A. D.

meditationes generalioresde

SOCIO REGUMSVIOGOTHORUM IMPERIO,

(SVETIi. BröDRASKIFT)Q.UAS,

venia ampliss. facult. philosoph.IN INCL1TO UPSALIENSI ATHENMO,

PRiESIDE

Mag. CAROLO FRED.GEORGI1.

msT. PROFESS. Reg. et Ordin.

FAC. PfllL. h. T. DECANO-pro daureä, r

CENSUR.« PUBLICA SUBJICITSTIPENDIARIUS REG1US

magnus caroli wiberg,OSTROGOTHUS.

in aud. carol. maj. öie xi junii,anni mdcclxvii. 0

HORIS ANTEMERIDIEM SOLITIS.

upsaliiearui> jon. Edman, Reg. Acad. Tvpograph.

D. D.

% h

0 C fTURLONIDIS, formam imperii Svethici mo-O {g duroque port Agnii morfem defcribentis, ver-ba: Da ccm rikid fyrft i Brodrafkipt, (vid.Hirt.Yngl. cap. 40.) aiiter ab aliis intelktrta, uti

anfam noftras huic opellse praebuerunt, Ita dolemus, no-fa s per omnirnodam, qua excludimur, angurtiam non li-cere in nobili hocce argumenio aliter verfari, quam ge-neratlm fumma tanturn rerum capita carpendo. Quapro»pter ne tutnultuaria noftra molimina fraudi fint ipfius ma¬terias amplitudini, prsefaminis loco monuifie fas fuerit, noseo confiiio haec qualiacunque eongeffirte, ut aliis, quibus &plus fuerit orii &felicius ingenium, locus fmiul relinquatorea, qu£g huc pertinent, plenius explicandi. Noftros interimleves conatus benigniori leäorum interpretation! enixecommendamus.

Vocem Brodrafkipt, qua utitur STURLON1DES*aliis Regni ac Provinciaruin inter fratres divihonem, a<>Iiis imperii inter plures focietatem denotare animadver-fimus. Hane nos explicationera priore probabiliorein exi-flimantes, pauca in genere prselibabimus de focio impe-rio, quoad id in Septentrione habuirte locum reperiatur.Fatet nimirum illam imperii, inter duos pluresve Reges,focietatem, cönfcnfu gentis fuirte initam, ut conjundirnad unuai eundemque finem coafequendum, falutem fcifa

'

. i \ Rei-

KU ) 3 ( $f

Reipublicas, concurrerent. Diclmus confulto, confenfumgentis requiri ad iftam imperii communionemj cum nam-que Svecia regnum, quod dicifur, patrimonlale nunquamfuerit, fequitur, modurn ordinandse ReipubÜCfje, quac for¬ma regiminis adpellari folet, antiquitus heic non pepen-diffe Princlpis ab arblfrio, fed a populi voluntate, proutille magis minusve fuo de jure remiferlt: fequitur quo-que, hujusmodi imperii focietatem nonnifj confentientepopulo iniri in Septentrione potuifTe. Cum autem Regismaxime interefTet, uris demum imperii fieret particeps,qui ad commoda publica quam plurimum conferre pos-fet, veri valde eft fimile, ipfi Regi reliétum fuifife arbl-trium, imperii confortem fibi adlcifcendi, cui non modotituli & honores cederent regii, verum etjam jura ma-jeftatica, e. c. jus leges ferendi, easdem interprétandl,abrogandi, dlspenlandi, privilegia dandi, ac denique juspuniendi; verbo, orr.nis, quse ad imperium ejusque ex-ercitium pertinent, ad finemque civitatis conducunt, So¬cio Regi deferri folebant, adeo ut äquale Regibus Re-gni ac patrimonii Upfaiienfis efTet jus, & a civibus non-nlfi pro uno haberemur Principe.

5. II.Nempe ex inftituto Ynglingorum Regum reditus Up¬

falienfis patrimonii (Upfala oJe), cujus partes per fingu-ias Regni provlncias difperfe erant, eum in finem Re¬gibus Supremis Upfalienfibus concedebantur, ut inde fum-tus fuppeterent in rem facraro, cui faciundse deftinatumerat Up-jfjienfe ternplum, impendendi. Civibus itaqueperinrleMpt, qua potiflirnum ratione de dividundis in-ter fe hisce reditibus aliisque juribus quibuscunque Regesinter convenerit, modo rite procurarentur facrificia,quo-rum inprimis cura Regibus erat demandata, & de cete-ro caveretur, ne quid Respublica caperet detrimenti,fedfartaftaret tedaque. Quonlam vero majeftas falva & per-

A 2 feéla

& ) 4( 5Kfe&a manet, ejus licet exercitlum in nonnullis ad Legesquasdam fundamentales adftringatur; idcirco aceidit, utRegni Socius plenarium Majeftatis habueric ufum , quam-vis in paucis Promotori fuo cederet,ita nempe, ut pe-nes Illum furoma femper & fuprema eflet poteftas. Remprsefentem uluftrat STURL/EUS, [v. Hift. Harald. Stren.tom. 2. p. ßi.), verba adducens Magni Boiri, Norrvegiae R.Haraldam in imperii focietatem cooptantis: cum bac, in-quit, arundine, dimidiam Norvegiam tibi cum omnibus re-ditibus & obventionibus donamus, bis conditionibus: jus ti¬bi regium titulus communis mecum erit cf aqualis, ex»cepta honoris in falutatiombus, minifteviis deferendis, lociquoq iie & flationum etjam navalium prcerogaiiva, cfc. Etquo minus exiftimes, hcec verba de divifjone ipfius Re..gni in duas arquales partes, quarum altera donata fueritHaraldo, efle intelligenda, impediunt, quae in refponfoadfert ipfe Haraldus, Magnum quidem fecifle fe focium,nec tarnen tanta hberalitate potentiam ejus efje diminutam;quse utique evincunt, Regni focieratem a Magno, qua pro-ventus, non qua territorium, Haraldo fuifle conceflam.De cetero, ut & id addam, conflat, fenfum vocis Bro-drafkipt eum non efle, quod nonnifi fratribus focia Re¬gni gubernätio attribuereturj novimus enim, Hiftoria du-ce, etjam confangvineis aliis, hoc quicquid erat juris acpraerogativse delatum fepius fuifle. Hanc autem, quammodo dedimus, notionem r§ Brodrafkipt veram efle,commonflrat & ufitata iftius vocis fignificatio, & ipfeReipublicae Suecanee fub Ynglingis Regibus flati|s,accon-ftitutio. Ad prius quod adtinet, licet noftrum jamnon flt etymologicis involvi quarflionibus, norqpoflumustarnen, quin adferamus locum ex Lege Oftrogothica (Tit.de /Edif. Cap. % J: Nu ma egh man watn alla fifkia franandrum wanda, ån ther äru fkiptisbrodbår: quo in locofkiptisbrbdhar bgnificare verum commmiumfocios, & ipfe fen-

fuS ;'f

$ ) S ( .JKfus verborum docet, & VERELIUS, in Indtce. Ad po-fterius aufem; qui fecum cogitaverit, fupremum Upfa-lienfium Regum dominium ea tempeftate fuifle circum-fcriptum atque limitatum, ut ajunt, per poreftarem ter¬ritorialem, quam adpellant, Regulorum, quos illis non-nifi fiduciario quodam nexu devinélos fufle, fat probabi-liter ftatuitur, fatebitur, opinamur, divifionem provin-ciarum inter plures fupremos Reges cegre admodum, nequid amplius dicamus, ifti regiminis habitudini convenl-re, nec vocem Brodrafkipt commode inteiligi pofle, ni-fi de ipfa patrimonii Upfalienfis ac imperii communione.Confirmatur porro haec veritas ex notiflima illa Agape-ti P. R. Bulla, in qua Emundas^ qui Danaholmenfi eon-ventui interfuit, diferte Con-Rex Sveciae adpellatur. Re-rum intelligens leéior per fe videt, nos brevitatis flu-diofos, rationum momenta, pluribus explicanda aliis,heietantum carptim indicare»

§» III»Difquirendum porro breviter eft, quo tempore forma

hsec regiminis initium fuum ceperit. Sub familia Yn¬glingorum primum ortam effe legimus,& quidein ftatimpoft Agnii R. obitum, qui ab Odino fecundum STUR-L/EUM duodecimus eftj tum enim una filii ejus binifceptra occuparunt. Ita habet Laudatus Auélor* Alre-kur oc Eirikur beto fiyner Agna, er kongar vorn epter hannyi. e. Regis Agnii filii, Alrecus Ericus Regni habenaspofl eum fnjceperunt. Enn da, pergit com rikid fyrft iBrh-drafkipti, i. e. tam autem prima Regni inter fratres com-munio hicidit, (v. Hift. Yngl. cap. 23. & 40.)» Ambigualicet non fint verba STURLONIDIS, funt tarnen, qui, incontrariam euntes fententiam, negent., fratres hos fimul im¬perium geflifTe, ftatuentes, Alrecum fuccefforem tantumfuifTe Patris, atque ex invidia a fratre Erico occifum,qui fafces imperii nunquam fuerit adeptus. E contrario ve-é A j ro

$ ) <n $ro in Hiftoria Rolfoms & Gotrici relatum iegimus, Eri-cum fratri luo fuccefiifte, illumque filiam habuiiTe Thor-lergam, Rolfoni nuptarn, qui hane ob cauflam, poft So-ceri mortem* Svecanse impeiavit genti. Ät ifta, (iquid nos judicamus, fimul ac adducuntur, ipfa fe refel-lunt, ufpofe nulla ejusmodi nixa audtoritate, quae STUR-LONIDiS teftimonium labefaélare poffit. Nam prseter-quam quod nullo idoneo tefte evinci queaf, Rolfonem Re¬gem fuifie Upfalisnfem, Hiftoria modo citata nullarn o-rnnino filiorum Alreci facit mentionern, quibus ramen ,

affirmante STURLJEOj poft obitum Patris Patruiaue,Regnum obtigit, £ta eniin ille: Kngvi oc Alfur vorufy-ner Alrecs, er köngdom toco i fvidiod dar nxrfl, i.e. AUreci filii JEngvo of Alfus, proximi Svecix Regni feeptra ob-tinuerunU Si igitur genuinos antiquioris Hiftorias fontesfequamur, haud perperam concludere pofte nobis videbi-mur, ab Alreco & Prico arcefiendarn efie illam epocbamjqua ejusmodi confortio imperii cceperit. Qux curnitafint, mirari convenit, Nob. VILDIUM adeo non ftarevoluifTe Iflandi noftri au&oritate, ut ipfi abfonum fideinon videatur, vel ante hane epocham iocum in Sveciahabuifte iftum regiminis modum; quamvis haud diferteinficiemur, hunc eundem, ex Scythica forte confvetudi-ne, in Dania ac Norrvegia, inde usque ab Odini aetatepotq-ifie vigere.

§. IV.Poft hos, de quibus modo locuti fumus» Principes,

Regni adminiftratio ab uno gerebatur Imperante ,ad tem-pora usque familiae Ivaro-Lodbrokian;^, cum per |Haral-dum Hildetan & Sigurdum Ring revivixerit. Notan-dum vero eft, non continue hunc imperii modum ob-tinuiffe, fed nonnunquam per plures numero fucceflio-nes ufu veniiTe, alio iterum tempore veluti exft?n<ftumceftafTe 5 fateamur tarnen oportet, ipfam focii imperii

in-

■S ) 7 C £indolem, qua efTentialla femper unam eandemque fuifTe 3in accidentalibus iieet aliquando difereparit. Porro TubIvarica fere periodo, Reges Soclos utrösque luse quem-libet domi perraro fediffe, nos edocet Hiftoria, fed al»terum eorurn orae maritimas, qua? late paténs erat, cu-ram gefTifte, & prseterea bellicis inclaruifte facinoribus,alterurn vero UpfaÜse habitaile & ad cuftodiam tum Sa-crorum Ethnicorum, tum legum advigilafte, quamvis ni-hilo fecius in Imperio Socio regnafte "dicantur, utpctequibus aequale & idem proventuum fuerit jus. Eam obcaufTam, tanquam novi quid in Hiftoria ffervorae (eap020.), de filiis Biornonis Secundi annotätur} dfo kom SviaRiki enn i hrodrafkipti , i. e. tum in Svecice Regno interfratres commmio denuo extitit. Verba haec dilucide in-dicant,communiohem imperii fraterni antea quidem fuifTe inirfu, aliquantisper autem defnfie, cum Regale folium ad-(cendercnt Ericus & Biomo. Et videtur hic locus inprimis fpedare iilam imperii fraterni confortlonem, cumRegum uterque, ad exemplum Alreci & Erici domi,lua quisque in aula (ederint. Hoc modo adminiftraba-tur deinceps Respublica per totam periodum Lodbro-k;anam & Stenkillianam, finemque Imperii Socii feceruntHalflani filii Philippus & Ingo Iunior. Abrogationis Im¬perii hujus caufia, diflidium fuifTe creditur, Oftro -Go-thos inter & Sviones örtum, cum de Regum eletftionehis cum illis non amplius conveniret, fed ill! Svercbe-rum, hi vero Ericum eligerent, quorum neuter de fuojure cedere voluerit. Sunt etjam, qui huc referanKverba in Legibus antiquis (Cod. Chriftoph. de !• R. cap,2.) obvia: Öfver alt Sverike fkall ej Konungßig krona,eller Konunger vara, utan en, i. e. Per univerfum Sve¬cice Regnütn non efto Regale diadems , neque Rex, praeterunum \ & his ipfis velint abolitam penitus fuifle Regi-minis confoxtionem, eo usque vigueraL Sed ve¬

ro,

& ) * ( &*o cum de origine ac antiquitate iftius legis ncn con-ftet, tütiflimum fuerit, in re dubia nihil certi pronuntiare.

$ V.Nonnullos novimus e Noftratibu*, quod ab inltio

tnonuimus, voccm Bvodrafkipt non communiomui irn-perii, fed divifionem territorii expficuiße, adeoque hocvocabuli cum alio, Arfjhpt, commifeuifle; fed utrius-que valde dispar ratio. De priori ftriäim ante egirnus.Pofterius vero obtinet,cur inter plures, patrimonii in*ftar privati , Regnum dividitur, ita ut fuam quisquefumat parrem , fuoque pro sibitrio disponat. Jftiusmo-dl divifionis plurima occurrunt apud feptentrionales pri-fcos exempla, quas inter commemorabilia funt, cum quodSTURLONIDES (Bift. Sig. Peregr. tom. II. p. 23l.)ad-£ert de filiis Regis Magni Nudipedis, qui patre mortuoNorrvegi# imperium inter fe ita partit! iunt, ut Bo¬reali praefuerit tra&ui Oftenus, Meridionali Sigurdus:tum etjam quod exhibet Herv« Hiftoria (cap. 20,) deMonarchice Jvaricse inter filios Ragnari Lodbrochii di-vifione. Obfervat autem ad rem quarh maxime, ut fem-per alias, Nob. ViLDIÜS ( in Hift. Pragm. p. 124. ) :Regnum nunquam fic in patrimonio baluifje Reges Svecia, utmfiar peculii privati exjure communi dividere potuerint: quodne qiädem Regi Guftavo I. in mentem venijfe, utut de reu-dis Regalibus filiis profpiceret fingulisi afteverat. Cete-rum hanc diftindionem inter imperii communionem &territorii divifionem , non intellexifte Saxonem Gram-maticum, vel intelligere non voluifife, idem notavit fa-gaciffimus Au&or. Et verum omnlno eft, noftratiumhaud paucos,ab illo feduétos, tibiamque eandem inflan-tes , divifionem poteftatis pro territorii habuifle; quodquidem in Hiftoria Patria confufioni praebuit anfam,ir.ulto fine labore haud emendandae, ftve Regumfpedes Catalogum, five ipfam seram & tem-

porum numeros*TANTUM

dsr&