s.cs205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт
DESCRIPTION
S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт MUSTTRANSCRIPT
AutoCad програмын тухай
ерөнхий ойлголтAutoCad програм хангамжийг анх 1980 онд АНУ-ын Sousolith
Autodesk зохиож байсан. 2000 оноос манай улсад R-14,
AutoCad2000, 2002, 2004, 2005 гэсэн хувилбарууд бий болсон.
Эдгээрээс гадна тодорхой мэргэжлийн салбарт зориулсан
MechCad, MathCad, MapCad, GeoCad, ElectroCad, ArchCad зэрэг
олон хувилбар програмууд бий.
AutoCad програмын хувилбарууд нь инженерийн зураг төсөл
боловсруулах ажилд хамгийн өргөн хэрэглэгдэж байгаа автомат
зургийн систем юм. Уг системийг ашиглан
хавтгайн болон огторгуйн зураг төслийг боловсруулах
огторгуйд зурагдсан обьектын бодит зургийг өндөр түвшинд
дүрслэх
Зурсан зургийг машстаб, проекцийн хувьд олон хэлбэрээр харах,
хэвлэх
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
1
AutoCad програмыг суулгахын
тулд аль нэг хувилбарыг сонгож
Install-ыг нь уншуулна. Жишээ
болгож AutoCad2007 програмыг
суулгахыг тайлбарлая.
1. Дараах зурагт AutoCad2007
хувилбарын Install-ын
бүрэлдхүүнд багтах файл болон
хавтаснуудын нэрсийг үзүүллээ.
Уг програмыг суулгахын тулд
дүрс бүхий Setup.exe нэртэй
файлыг ажлуулна.
AutoCad програмыг суулгах
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
2
2. Setup.exe файлыг уншуулахад нээгдэх цонхны Install
командыг сонгоход дараах цонх нээгдэнэ.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
3
3. Дээрх цонхноос Next командаар доорхи цонхонд
шилжих ба I accept сонголтыг идэвхижүүлснээр уг
цонхны Next команд идэвхижнэ.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
4
4. Доорх харилцах цонхны Serial Number мөрөнд 400-12345678
гэсэн дугаарыг оруулна. Энэ дугаар нь AutoCad-ын бусад
хувилбаруудад тохирно. Next команд сонгож дараагийн
алхамд шилжинэ.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
5
5. Энэ цонхонд бид хэрэглэгчийн талаарх мэдээллийг
оруулаад Next команд сонгож дараагийн алхамд
шилжинэ.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
6
6. Энэ цонхонд AutoCad програмыг суулгах төрлийг
сонгоод Next команд сонгоно.
AutoCad програмын түгээмэл
хэрэглэгддэг хэрэгслүүдийг
багтаасан ба хэрэглэгчийн
орчинд тохирсон хувилбар
Хэрэглэгч өөртөө
шаардлагатай хэрэгслүүдийг
сонгож суулгах боломжтой.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
7
7. Энэ цонхонд AutoCad програмыг суулгах төрлийг
сонгоод Next команд сонгоно.
AutoCad програм шаардлагатай
зарим хэрэгслүүдийг нэмж суулгах
боломжтой
AutoCad програмд хавсаргагдсан 300
гаруй барилгын материалыг
ашиглах боломжийг олгоно.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
8
8. Энэ цонхонд AutoCad програм хаана байрлуулах
замыг нь зааж өгөөд Next команд сонгоно.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
9
9. Энэ цонхонд AutoCad програмын Shortcut-г Desktop
дээр байрлуулах, текст мэдээллийг ямар програм дээр
нээж унших зэргийг тохируулж Next команд сонгоно.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
10
10. Энэ цонхонд AutoCad програмын суулгах үйл
ажиллагааг дуустал хүлээнэ.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
11
11. Энэ цонхонд AutoCad програмын суулгах үйл
ажиллагааг дууссаны дараа Finish командыг
агуулсан дараах цонх нээгдэх ба эндээс Finish
командыг сонгож ажлуулна.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
12
12. Ингээд програмаа суулгаж дууссаны дараа Start/Programs
цэснээс AutoCad2007 програмаа ачааллана. Програмыг
ачаалахад доорх цонх нээгдэх бөгөөд эндээс Activate the
product сонголтыг идэвхижүүлж Next командыг сонгоно.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
13
13. Нээгдэх цонхноос Request Code- г хуулж авна. Энэ
код нь дараах кодноос өөр байж болно.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
14
14. Энэ хуулж авсан Request code-оо үндсэн Install
програмын хавтсанд байрлах Crack хавтсанд байрлах
Keygen файлыг ажлуулна.
15. Keygen файлыг ажлуулхад нээгдэх харилцах цонхны
Request code хэсэгт өмнө хуулсан кодыг тавих ба
Activatoin code-г хуулж авна.
16. Энэ хуулсан Activation code-оо өмнө нь нээгдэх доорх
цонхны Authorization code хэсэгт хуулж бичнэ.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
15
AutoCad програмын график дэлгэцтэй
танилцахStartup цонх
AutoCad 2007 програмыг ачааллахад шинээр зургийн файл
нээгдэх ба AutoCad 2007 Startup харилцах цонх нээгддэг.
Open Drawings -
Өмнө хийсэн
файлыг нээх
Start from scratch
– хэмжилтийн
нэгж тохируулна.
Wizard – товч
болон дэлгэрэнгүй
тохируулга хийнэ.
Тemplate – бэлэн
загвар ашиглах.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
16
Хэрэв Startup цонх нээгдэхгүй бол Tools/Options командаар
нээгдэх харилцах цонхны System хавтасны Startup бүлэгт
Startup dialog box сонголтыг идэвхижүүлж өгнө.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
17
Шинээр зургийн файл үүсгэх
Дараах 3 аргаар шинээр зургийн файл үүсгэнэ. Үүнд:
1.Startup харилцах цонхны Start from scratch сонголтоор
Inches - Шинээр нээж
байгаа файл дахь бүх
хэмжээсүүд инчээр
өгөгдөнө.
Metric – Шинээр нээж
байгаа файл дахь бүх
хэмжээсүүд метрээр
өгөгдөнө.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
18
2.Startup харилцах цонхны Use a Template сонголтоор зурах
цаасны стандарт хэмжээ бүхий *.dwt өргөтгөлтэй загварын
жагсаалтнаас сонгож, тухайн сонгосон загвар дээр үндэслэн
зургийн шинэ файл үүсгэнэ. Загварын файлд тухайн файлд
хийгдэх бүх тохиргоо хийгдсэн байдаг учраас хэрэглэгч
дахин тохиргоо хийх шаардлагагүй байдаг.
Бэлэн загварын
файлуудын
жагсаалт
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
19
3.Startup харилцах цонхны Use a Wizard сонголтоор шинээрүүсгэж байгаа файлын товч болон дэлгэрэнгүй тохиргоогхийнэ.
Advanced Setup -
Шинээр нээж байгаа
файлд дэлгэрэнгүй
тохиргоог хийнэ.
Quick setup – Шинээр
нээж байгаа файлд
хураангуй тохиргоог
хийнэ.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
20
Advanced Setup - дэлгэрэнгүй тохиргоо
Units Хэмжих нэгж
Angle Өнцгийн нэгж
Angle Measure 0о өнцгийн байрлал
Angle
Direction
Өнцгийн чиглэл. Counter Clockwise – цагийн зүүний эсрэг.
Clockwise – цагийн зүүний дагуу
Area Зургийн муж
Precision – хэмжих
утгын оронгийн
нарийвлал
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
21
Quick Setup - хураангуй тохиргоо
Units Хэмжих нэгж
Area Зургийн муж
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
22
Зургийн файл нээх
Хэрэгслийн мөр
Цэс File/Open
Командын мөр Open
AutoCad-д зургийн
файл нээхдээ
Startup харилцах
цонхны Open a
Drawing хэсгээс
өмнө үүсгэсэн
файлыг нээж болно.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
23
Мөн File/Open команд ашиглан өмнө үүсгэсэн файлыг нээж
болно.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
24
Файл хэсэгчилж нээх
Хэрэгслийн мөр
Цэс File/Open/Partial Load
Командын мөр partialopen
Том хэмжээний
зурагтай ажиллаж
байгаа үед зургийн
тодорхой нэг хэсгийг
сонгож хэсэгчлэн
нээж болдог.
Хэсэгчилж нээхэд
блок, давхрага,
шугамын төрөл,
хэмжээсийн болон
текстын загвар зэрэг
нэрлэгдсэн
обьектуудыг ялган
нээж болно.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
25
Partialopen командаар дараах харилцах цонх нээгдэнэ.
View geometry to load
– Зургийг харах
хэлбэрийг сонгоно.
Layer geometry to load
– Оруулах давхрагын
нэрийг сонгоно.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
26
Команд оруулах
AutoCad програмд команд оруулах хэд хэдэн арга байдаг.
1. Цэснээс команд оруулах
2. Хэрэгслийн мөрнөөс команд оруулах
3. Командын мөрнөөм команд оруулах
AutoCad – ын бусад програмуудаас ялгаатай нь шаардлагатайкомандыг командын мөрөн бичиж оруулдгаараа онцлог юм.Командын мөрөнд командын нэрийг эсвэл товчлолыг(ихэнхкомандууд товчилсон нэртэй байдаг.) оруулаад Enter эсвэлSpace bar дарахад команд биелэгдэнэ. Команд өгөхөддараагийн хийх үйлдэл нь командын мөрөнд бичигдсэнбайдаг. Жишээ нь: шулуун зурах команд Line:
Цэснээс: Draw/Line
Хэрэгслийн мөрнөөс –
Командын мөрөнд – Line гэж бичих эсвэл L бичээд Enterдарна.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
27
Команд дахин дуудах, дуусгах, таслахAutoCad програмд өмнө нь ашигласан командыг дахин
дуудахын тулд зөвхөн Enter эсвэл Space bar дарахад хамгийн
сүүлд ашиглагдсан команд биелэнэ.
Хэрэв сонгосон команд буруу эсвэл тухайн сонгосон
командыг дуусгах тохиолдолд компьютерийн гарны Esc товч
болон хулганы баруун товч дарж нээгдэх хураангуй цэснээс
Cancel команд сонгоно.
Файл хадгалах
AutoCad програм дээр хийгдсэн файл нь *.dwg өргөтгөлтэй
хадгалагдана. Хийсэн файлаа хадгалахын тулд бусад
хэрэглээний програмуудтай адил File/Save команд ашиглана.
Хийж буй файлаа тодорхой хугацаа бүрт автоматаар
хадгалахын тулд Tools/Options цонхны Open and Save
хавтсанд Automatic Save сонголтыг идэвхижүүлж хадгалах
хугацааг зааж өгнө.УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
28
Файлаа хадгалахдаа AutoCad програмын аль хувилбарыг ашиглаж
байгаагаас хамаарч ямар хувилбараар хадгалахыг File/Save as
цонхны Files of type хэсэгт зааж өгнө. AutoCad –ыг шинэ хувилбар
дээр хийгдсэн файл нь өмнөх хувилбар дээр нээгддэггүй учраас энэ
хэсэгт бид хуучин хувилбарыг зааж өгөх нь тохиромжтой.
AutoCad програмтай ажиллаж байх үед дараах төрлүүдийг мэдэж
байх нь чухал.
dwg AutoCad програмаар үүсгэсэн файлын стандарт төрөл
bak AutoCad – ийн нөөц файлын төрөл
dwt AutoCad програмд байдаг бэлэн загварын файлын шинэ төрөл
dwf AutoCad – ын зургийг интернэт зориулж өөрчлөх боломжгүй
болгон хадгалсан төрөл
wmf AutoCad байхгүй тохиолдолд нээж үзэж ашиглах боломжтой
3ds 3Dstudio Max програмд зориулсан төрөл
jpg Интернэтэд зориулсан хэмжээ багатай зургийн файлын төрөл
pdf Adobe Acrobat Reader програм ашиглан зургаа нээж үзэж болно
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
29
AutoCad – ын орчны тохиргоо хийх
AutoCad програмын тохиргоог Tools/Options командаар
нээгдэх харилцах цонхонд хийнэ.
Files AutoCad – д хэрэглэгдэж байгаа бүх төрлийн
файлуудыг хайх замыг зааж өгнө.
Display Дэлгэцийн элементүүдийн харагдах байдал,
хулганы заагчийн харагдах хэмжээ, дэлгэцийн
суурь өнгө, зурагдсан обьектуудын харагдах байдал
зэргийг тохируулна.
Open&Save Зургийн файлыг нээх болон хадгалахтай холбоотой
тохиргоог хийнэ.
Plotting Хэвлэх төхөөрөмж болон хэвлэх загварын
тохиргоог хийнэ.
System Олон файлын горимд ажиллах эсэх, Startup
харилцах цонх харагдах эсэх зэрэг системийн
тохиргоог хийнэ.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
30
User
Reference
Хулганы баруун товч
дарахад гарч ирэх
хураангуй цэсний
тохиргоо, шугамын
өргөний тохиргоо,
мөн зурах зургийн
хэмжээсийг
тохируулна.
Drafting Autosnap болон
Autotrack – ийн
тохиргоог хийнэ. Энэ
нь зураг зурах явцад
курсорын харагдах
хэлбэр, хэмжээ, өнгө
зэрэг болно.
Selection Зургийн обьектыг
идэвхижүүлэх
горимын тохиргоог
хийнэ.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
31
AutoCad – ийн үндсэн дэлгэц
Хэрэгслийн мөр
Командын мөр
Төлөвийн мөр
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
32
Цэс ба бүлэг хэрэгсэл
Standart хэрэгслийн мөр нь программын цонхны дээд
хэсэгт үргэлж байрлах бөгөөд ихэнх командууд нь
Office-н Standart хэрэгслийн мөртэй ижил үүрэгтэй.
Мөн AutoCAD – н командууд болох Dist, Pan, Zoom
зэрэг нэмэлт командуудтай.
Standart
Object Properties
Draw
Modify
AutoCAD программыг нээх үед
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
33
Хэрэгслийн мөрүүдийг дэлгэцэнд бэлдэхдээ View/Toolbars
командаар нээгдэх харилцах цонхоос шаардлагатай Тoolbar
– ыг сонгож ашиглана.
AutoCad2007
програмын 1 давуу
тал нь хэрэглэгч
зөвхөн өөрт
шаардлагатай Tools
– үүдийг багтаасан
хэрэгслийн мөрийг
дэлгэцэнд бэлдэх
боломжтой.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
34
Үүний тулд
Toolbars/MouseII/Ne
w/Toolbar командыг
сонгоход Toolbars
бүлэгт шинэ
хэрэгслийн мөр
үүсэх ба нэрийг
сольж өгнө. Ингээд
өөрийн үүсгэсэн
Toolbar – таа өөрт
шаардлагатай
командуудыг
Command List
цонхноос хулганаар
чирч оруулна.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
35
Мөн хэрэгслийн
мөрөнд хулганы
баруун товчийг дарж
нээгдэх хураангуй
цэснээс ACAD
бүлгээс
шаардлагатай бүлэг
хэрэгслийн мөрийг
сонгох замаар
командуудыг бэлдэх
боломжтой.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
36
Хулганы баруун товч дарахад
нээгдэх хураангуй цэс
Хамгийн сүүлд хэрэглсэгдсэн командыг дахин ашиглах.
Cancel – биелүүлж байгаа командыг зогсоох
Cut – тэмдэглэсэн объектыг зөөх
Copy – тэмдэглэсэн объектыг хуулах
Paste – Cut, Copy командаар хуулсан болон зөөсөн
объектыг курсорын байрлалд гаргах
PAN – зураг гүйлгэж харах
Баруун товч дарахад нээгдэх цэс нь ямар нэгэн үйлдлийг
хийж байх явцдаа командад түргэн хугацаанд хандах
зориулалттай. Үүнд:
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
37
ZOOM – зургийн хэмжээг ихэсгэж багасгаж харах
Options, Customize, Properties – харилцах
цонхнуудыг дэлгэцэнд гаргах
Undo – хамгийн сүүлд хийгдсэн үйлдлийг буцаах
Дараах тохиолдолд хулганы баруун товч дарахад
нээгдэх цэс нь өөр өөр үүргийг гүйцэтгэнэ. Үүнд:
Объект тэмдэглэсэн үед зургийн муж дотор
Объект тэмдэглээгүй үед зургийн муж дотор
Текстийн болон командын цонхон дотор
Pan, Zoom командуудыг ашиглаж байгаа үед.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
38
Командын мөр
Хэрэглэгч ямар нэгэн командыг гүйцэтгэх, үйлдэл
хийхдээ цэснээс, хэрэгслийн мөрнөөс сонгож
болохоос гадна шууд командыг энэ мөрөнд бичиж
болно. Командууд нь хаанаас гүйцэтгэж байгаагаас
үл хамааран адилхан ажилладаг ба ихэнх
командуудад гарнаас координат оруулах, сонголт
хийх хэрэгтэй байдаг. Мөн цэснээс, хэрэгслийн
мөрнөөс команд сонгосон тохиолдолд командын
мөрөнд командын нэр автоматаар бичигддэг ба урд
нь бичигдсэн команд, түүний ажилласан байдлыг
энэ мөрнөөс харж болно.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
39
Тухайн биелүүлж байгаа командыг зогсоохын
тулд Esc товч дарна. Команд зогссон тохиолдолд
энэ мөрөнд *Cancel* гэж гарах ба зарим
командыг зогсоохын тулд Esc товчийг хэд хэдэн
удаа дарна.
Хамгийн сүүлд сонгосон командыг дахин
ажиллуулахын тулд Enter дарна.
Зарим командуудыг өөр команд идэвхитэй
ажиллаж байх үед дундуур нь түүнийг
таслалгүйгээр ажиллуулж болно.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
40
Төлөвийн мөр
GRID – зургийн хязгаарыг дүүртэл тэгш өнцөгт хэлбэрээр
цэг дүүргэнэ. Эдгээр цэгүүд хэвлэгдэхгүй бөгөөд
объектын хоорондох зайг харахад хялбар болгоно.
SNAP – горим on байгаа үед курсор тодорхойлсон
алхамаар шилжинэ.
ORTHO – горим байгаа үед курсор х, у тэнхлэгийн дагуу
шилжинэ.
POLAR – объект зурах болон засварлаж байгаа үед
курсорын шилжиж байгаа чиглэл, хэмжээг мэдэж болно.
LWT – шулууныг өргөнийг сонгосон хэлбэрээр харуулна.
OSNAP – объектын онцлох цэгүүдийг тодорхойлно.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
41
• Snap горим
Snap горим ON байгаа үед курсор тодорхойлсон алхамаар
шилжинэ. Командын мөрөнд snap гэсэн команд өгөхөд:
Specify snap spacing or[ON/OFF/Aspect/Style/Type]<10.000>:
курсорын алхамын хэмжээг оруулах буюу сонголтуудаас
хийнэ. Сонголтууд:
ON Алхамтай шилжих
OFF Алхамын горимыг хаах
Aspect х,у тэнхлэгийн дагуу шилжих хэмжээг өөр
өөрөөр оруулах
Style Тэгш өнцөгтийн дагуу эсвэл ташуу шилжих
эсэхийг тохируулна.
Type Шилжилтийг цэг хэлбэрээр харуулах эсэхийг
тохируулна.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
42
Snap горимд командын
мөрнөөс шилжихээс гадна
гарны тусламжтай (F9
товчлуур) мөн хулганы
заагчийг ашиглах
боломжтой. Snap
товчлуурын туслах цэснээс
Settings командаар нээгдэх
Drafting Settings харилцах
цонхонд шилжилтийн
алхамыг тохируулах гэх мэт
командын мөр дэх
сонголтуудыг ашигласантай
ижил тохируулгыг хийж
болно.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
43
• Grid горим
Grid горимыг идэвхижүүлэхэд зургийн хязгаарыг дүүртэл
тэгш өнцөгт хэлбэрээр цэг дүүрнэ. Командын мөрөнд grid,
төлөвийн мөрнөөс Grid товчийг, компьютерийн гарнаас F7
товчлуураар энэ командыг ашиглаж болно. Торны хэмжээг
тохируулахдаа төлөвийн мөрний Grid-ын туслах цэснээс
Settings командыг сонгоход нээгдэх Drafting Settings
харилцах цонхонд торны цэг хоорондын зайг тохируулж
өгөх боломжтой.
Торны хэмжээ 10 үед
харагдах байдалТорны хэмжээ 5 үед
харагдах байдалУУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
44
• Ortho горим
Ortho горим ON байгаа үед курсор зөвхөн х, у тэнхлэгийн
дагуу шилжиж зурагдана. Өөрөөр хэлбэл ташуу зурах
боломжгүй. Командын мөрнөөс, төлөвийн мөрнөөс болон
гарны F8 товчлуураар уг командыг идэвхижүүлж болно.
• Polar горимPolar горим ON байгаа үед курсор
шилжиж байгаа чиглэл болон хэмжээг
мэдэх боломжтой. Өнцгийн хэмжээг
харуулах анхны утга нь 90о байдаг ба
0о, 90о, 180о, 270о – д курсор шилжихэд
зай болон чиглэлийг дэлгэцэнд
харуулна. Командын мөрнөөс,
төлөвийн мөрнөөс болон
компьютерийн гарны F10 товчлуураар
идэвхижүүлнэ.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
45
Өнцгийн хэмжээг өөрчлөхдөө төлөвийн мөрний Polar
командын туслах цэснээс Settings командыг сонгоход
нээгдэх Drafting Settings харилцах цонхны Increment Angle
хэсэг дэх New командын тусламжтай шинэ өнцгийн
хэмжээг оруулна.
Түүнчлэн шаардлагагүй
хэрэглэгдэхгүй өнцгийг
Delete командын
тусламжтайгаар устгах
боломжтой.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
46
• Osnap (Object Snap) горим
Osnap горимыг идэвхижүүлэхэд зургийн обьектуудын
онцлох цэгүүдийг (тойргийн төв, хэрчмийн дундаж цэг,
төгсгөлийн цэг, перпендикуляр цэг г.м) дэлгэцэн дээр
нарийн тогтооход хүндрэлтэй цэгүүдийн байрлалыг
дэлгэцэн дээр тодорхой харуулдаг.
Эдгээрийг нийтэд нь Snap
цэгүүд гэх бөгөөд обьектыг
зурах, засварлах зэрэгт чухал
үүрэгтэй. Osnap цэс нь хулганы
баруун товчийг Shift товчтой
хамт дарахад дэлгэцэнд гарч
ирэх ба эндээс онцгой цэгүүдээ
сонгоно. AutoCad ni 10-14
зэргийн нарийвчлалтай зурдаг.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
47
OSNAP – Объектын онцлох цэгүүд
Онцлох цэгүүдOSnap
toolbar
Команд
нэрТайлбар
Endpoint End Обьектын төгсгөлийн цэг олох
Midpoint Mid Дундаж цэг олох
Intersection IntОбьектуудын огтлолцлын цэг
олох
Apparent
IntersectionApp
Обьектуудын огтлолцох цэг
олох
Extension Ext Обьектын үргэлжлэх цэг олох
Center CenТойрог, нум, эллипсийн төвийн
цэг олох
Node Nod Point командаар зурсан цэг олох
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
48
Quadrant QuaТойрог, нум, эллипсийн оройн
цэгүүдийг олох
Insertion InsАттрибут, блок, текст зэрэг обьектын
оруулгын цэг олох
Perpendicular Per Обьектод перпендикуляр хэрчим татах
Parallel ParӨөр обьекттой параллелиар
үргэлжлүүлэх цэгийг олох
Tangent TanТойрог, нум, эллипсийн шүргэгчийн
цэг олох
Nearest NeaКурсорт хамгийн ойрхон байгаа
обьектыг олох
None NonОбьектын онцлог цэг олох горимоос
татгалзах
Temporary
tracking pointTT
Өмнө зурагдсан обьектын цэгийн X, Y,
Z координатыг ашиглах
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
49
From FromӨмнө зурагдсан цэгээс тодорхой
зайд байгаа цэгийг олоход
Osnap
settings
Tools->
Drafting
settings
Обьектын онцлог цэгүүдийг
автоматаар олох тохиргоог хийнэ.
Object Snap tab-д олох цэгүүдийнхээ
өмнө тэмдэг тавина. Мөн төлөвийн
мөр дэх OSNAP товчийг дарах
хэрэгтэй.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
50
• LWT (Line weight) горим
LWT горим ON байгаа үед зурагдсан обьект сонгосон
зураасны өргөнтэйгээр дэлгэцэнд харагдана. Харин OFF
байгаа үед бүх зураасны өргөн 0 мм-ийн өргөнтэй
харагддаг. Шулууны өргөнийг Format/Lineweight
командаар өөрчилж LWT горимыг ON болгож харна.
• Layout
Хэвлэх загварын талбар. Том хэмжээтэй зургаа обьектоос
хэсэгчлэн салгаж хэвлэх боломжтой.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
51
Объектыг зурах зургийн хязгаарын
хэмжээг тохируулах
Format/Drawing Limits командыг сонгоход командын
мөрөнд дараах тохиргоог бичиж өгнө.
Command: '_limits (Format / Drawing Limits команд)
Reset Model space limits: Specify lower left corner or
[ON/OFF] <0.0000,0.0000>: 0,0 (Цаасны эхлэлийн
цэгийг 0, 0 – ээс эхлэхийг заана.)
Specify upper right corner <420.0000,297.0000>:
210,297 (Цаасны хэмжээг гараас оруулна. Энд А3
байсныг А4 болгож байна.)
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
52
Хэмжих нэгж, өнцөг тохируулах
Length – хэсэгт уртын хэмжээсний
төрөл, нарийвчлалын хэмжээг
тодорхойлно.
Angle – хэсэгт өнцөг оруулах төрөл,
нарийвлал болон өнцгийн
чиглэлийг тодорхойлно.
Drawing Untis for Design Center –
хэсэгт зурагт оруулж байгаа объект
болон блокт хэрэглэх хэмжээсийн
нэгжийн төрлийг тодорхойлно.
Direction – командаар 0о өнцгийн
байрлалыг тодорхойлно.
Format/Units командыг сонгоход нээгдэх харилцах цонхонд
дараах тохиргоог хийж өгнө.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
53
Зурагт давхрага үүсгэх
AutoCad програм нь том хэмжээний зураг зурахад
зургийн обьектуудын үзүүлэлтүүд, зориулалтаар нь
бүлэглэн тус бүрт нь давхрага үүсгэн зурах боломж
олгодог бөгөөд уг давхрага тус бүрт шугамын өнгө,
төрөл, өргөн, мөн тухайн давхрагыг идэвхижүүлэх,
дэлгэцэнд гаргахдаа шаардлагагүй давхрагыг
далдлах /ил гаргах/, хөлдөөх /гэсгээх/ зэрэг
үйлдлүүдийг гүйцэтгэж болохоос гадна зургийг
хэвлэх, мөн зарим давхрагыг засвар хийх
боломжгүйгээр цоожлох зэрэг боломжтой.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
54
New – шинэ давхрага үүсгэнэ. Давхарагын нэрийг
өөрчлөхдөө Detials хэсгийн Name цонхонд бичнэ.
Current – сонгосон давхрагыг идэвхижүүлнэ.
Шинээр зурж байгаа объект идэвхижүүлсэн
давхрага дээр зурагдана.
Delete – сонгосон давхрагыг устгана.
Show/ Hide Detials – уг харилцах цонхны Detials
хэсгийг ил гаргана, далдална.
Current Layer хэсэгт тухайн үед идэвхитэй байгаа
давхрагын нэр гарна.
Давхрага шинээр үүсгэх, идэвхижүүлэх, далдлах /ил
гаргах/, хөлдөөх /гэсгээх/ зэрэг үйлдлүүдийг
Format/Layer командаар нээгдэх Layer Properties Manager
харилцах цонхоос гүйцэтгэнэ.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
55
Format/Layer командаар нээгдэх Layer Properties Manager
харилцах цонх
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
56
Давхрагуудын нэрсийн жагсаалт гарч байгаа хэсэг нь
дараах мэдээллүүдийг агуулна. Үүнд:
Name – тухайн зурагт үүсгэсэн бүх давхрагын нэрс
On/Off – шаардлагагүй давхрагуудыг харагдах /шар/,
харагдахгүй болгох /хөх/
Freeze in all VP – бүх зургуудыг хөлдөөх, гэсгээх.
Lock/Unlock - өөрчлөлт хийх боломжгүйгээр давхрагыг
цоожлох, нээх
Color – тухайн давхрага дээр зурагдах объектын өнгийг
сонгоно. Энэ хэсэгт хулганаар дарахад өнгөний
хүснэгт гарна.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
57
Linetype – шугамын төрөл сонгоно. Давхрагын
шугамын төрлийг тохируулахын тулд давхрагын
нэрийн харалдаа энэ хэсэгт хулганаар дарахад
Select Linetype харилцах цонх нээгдэнэ. Өмнө нь
шугамын төрөл тодорхойлоогүй бол давхрагад ганц
үргэлжилсэн шугамын төрөл байна. Хэрэв үүнээс
өөр төрлийн шугам ашиглах бол Load товчийг дарж
Load or Reload linetypes харилцах цонхноос
хэрэгтэй шугамын төрлөө сонгоод ОК дарна.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
58
Select Linetype харилцах цонх
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
59
Lineweight – шугамын өргөнийг сонгоно.
Lineweight харилцах
цонхноос шугамын
өргөний хэмжээг
сонгох бөгөөд LWT
горимд шилжсэнээр
сонгосон зураасны
өргөнийг харах
боломжтой.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
60
Plot style – тухайн давхрагын хэвлэх загварыг
сонгох, үүний тулд урьдчилан хэвлэх загваруудыг
бэлдсэн байна.
Plot – тухайн давхрага дээр зурагдсан обьект
хэвлэгдэх эсэхийг тохируулна. Өөрөөр хэлбэл
байгуулалтын шулууныг хэвлэгдэхгүйгээр
тохируулж болно.
Details – сонгосон давхрагын нэр, өнгө, шугамын
төрөл, өргөн зэрэг дээрх мэдээллүүдийг харуулна.
Invert Filters – давхрагуудыг харуулах эсэх команд
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
61
Зургийн мужийг удирдах
Autocad програмд зургийн мужийг удирдах болон
арга бий. Ямар нэгэн ажлын үед компьютерийн
дэлгэцийн хэмжээ, зургийн хэмжээ зэргээс үл
хамааран зургийн харагдах байдлыг байнга
өөрчлөх шаардлага гардаг. Эдээрийг хялбар
гүйцэтгэх командуудаас гадна зургийн аль нэг
хэсгийг хадгалж дараа хэвлэхдээ ашиглах,
дэлгэцийг хэд хэдэн хэсэгт хувааж нэгэн зэрэг
зургийн проекцуудыг харах боломжуудыг
агуулдаг.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
62
Зургийн машстаблаж харах
View/Zoom командаар зургийг
машстаблан харж болно.
Realtime – Mouse ашиглан
зургийг томруулж,
жижигрүүлнэ.
Previous – өмнөх дэлгэцийг
гаргана. Энэ командаар
сүүлийн 10 хүртэлх дэлгэцийг
буцаан харж болно.
Window – зургийн тэгш
өнцөгтөд зааж өгсөн хэсгийг
томруулна.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
63
Dynamic – зургийг бүхэлд нь гаргаж тодорхой хэсгийг
сонгон томруулж харна.
Previous – өмнөх дэлгэцийг гаргана. Энэ командаар
сүүлийн 10 хүртэлх дэлгэцийг буцаан харж болно.
Window – зургийн тэгш өнцөгтөд зааж өгсөн хэсгийг
томруулна.
Dynamic – зургийг бүхэлд нь гаргаж тэндээс тодорхой
хэсгийг нь сонгон авч томруулж харна.
Scale – өгөгдсөн хэмжээгээр зургийг машстаблаж
харна. Командын мөрөнд машстабын хэмжээг
оруулна.
Сenter – өгсөн цэгийг голлуулан зургийг тодорхой
хэмжээнд багтаан харуулна.
All, Extends – идэвхитэй цонхон дахь зургийг бүхэлд
нь дэлгэцэнд харуулна.УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
64
Зургийг гүйлгэж харах
View/Pan командаар зургийн хэсгүүдийг хавтгайн
дагуу гүйлэж харна. Энэ үед зургийн хэмжээ
өөрчлөгдөхгүй.
Aerial View цонх нь
зургийн дэлгэцнээс тусдаа
байх ба энд зурсан зураг
бүрэн хэмжээгээрээ
харагдана. Энэ цонхыг
ашигласнаар зурганд хийж
байгаа өөрчлөлтийг шууд
харж болно.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
65
Координат болон координатын системүүд
Зургийн обьект үүсгэх, засварлах, хувиргах
аливаа үйлдлүүдэд цэгийн координатыг
тодорхойлох шаардлагатай байдаг. Жишээ нь:
хэрчим зурахад хэрчмийн эхлэл болон төгсгөлийн
цэгийн координатыг дэлгэц дээр шууд зааж өгөх
эсвэл командын мөрөнд оруулж өгдөг. Цэгийн
координатыг X, Y, Z гэсэн дарааллаар оруулна.
Хэрэв хавтгайд зурж байгаа бол зөвхөн X,Y
координатыг зааж өгнө. Х – ийн утга хэвтээ
чиглэлд шилжих зай, У – ийн утга босоо чиглэлд
шилжих зайг тодорхойлно.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
66
Цэгийн координатыг оруулах хэд хэдэн арга байдаг.
Абсолют координат
Энэ нь координатын эх 0,0 цэгтэй харьцангуйгаар
цэгийн координатыг оруулна. Жишээ нь: 10,10
Харьцангуй координат
@ бичиж өгөөд хамгийн сүүлд оруулсан цэгтэй
харьцангуйгаар шилжих зай юм. Жишээ нь: @5,5
Туйлын координат
Тухайн цэгийн өмнөх цэгээс алслагдсан зай болон
чиглэлээр нь тодорхойлогдоно. Жишээ нь: @3<30
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
67
Зургийн обьектын шинж чанарыг харах, өөрчлөх
Зургийн обьектын шинж чанар гэдэг нь
түүний үүсгэж байгаа шугамын төрөл,
өнгө, зузаан, давхрага, машстаб г.м
үзүүлэлтүүдийг хэлдэг.
Тools/Palettes/Properties, тухайн
объектоо сонгоод 2 дарахад(Ctrl+1)
эсвэл Standart хэрэгслийн мөрнөөс
командын хэрэгслийг сонгож Properties
харилцах цонхонд шилжиж болно. Уг
цонхонд тухайн сонгосон обьектын бүх
үзүүлэлтүүдийг жагсаасан байх ба
эндээс шаардлагатай үзүүлэлтүүдийг
өөрчилж боломжтой.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
68
Объектын бүх үзүүлэлтийг Modify/Match
Properties команд ашиглан өөр объектод хуулж
болно. Өөрөөр хэлбэл давхрага, өнгө, шугамын
төрөл, шугамын өргөн, хэвлэх хэлбэр г.мэтийг
шууд хуулна. Командын мөрөнд matchprop эсвэл
painter гэж бичнэ.
Зургийн обьектын шинж чанарыг хуулах
Обьектыг сонгох аргууд
AutoCad системд ямар нэгэн команд
биелүүлэхийн өмнө зургийн обьектыг сонгох
буюу идэвхижүүлэх шаардлага гардаг. Объектыг
сонгох хэд хэдэн арга байдаг. Үүнд:
- нэг нэгээр нь сонгох
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
69
- Олон объект сонгох.
Олон объектыг зэрэг сонгохын тулд тэгш өнцөгт
цонхоор идэвхижүүлнэ.
Зүүн дээд булангаас баруун доод буланд
татсан бол тухайн тэгш өнцөгтөд бүхлээрээ
багтсан объектууд сонгогдоно.
Баруун дээд булангаас зүүн доод буланд
татсан бол тухайн тэгш өнцөгтөд аль нэг
хэсэг нь орсон бүх объект сонгогдоно.
Select командыг командын мөрөнд бичиж
өгсний дараа курсор жижиг тэгш өнцөгт
хэлбэртэй болох ба тухайн шаардлагатай
объектуудаа нэг бүрчлэн сонгох боломжтой.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
70
Window – баруунаас тэгш өнцөгтөөр идэвхижүүлэх
Crossing – зүүнээс тэгш өнцөгтөөр идэвхижүүлэх
All – бүх объектыг идэвхижүүлэх
Fense – хэрчим дайрсан объектуудыг идэвхижүүлэх
Wpolygon – Олон өнцөгтөд бүхлээрээ багтсан
объектуудыг идэвхижүүлэх
Cpolygon – олон өнцөгтөд аль нэг хэсэг нь орсон бүх
объектуудыг идэвхижүүлэх
Add – идэвхижүүлсэн объектууд дээр нэмж
идэвхижүүлэх
Remove – идэвхижүүлсэн командыг арилгах
Last – хамгийн сүүлд зурсан объектыг идэвхижүүлэх
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
71
Зургийн объектуудын тухай мэдээлэл авах
Tools/Inquiry/Area командаар дурын цэгүүд дээр
оройтой олон өнцөгтийн, битүү хүрээ бүхий
мужийн талбай, периметрийг дэлгэцэнд гаргаж
харуулдаг. Мөн дүрсүүдийн талбайг хооронд нь
нэмж, хасч харуулдаг.
Area = 4554.9774, Perimeter = 341.8981
1 2
34
56
78
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
72
Area команд сонгоход командын мөрөнд
Specify first corner point or [Object/Add/Subtract]:
гэж гарах ба энд объектын захын цэгүүдийг оруулах
эсвэл сонголтуудаас сонгоно. Сонголтууд:
Object – Объектын / тойрог, эллипс, полилайн,
зөв олон өнцөгт, муж, 2хэмжээст гадаргуу/
талбайг олох. Хэрэв сонгосон полилайн болон
тахир шугам нь задгай байвал түүнийг битүү гэж
тооцон хашигдсан хэсгийн талбай периметрийг
тооцож гаргана.
Add – тодорхойлсон талбай нь өмнөх талбай дээр
нэмэгдэнэ.
Subtract – тодорхойлсон талбай нь өмнөх
талбайгаас хасагдана.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
73
Tools/Inquiry/List – зурагт дүрслэгдсэн бүх
объектуудын тухай мэдээллийг харж болно.
Tools/Inquiry/Distance – зураг дээрх дурын 2
цэгийн хоорондох зай, координатын цэгүүдийн
тухай мэдээллийг авч болно. Цэгүүдийн өгсөн
дарааллаас хамааран уг хэмжээ өөр өөр утгатай
байна.
Tools/Inquiry/ID Point – зураг дээрх дурын цэгийн
координатыг тодорхойлж өгнө.
Status – зураглалын процес явагдаж байгаа
давхрага, өнгө, зузаан, шугамын төрөл, зургийн
форматын хэмжээ г.м бүх мэдээллийг харуулна.
Time – зургийг эхэлсэн он сар өдөр, хамгийн сүүлд
өөрчлөлт хийсэн цаг хугацаа г.мУУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
74
Хоѐр хэмжээст объект үүсгэх
Шулуун объект
Муруй объект
Байгуулалтын болон лавлагааны
объект
Блок
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
75
Шулуун объект
Хэрчим / Line Command: Line
Specify first point: - эхлэлийн цэгийн координатыг зааж
өгнө.
Specify next point or [Undo]: - дараагийн цэгийн
координатыг зааж өгнө.
Specify next point or [Undo/Close]: - командыг
дуусгахын тулд Enter дарах
Line командыг сонгоод эхний цэгийн координатыг
оруулахын оронд Enter дарвал хамгийн сүүлд
зурагдсан хэрчим эсвэл нумын төгсгөлийн цэгийг
эхлэлийн цэгээ болгон авна.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
76
Полилайн / Polyline
Command: _pline
Specify start point: - эхлэлийн цэгийн координатыг
оруулна.
Current line-width is 0.0000 – шугамын идэвхитэй
байгаа өргөний хэмжээ гарна.
Specify next point or
[Arc/Halfwidth/Length/Undo/Width]: - дараагийн
цэгийн координатыг өгөх эсвэл сонголтуудаас
хийнэ.
Шулуун объект
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
77
Сонголтууд
Next point – дараагийн цэгийн координат оруулах
Arc – полилайнд нум оруулах
Halfwidth – полилайны өргөний хагас- өргөнийг
тохируулах
Length - өмнөх хэрчимтэй ижил чиглэлд энд
заасан урттай хэрчим зурах
Undo – полилайны сүүлчийн сегментийг буцаах.
Width – полилайны хэрчмийн өргөнийг
тохируулах
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
78
Тэгш өнцөгт / Rectangle
Command: _rectang
Specify first corner point or
[Chamfer/Elevation/Fillet/Thickness/Width]: - аль
нэг булангийн цэгийн координат оруулах эсвэл
сонголтуудаас хийх
Specify other corner point or [Dimensions]: - эсрэг
булангийн цэгийн координат оруулах
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
79
Сонголтууд
Chamfer – тэгш өнцөгтийн буланд тавих факсийн
тохиргоог хийх
Elevation – тэгш өнцөгтийн z тэнхлэгийн өргөгдөх
өндрийг тохируулах
Fillet – тэгш өнцөгтийн талуудын дөлгөөн
холболтын тохиргоог хийх
Thickness – тэгш өнцөгтийн зузааныг оруулах
Width – тэгш өнцөгтийн шугамын өргөнийг
оруулах
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
80
Зөв олон өнцөгт / Polygon
Command: _polygon Enter number of sides <4>: - зөв
олон өнцөгтийн талын тоог оруулах. /3-1024 хүртэл
байж болно./
Requires an integer between 3 and 1024.
Specify center of polygon or [Edge]: - зөв олон
өнцөгтийн төвийн цэгийг оруулах эсвэл Edge сонгох.
Enter an option [Inscribed in circle/Circumscribed about
circle] <I>:
Inscribed in circle – тойрогт багтсан олон өнцөгт
үүсгэх бол I сонгоно.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
81
Circumscribed about circle – тойргийг багтаасан олон
өнцөгт үүсгэх бол C сонгоно.
Specify radius of circle: - тойргийн радиусыг оруулна.
Еdge – зөв олон өнцөгтийн эхний талын төгсгөлийн
цэгүүдээр үүсгэнэ.
Specify center of polygon or [Edge]: e – Edge – г сонгох
Specify first endpoint of edge: - талын эхний цэгийн
координатыг оруулна.
Specify second endpoint of edge: - талын төгсгөлийн
цэгийн координатыг оруулна.УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
82
Малтилайн / Multiline
Command: _mline
Current settings: Justification = Top, Scale = 1.00, Style
= STANDARD
Specify start point or [Justification/Scale/STyle]:
эхлэлийн цэгийн координат оруулах эсвэл
сонголтуудаас хийх
Specify next point: дараагийн цэгийн координат
оруулах
Specify next point or [Undo]: U – г сонговол
үргэлжилсэн хэрчмүүдээс хамгийн сүүлд зурсан
хэрчмийг буцаана.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
83
Сонголтууд
Justification – Multiline ны төв хаана байхыг
тохируулна.
Enter justification type [Top/Zero/Bottom] <top>: -
сонголтоо хийнэ.
Top – Multiline ны төв нь хамгийн дээд хэрчим дээр
байрлана.
Zero – хэрчимүүдийн голд байрлана.
Bottom – хамгийн доод хэрчим дээр байрлана.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
84
Scale – Multiline шулууны өргөнийг буюу
хоорондох зайг тохируулна.
Enter mline scale <1.00>: - машстаблах хэмжээг
оруулна. Хэрэв 0 гэж өгвөл дан хэрчим зурна. 2
гэж өгвөл анхны хэмжээнээс 2 дахин өргөн болно.
Style – Multiline ны зурах зураасны төрөл сонгоно.
Enter mline style name or [?]: - загварын нэрийг
оруулах эсвэл ? – г оруулбал загварын нэрсийн
жагсаалт гарна.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
85
Нум/Arc 3 point – 3цэгээр
Start, center, end – Эхлэл, төв, төгсгөлийн цэгийн
координат
Start, center, length – Эхлэл, төв, хөвчийн урт
Start, center, angle – эхлэл, төвийн цэг, багтсан өнцөг
Start, end, angle – эхлэл, төгсгөл, өнцөг
Start, end, direction – эхлэл, төгсгөл, чиглэл
Start, end, radius – эхлэл, төгсгөл, радиус
Муруй объект
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
86
Center, start, end – төв, эхлэл, төгсгөл
Center, start, angle – төв, эхлэл, өнцөг
Center, start, direction – төв, эхлэл, чиглэлийг оруулах
Хамгийн өргөн хэрэглэгддэг арга нь 3 цэгийн арга
юм. Энэ нь нумын дайрах 3 цэгийг тодорхойлно.
Жишээ нь:
Command: _arc
Specify start point of arc or [Center]: Нумын эхлэх
цэгийг оруулах эсвэл төвийн цэгийг оруулах
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
87
Start point of arc – Нумын эхлэх цэгийг оруулах. Хэрэв эхлэх
цэгийг зааж өгөлгүйгээр Enter дарвал сүүлд зурсан хэрчмийн
төгсгөлийн үзүүрийг эхлэл цэгээ болгож авна.
Specify second point of arc or [Center/End]: - нумын 2 дахь
цэгийн координат оруулах эсвэл сонголтууд
Second point – нум дээр орших 2 дахь цэгийн координат
оруулах
Specify end point of arc: - нумын төгсгөлийн цэгийн координат
оруулах. Нум зурагдахдаа цагийн зүүний эсрэг чиглэлд
зурагдана.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
88
Center - нумын төвийн цэгийн координат оруулах
Specify center point of arc: - төвийн цэгийн
координат оруулах
Specify end point of arc or [Angle/chord Length]:
нумын төгсгөлийн цэгийн координат оруулах
Angle – нумын багтсан өнцгийг оруулах
Chord Length – хөвчийн уртыг оруулах
End – нумын төгсгөлийн цэгийн координат
оруулах
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
89
Тойрог/ Circle
Command: _circle
Specify center point for circle or [3P/2P/Ttr (tan tan
radius)]: тойргийн төвийн цэгийн координат
оруулах эсвэл сонголтууд
Specify radius of circle or [Diameter]: - тойргийн
радиусын хэмжээг бичих эсвэл D сонгож диаметр
оруулах
Муруй объект
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
90
Сонголтууд:
3P – тойрог дээр байрлах 3 цэгийг өгч тойрог зурах
Specify first point on circle: - эхний цэгийн координат
өгөх
Specify second point on circle: - хоѐрдахь цэгийн
координат өгөх
Specify third point on circle: - гуравдахь цэгийн
координат өгөх.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
91
2P – Диаметрийн 2 үзүүрийн цэгээр тойрог
байгуулах
• Specify first end point of circle's diameter: -
тойргийн диаметрийн эхний үзүүрийн цэгийн
координат оруулах
• Specify second end point of circle's diameter: - нөгөө
үзүүрийн цэгийн координат оруулах
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
92
• Specify point on object for first tangent of circle: -
шүргэх эхний объектыг тэмдэглэх
• Specify point on object for second tangent of circle:
- шүргэх дараагийн объектыг тэмдэглэх
• Specify radius of circle <10>: - тойргийн радиус
өгөх.
Ttr (tan tan radius) – 2 шүргэгч, радиусаар нь тойрог
байгуулна.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
93
Цагираг/ Donut
Цагираг зурахын тулд цагиргийн гадна болон дотор тойргийн
радиусыг өгнө. Хэрэв дотор радиусын хэмжээг 0 гэж өгвөл битүү
тойрог үүснэ.
Command: _donut
Specify inside diameter of donut <0.5000>: - цагирагийн дотор
тойргийн радиус
Specify outside diameter of donut <1.0000>: - цагирагийн гадна
тойргийн радиус
Specify center of donut or <exit>: - цагирагийн төвийн цэгийн
координат оруулна.
Муруй объект
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
94
Эллипс/ Ellips (Эллипс зурах)
Specify axis endpoint of ellipse or [Arc/Center]: -
Эллипсийн нэг захын эхлэх цэгийн координат зааж
өгөх эсвэл сонголтуудаас хийх
• Arc – эллипслэг нум үүсгэнэ. Эхний тэнхлэгийн
өнцөг нь нумын өнцөг болно.
• Center – эллипсийн төвийн цэгийн координатыг
оруулах
Муруй объект
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
95
Specify other endpoint of axis: - Эллипсийн нөгөө
захын цэгийн координат оруулна.
Specify distance to other axis or [Rotation]: - 2 – р
тэнхлэгийн үзүүрийг тодорхойлох эсвэл
сонголтуудаас хийх.
Спилайн/ Spline (Муруй шугам зурах)
Specify first point or [Object]: - эхлэх цэгийн
координат оруулах эсвэл объект сонгох
Specify next point: - дараагийн дайрч өнгөрөх цэгийн
координат оруулна.УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
96
Command: _Helix
Number of turns = 3.0000 Twist=CCW
Specify center point of base: - Пүршийн суурийн төвийн
цэгийн координат оруулах
Specify base radius or [Diameter] <1.0000>: - Пүршийн
суурийн радиус/диаметр оруулах
Specify top radius or [Diameter] <1.0000>: - Пүршийн
оройн тойргийн радиус/ диаметр оруулах
Муруй объект
Helix/пүрш зурах
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
97
Сонголтууд:
• Axis endpoint –
Пүршийн төгсгөлийн
цэгийн координат
оруулах
Helix
Height
Turns
Height
Turns
• Specify helix height or [Axis endpoint/Turns/turn
Height/tWist] <1.0000>: - Пүршийн өндрийг оруулах
эсвэл сонголтуудаас хийх
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
98
Сонголтууд:
• Turns – Пүршийн эргэлтийн тоог оруулах. Энэ нь
хамгийн ихдээ 500 байна.
• Тurn Height – Пүршийн эргэлт хоорондын зай
оруулах
• Тwist - Пүршийн эргэлтийн чиглэлийг оруулах
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
99
Объектийг тэмдэглэх
Нэг нэгээр нь тэмдэглэх
Объектыг хувиргах өөрчлөх үед заавал тэмдэглэх
шаардлагатай. Энэ үед курсор тэгш өнцөгт
хэлбэртэй болно. Объектыг тэмдэглэхдээ ирмэг
дээр нь хулганаар дарах ба тэмдэглэгдсэн
объектын зураас тасархай болно.
Объект засварлах
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
100
Олон объект тэмдэглэх
Олон объект нэгэн зэрэг тэмдэглэхийн тулд
тэгш өнцөгт цонхоор тэмдэглэнэ. Хэрэв зүүн дээд
булангаас баруун доод буланд тэгш өнцөгтөө
татсан бол тэгш өнцөгтөд бүхлээр багтсан
объектууд тэмдэглэгдэнэ. Харин баруун дээд
булангаас зүүн доод булан руу тэгш өнцөгт татсан
бол тухайн тэгш өнцөгтөд аль нэг хэсэг нь орсон
бол бүх объект тэмдэглэгдэнэ.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
101
Select командаар тэмдэглэх
Command: select
Select objects: - объект тэмдэглэх эсвэл ? оруулах
? оруулахад тэмдэглэх бүх аргууд гарна.
Window – баруунаас тэгш өнцөгтөөр
Last – хамгийн сүүлд зурсан объектыг тэмдэглэх
Crossing – зүүнээс тэгш өнцөгтөөр
ALL – бүх объектыг тэмдэглэх
Fence – хэрчим дайрсан объектууд УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
102
Select командаар тэмдэглэх
Wpolygon – олон өнцөгтөд бүхлээрээ багтсан
объектууд
Cpolygon – олон өнцөгтөд аль нэг хэсэг ь орсон
бүх объектууд
Add – тэмдэглэсэн объектууд дээр нэмж
тэмдэглэх
Remove – тэмдэглэгээг арилгах
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
103
Erase – Зургаас объект арилгах
Select objects: - арилгах объектуудаа тэмдэглэх
Select objects: - Enter товч дарж устгана.
Mirror – Объектын толин хувиргалт хийх.
Select objects: - Объектуудаа тэмдэглээд Enter
дарна.
Specify first point of mirror line: - хувиргах
тэнхлэгийн эхний үзүүрийн цэгийг заана.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
104
Specify second point of mirror line: - Төгсгөлийн
үзүүрийн цэгийг заана.
Delete source objects? [Yes/No] <N>: - Y, N – ийн
аль нэгийг бичээд Enter дарна. Yes сонголтыг
хийвэл эх объектыг устгана.
No сонголтыг хийвэл эх объектыг үлдээнэ.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
105
Copy – Объектыг хуулах
Select objects: - хуулах объектуудаа тэмдэглээд Enter
товч дарна.
Specify base point or displacement, or [Multiple]: -
тулгуурын цэгийг тэмдэглээд Enter дарна.
Specify second point of displacement or <use first point as
displacement>: - хуулах байрлалыг заагаад Enter дарна.
Дээрх тохиолдолд тэмдэглэсэн объектыг нэг удаа л
хуулна. Хэрэв олон хуулах бол:
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
106
Copy – Объектыг хуулах
Select objects: - хуулах объектуудаа тэмдэглээд
Enter товч дарна.
Specify base point or displacement, or [Multiple]: -
m Enter дарна.
Specify base point: - тулгуур цэгийг зааж өгнө.
Specify second point of displacement or <use first
point as displacement>: - хуулах байрлалыг
заагаад Enter дарна.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
107
Offset –Нэг төвтэй тойрог, паралель
шулуун, паралель муруй үүсгэх
Specify offset distance or [Through] <current>: - Эх
объект, үүсгэх объект 2-ын хоорондох зайг оруулах
Select object to offset or <exit>: - Эх объектоо
тэмдэглэх
Specify point on side to offset?: - Үүсгэх объектын
байрлалыг заах.
Энэ үйлдлийг олон удаа давтаж болно. Командыг
дуусгахдаа Enter дарна.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
108
Array – Тэгш өнцөгт хэлбэрээр объектыг
олшруулах
Select Object –
Товч дарж
олшруулах
объектыг
сонгоно.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
109
Rectangular Array – Тэгш өнцөгт хэлбэрээр
олшруулах
Rows – Мөрийн тоо оруулах
Column – Баганын тоо оруулах
Row Offset – Мөр хоорондын зай оруулах
Column Offset – Багана хоорондын зай оруулах
Angle of array – Олшруулах өнцөг оруулах
Array – Тэгш өнцөгт хэлбэрээр объектыг
олшруулах
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
110
Array – Тойрог хэлбэрээр объектыг
олшруулах
Select Object –
Товч дарж
олшруулах
объектыг
сонгоно.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
111
Polar Array – Тойрог хэлбэрээр олшруулах
Center Point – Олшруулах тойргийн төвийн цэг
оруулах.
Total number of items – Олшруулах тоо оруулах
Angle of fit – Олшруулах өнцөг оруулах
Angle between items – Олшруулсан объектын суурь цэг
болон тойргийн төвийн хоорондох өнцгийн хэмжээ.
Rotate items as copied – Олшруулахад объект нь эргэх
эсэх
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
112
Move – Тодорхой байрлалд объектыг зөөх
Select Objects: - зөөх объектуудаа тэмдэглээд Enter
дарах.
Specify base point or displacement: - тулгуур цэгийг
зааж өгнө.
Specify second point of displacement or <use first point
as displacement>: - байрлуулах цэгийг зааж өгөөд
Enter дарна.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
113
Rotate – тулгуур цэгийн хувьд объектыг
эргүүлэх
Current positive angle in UCS:
ANGDIR=counterclockwise ANGBASE=0
Select objects: - эргүүлэх объектуудаа тэмдэглээд
Enter дарна.
Specify base point: - Тулгуур цэгийг тэмдэглэх
Specify rotation angle or [Reference]: - Эргүүлэх
өнцгийг тодорхойлох
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
114
Scale – Х, Y, Z –ийн чиглэлд масштаблах
Select objects: - объектуудаа тэмдэглээд Enter дарна.
Specify base point: - Тулгуур цэгийг тэмдэглэх
Тулгуур цэг нь команд биелэсний дараа хуучин
байрандаа хэвээр үлдэнэ.
Specify scale factor or [Reference]: - Машстаблах хэмжээг
оруулах эсвэл R оруулах. Машстаблах хэмжээгээр
объектын хэмжээ үржигдэнэ. Өгсөн хэмжээ 1-с их бол
объект томорч, 0-1 хооронд байвал объект жижгэрнэ.
Объект засварлах
Trim – Өөр объектоор зааглагдсан
объектыг таслах
Current settings: Projection=UCS, Edge=None
Select cutting edges ...
Select objects: - Хязгаарлах объектуудыг тэмдэглээд
Enter дарна.
Select object to trim or shift-select to extend or
[Project/Edge/Undo]: - Объектыг таслах хэсгийг
тэмдэглээд Enter дарна.
Объект засварлах
Extend - Өөр объект хүртэл объектыг
үргэлжлүүлэхНум, хэрчим, битүү биш полилайн, цацраг дээр хийгдэнэ.
Current settings: Projection=UCS, Edge=None
Select boundary edges ...
Select objects: - Үргэлжлүүлэх хязгаарын объектуудыг
тэмдэглээд Enter дарна.
Select object to extend or shift-select to trim or
[Project/Edge/Undo]: - Үргэлжлүүлэх объектыг үзүүрийг
тэмдэглэх
Объект засварлах
Chamfer – Объектын өнцөгт фаск тавих
Өнцөг үүсгэж байгаа объектууд нь нэг давхрагад
байвал үүссэн фаск тухайн давхрага дээр үүснэ.
Эсрэг тохиолдолд идэвхитэй байгаа давхрага дээр
үүснэ.
(TRIM mode) Current chamfer Dist1 = 10.0000, Dist2
= 10.0000
Select first line or
[Polyline/Distance/Angle/Trim/Method]:
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
118
Chamfer – Объектын өнцөгт фаск тавих
Dist1 – эхний объектын үзүүрээс фаск тавих зай,
Dist2 – 2 дахь объектын үзүүрээс фаск тавих зайн
хэмжээ юм.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
119
Chamfer – Объектын өнцөгт фаск тавих
Сонголтууд:
First line – сонголтоор эхний хэрчмийг тэмдэглээд
дараа нь 2 дахь хэрчмийг тэмдэглэхэд өмнө өнцгөөс
Dist1, Dist2 – д заасан хэмжээгээр фаск тавина.
Polyline – полилайн командаар үүсгэсэн
үргэлжилсэн хэрчмүүдийн өнцгүүдэд бүгдэд нь
фаск тавина.
Distance – Тэмдэглэсэн өнцгөөс фаск тавих зайг
тохируулна.УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
120
Chamfer – Объектын өнцөгт фаск тавих
Сонголтууд:
Angle – эхний хэрчимийн хувьд фаск тавих зайг, 2
дахь хэрчмийн хувьд өнцөг оруулна.
Trim – фаск тавихдаа үзүүрийг үлдээх эсэхийг
тохируулна. Trim/ No Trim
Method – зай, зай эсвэл зай, өнцгийн аль аргаар нь
фаск тавихыг тохируулна.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
121
Fillet – Объектуудыг нумаар холбох
Объектууд нь нэг давхрага дээр байвал үүссэн нум
тухайн давхрага дээр үүснэ. Эсрэг тохиолдолд
идэвхитэй байгаа давхрага дээр үүснэ.
Current settings: Mode = TRIM, Radius = 10.0000
Select first object or [Polyline/Radius/Trim]:
Сонголтууд:
First object – хэрчмүүдээ тэмдэглэхэд өмнө
тодорхойлсон радиустай нумаар холбоно.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
122
Fillet – Объектуудыг нумаар холбох
Polyline – полилайн командаар үүсгэсэн үргэлжилсэн
хэрчмүүдийн өнцгүүдийг бүгдийг нумаар холбоно.
Radius – холбох нумын радиусыг тодохойлно.
Trim – нумаар холбохдоо үзүүрүүдийг үлдээх эсэхийг
тохируулна.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
123
Break – Объектын нэг хэсгийг арилгах мөн
2 хэсэгт хуваах Select objects: - Объектын таслах эхний цэгийг тэмдэглээд
Enter дарна.
Specify second break point or [First point]: - Таслах хэсгийн
2 дахь цэгийг тэмдэглэх
Explode – Объектыг бүрэлдэхүүн хэсгүүдэд
нь задлах
Жишээ нь: блок, хэмжээс, паралель шулуун, олон өнцөгт,
хүрээ, гадаргуу, цул биет зэргийг задалж болно.
Select object: - задлах объектуудаа тэмдэглээд Enter дарна.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
124
Stretch – Зургийн элементийн байрлаж байгаа байрыг солих буюу сунгах
Specify base point or displacement: - Обьектын тулгуур
цэгийг тодорхойлох
Specify second point of displacement: - байрлуулах цэгийг
тодорхойлох
Тэгш өнцөгт хэлбэрээр сонгоод обьектыг сунгаж агшаана.
Lengthen – Объектын урт болон нумын багтсан өнцгийг
өөрчилнө. Энэ команд нь битүү обьектын хувьд
хэрэглэгдэхгүй. Уртсах чиглэл нь Z тэнхлэгт паралель
биш байх шаардлагатай.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
125
Divide –зургийн элементийг тэнцүү хэмжээтэй хэсгүүдэд хуваах
Энэ команд нь обьектыг тусдаа
хэсэг болгон таслахгүй харин
хуваалтын цэгүүдэд тусгай
тэмдэг тавина. Хэрчим, тойрог,
нум, тэгш өнцөгт, зөв олон
өнцөгт, полилайн, сплайн зэрэг
обьектуудыг хуваана.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
126
Select object to divide: - Хуваах обьект сонгох
Enter number of segments or [Block]: - Хуваах
тоогоо оруулна эсвэл B сонголт хийнэ. Ямарч
обьектын хуваалтын тоо 2 – 32767 хүртэл утга
авна.
Хуваасан цэгийн харагдах байдлыг Format/Point
style цонхонд тохируулна.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
127
Measure –зургийн элементийг зааж өгсөн хэмжээгээр хуваах
Энэ команд нь Divide командтай төстэй боловч
обьектыг тэнцүү хэсгүүдэд бус зааж өгсөн хэмжээнд
хувааж илүү гарсан хэсгийг үлдээнэ.
Align – зургийн обьектуудыг зэрэгцүүлэх
Энэ команд нь хоѐр буюу хэд хэдэн обьектыг (2 болон 3
хэмжээст) зураг дээрх өөр обьекттой зэрэгцүүлэх буюу
давхцуулах үйлдлийг гүйцэтгэнэ.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
128
Select objects: - Зэрэгцүүлэх обьектоо сонгоно.
Specify first source point: - 1-р цэгээ зааж өгнө.
Specify first destination point: - 2-р цэгээ зааж өгнө.
Specify second source point: - 3-р цэгээ зааж өгнө.
Specify second destination point: - 4-р цэгээ зааж өгнө.
Scale objects based on alignment points? [Yes/No] <N>: уг
зэрэгцүүлж байгаа обьектуyдаа машстаблах бол У
сонгож enter дарна.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
129
Region – Объектыг нэгтгэх буюу битүү
хүрээ үүсгэх
Select objects: - Хүрээ үүсгэх объектуудыг
идэвхижүүлээд Enter дарна.
Boundary – Салангид тусдаа шугам бүхий
объектуудыг нэгтгэх
Pick Points командаар нэгтгэх хүрээг сонгоод Object
type хэсэгт нэгтгэж буй обьектын төрөлийг сонгож
OK дарна. Нэгтгэх үед ямар нэгэн алдаа заавал хүрээ
шугам нь аль нэг хэсэгтээ нийлээгүй байна гэсэн үг.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
130
Хэрэв Pick Points командаар битүү хүрээ
үүсгэгдэхгүй ямар нэгэн алдаа гарсан тохиолдолд
Boundary set хэсгээс
New товчлуурын
тусламжтайгаар тус
тусдаа байгаа
обьектуудыг сонгож
битүү хүрээ үүсгэх
боломжтой.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
131
Текст бичих, хэмжээс тавихТекст бичих
Зурагт булангийн хүснэгт хийх, гарчиг бичих, ямар
нэгэн тодорхойлолт, тайлбар бичих гэх мэтээр текст
бичихдээ нэг мөрт болон олон мөрт текстийг оруулж
болдог.
Format/Text Style командаар нээгдэх харилцах
цонхонд тухайн зурагт хэрэглэгдэх бүх текстэн дэх
тохиргоог хийнэ.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
132
Уг харилцах цонхоны New товчлуурыг дарж шинэ
текст бичих төрлийг үүсгэх боломжтой.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
133
Уг харилцах цонхны Effects хэсэг дэх
Upside down - сонголт нь бичигдэж буй бүх техтүүд
нь уруу харсан байдалтай бичигдэнэ.
Backwards - бичигдэх буй бүх текстүүд хойноос
урагш бичигдэнэ.
Vertical - бүх тектстүүд дээрээс доошоо босоо
шугамын дагуу бичигдэнэ.
Preview – хэсэгт хийгдэж буй бүх өөрчлөлтүүд
харагдана.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
134
1 мөрт текст оруулахдаа Draw/Text/Single line text
команд сонгоно. Энэ командыг ашиглан текст бичих
явцад Enter товч дарж бичсэн мөр бүр тус тусдаа нэг
объект болно. Текст командыг өгөхөд идэвхитэй
байгаа текстийн загварын нэр болон текстийн өндөр
командын мөрөнд гарна. Мөн түүнчлэн зөвхөн нэг
мөр текстэнд Properties бүлгийн Thickness хэсэгт
зузааныг оруулж өгнө.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
135
Command: _dtext
Current text style: "Standard" Text height: 2.5000
Specify start point of text or [Justify/Style]: - Текст эхлэх
байрлал заана эсвэл сонголтуудаас хийнэ.
Specify height <2.5000>: - Текстийг бичих өндөр
оруулна.
Specify rotation angle of text <0>: - Текстийг эргүүлэх
өнцгийн хэмжээг оруулна.
Enter text: - текстээ бичих, дараагийн мөрөнд
шилжихийн тулд Enter дарна.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
136
Сонголтууд:
Justify – текстийн зэрэгцүүлэлтийг тохируулна. Энэ
нь дараах зэрэгцүүлэлтийн хэлбэрүүдийг сонгох
боломжтой.
Enter an option
[Align/Fit/Center/Middle/Right/TL/TC/TR/ML/MC/M
R/BL/BC/BR]:
Align – зааж өгсөн 2 цэгийн хооронд текстийг
зэрэгцүүлнэ.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
137
Сонголтууд:
Specify first endpoint of text baseline: - текст мөрийн
эхлэх цэг
Specify second endpoint of text baseline: - текст
мөрийн дуусах цэг
Enter text: - текстээ бичих, дараагийн мөрөнд
шилжихийн тулд Enter дарна. Энэ үед текстийн
өндөр нь зааж өгсөн зай болон текстийн хэмжээнд
пропорцоор тохируулагдана.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
138
Fit – Зэрэгцүүлэх 2 захын цэг болон текстийн
өндрийг зааж өгнө. Энэ нь Align сонголттой ижил
зааж өгнө.
Center – зааж өгсөн цэгийг голлуулан текстийг
байрлуулна. Мөн текстийн өндөр, эргүүлэх өнцгийг
оруулж өгнө.
Middle – бичсэн бүх текстийг зааж өгсөн цэгт
голлуулна.
Right – зааж өгсөн цэг нь текстийн баруун хязгаар
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
139
болно. Бусад сонголтууд үүнтэй адил байдаг.
Style - өмнө үүсгэсэн текстийн загваруудаас
сонгоно. Сонгоогүй тохиолдолд Standart загвараар
текст бичигдэнэ. Express/Text/Arc-
Aligned командаар
өмнө үүсгэсэн нумыг
дагасан текстийг
бичнэ.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
140
Олон мөрт текст бичих.
Олон мөрт тескт бичихийн тулд Draw/Text/Multiline
Text команд сонгоно. Энэ командаар зааж өгсөн тэгш
өнцөгтөд багтаан параграф буюу олон мөрт текст
бичиж болно. Энд текстийн зэрэгцүүлэлт, загвар
өндөр, эргүүлэх өнцөг, тэмдэгтийн өргөн, өнгө, мөр
хоорондын зай зэргийг тохируулж болно.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
141
Текст бичих, хэмжээс тавих
Фонт
Текстийн
хэмжээ Текстийн
өнгө
Тэмдэгт
оруулах
Текст
зэрэгцүүлэх
Тэмдэглэгээ
хийх
Үсэгт
тохиргоо
хийхУУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
142
Зурагт хэмжээс тавих
Format/Dimention Style эсвэл Dimention/Dimention
style командаар нээгдэх Dimention Style Manager
харилцах цонхонд тухайн зурж буй зурагт тохирсон
хэмжээсийн загвар зохиох, өмнө үүсгэсэн хэмжээсийн
загварыг дахин өөрчлөх боломжтой.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
143
Зурагт хэмжээс тавих
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
144
Set Current – тухайн загварыг идэвхитэй загвар
болгох
New – шинэ загвар зохиох
Modify – загварт өөрчлөлт оруулах, засварлах
Override – сонгосон загвар дээр өөрчлөлт оруулж
дэд загвар үүсгэх
Compare – загваруудыг хооронд нь жиших
List – жагсаалтаас дараах сонголтуудыг хийж
болно.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
145
All style – бүх загваруудын жагсаалтыг харна.
Styles цонхонд загваруудын нэрүүд гарч ирэх
бөгөөд хулганаар сонгоод баруун товчийг дарахад
нээгдэх дэд цэснээс Set current – тухайн загварыг
идэвхтэй загвар болгох, Rename – загварын нэрийг
өөрчлөх, Delete – тухайн загварыг устгах зэрэг
командуудыг ашиглана.
New, Modify, Override сонголтуудыг хийхэд дараах
олон хуудаст харилцах цонх нээгдэнэ.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
146
Lines – хавтсанд хэмжээсийн шугамны хэмжээг
тохируулна.
Symbols and Arrows – хавтсанд сумны хэлбэр, хэмжээ
болон тэмдэгтүүдийг тохируулна.
Тext – хавтсанд хэмжээс тавих текстийг тохируулна.
Fit – хавтсанд хэмжээсийн текстийг хэрхэн
байрлуулахыг тохируулна.
Primary Unit – хавтсанд оронгийн нарийвчлалыг
тохируулна.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
147
Alternate Units, Tolerance – хавтсанд нэмэлт тохиргоог
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
148
Lines хавтсанд дараах тохиргоог хийж болно.
Dimension Lines –хэмжээсийн шулууны тохируулга
хийнэ. Үүнд:
Extend beyond ticks - хэмжээсийн шулууны талуудын
шулуунаас үргэлжлэх хэмжээ.
Baseline spacing – хоѐр
хэмжээсийн шулууны
хоорондох зай.
Suppress – Dim Line1, Dim Line 2 сонгож талуудын
шулууныг устгах
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
149
Extention Lines – нэмэлт хэмжээсийн шугамын
тохируулга. Үүнд:
Offset from origin – хэмжээ авах цэг ба талуудын
шулууны эх хоорондын хоосон зай
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
150
Symbols and Arrows – хавтсанд сум болон хэмжээсийн
тохиргоог хийнэ.
Arrow Heads – сумны төрөл ба хэмжээг тохируулна.
Center marks for circles – нум ба тойрог объектуудын
төвийн тэмдэглээний тохируулга.
Arrow Heads – сумны
төрөл ба хэмжээг
тохируулна.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
151
Text Tab хэмжээсийн текстийн тохируулга. Үүнд:
Style – урьдчилан үүсгэсэн текстийн загваруудаас
сонгоно
Text Height – текстийн өндөр
Text placement – хэмжээсийн текстийн байршлын
тохируулга
Vertical / Horizontal –босоо ба хэвтээ тохируулга.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
152
Offset from dim line – хэмжээсийн шулуун ба текст
хоорондын зай.
Text Alignment –
текстийн налалт.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
153
Шугаман хэмжээс тавих – Dimlinear
Specify first extension line origin or <select object>: -
Хэмжээс тавих зайн эхний цэгийг зааж өгөх эсвэл
хэмжээс тавих объектоо тэмдэглэхийн тулд Enter
дарах.
Specify second extension line origin: - Хэмжээс тавих
зайн 2 дахь цэгийг зааж өгөх.
Specify dimension line location or [Mtext/Text/Angle
/Horizontal/Vertical/Rotated]: - хэмжээс тавих
байрлалыг зааж өгөх эсвэл сонголтуудаас хийх.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
154
Сонголтууд:
Mtext – хэмжээсийн утгын хамт олон мөр текст
бичих. Текст бичих цонхонд <> тэмдэг байна. Энэ нь
хэмжээсийн утгыг орлоно. Түүний урд болон хойно
нь ямар нэгэн тэмдэглэгээ, тескт бичиж болно. Мөн
арилгаад өөр утга бичиж болно.
Text – Командын мөрөөс хэмжээсийн утгыг өөрчлөх
боломж олгоно.
Angle – хэмжээсийн текстийн бичигдэх өнцгийг
тохируулна.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
155
Сонголтууд:
Horizontal – Объектын хэвтээ шугаман хэмжээсийг
тавина.
Vertical – Объектын босоо шугаман хэмжээсийг
тавина.
Rotated – Хэмжээсийг байрлуулах өнцгийг
тохируулна.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
156
Dimaligned – налсан хэмжээс тавих
Specify first extension line origin or <select object>: -
Хэмжээс тавих зайн эхний цэгийг зааж өгөх
Specify second extension line origin: - Хэмжээс тавих
зайн 2 дахь цэгийг зааж өгөх.
Specify dimension line location or
[Mtext/Text/Angle]: Хэмжээсийн байрлалыг зааж
өгөх эсвэл сонголтуудаас хийх.
Mtext, Text, Angle – сонголтууд нь өмнөхтэй ижил.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
157
Dimradius – тойрог болон нумын радиал
хэмжээг тавих
Command: _dimradius
Select arc or circle: - Хэмжээг нь тавих нум эсвэл
тойргийг тэмдэглэх. Аutocad нь радиусын хэмжээг
урд нь R үсэгтэй тавина. Курсор байгаа байрлалд
хэмжээсийн текст бичигдэнэ.
Specify dimension line location or [Mtext/Text/Angle]: -
хэмжээсийн байрлалыг тодорхойлох.
Mtext, Text, Angle – сонголтууд нь өмнөхтэй ижил.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
158
Dimdiameter – тойрог болон нумын
диаметрийн хэмжээг тавих
Command: _dimdiameter
Select arc or circle: - Хэмжээг нь тавих нум эсвэл
тойргийг тэмдэглэх.
Specify dimension line location or [Mtext/Text/Angle]:
- хэмжээсийн байрлалыг тодорхойлох.
Mtext, Text, Angle – сонголтууд нь өмнөхтэй ижил.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
159
Dimangular – өнцгийн хэмжээг тавих
Command: _dimangular
Select arc, circle, line, or <specify vertex>: - нум,
тойрог, хэрчим тэмдэглэх эсвэл 3 цэгээр үүсэх
өнцөгт хэмжээс тавихын тулд Enter дарна.
Нум тэмдэглэсэн бол нумын төвийн цэг болон
нумын төгсгөлийн цэгүүдээр үүсэх өнцгийн
хэмжээг тавина.
Тойрог тэмдэглэсэн бол хэмжээс тавихад
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
160
хэрэглэгдэх 2-р цэгийг мөн тодорхойлж өгнө.
Тойргийн төв нь өнцгийн эх болно, тойрог дээр
тэмдэглэсэн цэг нь 1- р цэг болно.
Хэрчим тэмдэглэсэн бол өнцөг үүсгэж байгаа 2-р
хэрчимийг мөн тэмдэглэж өгнө.
Dimcenter – Тойрог болон нумын төвийн цэгт
тэмдэг тавих
Select arc or circle: - төвийг нь тэмдэглэх тойрог
болон нумаа тэмдэглэх.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
161
Гурван хэмжээст биет үүсгэх
Draw / Modeling – Цул биет үүсгэх
Гурван хэмжээст биет үүсгэхийн тулд Draw цэсний
Modeling командаар нээгдэх дэд цэснээс өөрт
шаардлагатай командыг сонгоно. Үүнээс гадна
Modeling хэрэгслийн мөрнөөс мөн дээрх
командуудыг сонгож гүйцэтгэх боломжтой.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
162
1. Polysolid – Үргэлжилсэн 3 хэмжээст биет зурах
Command: _Polysolid
Specify start point or [Object/Height/Width/Justify]
<Object>: - Үргэлжилсэн 3 хэмжээст обьектын
эхлэлийн цэг оруулах эсвэл сонголтуудаас хийх
Specify next point or [Arc/Undo]: - Дараагийн цэгийн
координат эсвэл нум зурах
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
163
Сонголтууд:
Object: - өмнө үүсгэгдсэн 2 хэмжээст обьектыг
заагдсан өндөр болон зузаантайгаар 3 хэмжээст
биет болгох. Обьектод Line, Arc, Circle, Polyline
зэрэг командаар үүсгэгсэн обьектууд орно.
Height - Тухайн биетийг босгох өндрийн
хэмжээг оруулна.
Width – Тухайн биетийн зузааны хэмжээг
оруулна.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
164
Justification [Left/Center/Right] – Эхлэлийн цэгийн
координат өгөгдсөн зузааны аль хэсэгт байхыг
тохируулна.
Height
Width
LeftRight
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
165
2. Box – Паралелепипед зурах
Command: _box
Specify corner of box or [CEnter] <0,0,0>: - Тэгш
өнцөгтийн эхний булангийн цэгийг оруулах
Specify corner or [Cube/Length]: - Тэгш
өнцөгтийн эсрэг булангийн цэгийг оруулах
Specify height: - Тэгш өнцөгтийн өндрийг
оруулах.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
166
2. Box – Паралелепипед зурах
Сонголтууд:
Cube – Бүх талууд нь тэнцүү куб үүсгэнэ.
Specify length: - өндрийн хэмжээг оруулах.
Length - Өгсөн урт өргөн, өндрийн хэмжээгээр
парлелепипед зурна.
Specify lenght: - Уртын хэмжээг оруулна. (X)
Specify widht: - Өргөнийн хэмжээг оруулна. (Y)
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
167
Specify height: - Өндрийн хэмжээг оруулна. (Z)
Урт
Өндөр
Өргөн
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
168
3. Wedge – Шаантаг зурах
Command: _wedge
Specify first corner of wedge or
[CEnter] <0,0,0>: - Суурийн
тэгш өнцөгтийн эхний цэгийг
оруулах
Specify corner or [Cube/Length]: -
Эсрэг булангийн цэгийг оруулах
Specify height: - Өндрийн
хэмжээг оруулах.
1-р цэг
2-р цэг
Өндөр
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
169
Сонголт:
Center – Төвийн цэг, өндрөөр
нь шаантаг зурна.
Cube – Босоо болон хэвтээ
талууд нь ижил ирмэгүүдтэй
шаантаг зурна.
Length - Өгсөн урт, өргөн,
өндрийн хэмжээгээр шаантаг
зурна.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
170
4. Cone – Конус зурах
Command: _cone
Current wire frame density: ISOLINES=4
Specify center point for base of cone or [Elliptical]
<0,0,0>: - Конусын суурийн төвийн цэгийг оруулах
Specify radius for base of cone or [Diameter]: - суурийн
радиусын хэмжээг эсвэл диаметрийн хэмжээг оруулах
Specify height of cone or [Apex]: - Конусын өндрийг
оруулах
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
171
Сонголт:
Apex – конусын үзүүрийн цэгийг оруулах
Elliptical – эллипс суурьтай конус зурна.
Top radius – конусын оройн радиус
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
172
5. Sphere – Бөмбөлөг зурах
Command: _sphere
Current wire frame density: ISOLINES=4
Specify center of sphere <0,0,0>: - Бөмбөрцөгийн
төвийн цэгийг оруулах
Specify radius of sphere or [Diameter]: -
Бөмбөрцөгийн радиус оруулах. D сонголт хийж
диаметрийг оруулж болно.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
173
Бөмбөлөгийн төв тэнхлэг нь Z тэнхлэгтэй паралель,
өргөрөгийн шугамууд нь ХҮ хавтгайтай паралель
байна.
Төв
РадиусДиаметр
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
174
6. Cylinder – Цилиндр зурах
Command: _cylinder
Current wire frame density: ISOLINES=4
Specify center point for base of cylinder or [Elliptical]
<0,0,0>: - Цилиндрийн төвийн цэгийг оруулах
Specify radius for base of cylinder or [Diameter]: -
Цилиндрийн радиусын хэмжээг оруулах эсвэл d
сонголтыг хийж диаметрийг оруулах.
Specify height of cylinder or [Center of other end]: -
Цилиндрийн өндрийн хэмжээг оруулах
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
175
Сонголт:
Center of other end – Цилиндрийн нөгөө төгсгөлийн
төвийн цэгийг оруулна.
Elliptical – Сонголтыг хийж эллипс сууртай цилиндр
зурна.
Specify axis endpoint of ellipse for base of cylinder or
[Center]: - Эллипсийн тэнхлэгийн төгсгөлийн
цэгийг өгөх эсвэл С сонголт хийж эллипсийн
төвийн цэгийг оруулна.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
176
Specify second axis endpoint of ellipse for base of
cylinder: - Тэнхлэгийн нөгөө үзүүрийн цэгийг
оруулах
Specify length of other axis for base of cylinder: - 2
дахь тэнхлэгийн үзүүрийг цэг оруулах
Specify height of cylinder or [Center of other end]: -
Цилиндрийн өндрийг оруулах
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
177
7. Torus – Цагираг зурах
Command: _torus
Current wire frame density: ISOLINES=Specify center of
torus <0,0,0>: - Цагираг хоолойн төв цэгийг оруулах
Specify radius of torus or [Diameter]: - Цагирагийн
радиусын хэмжээг оруулах эсвэл диаметр оруулах. Хэрэв
цагирагийн радиусын хэмжээг хасах утгатай өгвөл
Америк хөл бөмбөгийн бөмбөгтэй ижил хэлбэртэй бие
үүснэ.
Specify radius of tube or [Diameter]: - Хоолойн радиус
эсвэл диаметрийг оруулна.УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
178
8. Pyramid – Пирамид зурах
Command: _pyramid
4 sides Circumscribed
Specify center point of base or [Edge/Sides]: -
пирамидийн суурийн төвийн цэгийг оруулах эсвэл
сонголт хийх.
Specify base radius or [Circumscribed] <0.00>:
суурийн радиус оруулах эсвэл тойргийг багтаасан
сонголт хийх
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
179
Specify height or [2Point/Axis endpoint/Top radius]
<0.00>: пирамидийн өндөрийг оруулах эсвэл сонголт
хийх
Сонголтууд:
Edge – пирамидийн суурийн аль нэг талын уртыг
оруулах
Sides – пирамидийн талын тоог оруулах. Энэ нь 3-32
хүртэл талыг авах боломжтой.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
180
Circumscribed – өгөгдсөн радиустай тойргийг
багтаасан
Inscribed – өгөгдсөн радиустай тойрогт багтсан
2Point – заагдсан 2 цэгээр пирамидийн өндөрийг
оруулах
Axis Endpoint – тэнхлэгийн төгсгөлийн цэгийг
оруулах
Top radius – пирамидийн оройн радиус оруулах
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
181
9. Extrude – Дурын 2 хэмжээст объектод өндөр өгч
3 хэмжээст биет үүсгэх.
Extrude командаар 2 хэмжээст
биетийн зузааныг зааж өгөх ба
өндрийн хэмжээ болон нарийсах
өнцгийн хэмжээг өгнө.
Extrude команд ашиглахын өмнө
2 хэмжээст объектуудаа нэгтгэж
нэг объект болгон битүү хүрээ
үүсгэсэн байна.
Polyline команд
ашиглан битүү
хүрээ үүсгэсэн дүрс
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
182
Command: _extrude
Current wire frame density:
ISOLINES=4
Select objects: 1 found – 3
хэмжээст биет үүсгэх 2
хэмжээст биетийг сонгоно.
Specify height of extrusion or
[Path]: - 2 хэмжээст биетийн
зузааныг буюу биетийн босгох
өндрийг гараас оруулж өгнө.
Extrude команд
ашиглан биетийн
зузааныг оруулсан
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
183
Specify angle of taper for extrusion <0>: - Нарийсах
өнцөг зааж өгнө. Oруулж буй өнцөг нь эерэг бол
дотогш хумигдана, сөрөг бол гадагш дэлгэгдэнэ.
Extrude командаар биетийн
зузааныг 25о – ийн
нарийсах өнцөгтэйгээр
үүсгэх
Extrude командаар биетийн
зузааныг -25о – ийн
нарийсах өнцөгтэйгээр
үүсгэх
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
184
Сонголт:
Path – зааж өгсөн чиглүүлэгчийн дагуу ижил
өндөртэйгээр объектод зузаан өгнө.
Select Extrusion path: - чиглүүлэгчийг заана.
Чиглүүлэгч нь хэрчим, полилайн, тойрог, нум гэх
мэт байж болох ба объекттой нэг хавтгай дээр байж
болохгүй.
Чиглүүлэгч
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
185
10. Revolve – 2 хэмжээст объектоор эргэлтийн бие
үүсгэх.
Command: _revolve
Current wire frame density: ISOLINES=4
Select objects: - Эргүүлэх объектийг тэмдэглэх
Specify start point for axis of revolution or define axis by
[Object/X (axis)/Y (axis)]: - Эргүүлэх тэнхлэгийн эхний
үзүүрийн цэгийг оруулах (1) эсвэл сонголт хийх.
Битүү полилайн, олон талт тойрог, эллипс, цагираг,
битүү хүрээний эргэлтийн биеийг үүсгэж болдог.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
186
Specify endpoint of axis: - Эргүүлэх тэнхлэгийн нөгөө
үзүүрийн цэгийг оруулах (2)
Specify angle of revolution <360>: - Эргүүлэх өнцгийн
хэмжээг оруулах.
Эргүүлэх
объект
Эргүүлэх
тэнхлэг
90о өнцгөөр
эргүүлсэн биет
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
187
Сонголт:
Object – Эргүүлэх тэнхлэгээр өмнө нь зурагдсан нэг
хэрчим эсвэл полилайны нэг хэсгийг сонгоно.
Х – Эргэлтийн тэнхлэгээр Х тэнхлэгийг авна.
У – Эргэлтийн тэнхлэгээр У тэнхлэгийг авна.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
188
11. Sweep – 2 хэмжээст объектоор заагдсан
замын дагуу 3 хэмжээст биет үүсгэх.
Command: _sweep
Current wire frame density: ISOLINES=4
Select objects to sweep: 3 хэмжээст биет үүсгэх обьект
сонгох
Line, arc, polyline, spline, circle гэх мэт 2 хэмжээст
обьектууд Line, arc, polyline, spline, circle, helix зэрэг
командуудаар үүсгэгдсэн замын дагуу 3 хэмжээст биет
болон хувирна.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
189
Select sweep path or [Alignment/Base point/Scale/Twist]
3 хэмжээст биет үүсгэх замыг зааж өгөх эсвэл
сонголтуудаас хийх
Alignment – тухайн обьект замтайгаа перпендикуляр
байх эсэхийг тохируулах
Base point – тулгуур цэгийг оруулах. Энэ цэг нь замын
захын цэг болно.
Scale – Үүсч буй 3 хэмжээст обьект заагдсан замын
дагуу биет болохдоо төгсгөлрүүгээ ихсэх эсвэл багасах
эсэхийг тохируулна.УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
190
Twist – заагдсан зам дагаж буй 3 хэмжээст обьект
замдаа эргэх эсэхийг тохируулна.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
191
12. Loft – 3 хэмжээст хувьсах огтлолтой
гадаргуу үүсгэх.
Сommand: _loft
Select cross-sections in lofting order: - Гадаргуу үүсгэх
2 хэмжээст обьект сонгох
Select cross-sections in lofting order: 1 found, 2 total
Enter an option [Guides/Path/Cross-sections only]
<Cross-sections only>: гадаргуу үүсгэх эсвэл
сонголтууд хийх.
Line, arc, polyline, spline, circle гэх мэт 2 хэмжээст
обьектуудыг зааж өгсөн дарааллын дагуу уг хэлбэртэй
гадаргуу үүсгэнэ.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
192
Гадаргуу үүсгэх сонголт
хийхэд Loft Settings
харилцах цонх нээгдэх ба
энд үүсэж буй гадаргуу
хэрхэн харагдахыг
тохируулж өгнө.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
193
Loft settings – харилцах цонхны:
Ruled – Огтлолуудын хооронд дагуу чиглэлд гөлгөр
бус шугаман гадаргуу үүсгэнэ.
Smooth Fit – Дагуу чиглэлд гөлгөр байхаар
огтлолуудыг холбоно.
Normal to – Сонгосон огтлолуудад нормаль
чиглэлээр огтлолуудыг холбоно.
Drafts angels – Эхний ба сүүлийн огтлол,
гадаргуунуудын хооронд өнцөг өгөх
Гадаргууг үүсгэж байгаа огтлолууд нь нэг бол
бүгдээрээ битүү, нэг бол бүгдээрээ задгай байх ѐстой.
Хэрэв холилдсон тохиолдолд гадаргуу үүсэхгүй.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
194
13. PressPull – 3 хэмжээст биетийг засварлах
Line, arc, polyline, spline, circle гэх мэт 2 хэмжээст
бьектуудыг ашиглан 3 хэмжээст биетийн тодорхой нэг
тал дээр хүрээ үүсгэх ба үүсгэсэн хүрээгээр суваг
үүсгэх(Press) эсвэл уг хүрээтэй биетийг үүсгэх(Pull)
боломжтой.
Гарнаас Ctrl+Alt
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
195
PressPull – команд сонгоод Pull буюу дээш
нь татах команд гүйцэтгэсний дараа
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
196
PressPull – команд сонгоод Press буюу
дooш нь дарах команд гүйцэтгэсний дараа
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
197
Гурван хэмжээст биетийг цул биет
болгон харах
View/Visual Styles – Гурван хэмжээст биетийг
цул биет болгон харах
View/Toolbars/Visual Styles - Гурван хэмжээст
биетийг цул биет болгон харах командын
хэрэглүүр
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
198
View/3D View – Гурван хэмжээст огторгуйд
объектыг харах
View/Toolbars/View- Гурван хэмжээст огторгуйд
объектыг харах командын хэрэглүүр
2 болон 3 хэмжээст
байдлаар объектыг
харах хэлбэрүүд
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
199
View/Viewports – Зургийн обьектыг олон
проекцоор харах
Нээгдэх дэд цэснээс
Named Viewports
командыг сонгож
нээгдэх харилцах
цонхонд өмнө нь
хадгалсан харах
хэлбэрээ сонгоно.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
200
Сонгосон харах хэлбэрт шинээр нэр өгөх
Харах хэлбэр
сонгох цонх
New Viewports командаар нээгдэх харилцах
цонх
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
201
Гурван хэмжээст биетийг засварлах
Modify / Solids Editing - Цул биетийг засварлах
View/Toolbars/Solids Editing - Цул биетийг
засварлах
Гурван хэмжээст биетийг засварлахын тулд
Modify цэсний Solids Editing командаар нээгдэх
дэд цэснээс өөрт шаардлагатай командыг
сонгоно. Үүнээс гадна Solids Editing хэрэгслийн
мөрнөөс мөн дээрх командуудыг сонгож
гүйцэтгэх боломжтой.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
202
1. Union – 3 хэмжээс объектуудыг нэгтгэх.
Command: _union
Select Object: - нэгтгэх биетүүдээ сонгоод
Enter дарна.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
203
2. Subtract – 3 хэмжээст объектуудын
ялгавараас цул биет үүсгэх
Command: _subtract Select solids and regions to subtract
from ..
Select objects:- Хасагдах объектуудаа сонгоод Enter дарна.
Select objects: Select solids and regions to subtract ..
Select objects: - Хасах объектуудаа сонгоод Enter дарна.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
204
3. Intersect – 3 хэмжээст объектуудын
огтлолоос цул биет үүсгэх.
Command: _intersect
Select objects: - Огтлолцуулах объектуудыг
тэмдэглээд Enter дарна.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
205
4. Slice – 3 хэмжээст биетийг зүсэх, зүсэлтээс
шинэ биет үүсгэх.
Өмнө нь байгуулсан 3 хэмжээст биетийг 3 цэгээр эсвэл
зүсэлтийн гадаргуу болон хавтгай ашиглан зүсэлт хийж
шинэ болон зүсэлтийн биет үүсгэх боломжтой. Зүсэлтийн
хавтгайг дараах обьектуудаар өгч болно. Үүнд:
Гадаргуу
Тойрог болон Эллипс
Тойргийн болон эллипсийн нум
2 хэмжээст муруй
2 хэмжээст хэлбэрт шугамын сегмент гэх мэт.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
206
Modify/3D Operations/Slice команд сонгоно.
Command: _slice
Select objects: - Зүсэх объектийг сонгох
Specify first point on slicing plane by [Object/Zaxis/
View/XY/YZ/ZX/3points] - 3 цэг эсвэл сонголтууд
<3points>: - Зүсэлт хийх эхний цэгийг заана.
Specify second point on plane:- Зүсэлт хийх 2-р цэг
Specify third point on plane: - Зүсэлт хийх 3-р цэг
Specify a point on desired side of the plane or [keep Both
sides]: - Зүсэлт хийсний дараа үлдэх биет сонгох эсвэл
2 хэсгийг үлдээх бол Both sides сонголтыг сонгоно.УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
207
3 points
1-p цэг
2-p цэг
3-p цэг
Нэг талыг үлдээх Хоёр талыг үлдээх
Сонголтууд:
Рlaner Object – Хавтгай обьектоор зүсэлт хийх
Surface – Гадаргуугаар
View – Харагдах байдлаар
XY – ХY хавтгай буюу хэвтээ хавтгай, YZ хавтгай буюу
хажуугийн хавтгай, ZX хавтгай буюу нүүрний хавтгай
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
208
5. Imprint – Цул биетийг дурын обьектоор тамгалах
Command: _solidedit
Select a 3D solid: - Цул биетийг
сонгох(1)
Select an object to imprint: - 2
хэмжээст биет сонгох(2)
Delete the source object <N>: - эх
обьектыг устгах бол Yes гээд
Enter дарна
Select an object to imprint: ENTER
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
209
6. Color Edges – 3 хэмжээст биетийн ирмэгийн
өнгийг солих
Command: _solidedit
Enter an edge editing option [Copy/coLor/Undo/eXit]
<eXit>: - өнгийг нь солих ирмэг сонгох. Ирмэг
сонгоход өнгө сонгох харилцах цонх нээгдэх бөгөөд уг
цонхноос ирмэгийн өнгийг зааж өгнө.
Select edges or [Undo/Remove]:
Enter an edge editing option [Copy/coLor/Undo/eXit]
<eXit>: - командыг дуусгах эсвэл сонголтуудаас хийнэ.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
210
7. Copy Edges – 3 хэмжээст биетийн ирмэгийг
хуулах
Command: _solidedit
Enter a solids editing option
[Face/Edge/Body/Undo/eXit] <eXit>: - хуулах
ирмэгийг сонгох
Specify a base point or displacement: - тулгуур цэгийн
координат оруулах
Specify a second point of displacement: - дараагийн
цэгийн координат оруулах
Enter an edge editing option [Copy/coLor/Undo/eXit]
<eXit>: - командыг дуусгах эсвэл сонголтуудаас
хийнэ.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
211
8. Extrude Faces – 3 хэмжээст биетийн талстыг
сунгах
Command: _solidedit
Select faces or [Undo/Remove/ALL]: - сунгах
талыг сонгох
Specify height of extrusion or [Path]: - сунгах
өндрийг оруулна.
Specify angle of taper for extrusion <0>: -
дэлгэх, хумих өнцгийн хэмжээг оруулна.
Сонголт:
Undo – сүүлийн сонголтоос буцах
Remove – сонголтоос хасах горимд шилжих
ALL – бүх талстуудыг сонгоно.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
212
9. Move Faces – Талстуудыг зөөх
Command: _solidedit
Select faces or [Undo/Remove/ADD/ALL]: -
зөөх талстыг сунгах
Specify a base point or displacement: -
тулгуур цэгийг сонгох
Specify a second point of displacement: -
шилжих цэгийг оруулах.
Сонголт:
Undo – сүүлийн сонголтоос буцах
Remove – сонголтоос хасах горимд шилжих
ADD – сонголтонд талст нэмэх
ALL – бүх талстуудыг сонгоно.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
213
10. Offset Faces – Талстуудыг төсөөтэй хувиргах
Command: _solidedit
Select faces or [Undo/Remove/ADD/ALL]: - талстуудыг
сонгох
Specify the offset distance: - хувиргалтын зайг оруулах.
Энд оруулсан зайгаар бие жигд өөрчлөгдөнө.
Хамгийн анхны
байсан хэлбэр
Offset зайг -50 гэж
өгсөн үед
Offset зайг 50 гэж
өгсөн үед
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
214
11. Delete Faces – Талстуудыг устгах. Энэ
командаар фаск болон дугуйралт,
шаардлагагүй нүх зэргийг устгах ба үндсэн
биет нь анхны цул гадаргуу хэлбэрт шилжинэ.
Command: _solidedit
Select faces or [Undo/Remove/ALL]: - устгах
талстуудыг сонгоно.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
215
12. Taper Faces – Талстуудыг нарийсгах буюу
шовхлох
Command: _solidedit
Select faces or [Undo/Remove/ADD/ALL]: - талстуудыг
сонгоно
Specify the base point: Specify another point along the axis of
tapering: - өнцөг тоолох тэнхлэгийг 2 цэгээр тоолох
Specify the taper angle: нарийсах өнцгийг оруулах
Анхны хэлбэр Эерэг өнцөг 15о Сөрөг өнцөг -15о
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
216
13. Shell – 3 хэмжээст биетээс өгсөн зузаантай
бүрхүүл үүсгэх
Command: _solidedit
Enter a body editing option
[Imprint/seParate solids/Shell/cLean/
Check/Undo/eXit] <eXit>: - Хөндий
үүсгэх биет сонгох
Remove faces or [Undo/Add/ALL]: - аль
нэг устгах талыг сонгох
Enter the shell offset distance: - Хөндийн
зузааныг оруулах
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
217
14. Sectionplane – Зүсэлт хийх
Ямар нэгэн хатуу биетийн далд байгаа
элементүүдийн байрлал, хэлбэр хэмжээг тодорхой
харуулахын тулд Sectionplane командыг
ашиглана. Draw/Modeling/Sectionplane
Command: SECTIONPLANE
Select face or any point to locate section line or [Draw
section/Orthographic]: - 3 хэмжээст обьектын талстыг зааж
өгөх буюу зүсэлтийн хавтгайн эхний цэгийг оруулах эсвэл
сонголтуудаас хийх
Specify through point: - эхний цэгийг оруулсан тохиолдолд
зүсэлтийн хавтгайн 2 дахь цэгийг зааж өгнө.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
218
1-p цэг
2-p цэг
Cонголтууд
Draw section – нийлмэл болон
хэсэгчилсэн зүсэлт хийх
Orthographic – энгийн зүсэлт буюу
проекцийн (Front/bAck/Top/Bottom/Left
/Right) үндсэн хавтгайтай паралелт
зүсэлтийн хавтгайгаар зүсэлт хийх
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
219
Зүсэлтийн хавтгай нь саарал өнгөтэй байх ба уг хавтгай дээрх
тэмдэгүүд нь өөр өөрийн гүйцэтгэх үүрэгтэй байдаг. Зүсэлтийн
хавтгайг сонгоод хулганы баруун товчийг дарахад нээгдэх дэд
цэсэн зүсэлтийн хавтгайтай холбоотой 5 команд нээгдэнэ.
Activate live sectioning– зүсэлтийг
шууд харах
Short cut-away geometry – энэ нь зөвхөн дээрх сонголт
идэвхитэй үед идэвхижих ба устгах хэсгийг улаанаар харуулна.
Live sectioning settings – команд сонгоход зүсэлтийн
параметрүүдийг агуулсан Section settings харилцах цонх
нээгдэх ба уг цонхонд зүсэлтийн хавтгайн тохируулгуудыг
хийнэ.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
220
2 хэмжээст байдлаар зүсэлт
үүсэх блокын тохиргоо
live sectioning– шууд үүсгэх
зүсэлтийн тохиргоо
Зүсэлтийн хүрээ шугамын
тохиргоо
Зүсэлтийн параметрүүд
3 хэмжээст байдлаар зүсэлт
үүсэх блокын тохиргоо
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
221
Generate 2D/3D section – командаар Generate Section/Elevation
харицах цонх нээгдэх ба уг цонхонд зүсэлтийг ямар хэлбэрээр
харуулах тохиргоог хийнэ. 2D/3D – зүсэлтийн обьектыг 2
хэмжээст болон 3хэмжээст байдлаар
үүсгэхийг сонгоно.
Source Geometry – зүсэлтийн
обьектийн дүрсний тохиргоо хийх
Destination – блок үүсгэх эсэхийг
тохируулна.
Export to a file – Зүсэлтийг обьектыг
экспортлох
Section Settings – зүсэлт байгуулахаас
өмнөх тохиргооУУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
222
2 хэмжээст зүсэлтийн
обьект
3 хэмжээст зүсэлтийн
обьект
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
223
15. 3D Move – 3 хэмжээст орчинд обьектийг зөөх
16. 3D Rotate – 3 хэмжээст орчинд обьектийг дурын
тэнхлэгийн дагуу эргүүлэх
17. 3D Align – 3 хэмжээст обьектийг өөр 2 болон 3
хэмжээст биеттэй эсвэл ямар нэгэн цэгтэй
зэрэгцүүлэх. Зэрэгцүүлж буй обьектуудын хуулбарыг
үлдээх боломжтой.
18. 3D Mirror – Аль нэг хавтгайтай харьцангуй 3
хэмжээст обьектийг толин хувиргалт хийнэ.
19. 3D Array – 3 хэмжээст обьектыг тэгш өнцөгт болон
тойрог хэлбэрийн массив ашиглан олшруулах
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
224
Meshes - 2 ба 3 хэмжээст гадаргуу(каркас) үүсгэх
Draw/Modelling/Planer Surface командаар 2
хэмжээст гадаргууг үүсгэнэ.
Command: _Planesurf
Specify first corner or [Object] <Object>: - тэгш
өнцөгт гадаргуугийн эхлэлийн цэг эсвэл обьект
Specify other corner: - тэгш өнцөгт гадаргуугийн
диагнолын цэгийг оруулна.
Оbject – тэгш өнцөгт, тойрог, олон өнцөгт гэх мэт
битүү хүрээ үүсгэсэн үргэлжилсэн шулуун
обьектууд байна.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
225
Draw/Modelling/Meshes командуудыг ашиглан 2
болон хэмжээст гадаргууг/каркас/ үүсгэнэ.
2D Solid – хавтгай 4 өнцөгт зурах. Энэ хавтгай нь Х, У
хавтгайтай паралель байна.
3D Face – 1 хавтгай дээр үл орших оройнууд бүхий 3
хэмжээст обьектыг байгуулна.
Edge – талстыг ирмэгээр харуулах
3D Mesh – оройн цэгүүдийн координатаар дурын задгай
гадаргуугийн торыг байгуулна.
Command: _3dmesh
Enter size of mesh in M direction: - Х тэнхлэгийн дагуу
байрлах оройн тоо /2 – 256/УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
226
Enter size of mesh in N direction: - У тэнхлэгийн дагуу
байрлах оройн тоо /2 – 256/
Revolved Mesh – эргэлтийн гадаргуу үүсгэх.
Command: _revsurf
Current wire frame density: Surftab1=32 Surftab2=36
Select object to revolve: - эргэлтийн бие үүсгэх обьект
сонгох
Select object that defines the axis of revolution: - эргэлтийн
тэнхлэг сонгох
Specify start angle <0>: - эхлэх өнцөг оруулах
Specify included angle (+=ccw, -=cw) <360>: - обьектийн
эргэх өнцөг оруулах.УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
227
Tabulated Mesh – 2 хэмжээст обьектыг чиглүүлэгч
шугамын дагуу шилжих гадаргуу үүсгэх
Command: TABSURF
Current wire frame density: SURFTAB1=32
Select object for path curve: - 2 хэмжээст обьект сонгох
Select object for direction vector: - чиглүүлэгч
Чиглүүлэгч
Шилжих
обьект
Surftab1,
Surftab2=6 үед
Surftab1,
Surftab2=32үед
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
228
Ruled Mesh – холболтын гадаргуу үүсгэх
Command: _rulesurf
Current wire frame density: SURFTAB1=32
Select first defining curve: - холболтын эхний обьект
Select second defining curve: - холболтын 2 дахь гадаргуу
сонгох
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
229
Edge Mesh – ирмэгүүдээр гадаргуу үүсгэх
Command: _edgesurf
Current wire frame density: SURFTAB1=32
SURFTAB2=36
Select object 1 for surface edge: - гадаргуу
үүсгэх эхний ирмэг сонгох
Select object 2 for surface edge: - 2 дахь
ирмэг сонгох
Select object 3 for surface edge: - 3 дахь
ирмэг сонгох
Select object 4 for surface edge: - сүүлийн
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
230
Зарим 2 хэмжээст обьектуудад өндөр буюу
зузааныг өгч гадарга үүсгэх боломжтой. Үүний
тулд обьектоо сонгоод Properties/Thickness – д
зузааны утгыг оруулна.
Өндөр буюу
зузаан
Хавтгай дүрс
Нум
Тойрог
Хэрчим
Хэлбэрт шугам
Цэг
Цагираг
1мөрт техтУУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
231
Камераар бичлэг хийж харах.
View/Create Camera команд сонгож камерийн
байрлал, тусгалыг тохируулж өгнө. Камер
байрлуулсны дараа тусгалын сонголт нь:
? – тухайн зурагт байгаа камеруудын жагсаалт гаргах
Name – камерийг нэрлэх
Locatoin – камер байрлах цэгийг заах
Height – камерийн тусгал хамрах хүрээг заах
Target – камераар харах цэгийг оруулах
Lens – фокусын зайг тохируулах
Clipping – арын ба өмнөх зүсэгч хавтгайг байрлуулах
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
232
Камераа байрлуулсны дараа View/Motion Path
Animation команд сонгож бичлэг хийх тохиргоог
хийнэ.
Бичлэг хийх
камерийн замыг
Path командаар
заана.
Камерийн
тусгалыг Point
командаар заана.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
233
Frame rate (FPS) – хөдөлгөөний хурд. Секундэд
урсах кадрын тоо. /1-60/
Number of frames – хөдөлгөөнд оролцож байгаа
кадрын тоо
Duration – бичлэг үргэлжлэх хугацаа
Visual – харагдах байдлыг тохируулна.
Format – хөдөлгөөнт файлыг хадгалах төрөл
Resolution – Дүрсийн нягтралыг урт, өргөнөөр
илэрхийлэх
Corner Deceleration – хөдөлгөөний хурдыг сааруулах
Reverse – камерийн шилжилтийг буцааж ажлуулах
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
234
Бодит зураг үүсгэх.
View/Render/Render командаар цул биет болон
гадаргууг бодит зураг хэлбэрээр харна. Иймд
бодит зураг болгон харахын тулд тухайн
биетийн орчин болон материалыг өгсөн байх
шаардлагатай.
Render хэрэглслийн
мөр
Сонгосон обьектод материал сонгохдоо
View/Render/Materials командаар тохируулгыг
хийнэ.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
235
Toggle Display Mode
- үүсгэсэн
материалын харагдах
хэлбэрийг өөрчилнө.
Swatch Geometry –
материалын
өөрчлөлтийг харах
дүрсүүдийг өөрчлөх.
/цилиндр, бөмбөрцөг,
тэгш өнцөгт /
View/Render/Materials командаар нээгдэх харилцах
цонхны:
Checkered Underlay Off/On –
материалын өөрчлөлтийг
харуулах цонхонд дэвсгэр
өнгө оруулах
Create New Material
- шинээр материал
үүсгэх. Name –
цонхонд шинээр
үүсгэх материалын
нэрийг бичиж өгнө.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
236
Purge from Drawing
– өмнө үүсгэсэн
шаардлагагүй
материалыг
жагсаалтаас устгах
Indicate Materials in Use –
сүүлд ашиглагдсан
материалыг дахин дуудах
Apply Material to Objects –
сонгосон обьектод уг
материалыг өгөх
Remove Materials from
Selected Objects –
обьектод өгсөн
материалыг устгах
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
237
Material Editor – материалын сонголтонд засвар
хийх
Template – материалын тодорхой
төрлүүдээс сонгох.
Realistic, Realistic Metals төрлүүд
нь материалын физик шинж
чанарт тулгуурласан,
Advanced, Advanced Metals
төрлүүд нь илүү дэлгэрэнгүй
тохируулгыг хийх боломжтой.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
238
Ambient – хүрээлэн байгаа орчины
тохиргоо
Diffuse – сарнилтын тохиргоо
Specular – тусгалын тохиргоо
Shininess – өнгөлгөөний тохиргоо
Refraction index – хугарлын
индексийн тохиргоо
Translucency – тунгалагыг
тохируулах, метал обьектод
тохируулах боломжгүй.
Self – Illumination – обьектын
өөрийн гэрэлтүүлэлт
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
239
Diffuse map – сарнилтын тохиргоог
хийх
Wood – модны хээтэй
Marble – гантиг чулуун хээтэй
Texture – судалтай болгох буюу
сонгосон зурган гадаргуутай
болгох
Opacity – тунгалагыг тохируулах
Bump map – ойлтыг тохируулах
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
240
Материалын сонголтыг хийж дууссаны дараа
View/Render/Render команд сонгож бодит дүрслэл үүсгэнэ.
Render командаар нээгдэх харилцах цонх
Үүсгэсэн
бодит
зургийн
талаарх
мэдээлэл
Үүсгэсэн
бодит
зургийн
харагдах
байдал
Render команд сонгох бүрт шинэ бодит зургийн хувилбарууд
үүсэх ба уг Render харилцах цонхны
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
241
File/Save эсвэл File/Save As командын тусламжтай уг зургийг
зургийн файл болгон хадгалах боломжтой.
Бодит зургийн файлд дэвсгэр өнгө болон зургийг оруулахдаа
View/Named Views командаар нээгдэх View Manager
харилцах цонхны New команд сонгоно.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
242
Бодит зургийн файлд дэвсгэр өнгө болон зургийг
оруулахдаа View/Named Views командаар нээгдэх View
Manager харилцах цонхны New команд сонгоно.
View name – цонхонд
зургийн нэр өгнө.
Override Default
background – сонголтыг
идэвхижүүлж нээгдэх
Background харилцах
цонхноос Image
сонголтыг сонгож Browse
товчлуураар зургийнхаа
замыг зааж өгнө.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
243
Adjust Image – товчлуураар Adjust Background image
цонхонд зургийн байрлал, хэмжээ зэргийг тохируулж
өгнө.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
244
AutoCad програм дээр зурсан зургийг хэвлэх, хэвлэх
хэлбэр болон хэвлэх хуудасны тохиргоог хийх
Зургийг хэвлэхдээ дараах 2 төрлийн төхөөрөмжөөр
хэвлэнэ.
• Windows – ийн орчны Printer ашиглан хэвлэх. Энэ нь
ямарч хэрэглээний програмд тохирдог учраас хялбар
байдаг.
• Плоттер. Плоттер ашиглан хэвлэхийн тулд эхлээд
заавал таниулсан байх шаардлагатай. AutoCad програм
нь өөрийн плоттерийн сантай бөгөөд плоттерууд нь
рс3 гэсэн өргөтгөлтэй файл хэлбэрээр байна.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
245
Шинээр плоттер суулгахдаа:
• File/Plotter Manager команд сонгоход нээгдэх Plotters
харилцах цонхноос Add – A – Plotter Wizard команд
сонгоно.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
246
Нээгдэх Add Plotter – Introduction Page харилцах цонхны
Next товчлуур дарж Add Plotter – Begin харилцах
цонхонд шилжинэ.
My Computer – уг компьютерт байгаа плоттерийг суулгах
Network Plotter Server – сүлжээнээс плоттер суулгах
System printer –
Windows-д
суулгасан байгаа
принтерүүдээс
суулгах ба Next
товчлуур дарж
дараагийн алхамд
шилжинэ.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
247
Хэвлэх хэлбэр өөрчлөх – гэдэг нь хэвлэхдээ зураасны өнгө,
зураасны төрөл, зураасны өргөн зэргийг өөрчилж мөн
AutoCad програм суулгах үед дагалдаж суудаг стандарт
хэлбэрийн хүснэгтийг засварлах, эсвэл шинэ хэвлэх хэлбэр
нэмэхийг хэлнэ. Үүний тулд File/Plot Style Manager
командаар нээгдэх Plot Style харилцах цонх Add–A–Plot Style
Table Wizard команд сонгож Add Plot Style Table харилцах
цонхоноос Next товчлуур дарж шинэ хэвлэх хүснэгтийн
хэлбэрийг үүсгэнэ.
Өнгөнөөс хамаарсан
хүснэгтэн файл (*.ctb)
Нэрлэсэн хэлбэрийн
хүснэгтэн файл (*.stb)
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
248
Ctb төрөлтэй файл сонгоход нээгдэх Plot Style Table
Editor буюу хэвлэх хэлбэрийг засварлах харилцах цонх.
General – лавлах
мэдээллүүд болон зураасны
төрлийн ерөнхий
машстабыг өөрчлөх(Scale
Factor)
Table View – өнгөний
үзүүлэлтийг хүснэгт
хэлбэрээр харуулдаг.
Form View – өнгөний
үзүүлэлтийг карт хэлбэрээр
харуулдаг.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
249
stb төрөлтэй файл сонгоход нээгдэх Plot Style Table
Editor буюу хэвлэх хэлбэрийг засварлах харилцах цонх.
General – лавлах мэдээллүүд
болон зураасны төрлийн
ерөнхий машстабыг
өөрчлөх(Scale Factor)
Table View – хэвлэх
хэлбэрийг сонгох ба Normal
гэсэн сонголтоор ямар ч
өөрчлөлтгүй хэвлэгдэнэ.
Form View – хэвлэх төрөл
сонгох.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
250
Зураг хэвлэх цаасны хэмжээг тохируулах
File/Page Setup Manager команд сонгох
Layout/MouseII/File/Page Setup Manager команд сонгох
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
251
Уг командаар нээгдэх Page Setup Manager харилцах
цонхны Modify командаар нээгдэх Page Setup цонхнs
Printer/Plotter хэсэгт проинтер сонгоно.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
252
Paper Size – цаасны хэмжээг сонгоно.
Plot Area/What to plot - юу хэвлэхээ зааж өгнө.
Display – зөвхөн дэлгэцэнд харагдаж буй зураг
Extents – зургийн бүх элементийг багтаах
Layout – уг цонхонд харагдаж буй зураг
Window – зааж өгсөн тэгш өнцөгт хүрээн
доторхийг тус тус хэвлэнэ.
Plot Offset – зургийн захаас авах зайг тохируулна.
Plot Style Table – хэвлэх хэлбэр зааж өгнө.
Acad.ctb – өнгөтөөр хэвлэх
Monochrom.ctb – хараар хэвлэх бол
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
253
Shaded viewport options - хэвлэх байдлыг тохируулна.
Жнь: 3D объектыг каракас хэлбэрээр, биет байдлаар г.м
Plot Scale – хэвлэх машстабыг тохируулна.
Plot Options – хэвлэх тохиргоог хийнэ.
Plot in Background – дэвсгэр зураг хэлбэрээр
Plot Object Lineweigth – зургийг хэвлэхдээ
зураасны өргөнийг ялгах
Plot with Plot styles – хэвлэх хэлбэр ашиглах
Plot paperspace last – хэвлэх дарааллыг заах
Plot stamp on – зурагт бичлэг нэмэх
Drawing Orientation – зургийн хуудсыг хэрхэн байрлуулах
тохиргоо. /Хэвтээ, босоо г.м/
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
254
Дээрх тохиргоонуудыг хийсний дараа File/Plot команд
сонгож тухайн зургийг хэвлэнэ.
• Preview – товчлуур
дарж хэвлэх байдлыг
зургаа урьдчилан
харах горимд
шилжинэ.
• ОК – товч дарж
хэвлэнэ.
УУИС, Уурхайн технологийн профессорын баг S.CS205 Уурхайн зургийн автоматжуулалт. Л.Болор/H.MI13/
255