SŁOWNIK GWARY POZNAŃSKIEJ stworzony w ramach projektu edukacyjnego "Poznaj Poznań!" przy współpracy z rodzicami przedszkolaków. Przedszkole 124 "Wesoła Ludwiczka" w Poznaniu

jedzenie

bonbony - cukierki chabas - mięso klymki - cukierki korbol - dynia pyry z gzikiem - potrawa rodem z Wielkopolski: ziemniaki, biały ser, szczypiorek, rzodkiewka, itp. rampuć - zupa jarzynowa szneka z glancem - drożdżówka z lukrem sznytka - kromka chleba

transport

bimba - tramwaj bana - pociag drynda - taksówka kita - ogon samolotu, tył pojazdu: samochodu itp. rzęch – stare, ciągle psujące się urządzenie (często o samochodzie)

LOKOMOTYWA po poznańsku

Stoi na stacji wielgachno bana cało w oliwie jest opypłana.

Para z ni bucho i poświstuje a palacz ciyngiym wef ni hajcuje.

Wuchte wagonów mo zahoczone wef kożdym klunkrów jest nawalone.

Jest tych wagonów cóś ze śtyrdzieści wcale nie wiada co sie tam zmieści.

W piyrszym wagónie kole wynglarki jadom z Poznania same Kaczmarki

jedzie tyż kundziu i z Wildy szczuny a kożdy śrupie z tytki bonbony.

Wef drugim szkieły i ejber łysy śtyrech góroli i dwa hanysy.

Potym jest proszczok, owce i kónie wszysko to w czecim jedzie wagónie.

Dalej som ryczki i szafónierki jakieś wymborki i salaterki.

Śtyry wagóny jadom z meblami za nimi dziesińć wagónów z pyrami.

Na samym kuńcu cołkiym dla śmiechu

źródło: Gwara Poznańska - https://www.facebook.com/pages/GWARA-Poznańska

człowiek

absztyfikant - adorator baka - policzek brachol - brat chopok - chłopak ejber - łobuz gideja - chuda, wysoka dziewczyna gira/syra - noga gzub - dziecko juchta - krew kalafa - twarz kielochy - zęby miągwa - beksa mela - dziewczyna rojber - urwis szczun - chłopak

siora - siostra sznupa - twarz ślyp - oko wiara - ludzie

ANATOMIA PO POZNAŃSKU źródło: Gwara Poznańska - https://www.facebook.com/pages/GWARA-

Poznańska

dom

antrejka - przedpokój/sień funcka - lampa ryczka - małe krzesełko, taboret wymborek - wiadro wyro - łóżko

PAWEŁ I GAWEŁ po poznańsku

Paweł i Gaweł wef naszym fyrtlu miyszkali i nikt nie wiy skiyndyk óni sie przytośtali

Paweł mioł rułe i na piyrszym kiju urzyndowoł

zaś Gaweł ździebko niży i ciyngiym rojbrowoł.

Szczyloł, polowoł i świgoł klunkrami lotoł po chacie i czaskoł ryczkami

trumbił z cały epy od samygo rana gorzy niż staro poznańsko bana.

Takie szplinowanie Paweł długo znosił oż zlecioł do ejbra i grzecznie go prosi

- Panie! Bońdź pan ździebko ciszy! Bo mi od hałasu ućkły wszyskie myszy!

- Tej, waćpan, nie skichej sie w gacie! To jo jezdem panem u siebie wef chacie!

Paweł ni słowa ze sznupy nie pisnoł podyrdoł do chaty i bobe na łeb se nacisnoł.

Zaś Gaweł rano we wyrze se chrapie a tu mu na kluke zimnygo cóś kapie! Hycnoł zes wyra i leci ruk cuk na góre

dźwi zakluczóne, szpycuje przez dziure.

Ślypiom nie wierzy - cołki pokój we wodzie A Paweł zes kneblem uczaplił sie na komodzie.

- Co waćpan tetrosz? - Jo? Ryby se łowie! - Do diaska! A mi jakoś ślumpa leci po głowie!

-Tej waćpan, nie skichej sie w gacie! To jo jezdem panem u siebie wef chacie!

A teroz na kuńcu morał se taki zrobie: -Jak ty stetrosz kumuś, tak ón stetro tobie!

źródło: Gwara Poznańska - https://www.facebook.com/pages/GWARA-Poznańska

zwierzęta

hazaj - zając kejter - pies kociamber - kot

ubrania

badejki - kąpielówki glazejki - rękawiczki katana - kurtka lumpy - ubrania pory - spodnie

OOOKKKUUULLLAAARRRYYY pppooo pppooozzznnnaaańńńssskkkuuu

DDDrrrzzzeee ttteee kkkaaalllaaafffeee pppaaannn HHHiiilllaaarrryyy::: """DDDzzziiieee sssooommm mmmooojjjeee oookkkuuulllaaarrryyy!!!"""

SSSkkkoookkkooo,,, zzzaaagggllluuunnndddooo pppoooddd wwwyyyrrrooo www kkkiiieeejjjdddaaaccchhh oooddd pppooorrróóówww gggmmmyyyrrrooo

wwweeetttkkkooołłł pppaaallleeeccc dddooo ggguuullliiikkkaaa zzzaaajjjrrrzzzooołłł pppoootttyyymmm dddooo tttrrrzzzeeewwwiiikkkaaa

LLLoootttooo pppooo cccaaałłłyyy ccchhhaaaccciiieee ssszzzpppyyycccnnnooołłł ssseee nnnaaawwweeettt wwweeefff gggaaaccciiieee

"""DDDooo dddiiiaaassskkkaaa!!! DDDyyyllleeerrriiiiii dddooossstttaaannneee zzzaaa ccchhhwwwiiillleee!!! KKKtttóóóśśś mmmiii bbbuuuccchhhnnnooołłł mmmooojjjeee bbbrrryyyllleee!!!"""

WWWyyyćććpppiiióóółłł zzzeee ssszzzuuuffflllaaadddyyy bbbaaadddeeejjjkkkiii,,, pppoootttyyymmm pppooollleeeccciiiooołłł dddooo aaannntttrrreeejjjkkkiii...

SSStttęęękkkooo,,, wwwyyykkkrrrzzzyyywwwiiiooo kkkaaalllaaafffeee,,, bbblllyyycccuuujjjeee śśślllyyypppiiiaaammmiii pppoooddd ssszzzaaafffeee...

PPPrrrzzzeeezzz ttteee cccaaałłłeee zzzaaammmiiiyyyssszzzaaannniiieee zzzbbbiiiyyyrrrooo mmmuuu sssiiieee nnnaaa ddduuudddlllaaannniiieee...

JJJuuużżż pppooodddłłłooogggeee mmmooo zzzrrryyywwwaaaććć,,, iii jjjuuużżż ssszzzkkkiiieeełłłyyy zzzaaaccczzzooonnn wwwzzzyyywwwaaaććć...

WWWttteeedddyyy ssszzzpppyyycccnnnóóółłł ssseee www llluuusssttteeerrrkkkooo,,, iii nnniiieee wwwiiieeerrrzzzyyy......... ZZZnnnooowwwyyykkk zzzeeerrrkkkooo...

NNNiiieeeccchhh nnnooo tttyyylllkkkooo sssiiieee ooobbbrrróóóccceee......... BBBrrryyyllleee ccciiiyyynnngggiiiyyymmm sssooommm nnnaaa kkkllluuuccceee!!!!!!!!!

źródło: Gwara Poznańska - https://www.facebook.com/pages/GWARA-Poznańska

INNE ady - przecież ajzol - kawałek żelaza bejmy - pieniądze bryle - okulary brzęczeć - marudzić chapać - ciężko pracować chaps - kęs chochla - łyżka wazowa, czerpak chlabra - plucha, błoto churchlać - kaszleć dudlać - płakać dylać - tańczyć dynks - rzecz, której nazwy mówiący nie zna

fefry - strach flaszka - butelka fyrtel - dzielnica gielejza - niezdara giglać - łaskotać glanc - połysk grygolić - bazgrać haczka - motyka kielczyć się - śmiać się kista - skrzynka klara - słońce nupel - smoczek pamperek - figurka poruta - wstyd rychtych - prawda szaga - skrót/ skos

tytka - papierowa torebka wajcha/wichajster - dźwignia/przekładnia winkiel - róg znorać się - ubrudzić zoolog - zoo

Opracowanie: A. Puk Przedszkole nr 124 im. Wesołej Ludwiczki w Poznaniu

Źródło zdjęć: pixabay.com