singapur - nowoczesna metropolia dalekiego wschodu€¦ · morza. oprócz drapaczy chmur singapur...

10
24 Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne Maj – Czerwiec 2014 24 SINGAPUR W skali współczesnego świata Singapur zaliczany jest do najmniejszych państw pod względem powierzchni (572 km 2 ), a właściwie miast-państw, gdyż cały jego obszar jest zajmowany bądź przez tereny silnie zurbanizo- wane, bądź przez tereny industrialne. – nowoczesna metropolia Dalekiego Wschodu. Spojrzenie na wybrane obiekty w przestrzeni publicznej miasta-państwa tekst: dr inż. KAROL RYŻ, Politechnika Krakowska, Katedra Budowy Mostów i Tuneli; Przedsiębiorstwo Usług Inżynierskich Prokom S.C. Singapur – widok na nowoczesne miasto, fot. javarman - Fotolia.com

Upload: others

Post on 07-Jul-2020

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Singapur - nowoczesna metropolia Dalekiego Wschodu€¦ · morza. Oprócz drapaczy chmur Singapur wzbogacił się w ostatnich latach o szereg obiektów użyteczności publicznej (muzea,

24 Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne Maj – Czerwiec 201424

S I N G A P U R

W skali współczesnego świata Singapur zaliczany jest do najmniejszych państw pod względem powierzchni (572 km2), a właściwie miast-państw, gdyż cały jego obszar jest zajmowany bądź przez tereny silnie zurbanizo-wane, bądź przez tereny industrialne.

– nowoczesna metropolia Dalekiego Wschodu. Spojrzenie na wybrane obiekty w przestrzeni publicznej miasta-państwa

tekst: dr inż.KAROL RYŻ,PolitechnikaKrakowska,KatedraBudowyMostówi Tuneli;PrzedsiębiorstwoUsługInżynierskichProkomS.C.

Singapur – widok na nowoczesne miasto, fot. javarman - Fotolia.com

Page 2: Singapur - nowoczesna metropolia Dalekiego Wschodu€¦ · morza. Oprócz drapaczy chmur Singapur wzbogacił się w ostatnich latach o szereg obiektów użyteczności publicznej (muzea,

25 Maj – Czerwiec 2014 Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne

ObiektywprzestrzenipublicznejSINGAPUR

25

PołożonyjestnawyspieSingapur,którawrazz 54małymiwysepkami,w więk-szościz rafamikoralowymi,tworzypo-łudniowykraniecPółwyspuMalajskiego.WyspyteoblewająwodycieśninMa-lakka,Singapurskiej i  Johor.Singapurdzieliodrównika137km(napółnoc)i topołożeniedecydujeo jegoklimacie(tro-pikwilgotny,2,5mrocznegoopaduorazstałatemperaturaroczna25–27ºC).Singapurzamieszkuje5,4mlnmiesz-

kańców,codaje jednąz największychgęstościzaludnienianaświecie,wyno-szącąok.7,5tys.osób/km2.ObywateleSingapurutoprzedewszystkimludnośćpochodzenia chińskiego,malajskiegoi  hinduskiego. Jest teżwielu przyby-szów z  Europy i  Ameryki Północnej.Dominującymi językamisąmandaryń-ski,angielskii malajski.Podwzględemreligijnymprymwiodąbuddyzm,islami chrześcijaństwo.ObecnośćWielkiej Brytanii w  Sin-gapurze (strategicznawojskowabazamorska,o kluczowymznaczeniunaDale-kimWschodzie)trwałaz krótkąprzerwą(w latach1942–1945okupacjajapońska)od1819r.do9sierpnia1965r.Odtego

momentuSingapur jestniepodległympaństwemo ustrojurepublikidemokra-tyczno-autorytarnej.DrugapołowaXXw.przyniosłaSin-

gapurowi gwałtowny rozwój, któryz niewielkimiwahaniamitrwadochwiliobecnej.Tenazjatyckitygrys,jakczęstobywaokreślanySingapur(obokTajwanu,HongKongui KoreiPołudniowej),jestjednymz najszybciejrozwijającychsiępaństw świata (wzrost gospodarczy5,5%orazPKBpercapita33988USD,2013).Rozwijanesąprzedewszystkimusługifinansowe(170banków,80towa-rzystwubezpieczeniowych),turystyka,przemysłpetrochemiczny,stoczniowy,tekstylny, elektrotechniczny, elektro-niczny,a  takżechemiczny, farmaceu-tyczny,fotooptycznyi spożywczy.Wartozwrócićuwagę,żeSingapurjestobecnie

jednymz czterechnajwiększychcentrówfinansowychnaświecie,obokNowegoJorku,Londynui Tokio.W skalicałegoświatatylkoportw Szanghajuprzełado-wujewięcejkontenerówniżSingapur.Okres kolonialny odcisnął trwałe

piętnonawizerunkuwspółczesnegoSin-gapuru.Najbardziejznaczącebudowle

z  tegookresu–katedraśw.Andrzejaw styluneogotyckim,budynekratusza,hotelFullerton,historycznemostyprzezrzekęSingapur–sąświetnieutrzymanei najczęściejdodatkowootoczoneopiekąkonserwatorską.Z tegookresupochodząrównieżliczneświątyniebuddyjskie,tao-istyczne,hinduistycznei  islamskieme-czety,stanowiącobrazreligijnegotyglategoobszaru.OddrugiejpołowyXXw.,dziękidy-

namicznemu rozwojowi i  rosnącymmożliwościominwestycyjnympaństwa,rozpoczęłysięprzeobrażeniaarchitekto-niczno-urbanistyczneorazinfrastrukturykomunikacyjnej.W obecnejzabudowieSingapurudominująwieżowce.Zbudo-wanojenietylkow dzielnicyfinansowej,podobnejdodzielnicw NowymJorku,Chicago,Toronto,Melbourne,Dubaju

lub Tokio, ale również jako budynkimieszkalne.WładzeSingapuruprowadząbardzoracjonalnągospodarkęmieszka-niową,niedopuszczającdowyłącznegodziałaniaprawwolnorynkowych.Chodziprzedewszystkimo racjonalnedyspo-nowaniemałymareałemwyspy,którejpowierzchniępaństwosystematyczniestarasiępowiększaćprzezzasypywaniemorza.OpróczdrapaczychmurSingapurwzbogaciłsięw ostatnichlatacho szeregobiektówużytecznościpublicznej(muzea,teatry,hotele),cechującychsięnajwyższąświatowąjakościąarchitektoniczną.No-woczesnebudownictwokubaturoweSin-gapuruuzupełniasiećzaprojektowanychz rozmachempołączeńdrogowych,z cie-kawą,częstowyróżniającąsięnaskalęświatową,infrastrukturą(mostyi kładkipieszo-rowerowe).Transportzbiorowyobsługujemetro (cztery linie) z  dużąliczbąstacji.W skaliświatazaliczasięonodonajbardziejzautomatyzowanych.W  ostatnich latach Singapur przy-

wiązujewielkąwagędorozwojuzielenimiejskiej.Tropikalny,wilgotnyklimatsprzyja wegetacji bujnej roślinnościw rozlicznychparkachprzenikającychsięz obszaramizurbanizowanymi.Świa-towąsławęzyskałyzałożoneniedawnoogrody singapurskie (Gardensby theBay)zesłynnymisuperdrzewami.Nie-zmiennąpopularnościącieszysięsin-gapurskiOgródBotaniczny,w którymkrólujeorchidea(ponad600gatunków).Dwadnipobytuautoraw Singapurze

pozwoliłoniecowniknąćw specyficznąatmosferętegomiasta-państwai przyj-rzećsięwybranymobiektom,których

Oprócz drapaczy chmur Singapur wzbogacił się w ostatnich latach o szereg obiektów użyteczności publicznej (muzea, teatry, hotele),

cechujących się najwyższą światową jakością

architektoniczną.

Lokalizacja Singapuru, fot. lesniewski – Fotolia.com

Page 3: Singapur - nowoczesna metropolia Dalekiego Wschodu€¦ · morza. Oprócz drapaczy chmur Singapur wzbogacił się w ostatnich latach o szereg obiektów użyteczności publicznej (muzea,

26 Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne Maj – Czerwiec 2014

SINGAPUR Obiektywprzestrzenipublicznej

unikatowewaloryzostanązaprezento-wanew dalszejczęściartykułu.

Zatoka Marina Bay – nowoczesny salon wielkiej metropolii

ZatokaMarinaBayorazdolnyodcinekrzekiSingapurwrazz otaczającąjeeks-kluzywnązabudowąstanowihistorycz-nieukształtowanecentrumSingapuru.Centrumtoznajdujesięprzypołudnio-wymbrzegugłównejwyspy.ZatokęMa-rinaBayokalaz jednejstronycentrumfinansowe(DowntownCore)z zabudowąwysokościową(drapaczechmur),a jakbyu  jegostópwznosisięmajestatyczniesylwetakolonialnegohoteluFullerton,któryprzypominao dawniejszejhisto-rii Singapuru. Poniżej, bezpośrednioprzybrzeguzatoki,pieczęnadcałymniezwykłymotoczeniemsprawujeMer-lion–hybrydalwai ryby,historycznieukształtowanysymbolSingapuru,miastalwa(w sanskryciemalajskimsinga–lew,pura–miasto).ZnajdującysięnieopodalmostEsplanadewrazz reprezentacyjnątrasąprowadzidokolejnegozespołu

dwóchobiektównadzatokąmieszczą-cychteatri salękoncertową(EsplanadeTheatersontheBay).Naprzeciwległymbrzeguzatokiw sto-

sunkudocentrumfinansowegopowstałw ostatnichlatachmagicznykompleksbudowliMarinaBaySandsSingapore.W kompleksietymdominująimponującyarchitektoniczniebudynekhoteluMarinaBaySandsorazinspirowanykwiatemlo-tosuobiektMuzeumSztukii Nauki(Art-ScienceMuseum).Pieszomożnatamdo-trzećpokładceHelix,któraprzeprowadzapieszychnadwschodnimujściemzatoki.Opisanyzespółobiektówwokółzatoki

MarinaBaysprawia,żestajesięonanie-jakowodnymplacemcentralnymwiel-kiejmetropolii, jaką jestwspółczesnySingapur.

Kładka dla pieszych Helix Bridge – przykład architektury biomor-ficznej w Singapurze

W kwietniu2010r.przekazanodoużytkowaniakładkęHelix,jedenz najcie-kawszychobiektówmostowychwspół-

czesnegoświata.KładkałączypółnocnebrzegizatokiMarinaBayw pobliżuko-lorowychtrybunpływającegostadionuz południowymbrzegiemzatokiw rejo-nieMuzeumSztukii Nauki,nieopodalhoteluMarinaBaySands.Projektkładkizostałopracowanyprzez

konsorcjumaustralijskiejpracowniCoxRaynerArchitects(Brisbane)i  singapur-skiegobiuraArchitects61.Długośćkładkiwynosi280m,a jejustrójnośnytworzypięćprzęseło rozpiętościach45+3x65+45m.Przęsłamająkonstrukcjęw po-stacistrukturyprzestrzennej,utworzonejprzezdwieprzenikającesięhelisy(linieśrubowe),którew częścidolnejprzeci-nająsię,tworzącsztywnewęzłystruktury.Średniceheliswynosząodpowiednio:d=10,8m(parametryrurystalowej6Ø273mm)dlazwojuzewnętrznegoorazd=9,4m(parametryrurystalowej5Ø273)dlazwojuwewnętrznego.Pod-stawowymmateriałemkonstrukcyjnymjeststalnierdzewna,którejzużytook.1700t.Nadpomostemkładkizainsta-lowanyjestprzezroczystydach,bardzoważnyw wilgotnymklimacietropikalnymSingapuru.Nafilarachwykształconesąwspornikowepomostywidokoweuła-twiająceoglądanieotoczeniazatoki,m.in.obserwacjępanoramyDowntownCore.Podpomostemkładkizainstalowanopo-mostrewizyjnynacałejdługości.Całakonstrukcjawyposażonajestw oświe-tlenieledowe,któreożywianocącałąskomplikowanąstalowąstrukturęnatlefascynującychobiektówzespołuMarinaBaySandsSingapore.Wstęginiebieskiegoświatłaopasująstalowehelisy,uczytel-niającniecojejskomplikowanąformę.Forma architektoniczno-estetyczna

kładkitworzynową,autonomicznąja-kość.Obiektmógłbysamodzielniefunk-cjonowaćw postacilandmark,emanu-jącw otoczeniuswoiminiespotykanymigdzieindziejwalorami.Wpisanyjestonjednakw wyjątkowe,supernowoczesnepodwzględemurbanistyczno-architek-tonicznymotoczeniekompleksuMarinaBaySandsSingapore.Chyba jest tak,żecałyzespółdoskonalesiędopełniai zamiastnapięćczydysonansówpanujetuwszechogarniającasynergia.Bezpośredniejinspiracjidoformykon-

strukcjikładkinależyupatrywaćw natu-rze,tj.w strukturzezłożonegoz dwóchprzenikającychsięhelisłańcuchakwasuDNA,będącegonośnikiempodstawo-wych informacji o  organizmach ży-

Mapa miasta-państwa Singapur, fot. pavalena – Fotolia.com

Bezpośrednio przy brzegu zatoki pieczę nad całym

niezwykłym otoczeniem sprawuje Merlion – hybryda

lwa i ryby, historycznie ukształtowany symbol Singapuru, miasta lwa (w sanskrycie malajskim singa

– lew, pura – miasto).

Marina Bay

Page 4: Singapur - nowoczesna metropolia Dalekiego Wschodu€¦ · morza. Oprócz drapaczy chmur Singapur wzbogacił się w ostatnich latach o szereg obiektów użyteczności publicznej (muzea,

27 Maj – Czerwiec 2014 Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne 27

wych.ZresztąpierwotnanazwakładkibrzmiałaDoubleHelix.Dlauproszczeniapominiętopierwszyczłon.Kładkajestprzykłademformrozpatrywanychw ob-szarzeinterdyscyplinarnejnaukizwanejbioniką,którabadabudowęi mecha-nizmy funkcjonowania organizmówżywychw skalimikro i makrow celuich adaptacji m.in. w  urządzeniachtechnicznychi konstrukcjach.W oma-wianymprzypadkumamydoczynieniaz adaptacjąobrazustrukturymikrokwasuDNAdokonstrukcjikładki.Dokładniejszaanalizastatycznabiomorficznejstrukturynośnejkładkiwskazuje,żezrealizowanainspiracjajestprzedewszystkimwyjąt-

Struktura nośna kładki w części dolnej, fot. K. Ryż

Struktura kwasu DNA – inspiracja bioniczna architektów kładki Helix, źródło internetowe, fot. K. Ryż

Kładka jest przykładem form rozpatrywanych w ob-

szarze interdyscyplinarnej nauki zwanej bioniką,

która bada budowę i mechanizmy funkcjonowania

organizmów żywych w skali mikro i makro w celu ich

adaptacji m.in. w urządzeniach technicznych i kon-

strukcjach.

Kładka Helix Bridge – widok ogólny, fot. K. Ryż

Pomosty widokowe przy filarach kładki. W tle hotel Sands, fot. K. RyżWejście na kładkę. Podwójna helisa w konstrukcji nośnej kładki Helix, fot. K. Ryż

Kładka Helix. Widok nocą z efektami oświetlenia ledowego, fot. K. Ryż

SINGAPUR

Page 5: Singapur - nowoczesna metropolia Dalekiego Wschodu€¦ · morza. Oprócz drapaczy chmur Singapur wzbogacił się w ostatnich latach o szereg obiektów użyteczności publicznej (muzea,

28 Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne Maj – Czerwiec 201428

kowoatrakcyjnaz punktuwidzeniauzy-skanejformyarchitektoniczneji estetyki.Zastosowanakonstrukcjanośnaniejestoptymalnaw aspekciemechanizmówwspółpracyelementówi przenoszeniaobciążeńwłaściwychdlakładki.Przeprawa tanależydogrupynaj-

droższychobiektówmostowychw skaliświataw przeliczeniunajednostkępolapowierzchnirzutukonstrukcji.Zostałajednakzrealizowanaw takimmiejscu,gdziekosztniestanowiłwiodącegokry-teriumw całymprocesieinwestycyjnym,zarównow stadiumprojektowym, jaki wykonawczym.NaŚwiatowymFestiwaluArchitek-

tonicznymw BarceloniekładkaHelixzostałauznanazanajlepsząkonstrukcjętransportową,gdyżjestnowymspojrze-niemnainżynierięprzyszłości.

Most Esplanade Bridge – element eleganckiej arterii komunikacyjnej w centrum Singapuru

MostEsplanadeBridgeusytuowanyjestnadujściemrzekiSingapurdoza-tokiMarinaBay,w ciągupięknejarte-riikomunikacyjnejEsplanade, łączącejDowntownCorez północnączęściąmia-sta,oboknowegoteatrui salikoncerto-wejw Singapurze(EsplanadeTheatersontheBay).Obiektma280mdługości,a  jegokonstrukcjazłożonajestz sied-miubetonowychprzęsełłukowych.Napomościeruchpojazdówodbywasiępoczterechpasachw każdymkierunku.Dodatkowoprzewidzianościeżkirowe-rowei ciągipieszych.Mostoddanodoeksploatacjiw marcu1997r.Formaar-

chitektoniczno-estetycznaobiektu jestbardzodopracowanai oryginalna.Jestpozbawionyelementówkulminujących,niewybijasięw bogatymi wartościo-wymotoczeniuurbanistycznym, leczharmonijniewspółgra z wszechogar-niającąnowoczesnością.

Mosty historyczne przez rzekę Sin-gapur River

RzekaSingapur,uchodzącadozatokiMarinaBay,odegrałaznaczącąrolęw hi-storiiSingapuru.Towłaśnietutaj,przy

jejujściu,powstałypierwszeosadynawyspieSingapur,a później,w XIXw.,w okresiekolonialnym, rozwinęła siępierwszastrukturamiejska,którejza-chowanefragmentymożnaoglądaćdodzisiaj.Rzekabyłaosiąrozwijającegosięmiastai wkrótceokazałosię,żełodzieniesąw staniezaspokoićrosnącychpo-trzebkomunikacyjnych.Zaczęłypowsta-waćmosty,zktórychsześćprzetrwałododzisiejszychczasów.Sątomosty:An-derson,Cavenagh,Elgin,Coleman,Readi Ord.Obecnieprzeprawytesątrakto-

Most Esplanade Bridge. Widok od strony zatoki Marina Bay, fot. K. Ryż

Most nie wybija się w bogatym i wartościowym

otoczeniu urbanistycznym, lecz harmonijnie współgra z wszechogarniającą nowoczesnością.

Most Esplanade Bridge. Widok wnętrza obiektu, fot. K. Ryż

Most Cavenagh Bridge. Konstrukcja podwieszona typu łancuchowego, fot. K. Ryż

SINGAPUR Obiektywprzestrzenipublicznej

Page 6: Singapur - nowoczesna metropolia Dalekiego Wschodu€¦ · morza. Oprócz drapaczy chmur Singapur wzbogacił się w ostatnich latach o szereg obiektów użyteczności publicznej (muzea,

29 Maj – Czerwiec 2014 Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne 29

wanejakozabytkisztuki inżynierskieji elementszerokopojętegodziedzictwanarodowego.RzekaSingapuroddzieladzisiajcentrumfinansoweodstarej,ko-lonialnejczęścimiasta.Dopierow latach80.XXw.przeprowadzonorewitalizacjęobubrzegówrzeki,doprowadzonomo-sty i umocnieniadowzorowegostanui dzisiajzarównorzeka,jaki terenynad-brzeżnetętniążyciemi sądużąatrakcjąturystyczną.

Kładka Fale Hendersona (Hender-son Waves) nad drogą Henderson Road

NieconazachódodzatokiMarinaBay,naddrogąHendersonRoadznaj-dujesięnajwyżejpołożonanadprze-szkodą(36m)kładkapieszo-rowerowaFaleHendersona(HendersonWaves),łączącadwaparki.Długośćkładkiwy-nosi274m.Ciągłyustrójnośnyjestzło-żonyz siedmiuprzęseł.Tworząjedwieciągłeskrzynki(przekrójprostokątny),odciążonedwomafalującymi łukami,usytuowanyminad i podkonstrukcjąpomostu.Współpracęłukówzeskrzyn-kamizapewniajągęstorozmieszczone,krzywoliniowe,otwartewręgi,kształ-tując charakterystyczną dla obiektufalę.W przęsłachz chodzeniemdołem–w przestrzeniachpodłukami,urzą-dzonoschronyprzedsłońcemi desz-czem.Pomostwykonanyjestz dwóchgatunkówdrewnatropikalnego.Formakonstrukcjinośnejprzypominafalę,stądnazwakładkiHendersonWaves.Możnarównieżdoszukaćsięinspiracjibiomor-ficznych,gdyżwyglądkładkiodstronyłukówkojarzysięz wężem.

W latach 80. XX w. przeprowadzono rewitalizację obu brzegów rzeki Singapur, doprowadzono mosty i umocnienia do wzorowego stanu i dzisiaj zarówno rzeka, jak

i tereny nadbrzeżne tętnią życiem i są dużą atrakcją turystyczną.

Most Cavenagh Bridge. Zabytkowy pylon mostu, fot. K. Ryż Most Anderson Bridge, fot. K. Ryż Most Elgin Bridge, fot. K. Ryż

Kładka dla pieszych nad Henderson Road. Widok od strony łancuchów, fot. K. Ryż

Kładka dla pieszych nad Henderson Road. Widok od spodu konstrukcji, fot. K. Ryż

Kładka dla pieszych nad Henderson Road. Schemat konstrukcji. Przekrój poprzeczny

W formie kładki można doszukać się inspiracji biomorficznych, gdyż jej wygląd od strony łuków kojarzy

się z wężem.

ObiektywprzestrzenipublicznejSINGAPUR

wręga

łukzewnętrzny

drewnotropikalne

ciągłydźwigarskrzynkowy

schron

łukwewnętrzny

Page 7: Singapur - nowoczesna metropolia Dalekiego Wschodu€¦ · morza. Oprócz drapaczy chmur Singapur wzbogacił się w ostatnich latach o szereg obiektów użyteczności publicznej (muzea,

30 Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne Maj – Czerwiec 201430

Hotel Marina Bay Sands wśród naj-bardziej wyszukanych obiektów hotelowych świata

Hotel Marina Bay Sands stanowigłówny element zespołu MarinaBay Sands Singapore, zbudowanegow 2010 r.przezdeweloperaLasVegasSandsCorporation.ProjektopracowałzespółarchitektówpodkierunkiemMo-sheSafdiego.ZespółobiektówzajmujeobszarprzyMarinaBayo powierzchni15,5ha.Budynekhotelu tworzą trzywieżeo wysokości195m(57kondygna-cji),mieszczące2561luksusowychpokoi.Całośćbudynkuzwieńczonajestwielkimdachem,przypominającymniecodeskędowindsurfingu.Długośćdachuwynosi340m,a wspornikprzy jednejwieżyosiąga65m(światowyrekord).Nada-chuo powierzchni12400m2(wysokość200mnadterenem)znalazłymiejscerestauracje,ogrody(250drzew),duży

basen(145mznikającegobrzegu)i po-mostyobserwacyjne.Dachmożeodwie-dzić jednocześnie3900osób.W nocycałyhoteliluminowanyjeststerowanymelektronicznieoświetleniemledowym,wydobywającymz obiektunieoczeki-waneefekty.FirmyArup(projektOperyw Sydney)i ParsonBrinkerhoffopraco-wująceprojektwykonawczydlazespołuMarinaBaySandsSingaporeoceniły,żebyłtojakdotejporynajtrudniejszypro-

jektnaświecie(integracjadużejgrupybardzoskomplikowanychtechnologii).Wartozwrócićuwagę,żew budynkuho-teluzainstalowanopodbasenemurzą-dzeniakompensująceruchwież(razemz dachem)wywoływanyprzezsilnewia-try(kompensacja500mm)orazzespółsiłownikówpozwalającyprzeprowadzaćrektyfikacjępołożeniakonstrukcjiw 500punktachw raziewystąpieniaosiadańgruntu.

Budynek hotelu

tworzą trzy wieże o wysokości 195 m

(57 kondygnacji),

mieszczące 2561

luksusowych pokoi.

Hotel Marina Bay Sands nad zatoką Marina Bay. Na pierwszym planie Muzeum Sztuki i Nauki (ArtScience Museum Marina Bay, fot. K. Ryż

Singapurskie centrum finansowe (Downtown Core) w pobliżu Marina Bay. Na pierwszym planie rzeźba Merliona, symbolu Singapuru, fot. K. Ryż

Zatoka Marina Bay nocą. Rejon Downtown Core i Muzeum Sztuki i Nauki, fot. K. Ryż

Zatoka Marina Bay nocą. Rejon kładki Helix Bridge, fot. K. Ryż

Hotel Marina Bay Sands nocą w iluminacji ledowej, fot. K. Ryż

SINGAPUR Obiektywprzestrzenipublicznej

Page 8: Singapur - nowoczesna metropolia Dalekiego Wschodu€¦ · morza. Oprócz drapaczy chmur Singapur wzbogacił się w ostatnich latach o szereg obiektów użyteczności publicznej (muzea,

31

Centrum finansowe Singapuru (Downtown Core)

Na południu Singapuru, przy ujściurzekiSingapurdozatokiMarinaBay,jużw czasachkolonialnychukształtowałosięhistorycznecentrumfinansowe,admini-stracyjnei komercyjne.Częśćobiektówz okresukolonialnegoprzetrwałapróbęczasui możnajedzisiajoglądaćw nieda-lekimsąsiedztwierzeki.Gwałtownyrozwójmiasta-państwaoddrugiejpołowyXXw.zaowocowałpowstaniemcharakterystycz-negodlawielkichmetropolii(np.NowyJork,Chicago,Toronto,Melbourne,DubajlubTokio)centrumfinansowego(Down-townCore).W Singapurzenaobszarze266hapowstałokilkadziesiątwieżowcówi ob-szartenmanajwiększągęstośćzaludnie-nia.Downtownsąsiadujez ZatokąMarinaBayorazzderzasięz kolonialnązabudowąwzdłużbrzegurzekiSingapur.Charaktery-stycznykomplekscentrumfinansowego(skyline)jestdominantąwiększościosiwi-dokowychSingapurui nieodłącznączęściąukładuurbanistycznegow rejoniezatokiMarinaBay.

Muzeum Sztuki i Nauki (ArtScience Museum Marina Bay) na brzegu za-toki Marina Bay

W 2011 r. nabrzegu zatokiMarinaotwartoMuzeumSztuki i Nauki.Sąsia-

dujeonobezpośrednioz hotelemSands,tworzącz nimi  innymiobiektamiwy-bitnyarchitektonicznyzespółMarinaBaySands.ArchitektMosheSafdieukształ-towałformębudynkunapodobieństwokwiatu lotosu (forma biomorficzna).Możnarównieżspotkaćsięzeskojarze-niem,żebryłamuzeumnawiązujedoza-praszającejrękiSingapuru,którejpalceotwierająsiękugórzeobiektu.Wnętrzeotwierającegosiędachumuzeumzbierawodęz obficiewystępującychtutajopa-dów,któragromadzonajestw zbiorniku

dlabieżącychpotrzebużytkowych.Pro-blemwodysłodkiejw Singapurze jestproblemem strategicznym dla całegomiasta-państwai niekiedyźródłemkon-fliktówz sąsiadującąMalezją.Wewnątrznapowierzchni6000m2znajdujesię21galerii.Trzyz nicho nazwachOsobliwość,Inspiracjai Ekspresjazajmowanesąprzezekspozycjestałe.Pozostałeprzeznaczononawystawyczasowe.Iluminacjanocnamuzeum wspaniale wydobywa jegoformęna tledrapaczycentrumfinanso-wegoSingapuru.

Ryc. 2. „Złoty” Tower Bridge przez rzekę Sacramento

Gwałtowny rozwój miasta-państwa od drugiej

połowy XX w. zaowocował powstaniem

charakterystycznego dla wielkich metropolii (np. Nowy

Jork, Chicago, Toronto, Melbourne, Dubaj lub Tokio)

centrum finansowego (Downtown Core).

Kolonialny hotel Fullerton na tle drapaczy centrum finansowego, fot. K. Ryż

Maj – Czerwiec 2014 Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne

Muzeum Sztuki i Nauki (ArtScience Museum) nad zatoką Marina Bay, fot. K. Ryż

Bryła muzeum

nawiązuje do zapraszającej

ręki Singapuru, której

palce otwierają się ku górze

obiektu.

Nowoczesne formy zabudowy nabrzeża przy Marina Bay, fot. K. Ryż

ObiektywprzestrzenipublicznejSINGAPUR

Page 9: Singapur - nowoczesna metropolia Dalekiego Wschodu€¦ · morza. Oprócz drapaczy chmur Singapur wzbogacił się w ostatnich latach o szereg obiektów użyteczności publicznej (muzea,

32 Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne Maj – Czerwiec 201432

Ogrody singapurskie (Gardens by the Bay)

NawschódodzatokiMarinaBay(bli-skiesąsiedztwohoteluSands)powstaływ 2012r.słynnejużogrodysingapurskie(101ha).Zostałyzrealizowanew ramachrządowegoprogramuprzekształcaniaSin-gapuruw miasto-ogród.Ogrody(pół-nocny,wschodni i centralny)mająbyćjednąz ikonSingapuru,miejscemo naj-wyższychwalorachrekreacyjnych.Spo-tkaćtutajmożnawspaniałekompozycjeroślinz całegoniemalświata.Dominan-tamicałegokompleksusądwiewielkieszklarnie.Nieregularne,stalowo-szklanepowłoki przekrywające powierzchnieogrodówpodwieszonesądozespołówrównoległych łuków,ukształtowanychzgodniez krzywiznamipowłok.JednazeszklarńotrzymałamianoŚwiątyniKwia-tów (1,2ha,38mwysokości).DruganazwanajestChmurowymLasem(0,8ha,42mwysokości).Nieopodal impo-nującychszklarńznajdujesięzespółsu-perdrzew,dominującychnadogrodamisingapurskimi.Superdrzewatoniezwykłe,wielofunkcyjnekonstrukcje,nawiązująceformądorealnychdrzew,z pniemi ko-roną.Wysokośćsuperdrzewwahasięod25do50m.Superdrzewasąmiejscempionowejhodowliwielugatunkówroślin,dostarczającieniaw swoimotoczeniu,sąswegorodzajusilnikamiśrodowiskowymi,produkującenergięelektryczną(ogniwafotowoltaiczne).Zbierająwodyopadowe(systemirygacyjnyorazfontanny)orazsąelementemsystemówchłodzenia.Ze-spółsuperdrzewspinapodniebna,pod-wieszonakładka,któraw nocysprawiawrażeniekonstrukcjilewitującejnadogro-dami.Wrażenia i widokipodczasspa-ceruzapierajądechw piersiach.Właśniew nocyrajskichwrażeńw tymmiejscu

dopełniawidowisko światło i dźwięk.Ogrodynanowoożywająprzyzmienia-jącym się,wielobarwnymoświetleniuledowymsuperdrzew,całośćfalujeprzydźwiękachogrodowejrapsodii.

Teatr i sala koncertowa w Singapu-rze (Esplanade Theaters on the Bay)

PrzyujściurzekiSingapurdoZatokiMa-rinaBaywielopasmowaEsplanadeprowa-dziruchw stronęzespołudwóchobiektów,w którychmieścisięteatr(2000miejsc)orazsalakoncertowa(1600miejsc).Na-zwazespołuobiektów(otwarciew 2002r.)wywodzisięodwspomnianejtrasy.Zespół

wrazz obiektamitowarzyszącymizlokali-zowanyjestnasześciohektarowejdziałcenadbrzegiemzatoki.Autoramiunikatowegoprojektusąfirmy

architektonicznez Singapuru(DPArchi-tects)orazz Londynu(MichaelWilford&Partners).Przestrzenieużytkoweobiek-tównakrytopowłokowymistrukturamikratowymiz pełnymprzeszkleniem.Nazewnątrzpowłokiuzupełnionoaluminio-wymiosłonamiprzeciwsłonecznymi,którenadałyimspecyficznywygląd,przypo-minającyowocdurianu.Stądpochodzikolokwialnanazwacałegozespołu–TheDurians.W opisacharchitekturyobiektów

Teatr i sala koncertowa w Singapurze. Na pierwszym planie most w ciągu esplanady, fot. K. Ryż

Ogrody singapurskie (Gardens by the Bay) z widokiem na superdrzewa, fot. K. Ryż

Superdrzewa w iluminacji nocnej z podniebną kładką o konstrukcji podwie-szonej, fot. K. Ryż

Ogrody (północny, wschodni i centralny) są jedną z ikon Singapuru, miejscem o najwyższych

walorach rekreacyjnych. Spotkać tutaj można

wspaniałe kompozycje roślin z całego niemal świata.

SINGAPUR Obiektywprzestrzenipublicznej

Page 10: Singapur - nowoczesna metropolia Dalekiego Wschodu€¦ · morza. Oprócz drapaczy chmur Singapur wzbogacił się w ostatnich latach o szereg obiektów użyteczności publicznej (muzea,

33 Maj – Czerwiec 2014 Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne

spotykasięrównieżtezę,żeinspiracjąformybyłookomuchy,któregostrukturęmożnadostrzecdopierow dużympowiększeniu.Zieleńgajówpalmowychdopełniacałościkompleksu.

Podsumowanie

Przedstawione w  artykule wybrane,reprezentacyjneobiektypubliczneSin-gapuru,budynkiwielofunkcyjne,hotele,budowlekomunikacyjne(mostyi kładki),obiektyinfrastrukturyogrodoweji parko-wej,w większościzrealizowanew ostatnichlatach,sąprzykładaminajlepszejświatowejarchitektury.SingapurtobogatemiejscenaDalekimWschodzie,gdziespełniająsięnaj-śmielszearchitektoniczno-konstrukcyjnewizjeuznanychprojektantówzewszystkichstronświata.W artykuleskupionouwagęnaobiektachwzniesionychw rejonieza-tokiMarinaBay,napołudniuSingapuru.MiejscetostałosięikonąSingapuru,a po-wstałetuobiektysąrozpoznawalnenacałymświecie.Początkowy, analitycznypodziwpo-

szczególnymibudowlamiprzeradza sięstopniowow zadumęi refleksjęnadosią-gniętymłademprzestrzennymtejczęści

Singapuru.Tutajmożnadywagowaćnadzasadamikontekstualizmuarchitektonicz-nego,dobregosąsiedztwai szerokopoję-tegoporządkuurbanistycznego.W otacza-jącejprzestrzenipublicznejwszystkojakbysięzgadzałoi dobrzedosiebiepasowało.W rezultaciez jednejstronyjestpodziw,a z drugiejspokój,zaduma,równowagai harmonia.Pięknejarchitektury i urba-nistycznegoładudopełnialegendarnyjużporządekw miejscachpublicznych,dlaniektórychwręczszokujący.PodróżującydoSingapurunieśmiałoprzekazująsobieopowieścio gumiedożuciai sposobachzachowańw miejscachpublicznych.Wartosięgaćdotychwspaniałychwzo-

rów,gdyżpolskiedoświadczeniaostatnichlatw zakresieładuurbanistycznegorozwi-jającychsięmiastsąbardzoniepokojące,a kiedyś,równieżw okresiepowojennym,byłocałkiemdobrze,niekiedywzorcowo.

Trzebaszybkoodrobićtęlekcjęi wrócićdoswoichdobrych,wypracowanychwcze-śniejzasadi światowychwzorów.

Artykułopracowanonapodstawiema-teriałówwłasnychpozyskanychpodczasdwudniowegopobytuw Singapurzew li-stopadzie2013r.,w ramachVIŚwiatowejWyprawyMostowejdoAustraliii NowejZelandii,zorganizowanejprzezKatedręBudowyMostówiTuneliPolitechnikiKra-kowskiejorazBiuroTurystyczneAnitourzCzechowic-Dziedzicoraznapodstawieźródełdrukowanychimateriałówz portaliinternetowych.

Artykuł recenzowany zgodnie z wytycz-nymi MNiSW.

Foyer sali koncertowej w Singapurze, fot. K. Ryż

Inspiracją formy

budynków było oko muchy, którego strukturę

można dostrzec dopiero

w dużym powiększeniu.

Świątynia Kwiatów i Chmurowy Las w ogrodach singapurskich (Gardens by the Bay), fot. K. Ryż

Podniebny park na dachu hotelu Sands, fot. K. Ryż

Orchidea – narodowy kwiat Singapuru, fot. K. Ryż

Świątynia Kwiatów i diabelski młyn w pobliżu zatoki Marina Bay, fot. K. Ryż