغوانی تیره یا سیاه میو سیاه ) قاطقره(قات گیله را با قرهشناسی سیاهگیاهمنابع

را متفاوت هاآنو برخی منابع دیگر دار یکی دانسته ).98(دانندمی

در پژوهشی اثر عصاره :شیریناثر سیاه گیله بر دیابت، 3، 1اتانولی میوه سیاه گیله بر میزان گلوکز خون پس از

هاي نر دیابتی رتدرساعت از مصرف غذا 24و 8، 5عصاره الکلی نتایج نشان داد. بررسی قرار گرفتمورد

ه گیله باعث کاهش میزان گلوکز خون بعد از میوه سیاهمچنین . شودمی1هاي دیابتی نوع صرف غذا در رت

مصرف عصاره برگ این گیاه، میزان گلوکز خون را در ).99(دهدکاهش می1افراد مبتال به دیابت نوع

میزان :شیرینمکانیسم اثر سیاه گیله بر دیابتبرابر برگ 3گیله آنتوسیانین موجود در میوه گیاه سیاه

مصرف میوه و برگ این گیاه باعث کاهش . باشدآن می، )HbA1C(گلوکز و هموگلوبین گلیکوزیله شده

شوند و همچنین یک شاخص کنترل قند، میعنوانبهاثرات این گیاه ). 100(دهندانسولین خون را افزایش می

. وجود آنتوسیانین استواسطهبهبر کاهش قند خون، با بهبود مقاومت انسولین، محافظت از اکسیدانآنتیاین

-، افزایش ترشح انسولین و کاهش هضم قندβهايسلول

مکانیسم عمل . شودها، باعث کاهش میزان قند خون میی آن اکسیدانآنتیخصوصیت واسطهبهعمدتاًآنتوسیانین

آن در مهار آنزیمی مسیرهاي دیگر هم تأثیرباشد، اما میعالوه بر آنتوسیانین، گیاه سیاه ). 101(باشدتواند مهم می

Chloiogenicگیله، حاوي acid)102 ( وMyricetin

از طریق مهار Chloiogenic acid. باشدهم می) 103(اي گلوکز، قند سنتز قند در کبد و کاهش جذب روده

هم با تحریک Myricetin. دهدخون را کاهش می

76

Dow

nloa

ded

from

ce.

maz

ums.

ac.ir

at 1

5:40

+03

30 o

n T

hurs

day

Janu

ary

23rd

202

0

Page 14: Revie w Medicinal Plants in the T reatment of Diabetes M ellitus - …ce.mazums.ac.ir/article-1-103-fa.pdf · Journal of Clinical Excellence Medicinal Plants in the T reatment of

گیاهان دارویی در درمان دیابت شیرین

1393، تابستان 2ره دوم، شماره دومجله تعالی بالینی

خون را کاهش مصرف گلوکز و مهار جذب آن، قند ).104(دهدمی

شیرین با نام زمینیسیب: شیرینزمینیسیب-11Ipomoeaعلمی Batatas متعلق به دارگلیک گیاه

. است) Convolvulaceae(خانواده نیلوفر صحرائی قسمت معموالً. ریشه این گیاه متورم و شیرین استاگرچه این گیاه . زیرزمینی آن نوعی غده کاذب است

ور آمریکاي مرکزي است، اما امروزه در بومی کشاین گیاه غنی از .)105(شودمیسراسر جهان کشت

.باشدمیقوي اکسیدانآنتیاست که CوAویتامین

روده مفید التهاب شیرین، براي زخم معده و زمینیسیبآهن و کلسیم موجود در این گیاه، عالوه بر بهبود . است

استخوانی را نیز افزایش بخشیدن به جریان خون، تراکم مصرف منظم این گیاه، سیستم ایمنی بدن ). 106(دهدمی

. کندمینیز مقاوم هاعفونترا تقویت و بدن را در برابر درمان مؤثرطوربهاین گیاه گرفتگی بینی و ریه را

.)107(شودباعث تسکین آسم میدرنتیجهو کندمیین گیاه ا:شیرینشیرین بر دیابتزمینیسیباثر

غنی بودن از واسطهبهند و کمیزان قند خون را تنظیم میرا وم، خطر بروز یبوست، سرطان روده و رکتفیبر

شیرین، خطر بیماري قلبی، زمینیسیب.دهدکاهش میها پژوهش. رسانددیابت و چاقی مفرط را به حداقل می

شیرین توسط زمینیسیبحاکی از آن است که خوردن هفته، به ترتیب 8و 6، 4، 3مدتبهق و هاي چارت

نسولینمی درصدي هایپرا50و 60، 26، 23موجب کاهش هفته 7همچنین در تست مقاومت گلوکز بعد از . شودمی

اومت به افزایش گلوکز خون مهار شد و مق،از درمانزمینیسیببراین مصرف عالوه. گلوکز بهبود یافت

ن و اسید چرب گلیسرید خوشیرین موجب کاهش ترياثرات ضد دیابتی دهندهنشاناین نتایج . آزاد گردید

ها حاکی از آن همچنین یافته. باشدشیرین میزمینیسیبشیرین از طریق کاهش مقاومت زمینیسیباست که

گلوکز و غیرطبیعیسولین، موجب بهبود متابولیسم ان.)108(شودلیپید می

این گیاه از :ابتشیرین بر دیزمینیسیبمکانیسم اثر ساختن متأثرطریق افزایش حساسیت به انسولین و بدون

ترشح انسولین، منجر به کاهش گلوکز و کلسترول خون ).109(شودمی

Juglansگردو با نام علمی : گردو-12 Regia

درخت منشأ. Juglandaceaeگیاهی است از خانواده ایران در . باشدگردو، آسیاي غربی و نواحی هیمالیا می

هاي شمال و غرب پراکنده نیز درخت گردو در جنگلدر گل گیاه گردو ترکیبات شیمیائی شامل . است

Rutin،Vanillin وNaphthaguinone وجود).110(دارد

سر 80در یک پژوهش، :شیریناثر گردو بر دیابتگروه کنترل . دنگرفتگروه قرار4رت نژاد ویستار در

سالین گروه شاهد نرمال . رفتتحت هیچ تیماري قرار نگوسیلهبهگروه دیگر ابتدا 3دریافت کرد و

6و 4، 2دیابتی شدند و سپس به ترتیب استرپتوزتوسیننر گیاه گردواز عصاره آبی الکلی گل یلوگرمکگرم بر

نتایج نشان داد عصاره . روز دریافت کردند15مدتبهرا لوکز خون گیاه گردو باعث کاهش گنر آبی الکلی گل

دهند، اخیر نشان میيهاهمچنین یافته). 111(شودمیصحرائی نر بالغ منجر هايموشمصرف این عصاره در

رید، کلسترول یگلیسدرصدي تري90تا 80به کاهش عالوه بر ). 112(شودسرم میHDLو افزایش LDLکل،

دو هم منجر به این، عصاره اتانولی برگ درخت گرگلیسرید، ازت اوره، کراتینین و ريکاهش کلسترول، ت

صحرائی هايموشکبدي در هايآنزیمهايفعالیتپژوهشگران معتقدند، عصاره گیاه . شوددیابتی شده می

گردوي نر با افزایش مقدار انسولین منجر به کاهش ASTو )ALP(آلکالن فسفاتازهايآنزیمگلوکز خون و

).113(شودهاي دیابتی میکبدي در رتعصاره برگ :شیرینمکانیسم اثر گردو بر دیابت

ي هااکسیدانآنتیگیاه گردو، حاوي ترکیبات فنولیک و فالونوئید از ). 114(ها و کلروژنیک اسید استفالوونوئید

اي گلوکز و کلروژنیک با مهار طریق مهار جذب روده

77

Dow

nloa

ded

from

ce.

maz

ums.

ac.ir

at 1

5:40

+03

30 o

n T

hurs

day

Janu

ary

23rd

202

0

Page 15: Revie w Medicinal Plants in the T reatment of Diabetes M ellitus - …ce.mazums.ac.ir/article-1-103-fa.pdf · Journal of Clinical Excellence Medicinal Plants in the T reatment of

مروريحسینی و همکاران

1393، تابستان 2دوره دوم، شماره مجله تعالی بالینی

-فسفاتاز منجر به کاهش قند خون می- 6- آنزیم گلوکز

).115(شوندپارس یک داروي گیاهی آنژي: پارسيآنژ-13

توسط دانشمندان ایرانی تازگیبهاین دارو . استتعدادي از ترکیبات اصلی این دارو از . استشدهساختهMelilotusگیاه Officinalisآنژي. استشدهگرفته-

پارس داراي اثرات پیشگیري از پیري پوست و ضد . باشدالتهاب می

این دارو داراي دو :شیرینتپارس بر دیاباثر آنژيهیدروکسی کومارین 7گروه عمده ترکیبات فنلی شامل

وجود همین ترکیبات واسطهبهباشد و ها میو فالونوئیدواسطهبههمچنین . باشدمیاکسیدانآنتیداراي خاصیت

هاي ناشی خاصیت رگ سازي، این دارو در درمان زخمهمچنین ). 116(استقرارگرفتهاز دیابت مورد توجه

صورتبهباشند که ها میها گروهی از سیتوکینکموکینایمنی هايسلولهاي کوچک پروتئینی بر روي مولکول

داراي گیرنده هستند و داراي اثرات متعددي بر روي این سازيفعالها در کموکین. باشندها میدسته سلول

، رشد جنین و سازيخونسازي، ایمنی، رگهايسلول. تاز نقش دارندمتاس

سر موش صحرائی نر 48در یک مطالعه تجربی گروه کنترل، دیابتی بدون درمان، 4دیابتی شده به

دیابتی درمان شده با انسولین و دیابتی درمان شده با 14مدتبهحیوانات . انسولین تقسیم شدند- آنژي پارس

-روز به ترتیب تحت درمان با نرمال سالین، نرمال سالینعصاره . گرفتندآنژي پارس قرار- سولین و انسولیننا

به 1پارس تهیه شده از شرکت پارس رز به نسبت آنژيگرممیلی07/0و به میزان شدهرقیقبا سرم فیزیولوژي 10

داخل صفاقی صورتبهباریکبر کیلوگرم روزي cxcگروه هايینککمومیزان بیان درنهایت.تزریق شد

CXCL10)c-x-c motif. شدیريگاندازه

chemokine10(که اغلب به نامIP-10Interferon

gamma-induced protein 10است، یک شدهشناخته.شودکد میCXCL10پروتئین در انسان است که با ژن

نتایج نشان دادند در دیابت به دلیل وجود التهابات ناشی CXCL10ین سترس اکسیداتیو، میزان بیان کموکاز ا

لین باعث انسو- پارسدرمان با آنژي. شودتر میبیشبه نظر ). 117(شودین میکاهش غلظت این نوع کموک

داشتن خاصیت واسطهبهپارس رسد آنژيمیین را ، میزان بیان این کموکضدالتهابیی و اکسیدانآنتی

.دهدکاهش میPunicaانار با نام علمی : انار-14 Granatum

اي، ایران و مدیترانهوسیع در کشورهاي طوربهمختلف این میوه هايقسمت. شودهندوستان کاشته می

شامل پوست، بذر و آب انار حاوي ترکیباتی است که -ی میاکسیدانآنتیداراي خاصیت ضد میکروبی و

، B1هاي مختلف انار حاوي ویتامین بخش). 118(باشدB2،Cفولیک، پانتوتنیک اسید، قند، آلکالوئیدها، ، اسید

همچنین آب انار ).119(باشدها و آنتوسیانید میلی فنولپوحاوي مواد معدنی متعدد شامل فسفر، آهن، منیزیم

هاي موجود در انار از رشد فالونوئید. پتاسیم است).120(کندسرطانی و فشار خون جلوگیري میهايسلول

پژوهشگران در یک :شیریناثر انار بر دیابت220تا 200ائی نر بالغ با وزن سر موش صحر90آزمایش

گروه کنترل، شاهد و تجربی دیابتی و غیر 4گرم را در 2، 1هاي تجربی به ترتیب گروه. کردنديبندطبقهدیابتی

آب انار را به ازاي هر موش و براي مدت لیترمیلی4و هاي گروه. گاواژ دریافت کردندصورتبهروز 21

دیابتی شدند و وزتوسیناسترپتتجربی دیابتی ابتدا با سپس به همان ترتیب گروه تجربی غیر دیابتی آب انار

نتایج نشان داد آب انار با افزایش مقدار . دریافت کردندمؤثردیابتی هايموشانسولین، در کاهش قند خون در

همچنین مصرف این میوه از بروز ). 121(استعروقی و تصلب شرائین جلوگیري - قلبیهايبیماري

عالوه بر این، تحقیقات حاکی از آن است ). 122(کندمیمصرف خوراکی آب انار باعث کاهش معنادار که

ALPکبديهايآنزیم ,ASTوALT هايموشدر.گرددیماسترپتوزتوسینتزریقازدیابتی ناشی

78

Dow

nloa

ded

from

ce.

maz

ums.

ac.ir

at 1

5:40

+03

30 o

n T

hurs

day

Janu

ary

23rd

202

0

Page 16: Revie w Medicinal Plants in the T reatment of Diabetes M ellitus - …ce.mazums.ac.ir/article-1-103-fa.pdf · Journal of Clinical Excellence Medicinal Plants in the T reatment of

گیاهان دارویی در درمان دیابت شیرین

139379، تابستان 2ره دوم، شماره دومجله تعالی بالینی

Dow

nloa

ded

from

ce.

maz

ums.

ac.ir

at 1

5:40

+03

30 o

n T

hurs

day

Janu

ary

23rd

202

0

Page 17: Revie w Medicinal Plants in the T reatment of Diabetes M ellitus - …ce.mazums.ac.ir/article-1-103-fa.pdf · Journal of Clinical Excellence Medicinal Plants in the T reatment of

مروريحسینی و همکاران

1393، تابستان 2دوره دوم، شماره مجله تعالی بالینی 80

Dow

nloa

ded

from

ce.

maz

ums.

ac.ir

at 1

5:40

+03

30 o

n T

hurs

day

Janu

ary

23rd

202

0

Page 18: Revie w Medicinal Plants in the T reatment of Diabetes M ellitus - …ce.mazums.ac.ir/article-1-103-fa.pdf · Journal of Clinical Excellence Medicinal Plants in the T reatment of

گیاهان دارویی در درمان دیابت شیرین

1393، تابستان 2ره دوم، شماره دومجله تعالی بالینی

انسولین وگلوکزکاهشطریقازانارآباحتماالًشدهکبديهايآنزیمکاهش اینباعثخون.)123(است

هاي هورمون:شیرینمکانیسم اثر انار بر دیابتمیزان قند یشافزاها باعث آمینکورتیزول و کاتکول

انار از طریق کاهش ترشح این ). 124(شوندخون میهمچنین انار با . دهدها قند خون را کاهش میهورمون

و خونيپرفشاراز 2ممانعت از اثر آنژیوتانسین -ناشی از استرس اکسیداتیو جلوگیري میعوارض

داراي اثرات 2با توجه به اینکه آنژیوتانسین ). 125(کندانار از طریق ممانعت احتماالً،باشدمیافزاینده قند خون

. شودبا اثر این هورمون نیز باعث کاهش قند خون می-همچنین آب انار حاوي فالونوئید کوئرستین می

طریق مهار جذب گلوکز از این ترکیب از). 126(باشددیابتی درمان هايموشروده باعث کاهش قند خون در

دهند استروژن ها نشان مییافته. شودشده با آب انار میآب احتماالً). 127(شودباعث افزایش ترشح انسولین می

دارا بودن مقادیر زیادي استروژن، واسطهبهانار باعث ) 128(لیاسترادیول و فیتواستروژن غیر استرادیو

-تحریک ترشح انسولین و کاهش میزان قند خون می

.شودVitisدرخت انگور با نام علمی: انگور سیاه-15

viniferaاز خانواده انگورسانان)Vitaceae(است.

این گیاه . جنس این خانواده جنس انگور استترینمهمدارد و داراي پیچک در مقابل اي و روندهحالت بوته

انگور منبع عالی منیزیم و منبع .باشدها میبعضی از برگو پتاسیم است که داراي B6، تیامین، Cخوب ویتامینانگور داراي .)129(باشنداکسیدانی میخواص آنتی

باشد که ترکیب سودمندي به نام فالونوئید مینگور به فیتونوترینتی است که رنگ قرمز و صورتی ا

این ترکیب . باشدعلت وجود این ترکیب میفالونوئیدي شامل کوئرستین و رزوراترول است که این

قلب و هايبیماريخطرفالونوئیدها موجب کاهش همچنین عصاره انگور داراي ). 130(شوندعروق می

خاصیت ضدمیکروبی است و این عامل موجب مهار اورئوس افلی و استوهایی مانند اشرشیاکباکتري

.)131(شودمی-در یک مطالعه تجربی رت:اثر انگور سیاه بر دیابت

گروه دیابتی 3گروه کنترل و 4هاي نژاد ویستار به گرم بر کیلوگرممیلی300و 200، 100درمان شده با

هفته تحت 4مدتبهعصاره انگور سیاه تقسیم شدند و تام ولسپس میزان گلوکز، کلسترو. درمان قرار گرفتند

نتایج حاصل از این . شدگیرياندازهریدیگلیستريتحقیقات پژوهشگران حاکی از آن است که مصرف عصاره میوه انگور سیاه منجر به کاهش قند خون در

عالوه بر این، . شوددیابتی شده با آلوکسان میهايموشدارمعنیافزایشمصرف عصاره انگور سیاه موجب

دیابتیکنترلگروهبامقایسهدرسرمتامکلسترول.)132(گردید

سیاهانگور:شیرینمکانیسم اثر انگور سیاه بر دیابتمتعدد هايفنلپلیحاويرنگین،هايمیوهسایرو

هاآنتوسیانیدینوفالونول کوئرسیتین، کاتچینازجملهخون،قندتوانایی کاهشبالقوه،طوربهکههستند

ازدر برابرمحافظتوتابهايسلولعملکردتقویتاین احتماالًوهستنددارارابتاهايسلولدادندست

؛گردندمیحاصلتغییراتبروزایجادباعثترکیباتی اکسیدانآنتیخاصیتدارايطرفی فالونوئیدها،از

دردیابتجانبیعوارضاز گسترشکهباشندمی).133(کاهندمیدیابتیهايموش

در این گرفتهانجامر اساس مطالعات ب:گیرينتیجهدر درمان مؤثرتوان گفت، مصرف گیاهان پژوهش می

داشتن عوارض جانبی کمتر و اثرات واسطهبهدیابت کننده ترشح انسولین در درمان اکسیدانی و تنظیمآنتی

-بعید به نظر میهرچند. دارندبسزاییاین بیماري نقش

سولین شوند، اما رسد که گیاهان خوراکی جایگزین اناین منابع طبیعی از طریق تحریک بیوسنتز و ترشح

زاد و همچنین تقویت عملکرد انسولین، در انسولین درونتأثیربنابراین با توجه به ؛ باشندمیمؤثردرمان دیابت

81

Dow

nloa

ded

from

ce.

maz

ums.

ac.ir

at 1

5:40

+03

30 o

n T

hurs

day

Janu

ary

23rd

202

0

Page 19: Revie w Medicinal Plants in the T reatment of Diabetes M ellitus - …ce.mazums.ac.ir/article-1-103-fa.pdf · Journal of Clinical Excellence Medicinal Plants in the T reatment of

مروريحسینی و همکاران

1393، تابستان 2دوره دوم، شماره مجله تعالی بالینی

هايسلولمستقیم برخی از این گیاهان بر فعالیت حتماًپانکراسی و ترشح انسولین، مصرف این گیاهان

باید با اطالع پزشک باشد زیرا ممکن است که منجر به

تداخالت دارویی و همچنین عدم تسلط پزشک در .شودکنترل قند خون بیمار

References1. Genuth S, Alberti KG, Bennett P, Buse J,

Defronzo R, Kahn R, et al. ExpertCommittee on the Diagnosis andClassification of Diabetes Mellitus2,Follow-up report on the diagnosis ofdiabetes mellitus. Diabetes Care.2003;26:3160– 7.

2. Bearse MA Jr, Han T, Schneck ME, BarezS, Jacobsen C, Adams AJ. Local multifocaloscillatory potential abnormalities indiabetes and early diabetic retinopathy.Invest Ophthal Vis Sci.2004;45(9):3259-65.

3. Wallace C, Reiber GE, LeMaster J, SmithDJ, Sullivan K, Hayes S, et al. Incidence offalls, risk factors for falls, and fall-relatedfactures in individuals with diabetes and aprior foot ulcer. Diabetes Care.2002; 25(11):1983-6.

4. Zimmet P. Classification of diabetes mellitusand other categories of glucose intolerance.In: International Textbook of DiabetesMellitus. Zimmet P, Cowie C, Ekoe JM,Shaw JE. 3rdEd. Melbourne: Wiley; 2004, P3-14.

5. Römkens TE, Kusters GC, Netea MG,Netten PM. Prevalence and clinicalcharacteristics of insulin-treated, anti-GAD-positive, type 2 diabetic subjects in anoutpatient clinical department of a Dutchteaching hospital. Neth J Med. 2006; 64(4):114-8.

6. Lopez ER, Zwermann O, Segni M, MeyerG, Reincke M, Seissler J, et al. A promoterpolymorphism of the CYP27B1 gene isassociated with Addison's disease,Hashimoto's thyroiditis, Graves' disease andtype 1 diabetes mellitus in Germans. Eur JEndocrinol. 2004;151(2):193-7.

7. McLarty DG, Athaide I, Bottazzo GF, SwaiAM, Alberti KG. Islet cell antibodies are notspecifically associated with insulin-dependent diabetes in rural TanzanianAfricans.Diabetes Res Clin Pract.1990; 9(3):219-24.

8. Kahn SE, Hull RL, Utzschneider KM.Mechanisms linking obesity to insulinresistance and type 2 diabetes. Nature. 2006;444(7121): 840-6.

9. Harris MI, Flegal KM, Cowie CC, EberhardtMS.Goldstein DE. Little RR, et al.

Prevalence of diabetes, impaired fastingglucose, and impaired glucose tolerance inU.S. adults: the third National Health andNutritional Examination Survey, 1988-1994.Diabetes Care.1998; 21: 518-24.

10. Zimmet P. Type 2 (non-insulin -dependent)diabetes: an epidemiological overview.Diabetologia.1982; 22: 399-411.

11. Lin Y, Li L, Mi F, Du J, Dong Y, Li Z, et al.Screening patients with diabetes mellitus fortuberculosis in China. Trop Med Int Health.2012; 17(10): 1302-8.

12. Zimmet P, Dowse G, Finch C, SerjeantsonS, King H. The epidemiology and naturalhistory of NIDDM -lessons from the SouthPacific. Diabetes Metab Rev.1990;6:91-124.

13. Miller CD, Phillips LS, Ziemer DC, GallinaDL, Cook CB, El-Kebbi IM. Hypoglycaemiain patients with type 2 diabetes mellitus.Arch Intern Med. 2001;161: 1653-59.

14. England LJ, Levine RJ, Qian C, Soule LM,Schisterman EF, Yu KF, et al. Glucosetolerance and risk of gestational diabetesmellitus in nulliparous women who smokeduring pregnancy. Am J Epidemiol. 2004;160(12): 1205-13.

15. American Diabetes Association. Gestationaldiabetes mellitus. Diabetes Care.2001;24(suppl 1): S5-S19.

16. Secrest AM, Becker DJ, Orchard TJ.Characterising sudden death and dead-in-bedsyndrome in Type 1 diabetes: Analysis from2 childhood-onset Type 1 diabetes registries.Diabet Med. 2011; 28(3): 293-300.

17. Bastaki S. complications in childhood-onsettype 1 diabetes: a population-based study innorthern Sweden. Diabetes Care.2004;27:955-62.

18. Eriksson KF, Lindgarde F. Prevention oftype 2 (Noninsulin-dependent) diabetesmellitus by diet and physical exercise: 6-year Malmo feasibility study. Diabetologia.1991; 34: 891-8.

19. Rendel M. Advances in Diabetes for theMillennium: Drug Therapy of Type 2Diabetes. Med Gen Med, 2004; 6(3):9.

20. Watkins PJ. An Overview of management.In: diabetes and its Management. WatkinsPJ, Drury PL, Taylor KW. 4th ed. Oxford:

82

Dow

nloa

ded

from

ce.

maz

ums.

ac.ir

at 1

5:40

+03

30 o

n T

hurs

day

Janu

ary

23rd

202

0

Page 20: Revie w Medicinal Plants in the T reatment of Diabetes M ellitus - …ce.mazums.ac.ir/article-1-103-fa.pdf · Journal of Clinical Excellence Medicinal Plants in the T reatment of

گیاهان دارویی در درمان دیابت شیرین

1393، تابستان 2ره دوم، شماره دومجله تعالی بالینی

ED Blackwell Scientific Publication; 1990.P 63-66.

21. Ross R, Dagnone D, Jones PJ, Smith H,Paddags A, Hudson R, et al. Reduction inobesity and related co-morbid conditionsafter dietinduced weight loss or exercise-induced weight loss in men. A randomized,controlled trial. Ann Int Med. 2000; 133: 92-103.

22. Burr JF, Shephard RJ, Riddel MC. Physicalactivity in type 1 diabetes mellitus. Can FamPhysician. 2012; 58(5): 533-5.

23. Goldstein DJ. Beneficial health effects ofmodest weight loss. Int J Obes. 1992; 16:397-415.

24. Franz MJ, Powers MA, Leontos C,Holzmeister LA, Kulkarni K, Monk A, et al.The evidence for medical nutrition therapyfor type 1 and type 2 diabetes in adults. JAm Diet Assoc. 2010;110(12):1852-89.

25. de Roos NM, Schouten EG, Scheek LM, vanTol A, Katan MB. Replacement of dietarysaturated fat with trans fat reduces serumparaoxonase activity in healthy men andwomen. Metabolism.2002; 51(12): 1534-7.

26. Strychar I, Ishac A, Rivard M, Lussier-Cacan S, Beauregard H, Aris-Jilwan N, et al.Impact of a high-monounsaturated-fat dieton lipid profile in subjects with type 1diabetes. J Am Diet Assoc. 2003;103(4):467-74.

27. Diabetes and Nutrition Study Group of theEuropean Association for the Study ofDiabetes. Recommendations for thenutritional management of patients withdiabetes mellitus. Eur J Clin Nutr 2000; 54:353-5.

28. Preston GM, Calle RA. Elevated SerumSorbitol and not Fructose in Type 2 DiabeticPatients. Biomark Insights. 2012; 5: 33-8.

29. Born P, Eimiller A, Paul F. High rate ofgastrointestinal side effects in fructose-consuming patients. Diabetes Care.1987;10:376-7.

30. Nielsen SE, Persson F, Frandsen E, SugayaT, Hess G, Zdunek D, et al. Spironolactonediminishes urinary albumin excretion inpatients with type 1 diabetes andmicroalbuminuria: a randomized placebo-controlled crossover study. Diabet Med.2012; 29(8): e184-90.

31. Jibani MM, Bloodworth LL, Foden E,Griffiths KD, Galpin OP. Predominatelyvegetarian diet in patients with incipientandearly clinical diabetic nephropathy: effectsonalbumin excretion rate and nutritionalstatus. Diabet Med. 1991; 8: 949-53.

32. Rimm EB, Willett W, Hu FB, Sampson L,Colditz GA, Manson JE, et al. Folate and

vitamin B6 form diet and supplements inrelation to risk of coronary heart diseaseamong women. JAMA.1998; 279: 359-65.

33. Burge MR, Zeise TM, Sobhy TA, RassamAG, Schade DS. Low-dose ethanolpredisposes elderly fasted patients with type2 diabetes to sulphonylurea-induced lowblood glucose. Diabetes Care.1999; 22:2037-43.

34. Al-Delaimy WK, Manson JE, Solomon CG,Kawachi I, Stampfer MJ, Willett WC, et al.Smoking and risk of coronary heart diseaseamong women with type 2 diabetes. ArchIntern Med. 2002; 155: 387-93.

35. Swinnen SG, Hoekstra JB, DeVries JH.Insulin Therapy for Type 2 Diabetes.Diabetes Care. 2009; 32(Suppl 2): S253-9.

36. Irons BK, Minze MG. Drug treatment oftype 2 diabetes mellitus in patients for whommetformin is contraindicated. DiabetesMetab Syndr Obes. 2014; 7: 15–24.

37. Krentz AJ, Bailey CJ. Oral antidiabeticagents: current role in type 2 diabetesmellitus. Drugs. 2005; 65: 385–411.

38. Vaidya HB, Ahmed AA, Goyal RK, CheemaSK. Glycogen phosphorylase-a is a commontarget for anti-diabetic effect of iridoid andsecoiridoid glycosides. J Pharm Pharm Sci.2013; 16(4): 530-40.

39. McCune LM, Johns T. Antioxidant activityin medicinal plants associated with thesymptoms of diabetes mellitus used by theindigenous peoples of the North Americanboreal forest. J Ethnopharmacol. 2002; 82(2-3): 197-205.

40. Stout RW. Insulin and atheroma: an update.Lancet. 1987; 1:1077-9.

41. Eidia A, Eidib M, Esmaeili E. Antidiabeticeffect of garlic (Allium sativum L.) innormal and streptozotocin-induced diabeticrats. Phytomedicine. 2006; 13: 624–9.

42. Elkayam A, Mirelman D, Peleg E. Theeffects of allicin on weight in fructose-induced hyperinsulinemic, hyperlipidemic,hypertensive rats. Am J Hypertension. 2003;16: 1053–6.

43. Chang MLW, Johnson MA. Effect of garlicon carbohydrate metabolism and lipidsynthesis in rats. J Nutr.1980;110: 931–6.

44. Augusti KT. Therapeutic values of onion(Allium cepa) and Garlic (Allium sativum).Indian J Exp Biol. 1996; 34: 634–40.

45. Ranasinghe P, Pigera S, Premakumara GA,Galappaththy P, Constantine GR, KatulandaP. Medicinal properties of 'true' cinnamon(Cinnamomum zeylanicum): a systematicreview. BMC Complement Altern Med.2013; 13: 275.

83

Dow

nloa

ded

from

ce.

maz

ums.

ac.ir

at 1

5:40

+03

30 o

n T

hurs

day

Janu

ary

23rd

202

0

Page 21: Revie w Medicinal Plants in the T reatment of Diabetes M ellitus - …ce.mazums.ac.ir/article-1-103-fa.pdf · Journal of Clinical Excellence Medicinal Plants in the T reatment of

مروريحسینی و همکاران

1393، تابستان 2دوره دوم، شماره مجله تعالی بالینی

46. Safdar M, Khan A, Khatta KM, Siddique M.Effect of various doses of cinnamon onblood glucose in diabetic individuals.Pakistan J Nutr. 2004; 3(5): 268-72.

47. solaimani F, Courrèges MC. In vitro andinvivo activity of eugenol on humanherpesvirus. Phytother Res. 2000; 14 (7):495–500.

48. Khan A, Anderson RA. Insulin PotentiatingFactor (IPF) present in foods, species andnatural products. Pakistan J Nutr. 2003; 2(4):254-7.

49. Fannworth NR, Segelman AB.Hypoglycemic plants. Tile Till.1971; 57: 52-6.

50. Imparl-Radosevich J, Deas S, Polansky MM,Baedke DA, ingebritsen TS, Anderson RA,et al. Regulation of PTP-1 and insulinreceptor Kinase by fractions from cinnamon:implications for cinnamon regulation ofinsulin signaling. Horm Res. 1998; 50(3):177-82.

51. Potter D, Eriksson T, Evans RC, Oh S,Smedmark JEE, Morgan DR. Phylogeny andclassification of Rosaceae. Plant Syst Evo.2007;266(1-2):5–43.

52. Phipps JB, O’Kennon RJ, Lance RW.Hawthorns and medlars, 6th ed. U.K: RoyalHorticultural Society, 2003.

53. Karami M, Mokhtari M, Sharifi E.Assessing The Effect of Hydro-alcoholicLeaf Extract of Mespilus germanica on theBlood levels of Glucose and Lipids inStreptozotocin Induced Diabetic Male Rats.JFUMS. 2014; 4(1): 81-90.(Persian)

54. Magaia T, Uamusse A, Skog K. Dietaryfiber, organic acids and minerals in selectedwild edible fruits of Mozambique.Sppringerplus. 2013; 2: 88.

55. Pietta PG. Flavonoids as antioxidants. J NatProd. 2000;63(7):1035-42.

56. Singh R B, Niaz AM, Ghosh S. Randomizedcontrolled trial of oxidant vitamin andCardioprotective diet on hyperlipidemia,oxidative stress and development ofexperimental atherosclerosis cardiovasc.DrugsTher.1995; 6:763-71.

57. Shirke SS, Jagtap P. Effects of methanolicextract of Cuminum cyminum on total serumcholesterol in ovariectomized rats. Indian JPharmcol. 2009; 41(2): 92-3.

58. Talpur N, Echard B, Ingram C, Bagchi D,Preuss H. Effects of a novel formulation ofessential oils on glucose-insulin metabolismin diabetic and hypertensive rats: a pilotstudy. Diabetes Obes Metab.2005; 7(2):193-9.

59. Srivsatava R, Srivastava SP, Jaiswal N,Mishra A, Maurya R, Srivastava AK.

Antidiabetic and antidyslipidemic activitiesof Cuminum cyminum L. in validatedanimal models. Med Chem Res. 2010; 20(9):1656-66.

60. Lee HS. Cuminaldehyde: aldose reductaseand alpha-glucosidase inhibitor derived fromCuminum cyminum L. seeds. J Agric FoodChem. 2005; 53(7): 2446-50.

61. Kaleem M, Asif M, Ahmed QU, Bano B.Antidiabetic and antioxidant activity ofAnnonna squamosa extract instreptozotocin-induced diabetic rats,Singapore Med J. 2006; 47 (8): 670-5.

62. Huseini HF, Darvishzadeh F, Heshmat R,Jafariazar Z, Raza M, Larijani B. Theclinical investigation of Citrullus colocynthis(L.) schrad fruit in treatment of Type IIdiabetic patients: a randomized, doubleblind, placebo-controlled clinical trial.Phytother Res. 2009; 23(8): 1186-9.(Persian)

63. Jadhav JK, Masirkar VJ, Deshmuck VN.Antihyperglycemic effect of diaspyrosmeloxylon bark against alloxan induceddiabetic rats. Int J Pharmtech Res. 2009; 1:196-200.

64. Losso JN, Holliday DL, Finley JW, MartinRJ, Rood JC, Yu Y, et al. Fenugreek bread:a treatment for diabetes mellitus. J MedFood. 2009; 12: 1046–9.

65. Gupta A, Gupta R, Lal B. Effect ofTrigonella foenum-graecum (fenugreek)seeds on glycaemic control and insulinresistance in type 2 diabetes mellitus: adouble blind placebo controlled study. JAssoc Physicians India. 2001; 49: 1057-61.

66. Broca C, Gross R, Petit P, Sauvaire Y,Manteghetti M, Tournier M, et al. 4-hydroxyisoleucine, experimental evidence ofits insulinotropic and antidiabetic properties.Am J Physiol. 1999; 277: 617–23.

67. Kamboj SS, Chopra K, Sandhir R.Hyperglycemia-induced alterations insynaptosomal membrane fluidity andactivity of membrane bound enzymes:beneficial effect of N-acetylcysteinesupplementation. Neuroscience. 2009; 162:349–58.

68. Pekiner DB, Evcimen DN, Nebioğlu S.Diabetes-induced decrease in rat brainmicrosomal Ca2+-ATPase activity. CellBiochem Funct. 2005; 23: 239–43.

69. Greenlee H, Abascal K, Yarnell E, Ladas E.Clinical Applications of Silybum marianumin Oncology. Integr Cancer Ther. 2007; 6(2): 158–65.

70. Gagan D, Rajesh A. Antimetastatic efficacyof silibinin: Molecular mechanisms andtherapeutic potential against cancer". CancerMetastasis Rev.2010;29(3):447–63.

84

Dow

nloa

ded

from

ce.

maz

ums.

ac.ir

at 1

5:40

+03

30 o

n T

hurs

day

Janu

ary

23rd

202

0

Page 22: Revie w Medicinal Plants in the T reatment of Diabetes M ellitus - …ce.mazums.ac.ir/article-1-103-fa.pdf · Journal of Clinical Excellence Medicinal Plants in the T reatment of

گیاهان دارویی در درمان دیابت شیرین

1393، تابستان 2ره دوم، شماره دومجله تعالی بالینی

71. Pepping J. Milk thistle: Silybum marianum.Am J Health Syst Pharm. 1999; 56: 1195–7.

72. Evans JL, Goldfine ID, Maddux BA,Grodsky GM. Are Oxidative StressActivated Signaling Pathways Mediators ofInsulin Resistance and –Cell Dysfunction?.Diabetes. 2003; 52: 1-8.

73. Velussi M, Cernigoi AM, De Monte A,Dapas F, Caffau C, Zilli M. Long-term (12months) treatment with an antioxidant drug(silymarin) is effective on hyperinsulinemia,exogenous insulin need andmalondialdehyde levels in cirrhotic diabeticpatients. J Hepatol. 1997; 26: 871–9.

74. Boden G. Role of fatty acids in thepathogenesis of insulin resistance inNIDDM. Diabetes. 1997; 46: 3–10.

75. Soto C, Recoba R, Barron H, Alvarez C,Favari L. Silymarin increases antioxidantenzymes in alloxan-induced diabetes in ratpancreas. Comp Biochem Physiol ToxicolPharmacol. 2003; 136: 205–12.

76. Tsuzura S, Ikeda Y, Suehiro T, Ota K, OsakiF, Arii K, et al. Correlation of plasmaoxidized low-density lipoprotein levels tovascular complications and human serumparaoxonase in patients with type 2 diabetes.Metabolism. 2004; 53(3): 297-302.

77. Skottova N, Krecman V, Simanek V.Activities of silymarin and itsflavonolignans upon low density lipoproteinoxidizability in vitro. Phytother Res. 1999;13: 535–7.

78. Jamzad Z. A new species of the genusSatureja (Labiatae) from Iran. Iran J Bot.1996;6:215–8.

79. Zargari A. Medicinal Plants. 7rd ed. Tehran:Tehran University Publications, Tehran,1990.(Persian)

80. Skocibusic M, Bezic N. Phytochemicalanalysis and in vitro antimicrobial activity oftwo Satureja species essential oils. PhytotherRes. 2004;18:967–70.

81. Mosaffa F, Behravan J, Karimi G, IranshahiM. Antigenotoxic effects of Saturejahortensis L on rat lymphocytes exposed tooxidative stress. Arch Pharm Res. 2006; 29:159–64.(Persian)

82. Lampronti I, Saab AM, Gambari R.Antiproliferative activity of essential oilsderived from plants belonging to theMagnoliophyta division. Int J Oncol. 2006;29: 989–95.

83. Suarez A, Echandi MM, Ulate G, Ciccio JF.Pharmacological activity of the essential oilof Satureja viminea (Lamiaceae). Rev BiolTrop. 2003; 51: 247–52.

84. Hajhashemi V, Sadraei H, Ghannadi AR,Mohseni M. Antispasmodic and anti-

diarrhoeal effect of Satureja hortensis L.essential oil. J Ethnopharmacol. 2000;71:187–92.(Persian)

85. Ramon Sanchez de Rojas V, Somoza B,Ortega T, Villar AM, Tejerina T.Vasodilatory effect in rat aorta of eriodictyolobtained from Satureja obovata. Planta Med.1999; 65: 234–8.

86. Farsam H, Amanlou M, Radpour MR,Salehinia AN, Shafiee A. Composition ofthe essential oils of wild and cultivatedSatureuja khuzistanica Jamzad from Iran.Flavour Frag J. 2004;19:308–10.

87. Moghaddam FM, Farimani MM, SalahvarziS, Amin G. Chemical constituents ofdichloromethane extract of cultivatedSatureja khuzistanica. Evid BasedComplement Alternat Med. 2007;4:95–8.(Persian)

88. Lambert RJ, Skandamis PN, Coote PJ,Nychas GJ. A study of the minimuminhibitory concentration and mode of actionof oregano essential oil, thymol andcarvacrol. J Appl Microbiol. 2001;91:453–62.

89. Hamden K, Allouche N, Damak M, ElfekiA. Hypoglycemic and antioxidant effects ofphenolic extracts and purifiedhydroxytyrosol from olive mill waste invitro and in rats. Chem Biol Interact. 2009;180(3): 421-32.

90. Abdollahi M, Salehnia A, Mortazavi SH,Ebrahimi M, Shafiee A, Fouladian F, et al.Antioxidant, antidiabetic, antihyperlipidemi-c, reproduction stimulatory properties andsafety of essential oil of SaturejaKhuzestanica in rat in vivo: a oxicopharma-cological study. Med Sci Monit. 2003; 9(9):BR331-5.

91. Nige E. Cellular oxidative process inrealation to renal disease. Nephrology. 2005;25 (1): 13-22.

92. Omar EA, Kam A, Alqahtani A, Li KM,Razmovski-Naumovski V, Nammi S, et al.Herbal medicines and nutraceuticals fordiabetic vascular complications:Mechanisms of action and bioactivephytochemicals. Curr Pharm Des. 2010; 16(34): 3776-807.

93. Cooper EL. Attacking an Epidemic? EvidBased Complement Alternat Med. 2010;7(3): 277-278.

94. Beutler E, Duron O, Kelly BM. Improvedmethod for the determination of bloodglutathione. J Lab Clin Med. 1963;61:882-8.

95. Kang MY, Park YH, Kim BS, Seo SY,Jeong BC, Kim JI, et al. Preventive effectsof green tea (Camellia sinensis var.

85

Dow

nloa

ded

from

ce.

maz

ums.

ac.ir

at 1

5:40

+03

30 o

n T

hurs

day

Janu

ary

23rd

202

0

Page 23: Revie w Medicinal Plants in the T reatment of Diabetes M ellitus - …ce.mazums.ac.ir/article-1-103-fa.pdf · Journal of Clinical Excellence Medicinal Plants in the T reatment of

مروريحسینی و همکاران

1393، تابستان 2دوره دوم، شماره مجله تعالی بالینی

assamica) on diabetic nephropathy. YonseiMed J. 2012; 53(1):138-44.

96. Wu LY, Juan CC, Hwang LS, Hsu YP, HoPH, Ho LT. Green tea supplementationameliorates insulin resistance and increasesglucose transporter IV content in a fructose-fed rat model. Eur J Nutr.2004; 43: 116-24.

97. Kobayashi Y, Suzuki M, Satsu H, Arai S,Hara Y, Suzuki K, et al. Green teapolyphenols inhibit the sodium-dependentglucosetransporter of intestinal epithelialcells by a competitive mechanism. J AgricFood Chem. 2000; 48: 5618-23.

98. Latti AK, Kainulainen PS, Hayirlioglu-AyazS, Ayaz FA, Riihinen R. Characterization ofanthocyanins in Caucasian blueberries(Vaccinium arctostaphylos L.) native toTurkey.J Agric Food Chem.2009;57:5244-9.

99. Feshani AM, Kouhsari SM, Mohammadi S.Vaccinium arctostaphylos, a common herbalmedicine in Iran: molecular and biochemicalstudy of its antidiabetic effects on alloxan-diabetic Wistar rats. J Ethnopharmacol.2011; 133: 67 – 74.

100. Latti AK, Kainulainen PS, Hayirlioglu-Ayaz S, Ayaz FA, Riihinen R.Characterization of anthocyanins inCaucasian blueberries (Vacciniumarctostaphylos L.) native to Turkey. J AgricFood Chem. 2009; 57: 5244 - 9.

101. Sancho RAS, Pastor GM. Evaluationof the effects of anthocyanins in type 2diabetes. Food Res Int. 2012; 46: 378 - 86.

102. Ayaz FA, Hayirlioglu-Ayaz S, Gruz J,Novak O, Strnad M. Separation, character-izeation, and quantitaion of phenolic acids ina little-known blueberry (Vacciniumarctostaphylos L.) fruit by HPLC-MS. JAgric Food Chem. 2005; 53: 8116 - 22.

103. Abidov M, Ramazanov A, Jimenez DelRio M, Chkhikvishvili I. Effect of blueberinon fasting glucose, C-reactive protein andplasma aminotransferases, in femalevolunteers with diabetes type 2: double-blind, placebo controlled clinical study.Georgian Med News. 2006; 141: 66 - 72.

104. Van Dijk AE, Olthof MR, Meeuse JC,Seebus E, Heine RJ, van Dam RM. Acuteeffects of decaffeinated coffee and the majorcoffee components chlorogenic acid andtrigonelline on glucose tolerance. DiabetesCare. 2009; 32: 1023 - 5.

105. Bovell-Benjamin AC. Sweet potato: areview of its past, present, and future role inhuman nutrition. Adv Food Nutr Res. 2007;52:1-59.

106. Pochapski MT, Fosquiera EC,Esmerino LA, Dos Santos EB, Farago PV,Santos FA, et al. Phytochemical screening,

antioxidant, and antimicrobial activities ofthe crude leaves' extract from Ipomoeabatatas (L.) Lam. Pharmacogn Mag. 2011;7(26): 165-70.

107. Dincer C, Karaoglan M, Erden F, TetikN, Topuz A, Ozdemir F. Effects of Bakingand Boiling on the Nutritional andAntioxidant Properties of Sweet Potato[Ipomoea batatas (L.) Lam.] Cultivars. PlantFoods Hum Nutr. 2011;66(4): 341–7.

108. Kusano S, Abe H. Antidiabetic activityof white skinned sweet potato (Ipomoeabatatas L.) in obese Zucker fatty rats. BiolPharm Bull. 2000; 23:23–6.

109. Ludvik BH, Mahdjoobian K,Waldhaeusl W, Hofer A, Prager R, Kautzky-Willer A, et al. The effect of Ipomoeabatatas (Caiapo) on glucose metabolism andserum cholesterol in patients with type 2diabetes: a randomized study (Letter).Diabetes Care. 2002; 25:239–40.

110. Negi AS, Luqman S, Srivastava S,Krishna V, Gupta N, Darokar MP.Antiproliferative and antioxidant activitiesof Juglans regia fruit extracts. Pharm Biol.2011; 49(6): 669-73.

111. Hosseini, SE. Karimzadeh, K. Vessal,M. Effects of a Hydroalcoholic Extract ofWalnut Male Flowers on Diabetic Rats.Zahedan J Res Med Sci. 2013; 15(11): 55-8.(Persian)

112. Karimzadeh, K. Hosseini, E. Kavoosi,E. Nasihatkon, A. Nikseresht, M.Hypolipidemic effects of hydroalcoholicextract from walnut male flowers on diabeticrats. Armaghane-danesh, Yasuj Universityof Medical Sciences Journal (YUMSJ).2013; 18(6): 484-94. (Persian)

113. Hosseini, SE. Karimzadeh, K.Investigation the antidiabetic effect ofhydroalcoholic extract from walnut maleflowers on Liver enzymes in diabetic adultmale rat by Streptozotocin. Journal ofAnimal Biology- Damghan.2011; 3(3):13-23. (Persian)

114. Solar A, Colaric M, Usenik V, StamperF. Seasonal variations of selectedflavonoids, phenolic acids and quinones inannual shoots of common walnut (Juglansregia L). Plant Sci. 2005; 453-61.

115. Vessal M, Hemmati M, Vasei M.Antidiabetic effects of quercetin instreptozocin-induced diabetic rats. CompBiochem Physiol C Toxicol Pharmacol.2003; 135C (3): 357-64.(Persian)

116. Murray FT, Cameron DF, Orth JM,Katovich MJ. Gonadal dysfunction in thespontaneously diabetic BB rats: alteration of

86

Dow

nloa

ded

from

ce.

maz

ums.

ac.ir

at 1

5:40

+03

30 o

n T

hurs

day

Janu

ary

23rd

202

0

Page 24: Revie w Medicinal Plants in the T reatment of Diabetes M ellitus - …ce.mazums.ac.ir/article-1-103-fa.pdf · Journal of Clinical Excellence Medicinal Plants in the T reatment of

گیاهان دارویی در درمان دیابت شیرین

1393، تابستان 2ره دوم، شماره دومجله تعالی بالینی

the testes morphology, serum testosteroneand LH. Horm Metab Res.1985;17(10): 495.

117. Fatehi F, Hassanshahi G, Taghavi MM,Hoseini SE, Hoseini J, Jamali Z. Theeffective impacts of Angi- Pars onExpression of Some CXC ChemokinesGroup in STZ-Induced Diabetic Rats.Armaghane-danesh, Yasuj University ofMedical Sciences Journal (YUMSJ).2012;18(5): 337-46. (Persian)

118. Seeram NP, Adams LS, Henning SM,Niu Y, Zhang Y, Nair MG, et al. In vitroantiproliferatve, apoptotic and antioxidantactivities of punicalagin, ellagic acid and atotal pomegranate tannin extract are enhancein combination with other polyphenols asfound in pomegranate juice. J Nutr Biochem.2005; 16(6): 360-7.

119. Hosseini SE, Mehrabani D, GhaediHR, RafieiRad M. Effects of Pomegranatejuice on homogram in adult male rats.Journal of Animal Biology- Damghan.2013;1:1-7. (Persian)

120. Stowe CB. The effects of pomegranatejuice consumption on blood pressure andcardiovascular health. Complement TherClin Pract. 2011; 17(2): 113-5.

121. Rezaei, E. Hosseini, SE. Mehrabani, D.Effects of pomegranate juice on insulin andglucose in diabetic and non-diabetic malerats. Journal of Birjand University ofMedical Sciences.2013; 20(3): 244-51.(Persian)

122. Rahimi HR, Arastoo M, Ostad SN. AComprehensive Review of Punica granatum(Pomegranate) Properties in Toxicological,Pharmacological, Cellular and MolecularBiology Researches. Iran J Pharm Res.2012; 11(2): 385-400.

123. Hosseini SE, Mehrabani D, Rezaei E.Effects of Pomegrananate Juice on LiverEnzymes(ALT, ALP, AST) in Diabetic andNon-Diabetic Rats. The Quartrely Journal ofAnimal Physiology and Development. 2014;7(1): 59-64. (Persian)

124. Ilcol YO, Cansev M, Yilmaz MS,Hamurtekin E, Ulus IH. Intraperitonealadministration of CDP-choline and itscholinergic and pyrimidinergic metabolitesinduce hyperglycemia in Julie rats:involvement of the sympathoadrenal system.Arch Physiol Biochem. 2007; 113(4-5): 186-201.

125. Waghulde H, Mohan M, Kasture S,Balaraman R. Punica granatum attenuatesAngiotensin-II induced hypertension inWistar rats. Int J PharmTech Res. 2010;2(1): 60-7.

126. Lansky E, Newman RA. Punicagrantum (pomegranate) and its potential forprevention and treatment of inflammationand cancer. J Ethnopharmacol. 2007; 109(2):177-206.

127. Soriano S, Ropero AB, Alonso-Magdalena P, Ripoll C, Quesada I, GassnerB,et a l. Rapid regulation of K(ATP) channelactivity by 17{beta}-estradiol in pancreatic{beta}-cell involves the estrogen receptor{beta} and the atrial natriuretic peptidereceptor. Mol Endocrinol 2009; 23(12):1973-82.

128. Lansky E, Newman RA. Punicagrantum (pomegranate) and its potential forprevention and treatment of inflammationand cancer. J Ethnopharmacol. 2007; 109(2):177-206.

129. Torres JL, Varela B, García MT,Carilla J, Matito C, Centelles JJ, et al.Valorization of grape (Vitis vinifera)byproducts. Antioxidant and biologicalproperties of polyphenolic fractions differingin procyanidin composition and flavonolcontent. J Agric Food Chem. 2002; 50(26):7548-55.

130. Şendogdu N, Aslan M, DeliormanOrhan D, Ergun F, Yesilada E. Antidiabeticand Antioxidant Effects of Vitis vinifera L.Leaves in Streptozotocin-Diabetic Rats.Turkish J Pharm Sci. 2006; 3 (1): 7-18.

131. Oliveira DA, Salvador AA, Smânia AJr, Smânia EF, Maraschin M, Ferreira SR.Antimicrobial activity and compositionprofile of grape (Vitis vinifera) pomaceextracts obtained by supercritical fluids. JBiotechnol. 2013; 164(3): 423-32.

132. Malekaneh M, Haratizadeh B, MiriMR. Effects of black grapes juice extract onthe blood biochemical factors in alloxan-induced diabetic and hyperlipidemic rats.Journal of Birjand University of MedicalSciences. 2014; 20 (4): 366-73.(Persian)

133. Chis IC, Ungureanu MI, Marton A,Simedrea R, Muresan A, Postescu ID, DeceaN. Antioxidant effects of a grape seedextract in a rat model of diabetes mellitus.Diab Vasc Dis Res. 2009; 6(3): 200-4.

87

Dow

nloa

ded

from

ce.

maz

ums.

ac.ir

at 1

5:40

+03

30 o

n T

hurs

day

Janu

ary

23rd

202

0

Page 25: Revie w Medicinal Plants in the T reatment of Diabetes M ellitus - …ce.mazums.ac.ir/article-1-103-fa.pdf · Journal of Clinical Excellence Medicinal Plants in the T reatment of

مروريحسینی و همکاران

1393، تابستان 2دوره دوم، شماره مجله تعالی بالینی

سؤاالتسودمند نیست؟1ا ورزش در درمان دیابت نوع چر- 1

به علت عدم افزایش انسولین) الفبه علت ایجاد مقاومت به انسولین)ببه علت افت قند خون)جکدامهیچ)دباشد؟کدام گزینه علت اصلی منع مصرف ترکیبات الکلی در افراد مبتال به دیابت می- 2

کاهش ترشح انسولین)الفهاسیون لیپیدکاهش اکسیدا)بکاهش قند خون)جHDLافزایش )د

باشد؟سیر بر میزان قند خون میتأثیرمکانیسم اصلی دهندهنشانها از گزینهیککدام- 3βهايسلولتحریک ترشح انسولین از )الف

افزایش مصرف گلوکز)باي گلوکزمهار جذب روده)جهمه موارد)دباشد؟نیسم اصلی اثر هندوانه ابوجهل بر کاهش قند خون میهاي زیر مکااز گزینهیککدام- 4

تجزیه لیپیدها)الفLDLافزایش سطح کلسترول )ب

در جزایر النگرهانسβهايسلولتحریک )جهمه موارد)دشود؟می2از عوامل زیر منجر به ایجاد مقاومت به انسولین در دیابت نوع یککدام- 5

اسید چرب آزادافزایش مقدار گلوکز و )الفپذیرهاي واکنشتولید اکسیژن)بβهايسلولاختالل در عملکرد )ج

همه موارد)دباشد؟می2هاي زیر مکانیسم اصلی عمل چاي سبز در درمان دیابت نوع از گزینهیککدام- 6

βهايسلولمحافظت از )الف

اي گلوکزمهار جذب روده)بافزایش ترشح انسولین)جاردهمه مو)دباشد؟شیرین بر درمان دیابت میزمینیسیبهاي زیر مکانیسم عمل از گزینهیککدام- 7

افزایش ترشح انسولین)الف

88

Dow

nloa

ded

from

ce.

maz

ums.

ac.ir

at 1

5:40

+03

30 o

n T

hurs

day

Janu

ary

23rd

202

0

Page 26: Revie w Medicinal Plants in the T reatment of Diabetes M ellitus - …ce.mazums.ac.ir/article-1-103-fa.pdf · Journal of Clinical Excellence Medicinal Plants in the T reatment of

گیاهان دارویی در درمان دیابت شیرین

1393، تابستان 2ره دوم، شماره دومجله تعالی بالینی

افزایش حساسیت به انسولین)بβهايسلولتحریک )ج

اي گلوکزمهار جذب روده)داز ترکیبات زیر تنها در تخفیف عوارض دیابت نقش دارد؟یککدام- 8

دوگل گر)الفزیره سبز)بآنژي پارس)جهندوانه ابوجهل)د.استمؤثردر درمان زخم ناشی از دیابت .........داشتن خاصیت واسطهبهآنژي پارس - 9

βمحرك سلول )الف

اکسیدانیآنتی)بمحرك سنتز انسولین)جهمه موارد)د

است؟هاي زیر، مکانیسم عمل انار بر درمان دیابت از گزینهیککدام- 10کاهش ترشح کورتیزول)الف

2کاهش اثر آنژیوتانسین)بدارا بودن استروژن)جهمه موارد)د

89

Dow

nloa

ded

from

ce.

maz

ums.

ac.ir

at 1

5:40

+03

30 o

n T

hurs

day

Janu

ary

23rd

202

0