SKRYPTY BECKA

Powszechna historia ustroju państw – ćwiczenia

www.ksiegarnia.beck.pl

W sprzedaży:

T. MaciejewskiHISTORIA USTROJU I PRAWA SĄDOWEGO POLSKI, wyd. 4Podręczniki Prawnicze

T. MaciejewskiHISTORIA POWSZECHNA USTROJU I PRAWA, wyd. 4Studia Prawnicze

T. MaciejewskiLEKSYKON HISTORII PRAWA I USTROJU. 100 PODSTAWOWYCH POJĘĆLeksykony prawnicze

WYDAWNICTWO C.H.BECK WARSZAWA 2014

Powszechna historia ustroju państw – ćwiczenia

dr Marzena Lipska-Toumi

Wydawca: Aneta Flisek

© Wydawnictwo C.H.Beck 2014

Wydawnictwo C.H.Beck Sp. z o.o.ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa

Skład i łamanie: PanDawerDruk i oprawa: Elpil, Siedlce

ISBN 978-83-255-5723-2

ISBN e-book 978-83-255-5724-9

SPIS TREŚCI

Wykaz wybranej literatury ....................................................................................... IX

Rozdział I. Państwo .................................................................................................... 1 § 1. Uwagi ogólne ..................................................................................................... 1 §2.Odorganizacjirodowejdopaństwowej ............................................................ 2 1. Ród ............................................................................................................. 2 2.Plemię ......................................................................................................... 2 3.Państwaszczepowe .................................................................................... 3 4.Państwapatrymonialne .............................................................................. 4 5.Monarchiestanowe .................................................................................... 5 6.Monarchieabsolutne .................................................................................. 6 7.Państwakonstytucyjne ............................................................................... 6

Rozdział II. Państwa szczepowe ................................................................................ 8 § 3. Uwagi ogólne ..................................................................................................... 8 §4.UstrójspołecznyipolitycznyGermanówwIw.n.e. ...................................... 8 1.Ustrójspołeczno-gospodarczy ................................................................... 8 2.Ustrójpolityczny ........................................................................................ 9 §5.Pseudo-MaurycjuszStrategikon(oSłowianach) ............................................. 10

Rozdział III. Ogólne zagadnienia państwa feudalnego .......................................... 12 § 6. Uwagi ogólne ..................................................................................................... 12 1.Feudalizm ................................................................................................... 12 2.Poddaństwo ................................................................................................ 13 3.Immunitet ................................................................................................... 13 4. Lenno .......................................................................................................... 14 5.Wasalstwo ................................................................................................... 14 6.Beneficjum.................................................................................................. 16 7.Ustrójlenny ................................................................................................ 16 §7.Społeczeństwofeudalne .................................................................................... 17

Rozdział IV. Monarchia Frankońska ....................................................................... 28 § 8. Uwagi ogólne ..................................................................................................... 28 §9.Zakreswładzykrólewskiej ............................................................................... 32 §10.Administracjacentralna .................................................................................... 32 §11.Administracjalokalna ....................................................................................... 33

VI Spis treści

§12.Sądownictwo ..................................................................................................... 34

Rozdział V. Francja .................................................................................................... 36 § 13. Uwagi ogólne ..................................................................................................... 36 §14.Zasadynastępstwatronu ................................................................................... 38 §15.Teoriastatutowa ................................................................................................ 40 §16.Podstawywładzykrólewskiej ........................................................................... 42 §17.Sądownictwo ..................................................................................................... 44 §18.Rewolucjafrancuskaiepokanapoleońska ...................................................... 48 §19.DeklaracjaPrawCzłowiekaiObywatelaz26.8.1789r. ................................... 58 §20.DeklaracjaPrawKobietyiObywatelkiz1791r. .............................................. 60 §21.KonstytucjeFrancji ........................................................................................... 61

Rozdział VI. Niemcy ................................................................................................... 90 § 22. Uwagi ogólne ..................................................................................................... 90 §23.Zasadynastępstwatronu ................................................................................... 94 §24.Zakreswładzymonarszej.................................................................................. 98 §25.Oimmunitecieksiążątelektorów ...................................................................... 99 §26.SądKameralnyRzeszy ..................................................................................... 101 §27.NiemcywXIXwieku ....................................................................................... 102 §28.NiemcywXXwieku ......................................................................................... 107

Rozdział VII. Anglia .................................................................................................. 112 § 29. Uwagi ogólne ..................................................................................................... 112 §30.Zasadynastępstwatronu ................................................................................... 114 §31.Zakreswładzykrólewskiej ............................................................................... 115 §32.WielkaKartaWolności .................................................................................... 118 § 33. Petition of Right–PetycjaoPrawo ................................................................... 122 § 34. Habeas Corpus Act ........................................................................................... 122 § 35. Bill of rights ....................................................................................................... 124 § 36. Act of Settlement ................................................................................................ 125 §37.Sądownictwo ..................................................................................................... 126

Rozdział VIII. Rosja ................................................................................................... 130 § 38. Uwagi ogólne ..................................................................................................... 130 §39.Zasadynastępstwatronu ................................................................................... 136 §40.Zakreswładzykrólewskiej ............................................................................... 136 §41.Sądownictwo ..................................................................................................... 137 §42.Rewolucja .......................................................................................................... 139 §43.Rosjasowiecka .................................................................................................. 141 §44.Konstytucjaz1918r. ......................................................................................... 143 §45.Konstytucjaz1936r. ......................................................................................... 146 1.NajwyższeOrganaWładzyPaństwowej ................................................... 148 2.Terenoweorganawładzy ............................................................................ 152 3.SystemwyborczydoRadDelegatówLuduPracującego .......................... 152 §46.Sądownictwo ..................................................................................................... 153

VIISpis treści

Rozdział IX. Administracja centralna ..................................................................... 155

Rozdział X. Administracja lokalna ........................................................................... 165

Rozdział XI. USA ........................................................................................................ 170 § 47. Uwagi ogólne ..................................................................................................... 170 §48.Władzaustawodawcza ...................................................................................... 180 §49.Władzawykonawcza ......................................................................................... 187 §50.Sekretarzestanu ................................................................................................ 191 §51.Sądownictwo ..................................................................................................... 192

Indeks rzeczowy .......................................................................................................... 195

WYKAZ WYBRANEJ LITERATURY

L. Bzylow, P. Wieczorkiewicz, Historia Rosji, Wrocław 2005G. Górski, Historia ustrojów państw, Toruń 2009G. Górski, Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych do 1930 roku, Lublin 2006M. Heller, Historia Imperium Rosyjskiego, Warszawa 2000Historia administracji i myśli administracyjnej. Wybór źródeł, pod red. J. Malca, wspólnie

z P. Cichoń, J. Malec, Z. Zarzycki, Kraków 2006D. Janicka, Ustrój administracji w nowożytnej Europie, Toruń 2002A. Kersten, Historia powszechna. Wiek XVII, Warszawa 1987M. Klementowski, Powszechna historia ustroju, Warszawa 2012W. Łazuga, Historia powszechna. Wiek XIX, PoznańT. Maciejewski, Historia powszechna ustroju i prawa, Warszawa 2007J. Malec, D. Malec, Historia administracji i myśli administracyjnej, Kraków 2000T. Manteuffel, Historia powszechna. Średniowiecze, Warszawa 2001S. Płaza, Historia prawa w Polsce na tle porównawczym, cz. III: Okres międzywojenny,

Kraków 2001S. Płaza, Historia prawa w Polsce na tle porównawczym, cz. II: Polska pod zaborami, Kra-

ków 1998M. Sczaniecki, oprac. K. Sójka-Zielińska, Powszechna historia państwa i prawa, Warszawa

2009Tablica porównawcza współczesnych konstytucji, oprac. B.G, A.S i C.G, Warszawa 1906J. Tyszkiewicz, E. Czapiewski, Historia powszechna. Wiek XX, Warszawa 2012Z. Wójcik, Powszechna historia, Wiek XVI–XVII, Warszawa 1999A. Wyczański, Historia powszechna. Wiek XVI, Warszawa 1987H. Zins, Historia Anglii, Wrocław 2009