skrining fitokimia

33
SKRINING FITOKIMIA (PENYIDIKAN SENYAWA KIMIA DALAM TUMBUHAN)

Upload: nienies-nurika

Post on 14-Aug-2015

581 views

Category:

Documents


63 download

DESCRIPTION

fitokimia

TRANSCRIPT

Page 1: SKRINING FITOKIMIA

SKRINING FITOKIMIA(PENYIDIKAN SENYAWA KIMIA

DALAM TUMBUHAN)

Page 2: SKRINING FITOKIMIA

KANDUNGAN KIMIA SIMPLISIA NABATI

Minyak atsiri, karotenoid, steroid, triterpenoid, alkaloida, asam lemak, senyawa fenolik yg meliputi: fenol-fenol, asam fenolat, fenil propanoid, flavonoid, antrakinon, antosian serta xanton, asam organik, glikosida, saponin, tanin, karbohidrat.

Page 3: SKRINING FITOKIMIA

PEMISAHAN

SERBUK SIMPLISIA

MEMISAHKAN KELOMPOK

KANDUNGAN KIMIA

IDENTIFIKASI

Page 4: SKRINING FITOKIMIA

SIMPLISIA NABATI (DH 22)

Disari dg pelarutnon polar

Sarinon polar

Sisa serbuk

Disari dg pelarut kurang polar

Sarikurang polar

Sisa serbukDisari dg pelarut polar

AmpasSari polar

SIMPLISIA NABATI (DH 22)

Disari dg pelarutnon polar

Sarinon polar

Sisa serbuk

Disari dg pelarut kurang polar

Sarikurang polar

Sisa serbukDisari dg pelarut polar

AmpasSari polar

Page 5: SKRINING FITOKIMIA

A. SARI NON POLAR(sari petroleum eter atau heksana)

BERISI:

1. Minyak atsiri

2. Lemak & asam lemak

3. Steroid & triterpenoid

4. Karotenoid

PENGOTOR:

Klorofil

Resin

Page 6: SKRINING FITOKIMIA

CARA PENYARIAN

SERBUK SIMPLISIA25-50 gram

Sokhlet dg PE

Sari PE

Pekatkan ad 25 ml

BERISI:

1. Minyak atsiri

2. Lemak & asam lemak

3. Steroid & triterpenoid

4. Karotenoid

Page 7: SKRINING FITOKIMIA

1. MINYAK ATSIRI

Serbuk simplisia nabati10-50 gram

+ H2O ad ½-2/3 labudestilasi Stahl

M. Atsiri Air

Page 8: SKRINING FITOKIMIA

Asam lemak

SARI PEdikeringkan

+ KOH EtOHDireflukEtOH didestilir

Residu

+ air panasdinginkanEkstraksi dg Eter

Sari eter Sari air alkalisSteroid

TriterpenoidKarotenoid

+ HCl ad pH 3-4 (keruh)Ekstr.dg eter

Air

1. KLT2. Sifat Fisika

Sari eter

2. LEMAK DAN ASAM LEMAK BM TINGGI

Page 9: SKRINING FITOKIMIA

3. STEROID & TRITERPENOID

10 ml sari eter

Diuapkan ad kering

+ 0,5 ml as.asetat anhidrid+ 0,5 ml CHCl3+ 1-2 ml H2SO4

(Rx Liebermann Burchard)

Cincin merah coklatatau ungu pd batas lap.

Steroid & triterpenoid

Residu

Page 10: SKRINING FITOKIMIA

4. Karotenoid

10 ml Sari Eter

Diuapkan ad kering

Residu

+ 2-3 tts SbCl3(Rx Carr Price)

Biru mjd merah

+ H2SO4 p

Biru atau hijau kebiruan

KLT

Page 11: SKRINING FITOKIMIA

B. SARI KURANG POLAR(SARI ETER / CHCL3)

BERISI

1. Alkaloida

2. Senyawa fenolik : fenol-fenol, fenil propanoid, aglikon (flavonoid, antrakinon) dll.

3. Komponen minyak atsiri tertentu

4. Asam lemak

Page 12: SKRINING FITOKIMIA

CARA PENYARIANSisa serbuk

penyarian dg PE

Disari dg pelarut kurang polar (eter)

Sarikurang polar

(Eter)

Sisa serbuk

Dipekatkanad 50 ml

Sari eter pekat

Page 13: SKRINING FITOKIMIA

1. ALKALOIDA

10 ml SARI ETER

Diuapkan adkering

Residu

+ 1,5 ml HCl p 2% ad larut

IPembanding

II+ 2-3 tts larutan

Dragendorff

III+ 2-3 tts larutan

Meyer LP

Jingga kecoklatan

Putih kekuningan

Pendahuluan

Page 14: SKRINING FITOKIMIA

Lanjutan 10 ml SARI ETER

Diuapkan adkering

Residu

+ EtOAc-as.Tartrat 2%

Sari EtOAc Sari as. Tartrat

+ Nh3, Na2CO3ad basa+ CHCl3

Alk. NetralAlk. Basa lemah

Sari CHCl3 Sari air

Alk. Basa Alk. Basa kuat/kuarterner

Page 15: SKRINING FITOKIMIA

2. SENYAWA FENOLIK

10 ml SARI ETER

Diuapkan adkering

Residu

+ 2-3 tts FeCl3

Sinar UV

Fluoresensi(fenol-fenol bebas)

+ bbrp tts amonia

Hijau, ungu, biruhitam

+ K heksasianoferat (III)+ FeCl3

Biru ad hitam

Page 16: SKRINING FITOKIMIA

FENIL PROPANOIDMeliputi: kumarin dan turunannya

3 ml SARI ETER

Diuapkan adkering

Residu

+ air panas ad larut

IPembanding

II+ 0,5 mlNH4OH ad alkalis

Sinar UV

Fluoresensi lebih terang

Sinar UV

Fluoresensi

Kumarindan turunannya

Page 17: SKRINING FITOKIMIA

FLAVONOIDA

3 ml SARI ETER

Diuapkanad kering

Residu

+ 1-2 ml MeOH (50%)pdipanaskan

+ logam Mg

+ 5 tts HCl pekat p

Merah / jinggaaglikon Flavonoid

Page 18: SKRINING FITOKIMIA

ANTRAKINON

3 ml SARI ETER

+ 1 ml NH4OH 25% /NaOH / KOH 10 %

Kocok

Lap. Basa mjd merah

Antrakinon

Page 19: SKRINING FITOKIMIA

3. Komponen minyak atsiri tertentu

Terutama minyak atsiri yang:

a. kerangka aromatik atau non terpenik

b. bersifat sedikit polar tapi tetap tidak larut dalam air.

c. eugenol, anetol, sinamaldehid, vanilin

Page 20: SKRINING FITOKIMIA

C. SARI POLAR(SARI EtOH-Air)

BERISI:

1. Garam alkaloid

2. Antosian

3. Glikosida (g.flavonoid, g.antrakinon, g jantung, g. alkohol, g. aldehid dll)

4. Saponin

5. Tanin

Page 21: SKRINING FITOKIMIA

CARA PENYARIAN

Sisa serbukpenyarian dg eter

Disari dg pelarut polar (EtOH 70%)

AmpasSari polar

EtOH

Diuapkan ad 50 ml

Sari EtOH pekat

Page 22: SKRINING FITOKIMIA

1. GARAM ALKALOID

+ 20 ml Sari EtOH

Diuapkan

Residu + 10 ml Hcl 10%

Filtrat

Disaring

+ NH4OH ad pH 8-9+ Eter/CHCl3

Sari eter Sari air basa

Diuapkan ad kering

+ 1,5 ml Hcl 2% P

IPembanding

II+ 3 tts Meyer LPPutih kekuningan

III+ 3 tts Dragendorff LP

Jingga kecoklatan

Page 23: SKRINING FITOKIMIA

2. ANTOSIAN

Sari EtOH-Air

IpH Asam

Merah

IIpH Netral

Ungu

IIIpH Basa

Hijau atau biru

Page 24: SKRINING FITOKIMIA

3. GLIKOSIDA

+ 20 ml Sari EtOH-Air

+ 15 ml Hcl 10% LPdirefluks 30’

DinginkanDisari 3x15 ml Eter

Sari Eter Sari Air Asam

+ basa ad netral

Sari air netral

Gula

+ Na2SO4 anhdisaring

Sari eter

Aglikon Steroid, Triterpenoid, Kumarin,

Flavonoid, Antrakinon dll

Page 25: SKRINING FITOKIMIA

4. GLIKOSIDA JANTUNG

Sari Eter

Diuapkanad kering

Residu

+ 2 ml EtOH ad larut+ 2 ml Ca(OH)2 1N dlm EtOH+ 4 tts 3,5 dinitrobenzoat 1% dlm EtOH

Ungu

Dipanaskan

Warna ungu hilang

Page 26: SKRINING FITOKIMIA

5. SAPONIN

+ 2 ml Sari EtOH-Air

Diuapkan ad½ nya

Tuang dlm tb.Rx+ air

Kocok 30 “Diamkan

Buih stabil

Saponin

Uji Hemolisis Uji dg Rx Liebermann BurchardAglikon tritepenoid

Aglikon steroid

+ 3 tts asam

Buih stabil

Page 27: SKRINING FITOKIMIA

6. TANIN

1 ml Sari EtOH-Air

+ Lart. FeCl3

Biru kehitamanTanin Galat

Hijau kehitaman Tanin Katekol

Page 28: SKRINING FITOKIMIA

6. TANIN CAMPURAN

+ 5 ml Sari EtOH-Air+ 1 ml lart. Stiassny (lart. Formol klorida)direfluks 30’

End. Merah

Tanin Katekol

Filtrat

+ Na asetat ad netral+ FeCl3

Biru tua

Tanin Galat

Page 29: SKRINING FITOKIMIA

7. KARBOHIDRAT

Meliputi:

1. Manosa : Glukosa, galaktosa, rhamnosa dsb. (Gula reduktor).

2. Oligosa : < 10 unit manosa.

Sakarosa, gentibiosa, rafinosa, stasiosa.

3. Poliosa : > 10 unit manosa

Gom, lendir, pectin, pati.

Page 30: SKRINING FITOKIMIA

7a. KARBOHIDRAT

+ 2 ml Sari EtOH-Air

Diuapkan ad kering

Residu

+ 2-3 tts H2SO4 P diamkan 4’+ 4 tts Rx Molisch (lart jenuh timol dlm EtOH)

Merah

Karbohidrat

Page 31: SKRINING FITOKIMIA

7b. PATI

1 ml Sari dienaptuangkan

+ 3 tts Lugol LP

Biru

Pati

Page 32: SKRINING FITOKIMIA

7c. LENDIR2 ml Sari EtOH-Air

Ttskan dlm Tb.Rx yg berisi 10 ml EtOH/Aseton

Endapan Filtrat

Cuci dg EtOH

+ Lart. Hematoksilin/+ Lart. Biru toluidina/+ Lart. Biru metilen

Endapan ungu/biru

Lendir

Page 33: SKRINING FITOKIMIA

Heksana

PE Benzen Toluen CHCl3 DCM Eter EtOAc EtOH Air panas

Lemak

Steroid

Antrakinon

Kumarin

Flav.poli-CH3

Resin&klorofil

Isoflavon

Alkaloid bebas

Kurkumin

Fenol

Flav.poli-OH

Flav.mono.glk

Glk.antrakinon

Glk.steroid

Glk.kumarin

Glk.Flavonoid

Tanin

Saponin

Grm. Alkaloid

Karbohidrat