rhin bl dÉcouverte de la ceinture des forts au fil de … · quittez la place de l’Étoile en...

9
St r asbou r g Schiltigheim Bischheim Hœnheim Griesheim-sur-Souffel Souffelw e yersheim Mittelhausbe r gen Niederhausbe r gen Oberhausbe r gen Pfulgriesheim Eckbolsheim Mundolsheim Reichstett Dingsheim D 166 D 41 D 63 D 31 L ' I ll L ' A a r La S o u f fe l D 63 Wolfisheim Strasbourg Schiltigheim Bischheim Hœnheim Griesheim-sur-Souffel Souffelweyersheim Mittelhausbergen Niederhausbergen Oberhausbergen Pfulgriesheim Eckbolsheim Mundolsheim Reichstett Dingsheim D 166 D 41 D 63 D 31 L ' I ll L ' A a r La S o u f fe l D 63 Wolfisheim 1/9 BL 551 DÉCOUVERTE DE LA CEINTURE DES FORTS AU FIL DE L’EAU Erkundung des Festungsgürtels entlang der Gewässer Discovering the Fort Belt along the Waterways De Fortengordel langs het water 34,3 km - 214 m 220 190 160 130 100 143 181 m km Souffelweyersheim Strasbourg 0 5 10 15 20 25 30 Strasbourg Mittelhausbergen 139 139 BAS-RHIN HAUT-RHIN Colmar LORRAINE PFALZ MAINZ (D) ROTTERDAM (NL) BASEL (CH) ANDERMATT BADEN-BADEN SCHWARZWALD (D) Fribourg (DE) Mulhouse Strasbourg L’ALSACE À VÉLO Radwandern im Elsass Cycling in Alsace Fietsen in de Elzas Sens du circuit / Richtung des Tour / Direction of trail / Rijrichting Route / Straße / Road / Verharde weg Voie à circulation restreinte / Straße mit eingeschränktem Verkehr / Restricted access road / Weg met beperkt verkeer Parcours cyclables en site propre/ Radweg im Gelände / Separate cycle track / Fietspad Bandes cyclables / Radweg auf der Straße / Cycle lanes / Fietsstroo EuroVelo 5 EuroVelo 15 Départ du circuit / Start der Tour / Start of trail / Vertrekpunt 0 500 m Faible dénivelé / Wenig Höhenunterschied / Low height difference / Weinig hoogtemeters JUIN 2018 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com

Upload: others

Post on 20-Jul-2020

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Rhin BL DÉCOUVERTE DE LA CEINTURE DES FORTS AU FIL DE … · Quittez la Place de l’Étoile en direction de la Montagne Verte puis traversez le jardin du Heyritz. Suivez « Montagne

Strasbourg

Schiltigheim

Bischheim

Bischwiller

Hœnheim

Marienthal

Scharrachbergheim-

Irmstett

Wintzenheim-

Kochersberg

Dossenheim-

Kochersberg

Neugartheim-

Ittlenheim

Wickersheim-

Wilshausen

Griesheim-sur-Souffel

Mittelschaeffolsheim

Niederschaeffolsheim

Oberhoffen-

sur-Moder

Schaffhouse-

sur-Zorn

Stutzheim-Offenheim

Waltenheim-

sur-Zorn

Breuschwickersheim

Oberschaeffolsheim

Fessenheim-le-Bas

Souffelweyersheim

Mittelhausbergen

Niederhausbergen

Soultz-les-Bains

Schwindratzheim

Hohfrankenheim

Oberhausbergen

Pfulgriesheim

Truchtersheim

Alteckendorf

Friedolsheim

Handschuheim

Hohatzenheim

Kurtzenhouse

La Wantzenau

Maennolsheim

MittelhausenSaessolsheim

Scherlenheim

Willgottheim

Wintershouse

Zierolshofen

Bernolsheim

Bietlenheim

Bodersweier

Dangolsheim

Duntzenheim

Eckbolsheim

Eckwersheim

Geudertheim

Herrlisheim

Kaltenhouse

Krautwiller

Kuttolsheim

Lampertheim

Landersheim

Minversheim

Mundolsheim

Mutzenhouse

Pfettisheim

Quatzenheim

Rottelsheim

Schnersheim

Wingersheim

Wittersheim

Batzendorf

Bergbieten

Bilwisheim

Bossendorf

Dahlenheim

Dettwiller

Donnenheim

Furdenheim

Geiswiller

Gottesheim

Gougenheim

Hochfelden

Hurtigheim

Kriegsheim

Leutesheim

Littenheim

Marlenheim

Mommenheim

Odratzheim

Printzheim

Reichstett

Reitwiller

Rohrwiller

Rumersheim

Schirrhein

Vendenheim

Wahlenheim

Weyersheim

Wilshausen

Wilwisheim

Wiwersheim

Zœbersdorf

Achenheim

Altenheim

Berstheim

Diersheim

Dingsheim

Durningen

Gambsheim

Gingsheim

Hochstett

Hohengœft

Ingenheim

Ittenheim

Kirchheim

Knœrsheim

Lixhausen

Offendorf

Olwisheim

Osthoffen

Traenheim

Weitbruch

Auenheim

Avenheim

Berstett

Gimbrett

Kienheim

Kilstett

Lupstein

Melsheim

Nordheim

Querbach

Zeinheim

Brumath

Rangen

Wangen

Gries

Hœrdt

Honau

Linx

Rohr

D 1004

D 1004

D37D 7

D 419

D 230

D 720

D 669

D 79

D 41

D 32

D 30

D 61

D 177

D 223

D 37

D 37

D 444

A 4

A 35

A 35

D 64

D 25

D 225

D 231

D 31

D 236

D 118

D 166

A 340

D 41

D 41

D 30

D 329

D 220

D 63

D 1340

D 140D 227

D 220

D 232

D 228

D 226

D 144

D 99

D 63

K 5373

K 5373

D 421

D 94

D 112

D 25

D 118

D 263

D 100

D 45

D 37

D 140

D 60

D 59

D 883

D 223

D 100

D 25

D 58

D 228

D 263

D 94

D 421

D 69

D 29

D 47

L 90

K 5374

D 263

D 58

D 139

D 48

D 160

D 667

D 142

L 75

D 2

D 31

D 67

D 60

D 422

K 5374

D 301

D 302

D 30

D 468

D 241

D 632

D 468

A 4

D 25

Äschwald

Lehrwald

Rheinwald

L a Z o r n

L'I

ll

L

a M

o s s

i g

L'A a r

L a Z o r n

L a Mo der

Ro h

rb

ac

h

L a So u f f e l

La S o uf fe

l

Wa l d rh e i n

L a Z o

rn

Mu e h l b ac h

L e R

hin /

Rhein

Kehl

Illkirch-Graffenstaden

Lingolsheim

Ostwald

Obernai

Schuttern

Griesheim-

près-Molsheim

Meißenheim

(Baden)

Schutterwald-

Schwanau-

Ottenheim

Ernolsheim-

Bruche

Niederschopfheim

Krautergersheim

Bernardswiller

Oberschopfheim

Schaeffersheim

Bischoffsheim

Meistratzheim

Eckartsweier

Geispolsheim

Hangenbieten

Ichtratzheim

Saint-Pierre

Schutterwald

Duttlenheim

Goldscheuer

Hesselhurst

Kittersburg

Bolsenheim

Dorlisheim

Duppigheim

Ergersheim

Fegersheim

Gertwiller

Hindisheim

Limersheim

Matzenheim

Odelshofen

Zellwiller

Altenheim

Avolsheim

Blaesheim

Bourgheim

Dachstein

Gerstheim

Goxwiller

Hohnhurst

Holtzheim

Ichenheim

Innenheim

Kertzfeld

Kolbsheim

Niedernai

Nordhouse

Oberweier

Plobsheim

Stotzheim

Uttenheim

Westhouse

Willstätt

Entzheim

Hipsheim

Lipsheim

Molsheim

Osthouse

Wolxheim

Erstein

Kürzell

Neumühl

Neuried

Rosheim

Altorf

Eschau

Marlen

Müllen

Valff

Kork

Sand

D 111

D 426

L 91

K 5323

D 127

D 124

D 222

D 422

D 5

D 426

D 161

D 400

D 988

D 131

D 788

D 20

N 353

L 99

B 28

B 28

D 221

L 98

D 1420

D 222

D 62

D 288

L 98

D 606

D 924

D 206

K 5324

D 468

D 468

L 90

D 422

D 401

A 35

D 709

K 5332

D 63

K 5339

A 352

D 468

D 207

D 426

D 392

D 1083

K537

D 213

B 3

B 3

K 5330

D 215

K 5324

D 30

D 35

L 75

L 75

D 84

D 215

D 5

D 93

L 118

D 207

A 5

D 127

D 147

L 118

L 104

D 500

WillstätterWald

RéserveNaturelle

de l'îledu Rohrschollen

Réserve

Naturelle

de la forêt

d'Erstein

 Sc

hiffba

ch

L'I l l

La

Sc h

ee

r

Cana

l d'A

lsace

La B ru c h e

Cana

l du

Rhôn

e au

Rhi

n

L'A

nd

l au

L 'I l l

L a B ruch e

Le

Rhi

n /

Rh

ein

e

LR

hin

/

Rh

ein

Kleinfrankenheim

Wolfisheim

Cana

l du

Rhôn

e au

Rhi

n

Cana

l d’A

lsac

e

L'Ehn

Canal de la Marne au Rhin

Canal de la Marne au Rhin

Strasbourg

Schiltigheim

Bischheim

Bischwiller

Hœnheim

Marienthal

Scharrachbergheim-

Irmstett

Wintzenheim-

Kochersberg

Dossenheim-

Kochersberg

Neugartheim-

Ittlenheim

Wickersheim-

Wilshausen

Griesheim-sur-Souffel

Mittelschaeffolsheim

Niederschaeffolsheim

Oberhoffen-

sur-Moder

Schaffhouse-

sur-Zorn

Stutzheim-Offenheim

Waltenheim-

sur-Zorn

Breuschwickersheim

Oberschaeffolsheim

Fessenheim-le-Bas

Souffelweyersheim

Mittelhausbergen

Niederhausbergen

Soultz-les-Bains

Schwindratzheim

Hohfrankenheim

Oberhausbergen

Pfulgriesheim

Truchtersheim

Alteckendorf

Friedolsheim

Handschuheim

Hohatzenheim

Kurtzenhouse

La Wantzenau

Maennolsheim

MittelhausenSaessolsheim

Scherlenheim

Willgottheim

Wintershouse

Zierolshofen

Bernolsheim

Bietlenheim

Bodersweier

Dangolsheim

Duntzenheim

Eckbolsheim

Eckwersheim

Geudertheim

Herrlisheim

Kaltenhouse

Krautwiller

Kuttolsheim

Lampertheim

Landersheim

Minversheim

Mundolsheim

Mutzenhouse

Pfettisheim

Quatzenheim

Rottelsheim

Schnersheim

Wingersheim

Wittersheim

Batzendorf

Bergbieten

Bilwisheim

Bossendorf

Dahlenheim

Dettwiller

Donnenheim

Furdenheim

Geiswiller

Gottesheim

Gougenheim

Hochfelden

Hurtigheim

Kriegsheim

Leutesheim

Littenheim

Marlenheim

Mommenheim

Odratzheim

Printzheim

Reichstett

Reitwiller

Rohrwiller

Rumersheim

Schirrhein

Vendenheim

Wahlenheim

Weyersheim

Wilshausen

Wilwisheim

Wiwersheim

Zœbersdorf

Achenheim

Altenheim

Berstheim

Diersheim

Dingsheim

Durningen

Gambsheim

Gingsheim

Hochstett

Hohengœft

Ingenheim

Ittenheim

Kirchheim

Knœrsheim

Lixhausen

Offendorf

Olwisheim

Osthoffen

Traenheim

Weitbruch

Auenheim

Avenheim

Berstett

Gimbrett

Kienheim

Kilstett

Lupstein

Melsheim

Nordheim

Querbach

Zeinheim

Brumath

Rangen

Wangen

Gries

Hœrdt

Honau

Linx

Rohr

D 1004

D 1004

D37D 7

D 419

D 230

D 720

D 669

D 79

D 41

D 32

D 30

D 61

D 177

D 223

D 37

D 37

D 444

A 4

A 35

A 35

D 64

D 25

D 225

D 231

D 31

D 236

D 118

D 166

A 340

D 41

D 41

D 30

D 329

D 220

D 63

D 1340

D 140D 227

D 220

D 232

D 228

D 226

D 144

D 99

D 63

K 5373

K 5373

D 421

D 94

D 112

D 25

D 118

D 263

D 100

D 45

D 37

D 140

D 60

D 59

D 883

D 223

D 100

D 25

D 58

D 228

D 263

D 94

D 421

D 69

D 29

D 47

L 90

K 5374

D 263

D 58

D 139

D 48

D 160

D 667

D 142

L 75

D 2

D 31

D 67

D 60

D 422

K 5374

D 301

D 302

D 30

D 468

D 241

D 632

D 468

A 4

D 25

Äschwald

Lehrwald

Rheinwald

L a Z o r n

L'I

ll

L

a M

o s s

i g

L'A a r

L a Z o r n

L a Mo der

Ro h

rb

ac

h

L a So u f f e l

La S o uf fe

l

Wa l d rh e i n

L a Z o

rn

Mu e h l b ac h

L e R

hin /

Rhein

Kehl

Illkirch-Graffenstaden

Lingolsheim

Ostwald

Obernai

Schuttern

Griesheim-

près-Molsheim

Meißenheim

(Baden)

Schutterwald-

Schwanau-

Ottenheim

Ernolsheim-

Bruche

Niederschopfheim

Krautergersheim

Bernardswiller

Oberschopfheim

Schaeffersheim

Bischoffsheim

Meistratzheim

Eckartsweier

Geispolsheim

Hangenbieten

Ichtratzheim

Saint-Pierre

Schutterwald

Duttlenheim

Goldscheuer

Hesselhurst

Kittersburg

Bolsenheim

Dorlisheim

Duppigheim

Ergersheim

Fegersheim

Gertwiller

Hindisheim

Limersheim

Matzenheim

Odelshofen

Zellwiller

Altenheim

Avolsheim

Blaesheim

Bourgheim

Dachstein

Gerstheim

Goxwiller

Hohnhurst

Holtzheim

Ichenheim

Innenheim

Kertzfeld

Kolbsheim

Niedernai

Nordhouse

Oberweier

Plobsheim

Stotzheim

Uttenheim

Westhouse

Willstätt

Entzheim

Hipsheim

Lipsheim

Molsheim

Osthouse

Wolxheim

Erstein

Kürzell

Neumühl

Neuried

Rosheim

Altorf

Eschau

Marlen

Müllen

Valff

Kork

Sand

D 111

D 426

L 91

K 5323

D 127

D 124

D 222

D 422

D 5

D 426

D 161

D 400

D 988

D 131

D 788

D 20

N 353

L 99

B 28

B 28

D 221

L 98

D 1420

D 222

D 62

D 288

L 98

D 606

D 924

D 206

K 5324

D 468

D 468

L 90

D 422

D 401

A 35

D 709

K 5332

D 63

K 5339

A 352

D 468

D 207

D 426

D 392

D 1083

K537

D 213

B 3

B 3

K 5330

D 215

K 5324

D 30

D 35

L 75

L 75

D 84

D 215

D 5

D 93

L 118

D 207

A 5

D 127

D 147

L 118

L 104

D 500

WillstätterWald

RéserveNaturelle

de l'îledu Rohrschollen

Réserve

Naturelle

de la forêt

d'Erstein

 Sc

hiffba

ch

L'I l l

La

Sc h

ee

r

Cana

l d'A

lsace

La B ru c h e

Cana

l du

Rhôn

e au

Rhi

n

L'A

nd

l au

L 'I l l

L a B ruch e

Le

Rhi

n /

Rh

ein

e

LR

hin

/

Rh

ein

Kleinfrankenheim

Wolfisheim

Cana

l du

Rhôn

e au

Rhi

n

Cana

l d’A

lsac

e

L'Ehn

Canal de la Marne au Rhin

Canal de la Marne au Rhin

1/9

BL551

DÉCOUVERTE DE LA CEINTURE DES FORTS AU FIL DE L’EAU Erkundung des Festungsgürtels entlang der GewässerDiscovering the Fort Belt along the WaterwaysDe Fortengordel langs het water

34,3 km - 214 m

220190160130100

143

181

m

km

SouffelweyersheimStrasbourg0 5 10 15 20 25 30

StrasbourgMittelhausbergen

139 139

BAS-RHIN

HAUT-RHIN

Colmar

LORRAINE

PFALZ MAINZ (D)ROTTERDAM (NL)

BASEL (CH) ANDERMATT

BADEN-BADEN SCHWARZWALD (D)

Fribourg (DE)

Mulhouse

Strasbourg

L’ALSACE À VÉLO Radwandern im Elsass Cycling in Alsace Fietsen in de Elzas

Sens du circuit / Richtung des Tour / Direction of trail / Rijrichting

Route / Straße / Road / Verharde weg Voie à circulation restreinte / Straße mit

eingeschränktem Verkehr / Restricted access road / Weg met beperkt verkeer

Parcours cyclables en site propre/ Radweg im Gelände / Separate cycle track / Fietspad

Bandes cyclables / Radweg auf der Straße / Cycle lanes / Fietsstroo

EuroVelo 5 EuroVelo 15

Départ du circuit / Start der Tour / Start of trail / Vertrekpunt

0 500 m

Faible dénivelé / Wenig Höhenunterschied / Low height difference / Weinig hoogtemeters

JUIN 2018 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com

Page 2: Rhin BL DÉCOUVERTE DE LA CEINTURE DES FORTS AU FIL DE … · Quittez la Place de l’Étoile en direction de la Montagne Verte puis traversez le jardin du Heyritz. Suivez « Montagne

2/9

BL551

DÉCOUVERTE DE LA CEINTURE DES FORTS AU FIL DE L’EAU Erkundung des Festungsgürtels entlang der GewässerDiscovering the Fort Belt along the WaterwaysDe Fortengordel langs het water

JUIN 2018 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com

Cet itinéraire vous emmène à la découverte des ouvrages militaires qui entourent et protègent la ville de Strasbourg. Entre histoire et nature, l’itinéraire vous fait découvrir une grande diversité de paysages. Vous aurez également le plaisir de profiter du cadre rafraichissant du canal de la Bruche, du canal de la Marne au Rhin et de la rivière de l’Ill !Quittez la Place de l’Étoile en direction de la Montagne Verte puis traversez le jardin du Heyritz. Suivez « Montagne Verte » puis Eckbolsheim et Wolfisheim en longeant le Canal de la Bruche. Rejoignez la Piste des Forts à Wolfisheim, juste après le pont de la rue des Moulins. Suivez la Piste des Forts pendant 15 km jusqu’au Canal de Marne au Rhin et longez-le pendant 6 km jusqu’à la Cour Européenne des Droits de l’Homme. À droite, prenez le Pont de la Rose Blanche et tournez tout de suite à droite pour longez la berge face au Parlement. Continuez jusqu’au passage Ducrot et traversez l’Ill. Tournez à droite quai Mullenheim puis à gauche sur la rue Lauth et suivez la jusqu’à la Place de Bordeaux. Prenez l’avenue de la Paix jusqu’à la Place de la République. Suivez la mention « Gare SNCF » puis « Petite France ». Traversez la Petite France via les Ponts Couverts. Juste après les Ponts, tournez à droite. Face au Conseil départemental, prenez le passage qui longe la rive. Vous arrivez à la Grande Mosquée. Rejoignez la Place de l’Étoile.

Der Radwanderweg führt Sie zu den militärischen Schutzanlagen rund um Straß-burg. Auf dem Weg entdecken Sie vielfältige Landschaften, Geschichte und Natur. Dabei werden Sie von der angenehmen Frische des Bruche-Kanals, des Rhein-Marne-Kanals und der Ill begleitet.Fahren Sie vom Place de l’Etoile in Richtung Montagne Verte und durch den Jardin du Heyritz. Folgen Sie der Beschilderung zur Montagne Verte, dann entlang dem Bruche-Kanal nach Eckbolsheim und Wolfisheim. Gleich nach der Brücke in der Rue des Moulins gelangen Sie auf den Radweg zu den Forts (Piste des Forts) in Wolfisheim. Fahren Sie 15 km auf dem Radweg zu den Forts bis zum Rhein-Marne-Kanal und dann 6 km an diesem entlang bis zum Europäischen Gerichtshof für Menschenrechte. Fahren Sie rechts über die Brücke Pont de la Rose Blanche und dann gleich wieder rechts und an dem dem Parlament gegenüber liegenden Ufer entlang. Fahren Sie bis zur Fußgän-gerbrücke Passage Ducrot weiter und überqueren Sie die Ill. Biegen Sie rechts in den Quai Mullenheim, dann links in die Rue Lauth und folgen Sie dieser bis zum Place de Bordeaux. Sie fahren durch die Avenue de la Paix bis zum Place de la République. Folgen Sie den Schildern „Gare SNCF“ und dann „Petite France“. Fahren Sie über die Ponts-Couverts-Brücken durch La Petite France. Gleich nach den Brücken biegen Sie rechts ab. Wenn Sie vor dem Conseil départemental angekommen sind, nehmen Sie den Weg, der am Ufer entlang führt. Sie kommen zur Großen Moschee. Fahren Sie zurück zum Place de l’Etoile.

This itinerary takes you on a discovery tour of the military edifices that surrounded and protected the City of Strasbourg. Combining nature and history, the trail leads you through a kaleidoscope of landscapes. You can also enjoy the cool setting of the Bruche Canal, the Marne-Rhine Canal and the River Ill!Leave Place de l’Etoile and go towards Montagne Verte, then cross Heyritz Garden. Follow the “Montagne Verte” sign then Eckbolsheim and Wolfisheim along the Bruche Canal. You meet up with the Fort Trail in Wolfisheim, just after the bridge in Rue des Moulins. Follow the Fort Trail for 15 km until you reach the Marne-Rhine Canal and continue for a further 6 km to the European Court of Human Rights. Take the Pont de la Rose Blanche bridge and turn right immediately to cycle along the bank opposite the Parliament. Continue to the Ducrot passageway and cross over the River Ill. Turn right into Quai Mullenheim and then left into Rue Lauth and continue to Place de Bordeaux. Take Avenue de la Paix to Place de la République. Follow the “Gare SNCF” sign and then “La Petite France”. Cross La Petite France via the “Ponts Couverts”. Just after this bridge, turn right. Opposite the Conseil Départemental (local council) building, take the path that runs along the river bank. You arrive at the Grand Mosque. Cycle back to Place de l’Etoile.

In deze fietsroute ontdekt u de militaire verdedigingswerken rondom Straatsburg ter bescherming van de stad. Een tocht door historie en natuur, met veelzijdige landschappen. U rijdt bovendien langs de verfrissende waterwegen het Kanaal van de Bruche, het Marne-Rijnkanaal en de rivier de Ill. Verlaat de Place de l’Etoile richting Montagne Verte, doorkruis het park Heyritz. Volg Montagne Verte, dan Eckbolsheim en Wolfisheim langs het Kanaal van de Bruche. U belandt op de Piste des Forts (Fortenpad) in Wolfisheim, net na de brug van de Rue des Moulins. Volg het Fortenpad 15 kilometer tot het Marne-Rijnkanaal. Volg dit kanaal 6 kilometer tot aan het Europese Hof voor de Rechten van de Mens. Neem de Pont de la Rose Blanche rechts. Sla meteen rechtsaf op de oever tegenover het Parlement. Rij door tot aan de Passage Ducrot en steek de Ill over. Neem de Quai Mullenheim naar rechts en vervolgens de Rue Lauth naar links tot aan de Place de Bordeaux. Neem de Avenue de la Paix tot aan de Place de la République. Volg de borden ‘Gare SNCF’ en vervolgens ‘Petite France’. Rij via de Ponts Couverts door La Petite France. Sla net na de bruggen rechtsaf. Neem het pad langs de oever tegenover het Conseil Départemental. U bereikt de Grande Mosquée. Van daaruit rijdt u terug naar de Place de l’Etoile.

Place de la République (A.HEFTI / EMS)

Page 3: Rhin BL DÉCOUVERTE DE LA CEINTURE DES FORTS AU FIL DE … · Quittez la Place de l’Étoile en direction de la Montagne Verte puis traversez le jardin du Heyritz. Suivez « Montagne

3/9

BL551

DÉCOUVERTE DE LA CEINTURE DES FORTS AU FIL DE L’EAU Erkundung des Festungsgürtels entlang der GewässerDiscovering the Fort Belt along the WaterwaysDe Fortengordel langs het water

JUIN 2018 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com

LE PARCOURS / DER WEG / THE ROUTE / DE ROUTE

LES SERVICES PAR COMMUNE / SERVICEANGEBOTE DER GEMEINDEN / SERVICES IN EACH TOWN / DIENSTEN PER GEMEENTE

Guichet automatique bancaire / Geldautomat / Cash dispenser / Geldautomaat

• Gare SNCF / Bahnhof / Railway station / Station

Hôtel-restaurant avec garage à bicyclette (H=hôtel, H/R=hôtel-restaurant, *,**,***,****=class. officiel, ch=nbre de chambres) / Hotel-Restaurant mit Fahrradgarage (H: Hotel, H/R: Hotel-Restaurant, *,**,***,****=offizielle Klassifizierung, ch=Zimmeranzahl / Hotel-restaurant with bicycle shed (h=hotel, h/r=hotel-restaurant, *,**,***,**** =official classif., ch=no. of rooms) / Hotel-restaurant met fietsenstalling

Camping (*,**,***,****=classement, T=tourisme, L=loisirs, période d’ouverture) / Campingplätze (*,**,***,**** =Einstufung, T=Tourismus, L=Freizeit, Öffnungszeiten) / Campsite (*,**,***,****=classif, T=tourism, L=leisure, opening season) / Camping

Aire de service pour camping-car / Gemischter Stellplatz für Camping/Cars (Service und Parkplatz) / Mixed campsite for campers-dormobiles (services + parking area) / Camperplaats (service- en parkeerplaatsen)

Restaurants

Commerces alimentaires / Lebensmittel / Food shop / Lebensmittelgeschäft

Salon de thé / Bistro-Cafe / Bistro-café / Café

Office de Tourisme / Verkehrsbüro / Tourist office / VVV

Toilettes publiques / Öffentliche Toiletten / Public restroom / Openbare toiletten

Musée / Museum

Piscine et lieux de baignade / Swimming pool Indoor swimming pool / Schwimmbad Hallenbad / Buitenbad Binnenbad

Réparation de bicyclettes / Fahrrad-Reparatur / Bicycle repairs / Fietsenmaker

Chambre d’hôtes labéllisée / Gästezimmer mit label / Labeled Bed and Breakfast / B&B

Artisanat local / Lokal Handwerk / Local craft / Plaatselijke ambachten

Location de bicyclettes (route, VTC) / Fahrrad-Vermietung / Bicycle hire (town & country bike) / Fietsenverhuur

Réparation et location de bicyclettes / Fahrrad Reparatur und Vermietung / Bicycle repairs and hire / Fietsenmaker en Fietsenverhuur

VAE / e-Bike Vermietung / e-bike hire/ Elektrische fietsen huren

Hébergement collectif (auberge de jeunesse, gîte d’étape, etc.) / Beherbergungs vereine (Jugendherbergen, Etappenunterkünfte usw.) (lits=Bettenanzahl) / Hostel-type accomodation (youth hostel, hikers' hostels, etc.) (lits=no. of beds) / Groepsaccommodatie

Aire de stationnement pour camping-car / Wohnmobil Parkplatz / Campers-dormobiles parking area / Camperplaatsparkeerplaatsen

Aire de pique-nique / Picknickplätze / Picnic area / Picknickplaatsen

Point d’eau / Badeplätze / Bathing / Zwemmen toegestaan

Tronçon dangereux sur la boucle (flux automobile important) / Gefährlicher Abschnitt in der Wegschleife (viel Autoverkehr) / Dangerous section on the loop (heavy traffic flow) / Gevaarlijk stuk op het traject (veel verkeer)

Site patrimonial remarquable / Sehenswerte Kulturstätte / Remarkable heritage site / Opmerkelijk erfgoed

Châteaux et fortifications / Burg - Befestigungsanlagen / Castle -Fortification / Kasteel - Vestingwerk

Réserve naturelle / Naturschutzgebiet / Nature reserve / Natuurreservaat

Site naturel ou archéologique remarquable / Sehenswerte Naturlandschaft oder archäologische Stätte / Remarkable natural or archaeological site / Opmerkelijk natuurgebied of vindplaats

Patrimoine Mondial de l’Unesco / Weltkulturerbe der UNESCO / UNESCO world heritage / werelderfgoed van de UNESCO

Ville ou village 4 fleurs et GPN

Parcs et jardins remarquables / Sehenswerte Parks und Gärten / Remarkable parks and gardens / Opmerkelijke parken en tuinen

Parc de loisirs & animaliers / Tierpark Freizeitpark / Animal park Leisure park / Dierenpark Recreatiepark

Point de vue / Aussichtpunkt / Viewpoint / Uitzicht

LocalitésOrte / Towns / Gemeentes •

Strasbourg ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆

Eckbolsheim ◆ ◆ ◆

Wolfisheim ◆ ◆ ◆

Oberhausbergen ◆ ◆ ◆

Mittelhausbergen ◆

Niederhausbergen ◆ ◆

Mundolsheim ◆ ◆ ◆ ◆

Souffelweyersheim ◆ ◆ ◆

Hoenheim ◆ ◆ ◆ ◆

Bischheim ◆ ◆ ◆ ◆

LocalitésOrte / Towns / Gemeentes

Strasbourg ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆*** ◆ ◆

Eckbolsheim ◆ ◆*** ◆

Wolfisheim ◆ ◆ ◆ ◆ ◆*** ◆

Oberhausbergen ◆ ◆ ◆*

Mittelhausbergen ◆ ◆ ◆ ◆***

Niederhausbergen ◆ ◆**

Mundolsheim ◆ ◆ ◆ ◆ ◆ ◆** ◆

Souffelweyersheim ◆ ◆ ◆ ◆ ◆***

Hoenheim ◆ ◆ ◆***

Bischheim ◆ ◆ ◆ ◆****

Page 4: Rhin BL DÉCOUVERTE DE LA CEINTURE DES FORTS AU FIL DE … · Quittez la Place de l’Étoile en direction de la Montagne Verte puis traversez le jardin du Heyritz. Suivez « Montagne

4/9

OÙ SE LOGER ? / UNTERKÜNFTE / WHERE TO STAY ? / ACCOMMODATIEHébergements répondant au cahier des charges Alsace à vélo.

OÙ MANGER ? / WO ESSEN? / WHERE TO EAT? / UIT ETEN?Sélection d’établissements situés à moins d’un kilomètre de l’itinéraire.

BL551

DÉCOUVERTE DE LA CEINTURE DES FORTS AU FIL DE L’EAU Erkundung des Festungsgürtels entlang der GewässerDiscovering the Fort Belt along the WaterwaysDe Fortengordel langs het water

JUIN 2018 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com

HÔTELS AVEC GARAGE À VÉLO (+KITS DE RÉPARATION)Hotel mit Fahrradgarage (Werkzeuge für kleine Reparaturen)Hotel with bicycle shed (Tools for small repairs)Hotel met fietsenstalling (Reparatiekit)

■ STRASBOURGHôtel-Restaurant Régent Petite France ***** 5 rue des Moulins +33 (0)3 88 76 43 43 www.regent-petite-france.comHôtel Le Bouclier d’Or **** 1 rue du Bouclier +33 (0)3 88 13 73 55 www.lebouclierdor.comHôtel Best Western L’Europe **** 38 rue du Fossé des Tanneurs +33 (0)3 88 32 17 88 www.hotel-europe.comHôtel Best Western Monopole Metropole *** 16 rue Kuhn +33 (0)3 88 14 39 14 www.bw-monopole.com

Hôtel Cathédrale *** 12-13 place de la Cathédrale +33 (0)3 88 22 12 12 www.hotel-cathedrale.frHôtel Château de Pourtalès *** 161 rue Mélanie +33 (0)3 88 45 84 64 www.chateau-pourtales.euHôtel Couvent du Franciscain *** 18 rue du Faubourg de Pierre +33 (0)3 88 32 93 93 www.hotel-franciscain.comHôtel Le Dragon *** 2 rue de l’Écarlate +33 (0)3 88 35 79 80 www.dragon.frHôtel Ibis Petite France *** 18 rue du Faubourg National +33 (0)3 88 75 10 10 www.ibishotel.comHôtel Esplanade ** 1 boulevard Leblois +33 (0)3 88 61 38 95Comfort Hôtel Montagne-Verte ** 14 rue des Corroyeurs +33 (0)3 88 29 06 06 www.comfort-strasbourg.com

Hôtel Hilton **** Avenue Herrenschmidt +33 (0)3 88 37 10 10 www.hiltonhotels.comHôtel Diana Dauphine**** 30 rue de la 1ère Armée +33 (0)3 88 36 26 61 www.hotel-diana-dauphine.com

■ SCHILTIGHEIMHôtel-restaurant Kyriad *** 6 avenue Pierre Mendès France +33 (0)3 88 81 24 44 www.kyriad.com

CHAMBRES D’HÔTES LABÉLISÉES Gästezimmer mit labelLabeled Bed and breakfast B&B

■ STRASBOURGChambres d’hôtes Premium Villa Urban Mme KAPP Clémentine 16 rue du Général Offenstein +33 (0)3 88 39 11 53 www.villa-urban.frChambre d’hôtes Premium Vieux Cronenbourg 5 rue Saint-Florent +33 (0)3 88 27 64 54 www.vieuxcronenbourg.euChambres d’hôtes Premium La Celestine M et Mme BAPST Claude 2a rue des planches +33 (0)6 48 13 14 75 www.la-celestine.frCity break n°4020 M et Mme GUTZWILLER Monique et Jean-Louis Rue de la Mésange +33 (0)3 88 35 42 12

CAMPINGS CLASSÉS TOURISME Campingplätze Einstufung Tourismus Campsite classif tourism Camping

■ STRASBOURGCamping CityKamp Strasbourg **** 9 rue de l’Auberge de Jeunesse +33 (0)3 88 30 19 96 www.camping-indigo.com

HÉBERGEMENT COLLECTIFBeherbergungs vereineHostel-type accomodationGroepsaccommodatie

■ STRASBOURGAuberge de Jeunesse des 2 Rives 9 rue des cavaliers +33 (0)3 88 45 54 20 www.fuaj.orgCIARUS 7 rue Finkmatt +33 (0)3 88 15 27 88 www.ciarus.com

■ STRASBOURGRestaurant Marco Polo 5 Ponts Couverts +33 (0)3 88 36 26 81 www.restaurant-marcopolo.frAu petit bois vert 2 quai de la Bruche +33 (0)3 88 32 66 32 www.aupetitboisvert.frArgentoratum 14 rue du Bain aux Plantes +33 (0)3 88 10 21 21Le quai Crêp Art 9 quai Turckheim +33 (0)3 88 13 65 56Le Schnockeloch 1 quai Saint Jean +33 (0)3 88 13 45 04 www.schnockeloch.frLa Ruche 34 rue de la Course +33 (0)3 88 24 07 36 www.larucheauxdeuxreines.frLe Muns 4 rue Thiergarten Quartier Gare +33 (0)9 53 42 95 58 www.lemuns.fr

Bistrot Moderne 3 rue du marais vert +33 (0)3 88 23 21 77 www.bistrotmoderne.comChez Laurette 15 rue du Marais Vert +33 (0)3 90 40 33 39 www.chez-laurette.frLa Vigne 14 rue de Sébastopol +33 (0)3 88 22 01 09Cokoon 6 rue du Faubourg de Pierre +33 (0)9 83 60 09 15 www.cokoon-strasbourg.comPetite cantoche 23 rue du Fosse des Treize +33 (0)3 67 07 80 52Les Innocents 4 rue Paul Muller Simonis +33 (0)3 88 24 63 01 www.les-innocents.frBrasserie au Tribunal 6 quai Finkmatt +33 (0)9 53 17 15 52 Les Toqués du Coin 31 rue Oberlin +33 (0)3 90 23 56 01 www.lestoquesducoin.com

■ ECKBOLSHEIMLa P’tite Cocotte 11a rue du Canal +33 (0)3 88 78 43 30Restaurant Au Bœuf Rouge 24 rue du General Leclerc +33 (0)3 88 78 34 11 www.boeufrouge.eu

■ WOLFISHEIML’entracte 29 rue des Seigneurs +33 (0)3 88 13 27 07 www.l-entracte.fr

■ MUNDOLSHEIMLe Raisin 1 rue des Rossignols +33 (0)3 88 18 13 77Un Café à la Campagne 11 rue de la Gare +33 (0)3 88 83 18 25 www.uncafealacampagne.com

■ SOUFFELWEYERSHEIMAu fil de l’eau 39 route de Bischwiller +33 (0)3 88 20 08 25 www.hotelresto-aufildeleau.fr

La Croix d’Or 8 place du General de Gaulle +33 (0)3 88 18 18 21

À La Carpe 2 rue Du Chemin De Fer +33 (0)3 88 20 58 29 www.restaurant-a-la-carpe.com

Piste des Forts à Mundolsheim (G.ENGEL / EMS)

Page 5: Rhin BL DÉCOUVERTE DE LA CEINTURE DES FORTS AU FIL DE … · Quittez la Place de l’Étoile en direction de la Montagne Verte puis traversez le jardin du Heyritz. Suivez « Montagne

5/9

BL551

DÉCOUVERTE DE LA CEINTURE DES FORTS AU FIL DE L’EAU Erkundung des Festungsgürtels entlang der GewässerDiscovering the Fort Belt along the WaterwaysDe Fortengordel langs het water

JUIN 2018 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com

SERVICES PAR COMMUNES / SERVICEANGEBOTE DER GEMEINDEN / SERVICES IN EACH TOWN / DIENSTEN PER GEMEENTE

RÉPARATEURS DE VÉLOS Fahrrad-Reparatur Bicycle repairs Fietsenmake

■ STRASBOURGCafé-vélo Le maquis 10 place d’Austerlitz +33 (0)9 87 00 75 54Cityzenbike 4 rue du Faubourg-de-Saverne +33 (0)3 88 75 01 53Cycles Blondin 5 rue de la Brigade Alsace +33 (0)3 88 36 22 15Cycles Charly Grosskost 56 rue du Faubourg-National +33 (0)3 88 22 13 73Cycles SUSS-MOREL 33 avenue des Vosges +33 (0)3 88 36 20 33Cycl’Ollier 6 rue de l’Yser, 67000 +33 (0)3 88 34 36 55Cycles TEDONE 158 rue Boecklin +33 (0)3 88 31 56 17Doc’Bike 25 rue du Plan +33 (0)6 88 57 57 48German Bikes 112 route de Schirmeck +33 (0)3 88 78 68 55Go Sport Place des Halles +33 (0)3 69 73 90 46Intersport 32 rue Charles Péguy +33 (0)3 90 20 45 28

JOST Cycles 34 rue du Faubourg-de-Pierre +33 (0)3 88 75 08 00Rustine et Burette 1 rue des Sœurs +33 (0)3 88 24 42 87SOS Vélo SOS bike 10 rue de la Ziegelau +33 (0)6 08 28 58 29StrasBike 17 rue de la 1ère Armée +33 (0)9 53 10 83 24Tendance cycles 7 avenue d’Alsace +33 (0)3 88 24 13 25Cyclable 10 route du Polygone +33 (0)3 88 34 47 53 4 Rue du Faubourg-de-Saverne +33 (0)3 88 75 01 53

■ OBERHAUSBERGENGrange Bike Shop 96 a Route de Saverne +33 (0)3 88 56 30 89

LOCATION DE VÉLO ET VAE**e-Bike und Fahrrad-Vermietunge-bike and Bicycle hire Fietsenverhuur en Elektrische

■ STRASBOURGBoutiques Vélhop• Schiltigheim

3 rue Saint-Charles* +33 (0)3 88 33 68 15 3 rue d’Or* +33 (0)9 65 27 97 25

• Gare Strasbourg Grande verrière niveau -1* +33 (0)9 60 17 74 63

• Koenigshoffen 67 rue des romains* +33 (0)9 64 01 67 00

• Esplanade 23 boulevard de la Victoire* +33 (0)9 62 32 06 46

Station libre-service Vélhop• Gare d’Hoenheim• Espace Européen de l’Entreprise

Rue de Londres*• Mairie de Schiltigheim

7 rue des pompiers*• Robertstau Boecklin

(arrêt du tramway)• Rotonde (arrêt du tramway)• Gare de Strasbourg - Nord• Gare de Strasbourg - Sud*• Parking Broglie*• Parking Austerlitz• Université

23 boulevard de la Victoire*• Place Arnold• Place d’Islande• Place du marché - Neudorf*• Auberge de jeunesse

Rue des Cavaliers*• Ostwald

Hôtel de ville*• Hohwart• Campus d’IllkirchBikerr*** 141 a rue de BâleEspace Cycles & La Longskaterie*** 17 rue de la Brigade Alsace-Lorraine +33 (0)3 88 35 33 81Esprit Cycles – Krutenau*** 18 rue Jacques Peirotes +33(0)3 67 10 68 41

Esprit Cycles Neudorf-Meinau*** 138 avenue de Colmar +33 (0)3 67 10 66 80Esprit Cycles*** - Quartier des Quinze 77 avenue de la Forêt-Noire +33 (0)3 67 10 68 90Esprit Cycles*** - Halles-Tribunal 27-29 rue du Faubourg-de-Pierre +33 (0)3 67 10 68 00

■ BISCHHEIMCycles Isler*** 8 route de Bischwiller +33 (0)3 88 33 61 31

TOILETTES PUBLIQUES Öffentliche Toiletten Public washroomsOpenbare toiletten

■ STRASBOURG5 place du ChâteauAvenue de l’EuropeBarrage Vauban, place du quartier Blanc Boulevard de la Marne, place du marché (non accessibles aux PMR)Bowling, parc de l’OrangerieJardin des Deux Rives rue des CavaliersMairie de Schiltigheim place de la Mairie de SchiltigheimMarché Neudorf rue de RathsamhausenParc de l’ÉtoileParc de la Citadelle rue de Boston

Place d’Austerlitz Place Kléber face à la Maison Rouge (non accessibles aux PMR) Quai Charles Altorffer à côté du Pont NationalRue de la Chapelle à OstwaldParoisse Saint-Guillaume quai des Pêcheurs

■ BISCHHEIMBallastière rue des trois MairesCimetière municipal rue du CimetièrePlace de la République rue de la Robertsau

* Acceptent la carte bancaire. ** Nous préconisons l’utilisation des Vélhop à assistance électrique pour la réalisation de cette boucle. *** Ces loueurs sont également réparateurs.

QUE VISITER ? / BESICHTIGUNGEN? / VISITS? / TE ZIEN?

■ STRASBOURGLe jardin du Heyritz / Jardin du Heyritz / Heyritz Garden / Park Heyritz Chemin du Heyritz

Le site a été labellisé EcoJardin en 2013 pour récompenser sa gestion écologique.

Der Anlage wurde 2013 das EcoJardin-Siegel für ökologische Bewirtschaftung verliehen.

The site was awarded the EcoJardin label in 2013 in recognition of its ecological management.

Dit park heeft het EcoJardin-label vanwege het milieuvriendelijke beheer.

Grande Mosquée / Große Moschee / Grand Mosque 6 rue Averroès www.mosquee-strasbourg.com

Le bâtiment a été pensé par l’architecte italien Paolo Portoghesi. La coupole de l’édifice mesure vingt-quatre mètres de haut

et dix-sept de diamètre. La mosquée est la deuxième plus grande de France. Elle peut accueillir jusqu’à 1 500 fidèles.

Das Bauwerk wurde von dem italienischen Architekten Paolo Portoghesi entworfen. Die Kuppel des Gebäudes ist vierundzwanzig Meter hoch und hat einen Durchmesser von siebzehn Metern. Es ist die zweitgrößte Moschee in Frankreich. Sie bietet Platz für bis zu 1500 Gläubige.

The building was designed by the Italian architect Paolo Portoghesi. Its dome is 24 m high and 17 m in diameter. It is the second largest mosque in France and welcomes up to 1,500 worshippers.

De Grote Moskee is ontworpen door de Italiaanse architect Paolo Portoghesi. De koepel van het bouwwerk is 24 meter hoog en heeft een doorsnee van 17 meter. Het is de een na grootste moskee in Frankrijk met plaats voor 1.500 mensen.

Parc Eugène Imbs / Park Eugène Imbs / Eugène Imbs Park Route de Schirmeck

Le parc tient son nom d’Eugène Imbs, à la fois charpentier, permanent syndical, directeur d’imprimeries, conseiller municipal et adjoint au maire de Strasbourg du 20e siècle.

Der Park ist nach Eugène Imbs benannt, der im 20. Jahrhundert Zimmermann, Gewerkschaftsfunktionär, Druckereidirektor und stellvertretender Bürgermeister von Straßburg war.

The park is named after Eugène Imbs, who was a joiner, permanent trade union representative, director of printing works, town councillor and deputy mayor of Strasbourg in the 20th century.

Het park dankt zijn naam aan Eugène Imbs, die timmerman, vaste medewerker bij de vakbond, directeur van diverse drukkerijen,

gemeenteraadslid en tegelijk locoburgemeester van Straatsburg was in de 20e eeuw.

L’Église Saint Arbogast / Kirche Saint Arbogast / St. Arbogast’s Church / Kerk Saint-Arbogast 8 rue des Mérovingiens

Construite en 1910, cette église est originale grâce à sa construction en colombage.

Die Kirche wurde 1910 in einer ungewöhnlichen Fachwerkbauweise errichtet.

Built in 1910, the church’s originality lies in its half-timbered structure.

Originele vakwerkkerk uit 1910.

Piste des Forts / Radweg zu den / The Fort Trail / Forts Fortenpad

La piste des forts est un itinéraire cyclable franco-allemand long de 85 km. Tout le long de l’itinéraire, la piste vous emmène à la découverte des 19 forts qui entourent la

Page 6: Rhin BL DÉCOUVERTE DE LA CEINTURE DES FORTS AU FIL DE … · Quittez la Place de l’Étoile en direction de la Montagne Verte puis traversez le jardin du Heyritz. Suivez « Montagne

6/9

BL551

DÉCOUVERTE DE LA CEINTURE DES FORTS AU FIL DE L’EAU Erkundung des Festungsgürtels entlang der GewässerDiscovering the Fort Belt along the WaterwaysDe Fortengordel langs het water

JUIN 2018 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com

QUE VISITER ? / BESICHTIGUNGEN? / VISITS? / TE ZIEN?

ville de Strasbourg, patrimoine exceptionnel appelé « La ceinture des Forts ».

Der Radweg zu den Forts ist ein 85 km langer deutsch-französischer Radweg. Entlang dem Radweg sind 19 Forts gelegen, welche Straßburg umgeben und das außergewöhnliche Kulturerbe des sog. Festungsgürtels bilden.

The Fort Trail is a Franco-German cycle route covering 85 km. The trail takes you on a discovery tour of 19 forts surrounding Strasbourg. This exceptional heritage is called “the Fort Belt”.

Het Fortenpad is een Frans-Duitse fietsroute van 85 kilometer. Dit pad gaat langs de 14 forten en 5 tussenforten van de Gordel van Straatsburg die de stad omsluit.

Le CREPS et la villa Schweitzer / Das CREPS und Schweitzer-Villa / CREPS and Villa Schweitzer / Villa Schweitzer en de CREPS 4 allée du Sommerhof

Ancienne villa du brasseur Gruber, la villa a été renommée Villa Schweitzer pour accueillir un orphelinat en 1933. À la Libération, le bâtiment héberge le Centre Régional d’Éducation Populaire et Sportive (CREPS).

Die frühere Villa des Brauereibesitzer Gruber wurde in Schweitzer-Villa umbenannt, als dort 1933 ein Waisenhaus eingerichtet wurde. Nach der Befreiung wurde das Zentrum für Sportförderung CREPS in dem Gebäude untergebracht.

Formerly belonging to Gruber, a brewer, the villa was renamed Villa Schweitzer and housed an orphanage in 1933. After the Second World War, the building became home to the Regional Centre of Popular and Sport Education (CREPS).

De voormalige villa van brouwer Gruber is omgedoopt tot Villa Schweitzer toen het een weeshuis werd in 1933. Na de Bevrijding werd de villa het hoofdkantoor van het Regionale Centrum voor Sport- en Volksscholing (CREPS).

Ancienne maison d’octroi / Altes Zollhaus / Former customs house / Voormalig octrooienhuis Rue des capucins

À la limite des bancs communaux de Strasbourg et Eckbolsheim, l’ancienne maison d’octroi avait pour fonction de faire payer une contribution indirecte sur l’entrée des marchandises dans la ville.

Das an der Gemarkungsgrenze zwischen Straßburg und Eckbolsheim gelegene alte Zollhaus wurde genutzt, um eine indirekte Abgabe für die Einfuhr von Waren in die Stadt zu erheben.

Located on the edge of the municipal lands between Strasbourg and Eckbolsheim, the former customs house levied duties when goods were brought into the town.

Het octrooienhuis op de gemeentegrens van Straatsburg en Eckbolsheim had als functie het heffen van indirecte bijdragen op de import van koopwaar in de stad.

■ ECKBOLSHEIMParc Naturel Urbain du Niederholz / Städtischer Naturpark Niederholz / Niederholz

Urban Nature Park / Stedelijk Natuurpark van Niederholz Rue Niederholz

Connecté à la piste cyclable qui longe le Canal de la Bruche, le bois offre diverses promenades, à pieds ou à vélo le long des chemins aménagés. Piques niques possibles.

Durch die Wälder, die über den Radweg erreichbar sind, der am Bruche-Kanal entlang verläuft, führen verschiedene Wander- und Radwege. Picknickplätze vorhanden.

Linked to the cycle track running along the Bruche Canal, the wood offers a variety of walks and rides along dedicated paths. You can also picnic here.

Er zijn veel wandel-, fiets- en picknickmogelijkheden in dit bos dat te bereiken is vanaf het fietspad langs het Kanaal van de Bruche.

Canal de la Bruche / Bruche-Kanal / The Bruche Canal / Kanaal van de Bruche

Ce canal, réalisé par Vauban, a été mis en fonction en août 1682. Long de 19,8 km, il est ponctué de 11 écluses compensant un dénivelé de 29 mètres. Très utile à la ville de Strasbourg, il a notamment permis d’apporter les pierres de grès des Vosges nécessaires à la construction de la citadelle. L’ancien chemin de halage est aujourd’hui aménagé en véloroute transfrontalière et fait partie de l’EuroVelo 5. Le canal de la Bruche est très fréquenté par les promeneurs et les pêcheurs, à pieds comme à vélo.

Der von Vauban geplante Kanal wurde 1682 in Betrieb genommen. Er ist 19,8 km lang und verfügt über 11 Schleusen, mit denen ein Höhenunterschied von 29 Metern überwunden werden kann. Für Straßburg war er von großem Nutzen, u. a. wurde der Vogesensandstein für den Bau der Zitadelle über den Kanal transportiert. Der alte Treidelweg wird heute als grenzüberschreitender Radweg genutzt und ist Teil des Radwanderwegs EuroVelo 5. Der Bruche-Kanal ist beliebt bei Ausflüglern und Anglern, die zu Fuß oder mit dem Rad unterwegs sind.

Built by Vauban, the Canal became operational in August 1682. It is 19.8 km long with 11 locks compensating a height difference of 29 m. It proved very useful to the City of Strasbourg allowing the sandstone rocks required to build the Citadel to be transported from the Vosges Mountains. The former tow path has been converted into a cross-border cycle route and is part of EuroVelo 5. The Bruche Canal is very popular with anglers, ramblers and cyclists.

Dit door Vauban aangelegde kanaal werd in augustus 1682 in gebruik gesteld. Het kanaal is 19,8 kilometer lang en heeft 11 sluizen die een hoogteverschil van 29 meter compenseren. Het kanaal was belangrijk voor de stad Straatsburg, in het bijzonder voor de aanvoer van zandsteen uit de Vogezen voor de bouw van de citadel. Het voormalige jaagpad is nu een traject van de grensoverschrijdend fietsroute EuroVelo 5. Het Kanaal van de Bruche is een geliefde wandel- en hengelplek.

■ WOLFISHEIMParc du Fort Kléber / Park Fort Kléber / Fort Kléber Park Rue du Fort Kléber +33 (0)3 88 78 14 19

Le parc du Fort Kléber a été créé dans un ancien fort militaire et a ouvert ses portes en juin 2010. Le parc propose des installations sportives et des jeux pour l’éveil physique et sportif des enfants. On peut également se promener autour d’une ferme et d’une mare pédagogique.

Der Park am Fort Kléber wurde in einer ehemaligen Festungsanlage eingerichtet und im Juni 2010 eröffnet. Der Park bietet Sport- und Spielanlagen, auf denen Kinder sich austoben können. Spazierwege führen vorbei an einem Bauernhof und an einem Lehrteich.

Fort Kléber Park was founded in a former military fort and opened its doors to the public in June 2010. The park offers sports facilities, games and fitness and sports activities for children. You can also stroll round the farm and enjoy learning activities around the pond.

Het park van Fort Kléber werd aangelegd in een militair fort en is open sinds juni 2010. In dit park: sport- en ludieke toestellen en spellen voor kinderen. Verder is er een wandeling rond een boerderij en een waterplas met informatiepanelen.

■ OBERSHAUSBERGENFort Frère +33 (0)6 98 23 30 14 Rue de la Colline www.fort-frere.eu

Il a été construit de 1872 à 1875. La visite guidée du Fort est disponible pour les individuels et les groupes. Elle permet de s’intéresser à l’ensemble de l’édifice via la chapelle, le magasin à poudre, le monte-charge, le casernement, l’infirmerie et la cuisine.

Das Fort wurde von 1872 bis 1875 erbaut. Führungen durch das Fort werden für Einzelpersonen und für Gruppen angeboten. Besichtigt wird dabei die gesamte Anlage mit Kapelle, Pulvermagazin, Lastenaufzug, Quartiere, Krankenzimmer und Küche.

The fort was built between 1872 and 1875. A guided tour of the fort is available for individuals and groups. You can visit the entire edifice with its chapel, gunpowder magazine, hoist, barracks, infirmary and kitchen.

Fort Frère werd gebouwd tussen 1872 en 1875. Er worden rondleidingen met uitleg gegeven voor individuelen en groepen. De rondleiding beslaat het hele bouwwerk: de kapel, het kruithuis, de goederenlift, de kazerne, het hospitaal en de keuken.

■ MITTELHAUSBERGENLe Point Fort Ancien abri A28A rue de la Côté +33 (0)3 88 27 14 27

Le Point Fort est une galerie d’art contemporain située dans un ancien abri d’artillerie. La visite du lieu est gratuite et ouverte à tous.

Le Point Fort ist eine Galerie für zeitgenössische Kunst, die in einem Artillerie-Unterstand eingerichtet wurde. Der Eintritt ist frei und offen für alle.

Point Fort is a contemporary art gallery located in a former artillery shelter. It is open to the public and free of charge.

Een in een voormalige artilleriebunker gehuisveste kunstgalerie. Gratis toegang voor elk publiek.

■ NIEDERHAUSBERGENAncien fort Foch / Ehemaliges Fort Foch / Former Foch Fort

L’ancien fort fait partie de la ceinture fortifiée de la ville de Strasbourg mise en place par les prussiens. Aujourd’hui et depuis 1972, le fort est affecté au ministère de l’Éducation nationale et il abrite l’unité de primatologie de l’Université de Strasbourg.

Das ehemalige Fort ist Teil des Festungsgürtels von Straßburg, der von den Preußen angelegt wurde. Seit 1972 ist das Bildungsministerium für das Fort zuständig, in dem sich nun die Abteilung Primatologie der Universität Straßburg befindet.

The former fort is part of the fortified belt of Strasbourg built by the Prussians. Since 1972, it has been allocated to the Ministry of National Education and today houses Strasbourg University’s primatology unit.

Het oude fort hoort bij de door de Pruisen gebouwde Gordel van Straatsburg. Dit fort is sinds 1972 toegewezen aan het Ministerie van Onderwijs en huisvest de faculteit primatologie van de Universiteit van Straatsburg.

■ MUNDOLSHEIMAncien fort Ducrot / Ehemaliges Fort Ducrot / Former Ducrot Fort / +33 (0)6 36 99 19 55

Piste des Forts à Mittelhausbergen (E. LAEMMEL / EMS)

Page 7: Rhin BL DÉCOUVERTE DE LA CEINTURE DES FORTS AU FIL DE … · Quittez la Place de l’Étoile en direction de la Montagne Verte puis traversez le jardin du Heyritz. Suivez « Montagne

7/9

BL551

DÉCOUVERTE DE LA CEINTURE DES FORTS AU FIL DE L’EAU Erkundung des Festungsgürtels entlang der GewässerDiscovering the Fort Belt along the WaterwaysDe Fortengordel langs het water

JUIN 2018 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com

QUE VISITER ? / BESICHTIGUNGEN? / VISITS? / TE ZIEN?

Terminé en 1882, le Fort a été réhabilité pour retrouver son aspect d’origine. L’association Les amis du Fort Ducrot font vivre le fort en organisant son entretien, sa réhabilitation et en proposant des visites. Il est ouvert au public tous les premiers samedi du mois à 14 h.

Das 1882 fertiggestellte Fort wurde saniert, um ihm wieder sein ursprüngliches Aussehen zu geben. Der Verein Les amis du Fort Ducrot kümmert sich um den Unterhalt und die Sanierung und bietet Besichtigungen an. Das Fort wird jeden ersten Samstag im Monat um 14.00 Uhr für Besucher geöffnet.

Completed in 1882, the Fort has been restored to its original state. The association “Les amis du Fort Ducrot” have given the fort a new lease of life by organising its upkeep, restoration and proposing tours of the site. It is open to the public every first Saturday in the month at 14:00.

Dit fort uit 1882 is weer in zijn staat van oorsprong. De vereniging Vrienden van Fort Ducrot blazen leven in het fort door het onderhoud te verzorgen en rondleidingen te organiseren. Open op elke eerste zaterdag van de maand om 14 uur.

Fort Desaix / Desaix Fort Route de Brumath

Le Fort Desaix appartient à la ceinture de forts de Strasbourg. Il accueille désormais un stand de tir (Société de Tir de Strasbourg).

Fort Desaix ist Teil des Straßburger Festungsgürtels. Jetzt befindet sich dort eine Schießanlage der Schützengesellschaft Straßburg (Société de Tir de Strasbourg).

Desaix Fort is part of the Fort Belt around Strasbourg. It now houses a shooting gallery (Société de Tir de Strasbourg).

Ook fort Desaix is een fort van de Gordel van Straatsburg. Nu is er een schietbaan in gevestigd (Société de Tir de Strasbourg).

Jardin botanique de la Gloeckelsberg / Botanischer Garten Gloeckelsberg / Gloeckelsberg Botanical Garden / Botanische tuin van de Gloeckelsberg Sur le coteau, accessible par la piste des Forts

Accessible par la Piste des forts, le Gloeckelsberg offre une promenade bucolique.

Der Gloeckelsberg ist über den Radweg zu den Forts erreichbar und bietet Gelegenheit für einen idyllischen Spaziergang.

Accessible from the Fort Trail, Gloeckelsberg offers a moment of pastoral pleasure.

De Gloeckelsberg is toegankelijk via het Fortenpad, ideaal voor een landelijke rustpauze.

Le gite communal de la Forge / Gästehaus Le Gîte communal de la Forge / La Forge communal gîte / Vakantiewoning La Forge 36 rue du Général de Gaulle

Datant du 17e siècle, le gîte est la plus ancienne maison de Mundoslheim.

Das Gästehaus aus dem 17. Jahrhundert ist das älteste Haus in Mundolsheim.

Built in the 17th century, the gîte is located in the oldest house in Mundoslheim.

Het oudste huis van Mundoslheim uit de 17e eeuw is nu te huren als vakantiewoning.

■ SOUFFELWEYERSHEIMPort de Souffelweyersheim / Hafen von Souffelweyersheim / Souffelweyersheim Port / Haven van Souffelweyersheim 54 rue du Canal

Petit port bucolique et fleuri.

Kleiner idyllischer und begrünter Hafen.

A charming rural port decked with flowers.

Klein maar fleurig en bruisend haventje.

■ STRASBOURGLe lieu d’Europe 8 rue Boecklin +33 (0)3 68 00 09 10 www.lieudeurope.strasbourg.eu

Le lieu d’Europe est un lieu « d’éducation à la citoyenneté européenne ». Situé au cœur du quartier européen, le lieu d’Europe accueille gratuitement et librement les visiteurs pour les renseigner sur l’histoire européenne.

Der Lieu d’Europe ist ein Ort, an dem die Herausbildung einer Unionsbürgerschaft gefördert werden soll. Der mitten im Europaviertel gelegen Lieu d’Europe steht allen Besuchern kostenlos offen und bietet Informationen über die europäische Geschichte.

Lieu d’Europe is a centre for “education in European citizenship”. Located at the heart of the European district, Lieu d’Europe welcomes all visitors free of charge and provides information on European history.

In Lieu d’Europe staat het Europees burgerschap centraal. Lieu d’Europe ligt midden in de Europese wijk en informeert bezoekers gratis over de Europese geschiedenis.

Le quartier européen / Europaviertel / The European District / Europese wijk 1 avenue du Président Robert Schuman +33 (0)3 88 17 40 01 www.europarl.europa.eu

Ce quartier doit son nom aux nombreuses institutions européennes qui le compose : le Conseil de l’Europe, le Centre européen de la jeunesse, la Cour européenne des droits de l’homme, la Direction européenne de la qualité du médicament, l’Observatoire européen de l’audiovisuel ainsi que la chaine ARTE… Le quartier européen, qui couvre les quartiers de l’Orangerie, de la Robertsau et du Wacken, accueille aussi le célèbre Parlement Européen. Parlement européen : Son hémicycle, d’une capacité de 750 places, achevé en 1999, accueille les sessions mensuelles du Parlement. L’architecture de l’immeuble, repose sur l’alliance du cercle et de l’ellipse et s’organise en différents volumes bien identifiés.

Das Viertel verdankt seinen Namen den zahlreichen dort ansässigen europäischen Einrichtungen: Europarat, Europäisches Jugendzentrum, Europäischer Gerichtshof für Menschenrechte, Europäische Direktion für Arzneimittelqualität, Europäische audiovisuelle Informationsstelle, der Sender ARTE... Im Europaviertel, das sich über die Stadtteile Orangerie, Robertsau und Wacken erstreckt, befindet sich auch das berühmte Europäische Parlament. Europäisches Parlament: Im 1999 fertiggestellten Plenarsaal mit 750 Sitzplätzen finden die monatlichen Parlamentssitzungen statt. Die Architektur des Gebäudes beruht auf dem Zusammenspiel einer runden und einer elliptischen Form und ist in klar voneinander geschiedene Körper gegliedert.

The district is so named for the many European institutions it hosts: the Council of Europe, the European Youth Centre, the European Court of Human Rights, the European Directorate for the Quality of Medicines, the European Audiovisual Observatory and the TV channel ARTE. The European District covers areas in the Orangerie, La Robertsau and Wacken and is also home to the famous European Parliament. The European Parliament: its hemicycle with a seating capacity of 750 was

completed in 1999 and hosts monthly sessions of the Parliament. The building’s architecture is based on a balance between circles and ellipses in a series of easily identifiable volumes.

De wijk dankt zijn naam aan de talloze Europese instellingen die zich er bevinden: de Europese Raad, het Europese Jeugdcentrum, het Europese Hof voor de Rechten van de Mens, het Europese Geneesmiddelenbureau, het Europees Audiovisueel Observatorium, de televisiezender ARTE… en natuurlijk het Europees Parlement. De Europese wijk bestaat uit de wijken Orangerie, Robertsau en Wacken. Europees Parlement: in het amfitheater met 750 plaatsen, in gebruik sinds 1999, worden de maandelijkse Parlementszittingen gehouden. De architectuur van dit bouwwerk verbindt cirkel en ovaal en is onderverdeeld in verschillende, duidelijke ruimtes.

Parc de l’Orangerie / Park Orangerie / Orangerie Park

Situé face au Palais de l’Europe, le parc de l’Orangerie fait 26 hectares et abrite des orangers d’où il tient son nom depuis la Révolution. On y trouve un zoo, une mini-ferme, un centre de réintroduction de cigognes, un bowling, un circuit de voitures pour enfants, des aires de jeux et des terrains de sports. On peut naviguer en barque sur le lac. Le site a été labellisé EcoJardin en 2013 pour récompenser sa gestion écologique.

Der gegenüber dem Palais de l’Europe gelegene Parc de l’Orangerie misst 26 Hektar und verdankt seinen Namen den Orangenbäumen, die nach der Französischen Revolution hier gepflanzt wurden. Im Park befindet sich ein Zoo, ein Mini-Bauernhof, ein Zentrum für die Wiederansiedelung von Störchen, eine Bowlingbahn, ein Auto-Parcours für Kinder sowie Spiel- und Sportplätze. Auf dem See kann man Bootfahren. Der Anlage wurde 2013 das EcoJardin-Siegel für ökologische Bewirtschaftung verliehen.

Orange trees grow in the 26-hectare Orangerie Park located opposite the Palais de l’Europe - hence the name it has borne since the French Revolution. The park also boasts a zoo, mini farm, stork reintegration centre, tenpin bowling alley, a car ride for children, play areas and sports fields. You can also go rowing on the lake. The park was awarded the EcoJardin label in 2013 in recognition of its ecological management.

Dit park van 26 hectare ligt tegenover het Europapaleis en dankt zijn naam aan de sinaasappelbomen die er sinds de Franse Revolutie staan. In het park ligt een dierentuin, een kinderboerderij, een opvangcentrum voor ooievaars, een bowlingbaan, een racecircuit voor kinderen, speeltuintjes en sportvelden. Er worden bootjes verhuurd om te roeien op het meertje. Dit park heeft sinds 2013 het EcoJardin-label vanwege het milieuvriendelijke beheer.

Parc des Contades / Park van Contades / Contades Park Quartier des Contades

Le parc des Contades a été ouvert en 1764 sur l’emplacement d’un ancien champ de tir. On peut y admirer un kiosque à musique datant de 1882, la villa Osterlof classée au titre Parlement Européen (INFRA / ADT)

Page 8: Rhin BL DÉCOUVERTE DE LA CEINTURE DES FORTS AU FIL DE … · Quittez la Place de l’Étoile en direction de la Montagne Verte puis traversez le jardin du Heyritz. Suivez « Montagne

8/9

BL551

DÉCOUVERTE DE LA CEINTURE DES FORTS AU FIL DE L’EAU Erkundung des Festungsgürtels entlang der GewässerDiscovering the Fort Belt along the WaterwaysDe Fortengordel langs het water

JUIN 2018 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com

QUE VISITER ? / BESICHTIGUNGEN? / VISITS? / TE ZIEN?

des monuments historiques depuis 1992, ou encore la synagogue de la Paix.

Der Parc des Contades wurde 1764 auf dem Gelände eines ehemaligen Schießstandes eröffnet. Zu sehen ist hier ein Musik-Pavillon von 1882, die seit 1992 unter Denkmalschutz stehende Villa Osterlof und die Friedenssynagoge.

Contades Park was opened in 1764 on the site of a former shooting gallery. You can admire a bandstand dating back to 1882, Villa Osterlof (listed as a historical monument since 1992) and the Synagogue of Peace.

Het Park van Contadès werd geopend in 1764 op de plek van de voormalige schietbaan. Er staat een muziektentje uit 1882, de Villa Osterhof staat sinds 1992 op de Monumentenlijst. Hier bevindt zich ook de Vredessynagoge.

Place et jardin de la République Assurant la transition entre l’ancienne

ville et la Neustadt, cette place impériale et d’apparat, conçue en 1887, forme une place-jardin destinée à mettre en valeur les édifices officiels qui la bordent.

Der herrschaftliche Prachtplatz verbindet die Altstadt mit der Neustadt. Die 1887 angelegte Grünfläche ist von repräsentativen öffentlichen Gebäuden umgeben.

Forming the transition between the old town and the Neustadt, this splendid, imperial square and garden was built in 1887 to enhance the magnificence of the official buildings that surround it.

Dit keizerlijke paradeplein uit 1887 verbindt de oude stad met de nieuwe, Neustadt. Het plein is nu eerder een park dat de omliggende officiële gebouwen extra mooi doet uitkomen.

Le palais impérial / Kaiserpalast / The Imperial Palace / Keizerlijk paleis

Appelé également Palais du Rhin, il est un emblème de l’architecture prussienne.

Auch Rheinpalast genannt, ist er ein Wahrzeichen preußischer Architektur.

Called the Palais du Rhin, it is emblematic of Prussian architecture.

Ook wel Rijnpaleis genoemd. Een typisch voorbeeld van de Pruisische architectuur.

Le Théâtre national de Strasbourg / Nationaltheater Straßburg Nationale / The National Theatre of Strasbourg / Schouwburg van Straatsburg +33 (0)3 88 24 88 24 www.tns.fr

Situé dans le Palais de la Diète d’Alsace-Lorraine, construit entre 1888 et 1892 dans un style néoclassique, le théâtre est le seul Théâtre National de France de province.

Das einzige französische Nationaltheater außerhalb von Paris befindet sich im ehemaligen Sitzungsgebäude des Landesausschusses Elsass-Lothringen, das von 1888 bis 1892 im neoklassizistischen Stil erbaut wurde.

Located in the Alsace-Lorraine Diet Palace, it was built between 1888 and 1892 in a neoclassical style and is the only national theatre in France outside Paris.

Gevestigd in het Palais de la Diète d’Alsace-Lorraine, gebouwd tussen 1888 en

1892 in neoklassieke stijl. De enige nationale schouwburg van Frankrijk in de provincie.

La Bibliothèque nationale et universitaire de Strasbourg / National- und Universitätsbibliothek Straßburg / The National and University Library of Strasbourg / Nationale universiteitsbibliotheek van Straatsburg +33 (0)3 88 25 28 00 www.bnu.fr

Elle renferme l’un des plus beaux fonds patrimoniaux de France.

Sie enthält eines der bedeutendsten Kulturgüter Frankreichs.

It is home to one of the most wonderful heritage collections in France.

Dit gebouw bevat een van de mooiste collecties oude documenten van Frankrijk.

Centre du Dessin et de l’Illustration Tomi Ungerer / Tomi-Ungerer-Museum / Tomi Ungerer Museum and Centre for Illustration / Tekening- en Illustratiecentrum Tomi Ungerer 2 avenue de la Marseillaise +33 (0)3 88 88 50 04 www.musees.strasbourg.eu/musee-tomi-ungerer

Le centre est consacré à l’œuvre graphique de Tomi Ungerer, dessinateur et illustrateur né en 1931 à Strasbourg. Dans un parcours thématique constitué de 250 œuvres originales, le centre présente les différents genres abordés par l’artiste, les dessins de livres pour enfants, les affiches publicitaires et les dessins satiriques.

Das Museum ist dem grafischen Werk des 1931 in Straßburg geborenen Zeichners und Illustrators Tomi Ungerer gewidmet. Die thematisch gegliederte Ausstellung zeigt 250 Originalwerke aus den verschiedenen Bereichen, in denen der Künstler tätig ist, Kinderbuchillustrationen, Werbeplakate und Karikaturen.

The centre is devoted to the graphic works of Tomi Ungerer, an illustrator born in Strasbourg in 1931. Through a themed trail made up of 250 original works, the centre presents the different genres explored by the artist including illustrations for children’s books, advertising posters and satirical drawings.

Een museum gewijd aan het werk van Tomi Ungerer, tekenaar en illustrator, in 1931 geboren in Straatsburg. De expositie bevat 250 originele werken waarin de verschillende door de kunstenaar uitgewerkte thema’s, zijn tekeningen voor kinderboeken, reclameposters en satirische tekeningen aan bod komen.

Place Broglie La Place Broglie est l’ancienne place

du Marché-aux-Chevaux de Strasbourg. C’est ici, en 1792, que La Marseillaise retentit pour la première fois devant l’Hôtel de Ville, après avoir été rédigée dans la nuit du 25 au 26 avril 1792 par Rouget de L’Isle, alors en garnison à Strasbourg.

Der Place Broglie ist der ehemalige Straßburger Pferdemarkt. Hier vor dem Rathaus erklang 1792 erstmals die Marseillaise, die der zu dieser Zeit in Straßburg stationierte Rouget

de L’Isle in der Nacht vom 25. auf den 26. April 1792 geschrieben hatte.

The Strasbourg horse market used to be held in this square. It is also here in 1792 that the Marseillaise was sung for the very first time in front of the City Hall. It was written in the night of 25th to 26th April 1792 by Rouget de L’Isle, who was garrisoned in Strasbourg at this time.

Place Broglie was vroeger het paardenmarktplein van Straatsburg. Hier werd in 1792 voor het eerst de Marseillaise gezongen voor het stadhuis. Het Franse volkslied werd in de nacht van 25 op 26 april 1792 geschreven door Rouget de l’Isle, die toen garnizoen hield in Straatsburg.

La Neustadt Patrimoine exceptionnel, le quartier

de la Neustadt (nouvelle ville) peut aussi être appelé « quartier allemand » ou « quartier impérial ». Cet ensemble urbain fut construit par les allemands durant la cession de l’Alsace-Lorraine. Le 9 juillet 2017, la Neustadt à fait l’objet d’une extension de l’inscription au Patrimoine mondial de l’Unesco, rejoignant ainsi la Grande-Ile, inscrite depuis 1988.

Die Neustadt zählt zum Weltkulturerbe und wird auch „Deutsches Viertel“ oder „Kaiserviertel.“ genannt. Der Stadtteil wurde in der Zeit erbaut, als Elsass-Lothringen unter deutscher Verwaltung stand. Am 9. Juli 2017 wurde die Neustadt, wie 1988 bereits die Grande-Ile, in die Liste des UNESCO-Weltkulturerbes aufgenommen.

The Neustadt (new town) district is also known as the “German quarter” or the “Imperial quarter”. This urban area was built when Alsace and Lorraine were under German rule. On 9th July 2017, the Neustadt became an extension of the area listed under UNESCO’s World Heritage programme, joining the Grande-Ile, listed since 1988.

De wijk van de Nieuwe Stad, Neustadt, is bijzonder. De wijk zou ook Duitse wijk of Keizerswijk kunnen worden genoemd, omdat hij aangelegd werd tussen 1871 en 1918, toen de Elzas door Duitsland ingelijfd was. Op 9 juli 2017 werd Neustadt bijgeschreven op de werelderfgoedlijst van de UNESCO als aanvulling op de in 1988 toegevoegde Grande-Île.

Opéra National / National Opera House 19 place Broglie +33 (0)3 68 98 51 80 www.operanationaldurhin.eu

Situé sur la place Broglie, l’Opéra de Strasbourg et sa belle façade néo-classique fait partie de l’Opéra National du Rhin (avec Mulhouse) qui accueille un orchestre philarmonique, un orchestre symphonique et un ballet.

Die am Place Broglie gelegene Straßburger Oper mit ihrer schönen neoklassizistischen Fassade gehört zur Opéra National du Rhin (zusammen mit Mulhouse), die über ein Philharmonieorchester, ein Symphonieorchester und ein Ballett verfügt.

Located in Place Broglie, the Strasbourg Opera House with its beautiful neoclassical

facade belongs to the Opéra National du Rhin (with Mulhouse) and is home to a Philharmonic Orchestra, and Symphony Orchestra and a Ballet Company.

De Opera van Straatsburg met zijn fraaie neoklassieke gevel ligt aan de Place Broglie. Deze opera maakt deel uit van de Opéra National du Rhin (met Mulhouse) en heeft een filharmonisch orkest, een symfonisch orkest en een ballet.

Église protestante Saint-Pierre le Jeune / Evangelische Kirche Saint-Pierre le Jeune / St. Pierre le Jeune Protestant Church / Protestantse kerk Saint-Pierre le Jeune 3 rue de la Nuée-Bleue

Située dans le cœur historique de la ville, l’église est rattachée au culte protestant.

Die evangelische Kirche steht im historischen Zentrum der Stadt.

Located in the historical heart of Strasbourg, the church is for Protestant worship.

Kerk in het hart van de oude binnenstad.

Synagogue du quai Kléber / Synagoge am Quai Kléber / Synagogue of Quai Kléber / Synagoge Quai Kléber 2 quai Kléber

L’ancienne synagogue du quai Kléber a été remplacée par un square, devant le centre commercial de la Place des Halles. L’édifice avait été bâti en 1897 dans un style néo roman. Avec une capacité de 1 600 places, la synagogue pouvait accueillir l’ensemble de la communauté juive de l’époque. En 1940, les jeunesses hitlériennes incendient l’édifice avant qu’il ne soit dynamité en 1941. L’Allée des Justes parmi les nations, inaugurée en 2012, témoigne du passé du lieu.

An der Stelle der ehemaligen Synagoge am Quai Kléber befindet sich heute eine Grünfläche vor dem Einkaufszentrum Place des Halles. Der Bau war 1897 im neoromanischen Stil errichtet worden. Die Synagoge bot Platz für 1600 Gläubige und damit für die ganze damalige jüdische Gemeinde. 1940 setzte ein Hitlerjugend-Kommando das Gebäude in Brand, die Überreste wurden 1941 gesprengt. Die 2012 eingeweihte Allée des Justes parmi les nations (Allée der Gerechten unter den Völkern) legt Zeugnis von der Vergangenheit des Ortes ab.

A square in front of the Place des Halles shopping mall now lies where the former synagogue of Quai Kléber used to stand. The synagogue was built in 1897 in the neo-Romanesque style. With its seating capacity of 1600, it could welcome the entire Jewish community at that time. In 1940, the building was burnt down by the Hitler Youth and dynamited in 1941. The alley of the righteous among the nations (Allée des Justes parmi les nations), inaugurated in 2012, bears witness to this past.

Op de plaats waar vroeger de synagoge stond op de Quai Kléber, voor winkelcentrum Les Halles, ligt nu een plantsoen. Het gebedshuis werd in 1897 gebouwd in neoromaanse stijl. De synagoge kon 1600 gelovigen ontvangen, de totale Joodse gemeenschap van die dagen. In 1940 staken jongelui van de Hitlerjugend

Page 9: Rhin BL DÉCOUVERTE DE LA CEINTURE DES FORTS AU FIL DE … · Quittez la Place de l’Étoile en direction de la Montagne Verte puis traversez le jardin du Heyritz. Suivez « Montagne

9/9

BL551

DÉCOUVERTE DE LA CEINTURE DES FORTS AU FIL DE L’EAU Erkundung des Festungsgürtels entlang der GewässerDiscovering the Fort Belt along the WaterwaysDe Fortengordel langs het water

JUIN 2018 - www.alsaceavelo.fr / www.radfahrenimelsass.de / www.cyclinginalsace.com

het gebouw in brand. In 1941 werden de resten opgeblazen. De in 2012 officieel geopende Allée des Justes parmi les Nations getuigt van het verleden van de plaats.

Église Saint-Jean / Kirche Saint-Jean / St. Jean’s Church / Kerk Saint-Jean 13 quai Saint-Jean

Église catholique, elle est dédiée à Saint Jean Baptiste.

Die katholische Kirche ist Johannes dem Täufer geweiht.

This Catholic church is dedicated to St. John the Baptist.

Aan Johannes de Doper gewijde katholieke kerk.

Église Saint-Pierre le Vieux / Kirche Saint-Pierre le Vieux / St. Pierre le Vieux Church / Kerk Saint-Pierre le Vieux Place Saint-Pierre-le-Vieux

Le bâtiment est traversé par plusieurs siècles de modifications. En effet, l’église porte des vestiges de l’époque mérovingienne, puis des vestiges de construction gothique. Aujourd’hui le culte protestant et catholique se partage l’édifice.

Das Gebäude wurde über die Jahrhunderte hinweg immer wieder umgebaut. Das Kirchengebäude enthält Überreste aus merowingischer Zeit und Überreste eines gotischen Baus. Heute werden in dem Gebäude evangelische und katholische Gottesdienste abgehalten.

The building is marked by several centuries of transformations. The church boasts traces of the Merovingian period and vestiges of its Gothic construction. Today, the church is shared by Protestant and Catholic worshippers.

Door de eeuwen heen heeft het gebouw talloze wijzigingen ondergaan. De kerk bezit nog resten uit de Merovingische tijd en van de gotische bouw. In deze kerk worden zowel protestantse als katholieke diensten gehouden.

La Petite France Plus célèbre quartier de Strasbourg,

la Petite France est classée au Patrimoine mondial de l’Humanité de l’UNESCO depuis 1988. Le quartier, traversé par quatre canaux, a conservé de nombreuses maisons à colombages. Autrefois, il abritait beaucoup de tanneurs, de pêcheurs et de meuniers.

Der bekannteste Straßburger Stadtteil La Petite France zählt seit 1988 zum UNESCO-Weltkulturerbe. Durch den Stadtteil mit seinen zahlreichen Fachwerkhäusern fließen vier Kanäle. Früher lebten hier viele Gerber, Fischer und Müller.

The most famous district in Strasbourg, La Petite France was listed by UNESCO as a World Heritage site in 1988. The district is crisscrossed by 4 canals and has preserved many half-timbered houses. In the olden days, it was home to tanners, fishermen and millers.

De beroemdste wijk van Straatsburg. La Petite France staat sinds 1988 op de werelderfgoedlijst van de UNESCO. De wijk wordt doorkruist door vier grachten. Veel van de vakwerkhuizen zijn behouden gebleven. Vroeger woonden en werkten hier veel leerlooiers, vissers en molenaars.

Barrage Vauban / Dam van Vauban / Vauban Dam Place du quartier blanc - rue Sainte-Marguerite

Le barrage Vauban est un pont-écluse. Il est classé aux monuments historiques depuis le 18 mai 1971. L’édifice a été construit de 1681 à 1688 sur les plans de Vauban afin de mieux protéger la ville que ne le faisait, à l’époque, les ponts couverts. Le principe du barrage est de fermer ses arches à l’aide de vannes, et de permettre la montée du niveau de la rivière. L’eau de l’Ill inonde alors la zone sud de la ville et la rend impraticable par l’ennemi.

Der Vauban-Damm ist ein Stauwehr. Das Bauwerk wurde von 1681 bis 1688 nach Vaubans Plänen errichtet, um den bis dahin nur durch die Ponts Couverts gewährleisteten Schutz der Stadt zu verbessern. Das Prinzip des Stauwehrs ist, dass die Bögen mithilfe von Ventilen geschlossen werden können, sodass der Wasserspiegel des Flusses ansteigt. Das Wasser der Ill überschwemmt dann das südliche Stadtgebiet und macht es für die Angreifer unpassierbar.

Vauban Dam is made up of a lock and bridge. It was built from 1681 to 1688 to Vauban’s plans to provide better protection for the city than the “Ponts Couverts”. The principle behind the dam was to use water vanes to close the arches and allow the level of the river to rise. Water from the River Ill would then flood the southern section of the town making it hostile to enemy invasion.

De dam van Vauban is een sluisbrug. Het vestingwerk werd gebouwd tussen 1681 en 1688 volgens de ontwerpen van Vauban met als doel de stad beter te beschermen dan de toenmalige overdekte bruggen. Het principe van de dam is het waterpeil van de rivier laten stijgen door de bogen te sluiten met behulp van sluitkleppen. De Ill zet dan het zuidelijke deel van de stad onder water, waardoor de belager de stad niet kan bereiken.

École Nationale d’Administration 1 rue Sainte-Marguerite

L’ENA a déménagé de Paris à Strasbourg en 1991. Le bâtiment qu’elle occupe est l’ancienne commanderie Saint-Jean qui fut tour à tour un haut lieu religieux et une prison.

Die ENA ist 1991 von Paris nach Straßburg umgezogen. Sie befindet sich nun im ehemaligen Gebäude der Johanniterkommende, das im Lauf seiner Geschichte mal als religiöse Stätte und mal als Gefängnis genutzt wurde.

This elite grande école moved from Paris to Strasbourg in 1991. It is housed in the former Commandery of St. John, which was an important religious centre, later converted into a prison.

De eliteschool voor hoge ambtenaren en politici is in 1991 verhuisd van Parijs naar Straatsburg. De school is gevestigd in de voormalige commanderij van Sint-Jan, die eerst een belangrijke religieuze plaats en later gevangenis was.

Musée d’Art Moderne et Contemporain / Museum voor Moderne en Hedendaagse / Museum of Modern and Contemporary Art 1 place Hans-Jean-Arp +33 (0)3 68 98 51 55 www.musees.strasbourg.eu/musee-d-art-moderne-et-contemporain

Le bâtiment a été inauguré en 1998. Il a été dessiné par l’architecte Adrien Fainsilber. Le musée dispose d’un espace de 5 000 m², partagé entre collections et expositions. Il présente 18 000 œuvres retraçant l’histoire de l’art occidental de 1870 à aujourd’hui.

Das Gebäude wurde 1998 eröffnet. Entworfen wurde es von dem Architekten Adrien Fainsilber. Das Museum verfügt über Fläche von 5000 m², die für Dauer- und Sonderausstellungen genutzt werden. Gezeigt werden 18.000 Werke, die Einblicke in die Geschichte der westlichen Kunst von 1870 bis heute gibt.

The building was inaugurated in 1998. It was designed by architect Adrien Fainsilber. The museum is home to collections and exhibitions spread over 5,000 m². It has 18,000 works on display tracing the history of western art from 1870 to the present day.

Het door architect Adrien Fainsilber ontworpen gebouw is in 1998 officieel geopend. Het museum heeft een expositieruimte van 5.000 m² met collecties en exposities. 18.000 werken beschrijven de geschiedenis van de westerse kunst van 1870 tot heden.

POINTS DE VENTE À LA FERME / Hofläden / Farm shops / Verkoop van boerderijproducten

Ferme Bauer à Mittelhausbergen Daniel BAUER 3 b rue de Strasbourg +33 (0)6 76 83 07 38 www.fermebauer.fr

Asperges et produits transformés à la ferme (magrets fumés, foie-gras de canards et d’oies, saumon fumé).

Spargel und auf dem Hof verarbeitete Produkte (geräucherte Entenbrust, Gänse- und Entenleberpastete, Räucherlachs).

Asparagus and farm-made products (smoked duck breast, duck and goose foie-gras, smoked salmon).

Asperges en op de boerderij verwerkte producten (gerookte eendenborst, eenden- en ganzen foie-gras, gerookte zalm).

Coopérative Hop’la à Oberhausbergen 196 route de Saverne +33 (0)3 88 30 84 40 www.hopla-ferme.fr

Fruits et légumes de saison, produits transformés à base de fruits et légumes, viande charcuterie, volailles, miel, plantes aromatiques et médicinales, vins, fleurs.

Obst und Gemüse der Jahreszeit, verarbeitete Produkte aus Obst und Gemüse, Wurst- und Fleischwaren, Geflügel, Honig, Gewürz- und Arzneipflanzen, Wein, Blumen.

Seasonal fruit and vegetables, products made with fruit and vegetables, processed meats, poultry, honey, aromatic and medicinal herbs, wine, flowers.

Seizoensfruit en -groenten, verwerkte producten op basis van fruit en groenten, koude vleeswaren, gevogelte, honing, aromatische en geneeskrachtige planten, wijnen, bloemen.

Nature et culture à Oberschaeffolsheim Christian EHRHARDT 24 rue du Général de Gaulle +33 (0)3 88 78 65 50

Légumes de saison, condiments et plants.

Gemüse der Jahreszeit, Gewürze und Pflanzen.

Seasonal vegetables, condiments and plants.

Seizoensgroenten, smaakversterkers en planten.

Miel Martin à Oberschaeffolsheim Jean-Claude MARTIN 23 rue des Mésanges +33 (0)3 88 76 12 42 www.mielmartin.frLes Jardins de la Montagne Verte à Strasbourg Fatima RIAHI 5 avenue du Cimetière +33 (0)3 88 29 36 33

Fruits et légumes de saison, produits transformés à base de fruits et de légumes.

Obst und Gemüse der Jahreszeit, verarbeitete Produkte aus Obst und Gemüse.

Seasonal fruit and vegetables, products made with fruit and vegetables.

Seizoensfruit en -groenten, verwerkte producten op basis van fruit en groenten.

OFFICES DE TOURISME / VERKEHRSBÜRO / TOURIST OFFICE / VVV

■ OFFICE DE TOURISME DE STRASBOURG ET SA RÉGION

17 place de la Cathédrale 67000 STRASBOURG +33 (0) 3 88 52 28 28 www.otstrasbourg.frBarrage Vauban (P. SCHALK / EMS)