revista pegasi

2

SHKURT 2013“PEGASI” /BUKURIA DHE SHËNDETI NË FOKUS

MIRADIJE RAMIQI

Silenced Symphony

I wanted to call your nameBut I wasn’t sure that you’d hear meI hid myself into the longing that conquered meA fire burst out from the whispersAnd I decided to call you another timeTo keep the pain that covered meIf you wait for meI’ll come another time…You are my painMyng out – joyIn Your name – MineSilenced symphony…

MIMOZA CUFAJ REXHVELAJ

Me frikson kjo loje

Si pupëlza e një zoguMbi telat e kafazitLekundem në krahëzat e heshtjes...Jeta kompozon e gëlltit soneta.Luaj me tingujt e pafajdhe fajsohem pa faj.Më frikëson kjo lojënë tastjerë të jetës.Dua t’i rrëshqas...Sa hedh njerën këmbëtjetra çalon në krahë të saj.Oh, kafazin e përpijnë xhindet!Hija derdh hije si lugat...Si pupëlza e një zogukuturu, qorrazi,rrotullohemnë sqep të ajrit bosh.

Drejtor dhe botues: Kristaq F. Shabani e mail [email protected],

http://kristaqshabani-iwa-wps.webs.comKryeredaktore e revistës : Majlinda Shabani (Aleksandra)Zëvendës Kryeredaktorë: Lindita Ramushi, Kimete Rugova

Redaktorë:Perikli Shuli, Kristo Stoja, Bajram Demaj

Përkujdesja grafike: Dashamir VraniçiAdresa e LNPSHA “PEGASI”: Rruga “Alqi Kondi”

LNPSHA “Pegasi” ALBANIA *Internet Kafe”, kati i dytëMobil ++355693846682

Shtypur në shtypshkonjën e Shtëpisë Botuese “MARIN BARLETI “ TIRANË

3

SHKURT 2013 “PEGASI” /BUKURIA DHE SHËNDETI NË FOKUS

Në vend të editorialit

Kristaq F. Shabani

Y. THE SPROUTED YELLOWPresident the Great sees continuouslythe world like an adopted daughter,comes out of the naughty Step Mother’s frameand pets Yellow Lands,with Asian Lions can’t help laughing…The yellow Billion display itselfin the Greatest Wall:Bowings to the Emperors.He drinks tea in a fantastic set,swims in the yellow Yan Ce“The boat that was builtwith water - masts”…The hieroglyphs perform concert in octaves.

R. THE THOUGHTFUL EYEInto the trough of trust

the hope must be cooked,but how, what about the paste?…The most observing spot of the Worldit can’t hide the magnificence of Headquarterwith olive leaves;a waterfall of reliance pours the thoughtsin a peace bed…Dare you compare Niagarawith this waterfall?The decision awaits the “thoughtful eye”…I. SYNOPSIS…He spoils the throne,he wants to suffocatethe popular outcryin its birth bed…But who can suffocate the out cry?

…President the smallrequires to act a great madness.Poles are sweating…+990C,jungles are freezing…-990C.The backside endures beatingsand pricking.Taxes are dancing on theBackbone’s dancing - floor.Dancing - floors became hot until melting;are growing flowers of stalactitesand stalagmites.“Antarctica” has its mates!

4


nga Ma. Flutura Dervishi, mesuese e gjuhes shqipe

Është më se e vërtetë. Gjithkush është ndier i lumtur, teksanë duar ka marrë një libër të bukur, i ri apo i vjetër qoftë ai. Ndodhqë të tërhiqesh nga emri i autorit, titulli apo dhe kopertina e librit,por më pas vëren se brendia lë për të dëshiruar.

Libri është i veçantë, është i bukur, të ngelet në kujtesë, kurtë gjithë komponentët janë në kompleksitet, duke mos harruaredhe shenjat e pikësimit, të vogla në dukje, por të mëdha për ngarëndësia. Të rastis shpesh kohët e fundit të lexosh libra, kryesishtme poezi, ku forca e fjalës shprehëse – emocionale e autorëvëdepërton brenda teje e ti si lexues, dehshëm, tërhiqesh nga tematikae zgjedhur, trajtimi me profesionalizëm i temës nga autori, ngamagjia e figuracionit artistik, por në kontradiktë me to qëndronfakti se pothuajse pikësimi në këto poezi mungon.

Natyrshëm lindin pyetjet:- A thua të jetë në “modën” e kohërave “moderne” edhe kjo

gjë, ku dhe shenjat e pikësimit t’i lëmë për në askund, se njeriu isotëm, njeriu i internetit s’ka nevojë më për to?

- Po si mundet të lexohet e të kuptohet një material i shkruarpa shenja pikësimi? A nuk do t’i shkonte kësaj shprehja “shkrimetpa pikesimin, si gjella pa kripë”?

Librat shkruhen për t’u lexuar nga të gjithë. Kush është istërvitur, falë profesionit më në kontakt me librat apo dhe pasionitpër librat, arrin të kuptojë atë ç’ka autorët përcjellin përmesvargjeve, por jo t’i përjetojë ato emocionalisht, pasi e vëren qës’janë aty, ato, të domosdoshmet, shenjat e pikësimit, të cilattregojnë shumë.

Po masa tjetër e lexuesve, që për arsye të ndryshme tëmosmarrrjes shume me lexime, e ka të vështirë t’i lexojë këtopoezi për t’i kuptuar, për t’i shijuar, si t’ia bëjë? Nga se tëorientohet? Përse të ketë mungesë të shenjave të pikësimit apokeqpërdorim të tyre në disa prej librave artistikë, të cilët mbajnëvulën e autorëve, redaktorëve e të korrektorëve letrarë? Ku ështëprofesionalizmi i këtyre të fundit?

A nuk është për të ardhur keq që të zbehet talenti, punagjithë pasion e autorëve të ndryshëm prej neglizhencës së punësqë bëhet në drejtim të përdorimit të shenjave të pikësimit?

Gjithsecili, kur merr përsipër të shkruajë diçka, të mosharrojë shenjat e pikësimit, rëndësia e të cilave është epadiskutueshme në paraqitjen dinjitoze të asaj që lexuesi merr nëduar të lexojë.

Ato s’duhen nënvlerësuar, edhe për faktin se libri dheinterneti duket sikur konkurojnë me njëri – tjetrin, për vetëzhvillimin e vrullshëm të teknologjive në ditët e sotme dhe, kur tërinjtë rendin më shumë pas tyre.

Domosdoshmëria e pikësimit nënjë vepër të shkruar

Luan Kalana

...Gjuha Shqipe,... një ndërgjuhët me të vjetra,..jo më në Ballkandhe Europë,...por në Botë...Kjopërfundesë sipas studimeve edokumenteve të sprovuara tëalbanologeve dheshkencëtarëve...Gjuha më shkencoredhe moderne e zyrtarizuar...

Nuk ka gjuhë të tillë nëBotë,...që të shqiptohet , të lexohet etë shkruhet njësoj, çdotingull...Gjuha e bashkimit dhe evëllazerimit të Kombit shqiptar,mjalti i shpirtit të shqiptarit.. Gjuhae Paqes dhe e Lirisë...Le ta ruajmë,pasurojmë ,...si një nga thesaret metë çmuara të pasura të kombit ,tëtrashëgueshme brez pas brezi...

Lulja e Balsamit,princesha e bimëve medicinale

Aloe Vera produkt kryesorbimor, ndihmon shendetin dhe

kujdesin për lekurën

5


BUKURIA NE FOKUS

E habitshme, e çuditshme....

Nga Elsa Cenaj, Itali

E habitshme, sesi paraja e zbukuron dhe e vesh njeriun në siperfaqe, por s’ia ndryshon dotshpirtin. E habitshme, sesi një buzëkuq u jep formë buzëve, por jo bukuri fjalëve. E çuditshme, sesinjë femër vesh pellushin e blerë shtrenjtë, që është lëkurë e një kafshë të vrarë. E çuditshme, sesinjeriu krenohet me rroba ‘’origjinale’’ e prapë kjo nuk e bën atë origjinal. E çuditshme, sesi ha çdovakt në restorant, por kurrë s’ndihet i ngopur. E habitshme, sesi flasin për paranë në çdo sekondëtë jetës, i falen, falenderohen, u përgjërohen parave e kuletës . E çuditshme, sesi njeriu parfumoset,por kundërmon erë të pavlerë; e çuditshme, sesi grimohet, por nga brenda është skëterrë. Eçuditshme, sesi njeriu fshihet nën petkun e mirëqënies, por ligësinë s’ia fshehin dot dhe as thelbin evertetë të qënies...E habitshme, sesi krekoset dhe sheh shtrembër, pasi mbahet fort pas mbiemritdhe ka bërë “emër”. E çuditshme, sesi mirësinë se ka ndjerë qëkur kaloi femijërinë, edhe miqtë që ika, interesin sa ia dinë. E çuditshme, sesi shtëpia luksoze s’e gjen ngrohtësinë e një vatre familjare,e cila si rrënjë ka dashurinë. E habitshme, sesi paraja blen gjithçka, por s’fiton asgjë. Se jetën po ehumbe, nuk e rifiton dot më.. E habitshme, sesi shumë çudira bën faktori PARA, por çuditerisht jomrekullitë e mëdha...

Bukuria shpirtërore është esencialja, mandej pas kësaj, padyshesë, vend tjetër konkurrues, pordytësor ka dhe bukuria fizike, pasi ka dhe një shkak afektësor ndryshon detyrimisht gjatë viteve ...

Po çfarë ndodh me shpirtin? Ai ka një karakteristikë kryesore: Nuk plaket kurrë, ndaj nëpraktikën jetësore shpesh themi: “Ka një shpirt të ri,.. Pra bukuria shpirtërore është kryefjala...”.

E kush nuk i këndoi bukurisë në fushë dyplanshe... Cili poet nuk thuri vargje dhe skicoi...?

Mirela Hoxha & Ana Hoxha

Të pamata janë shembujt e një performancetë jashtëzakonshme bukurore... kaq shumë saqënuk mund të përzgjedhesh në kete “album” racorplot ngjyrim të racës “superiore” shqiptare .... Povijojmë të paraqesim dy fizionomi të tjeraKryefjalë... , që, edhe pse kanë kaluar ca vite, kufijtëe një bukurie predominuese janë tërësisht prezente... Duhet të jemi krenarë me fizionominë tonë, porduhet ...të bëjmë çmos që në krye të vendit të kemigjithmonë lider të kombinimit të bukurisëshpirtërore primare dhe të bukurisë pamore... Kurdo ta arrijmë atë dite?! Të bukurit e këtyre rangjevegjithmonë përpiqen për Kombin e tyre, por kanëkaluar dhe në kalvar persekutor për idetë e tyre tëmëdha, për veprimtarinë e tyre... Vetëm e bukuradykahëshe e konstrukton dhe e arkitekturonvendin..

6


Megjithëse kanë mundësi të blejnë preparate të shtrenjtakozmetike, bukuroshet si Ketrin Zeta Xhons, Kameron Diazdhe Sandra Bullok mbështeten në preparate natyrore .

Megjithëse është ikonë e shtëpisë së modës “Elizabeth Arden”,aktorja Ketrin Zeta Xhons , më së shumti, preferon kozmetikëne bërë në shtëpi: Fërkoji me përzierjen e mjaltit dhe kripës në tërëtrupin, në mënyrë që të bëjë piling (heqje të qelizave të vdekuranga sipërfaqja e lëkurës) dhe t’ia japë lëkurës lagështinë e duhur.“Po ashtu, në vend të regjeneratorit të flokëve, përdor një preparatnatyror me mjaltë”, – thotë bukuroshja e famshme. Por, ajo nuk

është e vetmja që shërbehet kohë paskohe me truke të vogla. KameronDiaz ka probleme me akne, prandaji duhet t’i evitojë procedurat agresivetë pilingut. Për këtë shkak, ajo çdoditë e fërkon fytyrën me qumështpluhur, nga i cili lëkura bëhet shumëe butë. Nëse zgjohet me qeska tësyve, Sindi Kraford qet rriska tëpatateve të freskëta në sy, kurseGoldi Haun e zgjedh këtë problemnë një mënyrë më drastike , mekrem, që zakonisht përdoret përhemorroide. Aktorja italiane Ornella

Muti trenohet pas maskës me kivi të ndrydhur, të cilit i shtonedhe pak mjaltë dhe jogurt. Për një pamje rinore, ajo e mban këtëmaskë 20 minuta në fytyrën e saj. Edhe Sandra Bullok ështëadhuruese e pemëve – çdo mëngjes e fërkon fytyrën me grishamollësh, gjë që e pastron lëkurën për mrekulli.

Përgatitit: Kimete Rugova

BUKBUKBUKBUKBUKURIA E TË FURIA E TË FURIA E TË FURIA E TË FURIA E TË FAMSHMEVEAMSHMEVEAMSHMEVEAMSHMEVEAMSHMEVEKuriozitete

* * *“...AS SA NJE “CENT” DITURI”

Një milioner i ofroiAjnshtajnit dhjetë dollare që t’ibënte të qartë teorinë eRelativitetit. Dhe shkencetariironisht iu përgjigj: - Që të mëkuptosh më mirë, se dituria imes’blihet, po të flas me fjalorintënd. Dhjetë mijë dollarët tuajnuk vlejne as sa një “cent “.

* * *“... NJË THERTORE E TILLË”

Albert Ajnshtajni u detyruatë largohet nga Gjermania ngaqënazistët e cilësuan si të “dëmshëm”për kulturën e kulluar ariane.

- Natyrisht, natyrisht, - ushpreh ai, - s’ka si të jem idobishëm në një “thertore” të tillë.

* * *Një e moshuar në Itali, e cila

ka ndërruar jetë para disa kohësh,i ka lënë trashëgimi maces“Tommasina” të saj plot 10milionë euro. Bëhet fjalë për njëvilë, dy apartamente në Romë dheMilano, si dhe për disa llogaribankare. Kur mësuan, këtë gjë,qindra italianë kishin shprehurdëshirën që të merrnin macen, pasvdekjes së të moshuarës.

Grupi polifonik “Pegasi”Albania

7


nga Lefteri Sema

Si duhet të shtojmë njohuritë dhe të mjekohemime bimë mjeksore

FTOICydonia oblonga MillFtoi përdoret si mjet mukoze për punimin e

mulzijave dhe miksaturavem kundër kollës, si ujëpër fasha kundër djegieve, për kozmetikë dhe përindustri. Nga farat e ftoit përgatiten ilaçe në tënjëjtën mënyrë, porsi ilaçete e fa rës së linit. Duhettheksuar që në fillim të këtij trajtimi se çaji ipëprgatitur me ftua shërben si lëng shërues dhe sipijë fesktuese, i cil ka një veti, e cila forcon mukozëne gojës, lunkthit dhe të zorrëve. Në perëndim jepetkundër jashtëqitjeve të shpejta, të mërzitshmë tefëmijët, sidomos kundër diaresë. Çaji i ftoitpërgatitet nga shtrydhja e frutave të pjekura mirëdhe të shëndetshme. Para se të përgatitet, lahenftonjtë qërohen, copëtohen dhe mandej kalojnë nëproces thërmimi, bluarje. Nga çaji i ftoi çdo shtëpinë vjeshtë mund të bëje edhe shurup. Një litër lëngi pastër dhe i filtruar zihet me një porporcim prej 2kg sheqer, kullohet mirë me ndonjë tylben,shpërndahet, mandej në enë të vogla mbyllet mirënë grykë të tyre dhe mbahet e ruhet në ambiente tëftohta. Ky shurup, i përgatitur në këtë mënyrë, ështënjë mjet i shkëlqyer, i cili shërben për të ëmbëlsuarilaçet e hidhura dhe të athta në tejkulm, të cilat janëtë vështira të pihen, ashtu si janë përgatitur. Kjoështë e mirë për t’u përdorur, sidomos atë përzjerëme ato ilaçe të athta, që përdoren kundër diaresë.

Ftoi nga vetë natyra, si frytm ka një lëngshmëritë madhe përftuese... 10 gr ftua zbuten me një litër

RUBRIKA: Mjekësi alternativeMjekësi alternativeMjekësi alternativeMjekësi alternativeMjekësi alternative

TË NJOHIM BIMËT MEDICINALE METË NJOHIM BIMËT MEDICINALE METË NJOHIM BIMËT MEDICINALE METË NJOHIM BIMËT MEDICINALE METË NJOHIM BIMËT MEDICINALE MEVEPRIM KVEPRIM KVEPRIM KVEPRIM KVEPRIM KURUES NË TRUPIN E NJERIUTURUES NË TRUPIN E NJERIUTURUES NË TRUPIN E NJERIUTURUES NË TRUPIN E NJERIUTURUES NË TRUPIN E NJERIUT

e gjysmë ujë të disltiluar dhe mbahen kështu rreth12 orë. Pastaj kalohen në një proces kullimi me ujëtepër të pastër(të kontrolluar (tylbere ). Ky ilaç mundtë përdoret edhe i freskët, por në avull të ujit tënxehtë, që valon, të mund të thahet dhe të ruhet itharë. Ftoi ka një karakteristikë në përdorimintërësor të tij: i përdoren farat e thara mirë në hije,madje i përdoret gjethja edhe fryti. Farat e ftoit kanënjë shije të lehtë, ashtu si të bademave të hidhur dhejanë pa erë. Duke qenë se ftonjtë kanë një veti qëkalben shumë lehtë, duhet të mblidhen disa ditë parapjekjes së plotë (të vjeljes, të gjelbër) dhe të ruhen nëvende të ajrosura. Ftonjtë ruhen me metoda praktikenë të gjitha rajonet e Shqipërisë, por një trajtesë efortë ruajtje vërehet, sidomos në rrethin eGjirokastrës, ku kjo pemë frutore ka qenë kultivuardukshëm.

Nga vetë natyra ftoi ka një vlerë dietike dhefitofarmaceutike. Kjo lidhet me atë se ftoi përdoreti freskët dhe në formë kompostoje, si reçel,marmallatë dhe, për t’i dhënë aromë e qëndrueshmërimarmallatave të tilla, si pemëve të tjera frutore:marmallatës së mollës, dardhës si dhe frutave të tjera.

Ftoi është i ushqyeshëm, pasi përban vitaminaA dhe C, sheqer, acide, prektin, kripëra minerale sikalium e tjera. Këto fryte të ftoit janë përdorur qyshnë hershmëri të jetesës në tokë, qëkur u njohën dhepastaj u kultivuian. Ftoi përdoret kundër diaresë,dizanterisë, kundër eliminimit, apo ndërprerjes tëvjellave. Është përdorur për të forcuar apo sirregullator i organizmit të moshës së treë, si dhe atyreme shëndet të përkeqësuar, apo të dobësuar, pandonjë sëmundje apo ndonjë operacion.

Ftoi është shumë vital dhe përcqaktues nëshërimin e frymëmarrejs së fëmijve, përvoja jetësoree ka përcaktuar këtë më se ë miri. Për të realizuarnjë shërim të tillë ndaj frymëmarrjes jo të rregulltpërdoret kjo recetë shëruese: 30 gram fara ftoi, tëcilat zien në dy litra ujë, në një kohë prej 10minutash. Mandej ftohet, kullohet dhe pihet për 5ditë rresht me një dozë dy herë në ditë me një porcionnjë filxhan kafeje. Ky ilaç i përgatitur në këtë mënyrëjep ndihmesë edhe për nxjerrjen e këlbazës, pas gripitapo ftohjes te të gjitha moshat ,pa përcaktim., pra

8


është i gjithëvlershëm. Nga përvoja e deritanishmerezulton se ky lloj ilaçi shëron edhe të thatët në lukthdhe duedenin (zorrën 12 gishtore), duke pirë 3 herënë ditë, pas buke, nga një gotë çaj. Kjo “terapi”vijohet pesë ditë rresht.

Po kështu ftoi shërben edhe për shërimin estomakut dhe të zorrëve. Për këtë përgatitet ky çaj:merren dy kokërra ftoi dhe priten në copëza të vogla,zien për një orë me 750ml ujë. Pihet tre herë në ditënga një gotë çaji pas buke, kjo realizohet brenda treditësh. Po kështu një vlerë të madhe përdorimi kanëfletët e gjelbra të ftoit, të cilat përdoren në formëçaji për të luftuasr nevrasteninë, pagjumësinë, rrahjete shpejta të zemrës, si dhe efektprurës për

vijon nga faqja 7

TË NJOHIM BIMËT MEDICINALE METË NJOHIM BIMËT MEDICINALE METË NJOHIM BIMËT MEDICINALE METË NJOHIM BIMËT MEDICINALE METË NJOHIM BIMËT MEDICINALE MEVEPRIM KURUES NË TRUPIN E NJERIUTVEPRIM KURUES NË TRUPIN E NJERIUTVEPRIM KURUES NË TRUPIN E NJERIUTVEPRIM KURUES NË TRUPIN E NJERIUTVEPRIM KURUES NË TRUPIN E NJERIUT

parandalimin e të kolliturit ose për ndaljen e kollës.Si përgatitet ky çaj kurues: Merren 200gr gjethe,zien në gjysmë litri ujë për 10 minuata . Çaji ipërftuar pihet me tre doza, por në gjendje në nxehtëtë tij, tri ditë me radhë. Çaji normal nga ftoipërdoret mjaft me efekt kurativ dhe për larjen e syve,kjo vetën në raste dhimbjesh të tyre.

Duhet theksuar se fara e ftoit përmban lëndëmucilogjinoze dhe yndyrna, ndaj përdoret kundërhemoragjive dhe hemoroideve e tjera, sikundër janëe shprehen çrregulliemet e stomahut, të zorrëve sidhe për të realizuar pastrimin e tyre.

Ilaçi që pëprgatitet në kësisoj rastesh : Merren20 gr fara ftoi, shtypen mirë, futen në 100ml ujë tëvakët dhe lihen 30 minuta. Çaji i përftuar kullohetdhe pihet menjëherë. Ky çaj shëron plagët endryshme në lëkurë, më lyerje si dhe dhimbjet efytit, duke bërë gargarë 2-3 herë në ditëm pas buke.Pas gargarave , uji derdhet.

nga Bajram Demaj, Pejë,Kosovë

Kanella forcon rrënjën eflokut dhe parandalonrënien, maska ngakungulli nxit rritjen,uthulla pastron të gjithapapastërtitë dhe tepricëne vajrave natyrore,ndërsa shampanja ia

kthen shkëlqimin dhe vëllimin.Nëse dëshironi të shkëlqeni për festa, ahengjedhe ngjarje tjera, ushqejini flokët me maskashtëpiake. Përdorni ushqimet, të cilat i keni nështëpi dhe arrini look të shkëlqyeshëm. Kungujtpo ashtu në mënyrë të shkëlqyeshme do tëushqejnë flokët, sepse janë të pasura mevitaminën A dhe kalium, për ç’arsye kanë efekttë dobishëm në rrënjë dhe rritjen e flokëve.Në enë hidhni dy filxhanë të kungullit të zier nëformë të puresë, shtoni një lugë të vogël vajkokosi, një lugë mjaltë dhe një lugë jogurt.Përbërësit përzieni dhe vëni në flokët e lagësht.Lëreni që maska të veprojë 15 minuta dhe pastajshpërlajeni me shampon.

Uthulla largon vajin e tepërt.Nëse dëshironi t’i gjallëroni flokët, shpërlani mepërzierjen e një gotë të uthullës së mollës dhenjë gotë të ujit të vakët. Pas kësaj flokët shpërlanime shampon për të larguar aromën epakëndshme. Uthulla do të pastrojë të gjithapapastërtitë dhe vajërat e tepërt natyrore, ndërsado të parandalojë tharjen e flokëve.

Shampanja kthen shkëlqiminShampanja bën çudi për flokët, veçanërisht përflokun e verdhë, sepse krijon shkëlqim të artë,dhe nuk e than flokun. Flokun, së pari pastrojenime shampon dhe pastaj shpërlani me përzierjenprej një gjysmë gotë uji të vakët dhe gjysmë goteshampanjë. Mos i shpërlani, flokët do të jenëmë të shkëlqyeshëm dhe me më shumë vëllim.

Kanella forcon rrënjën e flokutNë enë hidhni një gjysmë gote me vaj të nxehtëulliri dhe shtoni një lugë kanellë dhe një lugëmjaltë. Pasi që të ftohet përzierja, bëni me tëmasazh në kokë dhe lëreni të veprojë 15 minuta.Pas kësaj shpërlani me shampon dhe vepriminpërsëriteni çdo javë për të forcuar rrënjën eflokut. Maska nga kanella do të parandalojë edherënien e flokëve.

Kanella dhe shampanja bëjnë çudira për flokët

9


SYTË

Nga Fori A.Shabani

Mendohet se më vonë njerëzit nuk do të vënë syzafare, sepse edhe nënat do të fillojnë që të mos vënësyza. Kështu edhe pasardhësit ashtu do të bëjnë sesytë do t’i kenë të fortë; s’do të vuajnë njerëzitnga miopia dhe presviopia, gllafkoma, perdja esyrit dhe tensioni. Ja një lajm i bukur përpasardhësit që japin gjyshërit për fëmijët e dhepër nipërit e mbesat e tyre, se rol të madh do tëlozë ushqimi i pasur në vitamina, që kërkojnë sytë,vitaminat A., gjalpë i freskët dhe krem, që sytëtë mos humbasin të pamit e shkëlqyer, gjaku duhett’u sjellë shumica nga Grupi A, B dhe C . Në sedo të mbroni sytë nga lodhja duhet t’u jepni syveçdo ditë 10.000 njësi nga grupi i vit. A (mëlçi,

karrotë, pjeshkë, fruta, lakra të gjelbëra, si spinaqdhe majdanoz. Pini qumësht që siguronrimpoflavimin, lëng limoni, portokall, greipfrutdhe C. vezë, djath, mish, që të mos mungojëshikimi. Nëse i doni sytë mundohuni t’i çlodhniqë të fuqizohet nervi optik. Mundohuni t’usiguroni lente të pushtetshme dhe në vendin eduhur, skelet të rregullt, sipas fytyrës suaj medimensione nga hunda tek syri dhe nofullat melente me ngjyra, sidomos gratë. T’i vini syzet, kuri kini nevojë, kur keni presviopi nga dyzet vjet elart. Mos i vini syzat, kur ecni. Kur nuk i duronit’i nxirrni, t’i hiqni për një kohë të shkurtër, disaherë në ditë. Kur çlodheni për vete, çlodhni edhesytë tuaj. I mbyllni sytë dhe formoni një barrikadëme pëllëmbët tuaja, duke mos i shtypur, por qetëpa i lodhur. Merrni frymë lirisht, qetësohunishpirtërisht dhe mos mendoni gjëra që s’jupëlqejnë. Mundohuni t’i stërvitni, t’u bëni ushtrime

Lindur në Vlorë në 1961, ku mbaroi shkollën 8-vjeçare dhe e mesmeindustriale, mandej vijoi studimet në Tiranë, ku studioi nëUniversitetin Politeknik të Tiranës, në degën e inxhinierisëmekanike. Pasi mbaroi universitetin, punoi, si inxhinier mekaniknë Fabrikën e Çimentos, në Vlorë. Nga viti 1991 jetoi dhe punoinë Greqi. Gjatë kësaj kohe botoi dy libra: “Anekdota” dhe “Ditarii një emigranti”. Kam për botim një libër për jetën dhe veprën ekompozitorit grek Miki Theodoraki, njëkohësisht mbledh dhepërkthen anekdota. Ka shkruar artikuj për gazeta të ndryshmeinternetike si dhe gazetën “Albania Press” , e cila del në Greqi.

Thoma Duka , fitues i çmimit special të revistës “PEGASI, BUKURIA

DHE SHËNDETI NE FOKUS” për vitin 2012

Emoraidet, si përballohen?Fjala emoraide e ka prerardhje nga gjuha greke,

që do të thotë,gjakrrjedhje. Ajo sëmundje i përketnjë pjese të trupit, në të cilën shumë njerëz e kanë tëvështirë të bisedojnë dhe shkojnë te doktori me shumëvonesë, kur siptomat e emoraides kanë përparuar.

A kanë emoraide të gjithë njerëzit?Po. Emoraidet janë të domosdoshme, sepse është

fiziologjike kontributi i tyre në kontrollin embeturinave të jashtëqitjes.

Cilat janë shkaqet e krijimit të emoraideve?Shkaku i krijmit të emoraideve është i panjohur.Faktorët të cilat rrisin rrezikun e emoraideve janë:1. Ngritja e shpeshtë e peshave 2. Shtatzania 3. Jetëtë ulur 4. Qëndrimi i vazhdueshëm në këmbë.5.Konsumimi i shpeshtë i ilaçeve antiflemonike.

Si përballohen?Të gjithë njerëzit me emoraide, duhet në jetën

e përditshme të zbatojnë këto këshilla:Shmangni pantallonat dhe veshëmbathjet e

ngushta. Mos shtyni jashtëqitjen. Të kosmoni lëngje(të paktën 10 gota uji në ditë). 5. Shmangni ngritjensistematike të peshave. 6. Mundohuni të bënigjimastikë të lehtë, si ecje, not etj. Shmangnikonsumimin e ilaçeve antiflemonike, larjen me ujëtë nxehtë dhe të ftohtë në zonën e emoraideve(preferoni ujë të vakët). Nëqoftëse këto këshilla nukjapin rezultat dhe problemi vazhdon të keqësohet,atëhere emoraidet përballohen me metodarrënjësore.

vijon në faqen 10

10


që më kryesorët janë pesë.1. Ktheni sytë lart, pastaj poshtë duke mos

lëvizur kokën.2. Ktheni sytë lart, pastaj majtas sa të

mundeni më shumë.3. Shikoni lart - majtas nga ana e syrit të

majtë, mandej ulët nga qoshja e syrit të djathtë.4. Shihni lart - djathtas nga qoshja e syrit,

pastaj majtas nga ana syrit majtas.5. Ktheni sytë avash - avash përpara nga e

majta, pastaj nga ana e djathtë disa herë. Ushtrimijep efekt dhe është e mirë që të bëhet disa herë.Në një vend me lule, në kopsht jashtë, shikonipërpara hundën dhe pastaj ngrini kokën lart.Shikoni horizontin, po kështu edhe për syrin emajtë e tjera. Vendosni t’i mbylln sytë dhe hapniata për t’i çlodhur. Kur ecni t’i mbyllni dhe t’ihapni në çdo hap. Kur të lexoni t’i mbyllni dhet’i hapni në çdo rresht. Kjo do t’u bëhet shprehidhe do të kënaqeni se sytë do t’u çlodhen. Përperden nuk mendojnë mirë. Ajo është një llojmugullirë, që sa vjen dhe nuk lejon të parit. Kjoështë shenja e diabetit, prandaj kontrollimi këtëtë fundit( me rreze lazër hiqet mugullira, brendaorëve, mandej duhen ilaçe kokliret me pakshpenzime). Nga ushqimet rrjedh katarrakti(perdja), mungon vitamina B2…..umpoflavini.Kur kalon të dyzetat duhen vitaminat, qëpërmendëm më lart. T’i kontrolloni sytëvazhdimisht se gjendja juaj varet nga gjendja esyve. T’i ushtroni dhe të kujdeseni, t’i çlodhni senuk do të mbeten gjithmonë ashtu. Nuk folëmpër ndërtimin se është i komplikuar.Shkencëtarëve që bëjnë shpikje, t’u thuash tëbëjnë një sy njeriu, nuk e kanë këtëmundësi.Vetëm një di që ta bëjë këtë: Ai që naka krijuar. Ruani çdo gjë që ju rrethon se ështëpër të mirën tuaj. Të ruajmë çdo gjë si sytë eballit. Falë dritës së syve, komunikojmë menjërëzit tanë dhe me gjithë ato që shohim nëmjedisin që na rrethon.

vijon nga faqja 9

SYTË POEZIA E VIZATIMIT NGJYRORNga Kristaq F. Shabani

Ç‘është poezia e “vizatimit” ngjyror? A e ndeshimatë shpesh? ... Te “vizatosh” në këtë mënyrë,do tëthotë të jesh i ndjeshëm dhe me shumë fantazi , kusimbolika “kërcen” në pistën e vallëzimit mendorhijshëm... Rrjeshton disa ngjyra , të cilat, së toku,në një lidhësi kolazhi krijojnë apo sjellinarkitekturën e “materiales”, e cila frymom ...Fjala e simbolizuar në këtë mënyrë, natyrisht ka njëaftësi ngjyruese, krijuese dhe konturon, me këtëngjyrim, dukjen e një “objekti” në hapësirënpsikologjike, i cili i shfaq përmasat nëpërmjetfantazimit dhe elementit psikik... Ky fenomen ështënxitës dhe krijon përherë të bukurën që kundrohet... Fjalët “ngjyra” aktrojnë në objektin real, nësepenelatohen, por ato duke i lexuar melodiojnë.

Poezi e identifikuar si e tillë e poetitXhemajl Rudi Zvicer

KOMBINIM

E kuqja,e bardha,e zeza...E zeza hyn ne te kuqen,E kuqjae rrethon te zezën,së bashkuqëndrojnë mbi të bardhën...Tri ngjyrapër një pikturë,në pëlhurë...

VALENTINA BUNJAKU REXHEPI

KUJTOHU: Bukuria nuk zgjat

përgjithmonë... Lëkura bëhet me rrudha..,

flokët bëhen të bardha... .,ditët transformohen

në vite... kështu që , Mos kërko që të

shoqërohesh gjithmonë me njerëz të bukur nga

jashtë.... Mbaj pranë vetës përsonat që kanë

rëndësi për ty... Ata që të bëjnë të ndihesh mirë,

Ata që brenda vetes kanë dicka dhe dinë të ta

dhurojnë, edhe mbas 100 vitesh !...

11


POETIKA E BUKURIMIT

Migena Arllati, Gjakovë

Lindi në Elbasan, Shqipëri në 06.09.1974, në njëfamilje me tradita qytetare. Në shkollimin e gjatë 20 vjeçarzënë vend: gjimnazi “Kostandin Kristoforidhi”; FakultetiFilologjik, dega gjuhë-letërsi, në Universitetin“Aleksandër Xhuvani”, në Elbasan; studimetposdiplomike të magjistraturës në Qendrën e StudimeveAlbanologjike në Tiranë, ndërkohë po vazhdon studimet,në kuadër të doktoraturës po në QSA. Aktualisht ështëProf. e gjuhës shqipe dhe letërsisë në shkollën e mesme“Hajdar Dushi” në Gjakovë, në qytetin, ku jeton, që prej18 vjetësh, bashkë me bashkëshortin dhe tre fëmijët.Karriera e saj paraprihet nga dhjetë vjet angazhimi nëgazetarinë radiofonike, të printuar dhe televizive, ndërsamoderimi vazhdon të mbetet një prej lëmive më të dashurapër të. Është anëtare e Lidhjes Ndërkombëtare të Poetëve,Shkrimtarëve dhe Artistëve “Pegasi”. Gjatë vitit 2012, ajosolli në autorësinë e saj dy botime: librin monografik“Lindur për t’u bërë mjek” dhe vëllimin me poezi“Mendime në kornizë” . Ndërsa së shpejti pritet të dalënga shtypi botimi studimor “Vështrime rreth shprehjevefrazeologjike në rajonin e Gjakovës”.

1. LOZONJARE, SI VAJZAT

Fryn era dhe gjethet e pemëve lodh,Lëvizin të gjorat dhe fëshfërimë formojnë.Sa bukur !Si të veshura me minifundenë një parakalim mode spërdridhënpadukshmërisë së ajrit.

Si lozonjarejoshin djemtë t’u vijnë pas.Po ç’kuptojnë atapas vajzave me ose pa minifundemahnitur.

Gjithet rrinë e qeshen të dëshiruara .

Ç’faj u ka trunguqë ato janë aq larg ?!

2. MYKU I VETES

Një djalosh të buzëqesh atjee ti ul kokën e turpëruar,sikur patriarkalizmi shekullornë trupin tënd të ketë kulluar.E nga ky kullimnjë rreze çiltërsie venitet.Simpati e çastit ?Dashuri e përnjëhershme ?S’ka rëndësi.

Përballë saj,ti ke vënë mykun e stërlashtë,për të thënë diçka më tepër,je mbyllur brendanë një guackë.

SHERIFE BERISHA - THAÇI

SYKALTRA

Në syrin tënd – KaltrinëShoh bukurinë e detit,Me valë çmendurieVërtetë zemra Qenka e fortë,Kur përballet Me bukurinë tënde.Qerpiku ytM‘i ngjet rrezeve të diellit,Kur bien pingul në dritaren time.Vetulla jote hark,M‘i ngjet hënes, Kur ndriçon netët e errëta.

12


Ragip Dragusha

BUKURIA

Kur shpirti dashnisë i falet në përgjërimDhe syri kandshëm i thërret lakmisë,Për atë që Zoti fali në përkushtim,Që ne të perulemi, në emër të Bukurisë.

Pse lulja në ferrë duket e vetmueme?Larg shoqeve të saja, ku pranvera çilëA nuk asht Bukuria që e ban fatlueme? Ferra pranë saj,të ndjehet mirë.

Pse mosha e rinisë ikën pa kuptue?Përse syri shtanget para mrekullisë?Përse fryma bëhet e pakontrollueme?Kur praneë nesh kalon, nuri i Bukurisë.

O Perëndi, që botës t’i i fale,Shkakun që ndër shekuj ato luftuan,“Helenen”ndër breza Ti kurrë s’e ndave,Që bota të mos vyshket, Bukurisë ia ke besuar.

Vienë 08.01.2013.

Yllka Filipi, USA

Eshtë diplomuar nëUniversitetin e Tiranëspër Letërsi dhe GjuhëShqipe. Ka mbrojturDoktoraturën në fushëne Letërsisësë Krahasuar.Ka botuar këto libra:Dante-Migjeni-Kadare(studim kritik) 2012 ,

PostHekuba (vëllimpoetik) 2011. Me ipsumames (romanpostmodern) 2010, Eternitas (vëllim poetik) 2009, Dante -Kadare ( studimkritik-krahasues) 2008, Eshtra Tempujsh(vëllim poetik) 2005 Është vlerësuar nga kritika disa herëme çmime të para, brenda dhe jashtë vendit, si një ngashkrimtaret më të spikatura bashkëkohore me vizionndryshe, duke sjellë kështu risi artistike në letërsinëshqiptare dhe me gjerë.

NË GRUA

Je mbështjellë me natë, i dashurmSi me shufra hekuri.Ushtarë prej hëne bëjnë rojëNë shtrojë.

Që unë mos të vij dotQë unë mos të vij…

Fjala më ngec në grykë,Si një burim i ngrirë,Por unë kam ujëNë shpirt.

Për ty kam gjithmonë ujëPër ty do bëhem ujë…

Je mbështjellë me natë, i dashurE qiellin ma ke zënë.Diellin ke burgosurNë errësirë ankthi.

Që unë të kem ftohtëQë unë të mos vij dot.Do bëhem ujë për tyDo derdhem, porsi shiPërmbi lëkurën tënde.

Kur të jem bërë krua,Ti më shndërro në grua!Ti më shndërro në grua!

13


Irma Kurti

JE VEÇSE NJË HIJE

Ti nuk zë asnjë vend në jetën time,je veçse një hije.

Por ndonjëherë, kur rri e qetë:“Gjithçka u mbyll e s’të kam prapë”,ti frikshëm më pushton mendimindhe ndjej diçka, ndoshta mall.

Qëndron aty, përballë meje,s’të iket, me mua do të rrish.Kërkoj të të shmang, por ti s’lëvizsi një tallje, sfidë, një ironi.

Të vështroj, nuk di ç’të them,duhet të shkosh, e kupton vetë:Zjarri u fik, është e kotë,njeri-tjetrin më s’e ndjejmë.

Atëhere po largohem unëdhe ngrihem, eci kuturu,larg vendeve që vegimin tënd,ma sjellin më pranë se kurrë.Je veçse një hije.

Mevlude Avdullahi

JETOJ JETËN E VËRTETË

Edhe druri do të pikonte lot për mua,para teje ,

Kroi do të lëshohej në përqafim,duke buruar,Para se të mateshe ti .Qielli do të më buzëqeshet,gjersa ti s’do ta bëje këtë veprim...Oh, më së fundi,ia ktheva shpirtit buzëqeshjen timelargova nga ti mendjen...Natën fle e qetë ,e jetoj jetën e vërtetëme jetën e vërtetë.

Musa Jupolli

LES YEUX NOIRS

Les yeux noir, si merveilleuxles pommettes pleines d’espoireune philosophie grandiosela belle du style, la belle de la languedélicieuse jusqu’à l’ivresseles rides de la renaissancesdu soleil timideun habit si simple du printemps tardifsans vouloir révéler sa beauté inouïecomme une plante méllifére

“Voix d’Encre”

Myrvete Osmani

* * *Kam frikë të puth,Hijen e zgjatur të diellit…E ndjej prekjen e tij mbi trupBluaj në vete afshin e nxehurHumbas errësirës së muzgëtMbi utopitë e zhveshuraUdhëkryqeve zhyturMërmërijnë shirat e plumbët!

Edlira Doko

* * * Jetanjë luleme petale....Në çdo petale ka një sekret…Në çdo sekret një ëndërr,Në çdo ëndërr një lot,Në çdo lot një gëzim.Jetaështë një lule....Lule e egër...!

14


Agron Shele

NE POETËT !

Ne poetët!... e fjalës dhe dhimbjes së tokës.Akreonë të ditëve trazim.Zogj furtune rrebelim ngritur.

Ne poetët!...e fjalës dhe muzës së shpirtit.Flakë pasioni djegur lartësish.Lule parë çelur në thëllim.

Ne poetët!... e fjalës dhe kohës drithërimë.Gjethe vjeshte këputur tinëzisht.Blerim pranveror rikthyer sërish.

Ne poetët!...e fjalës dhe agut të bardhë.Krahë avioni tretur kilometra kaltërsish.përpirës resh qiejve të grisur.

Ne poetët!...e fjalës dhe pathirrmës ëndërr.Shkrepëtimë yjesh feksur harbimdhe pikëz e shiut netëve trishtim.

Ne poetët!...e fjalës dhe humbjes meditim.Telajo e hapur gjurmë ngjyrash rrëzëllim,Shtegëtarë të quajtur “Kozmopolitë”.

Majlinda Shabani (Aleksandra)

DASHURI , FRYMËMARRJE STINËSH...!

Shpirtdimri portretin e vetmisë end...!!!Momentet e tij ecin udhëkryqeveme lirinë e heshtjesnë të njëjtin hapim…!!!Në njërën prej rrugicave sfiluese ndalim,nën përgjumjen e zbathur nga pulsimi,zhveshur nga frymimi i gjelbër,fragmente pozon së bashku me hijen e tij…!!!Ndjenjat, si rreshta të larguara prej vetesme stinën vjeshtakeshpirtëzohen brendësisht…!!!Herë pas here i gërmëzojnë letra Rikthiminën melodikën e pranverës…!!!Dimërimi trukohet në nostalgjiken Jetikë.Në qiell reshet Buzëqeshjangjyrimeve letargjike pa emër…!!!Stinët valltare P – V – V….,në joshje dimëruese...vallëzojnë me ritëm përmalljeje...!!!Ndjenjat rallësohen,zgjatin duart të shkurtojnëkilometrat e netëve...!!!Shpirtdimri mbrëmjeverrëkëllen me padurim pritjen e Pranverës...!!!Shkëndijëzuar trupi i acartë,në fundgotë melodiozojnë gërmat e akullta“ Pranverë, Dashuria Ime...!!! “Mallimet e Pranverës,strehë në thellësitë dimërimtarerërëzohen pafund...!!!Horizonteve të Diellëzimit,në shkrifërimin e pluhurtë të Reve,i gazmojnë buzët dhe sytë Dimrit...!!!Fanitet Dashuria....!!!Dimri, dashurimtar i Pranverës,Pranvera, dashurimtare e Dimrit....!!!Qeshet Frymëmarrja Stinore në rimim...!!!

15

SHKURT 201 3 PEGASI /BUKURIA DHE SHËNDETI NË FOKUS

Roula Hatzi .

...,

, !...

.

. ,

,

! !

,

!...

!... , !... ,

. ! ,

.!...

, ... ;

, !...

,

!... .

!... ,

, !

. ,

! ;!... !

, ;!...

,... !

... ! ! ,

,

...

!

!

! !... !.

Perikli Shuli

DIMENSIONE ..

Projektuam në dimensione simetrike,

në emër të saj justifikojmë vetë humbjet,

Shpërndaj krejt harrueshëm emocionet

N ën ngutje vogëlsirash tejzënkash absurd!

Neë shtegtim të veteëgjetjes kaltëruese,

kanë ekuilibër tërmetet nën hapa?

Vërtet ma stimulove ecjen,

më fal trëndafilin e dëshirës me gjemba!

Kur dielli zëmëruar të fshihet pas malit,

më prit, kur shiu mbi supe të bjerë,

Deri atëherë një mal me gjumë na ndan,

Shpirtrat këtu ngjallen, kur nata është e vjerrë!

Si zogj të lodhur mbi një degë

Këmbanat që ranë s më zgjuan,

Dua të të shkruaj në gjuhën tënde

tingujt e farkëtushem i dëgjova unë!

Përmbyten të mbjellat, pastaj i vjelim,

16


fëmija hedh gurin në lumë,Pëshpërit kumte të reja rrefenjash..E djeshmja histori, pengohet shumë!...Në të sjelltë ndonjeherë udha tek unë,kapërcehet fjala në kopshtin matanë,ndihet viktimë e kurtheve gjeometrike,Mbi pllakën e gravitetit të ndarë!…Uniteti përmban ndryshimin,Ka thirrje jehonash tërë kohës,Universi që tkurret e rritet nga mendimi,fillimin e një fundi që s´i dihet mosha….!!Mërzi... Tymos cigarin e fundit,udhës së kthimit në vetëdije.Përplasja e të kundërtave, mirëkuptim,unazë e së keqes në gishtat me rimë….Kundërmuese prej pikëllimesh të freskëta,në ndjesinë e fatit për brengat njerëzore,mjeshtëri e shfletimit të pamjeve të reja,ylbere të huazuara në të ëarat e reve!!…

Begzad Baliu, Prishtine, Kosova

First it was you then came ObamaTranslated by Abdullah AliuThis poem dedicated to Kosovar people,

President Obama and King of Pop Michael Jackson

First it was you then came Obama(Michael Jackson, 04th of July 2012)Happy, happy for happy God*In this world has sun, eyes and tearsAnd days marked on earthIt has July 4th, November 28thHas George Washington, Ismail Qemail hashaven’t being and god has given usthe darkest night separates the sky on twainlights came out and sun made up

your prayers goes down as a koran versesand lots of hands, lots of eyes towards the skyand their pupil filled with pain and hopeopen hell and let your voice blastopen sky to see the message of our centuryfor earth, for peace, for guiltinessMy King!Amen!MichaelFirst it was youthen came ObamaKosova was somewhere in the middle of father and

son and holy spiritAmen! Our Godpraying for rain(even when the sun was pointed by my eyes)praying for Earth(even when I have lost gravitation between me and

her!praying for sky(even when Serb put a knife on my neighbour’s throat)praying with you: The crying earth the weeping

shores?**When train filled with last Kosova’s inhabitants

departs for nowhere!Forgive me Michael, butThe heavens are falling down**Forgive me on your 3rd death anniversary!Forgive me tonight, the night of july 4th My KingAmenOur GodFriday’s morningpraying for you(and the grass dew)praying for you(and the white milk on the belly’s woman)praying for you(and the muddy’s salt of sea in infinity)praying for you(and bloody lips of children)praying for you(inflamed eyes of peace warriors)praying for you(and the bird knocks on the dried tree of park)praying for you(and the injured bird on the dried tree)praying for you(and the withered flower on the window)praying for you(and the dried tree on the Eiden’s Garden)My KingAmenMichael,Don’t know if we were your dreamOr her consequenceDon’t knowBend over the land of kosova and pray

17


NUK MUND TË DIGJET “GJUHA E PERËNDIVE”NUK MUND TË DIGJET “GJUHA E PERËNDIVE”NUK MUND TË DIGJET “GJUHA E PERËNDIVE”NUK MUND TË DIGJET “GJUHA E PERËNDIVE”NUK MUND TË DIGJET “GJUHA E PERËNDIVE”

“Një grup i madh njerëzor kishin grumbulluar librat e tij në një qendër, mu atje, kuështë vënë një emër human “OMONIA” dhe ekzemplarët e veprës së madhe “Arvanitasitdhe prejardhja e grekëve”, të “Gjuhës së Pëerëndive”, “Greqia në kurthin e serbëve tëMilosheviçit”, kishte ndezur një zjarr të flakëruar dhe, të ushqyer edhe nga shpirti ogurzi,hidhnin njëra pas tjetrës veprat... dhe thërrisnin: “Kështu do ta pësojnë të gjithë ata qëshkruajnë si ai.... Hi, hi dhe vetëm hi....” Veprat çuditërisht hidhen në zjarr, por paçka ngaatentimet s’merrnin flakë!…. Pranë grupit të egërsuar ishte dhe Liana Kaneli, drejtuesja eemisionit… e cila, fillimisht, u entuziazmua nga ky veprim, por pastaj buzëqeshja i ngriu sigjithë të tjerëve… Ç’të ishin këto vepra?! Pse nuk digjeshin?!… Pse s’shkrumboheshin?!Ato, sa hidheshin në zjarr flakëronin më shumë dhe nxirrnin në pah emrin e studiuesitAristidh Kolja… Liana Kaneli bërtiti me sa fuqi kishte: ‘Këto s’janë libra... Diçka tjetërjanë…”. Pastaj nga mosdjegia e mundshme, filluan të vërshojnë në rrugët e Athinës frazatndritëse, që dilnin nga këto libra, të cilat nxitonin, ktheheshin në xixëllonja ndriçuese dhenjerëzit, të cilët ecnin u befasuan se në qiell po shkruhej me gërma të zjarrta prejardhja egrekërve…. Dhe imazhoheshin Arvanitëtt Në atë cast u dëgjua e thirrura e Homerit, ePlatonit, e Sokratit, e Perikliut :”Mos, s’duhet të digjet prejardhja jonë….”. Ndërsa ngalibri “Gjuha e Perëndive” po ndodhte diçka tjetër, frazat dilnin me zë buçitës.... dukelëshuan një shqiptim të fortë e ngulitës…Këto libra kurrë nuk mund të digjen!…Këto libra

kurrë s’kanë për t’u harruar. Ato treguan të drejtën dhe grekët e ndershëm janë krenarë për këto libra të studiuesit të tyre!Arvanitasit tashmë mësuan sa shumë për veten e tyre dhe kanë të drejtë të krenohen me gjuhën, folklorin, traditat, zakonetarvanitase…Ishte zëri I Aristidh Koljas që fshikullonte dhe ndalonte mosdjegien dhe nisjen frazore dritësore në drejtim të qielit dhefrazën folëse tonike të Gjuhës së Perëndive.. Gjuha e Perëndive nuk mund të digjet nga zjarri I saj…. Po thoshte Zeusi… U shfaqnë atë çast dhe kujtonte shpesh fjalët e antropologut të madh te Jani Kumarit: “Duan, s’duan, shqiptarët e grekët janë vëllezër!” Uzgjua. I zgjuari dhe shikoi nga Nansi… Ajo e kuptoi se Aristidhi ishte nën efektin e një ëndrre. Kishte parë një ëndërr, por në buzëte tij i kishte mbetur një buzëqeshje diellore…. Ia tregoi të shoqes episodin e ndodhur...

Marrë nga romani “Lodrimi i madh vdekjes” i Kristaq F. Shabani

Andon Bellushi (Antonio Bellusci)Prift arbëresh, gazetar, shkrimtar, pedagog, etnolog, lindur në vitin 1934 në Frashinetë

të Kozencës, (Itali). Diplomuar për filozofi e teologji. Ka shërbyer si prift famullitar arbëresh.Ka themeluar revistat “Vatra Jonë, “Lidhja”, shoqatën kulturore dhe shtëpinë botuese “G.Kastrioti”, Bibliotekën Ndërkombëtare “Bellusci”. Ka botuar studime në periodikët “Shejzat”,“Zgjimi”, “Katundi Ynë”, “Studime Filologjike”, “Përparimi”. Qysh nga viti 1962 ka bërëudhëtime, studime dhe kërkime etnografike në vende të ndryshme, ka marrë pjesë në veprimtarishkencore në kuvende, kongrese në Itali, Shqipëri, Kosovë, Itali, SHBA, Australi. Ka botuarlibrat “Këngë fetare arbëreshe”, “Argalia në tekstet popullore arbëreshë në Frasnitë”, “Magjia,mite dhe besime popullore në katundet arbëreshë”, “Fjalor Frazeologjik i Arbëreshëvet në Italidhe Arbërorëve në Greqi”, “Blegtoria në Frasnitë”, :Kërkime dhe Studime ndër Arbërorët tëElladhës”, “Antologjia Arbëreshe”, “Arbërorët-Arvanitë”. Është nderuar nga Qeveria Italiane,Akademia e Shkencave e Shqipërisë, Qeveria e Kosovës, etj.

Happy, happy for happy God*lights came out and sun made up*!First it was you then came ObamaKosova was somewhere in the middle of father and

son and holy spirithaven’t being and god has given us*!Amen Our God(I think about the generationsand they say they want to make ita better place for our children and our children’s

childrenso that they know it’s a better world for themand I think they can make it a better place)** I’m calling witness my feather and inkAnd the thing that is written with featherCalling witness the unsafe darkness of duskAnd nightAnd everything she heals;

Calling witness the moon when it heavesAnd the dawn when is whiten;Calling witness the day of calamityAnd the soul who reprove himself;Calling witness the timeBeginning and the end of everythingThat every man is always in come down***MichaelFirst it was you,then came ObamaKosova was somewhere in the middle of father and

son and holy spiritAmen!Prishtine, 4th of July 2012

*Verses from Albanian’s epos** Verses from Michael Jackson’s song***Verses from Holly Koran, translated from Esat Mekuli andTajar Hatipi****for choosing Verses of Michael Jackson’s song I had mydaughter support Bardha.

18


KOHA KA NEVOJË PËR LIDHËSI,HARMONI, HUMANIZËM DHE VLERËSIMTË MIRËFILLËSISË..

Pegasi ka lidhësi me krijuesit italianë në disaqytete të Italisë dhe kjo lidhësi do t’i zgjerojëhapësirat…

Nismë e Pegasit në Verona të Italisë… në kryetë nismave Poeti i talentuar TONIN NIKOLLI…Po përvijohen nisma të reja të aktit veprimtar letrardhe kulturor…Gjithë pegasianët dhe krijuesit e tjerëqë janë aktualisht në Itali të emigruar në nëjveprimtari tëëprbashkët letrare..

NISME PEGASIANE : “SË TOKU NËKREATURËN E MIRËFILLTË NË VENDIN EDANTES”

POETI TONINNIKOLLI, LEZHË ,ALBANIA ,banues neVerona, Itali autor i trevëlimeve poetike, i katertiështë në procesbotimi.Tonini tashmë do tëjetë një pikë referuese eLNPSHA “PEGASI”neItali, I cili do të jetë në kryetë organizimit “Pegas” Itali,

si drejtues dhe koordinator i veprimtarive pegasianenë Verona, duke e shndërruar këtë qytet të artit dhete muzikës në qendër të shkrepëtimit të bashkimitkrijues të krijuesve shqiptarë që ndodhen aktualishtnë Itali.

Duke i bere nje analitikë kreaturës së këtij poetivëren aftësinë e tij krijuese, prezencën e një poezie

figurativofolëse pasurore me gjeturi. Nje poezi meburim spontan dhe me një lirshmëri aktive,ku ështëprezent kontrasti, meditiviteti, profetikja, perballjaestete, gjeografia hapësinore, qiellorj me yjesinë nëdialogim metabulues ; frymëmarrja me te dy bronket, të cilat në procesin ajërmarrës dhe ajërnxjerrës janënë pozicione ekspresive dhe mesazhi përcillet ikormuruar. Ekzistenca e poezisë psikomorale lot rolnë rigjenerim aktiv të fenomenit dhe të terapisë sëplagimit stresor. Qëllesat e kësaj kreature zgjojnëdhe rizgjojnë, ndezin energji pozitive, te cilat “flenë’’,por nisen nga agmia…Karakteristike është se nëpoezitë nikolliane ka melodiocitet, rimim … Tepoezia e Tonin Nikollës mund të vëresh se ka një“pedanë” e cila mund ta progresojë këtë poezi mëtej…

NË QIELLIN E SHTATË

Me ty,Fluturoj magjishëm në qiellin e shtatë!Në rrugë të ndezur yjesh.Në shëtitore diej flake.Shaluar mbi krifshën e një meteoriTë purpurt,Të artë...Të puth në cep të hënës.Të pi në Udhë të Qumështit.Më përcëllon në Kashtë te Kumtrit...Unë Arusha e Madhe,Të mbështjell në gjoks,Arusha ime e Vogël...Në qiellin tonë të shtatë!

NISME PEGASIANE: “SË TOKU NË KREATURËN EMIRËFILLTË NË VENDIN E DANTES”

PO SKICOHET PROGRAMI I KËSAJ LËVIZJE PEGASIANE

Flutura Maçi, piktore e talentuar dhe poete egjeturisë dhe kërkimit inteligjent...Idriz Berisha , piktori akademik

19


(Projekti)

Autorë: KRISTAQ F. SHABANI - BEGZAD BALIUPër botuesin: MIMOZA AHMETI, SHTEPIA

BOTUESE “MARIN BARLETI” TIRANË, ALBANIAKryeredaktor: BEGZAD BALIU

Redaksia (është shumë e gjërë , studiuese, poetë,shkrimtarë në të gjitha trevat shqiptare dhe në vendet kukanë emigruar krijuesit shqiptare gjatë gjithë kohëve)Parimet bazë të hartimit të ENCIKLOPEDISË SËSHKRIMTARËVE SHQIPTARË. Enciklopedisë i prin njëparathënie mbi arsyet e përgatitjes së kësaj vepre dhe njëHyrje historiko-letrare. Enciklopedisë do t’i prijë edhenjë fjalorth i shkurtesave: (l)= lindi; (v)=vdiq; (p) = poezi;(pf) = poezi për fëmijë (t) = tregime; (r) = roman, (kl) =kritikë letrare etj. Enciklopedia përfshin të gjithëshkrimtarët shqiptarë nga fillimet e deri në kohën tonë.Biografitë e të gjithë poetëve do t’iu nënshtrohen disaparametrave të përgjithshme, të cilat do të caktohen nëpyetësorin shtesë dhe, vetëm në rastet e jashtëzakonshme,do të mund të bëhen ndryshime në marrëveshje mespërgjegjësve të Enciklopedisë, redaksisë së zgjeruar dheautorit të prezantuar ose autorit të biografisë përkatëse.Njësia e çdo poeti do të jetë jo më e vogël se pesë paragrafë.Në njësinë e vogël të biografisë do të përfshihen: a. biografiae poetit; b. veprat e poetit; c. përfaqësimet kryesore (neantologji, në tekste shkollore, në tekste në gjuhë të huaja);d. vlerësimet për poetin dhe një fotografi. Njësia mesataree biografisë së një poeti do të jetë nëntë paragrafë dhe njëfotografi. Në njësinë e mesme do të përfshihen:

a. Biografia jetësore e shkrimtarit;b. Bibliografia e veprave letrare (sipas gjinive: poezi,

prozë, dramë, kritikë dhe histori e letërsisë);c. Bibliografi e veprave publicistike dhe shkencore

(gjuhë, histori, filozofi, publicistikë etj);d. Botimet në gjuhë të huaja;dh. Përfaqësimi në botime antologjike;e. Përfaqësimi në tekst të librit shkollor;f. Vepra kryesore me të cilën njihet në historinë e

letërsisë, duke e vendosur këtu edhe kopertinën e botimittë parë si dhe vlerësimet historiko letrare për të;

h. Vendin e tij në letrat shqipe dhe vlerësiminkombëtar për të;

j. Vendin e tij në letërsinë botërore dhe vlerësiminndërkombëtar për krijimtarinë e tij letrare.

k. Kopertina e veprës kryesore.l. Titujt e poezive, prozave etj., më përfaqësuese në

botimet antologjike.Për njësitë më të mëdha se nëntë paragrafë (një fotografi,kopertina e veprave kryesore në origjinal dhe tëpërkthyera), deri në rreth 20 paragrafë, vendosin drejtuesite projektit në bashkëpunim me redaksinë e zgjeruar. Nëkëto njësi përfshihen vetëm shkrimtarët më të mëdhenjdhe më me ndikim të historisë së letërsisë shqipe, si: Marin

Barleti, Jeronim De Rada, Naim Frashëri, Gjergj Fishta,Migjeni, Ismail Kadare, Rexhep Qosja, Dritëro Agolli dherreth 100 krijuesit më të mirë të letrave shqipe), shoqëruaredhe me studimet përkatëse dhe me fragmente tëkrijimtarisë letrare të tyre. Te autorët e formatit të madhvendosen kopertinat e tri veprave kryesore të tyre, njëradoemos në gjuhë të huaj, si dhe tri fragmente ngakrijimtaria e tyre: poezi, prozë, dramë, kritikë, ese etj, porjo edhe tekst politik, përjashto rastin kur ai është traktatfilozofik me ndikim në shoqëri. Radhitja e shkrimtarëvebëhet sipas alfabetit (mbiemrit të autorët). Në fund tëvëllimit, përveç indeksit alfabetik, bëhet edhe një Indekskronologjik sipas moshës së autorëve. Në fund të vëllimitbëhet edhe një indeks i revistave letrare të të gjitha kohëve.Në fund të vëllimit bëhet edhe një indeks i pseudonimevetë poetëve; një indeks i çmimeve më të mira letrare të tëgjitha kohëve dhe fituesve të tyre. Biografitë përzgjedhëse,ose të dhënat për autorët e gjallë do të mblidhen dhearsyetohen nga vetë autorët, ndërsa do të klasifikohen ngaRedaksia e Enciklopedisë. Në rast se autorë të biografisësë tyre janë vetë autorët, në fund të secilës njësi biografikedo të vendosen brenda kllapave tre iksa (XXX dhe emri iredaktorit), ndërsa për autorët, të cilët nuk jetojnë dheautorët që kanë shkruar biografitë e krijuesve përkatës nëfund të tekstit do të vendosen inicialet e autorit të tekstit.Drejtuesit e këtij projekti ofrojnë të drejtën që secili autor,i cili dërgon në redaksi më shumë se 30 njësi krijuesish tëpërfshihet në redaksinë e Enciklopedisë.

Me respekt,Redaksia e ENCIKLOPEDISË SË SHKRIMTARËVESHQIPTARË

* * *Një model për NJËSINË E VOGËL të Enciklopedisë

Artin Vedat Hyrdhi (l. Vuthaj, Mali i Zi (1934) – v. Ulqin(1998). Poet, mësues, publicist. Shkollën fillore e mbaroi nëvendlindje ndërsa të mesmen në Ulqin. Fakultetin e Mësuesisë embaroi në Universitetin e Prishtinës (Kosovë, 1972). Gjithëjetën ia kushtoi arsimimit të shqiptarëve në Mal të Zi, dukepunuar në shkollat fillore “H. Ulqinaku” të Ulqinit dhe shkollate fshatrave në rrethinën e tij. U mor edhe me publicistikë dhebotoi në shtypin vendor. Veprat: Marshi i kërmillit (pf, 1982);Mësonjëtorja (pf, 1990); Ushtima e detit (p, 1994). Poezitë e tijpër fëmijë i ka botuar kryesisht te revista Pionieri (Prishtinë),poezitë për të rritur te revista autoritative e kohës Koha(Podgoricë), ndërsa publicistikën kryesisht në shtypin lokal tëUlqinit, të Podgoricës dhe të Prishtinës. (Në këtë paragrafvendoset kopertina e veprës “Mësonjëtorja”) Antologjitë: Ështëpërfaqësuar në antologjinë “Valët e detit” (vëllim me poezi tëpoetëve të Ulqinit), Ulqin, 2005. Tekstet shkollore: Poezia“Mësuesi i parë” është përfshirë në “Librin e leximit”, kl. 4.,Podgoricë, 2003.

ENCIKLENCIKLENCIKLENCIKLENCIKLOPEDIA E SHKRIMTOPEDIA E SHKRIMTOPEDIA E SHKRIMTOPEDIA E SHKRIMTOPEDIA E SHKRIMTARËVE SHQIPTARËVE SHQIPTARËVE SHQIPTARËVE SHQIPTARËVE SHQIPTARËARËARËARËARË

revista pegasi

Documents

shabani e mail

se e vrtet

comkryered e revists

t editorialitkristaq

t vogla n dukje

t ngelet n kujtes

si puplza e nj zogukuturu

kafazin e prpijn xhindet