scia software conference 10 / 06 / 2004 la sécurité durant l'exécution veiligheid bij de...
TRANSCRIPT
SCIA Software Conference
10 / 06 / 2004
La sécurité durant l'exécution
Veiligheid bij de uitvoering
Bernard Legros - SQAREBernard Legros - SQARE
Veilige Constructies/La Sécurité en construction
Veilige Constructies/La Sécurité en construction 10 / 06 / 2004
SSTTAABBIILLIITTEE
(1)de structure
(2)d’exécution
(3)d’utilisation
SS
TT
AA
BBIILLIITTEE
II
TT
(1) v.d.
structuur
(2)v.d.
uitvoering
(3)bij het
gebruik
Veilige Constructies/La Sécurité en construction 10 / 06 / 2004
PP
RR
OO
JJ
EE
TT
Architecte
Maître d’Ouvrage
Bureaud’Etude
Ingénieur Stabilité
Bureaud’Etude
Techniques Spéciales
Coordination Santé Sécurité projet
STABILITE DE STABILITE DE STRUCTURESTRUCTURE
PP
RR
OO
JJ
EE
CC
TT
Architect
Opdrachtgever
StudiebureauStabiliteitsingenieur
StudiebureauSpeciale technieken
Coördinatie Veiligheid en
Gezondheid vh project
STABILITEIT VAN STABILITEIT VAN DE STRUCTUURDE STRUCTUUR
Veilige Constructies/La Sécurité en construction 10 / 06 / 2004
ArchitecteEXEMPLE CONVENTION
D’HONORAIRES
Art. 1. – OBJETLe maître de l’ouvrage propriétaire confie à l’architecte qui accepte la mission d’architecture relative aux travaux sur le bien sis à …
Art. 3. – OBLIGATIONS DE L’ARCHITECTE3.1. Le rôle de l’architecte.L’architecte est le conseiller du maître de l’ouvrage, dont il sert les intérêts conformément à la loi, l’intérêt général et le règlement de déontologie. Il n’est pas, sauf convention contraire, son mandataire. Ses obligations sont exclusivement de moyen. Les différents entrepreneurs sont les garants de la bonne exécution et du respect du délai
ArchitectVOORBEELD HONORARIUM
OVEREENKOMST
Art. 1. – ONDERWERPDe opdrachtgever/eigenaar belast de architect met de architectuur opdracht ivm de werken op het goed gelegen in ….
Art. 3. – VERPLICHTINGEN VAN DE ARCHITECT3.1. De rol van de architect.De architect is de raadgever van de opdrachtgever, wiens belangen hij dient conform de wet, in het algemeen belang en volgens de deontologische bepalingen. Hij is geen gevolmachtigde, behoudens strijdige overeenkomst. Zijn verplichtingen zijn enkel een tussenweg. De verschillende ondernemers staan garant voor de goede uitvoering en voor het respecteren van termijnen.
Veilige Constructies/La Sécurité en construction 10 / 06 / 2004
ArchitecteCONVENTION D’HONORAIRES
3.2. Les prestations de l’architecte.Elles comportent ….
3.2.3. … la coordination des études de stabilité et techniques spéciales
3.4. Les études spécialiséesL’architecte conseille en temps utile le maître de l’ouvrage sur la nécessité de la désignation de bureaux d’études spécialisés (stabilité, techniques spéciales, etc…). A cet effet des conventions écrites, préalablement approuvées par l’architecte, sont établies entre le maître de l’ouvrage et ces bureaux spécialisés. Si le maître de l’ouvrage charge l’architecte d’établir ces conventions en son nom, le maître de l’ouvrage en reste le co-contractant et s’engage à en assumer toutes les obligations.
ArchitectHONORARIUMOVEREENKOMST
3.2. De prestaties van de architect.Ze houden het volgende in ….
3.2.3. … de coördinatie van de stabiliteitsstudies en de speciale technieken
3.4. Gespecialiseerd onderzoekDe architect informeert de opdrachtgever ivm de noodzaak om gespecial. studiebureau’s aan te wijzen (stabiliteit, speciale technieken, enz.) Hiertoe worden geschreven overeenkomsten opgemaakt tussen opdrachtgever en gespec. bureau, na akkoord van de architect. Bij overeenkomsten door de architect opgemaakt in naam vd opdrachtgever, blijft de opdrachtgever mede-contractant en verplicht hij zich ertoe alle verplichtingen op zich te nemen.
Veilige Constructies/La Sécurité en construction 10 / 06 / 2004
PPRROOJEJETT
RREEAALLIISSAATTIIOONN
ArchitecteArchitecte
BureauBureau
d’Etuded’Etude
Ingénieur Ingénieur StabilitéStabilité
EntrepreEntrepreneur(s)neur(s)
STABILITE DE STABILITE DE STRUCTURESTRUCTURE
PPRROOJEJE
CCTT
RREEAALLIISSAATTIIEE
ArchitectArchitect
StudiebureauStudiebureau
Stabiliteits-Stabiliteits-ingenieuringenieur
Ondernemer(s)Ondernemer(s)
STABILITEIT VAN DE STABILITEIT VAN DE STRUCTUURSTRUCTUUR
Veilige Constructies/La Sécurité en construction 10 / 06 / 2004
PPOOSSTT
RREEAALLIISSAATTIIOONN
ArchitecteArchitecte
BETBET
Entrepreneur(s)Entrepreneur(s)
STABILITE DE STRUCTURESTABILITE DE STRUCTURE
AFP
PPOOSS
TT
RREEAALILISSAATITIEE
ArchitectArchitect
Studie-bureauStudie-bureau
Ondernemer(s)Ondernemer(s)
STABILITEIT VAN DE STABILITEIT VAN DE STRUCTUURSTRUCTUUR
Paris airport roof collapse kills five
At least five people have been killed and three hurt after a roof collapsed at Paris Charles de Gaulle airport.
The reason for the collapse in terminal 2E, a newly-constructed part of France's biggest international airport, was not immediately clear.
VERANTWOORDELIJK-VERANTWOORDELIJK-
HEDEN ?HEDEN ? RESPONSABILITES ?
RESPONSABILITES ?
Sunday, 23 May, 2004
Veilige Constructies/La Sécurité en construction 10 / 06 / 2004
RR
EE
AA
LLIISS
AA
TTII
OONN
Architecte
Maître d’Ouvrage
Bureaud’Etude
Ingénieur Stabilité
Bureaud’Etude
Techniques Spéciales
Entrepreneur(s)-> Ingénieur Stabilité
Coordination Santé Sécurité réalisation
STABILITE STABILITE (EXECUTION)(EXECUTION)
RR
EE
AA
LLIISS
AA
TTII
EE
Architect
Opdrachtgever
StudiebureauStabiliteitsingenieur
StudiebureauSpeciale technieken
Ondernemer(s)-> Stabiliteitsingenieur
Coördinatie Veiligheid en Gezondheid
realisatie
STABILITEIT STABILITEIT (UITVOERING)(UITVOERING)
Veilige Constructies/La Sécurité en construction 10 / 06 / 2004
SÉCURITÉ et STABILITÉ dans le cadre des chantiers
temporaires ou mobiles
Ce que dit l’AR 25/01/2001
ANNEXE III
Prescriptions minimales de sécurité et de santé
applicables sur les chantiers, visées à
l'article 50
PARTIE A
PRESCRIPTIONS MINIMALES GENERALES POUR LES LIEUX LES LIEUX
DE TRAVAILDE TRAVAIL SUR LES CHANTIERS
PARTIE B
PRESCRIPTIONS MINIMALES SPECIFIQUES POUR LES LES
POSTES DE TRAVAILPOSTES DE TRAVAIL SUR LES CHANTIERS
VEILIGHEID en STABILITEIT bij tijdelijke of mobiele werven
Bepaling KB 25/01/2001
ANNEX III
Minimale veiligheids- en gezondheidsvoorschriften van toepassing op werven,
artikel 50
DEEL A
ALGEMENE MINIMALE VOORSCHRIFTEN VOOR WERKPLAATSENWERKPLAATSEN OP WERVEN
DEEL B
SPECIFIEKE MINIMALE VOORSCHRIFTEN VOOR WERKPLAATSENWERKPLAATSEN OP WERVEN
Veilige Constructies/La Sécurité en construction 10 / 06 / 2004
Partie A 1. Stabilité et solidité
1.a. Les matériaux, équipements et, d'une manière générale, tout élément qui, lors d'un déplacement quelconque, peuvent affecter la sécurité et la santé des travailleurs doivent être stabilisés d'une manière appropriée et sûre.
Partie B
Section I
Postes de travail sur les chantiers à l'intérieur des locaux
1. Stabilité et solidité
Les locaux doivent posséder une structure et une stabilité appropriées au type d'utilisation.
Deel A 1. Stabiliteit en stevigheid
1.a. Materiaal, uitrusting en, in het algemeen, elk element, die bij verplaatsing van invloed kunnen zijn op de veiligheid en de gezondheid van de arbeiders, moeten op een aangepaste en zekere manier gestabiliseerd worden.
Deel B
Sectie I
Werkposten op werven die zich binnen in gebouwen bevinden
1. Stabiliteit en stevigheid
De lokalen moeten een structuur en stevigheid hebben die aangepast is aan het type gebruik.
Veilige Constructies/La Sécurité en construction 10 / 06 / 2004
Partie BSection II
Postes de travail sur les chantiers à l'extérieur des locaux
1. Stabilité et solidité
1.a. Les postes de travail mobiles ou fixes situés en hauteur ou en profondeur doivent être solides et stables en tenant compte:
• du nombre des travailleurs qui les occupent.
• des charges maximales qu'ils peuvent être amenés à supporter et de leur répartition;
• des influences externes qu'ils sont susceptibles de subir.
Deel BSectie II
Werkposten op werven aan de buitenkant van gebouwen
1. Stabiliteit en stevigheid
1.a. Mobiele of vaste werkposten, hoog of diep, moeten solide en stabiel zijn, er moet rekening gehouden worden met :
• Het aantal tewerkgestelde arbeiders
• De maximaal toegestane belasting en hun verdeling
• Externe invloeden waaraan ze kunnen blootgesteld worden.
Veilige Constructies/La Sécurité en construction 10 / 06 / 2004
Partie BSection II
Postes de travail sur les chantiers à l'extérieur des locaux … suite
1.a. Stabilité et solidité
Si le support et les autres composants de ces postes n'ont pas une stabilité intrinsèque, il faut assurer leur stabilité par des moyens de fixation appropriés et sûrs afin d'éviter tout déplacement intempestif ou involontaire de l'ensemble ou des parties de ces postes de travail.
1.b. Vérification
La stabilité et la solidité doivent être vérifiées, de façon appropriée et spécialement après une modification éventuelle de la hauteur ou de la profondeur du poste de travail.
Deel BSectie II
Werkposten op werven aan de buitenkant van gebouwen … vervolg
1.a. Stabiliteit en stevigheid
Indien de steunen en andere onderdelen van deze posten geen intrinsieke stabiliteit hebben, moet deze door aan-gepaste bevestigingsmiddelen verzekerd worden, dit om elke onwillekeurige verplaatsing van het geheel of van delen van de werkpost te voorkomen.
1.b. Controle
De stabiliteit en stevigheid moeten op juiste wijze gecontroleerd worden, zeker na een wijziging van de hoogte of diepte van de werkpost.
Veilige Constructies/La Sécurité en construction 10 / 06 / 2004
Partie BSection II
Postes de travail sur les chantiers à l'extérieur des locaux … suite
6. Échafaudages et échelles
6.a. Tout échafaudage doit être convenablement conçu, construit et entretenu de manière à éviter qu'il ne s'effondre ou ne se déplace accidentellement.
6.b. Les plates-formes de travail, les passerelles et les escaliers d'échafaudage doivent être construits, dimensionnés, protégés et utilisés de manière à éviter que les personnes ne tombent ou ne soient exposées aux chutes d'objets.
Deel BSectie II
Werkposten op werven aan de buitenkant van gebouwen … vervolg
6. Stellingen en ladders
6.a. Elke stelling moet op gepaste wijze ontworpen, gebouwd en onderhouden zijn opdat ze niet zou instorten of verschuiven.
6.b. Werkplatformen, loopbruggen en stellingtrappen moet zo opgebouwd, bemaat, beschermd en gebruikt worden dat arbeiders niet kunnen vallen of blootgesteld zijn aan vallende voorwerpen.
Veilige Constructies/La Sécurité en construction 10 / 06 / 2004
Partie BSection II
Postes de travail sur les chantiers à l'extérieur des locaux … suite
6. Échafaudages et échelles
6.c. Les échafaudages doivent être inspectés par une personne compétente
1°) avant leur mise en service;
2°) par la suite, à des intervalles périodiques;
3°) après toute modification, période d'inutilisation, exposition à des intempéries ou à des secousses sismiques, ou toute autre circonstance ayant pu affecter leur résistance ou leur stabilité.
Deel BSectie II
Werkposten op werven aan de buitenkant van gebouwen … vervolg
6. Stellingen en ladders
6.c. Stellingen moeten door een bekwaam persoon geïnspecteerd worden
1°) voordat ze in werking worden gesteld;
2°) vervolgens; op regelmatige tijdstippen;
3°) na elke wijziging, inactiviteitsperiode, blootstelling aan slechte weersomstandigheden of aardschokken of elke andere omstandigheid die de weerstand of stabiliteit zou kunnen aantasten.
Veilige Constructies/La Sécurité en construction 10 / 06 / 2004
Partie BSection II
Postes de travail sur les chantiers à l'extérieur des locaux … suite
12. Charpentes métalliques ou en béton, coffrages et éléments préfabriqués lourds
12.a. Les charpentes métalliques ou en béton et leurs éléments, les coffrages, les éléments, préfabriqués ou les supports temporaires et les étaiements ne doivent être montés ou démontés que sous la surveillance d'une personne compétente.
Deel BSectie II
Werkposten op werven aan de buitenkant van gebouwen … vervolg
12. Raamwerken in staal of beton, bekistingen en zware geprefabriceerde elementen
12.a. Raamwerken in staal of beton en hun elementen, bekistingen, prefab elementen of tijdelijke ondersteuningen en stutten mogen niet gemonteerd of gedemonteerd worden zonder het toezicht van een competent persoon.
Veilige Constructies/La Sécurité en construction 10 / 06 / 2004
Partie BSection II
Postes de travail sur les chantiers à l'extérieur des locaux … suite
12.b. Des précautions suffisantes doivent être prévues pour protéger les travailleurs contre les dangers provenant de la fragilité ou de l'instabilité temporaire d'un ouvrage.
12.c. Les coffrages, les supports temporaires et les étaiements doivent être conçus et calculés, mis en place et entretenus, de manière à pouvoir supporter sans risques les contraintes qui peuvent leur être imposées.
Deel BSectie II
Werkposten op werven aan de buitenkant van gebouwen… vervolg
12.b. Er moeten voldoende maatregelen voorzien worden voor de bescherming van arbeiders op een tijdelijk wankele of instabiele werkplaats.
12.c. Bekistingen, tijdelijke ondersteuningen en stutten moeten op zodanige wijze ontworpen, berekend, geplaatst en onderhouden worden , dat ze risico’s en lasten die ze opgelegd krijgen zonder problemen kunnen dragen.
• Stabilité des grues fixes
• Utilisation des passerelles, des escaliers tour
• Montage des gardes-corps provisoires
• Plate-forme de travail fixe ou mobile
• Points d’ancrage provisoire
• Lignes de vie provisoires
• Échafaudages fixes ou mobiles
• …
Exécution/Uitvoering
CSS Entr.
Resp.Stabilité/Verantw. stabiliteit
•Stabiliteit van vaste kranen
•Gebruik van loopbruggen, torentrappen
•Montage van tijdelijke relingen
•Vast of mobiel werkplatform
•Tijdelijke ankerpunten
•Tijdelijke veiligheidslijnen
•Vaste of mobiele stellingen
•…
Cantigas de santa Maria
Effondrement d'un échafaudage en trois temps.
Cantigas de santa Maria
Ineenstorting van een stelling in 3 fasen.
Note de calcul
Pour un échafaudage de pied, la construction doit être justifiée par une note de calcul.
Berekenings-nota
Voor een voetstelling
moet de constructie
door een berekenings-
nota verantwoord
zijn.
Photo Hussor-Erecta
Directive Européenne Directive Européenne 2001/45/CE2001/45/CEDispositions concernant Dispositions concernant l’utilisation des équipements de l’utilisation des équipements de travail mis à disposition pour des travail mis à disposition pour des travaux temporaires en hauteur. travaux temporaires en hauteur.
Lorsque la note de calcul de l'échafaudage choisi n'est pas disponible ou que les configurations structurelles envisagées ne sont pas prévues par celle-ci, un calcul de résistance et de stabilité doit être réalisé, sauf si cet échafaudage est assemblé en respectant une configuration type généralement reconnue.
la directive européenne 2001/45/CE du 27 juin 2001 doit être normalement transposée pour le 19 juillet 2004.
Europese richtlijn Europese richtlijn 2001/45/CE2001/45/CERichtlijnen betreffende het gebruik Richtlijnen betreffende het gebruik van werkuitrusting die ter van werkuitrusting die ter beschikking gesteld wordt voor beschikking gesteld wordt voor tijdelijke hoogtewerken. tijdelijke hoogtewerken.
De europese richtlijn 2001/45/CE van 27 juin 2001 moet normaal gezien voor 19
julie ingevoerd zijn.
Indien de berekeningsnota van de gekozen stelling niet beschikbaar is of als de beoogde stucturele configuratie hierdoor niet voorzien is, moet een weerstands- en stabiliteitsberekening gerealiseerd worden; behalve als deze stelling volgens een algemeen erkend configuratietype gemonteerd is.
• Gardes-corps fixes
• Échelles fixes (accès, évacuation)
• Plate-forme de travail fixe ou mobile
• Points d’ancrage fixes
• Lignes de vie fixes
• Portance des planchers, des aires d’accès
• Identification des murs porteurs
• …
DIUCSS Entr
Resp.Stabilité/Verantw. stabiliteit
•Vaste relingen
•Vaste ladders (toegang, evacuatie)
•Vast of mobiel werkplatform
•Vaste ankerpunten
•Vaste veiligheidslijnen
•Draagvermogen van plankenvloeren, toegangsplaatsen
•Identificatie van draagmuren
•…
La norme EN795 doit être suivie pour l'installation des points d'ancrage.
Les exigences particulières requises pour les dispositifs d'ancrage de type A sont :
Essais de type : le point d'ancrage doit supporter la force
o Essai statique : en exerçant durant 3 minutes une force de 10 kN dans la direction dans laquelle la force s'exerce.
o Essai de résistance dynamique par largage rapide d'une masse de 100 kg dans certaines conditions.
Norm EN795 moet gevolgd worden voor de installatie van ankerpunten.
Speciale vereisten voor de ankeronderdelen van type A :
Type test : het ankerpunt moet de kracht kunnen dragen
o Statische test : door het uitoefenen van een kracht van 10 kN, gedurende 3 min., in de richting waarin de kracht uitgevoerd wordt.
o Dynamische weerstand test : door het snel loslaten van een massa van 100 kg in bepaalde omstandigheden.
Mode d'emploi et marquage
o Application de la Norme EN365 : Exigence générales pour le mode d'emploi et pour le marquage
o Le fabricant doit fournir les instructions d'installation
o Le fabricant doit fournir un mode d'emploi
o Le fabricant doit fournir une déclaration attestant que les dispositifs d'ancrage ont été soumis à essai conformément à la norme EN795.
o Sauf indication contraire, ces points d'ancrage conviennent pour l'utilisation par une seule personne avec un absorbeur d'énergie conforme à l'EN355.
o Les installateurs doivent s'assurer que les matériaux de support dans lesquels les dispositifs d'ancrage structurels sont fixés, sont adaptés.
Gebruiksaanwijzing en aanduiding
O Toepassing van de norm EN365 : algemene vereisten voor gebruik en aanduiding
O De fabrikant moet installatie-instructies meeleveren
O De fabrikant moet een gebruiksaanwijzing meeleveren
O De fabrikant moet een verklaring meeleveren waarin staat dat de verankeringssystemen aan de test volgens norm EN795 onderworpen zijn
O Behoudens tegenstrijdige aanduiding zijn deze ankersystemen goed voor gebruik door een enkel persoon met een absorptie-energie conform EN355.
O De installateurs moeten verzekeren dat de ondersteuningsmaterialen, waarin de ankersystemen vastzitten, aangepast zijn.
Recommandations relatives à l'installation
o Placement d'un pictogramme (visible et compréhensible) sur le dispositif d'ancrage ou proximité de celui-ci, indiquant clairement que le dispositif est destiné exclusivement à être utilisé pour un EPI
o En cas de fixation dans l'acier ou le bois, un ingénieur qualifié vérifie par le calcul que les données en matière de conception et de montage sont compatibles avec la force appliquée dans le cadre de l'essai type
o Si fixation dans d'autres matériaux : l'installateur vérifie l'adéquation des matériaux structurels en effectuant un essai, sur un échantillon du matériau considéré.
o Chaque ancre structurelle doit être soumise à une force de traction axiale de 5kN afin de contrôler la solidité de la fixation.
Aanbevelingen met betrekking tot de installatie
O Een pictogram voorzien (zichtbaar en begrijpbaar) op het ankersysteem of in de buurt ervan, met aanduiding dat het systeem exclusief door een EPI mag gebruikt worden.
O In geval van vasthechting in staal of hout, dient een bevoegd ingenieur met een berekening van de gegevens, de ontwerp-materialen en de montage, te controleren of deze compatibel zijn met de toegepaste kracht in het kader van de typetest.
O Bij vasthechting in andere materialen : de installatuer verifiëert de adequaatheid van de structuurmaterialen door het uitvoeren van een test op een staal van het betreffende materiaal.
O Elk anker van de structuur dient aan een axiale tractie-kracht van 5kN te worden onderworpen om de stevigheid van de vasthechting te controleren.
Working day
CHANTIER WERF
Welcomevisit ourWorkingsite
Welcomevisit ourWorkingsite
WELCOME
France - accident Queen Mary 2: la passerelle avait un défaut
(Belga) La passerelle qui s'est effondrée le 15 novembre 2003 sur le chantier du
paquebot géant Queen Mary 2 à Saint-Nazaire (ouest de la France), faisant 15 morts et 28 blessés, avait un défaut, a annoncé jeudi le procureur de la ville.
"La passerelle présentait une déficience de conception liée à l'absence de contreventements"
(pièces qui servent à lutter contre les déformations), a déclaré Pierre-Marie Block en présentant les conclusions d'un rapport de trois
experts sur l'accident. "Des responsabilités devraient être recherchées du côté de Endel",
société sous-traitante qui a installé la passerelle, a indiqué le procureur. "On va vraisemblablement vers des inculpations de personnes morales, ce qui ne veut pas dire qu'elles seront renvoyées devant le tribunal", a poursuivi le magistrat,
ajoutant qu"'il peut aussi y avoir des inculpations de personnes physiques ayant été délibérément
négligentes". Selon M. Block, les mises en examen devraient intervenir "dans le courant de cet été et en tout les cas avant la fin de l'année".
(NLE)
(Tiscali.news)
France – ongeval met Queen Mary 2: loopbrug met zwakke plek
(Belga) De loopbrug, die op 15 november 2003 op de werf van de Queen Mary 2 in
Saint-Nazaire (in het Westen van Frankrijk) ingestort is, met 15 doden en 28
gewonden, had een gebrek, volgens de procureur van de stad.
« De loopbrug vertoonde een gebrek in het ontwerp door de afwezigheid van stutten"
(elementen die vervorming moeten tegengaan), aldus Pierre-Marie Block in de conclusies van
een rapport van 3 experten). "De verantwoordelijken moeten bij Endel gezocht
worden", een onderaanneming die de loopbrug geïnstalleerd heeft. « Heel waarschijnlijk worden de personen moreel beschuldigd,
hetgeen niet wil zeggen dat ze niet voor de rechtbank zullen verschijnen.", volgens de
magistraat, daarbij verklaart hij ook dat fysieke personen van vrijwillige nalatigheid zullen
beschuldigd worden". (NLE)