sbtwente project blok 3 - voor het optimaliseren van ...€¦ · voorwaarden voor zelfmanagement...

39
SBTwente project blok 3 Door: Gerard Koel.

Upload: others

Post on 21-Jul-2020

6 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement

SBTwente project

blok 3

Door: Gerard Koel.

Page 2: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement

Doel:

Het realiseren van een methodische en

op best practice gebaseerde FT

handelwijze betreffende in het SBTwente

project verwezen LRP patiënten,

met een matig / hoog risico op het

ontstaan van aanhoudende LRP.

Page 3: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement

1. Over de ‘domeinen’ van SBT en de relatie met

andere vragenlijsten.

2. Over zelfmanagement bij LRP patiënten

3. Over de LAZEPS vragenlijst

4. Over verslaglegging SBTwente

5. Afronding

Inhoud blok 3.

Page 4: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement

NO CentralSensitization

CentralSensitization

CentralSensitization

NO CentralSensitization

Musculoskeletal pain

Disproportionate painexperience?

Diffuse paindistribution?

Central Sensitization Inventory

≥ 40 ?

YES NO

YES NO

YES NO

Over Centrale

Sensitisatie (CSI-DV)

Page 5: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement

• Inleiding:

- BPS model / ICF model

- Zelfmanagement >>

zelfvertrouwen perceptie over activiteiten

• Antwoorden op de vragen

blok 3.2. Over zelfmanagement.

Page 6: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement

1977: George Engel,

Am. psychiater.

Page 7: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement
Page 8: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement

(Para)medici werken vanuit het bio-psycho-sociale model

met het ICF-model en het MDBB-model (Dijkstra & Reneman, 2005)

BPS ICF

BPS model in de fysiotherapie

Page 9: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement

Hoe pakken wij als FT

zelfzorg op een

methodische wijze aan?

Is zelfmanagement zo belangrijk?

Page 10: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement
Page 11: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement
Page 12: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement

LAZ: Zelfmanagement model(Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement; 2012)

Patiënt / persoon:

zelfmanagement /

zelfzorg

Zorgprofessional:

zelfmanagement –

ondersteuning

Page 13: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement
Page 14: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement

1. Passende context(intelligentie, communicatief, beïnvloedbare omgeving).

2. Voldoende kennis en inzicht(wat is LRP, een chronische aandoening, wat is chroniciteit)

3. Voldoende zelfvertrouwen / eigen regie(Self efficacy: SE scales zoals ZAHEK, LoBACs / LAZeps).

4. Goede monitoring eigen gezondheid(kennis van signs & symptoms gezondheid).

5. Genereren adequaat gedrag lange termijn(blijvende aanpassing leefstijl & cognities).

Voorwaarden voor zelfmanagement

RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN.

Page 15: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement

1. Identificatie van problematische zelfmanagement(via: patient gecentreerde zorg, SDM: Shared Dec. Making).

2. Voldoende steun/stimulans van patient beslissingen

(realistische afspraken, doelstellingen; via MI, PSK)

3. Realiseer goede samenwerking met patient(via SDM / MI; betrokken, empatisch, opheffen relevante

gestoorde functies, voldoende afstand, concrete afspraken).

4. Realiseer voldoende samenwerking rondom patient(andere professionals, partners, hulpmiddelen, bedrijf).

5. Competent in ↑ van zelfredzaamheid/belastbaarheid (monitoring / evaluatie en adequate trainingsbouwsteen).

Voorwaarden voor zelfmanagement:

5 voorwaarden voor THERAPEUTEN(2006: Australian Physiotherapy Council)

Page 16: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement

Oktober 2014 Score:

LAZeps-FN: 41,4%

LAZeps-Selfreg: 30,0%

LAZeps-EXc: 66,0%

LAZeps totaal: 47,3%

Zie RNT opdracht

november 2014

blok 3.3. Over de LAZeps

(LOBACs – DV).

Page 17: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement

Vraag 1:

Is self-efficacy een belangrijke voorspeller

voor functioneel herstel?

Page 18: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement

Self-efficacy volgens Bandura.

Page 19: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement

Voldoende zelfvertrouwen

1. Voldoende durf om confrontatie aan te gaan

2. Doen het ook eerder &

zijn minder snel vertwijfeld / negatief

3. Grotere kans op + ervaring

4. Tonen actiever gedrag / coping stijl

5. Beter functioneel herstel

Page 20: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement

Vraag 2:

Wat zijn de kenmerken van de OZ populatie?

Page 21: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement

1. LRP patiënten na een operatie:

discectomie mbv micro-chirurgie

2. LRP patiënten met kenmerken tabel 2.

Twee antwoorden:

Page 22: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement

= 500 meter

= 24 punten (0 – 100)

Page 23: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement

Vraag 3:

Is self-efficacy een typische persoons-

kenmerk (vergelijkbaar met Big 5)?

NEE !!

Page 24: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement

Vraag 4:

Score van de 3 aparte domeinen.

Page 25: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement

Afkappunt ICC 2,1 = 0,75

Page 26: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement

Vraag 5:

Wat betekent Standard Error Measurement?

- SEM = variantie door meetfout

(= wortel uit de foutvariantie)

- MDC= Minimal Detectable Change

(MDC = 1,96 * √ 2 * SEM)

- Belangrijk bij evaluatieve metingen.

Page 27: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement

MDC LAZeps totaal = 19 punten.

Page 28: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement

Vraag 6:

Validiteit; relatie LoBACS & de (M)ODI?

Page 29: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement
Page 30: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement
Page 31: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement

Deels eigen RNT onderzoek.

Probleemstelling Voor patiënten met lage rugpijn is het belangrijk om zelfmanagement competenties te ontwikkelen. Een factor die van belang is om zelfmanagement te verbeteren is ‘self-efficacy’/ voldoende zelfvertrouwen in eigen handelen. De Low Back Activity Confidence Scale (LoBACS) is een meetinstrument om ‘self-efficacy’ te meten bij activiteiten en gedrag die geassocieerd zijn met lage rugpijn. De LoBACS is vertaald naar de Nederlandstalige Lagerug Activiteiten Zelfvertrouwen perceptie schaal (LAZeps). Deze bestaat uit drie subschalen: de LAZeps-FNSE (functionele ruggerelateerde handelingen), LAZeps-REGSE (zelfregulatie) en LAZeps-EXSE (regelmatig bewegen). Er zijn goede methodologische kenmerken van de LoBACS aangetoond. Deze studie onderzoekt of dit binnen een Nederlandse

populatie bevestigt kan worden.

Methode Er is op twee momenten een spreadsheet met vragenlijsten ingevuld door 90 patiënten . De LAZeps wordt onderzocht op test-hertest betrouwbaarheid, interne consistentie, nauwkeurigheid. en constructvaliditeit. Deze analyses worden tevens uitgevoerd met stratificering voor de socio-demografische

kenmerken en het klinisch beeld.

Page 32: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement

Tabel2. Descriptieve statistiek meetinstrumenten

∅ SD Min.- Max.

Testmoment1

ODI - score 30,82 15,58 2-74

LAZeps - TOTAAL 60.78 16.03 29.30 - 96.00

LAZeps - FNSE 53.47 24.06 8.60 - 100.00

LAZeps - SELFREGSE 65.04 18,99 16.70 - 100.00

LAZeps - EXSE 68.36 18.46 28.00 - 100.00

Testmoment2

SF-12 - Quality of Life 57.92 18.65 12.50 - 96.25

SF-12 - fysiek welbevinden 49.58 21.45 1.00 - 100.00

SF-12 - mentaal welbevinden 66.13 19.37 12.50 - 97.50

LAZeps - TOTAAL 65.94 17.22 28.00 - 96.70

LAZeps - FNSE 60.46 24.39 8.60 -100.00

LAZeps - SELREGSE 68.44 20.07 6.00 -100.00

LAZeps - EXSE 71.73 19.37 20.00 - 100.00

∅ = gemiddelde

ODI = Oswestry Disability Index

LAZeps= Lagerug Activiteiten Zelfvertrouwen perceptie schaal

FNSE = ‘self-efficacy‘ v.w.b. het uitvoeren van functionele handelingen

SELFREGSE= ‘self-efficacy‘ v.w.b. zelfregulatie/ controle over gedachten emoties en gedrag

EXSE= ‘self-efficacy‘ v.w.b. regelmatig bewegen

Page 33: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement

Test-Hertest betrouwbaarheidDe ICC waarde van de LAZeps-TOTAAL is .889 (95% BI = .764 - .940). Voor de subschalen van de LAZeps, de LAZeps-FNSE , LAZeps-REGSE en LAZeps-EXSE zijn de ICC waardes respectievelijk, .920 (95% BI = 801 – 960), .851 (95% BI =.771 - .903) en .884 (95% BI = .818 - .925). Deze ICCs kunnen volgens de indeling van Fleiss et al. (1986) als ‘excellent’ beschouwd

worden (15).De ICC van de “acute groep” (minder dan 12 weken rugpijn) is .836 (95% BI = .353 - .939) en bij de “chronische groep” (langer dan 12 weken rugpijn)is

de ICC = .933 (95% BI = .879 - .962).

NauwkeurigheidDe SEM is 7.59 en de MDC is 21.05. Voor een “chronische” groep boven de

12 weken klachtenduur is de SEM 6.27 en de MDC 17.04.

Page 34: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement

Tabel4. Construct validiteit

LAZeps - TOTAAL1 LAZeps-FNSE1 LAZeps-SelfregSE LAZeps_EXSE1

ODI_score -.736** -.835** -.536** -.061

LAZeps - TOTAAL2 LAZeps-FNSE2 LAZeps-Selfreg2 LAZeps-EXSE2

SF12_Qol .611** .625** .494** .226*SF12_fysiekwelbevinden .642** .686** .420** .230*

SF12_mentaalwelbevinden .456** .436** .478** .173

* Significantieniveau 0.05

** Significantieniveau 0.01

ODI = Oswestry Disability Index

LAZeps= Lagerug Activiteiten Zelfvertrouwen perceptie schaal

FNSE = ‘self-efficacy‘ v.w.b. het uitvoeren van functionele handelingen

SELFREGSE= ‘self-efficacy‘ v.w.b. zelfregulatie/ controle over gedachten emoties en gedrag

EXSE= ‘self-efficacy‘ v.w.b. regelmatig bewegen / therapie trouw

Page 35: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement

Vraag 7:

Wat te doen bij lage self – efficacy?

Is de LAZeps een evaluatief meetinstr.?

Page 36: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement

• Verbeteren van zelfvertrouwen (perceptie)

door samen met patiënt activiteiten die slecht

scoren uit te voeren.

• Stap voor stap; positieve bekrachtiging.

• Voordeel FT / MT: wij doen activiteit &

cognitie-emotie samen; directe koppeling.

• Soort gradual exposure; met actieve en

cognitieve feedback.

• LAZeps als evaluatie; JA, denk aan MDC !

Bij laag zelfvertrouwen – perceptie

als factor voor te gering z.magement.

Page 37: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement

• BPS / ICF model is relevant voor behandelen

van patiënten met rugpijn.

• Verbeteren van zelfmanagement is zeker bij

chronische rugpijn relevant.

• Zelfvertrouwen is een belangrijk aspect van

zelfmanagement.

• Met de LAZeps kunnen we dat kwantificeren.

• De LAZeps is voor RNT leden een belangijk

meetinstrument.

Samenvattend LAZeps.

Page 38: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement

• Wat willen we weten / meten?

Leidt meten tot beter weten?

Moet je eerst weten voor je gaat meten?

Weten veronderstelt meer dan weten?

• Wat willen we vastleggen van onze matig –

hoog risico op chroniciteit patiënten?

In ieder geval ook: - werk & participatie !

- gebruik med.zorg !

• Welke gegevens nog meer?

• Wat is realistisch? Helpt betalen?

blok 3.4. Verslaglegging SBTwente.

Page 39: SBTwente project blok 3 - Voor het optimaliseren van ...€¦ · Voorwaarden voor zelfmanagement RNT: 5 voorwaarden voor PATIËNTEN. 1. Identificatie van problematische zelfmanagement

• De SBT is als prognostische lijst het

SBTwente uitgangspunt.

• Op 8 disfuncties leggen we gegevens vast;

deels door extra vragenlijsten.

Als RNT eigen product geldt de LAZeps.

• Om zelfmanagement kunnen niet heen;

maar de SWOT analyse kent ook nadelen.

• Over de verslaglegging dienen we

gezamenlijk beslissingen te nemen (dag 2).

blok 3.5. Afronding.