sfg2300 v3 public disclosure authorized...kalaja e gjirokastrës (figura 5) ngrihet mbi zonën e...
TRANSCRIPT
1
PLAN I MENAXHIMIT MJEDISOR E SOCIAL
Për “Rehabilitimin e zonës Qafa e Pazarit”
Qyteti i Gjirokastrës
Gusht 2017
SFG2300 V3P
ublic
Dis
clos
ure
Aut
horiz
edP
ublic
Dis
clos
ure
Aut
horiz
edP
ublic
Dis
clos
ure
Aut
horiz
edP
ublic
Dis
clos
ure
Aut
horiz
ed
2
Përmbajtja Hyrje .......................................................................................................................................................... 3
Përmbledhje ............................................................................................................................................... 3
Përdorimi i materialeve ........................................................................................................................ 14
Vend-ndodhja e nënprojektit, terreni, pejsazhi .................................................................................... 15
Mbetjet ................................................................................................................................................. 16
Analizë e ndikimeve mjedisore të mundshme ......................................................................................... 17
Aspekte të periudhës së ndërtimit: ....................................................................................................... 17
Materialet e ndërtimit ....................................................................................................................... 17
Cilësia e ajrit dhe zhurmat ............................................................................................................... 18
Gjeologjia dhe dherat ....................................................................................................................... 18
Gjenerimi i mbetjeve te ndertimit .................................................................................................... 19
.......................................................................................................................................................... 19
Këto mbetje mund të kene një ndikim visual negative nëse nuk menaxhohen korrektësisht. ......... 19
Habitat and biodiversity ................................................................................................................... 22
Aspekte të fazës së përdorimit: ............................................................................................................ 23
Përmbledhje e masave zbutëse të rekomanduara “Restaurimi i Zonës së Qafës së Pazarit në Gjirokastër”
.................................................................................................................................................................. 23
Masat për zbatim të PMMS ..................................................................................................................... 24
Forcimi i kapaciteteve .......................................................................................................................... 24
Reportimi e monitorimi........................................................................................................................ 24
Informimi dhe prezantimi ne publik .................................................................................................... 25
3
Hyrje
Ky nënprojekt është pjesë e investimeve që po realizohen në kuadër të projektit “Zhvillimi i Integruar
Urban e Turistik në Shqipëri” i financuar prej World Bank Group. Projekti synon të luajë një rol kyç në
orientimin dhe demostrimin e dobisë që kjo qasje inovative e integruar ka për zhvillimin rajonal dhe
mundësitë që krijon për adresimin e një sërë objektivash që janë edhe pjesë e Strategjisë Kombëtare për
Zhvillimin e Territorit.
Ky nënprojekt do të financojë rehabilitimin dhe restaurimin e rrugëve me kalldrëm, shesheve,
shkallëve, trotuareve, si dhe do të instalojë një sistem të mbrojtjes nga zjarri, kanalizimet për ujrat e
përdorur e ata të shiut, ndriçimin dhe rrjetet e komunimit në zonën e Qafës së Pazarit, në qendër të
qytetit të Gjirokastrës (Figura 1). Projekti Teknik për këtë ndërhyrje është përgatitur nga DEA studio,
financuar prej Fondit Amerikano- Shqiptar të Zhvillimit.
Figure 1: Pamje e zonës Qafa e Pazarit
Përmbledhje
Nënprojekti “Rehabilitimi i zonës së Qafës së Pazarit” zhvillohet në kuadër të projektit Zhvillimi i
Integruar Urban e Turistik në Shqipëri” i financuar përmes Marrëveshjes së Huasë ( të datës
13.12.2016) nënshkruar mes IBRD (World Bank Group) dhe Qeverisë Shqipërisë.
Në zbatimin e projektit Fondi Shqiptar i Zhvillimit është agjensia zbatuese, Ministria e Zhvillimit
Urban është ministria kyçe ndërsa ministri partnere janë: Ministria e Kulturës, Ministria e Mjedisit,
Ministria e Ekonomisë dhe zhvillimit të Turizmit.
Ky nënprojekt lokalizohet në një zonë kulturore të mbrojtur ndaj projekti teknik është vlerësuar e
miratuar rej Institutit të Monumenteve të Kulturës.
IMK që ka konsultuar ndërhyrjen në zonë edhe me ICOMOS, rekomandon që standartet e larta për
ndërhyrjen të respektohen siç janë prezantuar në projekt dhe që çdo ndryshim i qenësishëm të të
miratohet paraprakisht prej këshillit shkencor dhe këshillit kombëtar të restaurimit
Vëmendje e veçantë tërhiqet në lidhje m me bashkëpunimin e ngushtë që nevojitet me Agjensinë e
Shërbimeve Arkeologjike, meqenëse puna për përmirësimin e infrastrukturës nëntokësore mund të çojë
në gjetje ta papritura arkeologjike.
4
Një marrëveshje kuadër, një marrëveshje investimi dhe mirëmbajtje do të nënshkruhen mes FSHZH-së
dhe Bashkisë së Gjirokastrës që është edhe përfitues i këtij projekti
Referuar parimeve të Bankës Botërore, PZHIUT është një projekt i kategorisë B, çka në kontekst të
ndikimeve të tij mjedispre e socale do të thotë:
• Ndikimet e mundshme janë më të pranueshme e të kufizuara, të pakta, vetëm në vendin e
ndërhyrjes dhe sipas gjasave më të kthyeshme se projektet e kategorisë A
• Masat e adresimit të ndikimeve janë lehtësisht të projektueshme dhe zbatueshme
Të njëjtat parime janë të vlefshme edhe për nënprojektin e “Rehabilitïmit të zonës Qafa e Pazarit”
Përshkrim i situatës
Gjirokastra, e vendosur në luginën e lumit Drinos në jug të Shqipërisë, zbukurohet nga një seri
shtëpishë të mrekullueshme dykatëshe të ndërtuara kryesisht gjatë shekullit të 17-të. Qyteti ka edhe një
Pazar, një xhami të shekullit të 18-të dhe kisha të së njëjtës periudhë. Gjirokastra është njëra prej
qendrave të rëndësishme të jugut të Shqipërisë.
Qyteti është i vendosur në faqen verilindore të Malit të Gjerë, që karakterizohet nga një vegjetacion i
rrallë (Figura 2,4), çka lejon ujërat e shiut të rrjedhin lirshëm drejt qytetit, ndërkohë që edhe vetë qyteti
është pasur në rrjedhje të vogla.
\
Figure 2: Pamje e Malit të Gjerë parë nga qyteti
5
Figura 3: Pamje satelitore e Qafës së Pazarit
6
Figura 4: Vendndodhja e qytetit të Gjirokastrës në territorin shqiptar
Kalaja e Gjirokastrës (Figura 5) ngrihet mbi zonën e Qafës së Pazarit në anën jugperëndimore.
Fortifikimet e para u ngritënmbi këtë kodër shkëmbore gjatë shekujve të 12-të e 13-të, ndërkohë që me
kalimin e kohës Kalasë i janë shtuar elementë të tjerë ndër të cilët edhe tuneli i trashëguar prej
periudhës së regjimit komunist që çan përmes shkëmbijve nën kala për lidhur anën jugore me atë
veriore të saj. I gjithë ky kompleks ka potencialin për të qenë një destinacion turstik mjaft tërheqës.
Figure 5: Pamjes e kalasë së Gjirokastrës
7
Për më tepër, Gjirokastra ka një numër të madh shtëpishë historike në shumë prej të cilave ofrohet
mundësia apo janë shndërruar në njësi pritëse e akomodimi (Figure 6).
Figure 6: Lagje historike në Gjirokastër
Pazari i Gjirokastrës është krijuar si një tërësi tregëtimi dhe zejtarie në shekujt 18 e 19-të dhe mban
vlera të shumta e unike historike, arkitekturore e urbane. Ai ka luajtur, e ende ka, një rol të rëndësishëm
socioekonomik për qendrën historike të qyytetit të Gjirokastrës. Pozicioni i tij në qendër të qytetit,
zgjatimi kompozicional e arkitektonik – aspektet dekorative, etj, i japin kompleksit një rëndësi të
veçantë për atë çka përfaqëson në gamën e tregjeve në tradicionale në Shqipëri. Pazari është një
monument kulturor i mbrojtur dhe konsiderohet si një nga elementët më të rëndësishëm të qytetit që u
shpall pjesë e trashëgimi kultutore botërore prej UNESCO-s në korrik 2005.
Pazari është i shtrirë në një formë radiale, që daton prej shekullit të 17-të dhe krijon një lidhje organike
mes zonave të banuara përreth. Prej rrugës kryesore të Pazarit dalin katër rrugë të tjera, secila në
shërbim të lidhjes me zonat rezidenciale.
Pazari i vjetër është ende një qendër tregtare e shoqërore e qytetit të vjetër, megjithëse zona të reja të
qytetit kanë tërhequr tashmë një pjesë të madhe të aktivitetit tregtar apo biznesit, Pazari dhe shtëpitë
karakteristike që e rrethojnë vazhdojnë të jenë pjesë e rëndësishme e jetës së qytetit. Disa prej banesave
në zonën përreth, megjithëse në nivele të ndryshme mirëmbajtje, janë të hapura për publikun. Shtëpitë
tradicionale përfshijnë Shtëpia Çabej, Shtëpia Kadare, Shtëpia Topulli e Shtëpia e Skendulatëve. Gjatë
shekullit të kaluar kalldrëmi dhe trotuaret tek Qafa e Pazarit kanë pësuar ndryshime e modifikime të
vazhdueshme. Por, që prej viteve 1970 – 1980-të asnjë veprim për restaurimin e tyre nuk është
ndërmarrë dhe kalldrëmi i gurtë ka pësuar rënie të cilësisë (Figura 7).
8
Figura 7: Situata aktuale e disa zonave ku do të ndodhin ndërhyrje të projektit
Përsa i përket infrastrukturës egzistuese, rrjete të tilla si ai elektrik apo i telekomunikacionit, sistemi i
largimit të ujrave të përdorur apo të shiut, mund të thuhet se ato janë largë të qenit të përshtatshëm për
të përballuar zhvillimet e qytetit sidomos ato me karakter turistik ndaj ndërhyrjet për përmirësimin e
këtyre rrjeteve dhe rritjen e kapacitetit të tyre janë të domosdoshme.
Projekti teknik, përfshirë pjesët për Qafën e Pazarit, që do të financohet nga Grupi i Bankës Botërore,
është kontraktuar prej Fondit Shqiptaro-Amerikan të Zhvillimit, duke pasur si përfitues Bashkinë e
Gjirokastrës. Projekti është përggatitur prej kompanisë Dea Studio në periudhën Tetor – Dhjetor 2016
dhe që prej asaj periudhe është riparë e përmirësuar në mënyrë të vazhdueshme.
Një plan prej projektit teknik është prezantuar më poshtë në figurën 8.
9
Figura 8: Plan prej projektit teknik
Ndërhyrja në kuadër të këtij projekti konsiston në:
- Restaurimin e kalldrëmeve me gurë, trotuareve, shesheve e shkallëve brenda zonës së synuar
prej projektit,
- Rehabilitimi i rrjetit inxhinjerik,
- Ndërtimi i sistemit të mbrojtjes nga zjarri,
- Sistemi i furnizimit me ujë,
- Sistemi i largimi të ujrave të përdorur,
- Sistemi i largimit të urjave të shiut
- Ndërtimi i rrjetit të ndriçimit në zonat e rehabilituara
Kalldrëmi i gurtë përgjatë rrugëve të zonës së Qafës së Pazarit është shtruar gjatë viteve 70-të.
Motivet e krijuara nëër të me gurë me ngjyrë më të çelët imitojnë motive të njohura tradicionale të
10
zonës që përdoren në endjen e qilimave. Disa ndërhyrje të kufizuara e pa plan të qartë janë kryer
gjatë gjithë kësaj periudhe me qëllimin e zëvendësimit të gurëve të dëmtuar apo restaurimin e
pjesëve të degraduara.
Sistemi i furnizimit me ujë
Projekti parashikon instalimin e tubave për furnizimin me ujë në të dyja anët e rrugëve, nën trotuare.
Tubat do të furnizojnë secilën ndërtesë me ujë prej rrjetit kryesor të furnizimt të qytetit. Aparate
matës do të instalohen në secilën ndërtesë. Pikat e lidhjes me sistemin e furnizimit do të bëhen në
tubacionin kryesor egzistues që del prej depos të vendosur në Kala.
Sistemi i mbrojetjes nga zjarri
Projekti parashikon gjithashtu një sistem mbrojtje nga zjarri të vendosur paralel me sistemin e
furnizimit me ujë nën trotuar. Hidrantët gjithashtu janë parashikuar të vendosen ne muret e secilës
ndërtesë.
Sistemi për largimin e ujrave të përdorur
Projekti parashikon 5 pika për mbledhjen e ujrave të përdorur të ndërlidhur me tuba (figura 18) pesë
kolektorë shkarkimi si dhe disa puseta të reja në varësi të nevojave në terren. Linjat e reja do të
instalohen përgjatë rrugëve ku janë në përdorim tubacione të tipit HDPE.
Sistemi për largimin e ujrave të shiut
Mbledhësit kryesorë për largimin e ujrave të shiut do të vendosen nën sipërfaqen e rrugës, paralel
me tubacionet për largimin e ujrave të përdorur. Pusetat e ujëmbledhësve për ujrat e shiut do të
instalohen në linjat e kanalizimeve në të dy anët e rrugës. Tubacionet për largimin e ujrave të shiut
do të lidhen me sistemin kryesor të kanalizimeve të qytetit ku ka një tubacion betoni me diametër
100 cm. Pusetat do të kenë dimensionet 70 x 40 dhe një thellësi prej 100 cm.
Ndriçmi dhe linjat e telekomunikacionit
Projekti teknik parashikon gjithashtu vendosjen e paneleve elektrike, linjave e kabinave si si dhe
shtrimin e linjave për internetin dhe telefoninë.
Rehabilitimi i shesheve
Ndërhyrja e projektit konsiston gjithashtu në rehabilitimin e shesheve të shpërndarë në zonën e
projektit. Ndërhyrja do të jetë e veçantë për secilin shesh. Një listë e prezantim i shesheve në të cilët
do të ndërhyet prezantohen në projektin teknik (Figura 8).
Sheshi 1: mbjellje bari, pastrim i mbetjeve, mbjellje pemësh, ndërtimi i shkëllave të reja dhe i
trotuarit (Figura 9). Sipërfaqja e përgjithshme e ndërhyrjes në këtë shesh është 80 m2.
11
Figura 9: Situata aktuale tek sheshi 1
Sheshi 2: pastrim dhe rehabilitim i pusit egzistues, vendosja e një vendqëndrimi për biçikleta,
vendosja e koshave për hedhurina, stola, rehabilitimi i shkallëve, mbjellje pemësh dhe bari (figura
10). Sipërfaqja e përgjithshme e ndërhyrjes në këtë shesh është 147 m2.
Figura 10: Situata aktuale në sheshin 2
12
Sheshi 3: Ky shesh shënon nëj pikë orientuese për zonën. Sheshi ku rritet rrapi (Platanus) thuajse
100 vjeçar ka shërbyer si një vend për mbledhjen e banorëve për disa dekada (figura 11). Ndërhyrja
parashikon mbjelljen e luleve dhe pemëve, restaurimin e murit që rrethon rrënjët e rrapit,
zëvendësimin e kalldrëmit si dhe instalimin e koshave për hedhurinat. Sipërfaqja e përgjithshme e
ndërhyrjes në këtë shesh është 224 m2.
Figura 11: Situata aktuale në sheshin 3
Sheshi 5: Ky shesh ndodhet në hyrje të qafës së Pazarit nga ana jugore dhe e lidh atë me sheshin
Çerçiz Topulli, që është një ndër sheshet qëndrorë të qytetit (Figura 12). Ndërhyrja konsiston në
instalimin e vendqëndrimit për biçikleta, stola druri dhe kosha për hedhurinat, restuarim të asfaltit
dhe të kalldrëmit. Sipërfaqja e përgjithshme e ndërhyrjes në këtë shesh është 223 m2.
Figure 12: Situata aktuale në sheshin 5
13
Sheshi 6: Ky është një shesh i vogël që shenjon sipërfaqjen përreth një peme Magnolia (Figure 13).
Ndërhyrja do të jetë: ndërtimi i një çezme publike, mbjellja e luleve rreth pemës dhe njëkohësisht
rregullimi i murit mbajtës për rrënjët e pemës. Sipërfaqja e përgjithshme e ndërhyrjes në këtë shesh
është 40 m2.
Figura 13: Situata aktuale në sheshin 6
Sheshi 7: Ky shesh ndodhet përgjatë rrugës që ngjitet në kala (Figura 14). Ndërhyrja qëndron në
mbjelljen e pemëve, zëvendësimin e kalldrëmit dhe vendosjen e koshave për hedhurinat. Sipërfaqja
e përgjithshme e ndërhyrjes në këtë shesh është 209 m2.
Figura 14: Situata aktuale në sheshin 7
14
Përdorimi i materialeve
Para fillimit të ndërtimit, projekti parashikon (në tabelën e sasirave), studime e analiza të materialeve,
në mënyrë që të gjykohet drejtë përdorimet e tyre në këtë projekt, të tilla si: (i) analizë e rërës dhe
zhavorit që do të përdoret në ndërtim; (ii) analizë e zonave përreth prej nga do të nxirren materialet
mbushës që do të përdoren për ndërtim.
Kontraktori, para fillimit tw punimeve do tw angazhojw njw specialist gjeolog – kimist and njw
specialist minierolog me qwllimin e identifikimit tw guroreve tw licensuara qw mund tw sigurojnw
materialin e kwrkuar. Rezultate nxjerra prej tyre do tw shqyrtohen prej supervizorit/FSHZH-sw qw do
tw duhet tw miratoje vendimin e kontraktorit pwr gruroren qw do tw shfrytwzohet.
15
Informacion bazë për mjedisin dhe tematika sociale
Vend-ndodhja e nënprojektit, terreni, pejsazhi
Nënprojekti adreson zonën e qytetit të Gjirokastrës. Treguesit klimaterikë aktualë të zonës së projektit
janë ato karakteristikët për një qytet të klimës mesdhetare. Gjirokastra është pozicionuar në jug të
Shqipërisë e rrethuar prej malesh në anën Lindore e atë perëndimore. Terreni është i larmishëm por
kryesisht kodrinor. Gjirokastra është e njohur edhe me etiketimin qyteti i ndërtuar mbi gur. Gjirokastra
u shpall pjesë e trashëgimisë kulturore të botës prej UNESCO-s në korrik 2005.
Klima, Hidrologjia dhe Burimet ujore
Klima e zonën është tipike e zonave kodrinore mesdhetare. Gjirokastra ngrihet brenda pellgut
ujëmbledhës të lumit Drino me shira të bollshëm që arrijnë sasinë e 2000 mm në vit. Pellgu ndikohet
prej dy lumenjsh Drinos dhe Vjosës, që është një ndër lumenjtë me shtratin më të gjerë në Ballkan.
Drino është degëzimi më i madh që del prej Vjosës, ndërkohë që siç u përmend Qyteti dhe e gjithë zona
përreth janë të pasura në burime ujore falë rrjedhave të shumta që pasurojnë mallet përreth. Ky fakt e
bën instalimin e një sistemi për largimin e ujrave të shiut, që do të mënjanonte përmbytjet, një prioritet
për qytetin nqë adresohet përmes këtij projekti.
Sistemi aktual i largimit të ujrave funksionon përmes kanalizimesh në qytet që shërbejnë edhe si gropa
septike. Pika kryesore e mbledhjes për ujrat e përdorur është e pozicionuar pranë sheshit nr 5 në sheshin
Çerçiz Topulli.
Gropa septike janë krijuar pranë çdo ndërtese dhe mundësojnë njëfarë filtrimi paraprak para se të
bashkohen në kanalizimin kryesior të qytetit.
Flora, Fauna dhe Habitati Natyror
Nuk wshtw parashikuar ndikim nw pemwt nw zonwn ku do tw ndwrhyet. Nw dy raste wshtw
parashikuar qw muri mbatjtws pwr terrenin ku janw mbjellw pemw tw restaurohet, por nuk parashihet
ndonjw ndikimwn nw vetw bimwt.
Nuk ka prani speciesh të rrezikuara apo në mbrojtje të florës e faunës në zonën e adresuar prej projektit,
meqenëse kemi të bëjmë me një zonë dendurisht të banuar. Në zonat e afërta jashtë qytetit të
gjirokastrës ka një larmi speciesh, por hapsira që preket nga projekti nuk paraqet probleme në këtë
kontekst.
Rrethinat jashtë qytetit karakterizohen nga një vegjetacion i shumëllojshëm i klasifikuar në 4 breza
fitoklimatikë falë terrenit të larmishëm. Llojet variojnë prej shkurresh tek pishat, lisi e bimët mjeksore
në lëndinat malore. Brigjet e lumit Drino janë gjithashtu të pasura me lloje të ndryshme që variojnë nga
shelgjet, dëllinjat apo pemë frutore të egra.
Speie të ndryshme të faunës gjithashtu janë gjetshëm jashtë qytetit. Ndër ta do të veçnim mamalë të
vegjël apo troftën dhe lloje të tjera peshku që popullojnë lumin Drino.
Cilësia e ajrit
Zona e projektit është e vendosur në qendër të qytetit që preket nga një trafik i rënduar e që shkakton
ndotje të shtuar të ajrit. Gazrat e prodhuar prej motorëve të makinave janë ndotësi kryesor i ajrit
meqenëse qyteti nuk ka ndonjë njësi të industrisë së rëndë të vendosur në afërsi të qytetit.
16
Megjithëse mund të thuhet se ndotja e ajrit ka pësuar një rënie krahasuar me periudhën e fillim viteve
90-të (periudha e rënies së regjimit diktatorial në Shqipëri) për shkak të mbylljes së njësive industriale
ka një rritje të ndjeshme të gazrave të makinave që janë shtuar mjaft gjatë viteve të fundit, e që në një
masë të madhe janë të vjetra e të përdorura.
Projekti nuk pritet të ketë ndonjë ndikim të rëndësishëm në trafik e si rezultat as në cilësinë e ajrit në
nivel qyteti.
Gjithësesi, nëse zona e ndërhyrjes në të ardhmen do të jetë vetëm për këmbësorë dhe zgjidhje të tjera do
të sigurohen për banorët pas përfundimit të punimeve përmes një menaxhimi të ri urban të qytetit ky do
të jetë një zhvillim pozitiv për cilësinë e ajrit.
Gjeologjia dhe dherat
Projekti lokalizohet në një zonë urbane. Punimet do të përqendrohen në kalldrëmet egzistuese të
rrugëve. Gjirokastra karakterizohet prej rrugësh me pjerrësi të madhe, e kjo do të kërkojë që kontraktori
të zbatojë masa shtesë në lidhje me materialet e punës, të vendosë shenja paralajmëruese dhe ti rrethojë
ato me rrjeta mbajtëse të përshtatshme për parandaluar rrëshkitjet.
Mbetjet
Bashkia e Gjirokastrës shfrytëzon një landfill jo sanitar të vendosur në veriperëndim të qytetit në një
largësi prej 1.6 km. Ky landfill, që përdoret për mbetjet urbane, është lehtësisht i arritshëm. (Figura 15).
Ky landfill wshtw edhe vendi i depozitimit tw mbetjeve tw ndwrtimit, por kontraktori do tw mbesw nw
komunikim tw vazhdueshwm me Bashkinw pwr gjetjen e zgjidhjeve tw pwrshtatshme tw kwtij
problemi. Ne shpresoj qw njw pjesw e madhe e materialit do tw rishfrytwzohet pwr qwllime tw tjera
nga bashkia apo qytetarw privatw.
17
Figura 15: Vendndodhja e landfillit ekzistues (shenjuar me kuqe)
Analizë e ndikimeve mjedisore të mundshme
Rehabilitimi i Qafës së Pazarit në Gjirokastër nuk pritet të ketë ndikime domethënëse në mjedis dhe ato
ndikime që mund të kihen mund të adresohen lehtësisht përmes praktikave të kujdesshme në ndërtim
dhe masave të përshtatshme për ruajtjen e mjedisit, që përshkruhen në Planin e Menaxhimit Mjedisor
(Kujdesi dhe Monitorimi) në vazhdim.
Ndikimet mjedisore që shoqërojnë projektin janë përshkruar për periudhën e parandërtimit, të ndërtimit
e më tej për periudhën e shfrytëzimit të objektit.
Aspekte të periudhës së ndërtimit:
Materialet e ndërtimit
Gurët e kalldrëmit do të regjistrohen e ripërdoren në një masë maksimale prej 80%, siç edhe tregohet në
specifikimet teknike. Rrugët e kalldrëmta të kësaj zone kanë formën e një kurrizi peshku, çka do të
thotë se janë më të ngritura në mes dhe më të ulëta në anë me një kënd pjerrësie që varion në 1.5 – 2 %.
Përmasat e gurëve do të përdoren variojnë n trashësi nga 7.5 – 8 cm e shkojnë në një thellësi deri 20
cm, po kaq do të jetë gjatësia e tyre, ndërkohë që gurët për linjën e mesit të rrugës janë më të mëdhenj.
Kanalet ujëpërcjellës në anë të rrugëve do të bëhen me çimento. Gjithashtu do të përdoret rërë. Një
kusht i veçantë i punimeve do të jetë që moti para vendosjes së gurëve duhet të ketë qenë i thatë e pa
reshje për të paktën 20 ditë.
18
Guri dhe rëra pritet që të merren prej pikash nxjerrje në zonën përreth, pasi një analizë e hollësishme
për përshtatshmërin e përdorimit të tyre të jetë kryer. Hulumtimi pwr gjetjen e guroreve tw
pwrshtatshme wshtw parashikuar prej kontratws, ndwrkohw qw do tw mbesw njw kwrkesw e
detyrueshme miratimi zyrtar apo licensa e vlefshme e shfrytwzimit dhe pwrpwrdimir prej gurores sw
licensuar.
Gjatë këtij projektit rehabilitues nuk do të përdoret asfalt. Punimet do të konsistojnë kryesisht në
përmirësim të kalldrëmit egzistues dhe trotuareve, zëvendësism i ndriçimit, përmirësim të sistemit të
largimit të ujrave të përdorur apo të shiut, instalim i sistemit të mbrojtjes nga zjarri, krijimi i disa
shesheve për pushim, mbjellje pemësh, shkurresh dekorative e lulesh. Nuk wshtw parashikuar parerje e
ndonjw peme.
Cilësia e ajrit dhe zhurmat
Aktviteti i ndërtimit, përfshirë ndërtimin dhe transportin për dhe nga vendi i ndërtimit, mund të
shkaktojnë ndotje duke ndikuar përkohësisht cilësinë e ajrit në zonë gjatë kohës së ndërtimit.
Zhurma gjatë ndërtimit do të jetë pasojë e aktivtetit për ngarkim e shkarkim të mjeteve që bëjnë
transportin e materiali. Nuk pritet të përdoret ndonjë makineri e rëndë gjatë ndërtimit (meqenëse nuk do
të ketë gërmime, etj.,) por pritet përdorimi i makinerive të lehta për hapjen e kanaleve, instalimin e
tubacioneve të largimit të ujrave, etj.
Qëllimi i kësaj ndërhyrje është të promovojë trashëgiminë kulturore përmes rehabilitimit të
infrastrukturës egzistuese. Punët që lidhen me këtë ndërhyrje do të ndjekin një rrjedhë veprimi e masa
të veçanta që janë këshilluar prej Ministrisë së Kulturës në lejen e dhënë për këtë ndërhyrje. Ndwrhyrja
adreson nevojën për mbrojtje e trashëgimisë kulturore të qytetit çka edhe pasqyrohet nw projektin
teknik dhe nw kwtw dokument.
Për më tepër, në këtë PMMS parashikohet që në rast të gjetjes së objekteve gjatë punimeve gjithçka do
të ndërpritet e organizatat përgjegjëse do të njoftohen menjëherë në linjë me procedurat kombëtare.
Gjeologjia dhe dherat
Ndikimet në gjeologji dhe terren gjatë këtij projekti parashikohen të jenë të kufizuara.
Qëllimi i punimeve të rehabilitimit është forcimi i bazës së rrugë dhe përforcimi me materiale më
cilësore.
Përderisa baza e rrugës është e stabilizuar dhe punimet do të konsistojnë në përmirësimin e sipërfaqes
së rrugës, të sistemit të kanalizimeve, instalimin e ndriçimit dhe ssitemit të mbrojtjes nga zjarri, mund të
ketë ndikime të përkohshme në tokë, të tilla si depozitimi i papërshtatshëm i materialeve për tu hedhur,
maganizim i papërshtatshëm materialesh, menaxhimi dhe perdorimi i tyre, rrjedhje aksidentale gjatë
lidhjeve që do të realizohen mes sistemit egzistues të largimit të ujrave dhe rrjetit të ri të tubacionit.
19
Gjenerimi i mbetjeve te ndertimit
Gjatë zbatimit të punimeve, me zevendësimin e gureve te kalldremit, do te krijohet nje sasi mbetjesh.
Mbetjet e krijuara do te konsistojne ne mbetjet e dala nga pastrimi i sheshit te projektit, largimi i
inerteve, dherave. Një pëtrgjigje më e artë për këtë te,matikë do të prezantohet në planet e punës së
kontraktorit, i cili në bashkwpunim me Bashkinë do të duhet të adresojë këtë çëshjte në kontekst të
nevojave të lëvizjes së qytetarëve dhe trafikut. Këto mbetje mund të kene një ndikim visual negative
nëse nuk menaxhohen korrektësisht.
Hidrologjia, ujerat siperfaqesore dhe nentokesore
Projekti parashikon instalimin e nje sistemi kullimi e largimi ujrash të përdorur nën sipërfaqen me
kalldrem, në anët e rrugës si e vetmja zgjidhje fizibël. Kjo është nje shtese e sistemit ekzistues te
kanalizimit, i cili nuk e ka kapacitetin e nevojshëm për komunitetin në rritje. Ky system do te shërbeje
për mbledhjen e ujrave të shiut dhe atyre të përdorura nga sistemi ekzistues i shtepive dhe bizneseve
përgjate rruges e duke i transferuar ato tek sistemi ekzistues i kanalizimit të qytetit, tek sheshi Çerçiz
Topulli (figura 16)
Figure 16: Location of the Cerciz Topulli square
Sistemi aktual përdor puseta që mbledhin ujrat e përdorura në sistemin e kullimit të ujrave të qytetit.
Mbledhësit kryesorë për largimin e ujrave të shiut do të vendosen nën sipërfaqen e trotuareve. Projekti
parashikon ndërtimin e pesë kolektorëve shkarkues si dhe puseta të reja sipas nevojave të imponuara
nga terreni. Pusetat do të kenë dimensionet 70 x 40 dhe një thellësi prej 100 cm. Linjat kryesore do të
përdorin tuba të tipit HDPE.
Pika e grumbullimit dhe kullim dhe sistemi i mbrojtjes nga zjarri do të jetë linja kryesore e qytetit që nis
nga rezervuarët e ujit pranë Kalasë.
20
Sistemet do të shkarkojnë në puseta të veçanta. Sistemi i ujrave të shiut, që do të jetë një sistem i ri, do
të shkarkojë në lumin Drino, ndërsa ujrat e përdorur do ti bashkohen sistemit të qytetit (Figura 17 dhe
18). Ndërtimi i sistemit të shkarkimit dhe pusetave të tij do të ofrojnë një ndarje bazike të prurjeve të
ngurta të urjave të shiut, përndryshe nuk do të ketë ndonjë sistem përpunimi.
Figura 17: Skicë e sistemit të largimit të ujrave të përdorur
Linja kryesore për ujrat e përdorur
Linja dytësore për ujrat e përdorur
Pusetë rrethore për ujrat e përdorur
Pusetë katrore për ujrat e përdor
21
Figura 18: Skicë e sistemit të largimit të ujrave të shiut
Nuk parashikohet të ketë ndikime negative në ujrat sipërfaqësore dhe nëntokësore, përveçse
përmirësimi i situatës aktuale dhe parandalimi i përmbytjeve si pasojë e mbingarkesës me rreshje.
Meqenëse sistemi i ujrave të përdorur është egzistues dhe do të rehabilitohet, nuk u morën në kosideratë
zgjidhje alternative.
Linja kryesore për ujrat e shiut
Linja dytësore për ujrat e shiut
Pusetë rrethore për ujrat e shiut
Pusetë katrore për ujrat e shiut
22
Habitat and biodiversity
. Per vete tipin e punimeve qe do te kryhen, nuk parashikohet te kete ndikime negative mbi habitatet
natyrore dhe biodiversitetin. Nuk do të ketë prerje të pemëve egzistuese.
Lloji i ri i bimësisë që do të mbillet në kuadër të këtij projekti konsiston në vegjetacion autokton të
llojeve si vijon:
Lloji i pemës Sasia
Acacia mimosa dealbata ‘pendula’ 1
Prunus dulcis 2
Cydonia ablanca 1
Ficus carica 1
Cercis siliquastrum 7
Tilia grandifolia 4
Prunus domestica 1
Cercis avium 1
Cupressus sempervirens 4
Laurus nobilis 1
Morus alba 1
Juglans nigra 1
Genista tinctoria L 44
Buxus sempervirens 56
Jasminum officinale 4
Syringa vulgaris 1
Malva Abutilon 32
Rosa centifolia 20
Iris germanica 20
Iris germanica 20
Hydrangea macrophylla 53
Grass (Ever Green) (m2) 900
Komuniteti lokal dhe ndikimet social-ekonomike
Gjatë fazës së ndërtimit do të ketë ndikim në aktivitetet sociale dhe bizneset e vogla të pozicionuara
përgjatë zonave ku do të ndërhyet në vazhdën e këtij projekti. Rekomandohet që punimet të mos
zhvillohen gjatë kohës kur është edhe fluksi më i madh i pushuesve, e që i përkon periudhës Korrik –
Gusht.
Ndikime pozitive që priten përfshijnë, por nuk kufizohen në:
- Përmnirësim të cilësisë së jetës përmes një infrastrukture më të mirë (ndriçim, largim ujrash të
përdorura, linja komunikimi, mbrojtje nga zjarri, etj.)
- Përmirësim i karakterit estetik të zonës falë ndërhyrjeve në rrugë e trotuare.
- Më shumë gjelbërim falë mbjelljes së një numri të madh pemësh dhe bari
- Më shumë tërheqje për turistët e huaj
23
Nuk do të ketë shpronësim apo risistemim për shkaqe të zbatimit të projektit.
Punimet do të zhvillohen në terren që është pronë shoqërore dhe asnjë pronësi private nuk do të
ndikohet. Marrëveshje mirëkuptimi me pronarë të banesave përreth zonave ku do të kryhen punime do
të arrihen verbalisht apo në formë të shkruar mes personave të prekur dhe bashkive.
Aspekte të fazës së përdorimit:
Gjatë fazës së përdorimi pritet të ketë ndikime minimale në mjedis.
Te gjitha ndikimet e parashikuara te ndodhin gjatë kësaj faze, përfshirë kushte ekstreme të motit dhe
katastrofa natyrore, janë detajuar në Planin e Menaxhimit Social dhe Mjedisor
Përmbledhje e masave zbutëse të rekomanduara “Restaurimi i Zonës së
Qafës së Pazarit në Gjirokastër”
Në vijim të ndikimeve të identifikuara në tabelën e Planit të Menaxhimit Social dhe Mjedisor dhe
masave zbutëse korresponduese, më poshtë po theksojme masat zbutese që konsiderohen më të
rëndësishme për shkak të specifikave te projektit dhe janë rezultat i punës së kryer për përgatitjen e këtij
plani prej specialistëve të FSHZH-së:
- Mbetjet (riciklim dhe largim)
Përderisa një nga ndikimet e këtij projekti janë mbetjet e ngurta që prodhohen gjatë
pastrimit të vendit ku do të punohet dhe heqjes së gurëve që nuk do të mund të
ripërdoren, është thelbësore që përpara fazës së ndertimit të ndërmerren veprime në
bashkëpunim me Bashkinë Gjirokastër dhe aktorë të tjerë që kryejnë aktivitete të
ngjashme, ose që kanë nevoje per material guri, si dhe ne bashkepunim me Ministrine e
Kultures, per riciklimin e ketyre materialeve. Mbetjet e ngurta që nuk mund të
riciklohen, do të largohen në lendfillin më të afërt, sipas përcaktimit nga Bashkia
Gjirokastër.
- Gjetjet rastësore të objekteve me interes kulturor dhe historik
Në përputhje me ligjin shqiptar, në rast të gjetjeve rastësore gjatë gërmimeve dhe
punimeve të përgjithshme, punimet duhet të ndalojnë menjëherë, zona do të sigurohet
dhe do të njoftohen autoritetet përgjegjëse brenda 3 ditëesh. Autoritetet do të kenë 15
ditë kohë për t’u përgjigjur dhe për të detajuar masat që do të merren për të vazhduar me
punimet. Gërmimet gjatë fazës së ndërtimit do të supervizohen nga arkeologet e Institutit
të Monumenteve të Kulturës.
- Menaxhimi i trafikut/aksesi për komunitetin lokal gjatë aktiviteteve të ndërtimit
Vëmendje e veçantë duhet t’i kushtohet menaxhimit të punimeve me qëllim që të mos
bllokohen rrugët këmbësore, veçanërisht për popullsinë lokale dhe bizneset. Masat
përfshijnë kryerjen e punimeve vetëm në një anë të rrugës për së gjati dhe lejimin e
kalimit për banorët në anën tjetër të rrugës.
Për sa i përket materialeve të ndërtimit, kontraktori, për shkak të formimit gjeografik
tipik, duhet të marrë masa të veçanta për mbrojtjen e qytetarëve dhe komunitetit dhe
24
shmangien e rrëshkitjeve të materialeve të tilla si guri, çakulli e rëra si dhe të vendosë
shenjat përkatëse e rrjeta mbrojtëse.
Me qëllim që të evitohen ndikimet mbi komunitetin lokal, punimet do të zbatohen jashtë
sezonit turistik, pra jashtë periudhës Korrik-Gusht.
Lumi Drino rrjedh në anë të rrugës nacionale pranë Gjirokastrës e duhet bërë kujdes i
veçantë që të shmangen hedhjet e mbetjeve të gurta në lumë apo çfarëdo sipërfaqje
ujore, (aksidentalisht ose jo). Monitorim i vazhdueshëm nga FSHZH, Bashkia e
supervizori i punimeve është i nevojshëm për të siguruar respektimin e këtij rregulli.
Masat për zbatim të PMMS
Gjithë masat zbutëse të listuara në tabelën e PMMS-së në fund të këtij dokumenti do të monitorohen
gjatë zbatimit të punës
Fondi Shqiptar i Zhvillimit do të jetë autoriteti kontraktues për zbatimin e këtij nënprojekti, që
financohet nga Banka Botërore. Përgjegjësitë e FSHZH-së gjatë zbatimit të projektit mes të tjerash
përfshijnë respektimin e kritereve të përcaktuar në Planin e Menaxhimit Mjedisor e Social. Njësia e
FSHZH e përbërë nga specialistë mjedisi e socialë do të monitorojë punën në bazë javore dhe do të
mbajë të dhëna të organizuara për secilën vizitë për mënyrën se si po zbatohen rregullat e përcaktuara.
Njësia e Mjedisit në FSHZH do të përgatisë raport mjedisor të përmuajshëm për ngritjen e problemeve
të hasura gjatë vizitave si dhe me rekomandimet e e nevojshme për masat që duhen marrë.
Puna për ndërtim do të supervizohet nga një supervizor i licensuar për këtë lloj pune, nga Insitituti i
Monumenteve të Kluturës, që ka përgjegjësinë e mbikqyrjes së punimeve me ekspertët e vet si dhe nga
Bashkia e Gjirokastrës.
Meqenëse instrumentet e mbrojtjes mjedisore dhe sociale konsiderohen një pjesë integrale dhe e
rëndësishme, gjatë zbatimit të projekteve të Bankës Botërore, monitorimi dhe raportimi do të kryhen siç
kërkohet nga Banka Botërore. Çdo vit do të kryhen të paktën dy raportime.
Forcimi i kapaciteteve
Operatori dhe/ose supervizori duhet të jenë familjarë me kërkesat e PMMS dhe të trajnuar për zbatimin
e tij. Stafi i FSHZH do të ofrojë trajnime për zbatimin dhe raportimin e PMMS, në përputhje me
udhëzimet e Bankës Botërore dhe të Kornizës së Menaxhimit Social dhe Mjedisor.
Reportimi e monitorimi
Inxhinieri supervizor/kontraktori do të raportojnë mbi zbatimin e PMMS-së pranë FSHZH-së çdo muaj
ashtu si dhe për zbatimin e punëve. Raporti duhet përfshijë një kapitull mbi performancën mjedisore,
bazuar në objektet e trajtuara ne PMMS. Formati i raportit do të dakordësohet midis
operatorit/supervizorit dhe FSHZH. Në rast aksidentesh apo ndikimesh negative në mjedis (të
paparashikuara nga PMMS apo VNM), inxhinieri supervizuest do te raportoje menjëherë pranë
25
FSHZH-së. Instituti i Monumenteve të Kulturës si dhe Bashkia e Gjirokastrës do të monitorojnë nga
afër punimet gjatë zbatimit të projektit për të siguruar respektimin e kërkesave të legjislacionit dhe për
të adresuar çdo çështje, meqenëse vendi i ndërhyrjes së projektit është një sit i trashëgimisë kulturore.
Në përfundim të punimeve, raporti i supervizorit duhet të përmbajë një fletë analize mbi gjendjen
aktuale të ujrave sipërfaqësorë dhe cilësinë e ajrit.
Kontraktori, në përfundim të punimeve duhet të raportojë në lidhje me zbatimin e kritereve të
përcaktuara në lejen mjedisore. Raporti duhet dërguar tek FSHZH-ja dhe Agjensia Kombëtare e
Mjedisit.
Informimi dhe prezantimi ne publik
E drejta e publikut për të qenë i informuar është një detyrim që rrjedh prej konventës Aarhus, në të cilën
aderon edhe Shqipëria. Në linjë me Udhëzimet Operacionale të Bankës Botërore për Angazhimin e të
Interesuarve, do të bëhen pjesë e kësaj praktike edhe konsultimet me personat e interesuar që do të
sigurojnë:
- Identifikimin e ndikimeve (negative, pozitive, të shtuara, të tjera)
- Përmirësim të projekteve teknike
- Të merren masat për rritjen e mundësive dhe zbutjen e ndikimeve negative
- Përmirësim të praktikave zbatuese, pëfshirë organizime institucionale
- Ndryshime të nevojshme gjatë zbatimit të projektit
Me miratimin e financimit të projektit, Bashkia e Gjirokastrës në bashkëpunim me FSHZH-në do të
bëjnë të aksesueshëm për shqyrtim prej publikut projektin teknik.
Në zbatim të Politikës Operacionale të Bankës Botërore (OP 4.01 dhe informim të publikut), draft
PMMS do të publikohet në gjuhën shqipe në Gjirokastër (në faqen e internetit të Bashkisë Gjirokastër
dhe në atë të FSHZH-së. Një takimi konsultimi me publikun do të zhvillohet pas publikimit të këtij
dokumenti në faqen e internetit të FSHZH-së si dhe lokalisht (bashkia do të njoftojë zonat e prekura.)
Reagimet që do të mblidhen në konsultime me publikun do të bëhen pjesë e versionit final të PMMS-së.
26
A: Plani i Menaxhimit Social dhe Mjedisor
27
A. Plani i masave zbutëse sociale dhe mjedisore
Faza Ceshtja Masat zbutese Kosto (EUR) Pergjegjesia institucionale
Komente Instalimi Zbatimi Instalimi Zbatimi
Parandertimore
Pastrimi i vendit te punes nga
materialet inerte, dherat; Pastrimi i
trotuareve dhe gurëve duke
përdorur vegla të dorës.
Pastrimi i hapsirës për vendosjen e
tubave
Në konsultim me Bashkinë
Gjirokastër, jep një metodë të
përshtatshme për riciklimin e
materialeve të ndërtimit dhe metalet
per skrap
NA 14,592 FSHZH/Bashki
a Gjirokastër
Kontraktori Sic jepet ne preventive
Parandertimore Materialet e marra nga vende te
jashteligjshme apo te paautorizuara
mund te shkaktojne presion mbi
burimet natyrore
Matja e sedimenteve në lumin
Drino parashikohet në kontratë
Vlerësim i formimit gjeologjik në
zonën përreth parashikohet në
kontratë
Vlerësimet për gjetjen e vendit të
duhur për marrjen e materialeve
janë paraparë në kontratë ku
gjithashtu kërkohet të përdoren
materialetë siguruara nga gurore
egzistuese të licensuara
Miratimi zyrtar apo licensa e
vlefshme e shfrytëzimit janë një
kusht
N 4,189 Gurore Kontraktori
duhet te kete te
gjitha lejet
Nuk do të përdoret asfalt gjatë
rehabilitimit.
Gurë specifike do të përdoren në
përputhje me projektin teknik.
Materialet nga guroret egzistuese
do të vlerësohet për
përshtatshmërinë
Ndertimi Pluhurat e ngritura gjatë
transportit të materialeve te gurit
Të laget ngarkesa ose te mbulohet
- 70/muaj Kontraktori i
ndertimit
Kontraktori i
ndertimit
Do të përcaktohet në dokumentat
e tenderimit
Ndertimi Pluhurat e ngritura gjate punimeve
te ndertimit
Të laget kantieri dhe
venddepozitimet e materialeve
NA 100/muaj Kontraktori i
ndertimit
Kontraktori i
ndertimit
Do të përcaktohet në dokumentat
e tenderimit
28
Faza Ceshtja Masat zbutese Kosto (EUR) Pergjegjesia institucionale
Komente Instalimi Zbatimi Instalimi Zbatimi
Ndërtimi Ndotja e ajrit dhe zhurmat prej
makinerive ne terren, transporti
dhe ndjegja e motoreve ne kantier
Te mos lejohen makinerite te
ndezura ne kantier
Perdorni makineri te testuara dhe te
pershtatshme
Nuk lejohet djegia e hapur apo e
mbyllur ne asnje menyre ne kantier
Minimal Minimal Kontraktori i
ndertimit
Kontraktori i
ndertimit
Ndërtimi Shqetesim nga zhurmat për
njerëzit dhe kafshët.
Dridhjet
Të kontrollohet që zhurmat e
cliruara te mos kalojnë normat e
vendosura në rregullore (85 dB për
mjediset urbane, jashtë).
Meqenëse puna do të kryhet
kryesisht manualisht, dhe nuk do të
ketë përdorim mjetesh të rënda
ndaj nuk prtet të ketë nivele të larta
dridhje.
Një studim paraprak për ksuhtet e
shtëpive dhe bizneseve përgjatë
vendit të ndërhyrjes do të kryhet
nga FSHZH para fillimit të
punimeve.
minimal 50/muaj Kontraktori i
ndertimit
Kontraktori i
ndertimit
Do të ketë shqetësim nga
zhurmat për njerëzit e kafshët
Ndërtimi Trafiku që mund të krijojë zhurma,
clirime gazrash nga makina,
ngarkim trafiku perreth kantierit
Të kryhet transporti i materialeve
në orët me trafik minimal. Të
përdoren rrugë alternative për të
minimizuar ngarkesën e trafikut.
Punimet duhet të kryhen në mënyrë
të alternuar njëherë në njërën anë të
rrugës, njëherë në tjetrën me qëllim
që të lihet rruga e lirë për
kalimtarët.
NA minimal Kontraktori i
ndertimit,
menaxheri i
transportit dhe
drejtuesi i
kamionit
Kontraktori i
ndertimit,
menaxheri i
transportit dhe
drejtuesi i
kamionit
Ndërtimi Shqetesimi i trafikut gjatë
aktiviteteve te ndertimit
Plani i menaxhimit të trafikut me
masa të përshtatshme për të
drejtuar trafikun dhe të lehta për t’u
zbatuar do të realizohet në
bashkëpunim me autoritetet lokale,
përfshirë policinë e trafikut dhe do
të miratohet nga FSHZH
Sic
specifikoh
et në
dokumenta
t e tenderit
minimal Kontraktori i
ndertimit
Kontraktori i
ndertimit
Masat përfshihen në Planin e
Menaxhimit të Trafikut
(Dokumentat e tenderit)
Ndërtimi Siguria e këmbësorëve dhe Ndricim i përshtatshëm dhe shenja Sic minimal Kontraktori i Kontraktori i
29
Faza Ceshtja Masat zbutese Kosto (EUR) Pergjegjesia institucionale
Komente Instalimi Zbatimi Instalimi Zbatimi
mjeteve të mirëpërcaktuara të sigurisë.
Njoftim në media për fillimin e
punimeve
percaktohe
t ne
dokumenta
t e tenderit
ndërtimit ndërtimit
Ndërtimi Ndotja e ujit dhe e tokës nga
depozitimi i papërshtatshem i
materialeve, menaxhimi dhe
perdorimi i makinerive te
ndertimit
Organizimi dhe mbulimi i zonave
të depozitimit të materialeve;
ripërdorim i tokës për rimbulimin e
sistemit të kullimit, izolim zonat e
larjes së materialeve duke zgjedhur
zona për larje qe nuk rrjedhin
direkt ne uje; instalo pajisje per
kontrollimin e rrjedhjeve. Siguro
menaxhim të mirë të mbetjeve me
qëllim që të parandalohet ndotja.
Vendos një mekanizem per
kontrollin e rrjedhjeve dhe për
ndërhyrje emergjente për kontrollin
e rrjedhjeve.
Sic
percaktohe
t ne
dokumenta
t e tenderit
50 / muaj Kontraktori i
ndertimit
Kontraktori i
ndertimit
Rekomandohet qe guret dhe
materialet e tjera qe do te
largohen, te riperdoren dhe
riciklohen sipas keshillave te
Institutit te Monumenteve te
Kultures dhe Bashkise.
Ndërtimi Ndotja e ujit dhe e tokes nga
depozitimi i papershtatshem i
mbetjeve
Largo mbetjet ne vendet e
pershtatshme te mbrojtura nga
rrjedhjet, ne bashkepunim me
Bashkine Berat. Per depozitimin e
perkohshem te mbetjeve, zgjidh nje
zone me siperfaqe te
papershkueshme, sa me larg nga
vija ujore.
Mblidh dhe menaxho ne menyre te
pershtatshme te gjitha mbetjet,
perfshire materialin e germuar qe
mund te largohet ne vende te
miratuara nga Bashkia.
minimal 100/muaj
12,600 EUR
të
parashikuara
në preventiv
për transport
materialesh.
Transporti
duhet bërë
conform
kritereve
mjedisore
Kontraktori i
ndërtimit
Kontraktori i
ndërtimit
Shumica e mbetjeve të
gjeneruara mund të riciklohen
30
Faza Ceshtja Masat zbutese Kosto (EUR) Pergjegjesia institucionale
Komente Instalimi Zbatimi Instalimi Zbatimi
Nëertimi Ndotja potenciale e tokës dhe ujit
nga mirembajtja e papershtatshme
dhe furnizimi i pajisjeve
Menaxhimi i përshtatshëm i
lubrifikuesve, karburantit dhe
tretesve me anë të depozitimit të
sigurtë; të sigurohet furnizimi me
karburant dhe të mirëmbahen
pajisjet; të mblidhen të gjitha
mbetjet dhe të largohen në vendin e
caktuar. Në rast rrjedhjeje, toka e
ndotur duhet te mblidhet dhe te
largohet si mbetje e rrezikshme.
Mbetjet duhet të mblidhen ne
konteinere te vecantë. Nevojitet të
ketë një mekanizëm të kontrollit të
rrjedhjeve dhe te kete plan
emergjence per kontrollin e
rrjedhjeve.
minimal minimal Kontraktori i
ndertimit
Kontraktori i
ndertimit
Bashkia Gjirokastër duhet të japë
leje me shkrim për një vend të
përshtatshëm depozitimi të
mbetjeve përpara fillimit të
punimeve të ndërtimit
Ndërtimi
Ndërhyrje në skemat ekzistuese të
kullimit e shkarkimit të ujrave
duke krijuar ujra të ndenjura
Në përputhje me projektin teknik,
të ruhet gjendja natyrale e
shkarkimit
minimal minimal
Kontraktori i
ndertimit
Kontraktori i
ndertimit
Ndërtimi Shëndeti dhe siguria në punë e
punëtoreve
Të pajisen punëtorët me
instruksione mbi sigurinë në punë
dhe me pajisje mbrojtëse (syze,
maska, helmeta, cizme, etj;
sigurimi i trafikut; pajisje te
emergjences mjekesore te jene te
pranishme ne kantier).
minimal
Kontraktori i
ndertimit
Kontraktori i
ndertimit
Ndërtimi
Ndikimi mbi vegjetacionin, pemet,
lendinat, etj
Pastrimi i vegjetacionit duhet te
mbahet ne minimum dhe te kryhet
zëvendësimi i mbjelljeve, neë
perputhje me masat per mbrojtjen
habitateve dhe brigjeve te lumit.
NA
Në përputhje
me rregulloret
kombëtare,
për 1 pemë që
pritet, duhet
të mbillen 3.
Kontraktori i
ndertimit;
Drejtoria e
Pyjeve
Në Sheshin 1 nevojitet pastrim i
vegjetacionit që do të
zëvendësohet me bar, lule
decorative dhe tre pemë, siç
tregohet në projektin teknik
Ndërtimi Gjetjet rastesore te objekteve me
interes kulturor dhe historik
Në rast të gjetjes se objekteve
rastesore gjate germimeve dhe
punimeve te pergjithshme, punimet
Ne rast te
gjetjeve
rastesore,
Kontraktor,
FSHZH,
Bashkia
Legjislacioni shqiptar detajon të
gjitha veprimet në rast të
gjetjeve rastësore.
31
Faza Ceshtja Masat zbutese Kosto (EUR) Pergjegjesia institucionale
Komente Instalimi Zbatimi Instalimi Zbatimi
do të ndalojne menjehere, zona do
te sigurohet dhe autoritetet
perkatese do te informohen brenda
3 ditësh. Autoritetet do te kene 15
dite ne dispozicion per t’u
pergjigjur dhe per te detajuar masat
qe duhet te merren per te vazhduar
me punimet.
pronari i
projektit do te
paguaje sipas
ligjit shqiptar
per te gjitha
investigimet
Gjirokastër
Funksionim/mirë
mbajtja
Shqetesim nga zhurmat per
popullsinëë lokale dhe punëtorët
shkaktuar nga punimet në rrugë,
për ndricimin, etj.
Të kufizohen aktivitetet gjatë ditës
(ose sic bihet dakord me autoritetet
lokale).
Minimal
minimal
Kontraktori i
mirembajtjës/
NjQV
Kontraktori i
mirembajtjes/Nj
QV
Të specifikohet në dokumentat e
kontratës së mirëmbajtjes –
specifikimet teknike per
realizimin e punimeve te
mirembajtjes, ne bashkepunim
me Institutin e Monumenteve te
Kultures.
Rekomandohet qe punimet e
mirembajtjes nga autoritetet
pergjegjese, sic vendoset ne
bashkepunim me Institutin e
Monumenteve te Kultures.
Funksionim/mirë
mbajtja
Dëmtimet e shkaktuara prej
kushte ekstereme të motit dhe
fatkeqësitë natyrore
Bashkia Gjirokastër duhet të bëjë të
disponueshëm një plan
menaxhgimi për emergjencat si
pjesë të masave për mirëmbajtjen
para se të marë në dorëzim punimet
e përfunduara.
Minimal Minimal Bashkia
Gjirokastër
Bashkia
Gjirokastër
Funksionim/mirë
mbajtja
Manaxhimi I mbetjeve në kushtet
e numrit të shtuar të koshave të
plehrave
Bashkia e Gjirokastrës duhet që të
planifikojë sipas nevojave
shërbimin e menaxhimit të
mbetjeve me nënshkrimin e
marrëveshjes për mirëmbajtjen.
Minimal Minimal Bashkia
Gjirokastër
Bashkia
Gjirokastër
32
Part B: Environmental and Social Monitoring Plan
33
Faza Cili aktivitet/ndikim do te
monitorohet?
Ku do te
monitorohet?
Si do te
monitorohet/tipi i
pajisjeve te monitorimit
Kur do te
monitorohet?
(frekuenca e
matjeve ose
vijimesia
Pse do te
monitorohet
parametri?
(Opsionale)
Indikatoret Kosto Pergjegjesia institucionale
Vendosja Funksioni
mi Vendosja Funksionimi
Parandërtimore
Pajisja me leje apo licence
të vlefshme për gurore dhe
materiale të tjera që do të
përmbushin kërkesat e
shprehura në studimet
kërkimore
Ne vendndodhjen
e gurores
Inspektim i te gjitha
dokumenteve te
nevojshme
Perpara fillimit te
punes
Per te siguruar
perdorim te
qendrueshem
te materialeve
Pajisja me
miratim zyrtar
apo licence te
vlefshme
-
- Operatori i
gurores
Operatori i gurores
Ndërtimi Mbulimi ose lagia e
materialeve të
transportuara që mund të
gjenerojnë pluhur, si gurët,
rera ose zhavorri
Vendi i punës –
cdo pajisje
Supervizim Në vijimësi Për të evituar
ndotjen e ajrit
Kamiona të
mbuluara.
Raportet e
inxhinierit
supervizor
- minimale FSHZH
Supervizori
Ndërtimi Ngarkesë në kantier,
shqetësim i trafikut,
ankesa per menaxhimin e
trafikut
Në kantier Supervizim pamor Rregullisht nga
supervizori
Për të siguruar
shqetësim
minimal për
trafikun
Numri i ankesave
të marra
minimal a) FSHZH Supervizori
Ndërtimi Dëemtim i struktures se
tokës, rreshqitje e
bankinave
Kantier Supervizim Inspektime te
palajmeruara
gjate punimeve,
pas shirave te
rrembyeshem
Per te siguruar
ndikime
minimale ne
toke
Rreshqitje
dherash, erosion,
bankina te
demtuara
- minimal FSHZH minimal
Ndërtimi Shqetësime zhurmash për
njerëzit dhe kafshët, si dhe
punëtoret në kantier
Kantier, shtëpitë
më të afërta
Matës zhurmash,
inspektim
Njëherë për
secilën makineri
kur fillojnë
punimet dhe pas
cdo ankese
Siguro
përputhjen e
punimeve me
mjedisin
shëndetin dhe
sigurinë
Nr i ankesave të
regjistruara
minimal minimal FSHZH Supervizori
Ndërtimi Parametrat e ndotjes së
ajrit, pluhurave dhe
grimcave
Në dhe pranë
vendit të
pinimeve
Marrje mostrash nga
kompani të
autorizuara si pjesë e
raportit të
supervizorit
Pas ankesave Për të siguruar
emetime
minimale gjatë
punimeve
Nr i ankesave te
regjistruara,
raportimet tek
autoritetet
mjedisore
minimal
100/muaj
FSHZH Supervizori
Ndërtimi Cilësia e ujit dhe e dheut
(grimca ne suspension,
vajra dhe graso)
Në dhe pranë
kantierit
Marrje mostrash nga
kompani të
autorizuara si pjesë e
raportit të
supervizorit
Pas ankesave apo
rrjedhjeve ne
lumë
Per te evituar
rrjedhjet gjate
punimeve
Nr i ankesave te
regjistruara
minimal
100/muaj
FSHZH Supervizori
Ndërtimi Sinjalistika e vendosur Në dhe pranë
kantierit
Vizualisht nga
supervizori
Rregullisht Per të siguruar
vendosjen e
Nr. i shenjave minimal FSHZH Supervizori minimal
34
qartë të
shenjave të
sigurisë
Ndërtimi Largimi i mbetjeve në
vendin e autorizuar
Ne kantier per
mbledhjen ne
kohe dhe
largimin per tek
vendi i
depozitimit
Përcaktimi zyrtar nga
NjQV si dhe
konsultimi i
dokumentacionit dhe
manualeve per
depozimitn e
mbetjeve
Përpara fillimit të
punimeve
Për të siguruar
menaxhim të
mirë të
mbetjeve
Përcaktimi nga
Bashkia, sasia e
mbetjeve që do të
largohen
minimal FSHZH Supervizori minimal
Ndërtimi /
Siguria e
punetoreve
Pajisjet mbrojtese (syze,
maska, helmeta, cizme,
etj. Organizimi i
anashkalimit të trafikut )
Kantier Inspektime Inspektime te
palajmeruara
gjatë punimeve
Nr i aksidenteve
të regjistruara në
punë
-
minimal
Supervizori,
FSHZH
Supervizori
Ndërtimi /
Dëmtimi i,
pemëve,
lëndinave, etj.
Humbje e/ndikim në
vegjetacion
Kantier
Supervizim, raporte
fotografike
Gjatë furnizimit
me materiale dhe
ndertimit
Raporte te
vizitave te
shpeshta te
ekspertit te
mjedisit
- minimal
Supervizori,
FSHZH
Ndërtimi /
Gjetja rastesore
e objekteve
Pronat kulturore Kantier Vizitat e ekspertit
nga IMK, inspektime
të rregullta
Në vijimësi
Katalogu i
objekteve te
gjetura, perfshire
dokumentim
fotografik dhe me
shkrim
Duhet te
jete pjese e
aktiviteteve
te rregullta
minimal
Supervizori,
FSHZH,
IMK
Supervizori, IMK,
FSHZH
35
Funksionimi
Siguria e
mjeteve dhe
kembësorëve kur
nuk ka aktivitete
ndertimi
Vizibiliteti dhe
përshtatshmëria
Në dhe pranë
kantierit
Vëzhgim Një herë në javë
në darkë
Numri i shenjave
paralajmëruese,
numri i
aksidenteve te
regjistruara
minimal
minimal
LGU
Kontraktori i
mirembajtjes
Shtim i mbetjeve
urbane për shkak
të rritjes së
numrit të
vizitoreve në
vend
Ndikim visual Në apo pranë
vendit të punes
Vizita në kantier dhe
komunikim me
autoritetet lokale
Njëhere cdo dy
ditë nga NjQV
për arsye
mirëmbajtje
Për arsye
estetike
Mungesa e
mbetjeve në tokë,
kosha të zbrazeta
Duhet të jet
pjesë e
aktiviteteve
që kryhen
rregullisht
nga NjQV
NjQV NjQV
36