Rzepak

· Basfoliar® 36 Extra· Basfoliar® 12-4-6 +S· Solubor® DF· ADOB® Bor· ADOB® Mn· ADOB® Mo· ADOB® Fe IDHA· ADOB® siarczan magnezu siedmiowodny

Szeroka gama nawozów dolistnych przeznaczonych do uprawy rzepaku. Zawiera zbilansowany zestaw makro- i mikroskładników.

Zestawienie zawartości składników mikro- i makroelementowych w nawozach firmy ADOB.

składchemiczny w % objętościowy

azot fosfor potas bor żelazo miedź mangan cynk molibden

14,436,3

9,1

0,244,3

2,8

16,0

0,0240,02717,5015,0

0,0120,027

0,0120,27

0,0121,35

14,0

0,0060,013

0,0060,0067

10,0

Basfoliar® 12-4-6+SBasfoliar® 36 ExtraSolubor® DFADOB® BorADOB® MnADOB® Mo

siarczanmagnezusiedmiowodny

4,8 7,2 3,0

32,0

Mikroskładniki w Basfoliarach chelatowane za pomocą IDHA.

Prof. dr hab. W. Budzyński. Stacja Doświadczalna w Bałcynach / k. Ostródy

Wyniki doświadczenia łanowego „Dolistne dokarmianie rzepaku jarego nawozami mikroelementowymi firmy ADOB”.

dr Władysław Kościelniak - ODR Łosiów

1. Nawożenie azotowe - 120 kg N/ ha w saletrze amonowej2. Nawożenie dolistne - Solubor® DF - 3 kg/ ha Basfoliar® 36 Extra - 10 l/ ha Solubor® DF - 3,0 kg/ ha + Basfoliar® 36 Extra - 7 l/ ha

badana cecha kontrola Solubor® DF Basfoliar® 36 Extra Solubor® DF Basfoliar® 36 Extra

23,83,32

29,33,56

34,33,50

Plon [dt/ha]MTZ [g]

28,33,44

Wpływ stosowania nawozów Basfoliar® 36 Extra i Solubor® DF na plonowanie rzepaku ozimego.

jesienna dawka azotu w kg

lata kontrola Solubor® DF Basfoliar® 36 Extrai Solubor® DF

14035,730,322,933,4

33,4

14038,235,324,637,3

33,9

170–

32,924,235,3

30,8

170–

36,126,341,1

34,5

170–

39,327,240,6

35,7

1996/19971997/19981998/19991999/2000Bałcyn 1997, 1998, 1999, 2000.Średnio

20 – 30***

sposób wiosennego nawożenia dolistnego i azotowego

dawka azotu w kg

14041,436,526,637,5

35,5

BOR

Rzepak z plonem 3,5 tony ziarna pobiera około 500 g boru. Prawie 90% polskich gleb charakteryzuje się niską zasobnością tego mikroskładnika. Bilans boru jest ujemny, a zatem nawożenie dolistne rzepaku jest koniecz-ne. Pierwsze objawy niedoboru boru obserwuje się jesienią na korzeniach: w miękiszu powstają puste przestrzenie, są krótsze w porównaniu z dobrze odżywionymi borem. Wiosną brzegi najstarszych liści są przebarwione na fioletowo-czerwono i zawinięte do góry. W czasie intensywnego wzrostu, główne pędy pękają wzdłuż. Ukryty niedobór boru jest najgroźniejszym i najczęstszym rodzajem niedoboru, charakteryzuje się: słabym pyleniem, niską liczbą łuszczyn rzepaku (górne łuszczyny po zawiązaniu się nasion zasychają), małą ilością ziaren w łuszczynie oraz zwiększoną ilością pędów, z których po kwitnieniu nie powstają łuszczyny. Prawidło-wa ilość boru w uprawie rzepaku ma decydujące znaczenie dla przemiany i transportu węglowodanów, wzrostu elongacyjnego komórek w merystemach pędów i korzenia oraz produkcji pyłku. Należy podkre-ślić, że bor jest bardzo mało ruchliwy w roślinie (mała zdolność reutylizacji). Wniosek praktyczny z tego jest oczywisty: należy wykonać kilka zabiegów nawożenia dolistnego borem, zaczynając od jesieni.

Zalecenia: Solubor® DF 2x3 kg/ha lub ADOB® Bor 2x3 l/ha

trójtleneksiarki

tlenekmagnezu

Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Consultingowe ADOB Sp. z o.o. Sp. k.

ul. Kołodzieja 11, 61-070 Poznań, PL tel. +48 61 650 31 66 fax +48 61 650 31 67 e-mail: o¬ce@adob.com.pl www.adob.com.pl

Dział Handlowo-Produkcyjny

tel. +48 61 878 04 01fax +48 61 878 02 61 e-mail: kolodzieja@adob.com.pl

W przeciwieństwie do nawozów zawiesinowych tzw. formułowanych, mogą być stosowane w mniej-szych ilościach i są bardzo szybko absorbowane przez liście. Wielokrotnie udowodniono występowa-nie synergizmu między nawożeniem dolistnym a pobraniem składników przez korzenie. Po zastoso-waniu nawożenia pozaglebowego, wyższa koncentracja składników pokarmowych w liściach stymu-luje korzenie do intensywniejszego pobrania z gleby tak, aby wyrównać stężenie w całej roślinie. Mikroskładniki dostarczone w nawozach Basfoliar® 12-4-6+S, Basfoliar® 36 Extra, Solubor® DF, ADOB® Bor, ADOB® Mn, ADOB® Fe IDHA i ADOB® Mo biorą udział w większości procesów zachodzą-cych w roślinie i zdecydowanie wpływają na jej prawidłowy rozwój. Doświadczenia z wykorzysta-niem łącznego stosowania wyżej wymienionych nawozów dolistnych w rzepaku ozimym wskazują możliwość uzyskania nawet kilkunastoprocentowej zwyżki plonu nasion przy jednoczesnym popra-wieniu ich wartości technologicznej.

JESIEŃ

Jesień to ważny okres w rozwoju rzepaku. W tym okresie tworzy się system korzeniowy i część nadziem-na. Jeżeli rzepak wytworzy jesienią 6-7 liści, to wiosną powstanie z ich kątów taka sama ilość pędów bocznych. Plon rzepaku kształtuje się zatem jesienią. Poprawny siew w dobrze przygotowaną glebę, wczesne zwalczanie chwastów oraz właściwe nawożenie makro- i mikroskładnikami będą stanowiły o wielkości i jakości zbiorów. Pierwsze dwa tygodnie rozwoju rzepaku to tworzenie się systemu korzenio-wego. Do właściwego rozwoju merystemów wzrostu korzeni i części nadziemnych potrzebny jest bor. Niedobór boru jesienią powoduje ograniczenie rozwoju korzeni i powstawanie w nich pustych przestrze-ni. Zjawisko to jest bardzo niekorzystne, szczególnie w czasie wiosennych suszy. Niedostatecznie rozwinięte korzenie nie dosięgają wody gruntowej, co prowadzi do redukcji części nadziemnych. Bardzo duże znaczenie dla dobrej zimotrwałości rzepaku mają mikroskładniki: mangan, miedź, bor i molibden. Pierwiastki te są składnikami enzymów odpowiedzialnych za metabolizm węglowodanów i dostarcze-nie roślinom energii w przemianie materii. Zatem od pierwiastków tych zależy ilość wyprodukowanej substancji chroniącej przed mrozem. Molibden wchodzi w skład enzymu reduktazy azotanowej, która jest odpowiedzialna za przekształcanie azotanów do amoniaku, pośrednio bierze udział w powstawa-niu białka. W sytuacji, gdy brakuje molibdenu, następuje wzbogacanie roślin w azotany. Rzepak w takiej sytuacji jest bardziej narażony na działanie mrozu. Po kiełkowaniu i wschodach formowanie rozety jest kolejną fazą krytyczną rozwoju rzepaku. W okresie tym należy zastosować nawożenie dolistne. Zasto-sowanie w stadium 5-6 liści nawozów Basfoliar® 12-4-6+S, Solubor® DF lub ADOB® Bor, ADOB® Mn, ADOB® Mo pozwoli na kompleksowe zaopatrzenie rośliny w makro- i mikroelementy z niewielką ilością azotu. Zabieg ten poprawia kondycję roślin oraz korzystnie wpływa na rozwój szyjki korzeniowej. Dobrze odżywiona roślina gromadzi w szyjce korzeniowej substancje zapasowe, z których będzie korzystała w chwili wiosennego ruszenia wegetacji. Zagęszczenie soków i związane z nim odciągnięcie wody z przestrzeni międzykomórkowych uzyskane dzięki zastosowaniu Basfoliaru® 12-4-6+S, jest kolejnym czynnikiem ograniczającym ryzyko wymarznięcia uprawy. Zahartowana roślina w warun-kach bezśnieżnej zimy przetrzymuje bez uszkodzeń temperaturę do -15°C, a przy dobrej okrywie śniegowej nawet do -25°C.

Zasilanie rzepaku nawozami dolistnymi typu Basfoliar®, Solubor® DF i ADOB®.

Rzepak ma bardzo duże wymagania pokarmowe, także w stosunku do mikroskładników. Niedobór któregoś z nich może powodować straty plonów do 20%. Przy powszechnie występującym niedoborze boru, miedzi, manganu i cynku w polskich glebach, nawożenie dolistne mikroskładnikami jest koniecz-ne. Zabiegi należy wykonywać zapobiegawczo. W momencie zaobserwowania pierwszych objawów niedoborów któregoś ze składników, na wykonanie zabiegu jest już zbyt późno (redukcja górnych łuszczyn – brak boru). Rzepak wymaga gleb o uregulowanym odczynie w zakresie pH 6,2-7,0. W tym odczynie pobranie mikroelementów z gleby jest utrudnione, a zalecenia stosowania doglebowo mikro-składników w postaci siarczanów są niepotrzebnym narażaniem rolników na wysokie koszty. Jedynym racjonalnym zabiegiem w tych warunkach jest wykonanie nawożenia dolistnego szybko działającymi produktami firmy ADOB. Zalecamy stosowanie produkowanych na licencji firmy BASF wieloskładniko-wych nawozów dolistnych typu Basfoliar®, wytwarzanego przez firmę BORAX borowego nawozu dolistnego typu Solubor® DF oraz opartych na własnej technologii produkcji nawozów typu ADOB®. Wszystkie te nawozy są całkowicie klarowne i rozpuszczalne w wodzie.

SIARKA

Siarka jest bardzo ważnym składnikiem podstawowych białek, kwasów tłuszczowych oraz enzymów. W uprawach wrażliwych na brak tego pier- wiastka, takich jak rzepak, odgrywa bardzo ważną rolę. Znaczna redukcja emisji tlenków siarki do atmosfery oraz łatwe jej wymywanie z warstwy ornej gleby są przyczynami coraz częstszych braków tego pierwiastka w glebie. Aktualnie niedobór siarki w glebach Polski jest powszechny. Symptomy niedoboru siarki są podobne do objawów niedoboru azotu, występują jednak przede wszystkim na młodych liściach w postaci chlorozy (jasnozielone, jasnożółte i częściowo czerwone przebarwienia) oraz łyżecz- kowanej deformacji liści. Rozwój rośliny jest znacznie przyhamowany, a łuszczyny są zdeformowane.

Zalecenia: Basfoliar® 12-4-6 + S 2x5 l/ha, siarczan magnezu siedmiowodny 5-10 kg/ha (3-4 razy w sezonie)MAGNEZ

Istnieje ścisły związek między optymalną zawartością magnezu w upra- wach rzepaku a zawartością oleju i plonami tej uprawy. Symptomami niedoboru magnezu są żółte, a w niektórych odmianach czerwone lub czerwono-purpurowe przebarwienia starszych liści, przy pozostających zielonych związkach przewodzących. Niekiedy w okresie wiosennym występuje plamistość liści.

Zalecenia: siarczan magnezu siedmiowodny 5-10 kg/ha Basfoliar® 36 Extra 2x5 l/ha

MOLIBDEN

Niedobór tego pierwiastka obserwuje się przede wszystkim w glebach o od- czynie kwaśnym – uwstecznianie się do form niedostępnych dla roślin i na stanowiskach przepuszczalnych o odczynie zbyt wysokim, gdzie jest łatwo wymywany do głębszych warstw gleby. Rzepak pobiera około 8 g molibde-nu z plonem głównym i pobocznym. Pierwiastek ten wchodzi w skład enzymu - reduktazy azotanowej, która przekształca azotany do amoniaku. Pierwiastek ten jest zatem pośrednio odpowiedzialny za wykorzystanie nawozów zawierających formę azotanową w białko. Przy brakach molibde-nu jesienią, w roślinie znajduje się dużo azotanów, co obniża zimotrwałość rzepaku. Niedobór tego pierwiastka powoduje jasne przebarwienia nerwów i zahamowanie rozwoju blaszki liściowej. Braki molibdenu są najczęściej bezobjawowe i powodują znaczne straty plonu.

Zalecenia: ADOB® Mo 0,1-0,2 l/ha

ADOB® Mn 2 l/ha

10 l/ha

6 l/ha

2x5 l/ha

2x5 l/ha

2x3 kg/l/ha

2x1,5 kg/l/ha

2-4 l/ha

0,1-0,2 l/ha

1-2 kg/ha

2 kg/l/ha

1 kg/l/ha

0,1 l/ha

uprawa intensywna

uprawa ekstensywna

W przypadku wystąpienia widocznych objawów niedoboru fosforu, potasu lub siarki, polecamy zastosowanie nawozu ADOB® PK 10 l/ha lub ADOB® Siarka 3 kg/ha.

Basfoliar® 12-4-6+S+amino

Basfoliar® 12-4-6+S+amino

Basfoliar® 12-4-6+S+amino

W przeciwieństwie do nawozów zawiesinowych tzw. formułowanych, mogą być stosowane w mniej-szych ilościach i są bardzo szybko absorbowane przez liście. Wielokrotnie udowodniono występowa-nie synergizmu między nawożeniem dolistnym a pobraniem składników przez korzenie. Po zastoso-waniu nawożenia pozaglebowego, wyższa koncentracja składników pokarmowych w liściach stymu-luje korzenie do intensywniejszego pobrania z gleby tak, aby wyrównać stężenie w całej roślinie. Mikroskładniki dostarczone w nawozach Basfoliar® 12-4-6+S, Basfoliar® 36 Extra, Solubor® DF, ADOB® Bor, ADOB® Mn, ADOB® Fe IDHA i ADOB® Mo biorą udział w większości procesów zachodzą-cych w roślinie i zdecydowanie wpływają na jej prawidłowy rozwój. Doświadczenia z wykorzysta-niem łącznego stosowania wyżej wymienionych nawozów dolistnych w rzepaku ozimym wskazują możliwość uzyskania nawet kilkunastoprocentowej zwyżki plonu nasion przy jednoczesnym popra-wieniu ich wartości technologicznej.

JESIEŃ

Jesień to ważny okres w rozwoju rzepaku. W tym okresie tworzy się system korzeniowy i część nadziem-na. Jeżeli rzepak wytworzy jesienią 6-7 liści, to wiosną powstanie z ich kątów taka sama ilość pędów bocznych. Plon rzepaku kształtuje się zatem jesienią. Poprawny siew w dobrze przygotowaną glebę, wczesne zwalczanie chwastów oraz właściwe nawożenie makro- i mikroskładnikami będą stanowiły o wielkości i jakości zbiorów. Pierwsze dwa tygodnie rozwoju rzepaku to tworzenie się systemu korzenio-wego. Do właściwego rozwoju merystemów wzrostu korzeni i części nadziemnych potrzebny jest bor. Niedobór boru jesienią powoduje ograniczenie rozwoju korzeni i powstawanie w nich pustych przestrze-ni. Zjawisko to jest bardzo niekorzystne, szczególnie w czasie wiosennych suszy. Niedostatecznie rozwinięte korzenie nie dosięgają wody gruntowej, co prowadzi do redukcji części nadziemnych. Bardzo duże znaczenie dla dobrej zimotrwałości rzepaku mają mikroskładniki: mangan, miedź, bor i molibden. Pierwiastki te są składnikami enzymów odpowiedzialnych za metabolizm węglowodanów i dostarcze-nie roślinom energii w przemianie materii. Zatem od pierwiastków tych zależy ilość wyprodukowanej substancji chroniącej przed mrozem. Molibden wchodzi w skład enzymu reduktazy azotanowej, która jest odpowiedzialna za przekształcanie azotanów do amoniaku, pośrednio bierze udział w powstawa-niu białka. W sytuacji, gdy brakuje molibdenu, następuje wzbogacanie roślin w azotany. Rzepak w takiej sytuacji jest bardziej narażony na działanie mrozu. Po kiełkowaniu i wschodach formowanie rozety jest kolejną fazą krytyczną rozwoju rzepaku. W okresie tym należy zastosować nawożenie dolistne. Zasto-sowanie w stadium 5-6 liści nawozów Basfoliar® 12-4-6+S, Solubor® DF lub ADOB® Bor, ADOB® Mn, ADOB® Mo pozwoli na kompleksowe zaopatrzenie rośliny w makro- i mikroelementy z niewielką ilością azotu. Zabieg ten poprawia kondycję roślin oraz korzystnie wpływa na rozwój szyjki korzeniowej. Dobrze odżywiona roślina gromadzi w szyjce korzeniowej substancje zapasowe, z których będzie korzystała w chwili wiosennego ruszenia wegetacji. Zagęszczenie soków i związane z nim odciągnięcie wody z przestrzeni międzykomórkowych uzyskane dzięki zastosowaniu Basfoliaru® 12-4-6+S, jest kolejnym czynnikiem ograniczającym ryzyko wymarznięcia uprawy. Zahartowana roślina w warun-kach bezśnieżnej zimy przetrzymuje bez uszkodzeń temperaturę do -15°C, a przy dobrej okrywie śniegowej nawet do -25°C.

Zasilanie rzepaku nawozami dolistnymi typu Basfoliar®, Solubor® DF i ADOB®.

Rzepak ma bardzo duże wymagania pokarmowe, także w stosunku do mikroskładników. Niedobór któregoś z nich może powodować straty plonów do 20%. Przy powszechnie występującym niedoborze boru, miedzi, manganu i cynku w polskich glebach, nawożenie dolistne mikroskładnikami jest koniecz-ne. Zabiegi należy wykonywać zapobiegawczo. W momencie zaobserwowania pierwszych objawów niedoborów któregoś ze składników, na wykonanie zabiegu jest już zbyt późno (redukcja górnych łuszczyn – brak boru). Rzepak wymaga gleb o uregulowanym odczynie w zakresie pH 6,2-7,0. W tym odczynie pobranie mikroelementów z gleby jest utrudnione, a zalecenia stosowania doglebowo mikro-składników w postaci siarczanów są niepotrzebnym narażaniem rolników na wysokie koszty. Jedynym racjonalnym zabiegiem w tych warunkach jest wykonanie nawożenia dolistnego szybko działającymi produktami firmy ADOB. Zalecamy stosowanie produkowanych na licencji firmy BASF wieloskładniko-wych nawozów dolistnych typu Basfoliar®, wytwarzanego przez firmę BORAX borowego nawozu dolistnego typu Solubor® DF oraz opartych na własnej technologii produkcji nawozów typu ADOB®. Wszystkie te nawozy są całkowicie klarowne i rozpuszczalne w wodzie.

SIARKA

Siarka jest bardzo ważnym składnikiem podstawowych białek, kwasów tłuszczowych oraz enzymów. W uprawach wrażliwych na brak tego pier- wiastka, takich jak rzepak, odgrywa bardzo ważną rolę. Znaczna redukcja emisji tlenków siarki do atmosfery oraz łatwe jej wymywanie z warstwy ornej gleby są przyczynami coraz częstszych braków tego pierwiastka w glebie. Aktualnie niedobór siarki w glebach Polski jest powszechny. Symptomy niedoboru siarki są podobne do objawów niedoboru azotu, występują jednak przede wszystkim na młodych liściach w postaci chlorozy (jasnozielone, jasnożółte i częściowo czerwone przebarwienia) oraz łyżecz- kowanej deformacji liści. Rozwój rośliny jest znacznie przyhamowany, a łuszczyny są zdeformowane.

Zalecenia: Basfoliar® 12-4-6 + S 2x5 l/ha, siarczan magnezu siedmiowodny 5-10 kg/ha (3-4 razy w sezonie)MAGNEZ

Istnieje ścisły związek między optymalną zawartością magnezu w upra- wach rzepaku a zawartością oleju i plonami tej uprawy. Symptomami niedoboru magnezu są żółte, a w niektórych odmianach czerwone lub czerwono-purpurowe przebarwienia starszych liści, przy pozostających zielonych związkach przewodzących. Niekiedy w okresie wiosennym występuje plamistość liści.

Zalecenia: siarczan magnezu siedmiowodny 5-10 kg/ha Basfoliar® 36 Extra 2x5 l/ha

MOLIBDEN

Niedobór tego pierwiastka obserwuje się przede wszystkim w glebach o od- czynie kwaśnym – uwstecznianie się do form niedostępnych dla roślin i na stanowiskach przepuszczalnych o odczynie zbyt wysokim, gdzie jest łatwo wymywany do głębszych warstw gleby. Rzepak pobiera około 8 g molibde-nu z plonem głównym i pobocznym. Pierwiastek ten wchodzi w skład enzymu - reduktazy azotanowej, która przekształca azotany do amoniaku. Pierwiastek ten jest zatem pośrednio odpowiedzialny za wykorzystanie nawozów zawierających formę azotanową w białko. Przy brakach molibde-nu jesienią, w roślinie znajduje się dużo azotanów, co obniża zimotrwałość rzepaku. Niedobór tego pierwiastka powoduje jasne przebarwienia nerwów i zahamowanie rozwoju blaszki liściowej. Braki molibdenu są najczęściej bezobjawowe i powodują znaczne straty plonu.

Zalecenia: ADOB® Mo 0,1-0,2 l/ha

ADOB® Mn 2 l/ha

10 l/ha

6 l/ha

2x5 l/ha

2x5 l/ha

2x3 kg/l/ha

2x1,5 kg/l/ha

2-4 l/ha

0,1-0,2 l/ha

1-2 kg/ha

2 kg/l/ha

1 kg/l/ha

0,1 l/ha

uprawa intensywna

uprawa ekstensywna

W przypadku wystąpienia widocznych objawów niedoboru fosforu, potasu lub siarki, polecamy zastosowanie nawozu ADOB® PK 10 l/ha lub ADOB® Siarka 3 kg/ha.

Basfoliar® 12-4-6+S+amino

Basfoliar® 12-4-6+S+amino

Basfoliar® 12-4-6+S+amino

Rzepak

· Basfoliar® 36 Extra· Basfoliar® 12-4-6 +S· Solubor® DF· ADOB® Bor· ADOB® Mn· ADOB® Mo· ADOB® Fe IDHA· ADOB® siarczan magnezu siedmiowodny

Szeroka gama nawozów dolistnych przeznaczonych do uprawy rzepaku. Zawiera zbilansowany zestaw makro- i mikroskładników.

Zestawienie zawartości składników mikro- i makroelementowych w nawozach firmy ADOB.

składchemiczny w % objętościowy

azot fosfor potas bor żelazo miedź mangan cynk molibden

14,436,3

9,1

0,244,3

2,8

16,0

0,0240,02717,5015,0

0,0120,027

0,0120,27

0,0121,35

14,0

0,0060,013

0,0060,0067

10,0

Basfoliar® 12-4-6+SBasfoliar® 36 ExtraSolubor® DFADOB® BorADOB® MnADOB® Mo

siarczanmagnezusiedmiowodny

4,8 7,2 3,0

32,0

Mikroskładniki w Basfoliarach chelatowane za pomocą IDHA.

Prof. dr hab. W. Budzyński. Stacja Doświadczalna w Bałcynach / k. Ostródy

Wyniki doświadczenia łanowego „Dolistne dokarmianie rzepaku jarego nawozami mikroelementowymi firmy ADOB”.

dr Władysław Kościelniak - ODR Łosiów

1. Nawożenie azotowe - 120 kg N/ ha w saletrze amonowej2. Nawożenie dolistne - Solubor® DF - 3 kg/ ha Basfoliar® 36 Extra - 10 l/ ha Solubor® DF - 3,0 kg/ ha + Basfoliar® 36 Extra - 7 l/ ha

badana cecha kontrola Solubor® DF Basfoliar® 36 Extra Solubor® DF Basfoliar® 36 Extra

23,83,32

29,33,56

34,33,50

Plon [dt/ha]MTZ [g]

28,33,44

Wpływ stosowania nawozów Basfoliar® 36 Extra i Solubor® DF na plonowanie rzepaku ozimego.

jesienna dawka azotu w kg

lata kontrola Solubor® DF Basfoliar® 36 Extrai Solubor® DF

14035,730,322,933,4

33,4

14038,235,324,637,3

33,9

170–

32,924,235,3

30,8

170–

36,126,341,1

34,5

170–

39,327,240,6

35,7

1996/19971997/19981998/19991999/2000Bałcyn 1997, 1998, 1999, 2000.Średnio

20 – 30***

sposób wiosennego nawożenia dolistnego i azotowego

dawka azotu w kg

14041,436,526,637,5

35,5

BOR

Rzepak z plonem 3,5 tony ziarna pobiera około 500 g boru. Prawie 90% polskich gleb charakteryzuje się niską zasobnością tego mikroskładnika. Bilans boru jest ujemny, a zatem nawożenie dolistne rzepaku jest koniecz-ne. Pierwsze objawy niedoboru boru obserwuje się jesienią na korzeniach: w miękiszu powstają puste przestrzenie, są krótsze w porównaniu z dobrze odżywionymi borem. Wiosną brzegi najstarszych liści są przebarwione na fioletowo-czerwono i zawinięte do góry. W czasie intensywnego wzrostu, główne pędy pękają wzdłuż. Ukryty niedobór boru jest najgroźniejszym i najczęstszym rodzajem niedoboru, charakteryzuje się: słabym pyleniem, niską liczbą łuszczyn rzepaku (górne łuszczyny po zawiązaniu się nasion zasychają), małą ilością ziaren w łuszczynie oraz zwiększoną ilością pędów, z których po kwitnieniu nie powstają łuszczyny. Prawidło-wa ilość boru w uprawie rzepaku ma decydujące znaczenie dla przemiany i transportu węglowodanów, wzrostu elongacyjnego komórek w merystemach pędów i korzenia oraz produkcji pyłku. Należy podkre-ślić, że bor jest bardzo mało ruchliwy w roślinie (mała zdolność reutylizacji). Wniosek praktyczny z tego jest oczywisty: należy wykonać kilka zabiegów nawożenia dolistnego borem, zaczynając od jesieni.

Zalecenia: Solubor® DF 2x3 kg/ha lub ADOB® Bor 2x3 l/ha

trójtleneksiarki

tlenekmagnezu

Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Consultingowe ADOB Sp. z o.o. Sp. k.

ul. Kołodzieja 11, 61-070 Poznań, PL tel. +48 61 650 31 66 fax +48 61 650 31 67 e-mail: o¬ce@adob.com.pl www.adob.com.pl

Dział Handlowo-Produkcyjny

tel. +48 61 878 04 01fax +48 61 878 02 61 e-mail: kolodzieja@adob.com.pl

W przeciwieństwie do nawozów zawiesinowych tzw. formułowanych, mogą być stosowane w mniej-szych ilościach i są bardzo szybko absorbowane przez liście. Wielokrotnie udowodniono występowa-nie synergizmu między nawożeniem dolistnym a pobraniem składników przez korzenie. Po zastoso-waniu nawożenia pozaglebowego, wyższa koncentracja składników pokarmowych w liściach stymu-luje korzenie do intensywniejszego pobrania z gleby tak, aby wyrównać stężenie w całej roślinie. Mikroskładniki dostarczone w nawozach Basfoliar® 12-4-6+S, Basfoliar® 36 Extra, Solubor® DF, ADOB® Bor, ADOB® Mn, ADOB® Fe IDHA i ADOB® Mo biorą udział w większości procesów zachodzą-cych w roślinie i zdecydowanie wpływają na jej prawidłowy rozwój. Doświadczenia z wykorzysta-niem łącznego stosowania wyżej wymienionych nawozów dolistnych w rzepaku ozimym wskazują możliwość uzyskania nawet kilkunastoprocentowej zwyżki plonu nasion przy jednoczesnym popra-wieniu ich wartości technologicznej.

JESIEŃ

Jesień to ważny okres w rozwoju rzepaku. W tym okresie tworzy się system korzeniowy i część nadziem-na. Jeżeli rzepak wytworzy jesienią 6-7 liści, to wiosną powstanie z ich kątów taka sama ilość pędów bocznych. Plon rzepaku kształtuje się zatem jesienią. Poprawny siew w dobrze przygotowaną glebę, wczesne zwalczanie chwastów oraz właściwe nawożenie makro- i mikroskładnikami będą stanowiły o wielkości i jakości zbiorów. Pierwsze dwa tygodnie rozwoju rzepaku to tworzenie się systemu korzenio-wego. Do właściwego rozwoju merystemów wzrostu korzeni i części nadziemnych potrzebny jest bor. Niedobór boru jesienią powoduje ograniczenie rozwoju korzeni i powstawanie w nich pustych przestrze-ni. Zjawisko to jest bardzo niekorzystne, szczególnie w czasie wiosennych suszy. Niedostatecznie rozwinięte korzenie nie dosięgają wody gruntowej, co prowadzi do redukcji części nadziemnych. Bardzo duże znaczenie dla dobrej zimotrwałości rzepaku mają mikroskładniki: mangan, miedź, bor i molibden. Pierwiastki te są składnikami enzymów odpowiedzialnych za metabolizm węglowodanów i dostarcze-nie roślinom energii w przemianie materii. Zatem od pierwiastków tych zależy ilość wyprodukowanej substancji chroniącej przed mrozem. Molibden wchodzi w skład enzymu reduktazy azotanowej, która jest odpowiedzialna za przekształcanie azotanów do amoniaku, pośrednio bierze udział w powstawa-niu białka. W sytuacji, gdy brakuje molibdenu, następuje wzbogacanie roślin w azotany. Rzepak w takiej sytuacji jest bardziej narażony na działanie mrozu. Po kiełkowaniu i wschodach formowanie rozety jest kolejną fazą krytyczną rozwoju rzepaku. W okresie tym należy zastosować nawożenie dolistne. Zasto-sowanie w stadium 5-6 liści nawozów Basfoliar® 12-4-6+S, Solubor® DF lub ADOB® Bor, ADOB® Mn, ADOB® Mo pozwoli na kompleksowe zaopatrzenie rośliny w makro- i mikroelementy z niewielką ilością azotu. Zabieg ten poprawia kondycję roślin oraz korzystnie wpływa na rozwój szyjki korzeniowej. Dobrze odżywiona roślina gromadzi w szyjce korzeniowej substancje zapasowe, z których będzie korzystała w chwili wiosennego ruszenia wegetacji. Zagęszczenie soków i związane z nim odciągnięcie wody z przestrzeni międzykomórkowych uzyskane dzięki zastosowaniu Basfoliaru® 12-4-6+S, jest kolejnym czynnikiem ograniczającym ryzyko wymarznięcia uprawy. Zahartowana roślina w warun-kach bezśnieżnej zimy przetrzymuje bez uszkodzeń temperaturę do -15°C, a przy dobrej okrywie śniegowej nawet do -25°C.

Zasilanie rzepaku nawozami dolistnymi typu Basfoliar®, Solubor® DF i ADOB®.

Rzepak ma bardzo duże wymagania pokarmowe, także w stosunku do mikroskładników. Niedobór któregoś z nich może powodować straty plonów do 20%. Przy powszechnie występującym niedoborze boru, miedzi, manganu i cynku w polskich glebach, nawożenie dolistne mikroskładnikami jest koniecz-ne. Zabiegi należy wykonywać zapobiegawczo. W momencie zaobserwowania pierwszych objawów niedoborów któregoś ze składników, na wykonanie zabiegu jest już zbyt późno (redukcja górnych łuszczyn – brak boru). Rzepak wymaga gleb o uregulowanym odczynie w zakresie pH 6,2-7,0. W tym odczynie pobranie mikroelementów z gleby jest utrudnione, a zalecenia stosowania doglebowo mikro-składników w postaci siarczanów są niepotrzebnym narażaniem rolników na wysokie koszty. Jedynym racjonalnym zabiegiem w tych warunkach jest wykonanie nawożenia dolistnego szybko działającymi produktami firmy ADOB. Zalecamy stosowanie produkowanych na licencji firmy BASF wieloskładniko-wych nawozów dolistnych typu Basfoliar®, wytwarzanego przez firmę BORAX borowego nawozu dolistnego typu Solubor® DF oraz opartych na własnej technologii produkcji nawozów typu ADOB®. Wszystkie te nawozy są całkowicie klarowne i rozpuszczalne w wodzie.

SIARKA

Siarka jest bardzo ważnym składnikiem podstawowych białek, kwasów tłuszczowych oraz enzymów. W uprawach wrażliwych na brak tego pier- wiastka, takich jak rzepak, odgrywa bardzo ważną rolę. Znaczna redukcja emisji tlenków siarki do atmosfery oraz łatwe jej wymywanie z warstwy ornej gleby są przyczynami coraz częstszych braków tego pierwiastka w glebie. Aktualnie niedobór siarki w glebach Polski jest powszechny. Symptomy niedoboru siarki są podobne do objawów niedoboru azotu, występują jednak przede wszystkim na młodych liściach w postaci chlorozy (jasnozielone, jasnożółte i częściowo czerwone przebarwienia) oraz łyżecz- kowanej deformacji liści. Rozwój rośliny jest znacznie przyhamowany, a łuszczyny są zdeformowane.

Zalecenia: Basfoliar® 12-4-6 + S 2x5 l/ha, siarczan magnezu siedmiowodny 5-10 kg/ha (3-4 razy w sezonie)MAGNEZ

Istnieje ścisły związek między optymalną zawartością magnezu w upra- wach rzepaku a zawartością oleju i plonami tej uprawy. Symptomami niedoboru magnezu są żółte, a w niektórych odmianach czerwone lub czerwono-purpurowe przebarwienia starszych liści, przy pozostających zielonych związkach przewodzących. Niekiedy w okresie wiosennym występuje plamistość liści.

Zalecenia: siarczan magnezu siedmiowodny 5-10 kg/ha Basfoliar® 36 Extra 2x5 l/ha

MOLIBDEN

Niedobór tego pierwiastka obserwuje się przede wszystkim w glebach o od- czynie kwaśnym – uwstecznianie się do form niedostępnych dla roślin i na stanowiskach przepuszczalnych o odczynie zbyt wysokim, gdzie jest łatwo wymywany do głębszych warstw gleby. Rzepak pobiera około 8 g molibde-nu z plonem głównym i pobocznym. Pierwiastek ten wchodzi w skład enzymu - reduktazy azotanowej, która przekształca azotany do amoniaku. Pierwiastek ten jest zatem pośrednio odpowiedzialny za wykorzystanie nawozów zawierających formę azotanową w białko. Przy brakach molibde-nu jesienią, w roślinie znajduje się dużo azotanów, co obniża zimotrwałość rzepaku. Niedobór tego pierwiastka powoduje jasne przebarwienia nerwów i zahamowanie rozwoju blaszki liściowej. Braki molibdenu są najczęściej bezobjawowe i powodują znaczne straty plonu.

Zalecenia: ADOB® Mo 0,1-0,2 l/ha

ADOB® Mn 2 l/ha

10 l/ha

6 l/ha

2x5 l/ha

2x5 l/ha

2x3 kg/l/ha

2x1,5 kg/l/ha

2-4 l/ha

0,1-0,2 l/ha

1-2 kg/ha

2 kg/l/ha

1 kg/l/ha

0,1 l/ha

uprawa intensywna

uprawa ekstensywna

W przypadku wystąpienia widocznych objawów niedoboru fosforu, potasu lub siarki, polecamy zastosowanie nawozu ADOB® PK 10 l/ha lub ADOB® Siarka 3 kg/ha.

Basfoliar® 12-4-6+S+amino

Basfoliar® 12-4-6+S+amino

Basfoliar® 12-4-6+S+amino

Rzepak

· Basfoliar® 36 Extra· Basfoliar® 12-4-6 +S· Solubor® DF· ADOB® Bor· ADOB® Mn· ADOB® Mo· ADOB® Fe IDHA· ADOB® siarczan magnezu siedmiowodny

Szeroka gama nawozów dolistnych przeznaczonych do uprawy rzepaku. Zawiera zbilansowany zestaw makro- i mikroskładników.

Zestawienie zawartości składników mikro- i makroelementowych w nawozach firmy ADOB.

składchemiczny w % objętościowy

azot fosfor potas bor żelazo miedź mangan cynk molibden

14,436,3

9,1

0,244,3

2,8

16,0

0,0240,02717,5015,0

0,0120,027

0,0120,27

0,0121,35

14,0

0,0060,013

0,0060,0067

10,0

Basfoliar® 12-4-6+SBasfoliar® 36 ExtraSolubor® DFADOB® BorADOB® MnADOB® Mo

siarczanmagnezusiedmiowodny

4,8 7,2 3,0

32,0

Mikroskładniki w Basfoliarach chelatowane za pomocą IDHA.

Prof. dr hab. W. Budzyński. Stacja Doświadczalna w Bałcynach / k. Ostródy

Wyniki doświadczenia łanowego „Dolistne dokarmianie rzepaku jarego nawozami mikroelementowymi firmy ADOB”.

dr Władysław Kościelniak - ODR Łosiów

1. Nawożenie azotowe - 120 kg N/ ha w saletrze amonowej2. Nawożenie dolistne - Solubor® DF - 3 kg/ ha Basfoliar® 36 Extra - 10 l/ ha Solubor® DF - 3,0 kg/ ha + Basfoliar® 36 Extra - 7 l/ ha

badana cecha kontrola Solubor® DF Basfoliar® 36 Extra Solubor® DF Basfoliar® 36 Extra

23,83,32

29,33,56

34,33,50

Plon [dt/ha]MTZ [g]

28,33,44

Wpływ stosowania nawozów Basfoliar® 36 Extra i Solubor® DF na plonowanie rzepaku ozimego.

jesienna dawka azotu w kg

lata kontrola Solubor® DF Basfoliar® 36 Extrai Solubor® DF

14035,730,322,933,4

33,4

14038,235,324,637,3

33,9

170–

32,924,235,3

30,8

170–

36,126,341,1

34,5

170–

39,327,240,6

35,7

1996/19971997/19981998/19991999/2000Bałcyn 1997, 1998, 1999, 2000.Średnio

20 – 30***

sposób wiosennego nawożenia dolistnego i azotowego

dawka azotu w kg

14041,436,526,637,5

35,5

BOR

Rzepak z plonem 3,5 tony ziarna pobiera około 500 g boru. Prawie 90% polskich gleb charakteryzuje się niską zasobnością tego mikroskładnika. Bilans boru jest ujemny, a zatem nawożenie dolistne rzepaku jest koniecz-ne. Pierwsze objawy niedoboru boru obserwuje się jesienią na korzeniach: w miękiszu powstają puste przestrzenie, są krótsze w porównaniu z dobrze odżywionymi borem. Wiosną brzegi najstarszych liści są przebarwione na fioletowo-czerwono i zawinięte do góry. W czasie intensywnego wzrostu, główne pędy pękają wzdłuż. Ukryty niedobór boru jest najgroźniejszym i najczęstszym rodzajem niedoboru, charakteryzuje się: słabym pyleniem, niską liczbą łuszczyn rzepaku (górne łuszczyny po zawiązaniu się nasion zasychają), małą ilością ziaren w łuszczynie oraz zwiększoną ilością pędów, z których po kwitnieniu nie powstają łuszczyny. Prawidło-wa ilość boru w uprawie rzepaku ma decydujące znaczenie dla przemiany i transportu węglowodanów, wzrostu elongacyjnego komórek w merystemach pędów i korzenia oraz produkcji pyłku. Należy podkre-ślić, że bor jest bardzo mało ruchliwy w roślinie (mała zdolność reutylizacji). Wniosek praktyczny z tego jest oczywisty: należy wykonać kilka zabiegów nawożenia dolistnego borem, zaczynając od jesieni.

Zalecenia: Solubor® DF 2x3 kg/ha lub ADOB® Bor 2x3 l/ha

trójtleneksiarki

tlenekmagnezu

Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Consultingowe ADOB Sp. z o.o. Sp. k.

ul. Kołodzieja 11, 61-070 Poznań, PL tel. +48 61 650 31 66 fax +48 61 650 31 67 e-mail: o¬ce@adob.com.pl www.adob.com.pl

Dział Handlowo-Produkcyjny

tel. +48 61 878 04 01fax +48 61 878 02 61 e-mail: kolodzieja@adob.com.pl

Rzepak

· Basfoliar® 36 Extra· Basfoliar® 12-4-6 +S· Solubor® DF· ADOB® Bor· ADOB® Mn· ADOB® Mo· ADOB® Fe IDHA· ADOB® siarczan magnezu siedmiowodny

Szeroka gama nawozów dolistnych przeznaczonych do uprawy rzepaku. Zawiera zbilansowany zestaw makro- i mikroskładników.

Zestawienie zawartości składników mikro- i makroelementowych w nawozach firmy ADOB.

składchemiczny w % objętościowy

azot fosfor potas bor żelazo miedź mangan cynk molibden

14,436,3

9,1

0,244,3

2,8

16,0

0,0240,02717,5015,0

0,0120,027

0,0120,27

0,0121,35

14,0

0,0060,013

0,0060,0067

10,0

Basfoliar® 12-4-6+SBasfoliar® 36 ExtraSolubor® DFADOB® BorADOB® MnADOB® Mo

siarczanmagnezusiedmiowodny

4,8 7,2 3,0

32,0

Mikroskładniki w Basfoliarach chelatowane za pomocą IDHA.

Prof. dr hab. W. Budzyński. Stacja Doświadczalna w Bałcynach / k. Ostródy

Wyniki doświadczenia łanowego „Dolistne dokarmianie rzepaku jarego nawozami mikroelementowymi firmy ADOB”.

dr Władysław Kościelniak - ODR Łosiów

1. Nawożenie azotowe - 120 kg N/ ha w saletrze amonowej2. Nawożenie dolistne - Solubor® DF - 3 kg/ ha Basfoliar® 36 Extra - 10 l/ ha Solubor® DF - 3,0 kg/ ha + Basfoliar® 36 Extra - 7 l/ ha

badana cecha kontrola Solubor® DF Basfoliar® 36 Extra Solubor® DF Basfoliar® 36 Extra

23,83,32

29,33,56

34,33,50

Plon [dt/ha]MTZ [g]

28,33,44

Wpływ stosowania nawozów Basfoliar® 36 Extra i Solubor® DF na plonowanie rzepaku ozimego.

jesienna dawka azotu w kg

lata kontrola Solubor® DF Basfoliar® 36 Extrai Solubor® DF

14035,730,322,933,4

33,4

14038,235,324,637,3

33,9

170–

32,924,235,3

30,8

170–

36,126,341,1

34,5

170–

39,327,240,6

35,7

1996/19971997/19981998/19991999/2000Bałcyn 1997, 1998, 1999, 2000.Średnio

20 – 30***

sposób wiosennego nawożenia dolistnego i azotowego

dawka azotu w kg

14041,436,526,637,5

35,5

BOR

Rzepak z plonem 3,5 tony ziarna pobiera około 500 g boru. Prawie 90% polskich gleb charakteryzuje się niską zasobnością tego mikroskładnika. Bilans boru jest ujemny, a zatem nawożenie dolistne rzepaku jest koniecz-ne. Pierwsze objawy niedoboru boru obserwuje się jesienią na korzeniach: w miękiszu powstają puste przestrzenie, są krótsze w porównaniu z dobrze odżywionymi borem. Wiosną brzegi najstarszych liści są przebarwione na fioletowo-czerwono i zawinięte do góry. W czasie intensywnego wzrostu, główne pędy pękają wzdłuż. Ukryty niedobór boru jest najgroźniejszym i najczęstszym rodzajem niedoboru, charakteryzuje się: słabym pyleniem, niską liczbą łuszczyn rzepaku (górne łuszczyny po zawiązaniu się nasion zasychają), małą ilością ziaren w łuszczynie oraz zwiększoną ilością pędów, z których po kwitnieniu nie powstają łuszczyny. Prawidło-wa ilość boru w uprawie rzepaku ma decydujące znaczenie dla przemiany i transportu węglowodanów, wzrostu elongacyjnego komórek w merystemach pędów i korzenia oraz produkcji pyłku. Należy podkre-ślić, że bor jest bardzo mało ruchliwy w roślinie (mała zdolność reutylizacji). Wniosek praktyczny z tego jest oczywisty: należy wykonać kilka zabiegów nawożenia dolistnego borem, zaczynając od jesieni.

Zalecenia: Solubor® DF 2x3 kg/ha lub ADOB® Bor 2x3 l/ha

trójtleneksiarki

tlenekmagnezu

Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Consultingowe ADOB Sp. z o.o. Sp. k.

ul. Kołodzieja 11, 61-070 Poznań, PL tel. +48 61 650 31 66 fax +48 61 650 31 67 e-mail: o¬ce@adob.com.pl www.adob.com.pl

Dział Handlowo-Produkcyjny

tel. +48 61 878 04 01fax +48 61 878 02 61 e-mail: kolodzieja@adob.com.pl