schamper 305

16
in h o u d Minder speling op de ijverig $ P e I I l n O 7 als w e zijn... 1 ^ Professor Taeldeman, professor Nederlandse Taalkunde aan onze RUG, puzzelt met zeven andere taaleksperten aan een nieuwe spelling. Ondanks zijn opgelegde zwijgplicht wou hij toch zijn eigen mening kwijt over het wel en wee van z o ’n spellingsverandering. Waarschijnlijk is dit de eerste maal dat u en wij een 16-paginas-dikke Schamper in onze pollen krijgen. Een inhoudsopgave leek ons dan ook onontbeerlijk. Vandaar... Binnenin: Loesje (pagina 2) Franse spelling (pagina 2) Student aid (pagina 3) De Buurt (pagina 4) Interview Hugo Claus (pagina 5) Claus en Saint Amour (pagina 6) Biblioteek FPPW (pagina 7) Feestweek VEK (pagina 7) Roemenië (pagina 7) Europese PR (pagina 7) Homokatern deel 2 (pagina 8) Tijdschrift Pol & Sok (pagina 10) Basta (pagina 11) Fietsakties (pagina 12) Venema (pagina 12) Terspoors (pagina 12) Kalender (pagina 13) Zoekertjes (pagina 13) Anus Mundi (pagina 14) OV-kaart (pagina 15) Film (pagina 16) En uiteraard de obligate kolofon, hét recht op antwoord, en nog een pak meer... \ de redaktie Schamper: De spelling wordt dus in een nieuw kleedje gestoken. Hoe ‘hip’ ziet dat nieuwe kleedje eruit? Het is zo dat we inderdaad ongeveer klaar zijn met nieuwe spellingsvoorstellen. Hoe ‘hip’ die daar nu uitzien, mag ik eigenlijk niet verklappen. Met deze zin zou het interview meteen opgedoekt kunnen worden, omdat we een zwijgplicht opgelegd gekregen hebben. We hebben immers een les getrokken uit het nabije verleden, namelijk de spelling Wesselinckx uit de jaren ’60. Toen zijn die voorstellen - die nogal radikaal waren - voortijdig uitgelekt en o.a. Mare Galle heeft daar een echte hetse rond ontketend. De toenmalige beleidsmensen hebben alles diep in de koelkast gestopt opdat het er nooit meer zou uitkomen' Om dat niet tegen te komen, hebben we nu een soort zwijgplicht. Ik ga die natuurlijk niet doorbreken, maar ik kan wel hier en daar mijn persoon- lijke mening zeggen, met andere woorden, hoe ik de spelling graag zou zien veranderen. Schamper: U hebt dus twee lessen getrokken uit het verleden; niet te radikaal veranderen en niets op het voorhand verklappen. Is dit laatste niet ondemokraties? Alles gebeurt immers boven de hofden van de bevolking die die spelling dan toch ook moet gebruiken. Ja en neen. Kijk. Omdat iemand een taal gebruikt is hij nog geen taalekspert. Omdat ik met de auto rij weet ik ook niet alles af van automechaniek. Willem Elsschot was ook sterk gekant tegen de spellingsverandering van ’54, maar een taalvirtuoos maakt je nog geen taalekspert. Iedereen van de spellingskommissie is toch wel professioneel met taal bezig en ik denk dat zo een kommissie de kans moet krijgen om in het eerste stadium rustig te werken aan alternatieven. Aan deze spellingskommissie ging wel een soort werkgroep vooraf die een enquête gedaan hebben bij verscheidene lagen van de bevolking. Binnen de paden die toen uitge- stippeld werden hebben wij gewerkt. Dus, zo ver van de bevolking hebben we niet gewerkt. Echt revolutionaire dingen waren daardoor ook al uitgesloten. In een tweede fase zou je natuurlijk een soort volksraadpleging kunnen houden om de spellingsvoorstellen te toetsen aan hun duidelijkheid en ontvankelijkheid; je mag dan een pracht van een sisteem ontworpen hebben, als het niet operationeel blijkt te zijn kan je het weggooien, maar ik heb het al gezegd: een nieuwe spelling ligt zo vreselijk gevoelig dat emotionele non-argumenten de zaak weer zouden afvoeren. Schamper: Als de zaak zo gevoelig ligt, moet een spelling dan eigenlijk wel veranderen? Een spellingsverandering vergt inderdaad veel tijd èn geld en vele mensen zijn ervan overtuigd dat spelling niet al te veel tijd mag opslorpen. Ik ben het daarmee eens; spelling is een relatief onbelangrijk begrip in een taalsisteem. Ik bedoel, onbelangrijk in die zin dat het niet van het sisteem zelf deel uitmaakt. Het is slechts een middel om taal te veruitwendigen en een geschreven vorm te geven. Wat echter ook die voorafgaande enquête bleek, was dat de meeste mensen onze spelling op een aantal punten te moeilijk vonden. Vooral de fameuze dubbelspellingen bij de bastaardwoorden hing hen wel degelijk de keel uit. Het bleek ook uit de enquete dat men voor sommige vernederlandsingen van leenwoor- den was. En daar gaat het voorname- lijk om in de nieuwe spellings- kommissie; vernederlandsing van de bastaardwoorden en het aanpassen van de spelling aan de uitspraak. Het ekstreme voorbeeld van odeklonje (eau de cologne) kent u wel... Schamper: In de verneder- landsing van leenwoorden wordt er een onderscheid gemaakt tussen duidelijke buitenlandse woorden die inveranderd blijven en reeds ingeburgerde leenwoorden die dan wel een vernederlandst tintje krijgen. Op grond waarvan maakt u dit onderscheid? Er is inderdaad een probleem in het etiketeren van ‘vreemdheid’, het is immers gradueel verschillend. In ’54 heeft men schoorvoetend een paar woorden venederlandst. Toen heeft men beroep gedaan op de onbruikbare faktor ‘frekwentie’. Wat betekent in hemelsnaam ‘veelge- bruikte woorden’? Zo heeft men bijvoorbeeld cigaar verandert in sigaar. Omdat ze zo veel sigaren roken in Nederland ... ? Citroen bleef dan weer citroen omdat het woord ‘minder vaak’ gebruikt werd. Maar dat slaat toch nergens op? Hoe kan een taalgebruiker houvast hebben aan zulke voorschriften? Je moet bij de nieuwe spellings- regels proberen aan te sluiten bij intuïties van de gewone taalgebruiker. En dat hebben wij dan ook gepro- beerd; op grond van intuïties te werk te gaan. vervolg op pagina 10 (ja, tien) (advertentie) HOGER ONDERWIJS IS VOOR NIEMAND MAKKELUK STUDIDAC VERHOOG U W SLAAGKANSEN: IAAT U INDIVIDUEEL BEGELEIDEN DOOR ERVAREN DOCENTEN Sint Pietersplein 44 — Gent Tel. 091/20 15 62

Upload: schamper

Post on 08-Apr-2016

249 views

Category:

Documents


4 download

DESCRIPTION

13 februari 1993

TRANSCRIPT

Page 1: Schamper 305

in h o u d Minder speling op deijverig $ P e I I l n O 7als we zijn... 1 ^

P r o fe s s o r T a e ld e m a n , p ro fe s s o r N e d e r la n d s e T a a lk u n d e a a n

o n z e R U G , p u z z e l t m e t z e v e n a n d e r e ta a le k s p e r te n a a n e e n

n ie u w e spe llin g . O n d an ks z ijn o p g e le g d e zw ijg p lic h t w ou h ij toch

z i jn e ig e n m e n in g k w i j t o v e r h e t w e l e n w e e v a n z o ’n

s p e ll in g s v e r a n d e r in g .

W aarsch ijn lijk is d it de eerste m aa l

d a t u en w ij een 16-paginas-dikke

S cham per in onze p o llen krijgen.

Een inhoudsopgave lee k ons dan

ook onontbeerlijk. Vandaar...

Binnenin:

Loesje (pag ina 2)

Franse spelling (pagina 2)

S tudent a id (pagina 3)

De Buurt (pag ina 4)

In terview H ugo C laus (pagina 5)

C laus en Sa in t A m our (pagina 6)

B ib lio teek FP P W (pagina 7)

Feestw eek V E K (pag ina 7)

R oem enië (pagina 7)

Europese PR (pag ina 7)

H om okatern deel 2 (pag ina 8)

T ijdschrift Pol & Sok (pag ina 10)

Basta (pagina 11)

F ietsakties (pag ina 12)

Venem a (pag ina 12)

Terspoors (pag ina 12)

Kalender (pagina 13)

Zoekertjes (pagina 13)

A nus Mundi (pagina 14)

O V -kaart (pagina 15)

Film (pag ina 16)

En uiteraard de obligate kolofon, hét recht op antwoord, en nog een pak meer...

\ de redaktie

S cham per: De spe lling w ord t d u s in e e n n ie u w k le e d je

g e s to k e n . H o e ‘h ip ’ z ie t d a t

n ie u w e k le e d je e ru it?

H e t is zo d a t w e in d e rd a a d

o n g e v e e r k la a r z ijn m e t n ie u w e

sp e llin g svo o rs te lle n . H oe ‘h ip ’ d ie

daar nu uitzien, m ag ik e igen lijk n iet

ve rk lappen. M et deze zin zou het

in terview m eteen opgedoekt kunnen

w orden, om dat w e een zw ijgp lich t

opgelegd gekregen hebben. W e

hebben im m ers een les getrokken uit

het nabije verleden, nam elijk de

spelling W esse linckx uit de ja ren ’60.

Toen zijn d ie voorste llen - d ie nogal

radikaal w aren - voortijd ig u itge lekt

en o.a. M are G alle heeft d aa r een

e ch te h e tse rond o n tk e te n d . De

toenm alige be le idsm ensen hebben

a lles d iep in de koe lkast gestop t opdat

het er noo it m eer zou u itkom en ' Om

da t n ie t tegen te kom en, hebben we

nu een soort zw ijgp licht. Ik ga die

natuurlijk n iet doorbreken , m aar ik

kan wel h ie r en daar m ijn persoon-lijke m ening zeggen, m et andere

w oorden , hoe ik de spelling graag

zou zien veranderen .

S c h am p e r: U h eb t d u s tw ee

le s s e n g e t r o k k e n u it h e t

v e r le d e n ; n ie t te r a d ik a a l v e r a n d e r e n e n n ie ts o p h e t

v o o r h a n d v e r k la p p e n . Is d it

la a ts te n ie t o n d e m o k r a t ie s ?

A lles geb eu rt im m ers boven de

h o fd e n v a n d e b e v o lk in g d ie

die spelling dan toch o o k m oet g e b ru ik e n .

Ja en neen. Kijk. O m dat iem and

een taa l g eb ru ik t is hij nog geen

taalekspert. O m da t ik m et de auto rij

w e e t ik o o k n ie t a lle s a f va n

a u to m e ch a n ie k . W illem E lssch o t

w a s o o k s te rk g e k a n t te g e n de

spe llingsve randering van ’54, m aar

een taa lv irtuoos m aakt je nog geen

ta a le k s p e r t . Ie d e re e n v a n de

s p e ll in g s k o m m is s ie is to c h w e l

pro fessionee l m et taa l bezig en ik

denk da t zo een kom m issie de kans

m oet krijgen om in het eerste stadium

rustig te w erken aan a lternatieven.

A an deze spe llingskom m iss ie ging

wel een soort w erkgroep voora f die

een e n q u ê te g e d a a n h eb b e n bij

ve rsche idene lagen van de bevolking.

B innen de paden d ie toen u itg e -

stippe ld w erden hebben w ij gew erkt.

Dus, zo ve r van de bevo lk ing hebben

w e niet gew erkt. Echt revo lu tionaire

d in g e n w a re n d a a rd o o r o o k a l

u itges lo ten .

In een tw eede fase zou je natuurlijk

een soort vo lksraadp leg ing kunnen

houden om de spe llingsvoorste llen

te toe tsen aan hun du ide lijkhe id en

o n tva nke lijkh e id ; je m ag dan een

pracht van een sis teem ontw orpen

hebben, a ls het n iet ope ra tionee l b lijkt

te zijn kan je het w eggoo ien , m aar ik

heb he t al g ezegd : een n ie uw e

spelling ligt zo vrese lijk gevoelig dat

em otione le non -argum enten de zaak

w ee r zouden afvoeren.

S c h a m p e r: A ls d e z a a k zo

gevoelig ligt, m oet een spelling

d an e ig e n lijk w e l v e ra n d e re n ?

Een sp e llin g sve ra n d e rin g ve rg t

inderdaad veel tijd èn geld en vele

m e n sen z ijn e rva n o v e rtu ig d da t

s p e llin g n ie t al te ve e l tijd m ag

opslorpen. Ik ben het daa rm ee eens;

spelling is een relatie f onbe langrijk

begrip in een taals is teem . Ik bedoel,

onbe langrijk in die zin dat het n iet

van het s is teem ze lf deel u itm aakt.

H et is s lech ts een m iddel om taal te

veru itw end igen en een geschreven

vorm te geven.

W at ech te r ook die voora fgaande

enquê te bleek, w as dat de m eeste

m ensen onze spelling op een aantal

punten te m oeilijk vonden. Vooral de

fa m e uze dub be lsp e lling en bij de

b a s ta a rd w o o rd e n h in g h e n w e l

dege lijk de keel uit. H et b leek ook uit

de enquete dat m en voor som m ige

ve rnederlands ingen van leenw oor-

den w as. En daar gaa t het voornam e-

lijk om in de n ie u w e s p e ll in g s -

kom m issie ; ve rnederlands ing van de

bastaardw oorden en het aanpassen

van de spelling aan de u itspraak. Het

ekstrem e voorbee ld van odeklon je

(eau de co logne) kent u wel...

S c h a m p e r: In d e v e r n e d e r -la n d s in g v a n le e n w o o r d e n

w o r d t e r e e n o n d e r s c h e id

g e m a a k t tu s s e n d u id e l i jk e

b u ite n la n d s e w o o rd e n d ie

in v e ra n d e rd b li jv e n en re e d s

in g e b u rg e rd e le e n w o o rd e n d ie

d a n w e l e e n v e r n e d e r la n d s t

tin tje krijgen. O p grond w aarvan

m aakt u d it o n d e rs c h e id ?

Er is inderdaad een p robleem in

het e tiketeren van ‘v reem dhe id ’, het

is im m ers gradueel versch illend. In

’54 heeft m en schoorvoetend een

paar w oorden venederlandst. Toen

hee ft m en be roep gedaan op de

onbru ikbare fak to r ‘frekw en tie ’. W at

b e te ken t in hem e lsna am ‘v e e lg e -

b ru ik te w o o rd e n ’? Z o h e e ft m en

b ijvo o rb e e ld c ig a a r v e ra n d e rt in

sigaar. O m dat ze zo veel s igaren

roken in Nederland ... ? C itroen b leef

dan w ee r c itroen om dat het w oord

‘m inder va ak ’ gebru ik t werd. M aar

dat s laa t toch nergens op? Hoe kan

een taa lgeb ru ike r houvast hebben

aan zu lke voorschriften?

Je m oet bij de n ieuw e spe llings-

rege ls p roberen aan te s lu iten bij

intuïties van de gew one taalgebru iker.

En dat hebben wij dan ook gepro -

beerd; op grond van in tuïties te w erk

te gaan.

vervolg op pagina 10 (ja, tien)

(advertentie)

HOGER ONDERW IJS IS VO O R N IE M A N D M A K K E L U K

STUDIDACV E R H O O G U W S L A A G K A N S E N :

I A A T U INDIVIDUEEL B E G E L E I D E N

D O O R ERVAREN D O C E N T E N

S in t P ie te r s p le in 4 4 — G e n t

T e l . 0 9 1 / 2 0 1 5 6 2

Page 2: Schamper 305

la “nouvelle” orthographe

vervolg taalkwestie op pagina tien

In ju n i ’90 h ee ft een w erkgroep van de C o nse il S u p erieu r de la

L a n g u e F ra n ç a is e e en ra p p o rt u itg e b ra c h t m e t a a n b e v e lin g e n en

w ijz in g e n a a n h e t h u id ig e F rans . D e F ra n s e re g e rin g k e u rd e de

v o o r s te l le n g o e d . H ie r m e e w o rd t d e o u d e s p e l l in g n o g n ie t

o v e rb o o rd g eg o o id , m a a r w erden de in k o n s ek w e n s ie s a an g ep akt. O o k z a l m e n z ic h r ic h te n n a a r e e n b e te r g e b r u ik v a n d e

s p e llin g s r e g e ls .

w ijz ig in g en

A lvorens een overz ich t te geven

van de ve randeringen , w ilde ik nog

zeggen dat de oude vorm en geldig

blijven en dat er w aarsch ijn lijk een

dua lite it in gebru ik zal ontstaan, (cfr.

het naast e lkaar bestaan van onze

oude en voorkeurspelling).

H e tve rb ind ing ss tree p jeva ltinve le

geva llen weg, doo r het dan ig gebru ik

a ls een geheel bv. tire -bouchon w ord t

t ire b o u c h o n ,... O o k a lle s a m e n -

ste llingen m et entre, contre, extra,

in tra, supra, in fra w orden sa m e n -

gevoegd en ze lfs de ‘e ’ bij entre en

contre zul len w egval len . H et v roegere

s ’en tre -a im er w ord t s ’entraim er. En-

kel de w oorden w aarb ij het w oord

zou verkeerd w orden u itgesproken,

b lijven behouden (extra -u té rin ).

O ok is het konsekw en t geb ru ik

van he t ve rb in d in gs tre ep je bij het

vo lu it sch rijven van ge ta llen vo o r-

gelegd. M et a ls gevo lg dat er tussen

e lk w oord een streep je geschreven

wordt, vingt-et-un i.p.v. v ing t e t un.

H et accen t op de e w ord t konse -

kw ent gebru ikt. D it w il zeggen dat

w an ne e r m en [e] u itspreekt m en é

schrijft, w anneer m en [ ei ] u itspreekt,

m en è schrijft. R èg lem en t i.p.v. rég le -

m e n t en je céde ra i i.p.v. je céderai.

H et accen t c ircon flexe op de i

en de u zal in de m eeste geva llen

verva llen zoda t nu m u,p lu ,a o û t zal

w orden g esch reven in p laa ts van

m û, plû, a o û t , . . . . N och tans b lijft het

LoesjeEn nu ook weer in Gent.

W itte a ffiches, zw a rte le tte rs en een han d teken in g . Loesje . W ie

is L o e s je ? A ls u g r o o tm o e d e r b e n t e n w a rm e h e r in n e r in g e n

k o e s te rt a an d e b ev rijd in g s fee s ten van z o m e r ’4 5 b e g in t u n u te

neuriën . In d e rd aa d een oude h it van d e R am blers . M a a r d a a r g aa t h e t n u n ie t om .

H et voordeel van een w itte a ffiche

m e t z w a r te le t te rs is de g ro te

leesbaarhe id. Zelfs w ie de beg inselen

van het lezen m aar m atig beheerst,

kan e r z ich geen buil aan va llen. De

a ffiches van Loesje ontroeren, geven

te denken o f am uzeren. En zo hoort

het ook.

Loesje besch ikt o ve r een u itge-

strekte reeks vrienden en vriend innen

om h aa rte helpen. Teksten verzinnen,

teksten lay-outen, boekjes schrijven,

a ffiches p lakken. Noem m aar op, de

vriendenkring van Loesje s taa t voo r

niets.

W ie per abu is in hom e Fabiola

w oon t en dan ook nog regelm atig in

de keuken komt, heeft (ook eens)

een kleine voorsprong. D aar zijn de

keukens resen te lijkvo l Loesje -poëzie

gehangen. De w ere ld versieren, de

saa ihe id om singelen, de vergrijz ing

inkleuren, de harten veroveren , de

toekom st bestorm en, en van alles,

w a t al n ie t meer. D at is de bedoeling

van Loesje. En daar w il ze jou hulp

bij. D ie keukens w achten ...

O verigens is Loesje niet he lem aal

n ieuw in Gent. O p 25 m aart 1986

sp rak de bekende Jan H oet zijn lof

uit over Loesje. Let wel dat w as ruim

v o o r K asse i en m e g a te n to o n s te l-

lingen en b lablabla. G oed, toen dus.

“Je h o o rt de m aa tschapp ij te p akken

m e t h a a r e igen m edia, de kom m u-

nika tie van de ku ns te na a r g a a t dan

o ok direkter. M ensen k ijken e e rde r

n a a r e e n a ff ic h e d a n n a a r e e n

kuns tw e rk .” en even ve rder:” D a f de

je u g d z ich op deze m a n ie r m an i-

fes teert d a t is een bew ijs van hoe rijk

de m ens is, en hoe d iep de krea tiv ite it

zit. H e t is een bew ijs van een leve nd

bestaan , ze lfs in een w e re ld van

v e rd ru k k in g ... o n g e lo fe li jk ." F ijn ,

dankuw el m eneer Hoet, ook nam ens

Loesje trouw ens.

O verigens hoe ft u geen gevierd

te n too ns te llin gs in rich te r te zijn om

Loesje -a ffiches te kunnen m aken. In

N ederland gee ft de ve ren ig ing rond

Loesje jaa rlijks ve le w orkshops. Voor

g eva ngenen , m ilis iens, s tuden ten ,

scholieren, huisvrouw en, kortom voor

iedereen.

In N ederland heeft Loesje ong e -

veer zeshonderd leden d ie m aande-

lijks v ie rdu izend a ffiches ophangen.

A lso f dat nog n ie t genoeg is, zijn er

o o k nog le g io -b e d r ijv e n d ie e lke

m aandag een Loesje -a ffiche toege- fakst krijgen.

S inds de val van de B erlijnse m uur

m aakt Loesje e rnst m et de ve rovering

van Europa en de rest van de w ereld .

In S loven ië en Z w eden bestaan al

au tonom e Loesje-clubs. A fde lingen

in de rest van Europa steunen nog

w a t m ee r op het Loes je -sen trum ,

een fraai oud herenhu is in A rnhem ,

N ederland .

In G ent k iem t het Loesje -bestaan

ondertussen rustig verder. Er zijn al

m eer a fde lingen van Loesje -vrienden

in Be lg ië d ie e igen teksten m aken en

hun stad vers ieren. W ie in G ent m ee

wil doen, kom t m aar op d insdag 16

februari naar het aktie lokaa l in de

Brug (eerste ve rd iep ing) om 20 .30 u.

Tot dan!.

F rank

aksen t op de tw ijfe lgeva llen zoa ls

cro ire en croître, m u r en m û r enz...

H et trem a zal vana f nu op de

klinker geze t w orden d ie u itgesproken

w ordt. Deze w ijz ig ing ze t het v roegere

v e rke e rd e g e b ru ik van het trem a

recht. Dus ve randeren de w oorden

aiguë, am biguïté , contiguë naar aig-

üe, am b igü ité en contigüe.

O ok w ordt het geb ru ik vergroot.

N am elijk zal m en a lle kom binaties

van -gu- en -gue- voorz ien van een

trem a: a rg u e r w ord t argüer.

H et m eervoud van de s am en -g e s te ld e z e lfs ta n d ig e n a a m -w o o rd en zal w e llich t een van de

m oe ilijkste zaken zijn om goed te

veranderen , aangezien er een aantal

com b ina ties zijn d ie andere regels

h e b b e n . Z o z u lle n de v o rm e n

w erkw oord + ze lfs tand ig naam w oord

zoa ls garde -boue in het m eervoud

een s aan het e ind krijgen dus garde-

boues. D eze regel ve randert ook de

w oorden d ie in het enke lvoud toch

een m eervoudsvorm hebben zoals

com pte-gou ttes. Dit w ord t dan konse-

kw ent com p te -gou tte in het enke l-

voud en com pte-gou ttes in het m eer-

voud.

CHEZGOS!bezoekkuren

E n k e le d a g e n g e le d e n k r e -g en we een G O S -berich t b innen

o v e r de m o g elijkh e id o m ie m an d

te schrijven van je e igen leeftijd .

Ben je w arm ge lopen hiervoor, dan

sch rijf je bete r een kort briefje (in het

Engels o f R ussies). Tevens ste llen

ze de m ogelijkhe id om een prachtre is

te m aken doorheen de ‘gouden ring

van Rusland.

Dus geïn te resseerden onder ons schrijven n a a r :

R ossia 115541 M oskva

UI. Sevanskaja, dom 6Sko la N 501

A d m in is tra tjia

G. O. S.

o f op z ’n R ussies :

POCCM9 >H55VI y MOCKBAyJl. ceeaHCKaa, 6uJk o j i3 n 501

AflMUHI/ICTpayWfl

te le foon :

H O P E L IJ K G A A T H E T

V O L G E N D E B O E K

V A N R U S H D IE O V E R

H E T C H R IS T E N D O M

(095) 322-15-11

W IF

KolofonS ch am p er is het offis ië le, ongebonden en p lura listies studentenb lad van

de U nivers ite it G ent. De redaktie bestaat u it vrijw illigers en kom t elke d insdag

sam en om 1 9u 00 in s tu d e n te n h u is De B rug (op het g e lijkv lo e rs ), St.

P ie te rsn ieuw straa t 45. S cham per is te le fon ies rechtstreeks te bere iken op

n um m er 091 /64 .70 .87 of v ia het sekre ta riaa t van het s tuden tenhu is op

num m er 091 /64 .70 .85 (André Van De Velde).

L e ze rsb rie ven z ijn w e lkom , n aa m loo s is p ru llenm and . V e rm e ld ook

stud ie rich ting en ja a r (ind ien van toepassing). O p g rond ig g e m o tive e rd ve rzoek

la ten w ij u w n aam weg.. Lezersbrieven d ienen betrekking te hebben op de

s tudentenprob lem atiek en de RUG in het a lgem een of a rtike ls in S cham per

in het b ijzonder. De redaktie behoudt ten a llen tijde het recht om ingezonden

stukken ve rko rt w ee r te geven, o f om techn iese redenen niet te plaatsen.

O nze bus is te v inden op het gelijkvloers; ook zoekertjes kan u er in kwijt.

S cham per 305 - 13 februari 1993

H oofdredakteur : Tobias De P essem ier

E indredaktie : C hriste l S ta lpaert, W im O oste rlinck

Redactie: O liv ie r B loeyaert, Boris C ruyssaert, S teven De Bock, Kris De

Jaegher, S am son De Pessem ier, F rank H ilb rands, D irk Jacobs, P e te r M aes,

Eric M ie lants, W im O oste rlinck, Jü rgen Pieters, Francis Puype, W im Reygaert,

D ie ter R oelstraete, C hriste l S ta lpaert, N ico Vandenabeele, F réderic W ille B oekhoud ing : Ilse Steen

A g en d a : N ico V andenabeele

In fras tru k tu re le hu lp : S tan '103' M erleve lde

Lay o u t : D irk Jacobs, Tobias De P essem ier

Foto's: Tobias De Pessem ier, F rancis P uype

Public ite it : K risto f W aelkens (056/60.23 .20.)

V e ra n tw o o rd e lijk U itg e v e rTim De C ock

K e iga tstraa t 6

9910 Ursel

D rukkerij : G off, P ijndersstraat, G ent

O plage : 5000 exem plaren, gra tis verspre id in a lle faculte iten, resto ’s en hom es van de R U G ent

D istribu tie : Yves ‘ doc to randus ’ De Buck

Page 3: Schamper 305

flora en fauna naar de maanmaan tijdelijk in de aula

D e v ierde te n to o n s te llin g b in n e n d e re ek s “T u ss en K u n s t en

K en n is”, n a a r aan le id in g van d e v iering 175 ja a r U n ive rs ite it G en t (nog stééds), b re n g t h e t m u zeum voor D ierkunde en h e t H erbarium

in h e t voetlicht. D e ekspo zitie lo o p t van 15 feb ru a ri to t 19 m aart. D e ro d e d ra a d van d e te n to o n s te llin g is d e a a n d a c h t v o o r d e

v erk o m m e rin g van d e n a tu u r in o n ze w ere ld .

\

V o o r h e t v a k “w e rk e lijk h e id s -

onderrich t” in de lagere school of de

lessen b io lo g ie in het s e k u n d a ir

hebben w e a llem aal wel eens een

h e rb a r iu m m o e te n m a k e n . E en

nam iddagje op pad trekken naar het

d ich tst b ijz ijnde stukje groen en van

ten m inste tien ve rsch illende bom en

bladeren gaan verzam elen , om ze

dan in het te le foonboek of een d ik

w oordenboek te laten drogen.

herbarium

G edroogd en in boeken o f op losse

b la d e n s te v ig p a p ie r o p g e p la k t

p lantenm ateriaa l w ordt al sinds de

renaissanse gebru ik t bij de stud ie

van de versche idenhe id van planten.

De s is te m a tis c h e s tu d ie va n de

b iodiversite it s teun t im m ers in grote

mate op verzam e lingen van p lanten

- en d ieren - d ie door versch illende

generaties b ijeengezoch t w orden en

a ls databanken fungeren.

D eze inventariza tie is nog lang

niet af. Nog steeds w orden n ieuw e

s o o rte n b e s c h re v e n en m o e t er

re fe re n tie m a te r ia a l g e d e p o n e e rd

w orden in een herbarium om kontrole

en verdere studie m ogelijk te m aken.

Door de bew aring van tipem ateriaa l

kan nagegaan w orden of de eerste

b e s c h r i jv in g e n g e e n fo u te n o f

onvo lled igheden vertoonden.

H et herbarium van de RUG, bezit

e e n a a n ta l “ t ip e - s p e s im e n s ” -

m ateriaa l dat d iende vo o r de eerste

ka te g o ris e r in g e n - d ie van g ro o t

(h istories) w e tenschappe lijk belang

zijn. O p de ekspozitie zu llen vo o r-

bee lden te zien zijn uit de ve rza m e -

lingen van J. Van L inden en J. Van de

B rande.

H et h e rb a riu m o m v a t o o k he t

bew aren van s tu d ie m a te ria a l, da t

geb ru ik t w erd voo r het schrijven van

overz ich tsw erken van p lanten in een

bepaald geb ied. U it deze w erken en

het herbarium zelf b lijk t al snel dat er

o p é é n e e u w t i jd e e n d a n ig e

verarm ing aan p lantensoorten in onze

kontreien opgetreden is. Een feno -

m een dat zich ove rigens o ve r de

hele w ereld m an ifesteert en op dit

m om ent katastro fa le a fm etingen aan

het krijgen is.

Bij het bekijken van de studie van

de gebroeders Kickx uit 1867, w aarin

de lagere p lanten (w ieren, m ossen,

z w a m m e n , v a re n s ) b e s c h re v e n

w orden, blijkt b ijvoorbee ld duide lijk

da t e r heel w a t soorten in V laanderen

ve rdw enen zijn.

In h e t b e z it v a n h e t G e n ts e

he rba rium zijn b ijzondere stukken

a ls het “K ru idenboek van de abd ij van

D ie le g e n i’, anno 1633 en de co llectie

“ F lore de G a n d ’ u it 1815-1821 van

C harles van H oorebeke.

In het K ru idenboek uit 1633 steken

m e e r d a n 1 00 0 s p e c im e n s v a n

m ed ische en andere nuttige p lanten

(zoa ls ook de aardappel), d ie toen

gekw eekt w erden in de om vangrijke

k lo o s te r tu in . H o e w e l z w a m m e n

om w ille van de huidige b io log ische

in z ich te n n ie t la n g e r a ls p la n te n

b e s c h o u w d w o rd e n , h e rb e rg e n

herbaria ook heel w a t m ico log ische

ve rza m e lin ge n .

De gehele ve rzam eling van het

G entse herbarium bestaat u it250 .000

spesim ens, a fkom stig uit a lle w ere ld -

delen, en is voora l een w erk ins tru -

m e n t v o o r de w e te n s c h a p p e lijk e

beoefen ing van de p lantensis tem a-

tiek. M en wil e r im m ers voo r zorgen

da t a lle p lanten een naam krijgen -

en m aar één naam -, da t ze in z invo lle

k lass ifika ties te rech tkom en en dat

hun versp re id ing en evolu tie bestu -

deerd w orden.

Muzeum voor Dierkunde

N aast deze g reep uit het in teres-

sante herbarium van de RUG, kom t

ook het M useum voor D ie rkunde aan

bod. U it d ie ko llektie zu llen opgeze tte

exem plaren van tw ee u itgestorven

en tien bedre igde d ie rsoorten te zien

zijn. U it A ustra lië krijgen w e tw ee

a ldaa r u itgestorven buide ld ieren te

z ie n : de buide lw o lf en de Tasm aanse

duivel. De laatste bu ide lw o lf w erd in

1933 g e s ig n a le e rd . Van de e ie r-

leggende zoogdieren , d ie s lechts in

O cean ië te v inden zijn, kom en het

V oge lbekd ie r en de M ierenegel aan

bod.

U it M a d a g a s c a r w o rd e n de

halfapen Lem ur en Aye-aye gepre-

zenteerd. Tenslotte kom en ook een

a a n ta l z e ld z a m e v o g e ls in de

expos itie aan bod : de Kiw i, een

kle ine loopvogel u it N ieuw -Zee land,

het Kakapo, een papegaai d ie niet

kan vliegen van hetze lfde eiland, en

de Q uetzal, de nationa le vogel van

G uatem ala . S tuk voo r stuk zijn deze

d ieren ofwel reeds u itgeroeid, ofwel

s te rk bedre igd, door passie f of aktief

toedoen van de mens.

D e tentoonste lling “H e t M useum

voor D ie rkunde en h e t H e rba rium ”

lo o p t van 15 februari to t 19 m aart, in

h e t peristiHum van h e t aulakom pleks,

V oldersstraat 9 te Gent. Toegang is

graties. O pen van m aandag to t en

m e t zaterdag, van 10u to t 17u30.

D IEA(Foto C isse)

Wij schreeuwen om uw aandacht!!Student Aid leert ons het echte Nicaragua kennen.

Van 15 to t 19 feb ruari w o rd t G en t w eer g e v u ld m e t hum an ita ire

id e a le n . S tu d e n t A id , e e n o rg a n iz a t ie d ie in 1 98 6 o n ts to n d en

g e ïn s p ire e rd w erd d o o r d e ze lfo p o ffe rin g van e n e B o b G e ld o f en

d ie z e lfs z ijn n a a m g e v in g h e e ft g e p la g ie e rd , z a l g e d u re n d e é én

w eek p ro b eren de d o o r e x a m e n s to f en b o eken w ijsh e id a fg esto m p te

s tu d e n te n k o p p e n van h u n d o o rg e ze te n b u re a u s to e le n te s le u re n

e n h u n k e n n is v a n e e u w e n g e le d e n g e s to r v e n f i lo z o fe n , e c o n o m ie s e s is te m e n e n fo rm u le s e n w e tte n a lle rh a n d a a n te

vu llen m e t in fo rm a tie o v e r de h u id ig e p ro b le m e n van d e D e rd e

W e re ld .

De prim a ire doe lste llingen van

S tudent A id zijn im m ers het bekend

maken van s tudenten m et de D erde

W ereld en hen sensib iliseren voor

een ech te sa m e n w e rk in g m et de

ekonom isch a rm e, m aa r ku ltu ree l

rijke delen van onze w ere ldbo l. M et

‘echte sam enw erk ing ’ bedoe len ze

niet het storten van tonnen vo edse l-

hulp op de hoofden van u itgehonger-

de v luch te lingen die, op de loop voo r

de ene o f de andere burgeroorlog,

a lles hebben m oeten achte rla ten en

waarb ij het n iet a ltijd du ide lijk is of

men deze m ensen nu wil verp le tte ren

of te eten geven, noch het te proberen

vullen van de bodem loze schu ldenput

door vro lijke inzam e laktieshow s op

te lev is ie w aa r het leed van de D erde

W ereld w ord t herle id to t een deel van

de strijd om de kijksijfers. S tuden t Aid

wil de D erde w ere ld voorste llen als

een kansrijk geb ied dat n ie t vraag t

om aa lm oezen of d ruppe ls op hete

p la ten , m aa r m et e igen m o g e lijk -

heden en kapasite iten. H oew el ze

ervan overtu igd zijn dat er, voorda t er

aan he t bes ta an van een D erde

W e re ld e e n e in d e k a n w o rd e n

gem aakt, strukture le ve randeringen

nodig zijn, zoa ls het hersch ikken van

de sch u ld e n la s t en rech tva a rd ig e

grondsto fprijzen, p roberen zij to t het

zover kom t hun steen tje bij te d ragen

door een kle ine finansië le , m aar toch

voora l m orele, steun te verlenen aan

loka le pro jekten. Ze zoeken steeds

s a m e n w e rk in g m e t b e s ta a n d e

organ iza ties, zoa ls V redese ilanden,

o f partners in de D erde W ere ld zelf,

om dat deze w eten hoe ze het geld

he t n u ttig s t ku nnen b es te de n en

om dat zij m et hun lokale ontw ikkeling

va n u it de basis , de S tu d e n t A id -

idealen het best ve rtegenw oord igen .

Voor S tudent A id beteken t sam en-

w e rk in g im m e rs tw e e r ic h t in g s -

verkeer, waarb ij m en voora l u itgaat

van de m ogelijkheden van de D erde

W ereld zelf.

D it ja a r w o rd t he t w e rk te rre in

N icaragua. Om te bew ijzen da t d it

land m eer is dan één g root slagveld

w a a ro p d o o r A m e rik a g e s te u n d e

K ontra ’s en linkse Sand in is ten hun

n o o it a fla te n d e w e d e rz ijd s e h aa t

u itvechten ( ook al is er nu wel een

re g e r in g o n d e r le id in g v a n e en

‘neu tra le ’ V io le tta C ham orro aan de

m acht) organ iseren zij een in form atie -

avond en vu llen ze hun trad itione le

fu if aan m et L a tijn s -A m e rika a n se

dans. O ok geven ze een boek uit

over on tw ikke lingssam enw erk ing in

het a lgem een.

Sandinista!

Dit ja a r w erk t S tudent A id sam en

m et C O O P IB O , een organ iza tie die

de landbouw in N icaragua stim uleert.

De even tue le w inst zal aan UNAG ,

de p la a ts e li jk e b o e re n v a k b o n d ,

w aa rin zow e l S and in is ten a ls an-

d e rs g e z in d e n z e te le n , g e g e v e n

w orden.

Een korte historiek.

S tudent A id ontstond in 1986 aan

de KU L, w a a r een k le in g ro ep je

g e ë n g a g e e rd e s tu d e n te n , in n a -

vo lg ing van de toen erg populaire

Band Aid en Live Aid, haar m ede-

studenten probeerde w arm te m aken

voor de Derde W ereld-p rob lem atiek.

Een ja a r la te r w e rd d e ze g ro ep

a a n g e v u ld m e t s tu d e n te n u it de

andere univers ite itssteden en in ’88

vond de eerste echt nationa le aktie

p la a ts , m e t a k tiv ite ite n in G en t,

B russel, A ntw erpen, Kortrijk, H asselt

en natuurlijk Leuven.

In de ja ren ’90 en ’91 w as er in

G ent van S tudent A id w ein ig sprake

en de G entse tak van de organ isatie

le e k te n dode opgeschreven , to t vorig

ja a r een tw intig ta l s tudenten de draad

w eer opnam en en de naam Student

A id m et n ieuw e m oed lanceerden.

Na een w eek van lud ieke acties en

in form atie verstrekken over Rwanda,

het strijd toneel van vorig jaar, kon

m e n te v re d e n te ru g b l ik k e n en

hoopvol toe leven naar het N icaragua-

pro jekt van 1993.

S tudent-A id gaa t door van 15 tot

18 februari. Hou de a ffiches in de

gaten!

S teven

Page 4: Schamper 305

DE BUURTin het vaarwater van het Vlaams Blok

D e B u u rt is een G ents s ch o o ltje d a t beg in ja re n ze ve n tig w erd

o p g e s ta r t d o o r e e n a a n ta l o p v o e d k u n d ig e n d ie m e t

o n d e rw ijs v e rn ie u w in g b e z ig w a re n . E r w e rd b e w u s t g e o p te e rd

v o o r d e in p la n tin g in e e n k a n s a rm e b u u rt. O n d e rtu s s e n is d e

B u u rt een su k se s g ew o rd en . E r m o e t ze lfs a l m e t een w a ch tlijs t

van le e r lin g e n g e w e rk t w o rd en , o m d a t ru im te en o p z e t van h e t

s c h o o lt je g e e n g ro o ts c h a lig h e id to e la te n . D a t w e n ie t m e t e en

d o o rd e w e e k s s c h o o lt je te m a k e n h e b e n , s ta a t b u ite n k ijf . D a t

h e b b e n d e V lae m sc h e tra d it ie -b e h o e d e rs van h e t B lo k a lle s z in s

a l g o e d b e g re p e n .

S c h a m p e r v o n d A n n e Van

Q uae them en Ludo M erckx, tw ee

lee rkrachten van de Buurt, op een

o nb e w a a k t m o m e n t in a fspa nn ing

Akdeniz, een Turks res tau ran t vlakb ij

de S leepstraat.

S c h a m p e r : D e B u u r t.W a a ro m ?

A nne : “De keuze van de naam

van de school h ing voor een groot

deel sam en m et onze opvattingen

o v e r o n d e rw ijs . In h e t k la s s ie k e

onderrich t bestaat e r teveel een k loof

tussen de w ereld tu is en de w ereld

op school. W ij p roberen d ie k loof te

overbruggen. Zo kozen w e eksplis ie t

v o o r e en r ijh u is . Van b u ite n u it

b e k e k e n v e rs c h il t h e t g e b o u w

o m z e g g e n s n ie t va n de a n d e re

huizen in de straat. O ok b innenin

w erd gekozen voor een in terieur dat

kw a indeling overeenstem t m et de

indeling van een gew oon huis. Ik

bedoel daarm ee dat w e niet w erken

in k las loka len . E lke lee ftijd sg ro ep

besch ikt over een verd iep ing en e lke

v e rd ie p in g is in g e d e e ld in e e n

keuken, een leefkam er, een ee tkam er

en een on tspann ingsru im te . O nze

le s s e n w o rd e n g e g e v e n in de

lee fkam er w aa r de k inderen sam en

a a n é é n g ro te ta fe l z it te n . W e

proberen een geze llige en huiselijke

sfeer te scheppen door geb ru ik te

m aken van tapijten, zetels, kussens,

p la n te n ,... O p die m an ie r voelen de

k inderen zich tu is op school. A ltans,

dat is toch onze bedoe ling.”

Ludo : “ De naam de Buurt en de

beteken is die e rach te r schu ilt gaat

e ch te r nog ve rd e r dan a lleen de

ove rbrugg ing van de k loo f tussen

tu is en school. De school wil naast

h e t b ijb re n g e n v a n e e n a a n ta l

va a rd igh ed e n o ok a nd e re sos ia le

funkties op zich nem en. In het k lassiek

s is te e m is e e n in te rn e lo g ik a

w e rk z a a m . K in d e re n v a n b e te r

begoede ouders kom en in ‘bete re ’

scholen te rech t en de w ein igen uit

m in d e r b e g o e d e m ilie u s d ie een

pog in g o n d e rn e m e n om in d eze

scholen ‘ca rriè re ’ te m aken, m issen

veela l de door de school im plis ie t

v e ro n d e rs te ld e k w a li te ite n . D e

a a n v a n k e lijk e o n g e lijk h e id w o rd t

h ie rd o o r g e re p ro d u s e e rd o m d a t

onder andere de a rbe idsm arkt h ierop

in s p e e lt en b e p a a ld e k w a lite ite n

hoger inschat dan andere. H et ligt nu

in onze bedoeling, in de m ate van het

m ogelijke, deze log ika te doorbreken.

D aarom kozen w e o ok vo o r een

v o lk s w ijk , e e n a rb e id e rs b u u r t .

A rb e id e rs k in d e re n e rv a re n h e t

k la s s ie k s c h o o ls is te e m o v e r he t

a lgem een a ls een ve rv reem dende

en v re e m d e o m g e v in g . De b uu rt

p robeert deze vervreem d ing tegen

te gaa n en de s ch o o l o o k v o o r

a rbe ide rsk inderen bekend terre in te

m ake n . T eve ns p ro b e re n w e de

tra d itio n e e l “sch o o lz w a k k e ” g ro ep

evenw aard ige kansen te geven om

zich optim aa l te on tw ikke len ” .”

A nne : “De Buurt is een open

huis geïn tegreerd in de w ijk. Iedereen

kan er a ltijd b innen voo r een kop tee

of koffie, om er even m ee te doen in

de k las , te te le fo n e re n , u itle g te

v ra g e n ,... Ze is le tterlijk en figuurlijk

‘om de hoek ’. O p d ie m an ie r gaa t ze

n ie t a lleen dee l u itm aken van de

leefw ereld van de kinderen. O ok de

ouders e rvaren de school a ls een

v e rtro u w d e o m g ev ing . O m d a t w e

ervan u itgaan dat de school geen

ve rvreem dende om geving m ag zijn,

hebben w e gekozen voo r een kleine

schoo l van o n g e ve e r ta ch tig k in -

d e re n . H e t is b e la n g r ijk d a t de

k in d e re n e lk a a r ke n n e n . O p d ie

m a n ie r b lijf je een o v e rz ic h t b e -

h o u d e n . D e k le in s c h a lig h e id is

noodzake lijk om dat op de m an ie r de

strukturen voo r kinderen niet langer

anon iem zijn. Ze krijgen een gezicht.

O p die m an ie r is ook de in tegratie

m o g e lijk va n k in d e re n m e t le e r-

p ro b le m e n o f a n d e re k u ltu re le

a ch te rg ron de n ” .

S ch am p er: De B uurt w il dus

in d e e e r s te p la a ts d e e l u itm aken van de vo lks b u u rt en

n ee m t d e ta a k op z ich om v ia

b u u r tin te g ra t ie d e m a a ts c h a p -pelijke in tegra tie te bevorderen . M aar hoe zit het dan m et ju llie

o n d e rw ijs m e to d e ?

Ludo : “ S um m ier geva t w erk t de

B u u r t m e t p ro je k to n d e rw ijs en

le e fg ro e p e n . ‘P ro je k t ’ m o e t je

k a d e re n b in n e n e e n v o rm v a n

to taa lbenadering van de realite it. Om

iets goed te leren kennen en begrijpen

is het nodig dat je het van zoveel

m ogelijk kanten bekijkt. A lleen door

d e d in g e n v a n u it v e rs c h il le n d e

oogpunten te bekijken, benader je

de essen tie van die d ingen. P ro jekt-

onderw ijs ve rtrek t vanu it een totalite it,

d ie een a lgem ene benam ing krijg t en

w aaraan gaandew eg een invu lling

gegeven w ordt. Essentiee l h ierbij is

d a t b ij h e t b e g in e e n b e p a a ld

probleem geponeerd w ordt en da t de

kinderen er in g roep en ind iv idueel

door konkrete d ingen te doen een

oploss ing voo r zoeken. D it m oet je

n ie t te s ta ties z ien . In n o ve m b e r

s ta rtte n w e b ijv o o rb e e ld m e t de

opgave een fik tie f doss ie r sam en te

ste llen o ve r een bepaald personage.

Tem a ‘lite ra tuu r’ , zo je w il. De tw ee

richtlijnen d ie w e m eegaven w aren

dat de persoon in kw estie de eerste

v luch t over de O seaan gem aakt had

en de eerste w ere ldoorlog nog had

m e e g e m a a k t. Z o e v o lu e e rd e d it

p ro jek t u ite inde lijk naar de o nd e r-

w erpen oorlog en vrede toe, en in

een latere fase naar begrippen als

fas ism e, ras ism e en d iskrim ina tie .

T ens lo tte z ijn w e a ls u its tap een

konsentra tiekam p gaan bezoeken ’.

S c h a m p e r: W a t h o u d e n de

le e fg ro e p e n dan p re c ie s in ?

A n n e : “ De in d e lin g in le e f-

g roepen slu it aan bij het leven buiten

de school. K inderen gaan tu is o f in

hun vrije tijd om m et ouderen en

jongeren . Een lee fg roep bestaat uit

k in d e re n v a n d r ie v e rs c h il le n d e

leeftijden. Zo w erk t de buurt m et drie

le e fg ro e p e n : drie to t zes jaar, zes to t

negen ja a r en negen to t tw aa lf jaar.

O p die m an ie r zit het kind n ie t vast in

een positie van zw akste , sterkste,

s lim ste , kleinste,... m aar a ls a fw is-

se lend jongste , m idde lste en oudste.

D it s tim u lee rt het ze lfvertrouw en. Een

leefgroep laat ook m eer ruim te voo r

het tem po van het kind. W ij hanteren

geen vaste uu rschem a ’s zoda t e lk

kind rustig z ’n w erk kan a fm aken.

H et s is teem im p liseert ook g ro tere

f le k s ib i l i te i t o m d a t je m e t tw e e

v e ra n tw o o rd e lijk b e n t v o o r e e n

leefgroep. E lk kind a fzonderlijk kan

bete r w orden gevo lgd, m et bepaalde

p ro b le e m p je s kan b e te r reke n ing

gehouden w orden,...”

S c h a m p e r: P ro je k to n d e rw ijs

en le e fg ro e p e n h o u d e n in d a t

kinderen een b redere kijk op de

d in g e n k rijg e n , d a t hun k rities

denken bevorderd w ord t en dat n a a s t k o g n it ie v e o o k a n d e re

v a a r d ig h e d e n g e s t im u le e r d

w o rd en , zo a ls v e ra n tw o o rd e lijk -h e id e n s o l id a r i te i t . D a a r to e

d ie n t o o k h et in it ia tie f v an de

G ro e ib o k s ?

A nne : “ De G roe iboks is een

konkree t p rodukt van één van onze

p ro jekten. H et fik tie f doss ie r bracht

o ns op de o nd e rw e rpe n fas ism e ,

rasism e en d iskrim ina tie . Eén van de

kinderen vroeg toen d irek t om daar

een apart pro jekt rond op te s tarten.

Toen ook nog andere k inderen e rop

ing ingen, zijn w e er een p ro jekt rónd

begonnen. D aarnaast w as er vanu it

‘S chool zonder R as ism e ’ de vraag

geste ld om na te denken over een

m odel, een fo rm u le voo r een anti-

ra s is t is c h e s c h o o lw e rk in g in de

basisschool. Voor de lagere school

is de g roe iboks dan ook het eerste

in itia tie f da t rond d it onderw erp in

een konkree t konsept is gegoten. De

g roe iboks is te verge lijken m et een

spons. W il je voch t u it een spons

kunnen kn ijpen , dan is de eerste

ve re is te da t de spons nat is. Hoe

natter de spons, hoe m eer w a te r je

eru it kan knijpen. En een spons kan

je m aar nat m aken door konkrete

aksie. H et voch t in de spons staat

h ie r s im boo l voo r konkrete kenn is

o v e r de b e s ta a n d e d is k r im in a tie ,

rasism e en fas ism e. D eze kenn is

w o rd t n ie t a lle en o pg ed aa n d oo r

d ingen te lezen. D oor jeze lf en je

om geving te bevragen, kom je al snel

to t een in tuïtieve invulling van die

beg rippen . D oo r de boks d oo r te

g even , hopen w e d a t de andere

scho len een b ijd rage leveren to t het

ve rb reden van deze kennis en de

reeds aanw ezige kenn is aan -w enden

om de leerlingen een eerste kijk te

geven op de onderw erpen. W e geven

a ls het w are een spons door die al

vochtig is, vragen aan andere scholen

ze vochtig te houden en in de m ate

van het m ogelijke het w atervo lum e

te ve rg ro ten .”

Ludo : “ M et de g roe iboks is het

onze hoo fdbe trach ting zovee l m o -

gelijk ‘S cho len zonder R as ism e ’ te

z ien ontstaan. W e ste llen vast dat

vriendschap en gelijkhe id d ikw ijls ve r

te zoeken zijn. Ten eerste is e r de

fe ite lijke d isk rim ina tie van m inde r-

heden. D aar kom en nog eens het

g roe iende rasism e en de opkom st

van fas is ties ge ïnsp ireerde g roepen

d ie de haa t en o n g e lijkh e id a a n -

w a k k e re n b ij. T e g e n o v e r d e z e

tendenzen ste llen w ij de ideeën van

vriendschap en gelijkheid. W e vinden het be lan g rijk da t de scho len die

w e rke n m e t he t m a te ria a l u it de

g ro e ib o k s d e z e u itg a n g s p u n te n

onderschrijven. In de w erk ing van de

g ro e ib o k s k u n n e n d r ie n iv e a u s

w orden ondersche iden : e lke klas

d ie m et de boks werkt, vragen w e om

o ok iets aan de boks toe te voegen :

een krea tie f w erk,... H et sentra le idee

i s : de boks m oet aangroe ien . O p het

tw eede n iveau w ord t e lke klas die

m et de g roe iboks gew erk t heeft, a an -

gesproken m et de vraag o f ze w illen

o p k o m e n v o o r v r ie n d s c h a p en

g e lijkhe id . W e v rag en ze dan d it

engagem ent konkree t om te zetten

in aks ie : een ke ttingbrie f schrijven

naar een andere klas o f school m et

het ve rzoek om ook m et de g roeiboks

te w erken . W a n n e e r een klas d it

engagem en t op zich neem t en er in

s laag t een andere klas te v inden,

dan w ord t d ie klas om gedoop t to t

‘ke ttingk las ’. Zo w orden ze op de

h oo g te g e h o u d e n van h e t g ro e i-

proces. O nze bedoe ling is om zo de

a fstand G ent-ls tanbu l s im bolisch te

overbruggen. O p het laa tste n iveau

kan iedere k las zich engageren rond

onze sentra le onderw erpen en e r zo

v o o r z o rg e n d a t de s c h o o l h e t

p lakkaa tje “Schoo l zonder R asism e”

to e g e k e n d k r ijg t . T o le ra n t ie en

a fw ijz ing van rasism e en d iskrim inatie

w orden dan im p lis ie te kenm erken

van de ganse schoo l.”

S c h a m p e r: O p 25 n o v e m b e r

n am ju ll ie le e fg ro e p d e e l a an

de b e to g in g te g e n ra s is m e en

fa s is m e te G e n t. H eb b e n ju llie

hierop geen reaksies gekregen?

Ik bedoel in de zin van dat het niet past vo o r sch o len om aan

p o litiek te doen ?

A n ne : “R eaksie w as e r zeker. In

een aanta l kranten verscheen een

fo to van onze m annen en werd tekst

en uitleg ve rscha ft over onze school.

R eaksie kw am e r ook van de ouders.

H et overgro te dee l stond achte r ons.

O nze aks ie hee ft e ch te r ook een

a a n ta l a n d e re ‘k ra c h te n ’ in de

sam enlev ing in bew eg ing ge-brach t.”

L u d o : “ In het parlem en t zijn een

a a n ta l v ra g e n g e s te ld d o o r een

zekere F ra n c is Van D en E yn d e ,

V la a m s B lo k k e r uit Gent. D eze m an

had het o v e r ‘déon to log ie ’ en ‘m oraa l’.

Z onde r gevo lgen b leven zijn in ter-

pe lla ties niet. O n langs kregen w e

inspeksie van hogerhand en m oesten

w e onsze lf ve rantw oorden. De vraag

o f het aan een school geoorloofd is

om aan po litiek te doen is inderdaad

relevant. D och a ls het ve rbod om

aan politiek te doen, inhoudt da t een

school zich niet m aa tschappe lijk m ag

engageren, dan kiezen wij e r liever

u itdrukke lijk voo r w el aan politiek te

doen. H et V la a m s B lo k w il onze

school natuurlijk a fgesch ilderd z ien

a ls een p laa ts w aa r de k inde ren

po litiek geïndoktrineerd w orden. Dat

is natuurlijk n iet zo. De dee lnam e

aan de b e to g in g ka de rd e in ons

p ro je k t . R a s is m e , fa s is m e en

d isk rim ina tie zijn trou w en s tem a ta

d ie doo r ons a ls m aa tschappe lijke

p roblem en be-schouw d w orden en

niet lou ter a ls eksp lis ie te politiek. W e

h e b b e n o n m id d e lli jk a lle o u d e rs

b ije e n g e ro e p e n en e e n p e t it ie

opgeste ld . W e zijn ook van plan om ,

n aa r a an le id ing h ie rvan , n ie t één

m aar tien groe iboksen te lanseren.

Be langrijk is da t w e ons n ie t laten

intim ideren, w an t het is ju is t op deze

in tim ida tie d a t m ensen zoa ls V an

D e n E y n d e a n tis ip e re n . B e w u s t

w ord t d oo r deze ag ita toren gezocht

naa r e lem enten om reaksie uit te

lokken. W o rd t e r h ie rop ingegaan

van overhe idsw ege, dan krijgen de

aanspraken van deze ekstrem isten

s im b o lie s e le g itim a tie . L aa t je je

h ie rd oo r in tim ide ren dan spee l je

gew oon in op hun bedoe lingen. De

betoging is s lechts één fa se t van een

p ro je k t en m o e t in e en b re d e re

kontekst w orden gep laatst. D oor er

a lle e n d it a s p e k t u it te h a le n

speku le ren ze op in tim idatie. H et is

zoa ls d ie ve rk likaks ie d ie ze een

aantal ja ren ge leden op touw hadden

gezet, w aarb ij ze voor de schoo l-

p oo rten g in ge n s taan en aan de

le e rlin g e n v roe ge n ‘p ro g re s s ie v e ’

lee rk rach ten te ve rk likken . A ls ze

itonen da t ze m et zu lke zaken bezig

z ijn , en e r een zw a rtb o e k op na

houden, dan raken m ensen natuurlijk

geïn tim ideerd. A ls er dan door de

overhe id op gereageerd w ordt, zoals

da t bij ons nu het geva l is, dan

ve rs te rk t d it de in tim id a tie a lleen

maar. K rijgen ze het oo it zover om

b ijvoorbeeld geëngageerde scholen

sanksies op te leggen, dan is het hek

van de dam . Dan is de in tim idatie-

s irk e l ro n d o m d a t ze d a n e e n

p reseden t hebben en men zal weten

da t de in tim ida tie ook krach t kan

w orden b ijeengezet.”

A n n e : “ Ik v in d h e t g e w o o n

angstw ekkend te weten hoe ve r deze

m annen dus al kunnen gaan...”

Bart P luym m.m.v. D IEA

Page 5: Schamper 305

Claus: ‘Natuurlijk ben ik e l i t a i r ! ’

S ain t A m o u r b re n g t za te rd a g 13 feb ru ari tw ee ‘G ro te n ’ op h e t

p o d iu m van de te a te rza a l in d e V ooru it; H a rry M u lis c h en H u g o

C laus. L a a ts tg e n o e m d e k o n d e n w e tu s s e n tw e e re p e tit ie s van

z ijn la a ts te to n e e lb e w e r k in g ‘D e R e p i t i t ie ’ s t r ik k e n v o o r e e n

in terview . E en a m u s a n t g e s p re k o v e r begeerte , k ritis i m e t h e t IQ

van een lin tw o rm en d e k u n s t van h e t d ic h te n ....

Vind u het dan niet belangrijk

dat u aan uw lezers laat w eten

w at u e ig en lijk bed o e lt m et uw

w e rk e n ?

Ik m oet dat he lem aa l niet, de

lezer m oet zorgen dat hij dat ze lf te

weten komt. A ls ik naast de produktie

van m elk nog eens in de m ilkshop

m oet gaan staan ; dat is tevee l voor

Ja, dat wel, dat is leerzaam om te

kijken o f de adria line nog vloeit. Dus,

a ls ik een ekstra s tom pzinn ige kritiek

lees dan krijg ik de e e rs te tw e e

m inuten een h isteriese w oedeaanva l.

Het doe t goed om die co llè re nog te

kunnen opbrengen.

S cham per: H ebt u het krities

w e rk v a n P a u l C la e s g e le z e n

“ D e v ie r g e z ic h te n v a n H u g o

C la u s ” ?

Ja, da t zal wel ...

S c h a m p e r : P a u l C la e s b e -schrijft daarin de v ier gezich ten

v an H u g o C la u s ; d e a n im a le

d ic h te r , m e t de fa s in a t ie v o o r

h et d ie r, d e e ru d ie te d ic h te r , m et het g ebru ik van tech n iese

e n L a t i jn s e w o o r d e n , d e

g e ë n g a g e e r d e d ic h te r e n d e

lud ieke d ich te r d ie voo rtd u ren d

s p e l le t je s s p e e lt m e t z ijn

pub liek. W e lk g ez ich t past het

best bij u?

H et is er wel, m aar anders. Een

geëngageerd ged ich t hoeft n ie t a ltijd

de k lanken van een s traa tlied te

hebben. H et hoeft n iet a ltijd te zijn

a ls o f je he t d e k la m e e rt v o o r de

barrikades. Je kunt ook heel s im pele

m idde len gebru iken en geëngageerd

overkom en. . Ik kan het voorbee ld

a anha len van het s tuk “V rijdag ” ,

w aa r het gaa t ove r insest in een

arbe idersgezin . Er kom t een passage

in v o o r van een m an d ie u it de

g e v a n g e n is k o m t en b e s t een

badkam er zou w ilen bouw en : “ In de

g eva ng en is heb ik va a k een bad

genom en en d a t is he lem aa l n ie t

o n a a n g e n a a m ” . Zo een z inn e tje

ve rraad t veel m eer over de onge lij-

khe id - he t fe it da t een he leboe l

H et va lt m e b itte r tegen da t hij e r

m aar v ie r heeft ontdekt. Er zijn er

nog ta lrijke andere; de triv ia le dichter,

de obsene dichter, ... T ja, er zijn er

zovee l. D it e tike te ren is trouw ens

iets w aaar ik n iet zo achtersta. N iets

is oo it zo zuiver. H et is altijd gem engd.

Er zijn de m eest X ged ichten of de

m eest Y ged ich ten. En het is tip ies

voo r de m eest em inente kritisi als

Paul C laes om een e tike t te o n t-

dekken o f dat p roberen te ontdekken.

Ikzelf zou da t noo it kunnen.

S c h a m p e r : H e t s o c ia lee n g a g e m e n t - g e z ic h t d a t u

s am e n m et o .a . S im o n V in k e n -oo g en L u c e b e rt d e e ld e in d e

e x p e r im e n te le ja re n v i j f t ig is

nu n a g e n o e g v e d w e n e n in uw

h u id ig e w e rk . O f z ie n w ij d an

n ie t g o e d ?

S c h a m p e r :

C la u s g e ld t e -k o rt?

Ja, en a ls er me

dan iem and vraagt

om een tonee lstuk

te bew erken o f te

verta len, dan ben

ik d a a r n o rm a a l

m ee bezig om dat

ik ook in leven wil

b lijven. O p andere

m om enten schrijf

ik gew oon uit een

soort sentim ente le

lukse. O f om dat ik

iem and gebru iks-

poëzie m oet toe -

sturen. Dan denk

ik: “W at zou mijn

vriend d ie in A us-

tra lië w oont w illen

w eten over m ij?” .

Nou goed, dan is

dat heel goed m o-

gelijk dat hij dat in

de vorm van een

ged icht krijgt. De

im pu lsen zijn zo

ve rsche iden .

S c h a m p e r: U s p e e lt g ra a g

s p e lle tje s . U s c h re e f een s : ‘Ik

ben zoals ied ereen zesh o n d erd

p e rso n ag e s p er dag . Ik id e n ti-

fiseer m e nogal graag m et een

r o m a n tie s jo n g e t je d a t d o o r

n iem an d b eg rep en w o rd t m a ar

ik id en tifiseer m e o o k m et een

h o g e p r ie s te r d ie a ld o o r m a a r

hee l s le c h te s a u s ijs je s e e t en

z e lfg e n o e g z a a m n e e r k ijk t o p

de m en sh e id .’ Ik speel nu het s p e lle t je v a n d e

in te rv ie w e r . W e lk

spelletje speelt u?

één m ens. Ik krijg ook brieven van

s tudenten d ie van d ie vragen ste llen

a ls ‘w a t bedoe lt u m et da t ‘, ‘w aarom

schrijft u ‘ , ‘w anneer ben t u beg innen

te s c h rijv e n ’ . Z e e r h oo g h a rtig en

hauta in laat ik d ie brieven l ig g e n ; dat

is de taak van de schoolm eester.

S c h a m p e r: S a in t A m o u r, z ie

je d u s o o k a ls e e n s p e lle t je , niet ais iets dat je zo nu en dan

aan je lezers verschu ld igd bent?

Dat w eet ik pas

als het spelletje be-

gint. Ik ga im prov-

iseren n aa rm ate ik

w eet w elke vragen u

stelt. Ik heb nu zoiets

van een veertig jaa r

lang in terview s ach -

te r de rug. Er ligt

s leet op m ijn ziel en

o o k op m ijn a n t -

w oorden. O m dat ik

over he t a lgem een

toch deze lfde vragen

krijg, grijp ik uit het

m andje van an tw oor-

d e n w a t z ic h h e t

eerste aanbiedt. Het

s is te e m van in te r -

v iew s kan ik m oeilijk

au s e r ie u n e m e n ,

dus m aak ik e r m aa

een spelle tje van. Ik

d o e h e t o v e r h e t

a lgem een om ande-

re redenen dan over

m ijze lf te ve rte llen .

B ijvoorbeeld om de

toernee van Behoud

de Begeerte te sto ffe-

ren. A a n g e z ie n zo

een toernee publisi-

te it nodig heeft span

ik me voor dat kar-

retje van kollektiviteit. A ls e r een

boek van mij uitkom t, dan m oet ik het

b ijna doen voor de u itgever om dat de

zeden nu eenm aal wil dat het zonder

pub lis ite it n ie t kan/ M aar over het

a lgem een heb ik dus een g rond ige

hekel aan. Ik v ind het trouw ens een

totaal onnatuurlijke bew eging. Ik ken

u helem aal niet, dus w aarom zou ik

nu over m ijn in tiem e kanten praten?

Inderdaad, ik ben helem aa l n iets

verschu ld igd. Ik m oet m e gedragen

zoa ls een burger. Ik m oet stoppen

voo r een rood licht, dat m oet ik wel

d o e n , m a a r ik h eb g ee n e n ke le

ve ra n tw o o rde lijkh e id v o o r ie ts dat

buiten m ijn privé schrijverij gaat.

S c h a m p e r : L e e s t u s o m s

k r it ie k e n ?

D at z ie t u d an w e i a ls e en

p lic h t aan uw p u b liek .

Ja, dat is waar, ik bedoel e igen lijk

dat ik w e iger te reageren op m ensen

die zeggen dat ik een p lich t heb,

m aar vo o r m eze lf heb ik wel een

m oraal. Ik heb een reeks van norm en

w aaraan ik w ens te beantw oorden.

Ik w ens b ijvoo rbee ld noo it doc to r

honoris causa aan de universite it te

zijn. D at is een verp lich ting die ik

m eze lf opleg. N iet voor een o f ander

pub liek.

S ch am p er: En u sch rijft dan

v o o r d ie in n e rlijk e m o ra a l?

Ja, m aar ook voo r andere m eer

p l a t v l o e r s e

r e d e n e n .

B i j v o o r b e e l d

om dat ik geld te -

kort heb.

m ensen nog geen badkam er hebben

- dan da t ik tegen een m in is ter kan

sche lden .

Z ijn e r o o k zo ‘v e r d o k e n ’ g eë n g ag e erd e g ed ich ten , in uw

la a ts te d ic h tb u n d e l “ D e S p o -re n ” ?

Ja, ze lfs n iet ve rdoken : e r s taat

een ged ich t in over Lum um ba. D eze

m an is ie tw at vergeten; n iem and

sp reekt e r nog over. Uw generatie zal

m issch ien n ie t eens w eten w ie hij is.

Hij w as de eerste pres iden t van het

ona fhanke lijke Kongo. Ik beschouw

het dan a ls m ijn p lich t om te zeggen:

“ k ijk e r is to en een re v o lu tio n a ir

denker gew eest “ , en aan d ie gee f ik

een hom m age.

S c h a m p e r : S te l d a t u e e n

h ië ra rc h ie m o e t o p s te lle n van

uw w erken . W elk w erk zet u op

de b o v e n s te p la n k?

Als ik dat zou doen, dan zou dat

heel voorlop ig zijn, w as m ijn laatste

w erk v ind ik altijd het beste. Bij “Het

ve rd rie t van Be lg ië” had ik het gevoel

dat ik n iet bete r kon, m aar nu loop ik

al en paar m aanden m et een ‘niet-

goed-genoeg gevoe l’._____________

vervolg op pagina 6

Page 6: Schamper 305

Claus: Niets dan het lichaamS c h a m p e r: H e rm a n D e C o -

n in c k h e e f t o o it g e z e g d d a t

p u b e rs g e e n p o ë z ie k u n n e n

schrijven o m d at ze e r m iddenin

z it te n .

Ik denk dat hij gedee lte lijk gelijk

heeft. Je hebt w el gro te em oties als

je vriend in je verlaat, m aar je g rijp t

dan naar de fles en ged ichten, en dat

is n iet de ideale staat om een goed

ged ich t te schrijven.

S cham per: U schrijft toch ook

g e d ic h te n n a a r a a n le id in g van

b e s ta a n d e v ro u w e n ?

Jawel, m aar over het a lgem een

a ls het al over is. En een enke le keer

a ls ik o p m ijn le e f t i jd n o g w il

ve roveren , m aar dat is dan eerder

een taktiese zet dan poëzie. Em oties

kunnen niet vertaald w orden m et de

taal van em otionelen. De poëtiese

taal m oet geboren w orden langs het

ordenen; het is nodig dat je a fstand

neem t van je in tense gevoe lens om

goede poëzie te schrijven.

S c h a m p e r : J o n g e m e n s e n

kunnen dus to taa l geen poëzie

s c h r ijv e n ?

Dat zeg ik niet. Een van de g rootste

lichtpunten in de poëzie van deze

p laneet is R im baud d ie gestorven is

toen hij am per negentien w as. W at

dat betreft zou ik dus noo it een zin

van d ie aard over m ijn lippen kunnen

krijgen. O p dat punt heeft De C on inck

dus ongelijk. Onzin! De liriek is ze lfs

het em inente stadium van de jeugd.

Er is n iets bespotte lijke r dan iem and

van m ijn leeftijd d ie zich aan liriese

poëzie gaa t w agen. Ik heb lagen van

eelt op m ijn ziel, dus bij het schrijven

kom en een heleboe l andere faktoren

kijken. O nbevangen een ‘O de aan

de W e s tw in d ’ sch rijven ko m t n ie t

m eer in mij op.

S c h am p e r: Terug n aa r S a in t

Am our. De fo to op de a ffiche is

u n ie k . U w a s to e n 3 0 ja a r , M uiisch 32. U staat op het strand

v a n Ib is a a ls tw e e z e l f -v e rz e k e rd e k w a jo n g e n s . H an g t

d a a r e en p ittig v e rh a a lt je aan

v a s t?

Neen, dat is gew oon een geze llige

vakantie fo to . O m dat m ijn vriend Harry

nogal ijdel is heeft hij d ie fo to bew aard

en nadien vrijgegeven opdat het zou

gepubliseerd w orden in een van de

boeken die aan hem gew ijd is. Ikzelf

heb die fo tos niet.

H arry M uiisch is tegelijkertijd

e en v r ie n d èn e en k o n k u rre n t

van u. U behoort beiden to t de

g ro te n v a n d e N e d e r la n d s e

literatuur. G aan v rien d s ch a p en

roem w el s am e n ?

N atuu rlijk , en e ig e n lijk va lt d ie

konku rren tie nog m ee w an t onze

terre inen zijn zo versch illend. M uiisch

is een denker, filosoof en ik ben een

liries dichter. E igen lijk hebben we

een soort spee lse konkurren tie die

w e beiden niet au serieu nem en.

S c h a m p e r: U le e s t op S a in t

A m o u r g e d ic h te n v o o r u it uw

la a ts te d ic h tb u n d e l “ D e S p o -r e n ” , M u iis c h u it z ijn la a ts te

p ro za w e rk . V in d t u d a t p ro za

en poëzie sam en op de p lanken

ku n n e n g e b ra c h t w o rd e n ?

W el, dat zal wel b lijken, hé. Ikzelf

ga trouw ens ook nog een stukje proza

lezen in het tw e ed e dee l. Ik ben

e igen lijk m eer een voors tander van

ged ichten op het pod ium , w ant proza

kabbelt zo gauw. Z oa ls u w ee t is

proza een stroom en het ged ich t een

b liksem . Je kan dus bete r een reeks

flitsen hebben dan d ie kabbelende

stroom . Ik zou trouw ens noo it naar

iets a ls S a in t A m our gaan. Ik doe een

tukje b innen de vijf m inuten!

U h e b t h e r h a a ld e l i jk in

in te rv ie w s g e ze g d d a t p o ë z ie

niet gesch ikt is om voor te lezen. “ P o ë z ie m o e t g eh o o rd w o rd e n

m et het innerlijke oor, de kleine

b a lan s tu s s e n h et z ie n en het h o ren .” W at bew eegt u dan om

het toch te doen?

Ik heb he t dan o o k o v e r een

s p e s if ie k s o o r t p o ë z ie . E r z ijn

ged ichten d ie wel gem aakt zijn om

gesiteerd te w orden. M ajakovski,

b ijvoorbeeld, is gem aakt om gede-

k lam eerd te w orden. Veel van die

R ussen hebben dat. M ijn poëzie is

inderdaad d ie van het innerlijke dat

n iet zo gesch ikt is om voor te lezen

m aa r h ie r en d aa r is er w e l een

u itsch ie te r, b ijvo o rbe e ld g ed ich ten

w aa r om te lachen valt; ged ich ten die

dus best een d irekte reaktie kunnen

u itlokken .

A ls je je ged ichten voorleest, s p e e l je w e e r e e n s p e l le t je , m et het pub liek dan. S om s leest u helem aal n iet w at e r s taat. U

v e ra n d e r t h ee l v a a k u w te k s t

te r w i j l u le e s t . W a a ro m

e ig e n li jk ?

O m dat ik m e anders dood verveel.

Ik heb het a lles geschreven , ik heb

het verbeterd, ik heb de d rukproeven

verbete rd , het boek m ee naar huis

g e n o m e n ... A lle s nog e en k e e r

voorlezen , dat zou tevee l van het

g o e d e z ijn . D us s tro o i ik b ij he t

voorlezen som s w aarlijke onzin in

het rond. M aar nog nooit heeft iem and

mij daa rvoor op de v ingers getikt.

Scham per: Sa in t A m our staat in h e t te k e n v a n lie fd e en

b e g e e rte . Ik m o e t z e g g e n d a t

d e lie fd e s p o ë z ie in uw la a ts te

b u nde l “ De S p o re n ” het v le s e -lijke nogal d e bovenhand heeft.

Ik ben een beest, m e v ro u w ,...

E en b e e s t?

Ja, en dat zou ik u p roe fonder-

v inde lijk kunnen laten zien.

S c h a m p e r: s lik !

Er is n iets anders dan het lichaam !

Er bestaat n iet een lichaam en dan

nog e rgens een geest. Er va lt h ier

een vee lbe tekenende stilte! Is e r nu

ergens een ziel d ie v lo t in m ij? Neen!

Er zijn k lie ren en d ie p roduseren

b epaa lde s to ffen en de hersenen

reageren daarop. D at is iets w at men

gem aksha lve ziel noem t. Er is niets

anders dan het lichaam .

S c h a m p e r : Is e e n g e d ic h t

dan geen veru ite rlijk in g van de

in n e r lijk e z ie l?

De innerlijke krach t kom t van het

lichaam . H et zijn chem iese a fsche i-

d ingen d ie m en p roduceert. E r is

n iets zo ie ts a ls de geest.

le d er lich aa m h ee ft d e ze lfd e

b e s ta n d d e le n in z ijn lic h a a m . Kan iedereen dan goede poëzie

p ro d u -c e re n v ia de k lie re n ?

Ja, m aar deze lfde bestandde len

g e v e n n ie t ie d e re e n h e tz e lfd e

lichaam . T rouw ens, n ie t iedereen

h e e ft id e n t ie k d e z e lfd e k lie re n .

M ensen zijn enke lvoud ig . En al dat

gezw ans over het lu isteren naar de

g e e s t en de g lo rie en he t m ira -

k e l.......p fff......... Een lichaam hee ft

ve rsch illende lagen en een ve rsch il-

lende perseptie ervan. Er is zo ie ts

a ls een m is tiek gevoe l, m aa r da t

w o rd t g e p ro d u s e e rd d o o r h e t li-

chaam . M ensen die zeggen da t er

een ziel en een lichaam is zu llen

a u to m a t ie s z e g g e n d a t de z ie l

s u p e r ie u r is. In n aa m va n d e ze

s u p e r ie u r ite it g a a n ze h u n z ie l

o p le g g e n a a n a n d e re m e n s e n

w aarvan het lichaam ze lf zal gefo lterd

w orden. En n ie t de ziel. De te rreur

zal zich u itoefenen op de licham en

en niet op de zogezegde ziel. Ik w il

het w oord ziel wel han teren - da t doe

ik ook - m aar dat is dan een gedee lte

van het lichaam . N iet iets w a t G od

over de aarde blies. Ja, goed, e r zijn

m ensen d ie daarin geloven en d ie in

n a a m v a n d a t g e lo o f h o n d e rd -

du izenden doden verw ekken, en w at

nog a llem aal. A llem aal in naam van

een superieu r iets da t in een keer

s c h ijn t n e e r te s tr ijk e n o v e r de

m ensen.

U h e b t a lle lite ra ire g e n re s

b e d r e v e n . U h e b t z ic h m e t

s u k s e s g e w aa g d aan d e film - H e t S a c ra m e n t b i jv o o rb e e ld - en h e t to n e e l, m a a r u n o e m t

z ic h n og h et lie fs t van a l een

d ic h te r .

Ja, a ls ik al deze d ingen beoefen,

ben ik het m eest persoon lijk in m ijn

ged ich ten aanw ezig . M aar m issch ien

kom t er een Paul C laes langs die

zegt: “Neen, enig ta len t m aakt toch

niet tw eeëntw in tig van het m om ent

da t iem and een s tuk je van Dylan

T hom as ve rtaa ld hee ft? ”

S cham per: U bent o o k bezig

m e t d e s c h i ld e r k u n s t . J o s

V a n d e lo o z e i d a t e r ie ts

sch ilderkunstigs in uw w e rk zit. Dat u n iet schrijft m et een vu lpen

m a ar m et e en p en s ee l. Z ijn e r

in v lo ed en van d e sch ild e rku n s t

in u w p o ë z ie g e k ro p e n o f

o m g e k e e rd ?

O, ja . Er zijn vaak beschrijvende

g e d ic h te n d ie z ich g e d ra g e n a ls

sch ilderijen. Er zijn ook ged ichten

d ie rege lrech t geïnsp ireerd zijn door

b ijvoorbee ld C O BR A . Er staan er

een paar in “De S poren ” . D at is zo

één van de voed ingsbodem svan de

poëzie, w ee t je.

S c h a m p e r : In z ijn in ’89

v e r s c h e n e n b r ie v e n b o e k “ I j -lings naar nergen s” verw ijt W ard

R u y s lin c k a a n u w a d r e s d a t

“ D e M e ts ie rs ” v e ra s s e n d v e e l o v e re e n k o m s te n v e rto o n d m et F au lkn ers “T h e S o u n d and the

F u r y ” e n d a t h e t to n e e ls tu k

“V r ijd a g ” e en h a n d ig a r ra n g e -m ent is van “De B iezenstekker”

van C yriel B uysse. Volgens hem

b e w ie ro k e n d e g e le e rd e a u re -

o o lw e v e r s d it fe n o m e e n a ls

‘ in te r te k s tu a l i te i t ’ .

In a lle in terv iew s d ie ik gegeven

heb ten tijde van de m etsiers heb ik

benadrukt da t het ontstaan is in drie

w eken tijd vo o r een w eddenschap.

D at heb ik to t in den treure herhaald.

H et is n ie t da t ik probeerde om iets

w e g te m o ffe le n o m d a t h e t de

w aarhe id is dat iem and mij in een bar

v ijfdu izend frank heeft gegeven om

iets te schrijven. D at toeva llig een

aan ta l au teurs o f recensenten het

mooi gevonden hebben, d aa r kan ik

n iets aan doen. Dus, het is n iet zo dat

ik ooit iem andd een rad voo r de ogen

h e b g e d ra a id . En d a t ik d a t

geschreven heb o m da t m en dan in

die tijd een A m erikaaans boek beste ld

heeft is nog m iner waar. Ik v ind dat

in tertekstua lite it evenzeer bij de kunst

h o o r t . H et is pas dan da t m en het

ondesche id kan m aken tussen de

a u te u rs en d iegenen d ie he t n ie t

kunnen, nam elijk doo r da t concept

heen iets te m aken w a t overe ind

staat. M ijnheer R uyslinck zeg t daar

ook iets va n n e .........

S cham per: “V rijdag” a ls een

h a n d ig a r r a n g e m e n t v a n “ D e

B ie z e n s te k k e r ” v a n C y r ie l

B u y s s e .

Ja , ik had nog n o o it o ve r d ie

b iezenstekker gehoord . Een debiel

h e e ft d a t g e la n e e rd . Ik heb het

s indsd ien gelezen en het heeft er

n ie ts m ee te m ake n . H e t b a s is -

g e g e v e n is een m an d ie u it de

gevangen is kom t en zijn m innares,

a ltans zijn vrouw, te rugv ind t m et het

k ind je van een ander. D it ve rhaa l

kom t toeva llig voo rt van een oom van

mij d ie gevangen isd irek teur w as h ier

in Gent. D it verhaa l kom t een beetje

overeen m et Buysse, m aar a ls je het

w erk leest zijn ze to taal ve rsch illend.

Ik z e g n o o it ie ts o v e r a n d e re

s c h rijv e rs , o o k n ie t o v e r a n d e re

d ich te rs - ik sch rijf im m ers noo it

resensies - m aar van W ard R uyslinck

kan ik w el kw ijt dat hij het IQ heeft van

een lin tworm .

S c h a m p e r: V a lt e r te le v e n

m at d ie ja lo e z ie ?

Ik ka n a lle e n m a a r b e le d ig d

w o rd e n d o o r m ijn g e li jk e n en

aangezien ik geen gelijken heb...

S c h a m p e r : Is C la u s d a n

e lita ir ?

Ik ben u iterm ate e lita ir In kunst en

lite ra tu u r is e r geen p la a ts v o o r

d e m o k ra t ie . e r z ijn a lle e n m a a r

m ensen d ie het kunnen en m ensen

d ie het n iet kunnen.

Christel, OW , Tobias

foto : Tobias

Saint- Amour i nGent

O p zaterdag 13 februari s laat de

S a in t-A m our-ka ravaan z ’n tenten op

in het Kunstencentrum Vooruit. N aast

de tw ee ém inences g rises C laus en

M uiisch zullen ook R em co C am pert

en Jan M u lde r aan w e z ig z ijn . Zij

brengen voor het eerst in V laanderen

een deel van hun suksesrijke literaire

produktie ‘D room ijs ’.

V e rd e r z ijn e r d e m u z ik a le

tussendoortjes m et Luc D evos op

piano, Jeroen van H erzee le en Pierre

Vaiana op sakso foon en Luc Dewez,

die op ce llo “S p rook je ” zal brengen,

een w erk van Leos Janacek dat in de

la a ts te ro m a n v a n M u iis c h , ‘De

o n td e k k in g v a n de h e m e l’ , e en

be langrijke rol speelt. T ikets kosten

300 in voorverkoop en 400 aan de

kassa, m aar blijf gerust in uw luie

zetel liggen w an t a lle kaarten zijn

w eg en zodoende is S a in t-A m our in

G ent zee r uitverkocht.

w ih im

Nog niet ingeschreven voor de Pythische Spelen? Het grensoverschrijdende cultureel festival van 14 t/m 17 april in Tilburg. Muziek, theater, letteren, beeldende kunst. Het wordt leuk, gezellig en feest. Doe mee, schrijf je NU in. 09-31-13- 66.22.71 Inschrijven kan ook telefonisch.

Page 7: Schamper 305

175 jaar VEKE in d fe b r u a r i -b e g in m a a r t

v ie rt de fa k u lte its k r in g van de

E k o n o m ie s e W e te n s c h a p p e n

ofte V la a m s E k o n o m ies e K ring

o fte V .E .K . h a a r 7 0 - ja r ig

jub ileum . M en w il deze heuglijke

gebeurten is dan ook niet ono p -g e m e rk t v o o r b i j la te n g a a n . D a a ro m w o rd e n d a n o o k e en

h ele re se m a k t iv ite ite n , o n d e r

in t im i b e k e n d a ls ‘ D e F e e s t -

w e e k ’, g eo rg a n ise erd . E en kort o v e rz ic h t :

- zondag 18/2 :

open ingsreseptie in de Yucca, om

19u30.

- m aandag 1/3 :

Kw is (13u), Radio V E K (16u30),

T ram kan tus (19 u).

- d insdag 2 /3 :

24 u v ideo (3u),

12 u tooghangen (15u),

Top 100 (20 u), Top 100 fuif.

- w oensdag 3/2 :

O ntb ijt H ovenie rs(7u30), Panne-

koekenbak (1 Ou), Vrij Podium

b o e ke n ), o f in he t a rch ie f, re ch t

te genover de ingang van de gro te hal

va n h e t F P P W -g e b o u w (b o e k e n

gepub liseerd vöö r 1970). W anneer

het gevonden boek een w it e tike t op

de rug d raag t m et daa rop de n ieuw e

num m ering van de faku lta ire bib lio-

te e k , kan h e t o n tle e n d w o rd e n ;

anders m oet m en enige uren in de

geze llige b ib lio teekru im te doo rb ren -

gen om h e t b o e k te r p la a tse te

konsu lteren. H et gaa t h ie r dus om

een vrij ingew ikke lde en langdrad ige

p ro s e -d u re . In d e b e tre f fe n d e

b ib l io te e k s ta a n e r w e l e n k e le

fich e b a kke n m et he t (voo rm a lige )

b o e k e n b e z it van de a fzo n d e rlijke

(14u), Po litiek D ebat & Voetbal

(20u), D racu la -kantus (24u)

- vrijdag 5 /3 :

B ourgondies ontb ijt (7u), W inke len

(11 u), H uld ig ing (14 u).

M eer in form atie kan m en krijgen

bij de leden van het praesid ium , die

m en trad itiege trouw tegen het lijf kan

lo p e n in d e Y u c c a , S t .-P ie te rs -

n ie u w s tra a t 105. In de v o lg e n d e

S cham per zu llen w e er u itgebre ider

over berichten.

N ivea

sem inaries: b ru ikbaar a ls je w ee t dat

het gezoch te boek in de psichologie

z it en je b o v e n d ie n h e t ju is te

sem inarie kent. O ok aanw ezig is een

kata logusje dat per eenhe id van de

s is tem a tiese num m ering de naam

van de kategorie aangeeft. B ijvoor-

beeld: 7 is hu lpw etenschappen, m et

o nder andere 7I: sosio log ie . M aar

ve r ge raak je daa rm ee niet. Je hebt

e r m et nam e het raden naar w elke

a u te u rs o f w e lke w e rken in w e lk

onderdee l tu ishoren.

M om enteel w ord t er gew erk t aan

een fichesis teem op auteur, en in de

to e ko m s t w il m en o ok een s is te -

m atiese ka ta logus van a lle aanw e-

z ige w erken installeren. Eén van de

ta lloze prob lem en bestaat erin dat

de s a m e n s te llin g d a a rv a n m o e t

gebeuren v ia de sentra le b ib lio teek -

w a a r m e n b e w e e r t m e t p e rs o -

nee lstekort te kam pen te hebben-,

en d a t de fic h e s z e lf in L euven

g e m a a k t w o rden . H et D ob is -lib is -

s is te e m (h e t c o m p u te rs is te e m

w aa rop de cen tra le b ib is a an ge -

sloten) w erd beloofd, m aar voorlopig

is daarvan nog n iks in huis gekom en.

Prof. M erv ie lde berekende da t de

katalogi aan het huidig tem po klaar

zu llen zijn over 5 (vijf!) jaar. Prettig

v o o ru itz ic h t v o o r d e k o m e n d e

te s iss tud en te n ...

De hele sentra lisering, d ie sep -

tem ber vorig ja a r begon, verliep en

ve rlo o p t v rij o ng e o rg a n ise e rd . Zo

kom en de sem inaries ze lf hun boeken

in de b ib lio teek p laatsen w anneer ze

daar zin in hebben, zoda t n iem and

eksakt w ee t w at er op een bepaald

m om ent aanw ezig is en w at niet. ‘In

p rins ipe ’ zouden alle boeken nu te r

p la a ts e m o e te n z ijn . D e re d e n

w aarom e r zovee l in het a rch ie f staat,

is -w a t had je gedach t?- ge ldgebrek.

Eén rek kost tussen de 125.000 en

de 150.000 frank en dat is b lijkbaar

net iets te veel om er vo ldoende aan

te kopen.

W at de tijdschriften betreft, is de

s ituatie m ogelijk nog erger. Van een

vierta l sem ina ries zijn zij genum m erd,

m a a r op een w e in ig g e s is te m a -

tiseerde m anier: ve rm oede lijk werd

op een bepaa ld m om ent de num -

m ering begonnen, en w as het niet

m ogelijk om d ie op een geordende

m an ie r te handhaven.

De overige tijdsch riften hebben

vaak niet eens een aandu id ing dat zij

e igendom zijn van een sem inarie of

e e n b ib l io te e k , la a t s ta a n e e n

(gesis tem atiseerde) num m ering. De

p s ic h o lo g ie t i jd s c h r if te n v a n de

s e n tra le b ib lio te e k z ijn a lle m a a l

aanw ezig, d ie van de sem inaries ook,

beh a lve de tijd sch rifte n van prof.

Heene: te w ein ig ruim te. De fakul-

te itsb ib lio teek “e rfde” de tijdschriften

van prof. G hysbrecht. A angezien

deze eksem plaren vaak m ooi inge-

bonden zijn en zich in betere staat

bevinden dan de oude uit de andere

se m in a rie s , ve rva n g e n zij d ie , o f

beter: dat is de bedoeling. M om enteel

v ind je in de b ib lio teekru im te nog

ta lloze kartonnen dozen die al dan

n ie t ingebonden tijdschriften beva t-

te n . D e b ib lio te k a re s s e s ta a t in

prins ipe a lleen voo r de taak om alle

tijdschriften (en boeken) te ordenen,

te num m eren en in een kata logus te

steken, w at een vrijw el onm ogelijke

o p g a v e is. D a a ro m zou h e t de

bedoeling zijn om in de zom er op zo

kort m ogelijke tijd alle tijdschriften te

k lasseren, en dit m et de hulp van

enke le jobstudenten. O orspronkelijk

w ilde m en e r vrijw illige rsw e rk van

m aken; m aar geen enke le student

blijkt (vreem d genoeg) bereid te zijn

om zich geheel gra tis te r besch ikking

te ste llen voo r de b ib lio teek. Betalen

zal dus wel m oeten; ofw el laat m en

het nuttige sentra lisa tiepro jekt m aar

ve rw ateren door gebrek aan perso-

neel, ge ld en goede wil...

ow

speleoloog gezochtde biblioteek van de FPPW

G eld - en p la a ts g e b re k z ijn d e k lic h e e -o o rza k e n van a l w a t e r

binnen een ins te lling o f o rg an isa tie m is loop t. O o k d e w arb o e l d ie

d e p a s g e s e n tra lis e e rd e fa k u lte its b ib l io te e k v an d e F P P W is , h e e ft d a a r la s t van, en de s tu d e n te n n o g m eer.

W ie op zoek is naar een bepaald

boek en op de fic h e s o f op he t

co m p u te rsche rm van de se n tra le

b ib lio teek in de R ozie r leest da t het

w erk zich in een sem inarie van de

psichologie bevindt, schrijft best het

k lass ifika tienum m er van het boek op.

Hij of zij gaa t naar de D u n a n tla a n ,

(ongeveer 20 m inuten te voet) en

kijkt in de faku lta ire b ib lioteek van

d e f a k u lte i t p s ic h o lo g ie e n

ped ag o g iese w e te n sc h ap p en op

de zogenaam de konkordan tie lijs ten

om de kode te v inden w aarm ee het

o p g e s c h re v e n n u m m e r o v e re e n -

s tem t in het n ieuw e s isteem . Indien

het b oek n ie t in de g ro te rekken

a ch te raan zit, kan he t z ich in de

ka s tje s o p z ij b e v in d e n (nog n ie t

aangevu lde o f nog niet genum m erde

Nog 105 jaar :

EUROPEESPR-DIPLOMAIN HET FRANS STUDEREN IN GENT

D it a k a d e m ie ja a r h e e f t h e t G e n ts e H o g e r In s t i tu u t v o o r

B e d r i j fs o p le id in g (H IB O ) s a m e n m e t v i j f u n iv e r s ite i te n e n

h o g e s c h o le n u it E G - l id s ta te n e e n e e n ja r ig e p u b lic re la t io n s -

o p le id in g o p g e s ta rt. O p m e rk e lijk d a a rb ij is d a t d e in g e s c h re v e n

s tu d e n te n k o lle g e lo p e n in v e rs c h ille n d e la n d e n .

De o rg a n ise re n d e sch o len (u it F rankrijk , G ro o t-B ritta n ië , D u its land ,

N ederland, Be lgië en Portugal) w illen een praktiese PR -op le id ing m et een

E uropese d im ensie b ieden. H et eerste trim este r lopen de studenten nog in

e igen land ko llege in hun m oedertaa l, m aar vana f het tw eede trim este r gaan

ze naar het buiten land en m oeten ze kiezen tussen ko lleges in het Frans of

in het Engels. W at de Franse richting betreft staan het G entse H IB O en de

Parijse S orbonne respektieve lijk in voo r het tw eede en het derde trimester.

W ie voo r Engels kiest, m oet naar E indhoven en Plym outh.

Elk trim este r w ordt a fgeslo ten door exam ens, en na de op le id ing m oeten

de studenten stage lopen en een d issertatie schrijven. De geslaagden krijgen

het d ip lom a M aster o f A rts in E uropean Public R elations (M A R PE).De op le id ing is in België toeganke lijk voo r zowel akadem ic i a ls voo r H O B U ’ers.

Er is wel een toe la tingseksam en in mei.

H et inschrijv ingsge ld is een bedrag m et een nul m eer dan R U G -studenten

gew oon zijn, m aar kan to t een aanvaa rdbaar peil dalen door E R A SM U S -

beurzen en door steun van de bedrijven w aa r stage gelopen wordt.

Info: 091 /23 .20.29 t.a.v. Mevr. C ia M uylle

Stoffe l

Page 8: Schamper 305

Homokatem Deel II(final part)

M et dank aan Pascal, C isse, M oloch, H erm an De Ley, John V incke, Ilse,

Hans, 'Bert', Jan, Tom, Dirk, M yriam Van M offaert, Sven, C isse, Frédéric, Joni,

Peter, David, Tobias en al w ie nog m eew erkte aan deze katern.

Meisjes:ookgewoon zo!

L e s b ië n n e s , p o tte n , v ro u w e n “ v an d e v e rk e e rd e k a n t ”,. . . je

h o o rt van a lle s ! O f b e te r: je h o o rt e ig e n lijk b ijz o n d e r w ein ig . A ls

J a n -m e t-d e -p e t a l o n b e g r ijp e n d re a g e e r t o v e r h o m o s , h e e f t h ij o v e r le s b ië n n e s v a a k n o g h e le m a a l n ie ts g e h o o rd . “H o m o s , d a t

z ijn to c h m a n n e n ? ” F o u t! H o m o s e k s u a lite it s la a t o p “(s e k s u e le )

a a n tre k k in g to t m e n s e n v an h e t e ig e n g e s la c h t”, d u s o o k o p

vrouw en d ie van vrouw en houden . M aa r h e t g a a t verder. A an g ezien

e r h o m o s e k s u e le v ro u w en z ijn - la a t o n s v o o r d e e e n v o u d o v e r

le s b ië n n e s s p re k e n - m o e t e r o o k z o ie ts b e s ta a n a ls le s b ie s e

m e is je s e n jo n g e r e n . W a n t g e z ie n d e m e e s te jo n g e r e n h u n

s e k s u a l i t e i t o n td e k k e n in h u n p u b e r te i ts ja r e n , k a n m e n

re d e lijk e rw ijz e a a n n e m e n d a t d it o o k g e ld t v o o r to c h te n m in s te

e en d e e l van d e le s b ië n n e s .

G oed, zo ve r zijn w e dan. M aar over w ie gaa t het h ie r nu? N et zoa ls ve le

hom ojongens zich n ie t kunnen herkennen in de ste reotiepe bee lden d ie m en

daarvan heeft, kan m en ook de m eeste lesb iënnes n ie t op -die m an ie r

kata logeren. W ij zijn even onderling ve rsch illend a ls heterom eisjes, en w at

m eer is, e igen lijk m eesta l n iet van hen te ondersche iden. Zo zou b ijvoorbeeld

je beste vriend in, je nicht, je ko tgenote o f je p raktikum partne r lesb ies kunnen

zijn zonder dat jij daa r oo it iets van gem erkt hebt.

De a lerte lezer heeft natuurlijk al gem erkt dat de bovengenoem de aspekten

n e t zo g oe d o p g a a n v o o r de jo n g e n s , d u s w a a ro m dan een a p a rte

“m eidenw erk ing ”? B lijkbaar hee ft de m aatschapp ij (t.t.z. onze opvoed ing en

m eer van die vee lom vattende te rm en) e rvoor gezorgd dat er toch w el enke le

versch illen zijn tussen m eis jes en jongens in het a lgem een en dan specifiek

in de m an ie r w aarop ze hun (hom o)seksua lite it e rvaren. M eisjes hebben dan

ook op som m ige vlakken andere ve rw achtingen van een jonge reng roep als

Verkeerd G eparkeerd. V erder is het onthaa l van n ieuw e m ensen een van onze

belangrijkste taken, en b lijkbaar voe len m eisjes zich bij zo ’n ge legenhe id m eer

op hun gem ak onder ges lach tsgenoten. Laat ons zeggen dat d it “de drem pel

ve rla a g t” .Nu voel ik som m igen onder ju llie al denken dat w e dan bete r een e igen

g roep zouden oprich ten. Daarbij w orden echte r enke le zaken over het hoofd

gezien. Ten eerste hebben w e toch nog altijd da t ene aspect, nl. onze

hom oseksualite it, gem eenschappe lijk m et de jongens: w e zijn jong en hom o

of lesb ies en voelen ons daar goed bij. M aar er is meer. H oe erg d it ook is, w e

m oeten nog altijd steeds opn ieuw vechten tegen d iskrim inatie , vooroorde len,

onverdraagzaam he id , en daarin staan w e ste rke r sam en: “ l’union fa it la fo rce ” .

Tenslotte is e r ook veel te leren van elkaar, zoda t een gem engde w erk ing in

veel geva llen onze horizon kan ve rru im en door de zaken ook eens vanu it een

ander gez ichtspunt te bekijken.

G oed, stel nu: je bent een m eisje o f jonge v rouw (jonger dan 25) en je voe lt

je lesbisch o f b iseksueel, w a t doe je dan? B lijven tw ijfe len? N aar psicho logen

lopen? W achten to t je ouders o f je om geving w ee r eens bete r denken te w eten

hoe jij je m oet voe len? Neen, dat a llem aal zeker niet. W at denk je van dit

senario: je neem t de g ro te stap en een blad papier, schrijft een briefje naar onze

postbus (PB 535 9000 G ent 1, NVD R ) en leert zo in een klap een hele g roep

leeftijdsgenoten kennen m et ge lijkaard ige gevoe lens en ervaringen, m ensen

m et w ie je p lez ier kan m aken en je op je gem ak kan voelen, zonder s teeds w eer

dat ene stukje van jeze lf te m oeten ve ran tw oorden o f ve rbergen. G eef toe, d it

k linkt toch heel w a t aan lokkelijker?!

HomeroH etero . A m p e r een ja a r g e led e n k ree g ik h e t w o o rd n au w elijks

o v e r m ijn lippen , b a n g o m de a a n d a c h t o p m e te ves tigen . “Hé,

vu ile h e te ! ”, w as z o w a t h e t p o p u la irs te s c h e ld w o o rd o p sch o o l. “F ro n tn e u k e r !” Vreselijk. O f “K en je d ie m o p van d ie h e tero seksue le

g yn a ec o lo o g ?” (Nee, ik verte l ze niet, z e is e c h t te w algelijk). En

d an k ra m p a c h tig p ro b e re n m e e te la c h e n m e t d e rest, o m toch

m a a r n ie t op te vallen. H eteros , d a t w aren ke ttin g ro ken d e p itb u lls

d ie z ic h b e zo p e n in d o k w e rk e rs k a ffe e s , d a a r re g e lm a tig d e b o e l en e lka ar k o rt en k le in s lo eg en o m daarna a lles w aar vooraan een

g a t in z a t vo l te g ie ten m e t hun tom eloze zaadproduktie . N ie t e c h t ie ts w a a r e en v e e rtie n ja r ig e jo n g e n van d ro o m t, n e e ?

Ik d room de van dansende m eisjes

m e t s tra le n d e o g e n en d a r te le

borstjes. M aar dat w as s lech ts het

eerste stad ium van m ijn ve rraderlijke

z iekte, dach t ik toen. Late r zou ik

even goor en vunzig w orden a ls de

engerds uit de verhalen. Nu kan ik

daa r lachend op te rugkijken , m aar

toen w is t ik gew oon niet beter. De

en ige openlijke hetero d ie ik kende in

m ijn om geving w as onze slager, en

a ls d ie kote le tten hakte, spatte het

b loed op de muur. Hij had veel werk,

w an t de m ensen beschouw den het

a ls een van de w e in ige beroepen

w aa r he te ros voo r deugen.

En dus deed ik m ijn u iterste best

om m ijn gevoe lens w eg te d rukken .Ik

zou la te r ve rlie fd w orde n op een

jongen en e r m ee trouw en, net als

a lle andere jon ge ns . “ D at v ind je

m ooi, h ie r raak je opgew onden van ” ,

zei ik tegen m ezelf, toen ik nog m aar

eens een gesp ie rd e to rso o f een

strakke jongensb il zag op te levisie.

Ja ja, m aak da t een ander w ijs (zei

m ijn p ie m e l). S ch o o lfu ive n w aren

s tom verve lend: jon ge ns vers ierden

jongens, m eis jes flirtten m et m eisjes

en d a a r s to n d ik d a n . Ik w e rd

sm oorverlie fd op een vriend in, m aar

ook zij had het regelm atig over dat

s m e r ig e g e d o e van d ie h e te ro s .

H opeloos verlie fd dus. H et leek a lsof

het leven mij m aar b ijzonder w ein ig

m eer te b ieden had.

W is t ik toen veel da t ik oo it in haar

ogen de eeuw ighe id zou zien. G ent

w as een veradem ing. Een e igen kot,

een e igen adres, een e igen voordeur.

E inde lijk vrij om te zijn w ie ik ben, om

te leven, om (een) lief te hebben. Er

w a s d e h e te ro jo n g e re n g ro e p

Verkeerd G eparkeerd , w aar ik kon

p ra ten en lachen m et jongens en

m eisjes zoa ls ik .W aar ik de m oed

verzam e lde om het thu is te verte llen,

om e r v o o r u it te kom en . “S inds

w anneer w ee t je da t dan? ” , vroegen

m ijn ouders, en “H oe w is t je da t dan?

En heb je echt nog noo it een vriend

gehad? W eet je het dan w el zeker? ”

S om m ige m eisjes schrikken terug

a ls ze horen dat ik hetero ben, bang

dat ik hen in een onbew aakt ogenb lik

ga b e s p rin g e n o f zo. S o m m ig e n

vragen m e of het m issch ien kom t

om dat ik bang ben voor jongens. O f

om da t ik een dom inante vader heb,

o f tevee l m anne lijke horm onen. A ls

ik hen dan vraag om zich even in te

b e e ld e n d a t z ij, de h o m o s , de

m inderhe id zouden vorm en, a ls ik de

rollen eens om draa i, dan zien ze

m eestal wel in hoe absurd hun vragen

e igen lijkz ijn . En da t het n iet be langrijk

is w e lk geslach t m ensen hebben,a ls

ze m aar van e lkaar houden. M aar

d a t v ra a g t w e l w a t v o o rs te llin g s -

ve rm ogen natuurlijk.

Peter De V leeschouw er

N og even voor a lle duide lijkhe id :

V erkeerd G epa rkeerd , PB 535,

9000 G ent 1, en u krijg t info in een

neutra le om slag

Joni D am bre

Aids en homojongens

D at A id s een vreselijke z ie k te is d ie je d e ogen kan s lu iten w eet ie d e re e n o n d e rtu s s e n w el. M a a r is h e t w e l z o d a t v ro u w en vee l m e e r k a n s lo p e n o p b e s m e ttin g , z o a ls e e n v ro u w e n m a a n d b la d

een tijd je ge led en a fficheerde .? A ids, d a t w as toch een hom o ziek te?

De zaken nog even op een rijtje:

A ids w erd vo o r het eers t opgem erkt

in de ja ren 7 0 in de V.S.. Hoe de

ziekte ontstond is n ie t du ide lijk ( en er

bestaan ve le du is te re teorieën over).

In 1981 kreeg het v ierus, da t een

e rn s t ig e s to o rn is in d e a fw e e r

ve roo rzaak t, een naam : het A ids-

v ie rus o f het H .I.V.-vierus.

Een se ropositieve is besm et m et

het H .I.V.-vierus, m aar heeft de A ids-

z iek te nog n ie t o n tw ikke ld . S e ro-

pos itieven kunnen iem and anders

m et het H.I.V. besm etten. M en schat

d a t tw e e d e rd e n v a n de H .I.V .-

besm ette m ensen A ids krijgen. De

tijd tussen besm etting m et het v ierus

en het z iek w orden, ve rsch ilt van een

paar m aanden to t m eer dan tien jaar.

De letters A ID S staan voo r Acqu ired

Im m une D efic iency S yndrom e. A ids

is dus e igen lijk n ie t één ziekte, m aar

een ve rzam eling van ziekten ( darm -

infektie , longontstek ing, hersenv lies-

o n ts te k in g , h u id k a n k e rs , . . . ) en

s im ptom en. Een A ids-geneesm idde l

bestaat nog steeds niet. O ok is er

nog steeds geen vaksin om besm et-

ting m et H.I.V. te voorkom en . W el is

er een o ffic iee l erkend m iddel dat het

z iekteverloop bij m ensen m et A ids

a f rem t, nl. AZT.

H et aanta l se ropositieven op de

w ere ld w ord t doo r de w ere ldgezond -

h e id s o rg a n is a t ie o p 10 m iljo e n

geschat. In het ja a r 2000 zullen 30 a

40 m iljoen m ensen m et het H.I.V.-

v ierus besm et zijn. In België te lde

m en e ind jun i ’9 2 1 1 3 0 A ids-patiënten.

O n g e v e e r de h e lft d a a rva n is al

overleden. H et aanta l se ropositieve

m en sen in B e lg ië w o rd t g e sch a t

tussen 15000 en 25000.

In trop iese geb ieden gebeurt de

besm etting voora l v ia heteroseksueel

v e rke e r en d o o r s lech te m ed iese

voorz ien ingen. In A m erika en Europa

ligt dat anders en ve rsp re id t de z iekte

zich voora l v ia hom oseksueel kontakt

en h e t g e z a m e li jk g e b ru ik va n

in jektienaa lden doo r d ruggebru ikers.

And we will all go down together

A id s is dus a bso lu u t gee n hom o-

z ie k te , w a n t h e t ko m t zo w e l bij

h e te ro s e k s u e le n a ls b ij h o m o -

seksue len voor. W e l is het zo dat

tw ee derde van de n ieuw e besm et-

t in g e n b ij o n s nog s te e d s d o o r

hom oseksueel kontakt gebeurt. En

de kans a ls hom ojongen d a tje partner

se ropos itie f is, is veel gro ter dan bij

he te ro jonge ren . A ids kan en m ag

ons n ie t onversch illig laten.

Sinism e

H et w ek t dan ook w reve l op bij de

hom obew eg ing da t de overhe id de

beperk te finans ië le m idde len b ijna

vo lled ig besteed t aan p reventie naar

de hetero-bevo lk ing. Terwijl de ho-

m o s , in E u ro p a n o g s te e d s de

g ro o ts te r is ik o -g ro e p , m e t e e n

aa lm oes w ande len w orden gestuurd.

A ls d it n ie t getu ig t van ve rregaand

s in ism e.

U it onderzoek b lijk t da t hom os die

zich goed in hun vel voelen, d ie zich

positie f erkend w eten in hun leefstijl,

ve ilige r vrijen. H ierbij kunnen w ij a ls

Verkeerd G eparkeerd een rol spe -

len. D oor het persoon lijk onthaa l, de

om gang m et andere hom ojongeren

in een open sfeer, het sam en denken

en spreken over hom oseksualite it...

w orden hom ojongeren ste rke r in hun

hom oseksua lite it en gaan ze zich

seksueel ve ilige r gedragen.

M aar w e houden ons ook m eer

d irekt bezig m et A ids-p reven tie onder

het m otto “Let’s ta lk abou t sex” praten

w ij o v e r ve ilig v r ije n b ij o n th a a l-

gesprekken . In de pakke tten d ie wij

bij d it onthaa l aanb ieden, zitten A ids-

fo lders, ex tra s terke kondom en voor

anaal kon takt en m onsters van een

g e s c h ik t (d .w .z . o p w a te rb a s is )

g lijm idde l. Jaarlijks nodigen w ij ook

de Veilig Vrijen V ideo Show uit van

het A ids-team . A ids is geen hom o-

ziekte, m aa rA idspreven tie is w el heel

be langrijk voor hom ojongeren. W ant

een verw ittigd m an ...

David Lam brech t

Page 9: Schamper 305

Zwart-Wit denkenhet Belgies Migrantendebat

Tw ee flink u it de k lu iten g ew as se n boeren jongens , d ie lu is teren

n a a r d e G e rm a a n s e n a m e n J a n B lo m m a e rt e n J e f V e rs ch u ere n , b r a c h te n e n k e le m a a n d e n te r u g h e t b o e k “H e t B e lg ie s

M ig r a n te n d e b a t . D e p r a g m a t ie k v a n d e a b n o r m a lis e r in g ” u it. J a a p K r u ith o f n o e m t h e t é é n v an d e b e s te V la a m s e s o s ia a i-

w e te n s c h a p p e l i jk e w e rk e n v an d e la a ts te tw in t ig j a a r e n w e

k u n n e n h em op d a t p u n t g e e n o n g e lijk g even .

B lom m aert en V erschueren (UIA

en In te rna tiona l P ragm atics A sso-

c iation) zetten m et hun pub lika tie de

ko n se n su s rond de zo g e n a a m d e

m ig ran tenprob lem atiek op de helling.

H eilige huis jes b innen p rogressieve

m id d e n s zo a ls he t w e rk van he t

K o n in k li jk K o m m is s a r ia a t v o o r

M ig ran tenbe le id van Paula D ’hondt

w orden daarb ij n ie t gespaard . De

a u te u rs b ew eren im m ers d a t he t

V laam s B lok en de to leran te m ig ran-

tenbew eg ing to t nog toe getu igen

van eenze lfde onderliggende basis-

ideologie : het hom ogeneïsm e.

het homogeneïsme?

D e id e o lo g ie v a n h e t h o m o -

geneïsm e d ie vo lgens B lom m aert en

V erschueren dom inan t is in V laan -

d e re n , is e r één d ie de id e a le

sa m e n lev in g z ie t a ls een sa m e n -

leving w aarin er zo w ein ig m ogelijk

v e rs c h il le n z ijn . D iv e r s ite i t o p

re lig ieu s , lin g u ïs tis ch o f ku ltu re e l

geb ied w ord t a ls p rob lem a ties to t

abnorm aal gezien. M igranten w orden

b in n e n e e n d e rg e li jk d e n k k a d e r

a u to m a tie s la s t ig e k la n te n . H e t

s treefdoel w ord t de ‘e igenhe id ’ van

vreem delingen te verm inderen.

H oew el de to leran te pro-m igran-

te n b e w e g in g e k s p lis ie t b e w e e rt

fu n d a m e n te e l de e ig e n h e id va n

vreem de lingen te w illen eerb ied igen,

b lijk t ze im p lis ie t h e t te g e n o v e r-

g e s te ld e na te s treve n . De d oo r

iedereen a ls noodzake lijke prem isse

beschouw de voorw aarde voo r har-

m on ieus sam en leven , de in tegratie

van vreem delingen , is im m ers een

ko n se p t d a t d o o rsp e k t is van de

ideo log ie van het hom ogeneïsm e.

O n d e r in te g ra t ie v e rs ta a t m e n

o ff is ie e l d e a a n p a s s in g aan de

fu nd am en te le iden tite itskenm erken

van de V lam ingen. H iertoe zouden

b ijvoorbee ld het gevoel voo r dem o-

k ra tie , d e b e z o rg d h e id v o o r de

m e n se n re ch te n , een e m a n s ip a to -

riese houding tegenover de vrouw,

enz., behoren . H et p rob leem m et

deze ‘kenm erken ’ van de V laam se

(W esterse) ku ituur is u iteraard dat ze

ten eers te erg w azig gedefin iëerd

zijn en ten tw eede in de realite it onder

V la m in g e n - w a n n e e r ze dan al

p res ies om lijnd kunnen w orden - n iet

zo vanze lfsp rekend zijn.

U ite in d e lijk w o rd t he t k o n se p t

‘in te g ra tie ’ s inon iem m et een d is-

k r im in e re n d en re p re s s ie f e is e n -

pakket. Een e isenpakke t dat s teeds

ontze ttend vaag is en toch a ls p licht

g e p ro je k te e rd w o rd t. Een e is e n -

p a k k e t d a t e r in h a a r h u id ig e

opperv lakk ige om schrijv ingen in de

konkrete rea lite it op neer kom t dat

ve rsch illen u itgev lak t m oe ten w o r-

den, dat m igranten zich een ‘V laam se

levensw ijze ’ m oeten aanm eten (die

op één o f andere m isterieuze m an ie r

to t dem okra tie en to leran tie aanzet)

en hun ‘e ig e n h e id ’ s lech ts in w at

res tgeb ied jes - ku lina ire kuriosa en

m uziekp re fe ren ties - m ogen behou-

den.

k w a l i t a t i e fonderzoek

De auteurs kom en to t deze stoute

b e w e r in g e n na a n a liz e v a n h e t

gem ee nsch ap pe lijk re fe ren tiekade r

- de onderliggende ideologie - d ie

m ensen onbew ust gebru iken w an -

n e e r ze he t o v e r de m ig ra n te n -

p ro b le m a tie k h eb ben . De a n a lize

gebeurt n iet op h e teksp lis ie te n iveau,

m aar op het im plis ie te n iveau. Een

re k o n s tru k t ie v a n w a t m en n ie t

le tterlijk zegt, m aar tussen de regels

wel bedoelt. Een im p lis ie t n iveau dat

w e e rs p ie g e ld w o rd t d o o r w o o rd -

keuze, z insw end ingen en het gebru ik

van o ge n sch ijn lijk a lg em ee n a a n -

vaarde gem eenp laa tsen .

De au teurs passen deze m eto-

do log ie toe op onve rdach te publika-

tie s en te ks te n o v e r m ig ra n te n :

k ra n te n a r t ik e ls , b e le id s te k s te n ,

sos iaa l-w e tenschappe lijke rapporten

en een vo rm ingsprog ram m a van het

K o n in k li jk K o m m is s a r ia a t v o o r

M ig ra n te n b e le id . E k s tre m is t ie s e

teksten van b ijvoorbee ld het V laam s

B lok w erden niet ontleed, om da t zij

op h e t e k s p lis ie te n ive a u re e d s

d u id e lijk h o m o g e n e ïs tie s en ze lfs

rasisties zijn.

twee handen op één buik ?

De ko n k lu s ie va n he t b oe k is

o v e rd u id e li jk : h o e w e l h e e l w a t

m e n s e n z ich in a lle r le i b o c h te n

w ringen om niet m et het V laam s B lok

geassosieerd te w orden, is e r toch

heel w a t eenstem m ighe id onder onze

‘e k s p e r te n ’ o v e r d e m ig ra n te n -

prob lem atiek rond de noodzaak van

in teg ra tie . H e t ko nse p t ‘in te g ra tie ’

hangt vo lgens B lom m aert en Ver-

sch ue re n sa m e n m e t een h om o-

gene ïse v is ie op de idea le m aa t-

schappij en deze v is ie s taa t u ite in -

de lijk redelijk d ich t bij het o nve rd raag -

zam e perspek tie f van het V laam s B lok.

U ite inde lijk p rob lem atiseren zowel

voor- a ls tegenstanders de m igrant,

w a a rd o o r e r te rn a u w e rn o o d nog

s p ra k e kan z ijn van een ‘d e b a t’

te rzake. ‘M ig ran t’ en ‘p rob leem geva l’

w orden au tom aties s inon iem en en

sturen het bele id in een bepaa lde

richting ; de richting van het hom o-

geneïsm e. A ls u ltiem e konsekw entie

gaa t de p ro -m igran tenbew eg ing een

gepolijs te vers ie van de s tandpunten

van het V laam s B lok kreëren en haar

e igen strijdm idde len tegen de retoriek

van het rech ts-ekstrem ism e buiten

spel zetten.

H et b e re iken van de h om oge-

neïsche sam en lev ing (het s treefdoe l

op het im p lis ie te n iveau) w ord t door

V la a m s B lo k en p ro -m ig ra n te n -

bew eg ing u iteraard vo lled ig anders

in g e v u ld (d e m id d e le n o p h e t

eksp lis ie te niveau). H et ve rzekeren

van een h o m o g e n e s a m e n le v in g

z o e k e n d e e k s tre m is te n in h e t

u itw ijzen van a lle ‘vreem de e lem en -

te n ’, te rw ijl de gem atigden heil v inden

in d e ku ltu ra lise rin g van v re e m d e -

lingen. O p e ties en retories niveau

zijn er onm iskenbare versch illen , het

im p lis ie te doe l is e ch te r in s te rke

m ate ge lijk lopend : het ‘behouden ’

van de ‘w aa rdevo lle ’V laam se kuituur.

D e V la a m s e k u itu u r, d ie w e

b lijkbaar a ls V lam ing a llem aal delen,

bestaat k laarb lijke lijk u it al de hoogste

hum an ita ire w aarden d ie m en zich

kan in d e n k e n . O p h e t im p lis ie te

n iveau is de ‘V lam ing ’ onom sto te lijk

id e a a l op a l d ie g e b ie d e n w a a r

‘ande ren ’ fa len : ve rd raagzaam he id ,

dem okratie , eerlijkhe id, em ansipa tie ,

so lidarite it en ga zo m aar door. A lso f

het V laam se vo lk derge lijke vaste

h is to r ie s e e ig e n s c h a p p e n z o u

bez itten ...

Aldous Huxley

H e t h u id ig e m ig ra n te n d e b a t

s toom t dan ook hope loos de ve r-

k e e rd e k a n t u it. V e r la n g e n va n

m ig ran ten da t ze z ich aanpassen

aan de ‘V la am se ’ ku ltuu rd ie in realite it

n ie t bestaat, m aar zonder skrupu les

v o o rg e h o u d e n w o rd t, is u ite raa rd

tevee l gevraagd. Een derge lijke eis

is al tevee l gevraagd voo r e lke h ier

geboren en getogen V lam ing.

V erlangen van m igran ten da t ze

een ste reo tiepe ‘V la am se ’ o f ‘B e l-

g isch e ’ lee fw ijze aan ne m e n is de

daarvan a fge le ide gevaarlijke spook-

eis. H et bestrijden van d ivers ite it heeft

im m ers haar reperkuss ies op a lle

v lakken van het sos ia le leven en

ve rlang t in haar fina le konsekw enties

van a lle burgers dat m en m ooi in het

gareel b lijft lopen en op generle i w ijze

‘o pva lt’ . H et hangt sam en m et het

streven een ideale (m akke) m ens te

kreëren d ie neu tra le kledij d raagt,

ne tjes he te roseksuee l ge trouw d is

en tw ee k ind jes heeft, n ie t drinkt,

g e e n d ru g s g e b ru ik t , b ra a f je s

ko nsu m e ert en zo nd e r p ro tes t u it

w erken gaat,... kortom , iem and die

n ie t (of nauw elijks) u it de band springt.

The brave new w orld incorporated.

het groot gelijk

De w ijze w aarop B lom m aert en

V erschueren hun ve rhaa l o ve r de

dom inan te ideologie in V laanderen

d ie s tre e ft n a a r u itv la k k in g va n

ve rsch illen hard m aken is ind ruk-

w ekkend en overtu igend. O m dat hun

aanpak - a ls pragm atic i- per defin itie

in terpre ta tie f is, is ze nu ook w eer

n ie t to ta a l p ro b le m a tie s . B ij h e t

g e b ru ik v a n h e e l w a t s p e s if ie k

m ateriaa l zou je hen in hun gedeta il-

lee rd e a n a lize s van fa b rika tie en

s p e k u la tie k u n n e n b e s c h u ld ig e n .

W anneer je ech te r de to ta lite it van

het m ateriaa l bekijkt (en m erkt dat

h e t in d e rd a a d a lle m a a l d e z e lfd e

im p lis ie te ondertoon aanhang t) en

hun m e to d o lo g ie ze lf p ro e fo n d e r-

v inde lijk beg in t toe te passen, w ord t

het m oe ilijk de rode d raad in het

d iskoe r rond m igranten n ie t te zien.

Al snel m erk je ook op w e lke andere

m aatschappe lijke ve lden de ideologie

van he t h om ogene ïsm e zich heel

s te rk m anifesteert. D eze dom inante

ideologie kan net zo goed onderzoch t

w o rd e n in h e t d ru g s b e le id , de

p rog ram m a ’s voo r kansarm en of de

d issip linering op school.

A na lize van het hom ogeneïsm e

al goed en wel, m aar op het v lak van

de ‘m ig ra n ten p rob lem a tie k ’ zijn er

u iteraard ook dringend daden nodig.

De k o n k lu s ie van B lo m m a e rt en

V erschueren dat het hoog tijd is om

af te s tappen van de ve rw erp ing van

d ivers ite it is - hoewel vo lled ig ju ist-

n o g a l g ra tu it . E en m e n ta lite its -

verandering en m asse is een klus die

niet zo m aar op één tw ee drie te

k la re n v a lt . V o o ra l d a n o m d a t

m en ta lite iten , ideo log ieën n ie t los

s ta a n v a n de s o s io -e k o n o m ie s e

k o n te k s t. D e id e o lo g ie v a n h e t

hom ogeneïsm e is e r niet zo maar. Ze

m a a k t d e e l u it v a n e e n to ta le

konste lla tie van politieke, sosia le en

ekonom ische verhoudingen. O m aan

de ideologie van verv lakk ing iets te

veranderen m oet er ook op het sosio-

ekon om ie se n iveau bew eg ing ko-

m en. Verkondigen dat de m enta li-

te i ts w ijz ig in g te n v o o rd e le v a n

d ivers ite it ve rder onp rob lem aties is,

zou ook naïef zijn. In een postm o-

derne supe rm arkt van denkkaders

en leefw ijzen w inke len is m issch ien

a lleen m aar haa lbaar (en dan nog)

v o o r in te lle k tu e le n d ie toch n ie ts

anders te doen hebben. D iversite it

a ls ideaa l op z ich ve rd ed ig en , is

b lazen tegen de w ind in.

D iversite it m oet daarom niet a lleen

a ls idee ve rd ed ig d w orden, m aar

eveneens en ze lfs voora l nagestreefd

w o rd e n op h e t ko n k re te n ive au .

V errijk ing d oo r d ive rs ite it kan pas

optreden a ls ge lijkw aard ige partners

m et e lka a r in kon tak t kom en. De

a rena voo r d iskussie rond m igranten

m o e t d a n o o k h o o g n o d ig m e t

m igranten ze lf u itgebre id w orden. O m

d a n to t w e d e rz ijd s e v e r r ijk in g ,

o n d e rh a n d e lin g e n tu s s e n b e v o l-

k ingsgroepen en u ite indelijk eerlijke

m achtsde ling te kom en (zoa ls d it ook

voo r a lle andere gem arg ina liseerde

g roepen in onze m aatschappij het

geval m oet zijn). H et verm ijden van

een e s k a la tie tu sse n b e v o lk in g s -

g roepen h ier is één. H et kontroleren

van m ig ra tie -s tro m e n van a rm ere

naar rijkere landen is een ander punt.

O ok d it hee ft u ite inde lijk a llem aa l

m et m acht (en ekonom ie) te m aken.

Een hum ane oploss ing voor p rob le -

m en rond m igra tie ontvouw t zich rond

het bew erkste lligen van een eerlijke

N oord-Zu id relatie. H et kreëren van

een m et e lektron iese en burokratiese

sp its techno log iese snufjes beve iligde

vesting Europa, is o fw el een ve r-

sch rikke lijk ego sen trie s o fw e l een

onhoudbaar antw oord.

H e t b oek “H e t B e lg ische M ig ran -

te ndeba t. D e p ra g m a tie k van de

abnorm a lise ring ” van B lom m aert en

Verschueren, verscheen b ij IPrA, kost

795 frank, te lt 2 5 0 u iterm ate in teres-

sante p a g in a ’s m a a r is n ie t verkrijg -

b a a r in de boekhande ls ! Beste llen

k a n b ij IP rA , p o s tb u s 33, 2 0 1 8

A n tw erpen 11, te le foon 03/2305547.

A ls deze d rem pe l te hoog is, geen

nood, w an t h e t b oe k w erd o ok a l

g e s ig n a le e rd in enke le sem ina rie -

b ib lio teken van de R U G (en p rivé-

k o lle c t ie s v a n S c h a m p e rm e d e -

w erkers).

D IEA

(Foto C isse)

Page 10: Schamper 305

een kwelling, nieuwe spelling

S cham per: Is de norm ’in tu ï-t ie ’ niet een even onbru ikbare - w a n t s u b je k t ie v e - fa k to r a ls

‘f r e k w e n t ie ’?

Ja, het is daarom dat w e in de

spe llingskom m issie gezocht hebben

naar een teore tische fundering van

deze intuïtie. De m orfo log iese en

fono log iese kenm erken zijn objek-

tieve kenm erken d ie het v reem de

k a ra k te r van e en w o o rd ku nn en

verraden. Van som m ige w oorden is

m en zich e r heel goed van bew ust

dat w e m et een vreem d w oord te

doen hebben, ‘co m pu te r’ o f ‘c ow boy ’

b ijv o o rb e e ld en ie d e re ‘n a t iv e ’

speaker zal die vreem dhe id a an -

voelen en inzien da het geen zin

heeft om zo ie ts te vernederlandsen.

Het prob leem ligt echte r bij w oorden

als ‘c lub ’. Fonologies gezien klinkt

‘c lu b ’ p e rfe k t N e d e rla n d s . M aa r

m orfo logisch ligt dat anders. N orm aal

is het m eervoud van een le tte rg rep ige

w oorden ‘-en ’ in het Nederlands. K ijk

m aar naar boek - boeken, lip - lippen,

enz. M aar c lub w ord t c lubs. D it is

een m orfo log iese ind ikatie dat het

w oord nog niet echt ingegroeid is in

ons taals is teem . H et is n ie t de taak

van een spe llingskom m issie om de m ee rvo ud svo rm en te ve ra nd e ren ,

dus .... In m ijn ogen m oeten w e niet

p ro b e re n om d u id e lijk v re e m d e

w oo rd en om te sp e llen n aa r het

Nederlands. D aar is het m orfo log ies

en fono log ies niet rijp voor.

M aar neem nou een w oord a ls

‘c itroen ’. N ie ts is daa r nog vreem d

a a n , fo n o lo g ie s en m o rfo lo g ie s

g e d ra a g t he t w o o rd z ich im m ers

N ederlands, ze lfs de m eervoudsvorm

- ‘c itroenen ’ is perfekt Nederlands.

‘C itroen ’ w ordt dus ‘s itroen ’.

Ik w ee t het, d it is w ee r ku ns t-

schaatsen op glad ijs, m aar to t m ijn

aangenam e verrassing zijn w e op

dat pad zeer ve r kunnen gaan. Op

g rond van d eze m o rfo lo g ie se en

fono log iese kenm erken die intuïtie f

a a n w e z ig z ijn b ij de g e m id d e ld e

N e d e r la n d s ta lig e ku n n e n w e de

g radaties in de leenw oorden onder-

sche iden .

S c h a m p e r: U d o e t d u s e en

b e ro e p o p de fo n o lo g ie , m a ar

d e u its p r a a k v a n w o o rd e n

v e r s c h il t to c h v a n s tre e k to t

s tre e k ?

Inderdaad. De ‘t ’ van ‘p o litie ’ w ordt

b ijv o o rb e e ld ‘s ’ u itg e s p ro k e n in

V laanderen, ‘ts ’ in N ederland. Dan

z ie ik de b es te o p lo ss in g in he t

onaange tast laten van de spelling

om ruzie te verm ijden. W e zitten m et

v ie r V lam ingen en v ie r N ederlanders

in d ie s p e llin g s k o m m is s ie ; zu lke

g e s c h ille n z o u d e n o n s l ijn re c h t

tegenover e lkaar p laatsen.

S ch am p e r: ‘p o lit ie ’ b lijft dus

m et ‘t ’.

Inderdaad. Trouw ens, N oord en

Zuid versch illen ook op een ander

punt. U it de enquetes b leek ook dat

V laanderen m eer in de richting van

v e rn e d e r la n d s in g w il g a a n d a n

N ederland. V laanderen is natuurlijk

al geoefend in de praktijk; de kranten

gebru iken a lge ru im e tijd rigoereus

de ‘k’ in p laats van ‘c ’ , ‘ks ’ in p laats

van ‘x ’, ‘t ’ in p laats van ‘th ’, nz... M et

andere w oorden, in de dubbe lspe lling

hebben ze steeds gekozen voo r de

m eest p rogressieve. Indien w e hier

rekening zouden m oeten houden m et

de m ening van de bevolk ing, dan

zouden w e m oeten a fstappen van

het oude ideaal van de spe llings-

eenheid in N oord en Zuid. Ik denk

dat het w ijs is om af en toe iets over

te laten aan een paar eksperten.

S c h a m p e r : W a t g e b e u r t e r

m e t d e in k o n s e k w e n t ie ‘a i ’ (p u n a is e ) e n ‘è ’ (c r e m e , m a n e g e )?

D at is e igen lijk een m ooie illustratie

b ij d a a rn e t. W ij h e b b e n in h e t

N e d e r la n d s g e e n le tte r v o o r de

Franse foneem ‘a i’ o f ‘è ’. Fonologies

gezien heeft d it a lles dus een v reem d

tin tje en blijft de vreem de spelling

behouden.

S c h a m p e r: D e F ra n s e s p e l-lin g z o u o o k v e r a n d e r in g e n

ondergaan . A ls de Fransen een

konsekw entie invoeren voo r d ie

‘a i ’ en ‘è ’, v e ra n d e re n w ij d an

m e e ?

Dat is een nete lige vraag zou ik zo

zeggen. W e hebben daarnet al gezien

hoe m oeilijk het is om b innen je e igen

taal konsekw ent te spellen, en dan

gaa t d ie spelling dan toch m aar een

tienta l ja a r mee. D at w ord t natuurlijk

dan nog kom plekser a ls je rekening

m oet gaan houden m et sp e llin gs-

hervorm ingen van een andere taal.

Aan de andere kant is het natuurlijk

w ense lijk om die konsekw entie ook

in te voeren a ls Frankrijk dat zou

doen. A nders krijg je een enorm e

v e rw a rr in g in de ta a lv e rw e rv in g .

Iem and die in het F rans ‘puna ise ’ en

‘m anége ’ op eenze lfde m an ie r leert

spellen en niet in het N ederlands, tja,

ie tw at verw arrend, niet? Een w oord

dat a ls v reem d aangevoe ld wordt,

m oeten w e spellen in de taal van

herkom st.

S ch am p er: D us o p n ieu w a lle

m o e ite en g e ld van e e n s p e l-l in g s h e rv o rm in g ?

Dat hoeft n ie t noodzake lijk een

n ie u w e s p e l l in g s h e rv o rm in g te

im pliseren. Je kan da t inschrijven in

de regels van nu.

S c h a m p e r: En w a t a ls e e n

a a n ta l d u id e l i jk e v r e e m d e

w o o rd e n b in n e n t ie n ja a r

in g e b u rg e rd ra k e n ?

Kijk, o fwel raak je noo it m eer aan

een spelling, zoa ls de Engelsen dat

doen, ofw el m oet je het a f en toe

doen. A ls je a ls basisrege l van en

goede spelling neem t da t je schrijft

zoa ls je spreekt, dan m oet je de

s p e llin g b ijs lijp e n zo a ls de taa l

evo lueert.

Aan de andere kant kun je ook

zeggen d a t de spe lling m aar een

konventie is. D at doen de Engelsen,

die hebben nog een spe lling d ie s tam t

u it de v ijf t ie n d e e eu w . M e t a lle

gevo lgen van dien; ze hebben vijf of

zes spellingen voo r één klank en het

is onvoorspe lbaar w elke spelling je

m oet gebru iken tenzij je de h istoriese

g ram m atika kent van d ie taal en dat

is b ijna onm og e lijk . Je h oo rt de

E n ge lsen n ie t k lagen , ze z ijn nu

eenm aal konse rva tie f en ze blijven

van d ie spelling a ls van een H eilige

Koe.

H et is w aa r dat een spelling veel

aanpassing en geld kost, dus laat

ons ste llen dat a ls w e aan de spelling

raken, w e het ook goed m oeten doen

zodat w e tenm inste vo o r een halve

eeuw rust kennen.

S c h a m p e r: A n d e re w o o rd e n

m et een b u ite n la n d s t in tje z ijn

de w oorden m et een ‘q ’ o f een

‘y ’. Zou u d ie o o k v e ran deren?

Laten w e d ie letters a ls a lgem een

o n n e d e rla n d s a an va a rd e n o f te n -

m inste het geb ru ik ervan m in im a -

liseren. Ze zijn trouw ens een w are

e llende voo r de m ensen die S crabb le

spe len .

S c h a m p e r : E n o n s a lfa b e t

v e ra n d e r e n ?

W a a ro m n ie t? E en a lfa b e t is

im m ers geen in ternationaa l gegeven.

Trouw ens, des te gem akke lijke r voor

de k ind jes d ie het a lfabe t m oeten

leren...

S c h a m p e r : W a t g e b e u r t e r

m et de w e rk w o o rd v e rv o e g in g ?

Ik ben zee r blij dat de spe llings-

ko m m iss ie de o p d ra ch t g ek regen

heeft om de w erkw oordvervoeg ing

o n g e m o e id te la te n . E r z it te n

n a tu u r l i jk v a n u it h e t fo n e t ie s e

s ta n d p u n t in k o n s e k w e n tie s in -

b ijvoorbee ld h ij an tw oordde ; je hoort

één ‘d ’, m aar je schrijft e r tw ee - m aar

ik v ind da t je geen spe lling vo o r

im b es ie le n m oe t m aken. De v e r-

w erk ing van m orfo log iese regels zijn

im m e rs b e la n g r ijk v o o r ons ta a l-

gevoe l.

S c h a m p e r: W a n n e e r m o g e n

w e de n ieuw e spe lling e ig en lijk

v e r w a c h te n ? Ik b e d o e l, w a n -n e e r k a n h e t p r o c e s v a n

in b u r g e r e n b ij d e b e v o lk in g

b e g in n e n ?

H et is nog n ie t v o o r h on d e rd

p rosen t zeke r da t w e een n ieuw e

spe lling krijgen. H et is zo dat het

hu isw erk van de spe llingskom m issie

b ijna k laar is, m aar da t m oet nog

naar het kom m itee van m in is ters.

D ie m oeten het licht op groen o f rood

zetten o f d ie zaak naar het parlem ent

gaat. het kan dus zijn da t s lechts een

deel van de voorste llen goedgekeurd

w orden o f ze lfs helem aal niet. M aar

a ls het licht op g roen s taa t m ogen w e

die n ieuw e spelling g rosso m odo toch

al b innen tw ee ja a r verw achten.

S c h am p e r: En dan m oet het p r o s e s v a n in b u r g e r e n n o g b e g in n e n .. .

Inderdaad, en dat duurt ook een

t i jd je . V o o r jo n g e re n d ie in h e t

onderw ijs ze tten is dat n ie t zo een

g ro o t p ro b le e m , m a a r w e l v o o r

d iegenen d ie het onderw ijs verla ten

hebben o m da t d ie a lles op e igen

Tijdsdriftv/d pol en sokkers

D e stu d en ten van de p o litieke

e n s o s ia le w e te n s c h a p p e n

h e b b e n e r e e n n ie u w t je b i j : e e n h e u s w e te n s c h a p p e l i jk

t i jd s c h r i f t v a n s tu d e n te n .

“S tu d ie s v a n d e s tu d e n te n

P o l i t ie k e e n S o s ia le W e te n -s c h a p p e n U n iv e r s ite i t G e n t ”

h ee t h e t d in g en h e t b es taa t u it s a m e n v a t t in g e n v a n in t e r e s -s a n te te s is s e n o f ja a rw e rk e n .

Studenten krijgen zo goed a ls noo it

d e k a n s in w e te n s c h a p p e l i jk e

vakb laden te pub liseren. Heel w a t

in te re s s a n t w e rk g a a t d a a rd o o r

ve rlo re n . Tes issen b e sch im m e le n

e rgens in een du is te r hoekje van de

loka le se m ina rieb ib lio teek en jaa r-

w erk jes d ienen a ls kladpapier. Voor

de G entse pol en sokkers is er in de

strijd tegen de ve rge te lhe id echte r

hoop m et d it n ieuw e tijdschrift.

H et tijdschrift on tsp roo t uit het brein

van P eter Van der Voort, ass is ten t

van dekaan G aus. M et enke le ko llega

assis ten ten en een tienta l s tudenten

s tam pte hij een redaktie uit de grond

en onder zijn hoo fd redakteurschap

kw am het eerste num m er to t stand.

V oor de vo lgende num m ers is het de

bedoe ling dat de studenten ze lf het

h e ft h e le m a a l in e ig e n h a n d e n

nem en . V ana f het beg in w e rd er

bew ust voo r gekozen de p ro fessoren

niet te betrekken bij het t ijd s c h r ift : de

u itd a g in g een t ijd s c h r ift va n v o l-

w aard ig w e tenschappe lijk n iveau uit

te geven, w illen de s tuden ten op

e igen houtje aangaan. W at echter

n ie t w il zeggen dat de p ro fessoren

h e t in it ia tie f m e t led e ogen a a n -

s c h o u w e n : h e t m e re n d e e l is

en toes ias t o ve r het projekt.

“ H e t lag en lig t in onze bedoe ling

een p e rio d ie k u it de g ro n d te s tam pen

d a t van w e te n s c h a p p e lijk n iv e a u

g e tu ig t, h o e w e l h e t h e le m a a l u it

b ijd ra g e n van s tu d e n te n b es taa t,

zoa ls ja a rw e rk je s en sam enva ttingen

van tesissen. W e op teerden vana f

h e t b e g in e rv o o r g e e n e n k e le

studen tikoze b ijd rage toe te laten,

hou tje m oe ten ve rw e rke n . Ik stel

tro u w e n s nu nog va s t bij oudere

m e n sen d ie een n ie t erg lange

ople id ing genoten hebben dat bij

hun schrijfse ls nog a ltijd e lem enten

van de spelling van voo r ’46 opduiken.

S om m igen hebben deze spelling nog

niet verteerd .

Scham per: D ie verw arring bij d e o v e rg a n g s fa z e is e e n van

d e g e v o lg e n v a n d e n ie u w e

s p e ll in g . E r z ijn o o k a n d e r

d ir e k te g e v o lg e n . M o g e n w e

v erw a ch ten dat de hele N ed er-la n d s e l i te r a tu u r m o e t h e r -s c h re v e n w o rd e n ?

Ja, da t is iets w at je vaak hoort als

tegenargum ent. H et is nu zo dat de

verandering n ie t zo spektakula ir zal

zijn da t je m et de n ieuw e spelling de

oude n ie t m eer kunt lezen. De brug

zal abso luu t k le iner zijn dan in ’46

om dat e r toen m eer gesleute ld is aan

d e e ig e n l i jk e N e d e r la n d s e e rf-

w oordenschat. Nu gaat het hoofd-

zake lijkom de fa m e uze leenwoorden.

Bovendien, een rom an d ie in een

verouderde spelling geschreven is,

is daarom niet kw a inhoud verouderd.

D e p o s it ie v e k a n te n v a n de

spe llingshervorm ing w egen dus op

tegen de kostprijs - m oeite en geld -

van zo ’n hervorm ing.

Er m oet inderdaad serieus w at

geld en m oete geïnvesteerd w orden

in zo ’n grap, w a t een reden is om het

n iet al te vaak te laten gebeuren.

Voor m ijn part m ag je dan gerust

gro te stappen zetten. Ik m ag natuurlijk

geen resultaten zeggen, m aar ik kan

w el kw ijt dat de spellingskom m issie

naar m ijn m ening nog ve rder m ocht

gegaan zijn.

C hristel Foto Tobias

n och a a n ko n d ig in ge n voo r fe s tiv i-

te ite n v a n d e fa k u lte its k r in g te

pub lise ren. A ls kriteria v o o rd e inhoud

g e ld e n e n ke le s ta n d a a rd e n : ten

eerste van een se rieus n iveau zijn,

ten tw e e d e ie ts n ie u w s b re n g e n

(research o f teore tische sintese). De

b ijd ragen hoeven n ie t noodzake lijk

em p iries o nders teund te z ijn .11

"De redaktie s tree ft e rnaa r een

in te rd iss ip lina ir tijdschrift te m aken;

D aarom w illen we in e lk num m er de

3 rich tingen van de p o l en sok m et

v ie r a rtike ls aan b o d la ten komen.

D a t lu k te vo o r de p o litiko log ie (2

te s issen en 2 ja a rw e rk je s ) en de

sos io log ie (3 jaa rw e rk je s en 1 tesis),

m a a r sp ijtig g e n o e g n ie t voo r de

k o m m u n ik a t ie w e te n s c h a p p e n (1

te s is ) ’’ , zo v e r te lt o n s F ilip Van

B ourgognie, één van de 16 redaktie-

led en . H e t tijdschrift te lt 135 pag ina ’s

en ko s t 3 2 0 frank voor s tudenten

(350 frank voor ‘n o rm a le ’ m ensen).

H e t b la d d a t halfjaarlijks z a l versch ij-

nen, is te koop b ij de redaktie leden

(o .a .F ilip Van Bourgognie, H endrik

Vos en Je roen K leysen) en in h e t p o l

en so k ka fee The Spirit, Verlorenkost

9. N ieuw e redaktie leden o f m ede-

w erkers m ogen z ich d aa r o ok kom en

aanm e lden .

DIA

Page 11: Schamper 305

T h e u n b e a r a b l e l i g h t n e s s Franso f r e a d i n g ,

Lachen met oom Llosa : BastaH et heeft de H eer behaagd uw

a lom geroem de, w ere ldw ijd gekende

BeeSee, illuster m edew erke r van het

g ro te -s tu d e n te n -h a rts to c h te n -b la d

S c h a m p e r, d e o zo v e rd ie n d e ,

la n g ve rw a ch te e rke nn in g te la ten

gen ie ten. Basta, een u itroepteken is

nauw e lijks vo ldoende om de kracht

dezes w oord to t uiting te laten komen,

lijfb lad der E konom isten, ja, zij d ie

m et b litse w agens en van biljetten

u itp u ile n d e b ro e kza kke n de S in t-

P ie te rsn ieuw straa t onve ilig m aken,

is naast w oordvoerde r van het V E K

(V laam s Ekonom ische Kring ) ook

bekend om zijn, to t ve r buiten de

la n d s g re n z e n re ik e n d e , lite ra ire

faam .

G e p u b lis e e rd w o rd e n in d it

tijdsch rift is dan ook de zow a t natte

d room van e lk literator, ve rge lijkbaar

m et de in lijv ing a ls fo tograa f doo r het

M a g n u m g e z e ls c h a p . De o p n am e

van een a rtike l hee ft de kritische

pennelikker, ee ltige v ingers zijn zijn

lot, net n ie t verkregen, m aar BeeSee

w erd w el gesiteerd, a ls ghostw rite r

v a n m ijn o u d e k a m e ra a d O o m

C am us, de oude rukker, doo r de jonge

god van de V laam se letteren Ludw ig

Van den M ee rsschau t, de M eirse

voo r de vrienden, in d iens inle id ing

van he t B a s ta -te m a n u m m e r o ve r

Seks, m its enige ve rrijkende aanvu l-

lingen en w i jz ig in g e n H e t zal wel de

Z e itge is t van het Fin de S iècle zijn,

ve rzuch t ik, a ls ik vandaag de dag, in

al m ijn onschu ld voortdu rend m et de

neus op de H ooghartige Lusten des

V lezes w ord t gedrukt. S eks w ord t in

de spotligh ts gep laatst doo r Paul-ik

m aak serieuze reportages-Jam bers

en P a n o ra m a /d e P o s t, W e n d ie s

vee lz ijd ighe id w ord t be lich t in zow a t

ieder z ichze lf respecterend V laam s

T e lev is ieb lad en M adonnas koffie-

ta fe lb oe k is gesneden b rood voo r

hoog op laa iende kon troverses in de

p e rs .”

H et spreekt voo r zich dat enige

ve rm eld ing van B eeS ees naam gelijk

te ste llen is m et hubris en dan ook

n ie t w e rd o v e rw o g e n . U b e g rijp t

m e teen de v re u g d e d ie z ich van

BeeS ee en het vo lta llige Scham per-

team m eeste r m aakte, to t zij p lo ts

bem erkten da t het Van O ngeva lle -

artike l van n iem and m inder dan W IF

vo lled ig w erd ove rgenom en, deze

m aal m et de b ronverm eld ing “S cam -

p e r” . Toen bij nadere bestude ring

van d it w onderlijke tijdschrift ook b leek

dat L u kA llo o a ls hoo fd redakteu r van

S cham per w erd beschouw d, w erd er

p rom pt een pollona ise van de Brug

naar het R ekto raa t ingezet, onder

het luid schallen van de popula ire

g e za n g e n “ O p C isse s kop, een

flu itke te l...” en “ W ee t je w a t Tobias

w il zijn, een b loem etjesgord ijn ...” .

O m U ve rd e r nog een idee te

geven van de g roo tse nam en die

ve rder hun g rootse geschriften w ilden

“u itlenen” aan Basta, noem en w ij :

H ugo C aus uit “S noecks” , de reeds

genoem de Luk A lloo uit “C am pus” ,

de genaam de “Zak” m et ca rtoons uit

“De M orgen” en zo kan uw oom Llosa

nog w el uren doorgaan, in tegen -

ste lling tot...

B eeS ee

“D e o v e rs ta p van s p e s ia a l o n d e rw ijs n a a r g e w o o n s e k u n d a ir

o n d erw ijs is b e s t m oe ilijk . E r z ijn z o v e e l p ro b le m e n .’’ V ier b lin d e

s tu d e n te n v e rte lle n h o e d e k o m b in a tie g e h a n d ik a p t e n s tu d e n t

v o o r a lle r le i m o e ilijk h e d e n z o rg t.

In hom e Fabiola, lijkt e r n iks aan

d e h a n d . G e w o o n e e n g ro e p je

s tudenten dat in een hoek van de

studiezaa l zit te vergaderen . O ok het

ka ffee w ord t gevonden zonder de

p ro b le m e n d ie z ie n d e n m e e s ta l

assosiëren m et b linden. W ie zijn ze

en w at w ord t voo r hen gedaan?

In G ent bestaa t s inds het aka-

d e m ie ja a r 8 7 -8 8 e e n v z w v o o r

gehand ikap te studenten. W ant terw ijl

de prob lem en voor iem and d ie blind

is, doo f is, of in een rolstoel zit, ev iden t

zijn, hebben unief noch H O BU nooit

N a tu u rlijk h e e ft m en to ch een

u itzondering op de regel. Indien het

z e lfs ta n d ig n a a m w o o rd m e t een

hoo fd le tte r geschreven w ordt (zoa ls

un p rie -D ie u ) o f w a n n e e r e r een

e n ke lvo ud ig lidw oo rd s ta a t (zoa ls

trom p e -l’o e il) zal d it w oord onver-

anderd b lijven in het m eervoud dus

d eu x p rie -D ieu en s ix trom pe-l’oe il.

De m e e s te in k o n s e k w e n tie szullen w orden verdw ijnen. De uitgang

- ie r w ord t in een aanta l geva llen -e r

(joallierworöX joa lle i). De u itgang -ott-

e r blijft behouden ind ien het stam t

van een w oord dat e ind ig t op -otte

In de kroeg der blinden

a a n d a c h t b e s te e d a a n m in d e r

va liden .

A an de ka ffeeta fe l b lijk t da t er

tw e e g ro te e rg e rn isse n z ijn v o o r

b linde studenten. D osenten vergeten

voo r te lezen w at er op het schoo lbord

staat, “je v raag t het een, tw ee, tien

keer, m aar je kunt n ie t b lijven vragen .”

ve rte lt Elke, s lechtz iend en studente

m aatschappe lijk werk.

C hriste l d ie in form atika s tudeert

legt het andere probleem uit. “ Ik m oet

b in n e n ko rt e ksam en doen in tien

vakken m aar ik heb nog m aar de

helft van de boeken d ie ik nodig heb.

D at be teken t dat de andere exam ens

m oeten w orden u itgeste ld .”W ie b lind o f s lechtz iend is kom t in

het spesiaa l onderw ijs terecht. Tot

het v ierde m iddelbaar, daarna w ord t

de b lin d e s c h o lie r in h e t d ie p e

gegoo id .

“A ls je op een gew one school je

k lasgroep n ie t kunt v inden dan heb je

een probleem . A ls je in de klas zit m et

een bra ille tiepm achine dan ergeren

anderen zich aan het gelu id van dat

a pp a raa t” .

Na de m idde lbare school is het

a fg e lo p e n m e t d e b e g e le id in g .

H oewel, in Leuven bestaat al langer

een o rgan isa tie voo r s tudenten m et

e e n l ic h a m e li jk e h a n d ik a p . D e

m ensen van de w erkgroep visueel

g e h a n d ik a p te n p ro b e re n om de

b linde en s lech tz ien de s tudenten

d ie nu nog in het laatste ja a r van het

m idde lbaar zitten, een beetje op w eg

te helpen.

“De m eesten w eten n ie t presies

w at e r m ogelijk is” ve rte lt W outer,

s tuden t k ines ite rap ie . W ie s lech t-

z iend is hoeft n ie t tevreden te zijn

m et zom aar een baantje . In W est-

V laanderen zou een b linde kinesi-

te rapeute het ze lfs to t hoofd van de

beroepsbond hebben gebracht.

W ie k in e s ite ra p e u t w il w orden

m o e t z ic h op e e n flin k e s tu d ie

voorbere iden. W ie m e e r in form atie

o ve r hu lp vo o r gehand ikap te s tu -

den ten wil, kan z ich in verb ind ing

s te lle n m e t G a s p a r H aen ecaert,

0 9 1 - 6 4 .6 4 .6 5 .

Frank H.

Foto C isse

anders w ord t de u itgang -o te r : g re l-

o te r De toon loze e w ord t n iet m eer

gevo lgd doo r een dubbe le m ede-

klinker. Dus dente lliè re w ord t dente-

lière. Als laatste punt w orden een

an ta l vo rm en gew ijz ig d n aa r hun

huidige u itspraakvofm o ignon w ordt

ognon en vanta il w ord t ventait.

De enke ling d ie w a t m eer info

over de n ieuw e spelling had gehad,

kan zijn vragen richten aan W IF of

schaft zich het boekje van A. G oos- se, La ‘nouve lle ’ o rthographe aan.

H ie rm ee bedank ik o ok J. G oes, Sem . Franse Taalkunde, van w ie ik

het boek m ocht lenen.

W IF à la française

VGKDe VlaamseGeneeskundigeKring

p r e s e n te e r t :

B e n e f ie tc o n c e r t 3 m a a r t 1 9 9 3

t.v .v .

R o e m e e n s e A r ts e n p r a k t i jk

presentatie : Stefan Ackermans (Studio Brussel)

N e r v u s V a g u s

D a n is h B u t t e r C o o c k ie s

L u k D e V o s ( e x - G o r k y )

D e M e n s

L S P - b a n d m e t

J o L e m a i r e

R o b e r t M o s u s e

W a l t e r G r o o t a e r t s

Kaarten : V V K 350 BF

Kassa 400 BF

Plaats : P le in -ln te rb rew -

S te lla-A rto is

Zw ijnaa rdsesteenw eg 809

A anvang : 19u (deuren : 18u30)

V o o rv e rk o o p :

D oorlopend S TC (UZ)

S tudentenka ffee S a lam ander

25/2 : O verpoort 12-14u

26/2 : Brug 12-14u

Page 12: Schamper 305

Mr. TemmermanZijn fietsers echt zelfmoordenaars ?

“F ie ts e rs z ijn in G e n t c o n s ta n t in g e v a a r ” s c h re e u w e n d e

‘A c t ie v e F ie ts e r s ’ s te e d s lu id e r e n lu id e r , m a a r v o o r lo p ig n o g

a l t i jd v o o r d o v e m a n s o r e n . T ra m s p o re n d ie e e n b ijn a

o n w e e rs ta a n b a re a a n tre k k in g s k ra c h t u ito e fe n e n o p fie ts b a n d e n , een to ta le a fw e z ig h e id van fie tsp ad en d ie d ie n aa m w aard ig z ijn , g lib b e r ig e k a s s e ie n , v e e l te s n e l v o o r b i jr a z e n d e a u t o ’s e n

a u to m o b ilis te n d ie , z ic h van g e e n k w a a d b ew u st, h u n a u to d e u r

openen zo n d e r eers t te k ijken o f e r toevallig g een fie tser voorb ijkom t s c h e p p e n n ie t e c h t e e n ,w a t je z o u k u n n e n n o e m e n ,

f ie ts s t im u le re n d k lim a a t e n m a k e n van f ie ts e n d o o r G e n t é é n

g ro te o v e rle v in g s to c h t. B u rg e m e e s te r T e m m e rm a n , d ie o n la n g s

n o g in e e n a a n ta l k ra n te n v e rk la a rd e d a t d e f ie ts e rs z ic h a ls

z e lfm o o rd e n a a rs g e d ra g e n , is h e t m e t d e ze v o o rs te llin g van d e

z a k e n w a a rs c h ijn lijk n ie t e en s .

Een g ro ep van o n a fh a n k e lijk e

f ie ts e rs , g e s te u n d d o o r e n k e le

fie ts v e re n ig in g e n en m ilie u o rg a -

nisaties, v indt echte r dat e lke fie tser

d ie sterft in het G entse ve rkeer er

één te veel is en gew roken m oet

worden. Ze groepeerden zich onder

de n a a m "A c tie v e F ie ts e rs ” en

beloofden p lechtig elke fie tser d ie in

ve randert b ijna zeker al na enke le

dagen van eigenaar.

Automobilistenfrustratie

Z o la n g h e t s ta d s b e s tu u r n ie t

lu is te rt, zu lle n de f ie ts b lo k k a d e s ,

te lk e n s w a n n e e r e en f ie ts e r he t

s la ch to ffe r w o rd t van he t G en tse

zo k o s tb a a r d a t h ij e r z e lfs z ijn

s tem banden voo r over heeft.

O o k deze m isnoegden m oeten

z ic h e c h te r n e e r le g g e n b ij hun

ona fw endbare , zw are lot en kunnen

pas na een half uurtje a fkoe len hun

w eg verderzetten .

Hardere akties?

O ndertussen w achten de ‘A ctieve

F ie tsers ’ nog steeds op een reaktie

van het s tadsbestuur, dat to t nu toe

n ie t v e rd e r is g e ko m e n dan een

ve rzw aring van de straffen voo r niet

in orde zijnde fie tsen.

D e ‘A c t ie v e F ie ts e rs ’ b e lo ve n

echte r m eer en hardere akties a ls in

de nab ije to e k o m s t n ie ts aan de

fie tss itua tie in G ent verandert.

S teven

foto: Cisse

het g roo tgen tse ve rkee r het leven

laa t, te h e rd e n ke n , o f zeg m aa r

w reken , m et een ha lf-uu r-du rende

b lokkade van een belangrijk kru is-

punt. M et deze akties w illen ze het

s tadsbestuur onder d ruk zetten om

de onve ilige fie tss ituatie drastisch te

verbete ren . De be langrijkste e isen

van de ‘A c tieve F ie tse rs ’ zijn het

voorrang verlenen aan fie tsers in de

stad door au to ’s zoveel m ogelijk te

w eren, de invoering van 30 km. per

uur in de bebouw de kom, het toé la ten

van f ie ts e rs in w in k e ls tra te n en

éénrichtingsstra ten en de aan leg van

goede fie tssta llingen.

O ok een e inde m aken aan de

recente golf van boetes voor fie tsers

w iens fie ts enige gebreken vertoon t

staat hoog op hun verlanglijs t. De

‘Actieve F ie tsers ’ z ien m eer heil in

positieve sankties zoa ls he t ve rp lich t

herste llen van de fie ts b innen de

zoveel dagen. O ok vinden ze da t er

dringend een oplossing m oet w orden

gevonden voo r het fie tsend ie fs ta l-

p robleem . M om enteel is het in G ent

im m ers he t v e ilig s t om m e t een

slechte fie ts rond te rijden, een goede

verkeer, doorgaan. Dit w aarsch ijn lijk

to t g ro te e rgern is van ve le chauffeurs

die hun jach tig leven van tijd to t tijd

onderbroken zien door een half uurtje

verp lich te rust. O ok al reageren de

m eeste autom obilis ten rustig op de

akties en leggen ze zich gew oon bij

de ha lf-uur-durende pauze neer en

verlenen som m ige chauffeurs ze lfs

hun m orele steun, toch zijn e r e lke

keer een aantal autom obilis ten die

hun kostbare tijd n iet kunnen m issen

en die een tijdsverlies van een half

uur n iet kunnen inpassen in hun leven

d a t d o o r de T im e - is -m o n e y - id e e

w ord t geregeerd . Zo is er de ene

keer een driftig oud kere ltje dat, het

risico van een hartaanva l tro tserend,

v loekend en tie rend aan de aktievoer-

ders m eedeelt dat derge lijke m arg i-

nalen in zijn tijd (en gelukkig is dat

lang geleden) a llem aal tegen de m uur

zouden w orden gezet. Een andere

keer d re ig t een b ikke lharde zaken-

m an m e t een nog b ik k e lh a rd e re

ijzeren knuppel, zijn d re igem ent m et

de nod ige sche ldw oorden krach t bij

ze ttend, een aanta l fie tsers een kopje

k le iner te m aken. Z ijn tijd is im m ers

TerspoorsB e lg is c h e s tu d e n te n k u n n e n

ondertussen van de serv ice van de

N M B S blijven gen ie ten. O ok op de

lijn e n G e n t -O u d e n a a rd e -R o n s e ,

G e n t-G e ra a rd s b e rg e n en G e n t-

B rugge. De h oo fdd irec tie van he t

ra il-gebeuren heeft in haar ondoo r-

g ronde lijke w ijshe id bes lo ten dat

ze lfs studenten uit G eraardsbergen ,

R onse en w a a r al n ie t m eer, op

zondagavond nog hun kot m oeten

kunnen bereiken.

Kris

"Multinationals denken niet altijd alleen aan zichzelf"

N a s p o r t lu i , t i jd s c h r if te n , te le v is ie z e n d e r s e n r o c k fe s t iv a ls

m a ak t de s p o n sering n u o o k h a a r opw achting aan d e universiteiten. U it p u re fila n tro p ie en in ru il v o o r e n k e l w a t p u b lis ite it b e ta len

g r o te b e d r i jv e n d e s a la r is s e n v a n p r o fe s s o r e n d ie v o o r d e

u n ivers ite it te d u u r g ew o rd en zijn . D e eers te gesponserde p ro fe s so r

a a n d e R U G is e e n N e d e r la n d s o r g a n is c h c h e m ik u s d ie n a

v eertien ja a r d e m o g e lijk h e id k re e g o m een d ee l van z ijn t ijd te

b e s te d e n a a n h e t p ro fe s s o r -s p e le n .

Pro fessor V enem a is een nieuwe

naam op de personee ls lijs t van de

RUG, m aar op de sa la ris lijs t is hij niet

te ru g te v in d e n . Z ijn loon w o rd t

im m ers a ltijd u itbe taa ld d oo r een

gro te m u ltina tiona le p rodusen t van

o.a. kunststoffen, w iens naam ik hier

n iet ga ve rm e lden om dat m en anders

zou kunnen denken dat ook S cham -

per doo r d it bedrijf w ord t betaald.

Na 14 ja a r laboratorium w erk kreeg

Venem a de kans om een deel van

zijn tijd aan een universite it van zijn

keuze te gaan doorbrengen. W egens

z ijn g o e d e re la tie m e t p ro fe s s o r

S andra en de m ogelijkhe id om hier

ana litiese en o rgan iese chem ie te

kom bineren (dit voo r ingew ijden), viel

de RUG de e e r te beurt om deze

N ederlande r e lke w eek één halve

dag onder haar p ro fessorrangen te

s c h a re n . W e g e n s z ijn s le c h ts

beperkte aanw ezighe id in G ent houdt

hij z ich voorlop ig enkel m et doctorand i bezig.

Een b ijnaam heeft hij intussen al

ve rw orven. In de w ande lgangen van

de u n ive rs ite itsg e b o u w e n aan de

K rijgslaan staat hij bekend a ls ‘den

H o lla n d e r’.

Voor-en nadelen

V o lg e n s V e n e m a is h e t g ro te

voordee l van dit gesponserd doceren

erg voo r de hand liggend: Het kost de

u n iv e rs ite ite n , d ie ko n s ta n t m e t

finansië le prob lem en gep laagd zitten,

geen geld. Een ander m ogelijk positief

punt is dat de s tudenten les krijgen

van proffen d ie nog dagelijks m et de

p ra k tie s e ka n t va n w e te n s c h a p

gekonfron teerd w orden.

Toch on tken t hij n ie t dat er ook

veel gevaren ve rbonden zijn aan deze

pro ffensponsering , a lhoew el w e daar

in zijn geval geen schrik voo r m oeten

hebben. H et g roo ts te g e va a r is -

vo lgens hem - dat de bedrijven in ruil

v o o r ge ld g e d e e lte lijk he t w e te n -

s c h a p p e li jk o n d e rz o e k a a n de

u n iv e rs ite it w il le id e n en w ille n

bepalen w at e r onderzoch t w ordt of

de resultaten w illen m onopoliseren.

D it gevaar kan - vo lgens Venem a -

doo r een eenvoud ige clausu le in het

kontrakt voorkom en w orden, iets w at

h e t G e n tse re k to ra a t a ch te rw e ge

g e la ten hee ft. Z e hadden w a a r-

sch ijn lijk voe ldoende vertrouw en in

h e t -o v e rig e n s z e e r s im p a tie ke -

voorkom en van deze chem ikus. Een

ander nadeel is dat deze sponsering

d ie n s t d o e t a ls e e n v o o r t i jd ig e

w e rv in g s k a m p a g n e , w a a rb ij v e e l-

be lovende w etenschappers al voo r-

tijd ig doo r ge ldsch ie tende bedrijven

w orden gerekruteerd, deze gevaren

w orden door V enem a toch vooral als

jeugd ige parano ia terz ijde gescho-

ven , w a n t v o lg e n s hem w ijs t de

praktijk in N ederland, w aar pro fes-

sorensponsering al veel ve rder staat

dan bij ons, n ie t op gro te m isbruiken.

Het derde gro te gevaar is een

verlag ing van de kw alite it van ons

p ro fessoraa t. H et is im m ers goed

m ogelijk dat in de toekom st kwalita tief

m indere, m aar ekonom ies in teres-

sante re p ro fessoren (om dat hun loon

niet doo r de unief w orden betaald) voorrang krijgen.

H et b ed rijf da t V e ne m a ’s loon

betaald heeft - vo lgens hem - in geen

geval baat bij deze sponsering. Het

gee ft hen enke l een bee tje m eer

prestige om op hun personeels lijs t

een p ro fessorstite l te laten prijken,

iets w a t hun onderhandelingspositie

som s verbetert.... Hun sponsering is

ech te r voo rnam e lijk op pure fila n -

trop ie gestoeld. Deze m ultina tional is b lijkbaa r zee r bezo rgd ove r de

pen ibele finansië le s ituatie van onze

B e lg iese universite iten. W ie had er

ooit gedach t dat er in deze tijd w aar

de ekonom ie gekenm erkt w ord t door

een b ik k e lh a rd e n ie ts o n tz ie n d e

business m enta lite it nog goedhartige

m ultina tiona ls m et zo een filan trop ies

en p lich tsbe w ust ka rak te r zouden

bestaan .

Hoe ver nog???

W e kunnen ons nu afvragen hoe

veel ve rder de reklam e nog zal gaan

en hoe g roo t de inv loed van het

bedrijfs leven op de universite iten zal

w orden. M ijns insziens zal, nu de

d rem pe l van de p ro fesso renspon-

soring overschreden is, de impakt

van gro te bedrijven op het univers-

i te its le v e n e n k e l n o g g ro e ie n .

M issch ien kunnen w e b innenkort de

eerste gesponserde student begroe-

ten aan onze universite it om dat zijn

o ud e rs z ijn op le id ing n ie t konden

finansië ren en de overhe id ook niet

m eer m et beurzen over de brug kon

kom en.

M is s c h ie n w o rd e n s tu d e n te n

ekonom ie over een tienta l jaa r wel

m assaal gesponserd door de G ene-

rale Bank, lopen de pol en sokkers

wel m et de hoo fd le tte rs VLD op de

b o rs t en k r ijg e n d e b u rg e r li jk e

ingen ieurs wel finansië le steun van

een o f ander bekend com puterm erk.

Steven.

Page 13: Schamper 305

Tentoonstellingen Beurzen

29/1 THE TRAGICALLY HIP V O O R U IT G EN T SOLD OUT

22/2 ALICE IN CHAINS V O O R U IT G EN TNiewe datum

sold out!

10/2 ZAP MAMA V O O R U IT G EN T TEA TER Z A A L

16/2 GERRY RAFFERTY liL lSA B E T H Z A A LA N T W E R PE N

+ S P E C G U E S T S

16/3 FISH V O O R U IT G EN TN EV ER MIND TH E

B U L L O C K S

23/3 THE TUBES V O O R U IT G EN T

24/3 STEF BOS V O O R U IT G EN T TEA TERZA A L

16/2 THE NITS liL lSA B E T H Z A A LA N T W E R PE N

2/4 THE NITS V O O R U IT G EN T

9/4EINSTÜRZENDE

NEUBAUTENV O O R U IT G EN T

24/5 SUZANNE VEGA liL lSA B ETH ZA A LA N TW ER PE N

INFO + TICKETS PER POST : 091 20 47 40 - NIET OP DE OPENBARE WEQ GOOIEN AUB • VU ON THE ROX - SDW

Z o e k e r t j e sN o g s te e d s z ijn w e

o p z o e k n a a r c le v e re geesten, die bovendien v r ij s p ir itu e e l u it d e h o e k k u n n e n k o m e n . We hebben nam elijk a l h e rh a a ld e p o g in g e n o n d e rn o m e n o m d e h ie rn a v o lg e n d e ru -b riek 'zoekertjes' op te s ta r te n . Z ie h ie r h e t re s u lta a t to t n o g toe. W enst u iets te ruilen, in te wisselen voor iets anders, o f iets te laten v e ra n d e re n van e ig e -naar, o f e e n k o n ta k t- advertentie te p laatsen in de hoop eindelijk de éch te , w are Tarzan o f J a n e te v e r le id e n en to t d e u w e te m aken , dan s ta a t de k lep van onze bus voor u open. O ns ad res : S cham per, St. P ie te rs n ie u w s tra a t 45, b u s op h e t g e lijk -vloers naast ons redak- t ie lo k a a l, o f o p d e e e rs te v e rd ie p in g , n a a s t h e t s e k re ta r ia a t 'C h e z A n d ré '. . . We v e rw a c h te n u vo l o n -g e d u ld .

- L o e s je z o e k t v r ie n d je s e n

v r i e n d i n n e t j e s . K o m o p 1 6

fe b ru a r i 2 0 u 3 0 n a a r h e t a k t ie -

lo k a a l v a n D e B r u g ( 1 s t e

v e r d ie p in g ) .

- G a s k a c h e ls g e z o c h t p /a K L

D ie r ic k x s t r a a t 5 5 . N o g a l d r in -

g e n d . . .

- M e is je u i t e e r s t e k a n .

k u n s tg e s c h ie d e n is m e t z i jd e -

l in g s g e s n e d e n h a a r , o n d e r -

m e e r a a n w e z ig b i j H . D e

C o n in c k in d e B la n d ijn , o m k o ff ie

m e e te d r in k e n e n s c h o o n h e id

t e r o e m e n . Z i c h w e n d e n :

S c h a m p e r - r e d a k t ie lo k a a l o p

d in s d a g v a n a f 1 9 u . A n o n y m u s

B o s c h .

- M u z ie k je s : k ra k e n d ja z z v in i l

u i t o u d e r s ’ e n g r o o t o u d e r s ’

v e r lo e d e r d e s c h a tk a m e r s . A l le s

v a n 1 9 4 0 to t 1 9 7 0 o p 7 8 , 4 5 , 3 3

rp m , C D ’s e v e n w e lg e k o - m e n ;

la a t e e n b e r ic h t je in d e S c h a m -

p e r b u s , g e a d r e s s e e r d a a n

D ie te r R o e ls t r a e te .

- B ro o d e n v is o m te v e r m e -n ig v u ld ig e n . Z ic h w e n d e n to t

B e e is ie w e l S e e k e r .

- G e z o c h t : v o g e lk o o i o m m ijn

k a n a r ie p ie t je v a n m in d e r b e w e -

g in g s r u im te te v o o r z ie n ; l ie fs t

e e n h o o g m o d e l. O u d e n d u s

g o e d k o o p m a g . C h r is te l S ta l-

p a e r t , V o o r ja a r s t r a a t 6 , 9 0 0 0

G e n t ; o f b u s n a a s t s e k re ta r ia a t

in D e B ru g .

-T e k o o p : R e f le x - fo to - to e s te l ,

Z e n i th m e t 5 5 m m le n s ; 3 0 0 0 fr.

F i lm p je s z /w , 6 4 A S A - 3 6 o p -

n a m e n , 7 5 f r / s t u k . in l: 0 9 1 /

2 0 8 1 5 7 .

S e lektie U it Tekenfilm s O verpoort (Kunstzicht)

to t 21 feb

R auh aber herzlich, M eube ldesign M useum voor S ierkunst

to t 28 febTeater Taptoe G enera le Bank, Kouter

to t 28 febG. Dam isch Galerie , Fortlaan 17

to t 28 feb

P anam arenko e.a. M ahieu Galerie , Serpentstr. 22

to t 28 febK e ram iek M useum voor S ierkunst

to t 28 feb

D ocum enta IX (fotos) Mus. H edendaagse Kunst

to t 28 febLut Leno ir Ch. D eK erckhove ln . 83/2

6 feb-6 mrt

V rouw En M aatschappij S tedelijke O penbare B ib lio teek

12 feb-4 m rt

8 Eeuw en G entse Z iekenhuizen M useum A .Vander H aeghen

13 feb - 1 3 mrt

R ode R arite iten A M S A B -m useum (Bagattenstr.)

to t 15 mrt

Mus. D ie rkunde En H erbarium Aula Vo lderstraat

15 f e b - 19 mrt

Ian Kane M oving Space, G rauw poort 19

27 feb - 4 apr

L ich tw eefse ls uit Sard in ië O udhe idkund ige M usea

3 m rt-30 aprJobh ap pe n ing F landers Expo

5 m rt - 6 m rt

Je u g d b o e ke n w e e k S tedelijke O penbare B ib lio teek

6 m rt-29 m rt

De Lederindustrie M l AT

to t e ind ’93

I n f o

17 feb S tuderen In De U.S.A. B landijnberg, aud itorium A

(14u30)20 feb Infodag voo r ouders van laatste jaarsscholieren,

info 091 /64 70 00

24 feb S tuderen In Frankrijk Adviessentrum , S t.-P ieterspl. 7

(14u30)

25 feb H et landschap gezien door de ogen van de Indianen, door

Prof. D. O rtes So lorio (Mex) Aula,

Volderstr. 9 (18 u) info : 091 /64 47 02

27 feb Infodag voo r ouders van laatste jaarsscholieren,

info 091 /64 70 00

3 m rt S tuderen In Duits land A dviessentrum , S t.-P ieterspl. 7

(14u30)

3 m rt S osiaa l-ekonom iese ontw ikke lingen in O ost-Europa,

m et Prof. J. N aegels H et Volkshuis,

S leepstr. 33 (20 u)

Akt iv i te i ten

w o 17 feb Bijloke Festiva lhal

A rea

D em ocrazy

C onserva to rium

Barok ‘C oncorde ’ (20 u)

Verkeerslichten gelden niet voor

eenden (Paraplyteatre t, 15 u)

N -Facto r

Van M arinette Tot Laskew icz

(eksperim ente le m uziek, 20 u)

do 18 feb A rca

D em ocrazy

L ake nm ete rshu is

C onserva to rium

Vooru it geluid

vr 19 feb A rca

N ie u w p oo rttea te r

S abbattin i

L ake nm ete rshu isA R C A

GAT

Vooru it teater

Vooru it foyer

z a 2 0 feb A rca

N ie u w p oo rttea te r

S abbattin i

L akenm ete rshu is

GAT

Vooru it tea te r

zie 17/2

H elios C reed + Vertigo

H et G e loo f (20 u)

G odfried-W illem R aes (12u30)

Bad C om pany (20 u)

zie 17/2

G ira f (S te lla Den Haag, 20 u)

Imi-TATI (20u30)

H et G e loo f (20 u)

De C oburge r (10 u)

De Stad Rij M ee Nen Tandem (20 u)

Kafkas Kru is (Art&Pro, 20 u)

Lunchkonsert (12u45)

zie 17/2

G ira f (S te lla Den H aag -1 5 ,2 0 u)

Imi-TATI (20u30)

H et G e loo f (20 u)

De S tad Rij M ee Nen Tandem (20 u)

Kafkas Kruis (Art&Pro, 20 u)

Page 14: Schamper 305

ANUS MUNDI zelfklevertjes sparen

S c h a m p e r: W ie o f w a t d ie n t

o n d e r d e n a a m A N U S M U N D I g e k a ta lo g is e e rd te w o rd e n ?

De H ere s ia rc h : A N U S M U N D I

hee fteen lange, gro tendee ls geheim e

gesch iedenis achte r de rug, die ik

h ie r om v e rs c h il le n d e re d e n e n

onm oge lijk helem aal uit de doeken

kan doen. A lgem een w ord t echte r

aangenom en dat m en onder A N U S

M UNDI het vo lgende m ag verstaan:

“A narchoku lture le underground city

guerrilla ” , en da t wil zeggen w at het

wil zeggen. Om even in te gaan op de

h istoriese achtergrond van de hele

“bew eg ing” : aan de w ieg van deze

tra d itie s ta a t een ze ke re K a sp a r

G regoriusvan Krakau, in 1681 a ldaar

geboren, in 1717 om w ille van zijn

d issidentie uit een lokaal gil van de

rozenkru isers geschopt, en na jaren

v a n o n d e rg ro n d s e in te l le k tu e le

aktiv ite it d ie ónder m eer resu lteerde

in het ontstaan van A N U S M UN D I,

tenslo tte in 1731 in Lem berg op de

b ra n d s ta p e l te re c h tg e k o m e n . De

orde die later w erd gestich t om m et

het licht van zijn leer E uropa w eer

w a t te beschaven, w aa ie rde a a n -

v a n k e li jk u it n a a r h e t n o o rd e n ,

K ön igsbergen en zo, en naar het

zu idoosten, de Balkan, en zou pas

een paar eeuw en later, v ia Noord-

Ita lië , de P ro ve n ce en de o ud e k e t te rs g e m e e n s c h a p p e n in de

Pyreneeën om, onze streken bere-

iken. En aangezien het overdu ide lijk

is d a t de la te 2 0 s te e e u w de

b e s c h a v in g , de k u itu u r in h e t

a lgem een en de kunst en de schone

letteren in het b ijzonder, niet b ijs ter

w e lgezind is, heeft het ook een tijd je

geduurd voora lee r de w ijze w oorden

van o nze a a rtsva d e r h ie r ingang

konden vinden... In G ent kw am ze lfs

pas in 1 9 9 0 een derge lijk senakel

van ve rw a n te g ee s ten fe ite lijk in

voege.

D e P a lts g ra a f v a n d e K a n -

n u n ik s tra a t: H e t G e n ts e A N U S

M U N D I-genootschap herberg t tans

een tienta l inw ijde lingen en ta lloos

v e e l m e e r tra p p e le n d e n ie u w s -

gierigen, w ord t voorgezeten door de

H e res ia rch -m e e ran on ie m e titu la tuur

en c e re m o n ie e l dan w a t a n d e rs

overigens - en heeft o.a. konnekties

in de B land ijnberg, de kunstakadem ie

en ze lfs de universite itsstraat, w aar

een schare juristen zich bv. om de

legalite it van het beestje bekom m ert.

De H eres iarch : A N U S M UN D I,

vrij ve rta a ld ‘“ s w e re ld s e ig en s te

rektum ” , is - laten w e e lkaar geen

m ie tje n o e m e n - e e n k lu b v a n

v e rlic h te g e e s te n , d u iv e ls k u n s te -

naars, onhe ilsp ro fe ten , apoka lip tic i

en d ie s m e e r z ij d ie , e e n m a a l

ope ra tionee l in de G en tse o n d e r-

g ro n d s e , ie d e re s im p a t is a n t en

geïn te resseerde graag de beginselen

van onze filosofie w illen b ijb rengen -

w aarover m eer in een vo lgende vraag

als ik mij niet vergis.

S c h a m p e r : W e lk e d o e ls te l -lingen w orden gepropageerd en

la n g s w e lk e s tr a te g ie ë n o m

trach t m en deze te realiseren ?

D e H e r e s ia r c h : K ijk , K a s p a r

G re g o r iu s , F r itz th e C a t, H o rs t

Tappert, D okte r H evig... B ijna a lle

p a tro o n h e il ig e n va n o n z e o rd e

dee lden eenze lfde ve rlich t d esp o -

tism e: “K u ituu r voor, n ie t d oo r de

m a s s a ” . D a t is z o ’n b e e tje de

e ssen tie . V oor een d ie p g a a n d e re

ana lise van onze denkbeelden heb

ik nu n a tu u r lijk tijd noch p la a ts ,

daa rvoor verw ijs ik g raag naar de

bestaande lite ra tuurlijs t (-onderaan

dit artike l,N V D R ).

D e A a r ts h e r to g in v a n d e

zesde huid G o d s : Lees er ook eens

de ko lum n van d ie Lord M oloch op na

in S cham per 3 0 1 , d ie w eet ongeveer

wel w aa r het a llem aal om draait.

De H eres iarch : Ik ve ronderste l

dat het iedereen onderhand duide lijk

is gew orden w a t vo o r karika tura le

fa rce op het e inde van de tw in tigste

eeuw achte r eens zo m achtige en

s ta a ts g e v a a r l i jk e w o o rd e n a ls

“ku n s t” , “ ku itu u r” o f “ in te lle k tu e e l”

schu ilgaa t... De laa t-kap ita lis tische

“beschaving” heeft een paar eeuw en

de tijd gehad om een aanta l gen ia le

te chn ieke n te bedenken d ie haa r

im m un iseren tegen het im m anente

en konstante gevaar van kunst o f

filosofie. Kunst en filoso fie zijn ons

inziens im m ers de a lle rhoogste en

m e e s t d o e ltre ffe n d e vo rm e n van

kritiek die een ku ituur in de loop van

zijn bestaan kan ontw ikkelen. D at is

dus al één van de fu nd am en te le

u itgangspunten, één van de basis-

voorw aarden als het ware, van onze

filosofie : da t in het w ezen van de

kunst een onzegbaa r potentiee l aan

k r it ie k v e rb o rg e n lig t. K u n s t is

natuurlijk n iet per se kritiek, m aar

d raag t in zich wel de m ogelijkheden

om b e s ta a n d e m a a ts c h a p p e lijk e

w an toestanden op een onnavo lgbare

w ijze te bekritiseren. D enken w e m aar

eens aan W ittgenste ins boutade, nl.

“ E tiek en e s te tie k z ijn é é n ” ... D it

kritisch fundam en t nu da t o.i. inheren t

is aan het w ezen van de kunst, heeft

de tw e e d e h e lft van o n ze e eu w

nauw e lijks overleefd - je zou kunnen

ste llen da t kunst gekastreerd w erd,

g e m u ilk o r fd , v a n é é n v a n z ijn

voornaam ste krachten beroofd. W ie

ge loo ft nu nog in de kritiek d ie bv.

u itgaat van zo ’n s irkus a ls D ocum enta

? Ik had het daa rne t nog over die

“ g e n ia le ” te c h n ie k e n d ie o n z e

m aatschapp ij heeft ingeze t om het

s lu im erend gevaar van kunst en -

a lgem ener - ku ituur onschade lijk te

m a k e n ... Ik d e n k d a t h e t p o s t-

m o d e rn is m e , w a t d a t o o k m ag

betekenen, in d ie zin het voorlop ig

h oo g tepun t is van derge lijk m aat-

sch a p p ijb e s te n d ig e n d ra ffinem en t.

H et is A N U S M UN D I dus voora l te

doen om één van de vita le e igen -

s c h a p p e n , n l. h a a r g e v re e s d e

kritische geest, van kunst en filosofie

n ieuw leven in te blazen...

S c h a m p e r : W a t k o n k re e t

re s u lte e r t in ...

D e H e r e s ia r c h : G e v a a r l i jk e

kunst ! En ta rte t ! G edaan m et de

ta n d e n lo ze p o s tm o d e rn e pensen -

kerm is d ie het z ie ltogende lichaam

van kunst, schone letteren o f filosofie

ve rd ee ld hebben o nd e r sch a trijke

g a le r i jh o u d e rs d ie a lle e n m a a r

neuze lende stron tv liegen in A rm ani

aantrekken, en zogeheten openbare

ins te llin ge n d ie hun d u u rb e ta a ld e

ru im te v o ls to u w e n m e t s te r ie l

este tis ism e w aa r je a lleen m aar je

schouders bij kan ophalen !

“Kunst voor de m assa” wil zeggen

d a t w e kuns t aan de tra a t te rug

m oeten geven, w aar het beest ook

optim aal funktioneert. K ijk naar het

D adaïsm e, naar de bohém iens van

de Franse 19e eeuw, de konstruk-

t iv is te n .. . H e t w a re n n ie t a lle e n

s tro m in g e n o f filoso fieën d ie een

on tzagw ekkende artistieke, in te llek-

tuele , m ore le en zelfs sociopolitieke

invloed hebben u itgeoefend op onze

tw in tigs te eeuw, het w aren oorlogen,

overw inn ingen op w at to t dan toe als

w a a rh e id en s c h o o n h e id g o ld ,

o v e rw in n in g e n op een o n fe ilb a a r

geacht m aatschapp lijk bestel en het

w a re n b o ve n d ie n a lle m a a l o v e r-

w inn ingen die de kunst op de straat

had a fgedw ongen. De straat, het land

van de m assa, w aar geen enkele

politiek bestand tegen is geb leken -

daar m oet de kunst opereren.

U vroeg mij de strateg ieën van

A N U S M UN D I uit de doeken te doen.

W el, wij voeren onze oorlog in de

s tra te n v a n d e z e s ta d , n ie t in

g lanzende m agazines o f ingezeepte

galeries o f w eet ik veel wat. G ent

w erd vroege r al wel eens opgeschrik t

d o o r a f f ic h e k a m p a g n e s . A N U S

M U N D I hee ft al een kle in aan ta l

p u b lik a tie s op z ijn , a k tie f: d ic h t-

bundels, m uurkran ten, m anifesten,

p a m fle tte n ; p e rfo rm a n c e s , m a n i-

festa ties, happenings... zo lang het

m aar op de straatstenen gebeurt. Er

bestaan al langere tijd p lannen om

b ijvoorbee ld een klein festiva lle tje uit

de g rond te s tam pen , m aa r daar

h e b b e n w e n a tu u r l i jk g e ld en

m ankrach t voo r nodig, en van een

g rootscheepse pub lis ita ire blitzkrieg

wil het ook al n iet m eteen komen.

Princip ieel blijven w e w at betreft onze

kulturele aktiv ite iten wel zw eren bij

een zeker pulp-pro fie l: a lles w ordt

va kku n d ig low b ud ge t g ehouden ,

m ag niet al te veel geld kosten en

m oet u ite inde lijk op straa t w orden

gerea liseerd .

S c h a m p e r: Ik h o o r het oud

z e e r a l o m d e h o e k lo e re n ... B e s c h ik t A N U S M U N D I o v e r

o n u itp u tte lijk e g e ld b ro n n e n ?

De H ere s ia rc h : Tot onze grote

sp ijt en e rgern is niet. S inds korte tijd

is nl. zo da t de G entse AN U S M UNDI-

d iv is ie een aan ta l s tappen onder-

neem t om w a t m eer aan de stedelijke

opperv lak te te kom en en aldus de

ille g a lite it van g e n o e m d e o n d e r-

g rondse aktiv ite iten te om zeilen. Zo

is ons vaderlands staatsblad onlangs

nog beva llen van een gloednieuwe

v.z.w. - A N U S M UNDI jawel! En dat

heeft to t nog toe a lleen m aar geld

gekost; de v ie r stich tende leden van

die v.z.w. lopen im m ers allemaal aan

de R UG schoo l, w a t geen b ijster

lukratieve aktiv ite it is.

Zolang er geen subsidies lonken,

m oe ten w e dus a lle to eko m stig e

a k t iv ite ite n , p u b lik a t ie s , p e r fo r -

m ances, g ra fische en andersz ijds

p lastische excessen, financiëren met

vervolg op volgende pagina ...

Page 15: Schamper 305

Rektum II met de trein zou hij er al zijnVan den Brande zou treinkaart voor studenten overwegen

lidge lden. Een initiatie in de o rde van

A N U S M U N D I, d .w .z . g e r id d e rd

w orden onder het a fleggen van de

eed van trouw aan het m anifest van

A N U S M U N D I b e te ke n t im m ers

lidm aatschap. Voor een lu tte le 100

fr. k rijg t u een heuse a lte rna tieve

s tudent w elcom e- pack: een speciaa l

A N U S M U N D I-p a s p o o rt d a t vee l

gehe im e deuren opent, het m an ifest

in zakform aat, het Epistel en een pro

v ita -abonnem ent op een aantal vaste

pub lika ties d ie in de m aak zijn. Een

zakje beschaving !

D e P a lts g ra a f v a n d e K an -

nun iks traa t: De ge ldb ronnen van

A N U S M U N D I staan e r inderdaad

rede lijk w anhop ig voor. Ik zou d it

in terview dan ook, m et het nod ige

gevoel voo r pathos en ze lfverach ting ,

een k ree t in de d u is te rn is w illen

noem en, een profetie voo r w oestijn -

p lanten a ls het w are. O m eerlijk te

z ijn p ro b e re n w e v ia S c h a m p e r

eventueel w a t aan ledenw erv ing te

doen...

D e K r o o n p r in s v a n h e t

o n e in d ig e le a e r d e r a a r d -g e e s te n : M is s c h ie n is h e t n ie t

helem aal onverstand ig om h ier een

w oo rd te w e rpe n m .b .t. de la n g -

ve rw ach te A N U S M U N D I-fu if, zeg

m aar ku lture le org ie w aar betaald zal

m o e te n w o rd e n en de s c h a tk is t

gesp ijsd !

S c h a m p e r : H e t G e n ts tes tra a tb e e ld w o rd t h ie r en d a a r

o p g e lu is te rd d o o r e en s tic k e r, a f f ic h e o f g r a f f i t i , h e e l m o o i a lle m a a l. G een s c h rik v o o r de

g e n d a rm e s ?

De H eres iarch : Eindelijk R echt

op antw oord! H ierbij wil ik m ij dan

o o k o ff ic ie e l v a n d e rg e li jk e u it-

spattingen d istantiëren. Ik ben er mij

w e l van b ew us t dat ik inde rdaad

a a n sp ra ke lijk kan g es te ld w orden

vo o r het okkasione le stickertje in de

to ile tten van de B landijn - m aar m et

b a n a a l v a n d a lis m e h e b b e n w ij

u iteraard n iks te m aken. Vooreerst

kan ik a ls a m b a s s a d e u r van de

B e lg ische A N U S M U N D I-leg ioenen

o n m o g e lijk v o lle d ig e ko n tro le u it-

oefenen ove r het doen en laten van

al onze al dan niet kon fessione le

d iscipe len , d ie ik geeneens a llem aal

ken... A N U S M UN D I is een m achtige,

e euw enoude oktopus d ie zijn d u i-

zendkopp ige ten take ls in iedere stad

van de oude w ere ld wel eens heeft

ontro ld s inds d ie illustere w in te r van

1 7 1 7 !!

S c h a m p e r: Is e litarism e een

u itg e s to rv e n w o o rd ?

D e A a r ts h e r to g in v a n d e

zesde huid G o d s : Elitarism e, her-

m etisch ondergronds genootschaps-

gedoe, eso te rism e... D at w erd ons

n a tu u rlijk al e e rd e r ve rw e ten . De

h istoriek van A N U S M UN D I heeft die

indruk u iteraard nog eens in de hand

g ew erk t. M aa r om e e rlijk te zijn :

voorlop ig blijft A N U S M U N D I nog zo

h e rm e t is c h o m d a t o n z e in fra -

s tru k tu re le v o o rz ie n in g e n h e t nu

eenm aal n ie t toe laten en m ed ia -

s tun t uit te halen d ie ons m eteen

naar de voo rpa g ina ’s ka tapu lteert.

W e hebben n ie t de m idde len om een

g roo tscha lige pub lic ita ire kam pagne

op te z e tte n d ie de m e n s e n in

aanraking kan b rengen m et A N U S

M UN D I, haar doe len en strateg ieën.

D e K r o o n p r in s v a n h e t

o n e in d ig e le a e r d e r a a r d -g eesten : S inds kort besch ikken wij

over een postbus. D aar kan iedereen

te rech t m et zijn v ragen, w anhoop en

a s p ira t ie s . W e b li jv e n im m e rs

konstant op zoek naar n ieuw bloed

(lacht gehe im zinn ig , w aarop redak-

teu r w egvluch t)...

De H eres iarch : Ik heb trouw ens

uit betrouw bare bron ve rnom en da t

S cham per heden onderdak b iedt aan

een A N U S M U N D I- in filtra n t. G e -

ïn te re s s e e rd e n k u n n e n d u s o o k

te rech t bij de S cham perbus o f het

redaktie lokaa l. D aar za l ene Lord

M oloch H. u g raag initiëren.

D e P a lts g ra a f v a n d e K a n -

nun iks traa t: Eén van onze novicen,

D okter H evig heet hij a ls ik m e niet

verg is, houdt zich exclus ie f on led ig

m et het pub lic ita ire aspekt van de

zaak. Hij s taa t aan het hoofd van het

eskader “S tu rm bock A .M .” dat zich

ontfe rm t over uw lokale va lven, de

Brug, enige centraa l ge legen plak-

m uren... Let dus op de m uren overal!

D e A a r ts h e r to g in v a n d e

zesde huid G o d s : M aandagavond

van tien to t e lf w o rd t s te eva s t in

abso lu te anon im ite it ve rgaderd in het kaffee van de Vooruit. Je kunt de

A N U S M U N D I-d e le g a t ie z o w a t

te rs ton d he rkennen aan de hoog

op laa iende sim boliek...

D e H e r e s ia r c h : D ic h te rs en

literatoren a lle rhande, filoso fen a lle r

la n d e n , p la k k e rs en s c h ild e rs ,

m an ifestanten , kontestan ten , bom -

m e n g o o ie rs le e u w e n te m m e rs ,

s tra a tm u z ik a n te n en B a ccha n ten ,

o rgan isa to rische gen ieën ... S lu it u

aan bij de im m er g roe iende legers

deze r aardgeesten d ie G en t in een

hoogstnoodzake lijke ku lture le revo-

lutie onder zu llen dom pe len !!

A lle n : W ant w ij z ijn de gaten,

w aarlangs gekneed en vorm gegeven

door de tw aa lf laatste v ingers van

m oeder Aarde, w aanzinw am new or-

s te n a fb ra a k op uw h e ilig o n v e r-

s to o rb a a r la ten s ta a n w o rd t lo s -

gelaten !

L ite ra tuu r voo r ge ïn te resseerden :

“ De novum g enus a ed ifica n d o ”

G regorius K a s p a rv a n K rakau, 1717

- “H o i-hoo!H et M an ifest Van A nus

M undi” Tsaar D w aa & Lord M oloch,

G en t 1990

-“De Kus Van De M essenw erpster”

nrs. 1,2 & 3 - “ Ep isto lon 1” Lord

M oloch, G ent 1993

S poed u naar het S cham perlokaal

of de 2de ve rd iep ing van de B landijn

(sektie W ijsbegeerte ) a lw aar au teur

dezes zich al eens ophoudt.

Kontaktadres: R B . 268

9000 G en t 1

B eesee

& dank aan een w e lw illende D.R.

En w ie van u w ilde e r h ie r bew ijzen

d a t u w s tuden ten tijd n ie t de m oo is te

tijd van u w leven is ? W ilt u dan zo

g ra ag w ee r te rug n a a r de tijd w aar

Vlaam se schrijvers zo g roo ts op gaan.

B ew aarscho len w aa r h a lf geschoo lde

gee s te lijken de je u g d van leve ns -

lange trau m a ’s voorz ien ? N a a r de

tijd d a t u nog te jo n g was voo r kaffee-

b e zo e k en een G o-pass ? N ee toch

z e k e r ?

De kans bestaat dat s tudenten in

V laanderen b innenkort geen G o-pass

m eer nod ig hebben. De voo rz itte r

van de V laam se regering, Luc van

den B rande zou, zo w il het verhaa l,

de invoering van een s tudentenkaart

v o o r he t o p e n b a a r v e rv o e r o v e r-

w egen ?

De s tuden tenkaa rt zou, a ls het

N ederlandse m odel gevo lgd w ordt,

ve rp lich t zijn voo r a lle s tudenten in

het H oger O nde rw ijs .1

Voor onschu ld ige voorb ijgangers

lijkt N ederland, w aa r het ve rvoe r voo r

studenten betreft, een ge trouw e kopie

van het aards paradijs, zij het m et

een onbehage lijk klim aat.

W at is e r aan de hand ? A lle

s tudenten in N ederland zijn sinds 1/

1/90 in het bezit van een OV-kaart,

(onthou dat w oord).

V o o rd e e l: m e t d ie k a a r t kan

o n b e p e rk t g e re isd w o rde n m et ‘s

N e e rla n d s o n vo lp re ze n o p e n b a a r

v e rv o e r. N a d e e l: de O V -k a a rt is

verp lich t, ook a ls je doo r een speling

rechtopantwoord

b e tre f t : a n tw o o rd o p a r t ik e l

“S ocia le S ecto r in nood, w a t n ieuw s?

- Proffen beta len 5 0 frank m inder!”

G each te ,

N .a.v. he t hog e rve rm e ld a rtike l

w ensen w e erop te w ijzen da t de

sch rijve r van d it a rtike l o fw el zeer

s le ch t g e ïn fo rm e e rd is inza ke de

prijzen in de s tudenten restauran ts o f

te rzake b ew ust een nega tieve en

m is le idende ondertoon w ou leggen !

De prijzen zijn n ie t gestegen m et

15 frank, m aar w el m et 5 o f 10 frank

naarge lang de basiskostenstructuur.

De verkoopprijzen zijn gebaseerd op

de aanreken ing van :

a) de fo od -co s t (a lle vo e d in g s -

kosten)

van het lot tegenover de unief w oont,

dage lijks vanu it E rps-K w erps naar

de A lm a M ater w il fie tsen o f gew oon

een hekel hebt aan de lichaam sgeur

van tre inconducteurs.

Beurs

Voor w ie daa r n ie t doo r gete isterd

w ordt, in N ederland kost een OV-

jaa rkaa rt e lke s tudent ongeveer 1300

fr. per m aand. En da t is 10 procen t

van de beurs d ie e lke s tudent van de

overhe id krijgt. Ja inderdaad, krijgt.

W iens ouders n ie t in staat zijn aan de

studie bij te d ragen kan er nog w a t bij

lenen.De LSVb, Lande lijke S tudenten

Vakbond, is in N ederland gesp reks-

partne r van de m in is ter van onderw ijs

(ja d ’r is e r m aar een).

S im one van G eest is voorz itte r

van d ie LSVb: “ In het begin w aren w e

te g e n de O p e n b a a r V e rvo e rka a rt

voo r s tudenten. H et is natuurlijk raar

dat s tudenten gedw ongen w orden

iets te kopen. Na verloop van tijd b leek da t de m eeste s tudenten wel

blij z ijn m et de kaart. En daar zijn de

N ederlandse S poorw egen n ie t zo blij

m ee ” .D e N e d e r la n d s e S p o o rw e g e n

(NS) v inden dat de studenten het

openbaa r ve rvoe r overbevo lken en

da t s tudenten e igen lijk te veel gebru ik

m aken van de OV-kaart. S im one van

G eest v ind t dat onzin :” E lke gedrags-

b) p lus de p rijzenspann ing (thans

57,43 frank)

De p rijzenspann ing is s inds 1/9/

92 gekoppeled aan de index p lus de

stijg ing van de loonkost. H ie rdoor

steeg in theo rie de prijzenspann ing

van 50 naar 57,43 frank.

D aar a lle m aa ltijd -verkoopprijzen

te lkens naar onder o f naar boven

a fge rond w orden op een eenhe id

van 5 frank, betekende deze stijg ing

voo r bepaa lde m aaltijden 10 frank,

en voo r andere s lechts 5 frank.

Tevens w erden reeds 30 n ieuw e

m enu ’s gecreëerd (o.a. vege tarische)

die een ve rkoopprijs onder de 100

frank hebben.

A angaande het aanta l jobstuden-

ten w ord t helem aa l n ie t ve rm eld dat

de daling van het aanta l s tudenten -

jobs hoo fzake lijk te w ijten w as aan

de au tom atisa tie van de vaatw aslijn

p s c h y c h o lo o g had ku n n e n v o o r -

spellen da t iem and die toch al geld

v o o r v e rv o e r h e e ft be taa ld , m ak-

ke lijker in de tre in stapt. D us m oeten

de S poorw egen nou niet beg innen te

ze u re n ” .

Van G eest w ord t in haa r oorlogs-

zuchtige taal gesteund door m in ister

R itzen van O nderw ijs . A ls in 1994 het

co n trac t o ve r de O V -kaart a floop t

w ord t het w a t hem betreft gew oon

ve rde r gezet.

O ndertussen is er een V laanderen

o ffic iee l nog n iks bekend. En zijn

studenten in het O penbaar Vervoer

n o g g e w o o n m e n s e n . In

N ederland is kankeren (sow ieso een

fa v o r ie te H o lla n d s e h o b b y ) op

studenten in de tre in de m an ie r voor

g e w o n e p a ssa g ie rs om O V -ka a rt

houders hun ongenoegen duide lijk

te m aken. S im one van G eest zit er

n ie t m ee. “A ls al d ie verha len over

d ie s tudenten w aa r zouden zijn, dan

w aren de N ederlandse tre inen al lang

d oo r de g rond g eza k t d oo r o ve r-

b e las ting ”

Van onze N ederlandse

C orrespondent, F.H.

lees ook op pagina 10 i.v.m. treinregelingen, afgeschafte lijnen en opgedoekte stations...

in R es tau ran tO verpoort. In h e ttw e e -

de t r im e s te r w e rd e n g e e n 18

s tu d e n te n jo b s g esch ra p t, m aa r 7

t.o.v. het 2e trim este r van vorig jaar.

U ite inde lijk lijkt me de “spectacu -

laire” tite l van het artikel nogal VTM -

achtig , daa r de Proffen geen 50 frank

m inder beta len, m aar ingevo lge de

beslissing van het Bestuursco llege

dd. 22/01/93 eenze lfde eenhe idsprijs

van toepass ing is voor a lle studenten

(R U G & H O BU ) en alle personee ls-

leden b innen de un ive rs ita ire g e -

m eenschap (ZAP, AAP, ATP, fondsen,

k re d ie te n , . . .e n z . ) , d u s o o k de

P ro fesso ren .

W e hopen da t deze co rrec ties

k u n n e n o p g e n o m e n w o rd e n a ls

rechtzetting in het vo lgend Scham -

per-num m er, en verb lijven inm iddels,

M et achtingsvo lle groeten,

(get.)M arc Bracke

A lg em ee n C o ö rd in a to r S tud en -

tenvo o rz ien in g en

Page 16: Schamper 305

Film & fantasie & nog véél meerEN HET WAS HIER NU ZO RUSTIG

SNEAKERS

Phil A lden R obinson, de m an

d ie w e o n s g e lu k k ig n ie t m e e r

herinneren van het honkba lverhaa ltje

Field of Dream s, heeft zich op een

n ieuw segm ent van de A m erikaanse

m a rk t g e g o o id : d e w e re ld d e r

com puters. S neakers toon t de be le -

venissen van een groep je hackers

(krakers) dat w ord t ingehuurd door

firm a s om de v e ilig h e id van he t

gebru ikte com puters is teem te testen.

De leider, M artin F isher (Robert R e d fo rd ) , d ie s a m e n m e t z ijn

schoo lvriend C osm o in de bestan -

den van a lle rhande staatsinste llingen

in b ra k en g e ld v e rs lu is d e n a a r

vrijw illige organ isaties, on tsnap te op

het e inde van de ja ren zestig toeva llig

a a n de p o lit ie . In d e z w a r t-w it

o p e n in g s s e k w e n s z ie n w e h o e

C osm o wel gearresteerd wordt.

Een tw intig ta l ja a r later m aken w e

kennis m et de n ieuw e Martin, d ie nog

steeds gezoch t w ordt door de politie.

In de eerste k ieurenscène krijgt de

to esch ou w er een s taa ltje van het

kunnen van M artin en zijn v rienden.

T ijdens de inbraak in de bank die hen

h ie rvoor inhuurde, leren w e de rest

van M artins groep je kennen: een C l A-

veteraan (S idney Poitier), een fa -

naat van politieke sam enzw eringen

(Dan A yckroyd), een jonge com -

puter-w izz (R iver Phoenix) en een

blind gen ie (David S tra ithairn). Aan

da t laatste personage hangt R ob in -

son trouw ens de m eest inventieve

p lo tw endingen op.

O p een goede dag kom en tw ee

m annen van de A m erikaanse Veilig -

he id M artin v ra g e n om aan een

buiten lands w iskund ige een toes te l-

letje te ontfu tse len dat alle kodes te r

w ere ld kan on tc ijfe ren . A angez ien

de tw ee op de hoogte zijn van zijn

verleden, m oet M artin wel ins tem -

m en. A ls belon ing zal hem am nestie

verleend w orden.

D eze opdracht is vanze lfsprekend

de aanzet to t een hele rij s ituaties

w aarin M artins team zijn inventiv ite it

en te c h n o lo g ie se han d igh e id kan

bew ijzen. In dit opzicht b lijkt Sneakers

een frisse h i-tech th rille rte zijn, handig

gekoppeld aan een sp ionageverhaa l.

R obinson zag te rech t in dat zijn film

niet zou profiteren van sne lle aktie en

verb lindend avontuur. S neakers is

dan ook een m eeslepend trage film

gew orden, w aarb ij de m om enten van

spanning op de ju is te ogenb likken

w orden a fgew isse ld m et het soort

lichte hum or dat w e van derge lijke

film s gew oon zijn.

Eenzelfde jongensach tighe id vind

je in de ste rke verto lk ingen van de

indrukw ekkende cast d ie R obinson

voor dit p ro jekt sam enkreeg. O ok al

krijgt R edfords personage het m eeste

aandacht, zijn m ede-akteurs - onder

w ie ook M ary M cD onnell als zijn oude

vlam - zetten stuk voor s tuk ge loo f-

w aard ige type tjes neer. Een kn iesoor

d ie va lt over de w at s lappe e indscène.

ARIZONA DREAM

Em ir K usturica (G ouden Palm

en O scar voor Beste Bu iten landse

Film m et het m agistra le Papa gaat op zakenre is in 1985) w erk t graag

traag. H et is ondertussen al van 1989

ge leden da t van deze ex-Joegos laa f

T im e o f The G ypsies verscheen,

een film d ie niet a lleen K usturicas

im m ense ta lent, m aar ook de heel

e igen stijl van de reg isseur beves-

tigde: drom erig , assosiatie f, liries.

Het heeft w el lang geduurd voor

deze A rizona D ream ons bere ikte

- Kustu rica w oont ondertussen in de

Veren igde S ta ten - m aar a fgezien

v a n de s e t t in g is e r n ie t v e e l

ve randerd . D eze zeer herkenbare

Kusturica is, zoals de tite l aangeeft,

g e s itu e e rd in het w o e s tijn a ch tig e

Zu iden van de V.S., een landschap

dat de naieve fa ta m organas van de

h o o fd p e rs o n a g e s z o n d e r m o e ite

aanw akkert.

S entraa l gegeven in K ustu ricas

film isch e co lla ge is the A m e rica n

D ream . Elk van de v ijf h o o fdp e r-

sonages vu lt dat abstrakte d room -

beeld op zijn e igen m an ie r in. Elaine

(een perfekte Faye D unaw ay) wil

v liegen in een ze lfgem aakt v liegtuig,

Leo (Je rry Lew is , een vo rm van

ve ran tw oorde typecasting) w il naar

de m aan via een ladder van Cadillacs,

en G race (Lili Taylor) w il ve rde r het

leven ingaan a ls een sch ildpad. In

fe ite is Axel (Johnny D epp) de enige

d ie n ie t goed w eet w at hij w il: door

zijn b roer uit N ew York naar A rizona

geroepen om te getu igen op d iens

huwelijk, w ord t hij na een tijd je heen

en w ee r geslingerd tussen Ela ine en

G race. A ls sim bool van a lle onve r-

v u ld e v e r la n g e n s la a t re g is s e u r

Kusturica de hele film door een vis

over het scherm zw em m en.

Arizona Dream is een vreem de,

m aar toch typ ische K ustu rica film

gew orden: tege lijk een ode aan de

krach t van de verbee ld ing en een

k laagzang vo o r de illu s ie van de

a lom teg en w o o rd ig e (A m erikaanse)

d room .

EN VERDER..

... kom t in S tud ioskoop opn ieuw

De R o d e L a n ta a rn s uit, de film

w aa rvo o r reg isseur Zhang Y im ou

in ons land De Prijs van de F ilm kritiek

ontving. In S cham per w erd deze film

op e e rd e r g e m e n g d e g e v o e le n s

onthaa ld. “Z ee r kunstig , m aar tevee l

van hetze lfde” schreven we, h ierm ee

doe lend op het superieure, kleurvo lle

Ju Dou w aarm ee Y im ou het ja a r

voord ien vriend en vijand verraste.

O ok tem aties slu it De R ode Lantaarns

bij dat onbe tw is te m eeste rw erk aan:

het levensleed van de C h inese vrouw

- anderm aa l sub liem ve rto lk t door

Y im ous fe tis j-aktriese G ong Li - in

h e t fe o d a le C h in a v a n v o o r de

C u ltu re le R evo lu tie w o rd t geana li-

seerd in een verhaa l dat de d im ensies

heeft van een K lassieke Tragedie.

... ve rto lk t Joe Pesci voor zijn

doen zee r sober Leon B ernstein , een am b itieus pers fo tog raa f in The. Public Eye van H ow ard Franklin .De film spee lt in het N ew York van de

late ja ren dertig, de b loe iperiode van

de georgan isee rde m isdaad. B ern-

ste in krijgt vanze lfsp rekend d ikw ijls

de g e le g e n h e id s e n s a tio n e le en

sprekende kiekjes te m aken, m aar

toch is hij e r n iet v ies van af en toe

ze lf iets te enscèneren. De gem aakte

n a tu re l die Bernste ins fo tos u itstra len

s p re e k t ja m m e r g e n o e g n ie t u it

F ranklins film . Pesci s laagt er nog in

een en ander te redden, m aar al bij al

is T h e P u b lic E ye e e n w e in ig

g e s la a g d e s fe e rs tu d ie v a n de

m affia film .

... spee lt al een paar w eken de

zeer s te rke voetba lfilm U itras van de

jo n g e Ita lia a n s e re g is s e u r R ic ky

T o g n a z z i. H o e w e l, v o e tb a lf i lm ?

U itras gee ft een veron trus tend beeld

van de strijd tussen de hoo ligans van

de ve rsch ille n d e Ita liaanse te am s

onderling, en tussen d ie s traa tbendes

en d e g o e g e m e e n te . W a n n e e r

Principe uit de gevangen is vrijkom t,

m oet hij m et lede ogen vastste llen

dat een bevriende tifoso er m et zijn

liefje va ndoo r is. D eze h istorie van

lie fde en on trouw spee lt z ich a f tegen

de achte rg rond van de strijd tussen

de supporte rsbenden van Juven tus

en R om a . O p d ie m a n ie r v a n g t

Tognazzi heel handig tw ee v liegen in

één klap: ene rz ijds w ord t in U itras

kw as i-sosio log ies een ve rontrustend

beeld gekreëerd van het supporters-

gew eld , te rw ijl anderz ijds de hoo li-

g a n s hee l p e rs o o n lijk , m e n s e lijk

w o rd e n g e te k e n d . D e Ita lia a n s e

sinem a heeft e r een n ieuw ta len t bij.

Yup

Schamoers To d Viif

1. G le ng a rry G len R oss/Jam es

Foley

L ight S leeper/Pau l S ch rader

2. The C rying G am e/N eil Jordan

3. Sneakers/P h il A lden Robinson

4. U ltras/R icky Tognazzi

5. A rizona D ream /E m ir Kusturica

Yup.

4 C IN E M A ’S + FILMCAFE S IN T -A N N A P LE IN 63 9000 G E N T (09I) 25 08 45

FOR US CINEMA IS STILL ADVENTURE

SEE YOU INSTUDIO SKOOP

Andersbekeken

Na de film w eek S om e like it notin S tud io S koop (m et o.a. Les nuits

fa u v e s in a va n t-p re m iè re ) b re ng t

Verkeerd G epa rkeerd A n ders be-keken . Dit kee r een d rie lu ik m et

k lass iekers in ‘t genre.

H et beg in t op 24 februari m et My

beautifu l laundrette van S tephen

F re a rs (van S a m m y a n d R o s ie

get laid en het sch itte rende D an- gerous liaisons). Om ar, een jonge

Pakistani, krijgt van zijn rijke oom

e e n z ie l to g e n d e w a s s e re t te in

beheer. W at hem bete r ligt dan een

karriè re aan de unief, zoa ls zijn z ieke

vade r het w il. In het London van de

ja re n ta c h t ig g a a n a c h te r e e n

b loe iende kom m ers ie wel eens m eer

dub ieuze praktijken schuil... A ls hulpje

w erft hij z ’n oude schoo lvriend Johnny

aan, die de laatste ja ren optrok m et

het N ational Front. H oogst orig inele

m ilieusche ts d ie d ingen toon t zoals

ze gebeuren en w e ige rt te m ora -

liseren.

Een w eek later, 3 m aart, kom t

D e s e rt H e a rts , h e t d e b u u t v a n

D onna Deitch. V ivian, p ro fesso r in

de lite ra tuu r kom t h aa r sch e id in g

v e rw e rk e n in h e t w o e s tijn s ta d je

Reno, “w aa r de ene he lft van de

bevo lk ing in de gokindustrie , en de

a n d e re h e lf t in h e t e c h ts c h e i-

d ingsbedrijf w erk t” . D oor de konfron-

ta tie m et de vrijgevochten C ay leert

ze haar em oties de vrije loop te laten,

zonder schu ldgevoel en verkram pt-

heid. Het neigt w a t naar Hollywood-

m elo, m aar blijft toch een vrijm oedig

en s im patiek lie fdesverhaal.

A fs lu ite r o p 10 m a a rt is h e t

o n vo lp re ze n U na g io rn a ta p arti- co lare van Ettore Scola. De “b ijzon-

dere dag” w aarvan sprake is 8 mei

1 9 3 8 , w a a ro p H it le r M u s s o lin i

bezoekt en de as Rom e-Berlijn w ordt

gesm eed. Een toeva llige ontm oeting

tu s s e n tw e e to ta a l v e rs c h ille n d e

m ensen in een lege w oonkazerne

(iede reen is de Führer gaan toe -

ju ic h e n ) w o rd t een m o m e n t van

herkenning, steun en tederheid voor

beiden. M et M arcello M astroianni en

S oph iaLoren . Een scherpe aanklacht

tegen de fasistiese m entaliteit. Een

w eem oed ig intim isties m eesterw erk

zoa ls a lleen Ita lianen da t kunnen

m aken. M en zegge het voort.

Vertoningen te lkens om 19u30 in

B land ijn , a ud ito riu m E. Inkom 50

frank. Vind nu m a a r eens een reden

om n ie t te kom en.